KMaterialy., FiR UE Katowice 2 semestr, Rachunkowość


Zasady ewidencji i wyceny procesu zakupu i zużycia materiałów

Klasyfikacja materiałów

Do materiałów, z punktu widzenia podmiotu gospodarczego, zali­cza się:

rzeczowe składniki aktywów obrotowych, które zużywają się całkowicie w jednym cyklu produkcyjnym.

Ze względu na cel zużycia materiałów wyróżnia się:

Do materiałów zalicza się również:

Przekroje ewidencji materiałów

Ewidencja materiałów może być prowadzona w przekroju:

Zasady wyceny materiałów

Wycena materiałów zależy od:

W ciągu roku obrotowego materiały mogą być ujmowane w ewidencji według cen ewidencyjnych, którymi są:

Stała cena ewidencyjna to cena, która nie zmienia się w dłuższym okresie czasu. Może być ona ustalona na poziomie ceny zakupu lub nabycia (lub planowanego kosztu wytworzenia). Ceny ewidencyjne powinny być weryfikowane przynajmniej na koniec każdego roku obrotowego.

Ceny ewidencyjne (rzeczywiste i stałe) mogą być ustalane na poziomie:

Tabela 1. Zasady wyceny materiałów

MATERIAŁY

Rodzaj ewidencji

  • ilościowo- wartościowa

  • ilościowa

  • wartościowa

Ewidencja uproszczona

ETAPY OBROTU

PRZYCHÓD

Sposób wyceny zakupu materiałów

Według rzeczywistych cen zakupu lub nabycia wykazanych w fakturach zakupu

Stałe ceny ewidencyjne oparte na bazie:

  • cen nabycia

  • cen zakupu

  • kosztu

wytworzenia.

Odpisywanie w koszty wartości materiałów (lub towarów) na dzień ich zakupu.

ROZCHÓD

Metody wyceny rozchodu

  • FIFO

  • LIFO

  • Ceny przeciętne

  • Szczegółowa identyfikacja

Stałe ceny ewidencyjne

brak

SKŁADOWANIE

Stan na koniec okresu

Rzeczywista cena nabycia lub zakupu z uwzględnieniem stosowanej metody wyceny rozchodu

Stała cena ewidencyjna skorygowana o stan końcowy odchyleń pomiędzy ceną rzeczywistą a stałą ceną ewidencyjną

brak

Inwentaryzacja

  1. Ustalenie rzeczywistego stanu ilościowego zapasu materiałów.

  2. Ustalenie przydatności gospodarczej materiałów.

Pozycja w bilansie

Stan końcowy z etapu III z uwzględnieniem wyników inwentaryzacji

Cena zakupu jest ceną, jaką nabywca płaci za zakupione składniki majątku, pomniej­szona o podatek od towarów i usług. W wypadku importu do ceny zaku­pu zalicza się również cło oraz podatek akcyzowy.

Cena nabycia jest to cena zakupu powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem, np. koszty transportu, ubezpieczeń transportowych, załadunku i wyładunku i inne.

WARTOŚĆ MATERIAŁÓW

W CENIE ZAKUPU

+ KOSZTY ZAKUPU

0x08 graphic

= WARTOŚĆ MATERIAŁÓW

W CENIE NABYCIA

Zgodnie z Uor cena nabycia to cena zakupu skorygowana w następujący sposób:

a) powiększona o cło i podatek akcyzowy, jeżeli nie podlega odliczeniu - w przy­padku importu, a obniżona o rabaty, opusty i inne zmniejszenia oraz odsetki,

b) powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem (koszty transpor­tu, załadunku, wyładunku, ubezpieczenia, itp.) oraz koszty przystosowania do używania.

W uzasadnionych przypadkach Uor dopuszcza możliwość zaliczenia do ceny nabycia następujących składników:

• kosztów obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu sfinansowania długotermi­nowego przygotowania towaru do sprzedaży (np. prowizje i odsetki),

• różnic kursowych powstałych przy zapłacie za dostawę lub przeliczeniu zo­bowiązania za dostawę lub kredytu finansującego dostawę.

Ustawa o rachunkowości dopuszcza również wycenę materiałów w cenach zakupu, jeżeli nie zniekształca to stanu aktywów i wyniku finansowego (art. 34 Uor).

Koszty wytworzenia obejmują:

  1. sumę kosztów bezpośrednich dotyczących zużytych materiałów bezpośrednich, koszty pozyskania i przetworzenia związane bezpośrednio z produkcją (np. płace bezpośrednie) oraz

  2. uzasadnioną część kosztów pośrednich przypadającą na okres ich wytworzenia.

Wycena rozchodu i zapasu końcowego materiałów według rzeczywistych cen zakupu (lub nabycia)

W wypadku, gdy przychody materiałów wycenia się we­dług rzeczywistych cen zakupu, nabycia lub kosztów wytworzenia, to ich rozchód można wycenić według następujących metod (art. 34, ust. 4 Uor):

Wycena rozchodu i zapasu końcowego materiałów według stałych cen ewidencyjnych

W przypadku stosowania stałych cen ewidencyjnych wartość rozchodu wycenia się według tych cen, a następnie na koniec okresu sprawozdawczego koryguje o odchylenia od cen ewidencyjnych przypadające na rozchodowane materiały.

W tym celu należy ustalić:

0x08 graphic
Wo = (Oz + Ob) x 100

Zp + Pb

Wo wskaźnik narzutu odchyleń

Oz odchylenia dotyczące zapasu początkowego materiałów

Ob odchylenia powstałe w bieżącym okresie

Zp wartość zapasu początkowego materiałów

Pb wartość bieżących przychodów materiałów

0x08 graphic
No = Rm x Wo

100

No kwota narzutu odchyleń od cen ewidencyjnych

Rm wartość rozchodu materiałów

Ustalona kwota odchyleń przypadająca na rozchody zapasu materiałów (lub towarów) ujmowana jest na koncie „Odchylenia od cen ewidencyjnych" w korespondencji z kontami, na których księgowany był rozchód materiałów (lub towarów).

Integralną wartością związaną z zakupem są koszty zakupu, czyli:

Koszty zakupu można ujmować i rozliczać w następujący sposób:

  1. doliczać do ceny ewidencyjnej materiałów lub towarów -wówczas wