Rezerwa obowiązkowa - 3,50 % (od 31.12.2010). spada, obniża się - łatwiej wziąć kredyt, rośnie, zwiększa się - trudniej wziąć kredyt. RPP podejmuje decyzje, Zarząd wykonuje, realizuje zadania. Polityka fiskalna - oznacza decyzje rządu na temat wielkości i struktury wydatków publicznych, źródeł ich sfinansowania (w tym zwłaszcza wysokości i struktury dochodów podatkowych) oraz deficytu budżetowego. Celem polityki fiskalnej jest przede wszystkim dostarczanie dóbr publicznych i zagwarantowanie finansowania niezbędnych wydatków państwa. W drugiej kolejności celem polityki fiskalnej może być też eliminacja nadmiernych wahań rozwoju gospodarczego w krótkim i średnim okresie. Narzędziami tej polityki są: stopy opodatkowania, różnorodne wydatki publiczne oraz deficyt budżetowy. polityka pieniężna - działalność BC prowadzona w imieniu państwa polegająca na wyborze pieniężnych celów makroekonomicznych i ich realizacji przez regulowanie podaży pieniądza i popytu na pieniądz za pomocą wybranych instrumentów. Nadrzędny cel to niska i stabilna inflacja. Realizowana jest przez BC, a w UGW przez EBC. polityka kursowa - Ma na celu posługiwanie się kursem walutowym przez władze monetarne danego państwa w taki sposób, aby osiągnąć z góry ustalone cele gospodarcze. Sposób prowadzenia polityki kursowej w znacznym stopniu wpływa na rozwój ekonomiczny danego kraju. Gdy jest prowadzona prawidłowo i konsekwentnie jest jednym z głównych czynników kształtowania wzrostu gospodarczego. polityka dochodowa - Zmniejsza ona oczekiwania inflacyjne, a tym samym oddziałuje na stopę procentową, porozumienia płacowe i inne decyzje gospodarcze. Jest formą bezpośredniej ingerencji w proces ustalania wysokości płac i cen. Dobrowolna - zachęcanie przez rząd do niepodnoszenia cen i płac powyżej pewnego poziomu; Ustawowa - przybiera formę ustawy, która zakazuje podwyżek płac lub cen powyżej pewnego poziomu. polityka monetarna - obejmuje politykę pieniężną i kursową. Najważniejszą władzę monetarną realizującą jednolitą politykę pieniężną jest EBC oraz BC państw członkowskich, w których jest waluta euro. 6. Kto odpowiada za politykę monetarną a kto za kursową w UGW ? Polityką pieniężną w UGW kieruje ESBC składający się z EBC oraz BC krajów członkowskich. Prezesi wszystkich BC krajów członkowskich zasiadają w Radzie Prezesów organu decydującego o polityce pieniężnej UE. Rada Prezesów odpowiada za kształt polityki pieniężnej w UGW. Ustala ona wysokość stóp % EBC. Narodowi Ministrowie Eurosystemu zasiadający w Radzie Ecofin odpowiadają za system kursowy i określenie kierunku polityki kursowej. 7. W ilu krajach jest wspólna polityka walutowa (ile krajów ma euro) ? 17 państw członkowskich posiada walutę euro (Austria, Belgia, Cypr, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Malta, Niemcy, Portugalia, Słowacja, Słowenia, Włochy). 3 państwa nienależące do UE mają także euro (Monako, San Marino, Watykan). 8. Które kraje prowadzą niezależną politykę monetarną (nie mają waluty euro) ? 10 państw członkowskich (Bułgaria, Czechy, Dania, Litwa, Łotwa, Polska, Rumunia, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania). 9. Na jakich bankach się wzorowano tworząc EBC ? Na bankach amerykańskich i niemieckich. JAKIE INSTRUMENTY POLITYKI PIENIĘŻNEJ WYKORZYSTUJE EBC ? --- operacje otwartego rynku.: operacje warunkowe - narodowe BC zakupują lub sprzedają odpowiednie papiery wart.ze zobowiązaniem do ich późniejszej odsprzedaży lub odkupu po określonej cenie. Mogą mieć także formę pożyczki zabezpieczonej aktywami. Są to transakcje odwracalne. Różnica między ceną nabycia a odsprzedaży to wartość oprocentowania transakcji. operacje bezwarunkowe - polegają na zakupie lub odsprzedaży papierów wart. przez BC. Nie ma potem odsprzedaży lub odkupienia papierów wart. swapy walutowe (swapowe transakcje dewizowe) - polegają na wymianie jednych dewiz na inne, jednocześnie w formie kasowej (spot) i terminowej (forward). BC kupują lub sprzedają euro w formie kasowej za inne dewizy i jednocześnie odsprzedają lub odkupują je na termin. BC uwzględniają ze swymi kontrahentami różnicę punktową między kursem wymiany transakcji forward a kursem spot. emisja certyfikatów dłużnych - celem jest dostosowanie pozycji strukturalnej ESBC do sektora finansowego, gdy pojawi się nadpłynność na rynku. Certyfikaty te stanowią zobowiązanie EBC do ich posiadaczy i nie ma żadnych restrykcji co do ich zbywalności. Są emitowane z dyskontem. Mogą być emitowane regularnie bądź dowolnie, okres ich zbywalności to max 1 rok. przyjmowanie depozytów terminowych - narodowe BC przyjmują depozyty od instytucji kredytowych na z góry określony termin w celu wchłaniania płynności rynku. Instytucje kredytowe mogą na prośbę Eurosystemu lokować swoje dochody w narodowych BC państw członkowskich w których mają swoje siedziby. --- operacje depozytowo - kredytowe - mają zwiększać płynność systemu finansowego (kredytowe) lub absorbować bieżącą płynność (depozytowe). Pozwalają bankom na zdeponowanie w EBC krótkoterminowych nadwyżek środków płynnych na korzystnych warunkach lub na udzielenie bankom krótkoterminowego kredytu pod zastaw papierów wartościowych. Służą łagodzeniu wpływu zmian płynności w sektorze bankowym na poziom stóp % oraz ograniczają wahania rynkowej jednodniowej stopy % (overnight). --- rezerwy obowiązkowe - EBC zobowiązuje instytucje kredytowe strefy euro do utrzymywania RO na jego rachunkach oraz na rachunkach narodowych BC. Mają na celu stabilizację stóp % na rynku pieniężnym, kontrolę podaży pieniądza. RO są oprocentowane na poziomie stopy % pdst. operacji refinansujących Eurosystemu. RENTA EMISYJNA - dochody uzyskane z emisji banknotów przez poszczególne KBC w strefie euro podlegające centralizacji i są dzielone między te banki proporcjonalnie do ich udziału w kapitale EBC. Kto skorzysta na inflacji ? - Kredytobiorcy. Efekt niepełnej informacji - zjawisko to pojawia się gdy bank ma za mało informacji o pożyczkobiorcy i ma obawy że osoba ta może być w stanie spłacić kredytu więc wstrzymuje się od udzielenia kredytu chcąc w ten sposób obniżyć ryzyko. Efekt ten występuje, gdy bank obawia się, że kredytobiorca przeznaczy środki z kredytu na inny cel niż cel kredytu i wówczas pożyczka może nie zostać spłacona. Mechanizm transmisji impulsów pieniężnych przez wydatki konsumpcyjne - wydatki konsumpcyjne zależą od działania banku na fundusz nabywczy ludzi. Niski poziom stopy % zachęca do nabywania dóbr na kredyt, natomiast wzrost ceny pożyczek (stóp %) zniechęca do brania kredytów i następuje spadek sprzedaży dóbr. Mechanizm transmisji impulsów pieniężnych przez zmiany kursu walutowego (spadek stóp % na rynku krajowym) - gdy stopy % spadają to lokaty w krajowych aktywach tracą wartość w stosunku do lokat zagranicznych. Kapitał płynie na rynki zagraniczne, gdzie stopa % jest wyższa. Towarzyszy temu spadek kursu waluty krajowej, który sprzyja konkurencyjności cenowej towarów importowanych. Mechanizm transmisji impulsów pieniężnych przez efekt płynności - rynkowa wartość papierów wart.ma wpływ na wielkość zakupu dóbr trwałego użytku, ponieważ dobra trwałego użytku cechuje mała płynność (nie można ich sprzedać natychmiast a jak się uda to ze stratą). Natomiast aktywa finansowe, tj. akcje lub obligacje można szybko wymienić na gotówkę zgodnie z ich rzeczywistą wartością. Zatem, gdy rośnie prawdopodobieństwo trudności finansowych, konsument skłonny będzie nabywać mniej dóbr trwałego użytku, natomiast gdy prawdopodobieństwo trudności finansowych maleje, konsument będzie nabywał więcej dóbr trwałego użytku. Efekt zmiany wartości majątku (hipoteza Modiglianiego; transmisja impulsów pieniężnych) - konsument dąży do stabilnego standardu życia materialnego, wyznaczonego przez dochód permanentny, i temu celowi podporządkowuje on swoje oszczędności - stanowią one różnicę między poziomem stałej stopy życiowej a wysokością osiąganych dochodów w ciągu życia. Dowodził, że poziom dochodów konsumenta ulega zmianom wraz z wiekiem. W młodości ludzie uzyskują zbyt niskie dochody, aby osiągnąć wysoki standard życia, co zmusza do stałych oszczędności i zaciągania kredytów. Sytuacja zmienia się z upływem lat. Rosnące dochody powoli obniżają poziom oszczędności, gdyż ludzie spłacają zaciągnięte w młodości kredyty, jednak muszą zachować taki poziom oszczędności, który pozwoli im w wieku emerytalnym, kiedy znowu będą mieć niskie dochody, na życie na swojej stałej stopie życiowej. W przekonaniu Modiglianiego, motywem oszczędzania jest chęć zabezpieczenia dochodu na starość, a nie troska o potomstwo. Efekt płynności - wartość rynkowa papierów wart.ma wpływ na wielkość zakupów dóbr stałego użytku. Dobra te mają niską płynność. Jeżeli chce się je szybko sprzedać, to oznacza to sprzedaż ze stratą. Natomiast aktywa finansowe można szybko upłynnić zgodnie z ich wartością rynkową. Dlatego w sytuacji gdy potrzeba na szybko gotówki, najlepiej upłynnić aktywa finansowe a dopiero potem rzeczowe. Poręczenie wekslowe (poręczenie zapłaty sumy wekslowej) - awal weksla to przyrzeczenie zapłaty kwoty wekslowej przez inną osobę bądź bank. Dokonanie awalu polega na tym, że na poprzedniej stronie weksla wpisujemy słowo „poręczenie” i podpisujemy się. Dokonanie awalu jest zawsze płatne 20% kwoty wekslowej; jest stosowane jeżeli beneficjent ma wątpliwości co do wypłacalności wystawcy weksla lub gdy trasat odmówi akceptu weksla trasowanego. AGREGATY pieniężne: M0 - baza monetarna - obejmuje wartość krążącego w gospodarce pieniądza gotówkowego, wartość rachunków bieżących banków komercyjnych w banku centralnym, za pomocą których dokonują codziennych rozliczeń z Narodowym Bankiem Polskim oraz wartość rachunków rezerwy obowiązkowej. M1 - M0 + całą wartość depozytów na żądanie w bankach komercyjnych osób prywatnych, podmiotów gospodarczych i instytucji finansowych nie będących bankami. M2 - M1 + wszystkie depozyty w bankach komercyjnych o terminie zwrotu do 2 lat włącznie M3 - M2 + bankowe papiery dłużne o terminie zwrotu do 2 lat oraz zobowiązania banków z tytułu operacji przeprowadzonych z podmiotami niebankowymi. 3 formy reglamentacji emisji pieniądza: pełne pokrycie emisji banknotów; limit emisji banknotów wyznaczony przez państwo; emisja banknotów proporcjonalna do zasobów złota. Co wpływa na wskaźnik skłonności do utrzymania depozytów terminowych ? Wpływ mają: dochód, stopa % wkładów terminowych i rynkowa (krótkoterminowa) stopa %. Im wyższe dochody tym wyższy wskaźnik. W miarę wzrostu zasobności społeczeństwa zwiększają się ich oszczędności (m.in. depozyty terminowe). DZIAŁANIE NIEETYCZNEJ GRY PRZEDSIĘBIORCÓW: Istnieje ryzyko, że przedsiębiorstwo przeznaczy zaciągnięty kredyt na cel niezgodny z przeznaczeniem, a tym samym istnieje ryzyko nie zwrócenia pożyczki. Przedsiębiorstwa z dużym kapitałem są mniej skłonne do takich przedsięwzięć w obawie przed utratą prestiżu. Działanie nieetycznej gry przedsiębiorców może doprowadzić do zjawiska gdzie rynkowa wartość akcji spadnie, przedsiębiorstwo przestanie się rozwijać, zagraniczni właściciele akcji wyzbywają się ich wycofując swój kapitał, spadek waluty krajowej, wzrost kursu walut zagranicznych, zmniejszenie się podaży pieniądza, spadek produkcji, spadek zatrudnienia i dochodu narodowego. ANALIZA EKONOMICZNA JAKO STRATEGIA PP EBC. - Przeprowadzana jest w ramach pierwszego filaru, dot. zagrożeń stabilności cen występujących w krótkim i średnim okresie. Przedmiotem analiz są zmienne ekonomiczne i finansowe (ewolucja wielkości produkcji globalnej, globalny popyt, polityka budżetowa, sytuacja na rynku finansowym i na rynku pracy, szeroka gama cen i kosztów, ewolucja kursu walutowego, sytuacja gospodarcza w innych krajach). W ramach tej analizy dużą uwagę przywiązuje się do szoków gospodarczych w innych krajach , ich wpływu na koszty ceny. CO NALEŻY DO ANALIZY PIENIĘŻNEJ - przeprowadzana jest w ramach 2 filaru i dot. zagrożeń stabilności cen w średnim i długim okresie pomiędzy ilością pieniądza w obiegu a poziomem informacji. WSKAŹNIK q TOBINA NISKI - cena jednostkowa akcji jest niska, rynkowa wartość firmy jest niska, przedsiębiorstwo nie będzie skłonne inwestować. WSKAŹNIK q TOBINA WYSOKI - rynkowa wartość przedsiębiorstwa jest wysoka, cena jednostkowa akcji jest wysoka, koszty zakupu nowego kapitału są niskie w stosunku do rynkowej wartości firmy, przedsiębiorstwo jest skłonne wyemitować dodatkowy pakiet akcji. STANDING FACILITIES - operacje depozytowo - kredytowe (kredyt z BC na koniec dnia oraz depozyt w BC na koniec dnia). Skutek spadku stóp % na rynku krajowym - obniża koszt pożyczonego kapitału co sprzyja wzrostowi inwestycji rzeczowych przedsiębiorstw. Wzrost podaży pieniądza prowadzi do rozwoju produkcji i zatrudnienia w gospodarce wewnętrznej Prawda / fałsz: Tradycyjny mechanizm transmisji impulsów pieniężnych pokazuje w jaki sposób rynkowa stopa % działa na inwestycje. Wraz ze wzrostem podaży pieniądza maleje rynkowa stopa %, rosną inwestycje i PKB. Wraz ze wzrostem podaży pieniądza rośnie ilość kredytów, rosną inwestycje i PKB. Wraz ze wzrostem podaży pieniądza rośnie cena akcji, rośnie majątek społeczeństwa, rosną wydatki i PKB. Wraz ze wzrostem podaży pieniądza spada stopa % i kurs walut, rośnie bilans handlowy i PKB. Wraz ze wzrostem podaży pieniądza rośnie rynkowa cena i wartość aktywów finansowych, maleje prawdopodobieństwo trudności finansowych, rosną wydatki na zakupy i PKB. wraz ze spadkiem podaży pieniądza maleje ilość kredytów, spadają inwestycje i PKB. Teoria dostępności kredytu - inwestycje mogą rosnąć pomimo że rynkowa stopa % nie maleje i odwrotnie. Strategia BCI to zobowiązanie BC do dbałości o stabilność cen. Najczęściej stosowanym przez banki wskaźnikiem inflacji jest CPI. Ceny są stabilne jeśli poziom inflacji oscyluje ok. 2% rocznie. W tradycyjnym mechanizmie transmisji impulsów pieniężnych rynkowa stopa % nie wpływa na decyzje przedsiębiorstw. Niski poziom stopy % zachęca ludzi do nabywania dóbr trwałego użytku na kredyt (do zaciągania kredytów). Deprecjacja waluty sprzyja poprawie cenowej konukrencyjności towarów eksportowanych (wzrost) i pogorszeniu cenowej konkurencyjności towarów importowanych (spadek). Aprecjacja waluty powoduje spadek eksportu i wzrost importu. Restrykcyjna polityka pieniężna to polityka twardego pieniądza. Pośrednie cele polityki pieniężnej realizowane są za pośrednictwem krótkoterminowych celów operacyjnych. Nie w każdym systemie bankowym jest tylko 1 BC - w USA jest 12 BC. Popyt na pieniądz jest tym większy im większa jest produkcja dóbr. Kiedy tempo wzrostu cen się zwiększa to wielkość popytu na pieniądz zmniejsza się. Inflacja nie powoduje wzrostu nominalnej stopy %. Zmniejsza zaktualizowaną wartość przyszłych dochodów. Inflacja jest przyczyną strat pożyczkodawców i zysków pożyczkobiorców. Teoria q Tobina mówi, że polityka pieniężna może oddziaływać na rozmiar inwestycji przez wpływ jaki ma na giełdowe ceny akcji. Gdy podaż pieniądza jest duża, firmy i ludzie mają wyższe fundusze pieniężne od oczekiwanych, pozbywają się nadwyżki poprzez wydatki. Popyt rośnie, w tym popyt na akcje. Ceny akcji rosną, rynkowa wartość przedsiębiorstwa także. Wraz ze wzrostem podaży pieniądza rynkowe ceny akcji rosną, rośnie wskaźnik q, rosną inwestycje i PKB. Wraz ze wzrostem rynkowej ceny akcji i występowaniem zjawiska niepełnej informacji gdy rośnie wartość kredytów bankowych, rosną inwestycje i PKB. BC cieszący się mniejszą wiarygodnością prowadzi politykę bardziej restrykcyjną aniżeli bank wysoce wiarygodny. Mniej wiarygodny BC jest mniej elastyczny w reakcji na pojawiające się zaburzenia, gdyż nie powinien podważać i tak już niskiej wiarygodności. Większa przejrzystość polityki zwiększa jej wiarygodność, a stąd również poprawia jej efekty.

WYKŁAD 3 - STRATEGIA BCI - BC zobowiązuje się dbać o stabilność cen, publiczne ogłaszanie średniookresowego celu inflacyjnego, prowadzić jasną, przejrzystą politykę informacyjną, opierać się decyzji o zastosowaniu odpowiedniego instrumentu PP na wielu różnych wskaźnikach i danych o stanie gospodarki oraz ogłaszać prognozy inflacyjną pełniącą rolę celu pośredniego. FORMY STRATEGII BCI: Sztywna strategia BCI - BC przyjmuje jedynie wąski przedział odchyleń rzeczywistej inflacji od jej poziomu planowanego i uznanego za dopuszczalny. Z reguły wykorzystuje się kanał kursu walutowego do transmisji impulsów PP. Niezbędna jest zatem duża elastyczność kursu danej waluty. Elastyczna - dopuszcza bardzo szeroki przedział odchyleń rzeczywistej inflacji od zakładanej. Pozwala na dłuższą obserwację sytuacji rynkowej dla dokonania prawidłowego oszacowania czy są one skutkiem tymczasowych szoków na rynku, czy też mają charakter długotrwały. BC może się także koncentrować na prowadzeniu długoterminowej polityki dezinflacji i w mniejszym stopniu skupiać uwagę na celach średnio- i krótkookresowych. Może się to przyczynić do zmniejszenia częstotliwości oraz poziomu indeksacji stóp % i cen. ODMIANY STRATEGII BCI: Pełna - średni bądź wysoki poziom wiarygodności, jasne zobowiązanie do realizacji celu i zwiększona odpowiedzialność za niego, najpowszechniej znana forma strategii. Eklektyczna - duża wiarygodność BC, utrzymanie niskiej i stabilnej inflacji bez pełnej przejrzystości i odpowiedzialności BC za cel inflacyjny. Lekka - niska wiarygodność gospodarki, niestabilność finansowa, wysoka podatność na duże szoki gospodarcze oraz złe warunki instytucjonalne. Tą strategię traktuje się jako formę przejściową, niezbędną przy wprowadzaniu koniecznych reform strukturalnych przed wprowadzeniem pełnej strategii BC. Zalety strategii BCI: eliminacja problemu dynamicznej niespójności czasowej, który prowadzi do powstania wyższego przeciętnego poziomu inflacji; prowadzi do obniżenia poziomu oczekiwań inflacyjnych, dzięki czemu zmniejsza się inflacyjny wpływ wszelkich szoków gospodarczych; przejrzystość i jasność, znacznie ułatwiające jej zrozumienie podmiotom funkcjonującym w gospodarce; przyczynianie się do zwiększenia wiarygodności władzy monetarnej; wyznaczony cel inflacyjny w zasadzie, nie musi podlegać okresowym korektom; elastyczność - charakteryzuje się znaczną dyskrecją, pozostawiając BC swobodę wyboru w reagowaniu na szoki gospodarcze. Wady strategii BCI: BC może kontrolować inflację tylko w ograniczonym zakresie, gdyż poziom inflacji zależy także od wielu czynników na które BC nie ma wpływu; Efekty działań władzy monetarnej są widoczne z dość dużym opóźnieniem czasowym, co utrudnia bieżącą ocenę ich wpływu na poziom inflacji; Nadmierne koncentrowanie się wyłącznie na inflacji może prowadzić do większych fluktuacji dochodu. TECHNICZNO-ORGANIZACYJNE PROBLEMY REALIZACJI BCI: instytucjonalne wyznaczenie celu; definicja celu; wybór wskaźnika inflacji; horyzont czasowy celu; sposób wyznaczania celu; poziom celu inflacyjnego. Wyznaczanie celu inflacyjnego - jest silnie związane z niezależnością i swobodą BC. W wielu krajach cel ten jest wyznaczany wspólnie przez BC i Rząd, wytyczany przez BC i aprobowany przez rząd, bądź też określany tylko przez władze rządowe. W innych krajach cel ten jest wyznaczany tylko przez BC. Współudział rządu w wytyczaniu celu inflacyjnego ma tę zaletę, że prowadzi do kompromisu 2 instytucji politycznych, zainteresowanych celem PP. Natomiast samodzielne ustalanie, bez akceptacji, celu przez BC może osłabiać efektywność i podważać wiarygodność prowadzonej polityki. Włączenie rządu do ustalania celu inflacyjnego jest ważne w krajach, w których utrzymywanie stabilności cen jest pierwszorzędnym celem polityki monetarnej, natomiast tam gdzie cel ten jest zagwarantowany w ustawie, ogłasza go wyłącznie BC. Definiowanie celu inflacyjnego - cel inflacyjny może być przedstawiony jako dążenie do realizacji określonego poziomu cen bądź też jako stopa wzrostu inflacji. Jednak wszystkie kraje stosujące strategię BCI przedstawiły go w postaci stopy inflacji. Wybór wskaźnika inflacji - to pierwszy krok przy polityce monetarnej prowadzonej zgodnie z BCI. Należy wybrać odpowiedni wskaźnik przy użyciu którego będzie ogłaszany cel i dzięki któremu będzie można ocenić jego realizację. Wskaźnik musi być przejrzysty, dobrze znany, precyzyjny i aktualny. Najczęściej stosowanym jest wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych CPI. Horyzont czasowy celu - cele powinny być średniookresowe, od 1 roku do 4 lat. Sposób wyrażania celu inflacyjnego: liczbowe - pasmo wahań wskaźnika inflacji lub wyznaczone punktowo, powinna wynosić ok. 5-6 %. punktowo - jednoznaczne określenie celu sprzyja ograniczaniu oczekiwań inflacyjnych. Poziom celu inflacyjnego - punktem celu inflacyjnego jest stabilność cen, która powinna oscylować na poziomie ok. 2% rocznie. Ważne jest aby raz osiągnięty niski poziom pozostał stabilny i nie podlegał większym wahaniom. PROGNOZOWANIE INFLACJI Prognozy inflacji w dużym stopniu zależą od kształtowania się oczekiwań inflacyjnych podmiotów gospodarczych. Wyróżniamy 3 hipotezy co do kształtowania się oczekiwań inflacyjnych: oczekiwania statyczne - są niezależne od innych zmiennych, czyli stałe. Tempo inflacji jest równe tempu wzrostu ilości pieniądza i występuje trade-off pomiędzy inflacją i stopą bezrobocia - im wyższa inflacja tym mniejsze bezrobocie. oczekiwania adaptacyjne - opiera się na 2 założeniach: 1.podmioty reagują na pojawienie się nowych informacji z opóźnieniem, ewolucyjnie, co wynika z opóźnień w udostępnianiu i uzyskiwaniu informacji oraz z samego procesu wypracowywania oczekiwań. 2.podmioty pod wpływem uzyskiwanych informacji częściowo korygują swoje oczekiwania. Tempo wzrostu inflacji jest równe tempu wzrostu ilości pieniądza, natomiast w długim okresie czasu nie mamy do czynienia z trade-off pomiędzy stopą inflacji a stopą bezrobocia. oczekiwania racjonalne - podmioty kształtują swoje oczekiwania w sposób racjonalny, nie dopuszczając w ogóle do powstania błędu pomiędzy oczekiwaną inflacją a jej rzeczywistym poziomem. Opiera się na 3 współzależnych założeniach: 1.podmioty w warunkach konkurencji wykorzystują wszystkie możliwości, aby maksymalizować swoją subiektywną użyteczność; 2.informacje stanowią dobro rzadkie, zatem są wykorzystywane efektywnie; 3.proces formułowania oczekiwań jest funkcją struktury wykorzystywanego w tym celu modelu gospodarki, przy czym bardzo ważne jest, że model ten nie musi przybierać zmatematyzowanej postaci. WYKŁAD 5 - POLITYKA KURSOWA Polityka kursowa ma do spełnienia ten sam cel co polityka pieniężna. Ministrowie Eurosystemu (z rady Ecofin) są odpowiedzialni za system kursowy i określenie kierunku tej polityki. EBC natomiast zarządza kursem walutowym. Polityka kursowa państw członkowskich UE będących poza strefą euro dot. tylko zarządzania mechanizmem kursowym ERM II. Mechanizm ten pozwala na porozumienie między EBC a BC krajów członkowskich nie będących w strefie euro. Celem jego jest powiązanie walut tych krajów z euro. Kolejnym elementem polityki kursowej jest zarządzanie rezerwami walutowymi krajów strefy euro w celu przeprowadzenia interwencji walutowej. W skład rezerw wchodzą euro, dolar, złoto, jeny japońskie i SDR. EBC zarządza tymi rezerwami w taki sposób aby w każdym momencie mieć płynne zasoby do przeprowadzenia interwencji walutowej. Pdst. kryterium jest tu płynność i bezpieczeństwo. Zadania polityki kursowej: Pdst. zadaniem jest stworzenie warunków do kształtowania się w długim okresie kursu oscylującego wokół kursu równowagi wyznaczonego przez zmiany pdst. wielkości makroekonomicznych, zarządzanie rezerwami walutowymi krajów strefy euro w celu przeprowadzenia interwencji walutowej; WYKŁAD 3 - EUROPEJSKI BANK CENTRALNY Tworząc EBC wzorowano się na rynkach amerykańskich i niemieckich. Poprzednikiem EBC był Europejski Instytut Walutowy, który nie dysponował kompetencjami władczymi i funkcjonował jedynie jako ciało doradcze krajowych banków centralnych. Jego głównym zadaniem było przygotowanie wprowadzenia wspólnej waluty na obszarze Unii. CEL EBC - utrzymanie stabilności cen, harmonijny wzrost, trwały rozwój życia gospodarczego, wysoki poziom zatrudnienia, wysoka ochrona socjalna. ZADANIA EBC: realizowanie polityki pieniężnej wspólnoty, przeprowadzanie operacji walutowych, przechowywanie rezerw walutowych i zarządzanie nimi, sprawny system płatności, emisja banknotów i monet, gromadzenie i opracowywanie informacji statystycznych. Organy EBC: --- Rada Prezesów - Prezesi BC krajów członkowskich - 23 członków: 1 prezes, 1 wiceprezes, 4 innych członków zarządu, 17 prezesów KBC strefy euro; kadencja max. 12 lat (2 x 6 lat); --- Zarząd - 6 członków: prezes, wiceprezes + 4 innych członków zarządu; kadencja trwa 8 lat i nie może być odnowiona; --- Rada Ogólna (rada główna) - 29 członków: prezes, wiceprezes, 27 prezesów KBC wszystkich państw członkowskich UE. ZADANIA RADY PREZESÓW - organ decyzyjny: Uchwalanie wytycznych i podejmowanie decyzji niezbędnych do wykonania zadań powierzonych eurosystemowi; ustalanie polityki pieniężnej strefy euro, włącznie z odpowiednimi decyzjami w sprawie pośrednich celów pieniężnych, podstawowych stóp % i wielkości rezerw w Eurosystemie, oraz określenie wytycznych koniecznych do ich realizacji, posiedzenia 2 razy w m-cu. ZADANIA ZARZĄDU - organ wykonawczy: Przygotowywanie posiedzeń Rady Prezesów, realizowanie polityki pieniężnej strefy euro zgodnie z wytycznymi i decyzjami RP, włącznie z wydawaniem niezbędnych poleceń KBC strefy euro, kierowanie bieżącą działalnością EBC. Obradom zarządu towarzyszy prezes lub wiceprezes EBC, posiedzenia co najmniej 1 raz w tygodniu. NIEZALEŻNOŚĆ EBC: 1. instytucjonalna - władze polityczne UE i władze polit. Krajów członkowskich nie mają prawa ingerować w działalność EBC i KBC. Ani EBC, ani KBC nie będą żądać ani przyjmować instrukcji od instytucji czy organów wspólnoty, rządu państwa członkowskiego ani innych organów. Instytucje wspólnoty zobowiązały się nie wywierać wpływu na członków organów decyzyjnych EBC i KBC przy wykonywaniu ich zadań. 2. personalna - członkowie jej władz są mianowani na długoletnie kadencje i są w zasadzie nieodwoływalni. Członkowie zarządu pełnią kadencję 8 lat, kadencje pozostałych członków Rady Prezesów (prezesów KBC) wynoszą min. 5 lat. Dymisję członka zarządu może orzec tylko Europejski Trybunał Sprawiedliwości na wniosek Rady prezesów lub zarządu. Decyzja o odwołaniu prezesa KBC przez władze krajowe może zostać zaskarżona do ETS. 3. funkcjonalna - działalność EBC powinna być ukierunkowana na realizację celu głównego (utrzymanie stabilnego poziomu cen). EBC i KBC ma zakaz finansowania deficytu instytucji lub organów wspólnoty, władz centralnych oraz lokalnych państw członkowskich. W taki sposób oddzielono władze polityczne od BC. Chodzi o to aby uniemożliwić finansowanie deficytów publicznych poprzez dodatkową emisję pieniędzy. 4. finansowa - zdolność do finansowania wydatków związanych z działalnością EBC bieżącą i inwestycyjną z przychodów uzyskiwanych z bieżącej działalności oraz posiadanych kapitałów własnych. Finanse EBC są wyłączone z ogólnego budżetu UE. ESBC - Europejski System Banków Centralnych - to system którego rdzeniem jest EBC, działa w ramach UE, System ten składa się z 2 elementów: Eurosystem składający się z EBC oraz BC krajów które przyjęły walutę euro (17 krajów); ESBC który tworzą EBC oraz BC wszystkich krajów członkowskich UE (27 państw). Organy ESBC - ESBC kierują organy EBC - Rada Prezesów i Rada Ogólna (decyzyjne) oraz Zarząd (wykonawczy). Zadania i cele ESBC: CEL - utrzymanie stabilności cen, harmonijny wzrost, trwały rozwój życia gospodarczego, wysoki poziom zatrudnienia, wysoka ochrona socjalna, cel inflacyjny (EBC powinien dążyć do utrzymania stopy inflacji na poziomie ok.2 %); cel monetarny (wartość odniesienia mierzona rozszerzonym agregatem pieniężnym M3, ustalając ją uwzględnia się wzrost poziomu cen, zakładany wzrost realnego PKB oraz szybkość obiegu pieniądza). ZADANIA - Głównym celem ESBC jest utrzymanie stabilności cen (czyli kontrola inflacji); kreowanie i realizacja polityki walutowej UE, zarządzanie rezerwami walutowymi krajów członkowskich, przeprowadzanie operacji dewizowych oraz wspieranie sprawnego działania systemów płatniczych; decydowanie o autoryzacji emisji monet i banknotów wspólnej waluty na obszarze Euro i decydowanie o wielkości ich emisji.

WYKŁAD 7 - NBP - Bank Centralny Zadania NBP są określone w: Konstytucji RP, Ustawie o NBP, Ustawie prawo bankowe. Wymienione akty gwarantują niezależność NBP od innych organów państwowych. Aspekty niezależności NBP (Banku Centralnego): Instytucjonalna - określana przez usytuowanie BC w systemie organów państwa oraz sposób powoływania władz banku (kadencyjność, nieusuwalność w czasie kadencji), Funkcjonalna - uprawnienia BC do samodzielnego kształtowania polityki pieniężnej i jej realizacji, oznacza to niepodleganie przez BC instrukcjom, wytycznym ze strony parlamentu, prezydenta, rządu. personalna - musi posiadać doświadczenie i wykształcenie z bankowości, sprowadza się do zapewnienia odpowiednio długiej kadencji członkom kierownictwa banku (prezesom NBC min.5 lat) i określenia trybu ich powoływania i odwoływania. finansowa - rząd nie może naciskać na bank w decyzjach finansowych, trwałe określenie zasad tworzenia i podziału funduszy BC, co uniemożliwia wywieranie nacisku finansowego przez rząd lub parlament na dezycje banku. Celem NBP jest utrzymanie stabilnego poziomu cen. Celem NBP jest ustabilizowanie inflacji na poziomie 2,5 % z dopuszczalnym przedziałem wahań +/- 1 pkt. %. FUNKCJE NBP (Banku Centralnego): Banku emisyjnego - wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych będących prawnym środkiem płatniczym w PL, określa wielkość ich emisji oraz moment wprowadzenia do obiegu, organizuje obieg pieniężny i reguluje ilość pieniądza w obiegu. Banku banków - zapewnienie bezpieczeństwa depozytów zgromadzonych w bankach oraz stabilności sektora bankowego. Organizuje system rozliczeń pieniężnych, prowadzi bieżące rachunki międzybankowe, aktywnie uczestniczy w międzybankowym rynku pieniężnym. Jest odpowiedzialny za stabilność i bezpieczeństwo całego systemu bankowego. Centralnego banku państwa - NBP prowadzi obsługę bankową budżetu państwa, prowadzi r-ki bankowe rządu i centralnych instytucji państwowych, państwowych funduszy celowych i państwowych jednostek budżetowych oraz realizuje ich zlecenia płatnicze. Obszary działałności NBP: Prowadzenie polityki pieniężnej, działalność emisyjna, rozwój systemu płatniczego, zarządzanie rezerwami dewizowymi Polski, obsługa skarbu państwa, działalność edukacyjna i informacyjna. Organy NBP (BC): Prezes NBP - powoływany przez Sejm na wniosek Prezydenta RP, na 6 letnią kadencję, maks.na 2 kadencje (12 lat). Jest przewodniczącym RPP i zarządu NBP. Odpowiada za organizację i funkcjonowanie NBP, reprezentuje interesy RP w międzynarodowych instytucjach bankowych i finansowych, ma prawo używać pieczęci z godłem państwowym. Aktualnie prezesem jest Marek Belka. Skutki wygaśnięcia - po upływie kadencji prezes pełni obowiązki do czasu objęcia obowiązków przez nowego prezesa, po wygaśnięciu kadencji z przyczyn śmierci, rezygnacji, odwołania, obowiązki prezesa pełni wiceprezes - pierwszy zastępca prezesa do czasu objęcia obowiązków przez nowego prezesa. Rada Polityki Pieniężnej - zgodnie z Konstytucją oraz ustawą o NBP - RPP jest organem NBP. Składa się z Przewodniczącego (prezes NBP) + 9 członków powoływanych przez Prezydenta RP (3), Sejm (3) i Senat (3), na okres 6 lat. RPP ustala corocznie założenia polityki pieniężnej i przedkłada je do wiadomości Sejmowi równocześnie z przedłożeniem przez Radę Ministrów ustawy budżetowej, składa Sejmowi sprawozdanie z wykonania założeń PP w ciągu 5 m-cy od zakończenia roku budżetowego, ustala wysokość stóp %, ustala zasady i stopy rezerwy obowiązkowej banków, określa górne granice zobowiązań wynikających z zaciągania przez NBP pożyczek i kredytów w zagranicznych instytucjach bankowych i finansowych, zatwierdza plan finansowy NBP oraz sprawozdanie z działalności NBP, przyjmuje roczne sprawozdanie finansowe NBP, ustala zasady operacji otwartego rynku. RPP PODEJMUJE DECYZJE. Zarząd - REALIZUJE (WYKONUJE) ZADANIA NBP, składa się z Przewodniczącego (prezes NBP) oraz 6-8 członków, w tym 2 wiceprezesów NBP. Podejmuje uchwały w sprawie udzielania bankom upoważnień do wykonywania czynności obrotu dewizowego, realizowanie zadań z zakresu polityki kursowej, okresowa ocena obiegu pieniężnego i rozliczeń pieniężnych oraz obrotu dewizowego, nadzorowanie operacji otwartego rynku, ocena funkcjonowania systemu bankowego, uchwalanie planu działalności i planu finansowego NBP, uchwalanie prowizji i opłat bankowych stosowanych przez NBP oraz ustalanie ich wysokości. POLITYKA PIENIĘŻNA Pdst.zadaniem PP jest utrzymywanie stabilnego poziomu cen. Strategia bezpośredniego celu inflacyjnego - oznacza że coroczny wskaźnik CPI powinien w każdym m-cu znajdować się jak najbliżej 2,5 % (+/- 1 pkt.%) - ciągły cel inflacyjny. W grudniu 2010 roczna inflacja CPI wzrosła do poziomu 3,1 %, pozostając powyżej celu inflacyjnego (2,5 %). INSTRUMENTY POLITYKI PIENIĘŻNEJ: Operacje otwartego rynku - podstawowe (emisja 7 dniowych bonów pieniężnych NBP, na których przetargi odbywają się regularnie 1x w tyg.); dostrajające (podjęte w celu łagodzenia wpływu nieoczekiwanych zmian w poziomie płynności sektora bankowego na wysokość krótkoterminowych stóp %); strukturalne (przeprowadzane w celu długoterminowej zmiany struktury płynności w sektorze bankowym); REPO - warunkowy odkup, BC KUPUJE papiery wartościowe, a bank komercyjny zobowiązuje się do odkupienia tych papierów po określonej cenie i w określonym terminie, BC udziela BK krótkoterminowych kredytów pod zastaw papierów; REVERSE-REPO - warunkowa sprzedaż, BC SPRZEDAJE papiery wart.a BK zobowiązuje się do ich odsprzedania po określonej cenie i w określonym terminie. Transakcja ta jest odpowiednikiem lokaty złożonej przez BK w BC. operacje depozytowo - kredytowe - mają na celu ograniczanie skali wahań stawki rynkowej overnight, banki uczestniczą w tych operacjach z własnej inicjatywy, rezerwy obowiązkowe - pdst. funkcją jest stabilizowanie stanu płynności w sektorze bankowym, zmiany stóp RO są uzależnione od kształtowania się warunków płynnościowych w sektorze bankowym; BC nakłada na banki obowiązek utrzymywania RO, która ma na celu łagodzenie wpływu bieżących zmian płynności sektora bankowego na stopy % na rynku międzybankowym, służy także ograniczaniu nadpłynności banków; wysokość stopy ustala RPP, stopa RO wynosi 3,50 % (31.12.10); środki RO są oprocentowane na 3,60 % (od 20.01.2011r). Rezerwa obowiązkowa - to wyrażona w zł część środków pieniężnych zgromadzonych na r-kach bankowych i uzyskanych ze sprzedaży papierów wartościowych oraz innych środków przyjętych przez banki, podlegających zwrotowi z wyjątkiem środków przyjętych od innego banku krajowego a także pozyskanych z zagranicy na min.2 lata. Utrzymywana jest na r-kach bankowych NBP. Stopa referencyjna - 3,75 % Lombardowa - 5,25 % Depozytowa - 2,25 % Redyskontowa weksli - 4,00 % Rezerwa obowiazkowa - 3,50 % (3,60 % ). STOPA REFERENCYJNA (krótkoterminowa) NBP - określa rentowność pdst. operacji otwartego rynku wpływając jednocześnie na poziom krótkoterminowych rynków stóp %. STOPA LOMBARDOWA NBP - wyznacza koszt pozyskania pieniądza w NBP. Określa górny pułap wzrostu rynkowej stopy overnight; od 20.01.11 - 5,25 % STOPA DEPOZYTOWA NBP - wyznacza oprocentowanie depozytu w NBP, określa dolne ograniczenie dla wahań rynkowej stopy overnight, od 20.01.2011 - 2,25 %. DEPOZYT NA KONIEC DNIA - pozwala na lokowanie nadwyżek środków w BC na termin overnight. Jego % określa dolne ograniczenie dla stawki rynkowej kwotowanej na ten termin. KREDYT LOMBARDOWY - umożliwia BK zaciąganie kredytu na termin overnight, jest zabezpieczony papierami wart.akceptowanymi przez BC. Jego % wyraża krańcowy koszt pozyskania pieniądza w BC, co stanowi górne ograniczenie dla stawki rynkowej overnight. KREDYT REDYSKONTOWY - polega na odsprzedaży BC zdyskontowanych weksli przez BK, których termin płatności jeszcze nie minął. Operacja ta ma miejsce w przypadku, gdy BK osiągnął zbyt niski poziom rezerw kasowych w stosunku do depozytów. KREDYT REFINANSOWY - każdy BK może zaciągać kredyt w BC. Kredyt ten polega na sprzedaży bankowi centralnemu weksli handlowych wykupionych od klientów, sprzedaż następuje po określonej cenie (stopa redyskontowa). BC po określonej cenie przyjmuje od BK wierzytelność wobec dłużnika wekslowego. Im bardziej odległy czas wykupu tym oprocentowanie jest wyższe. Wysokość stopy redyskontowej ma wpływ na wysokość zaciąganych kredytów. NIEOPROCENTOWANE KREDYTY - są oferowane przez NBP w złotych (kredyt techniczny) i euro, stanowią źródło pozyskania środków w ciągu dnia operacyjnego, są zabezpieczone papierami wart. akceptowanymi przez BC. SWAPY WALUTOWE - polega na tym, że NBP kupuje (lub sprzedaje) złote za walutę obcą na rynku kasowym i jednocześnie odsprzedaje (lub skupuje) je w ramach transakcji terminowej w określonej dacie; zasilają sektor bankowy w płynność walutową. 3 CELE OPERACJI OTWARTEGO RYNKU: --- kontrolowanie podaży pieniądza na rynku; --- regulowanie płynności finansowej banków; --- kształtowanie stóp %; TRIADA CELÓW PP: strategiczne (finalne) - cele ostateczne długookresowej strategii, są realizowane przez cele pośrednie; pośrednie - są realizowane przez krótkoterminowe cele operacyjne; operacyjne. WYKŁAD 1, 2 - POLITYKA PIENIĘŻNA PP - zespół poglądów formułujących cele gospodarki pieniężnej i sposoby jej osiągania. Jest jednym z elementów polityki gospodarczej. POLITYKA GOSPODARCZA - jej celem jest wpływanie, kształtowanie porządkowanie określonych działań podmiotów gospodarczych w pewnym merytorycznym zakresie lub w określonym obszarze gospodarczym. Obejmuje ona politykę pieniężną, kursu walutowego, budżetową oraz strukturalną (rynek pracy, towarowy, kapitałowy). Główne filary to polityka fiskalna i pieniężna. PODZIAŁ PG WG KRYTERIUM INSTRUMENTALNEGO: Uwzględnia czynniki i mechanizmy ich funkcjonowania służące realizacji założonych celów w określonych dziedzinach gospodarki, czyli: pieniądz, podatki, płace, kurs walutowy. CELE POLITYKI GOSPOD. - wysoki i zrównoważony wzrost gospodarczy, wysoki poziom zatrudnienia oraz korzystne w długim okresie saldo bilansu płatniczego. CZĘŚCI SKŁADOWE PG: Polityka fiskalna; polityka pieniężna; polityka kursowa; polityka dochodowa. Polityka fiskalna a monetarna - BC prowadząc politykę pieniężną nie działa w odosobnieniu ale w systemie finansowym, w którym polityka fiskalna rządu jest niekiedy sprzeczna z kierunkiem polityki monetarnej. Często jest poddawana naciskom politycznym wywieranym przez rząd i musi sobie radzić z innymi konkurencyjnymi celami gospodarczymi rządu, takimi jak zmniejszenie bezrobocia, zwiększanie produkcji, poprawa bilansu płatniczego, rozwój gospodarczy, bezpieczeństwo socjalne. Problem dla władz monetarnych stanowi zadłużanie się rządu z powodu nadmiernego deficytu budżetowego (max 3% PKB) i długu publicznego (max 60 % PKB) oraz zwiększanie niezależności BC (władzy monetarnej). POLICY - MIX - w warunkach strefy euro polityka pieniężna ma charakter ponadnarodowy, a jej kierunki są wyznaczane przez Europejski Bank Centralny. Polityka fiskalna jest realizowana na szczeblu narodowym, niepodlegającym koordynacji wewn.strefy euro. Na trudności w realizacji policy - mix w UGW wpływają różnice w jej instytucjonalnym określaniu oraz fakt braku zbieżności cykli narodowych. Polityki fiskalne w UGW podlegają ograniczeniom traktatowym, wynikającym z Paktu stabilności i wzrostu. Polityka pieniężna w ujęciu: szerokim - ustrojowa (systemowa) - obejmuje regulowanie w ramach danego systemu walutowego stosunków między walutą krajową a walutami obcymi oraz w ramach danego ustroju pieniężnego zaopatrywania gospodarki w pieniądz, kontrolę systemu bankowego i podmioty,cele i narzędzia polityki pieniężnej. Podmioty to wszelkie instytucje które ustalają bądź zmieniają długoterminowe ramowe warunki PP a także jej cele i narzędzia (BC, rząd, parlament). Określa długofalowe cele, narzędzia i podmioty PP oraz przewiduje wprowadzenie odpowiednich zmian. wąskim - procesowa - stanowi kombinację celów i środków PP, której zadaniem jest sterowanie procesem gospodarowania pieniądzem. PP wpływa tu na występujące w czasie zmiany podaży pieniądza oraz popytu na pieniądz i na zmieniające się relacje pomiędzy tymi wielkościami. Realizuje bieżące cele PP przy pomocy doraźnego stosowania jej narzędzi, czyli rozwija i realizuje określoną strategię PP. POLITYKA PIENIĘŻNA - HORYZONT CZASOWY: Krótkookresowa - nastawiona na realizację zadań bieżących, doraźnych, wynikających z konieczności elastycznych dostosowań do zmieniających się warunków ekonomicznych kraju, w trakcie przebiegu cyklu koniuknturalnego. Średniookresowa - skoncentrowana na realizacji wzrostu gospodarczego i neutralizowaniu negatywnych skutków odchyleń PKB od wyznaczonej ścieżki wzrostu. długookresowa (strategiczna) - określa drogę dochodzenia i gwarantowania siły nabywczej pieniądza. POLITYKA RESTRYKCYJNA - ogranicza i hamuje działalność gospodarczą, preferuje metody i środki administracyjne regulacji podaży pieniądza. POLITYKA EKSPANSYWNA - wspomaga aktywność gospodarczą liberalizując istniejące ograniczenia administracyjne oraz wprowadza więcej zasad rynkowych. POLITYKA NEUTRALNA - pieniądz spełnia jedynie rolę ewidencyjną, obrachunkową, pasywną, pozostawiając rynkowi swobodę działania. Polityka TANIEGO pieniądza - jej zadaniem jest stymulowanie systemu gospodarki. Polityka DROGIEGO pieniądza - ma na celu hamowanie ożywienia gospodarczego. CELE POLITYKI PIENIĘŻNEJ: Skala oddziaływania: makroekonomiczne (wzrost gospodarczy, stabilność cen, wysokie zatrudnienie, stabilność rynków finansowych, stabilność stóp %); mikroekonomiczne (wywoływanie pożądanych reakcji podmiotów gospodarczych). Przedmiotowe: pieniężne (kształtowanie siły nabywczej pieniądza i sprawności jego obiegu); ogólnogospodarcze (restrukturyzacja gałęzi gospodarki, polityki zatrudnienia, stymulowanie rozwoju gospodarczego). Podmiotowe: własne cele BC (kształtowanie emisji pieniądza, rezerw walutowych, stóp BC); cele całego systemu bankowego (kształtowanie polityki depozytowo - kredytowej BK, usprawnianie systemu rozliczeń międzybankowych, zasad funkcjonowania rachunku banków. Horyzont czasowy: aktualne (wynikające z pilnego, bieżącego zapewnienia gospodarki od strony pieniężnej); przyszłe (związane z ryzykiem i niepewnością co do przyszłych zdarzeń); krótkookresowe (bieżący poziom stóp %, kursu walutowego); strategiczne (stabilizacja siły nabywczej pieniądza, konsolidacja systemu bankowego). Sposób określenia i realizacji polityki: ujęcie tradycyjne - triada celów (cele finalne, pośrednie, operacyjne); ujęcie nowoczesne - wieloparametryczne (bezpośredni cel inflacyjny, brak konkretyzacji celów polityki pieniężnej). Tradycyjna TRIADA CELÓW PP dzieli się na 3 grupy: cele strategiczne - mają charakter celów ostatecznych kształtujących długookresową strategię polityki pieniężnej, ich zadaniem jest tworzenie warunków długofalowej stabilności finansowej; cele pośrednie - bardziej precyzyjnie reagują na impulsy BC. cele operacyjne - poddają się bieżącej kontroli BC, realizują się przez codzienne transakcje finansowe BC na rynku pieniężnym. CEL JAKO KOTWICA NOMINALNA - mogą to być zarówno zmienne ilościowe (agregaty monetarne i nominalny dochód) jak i cenowe (kurs walutowy, cena złota, zestawienie cen dóbr i usług wchodzących w skład wybranego koszyka, oraz stopa inflacji).

5

---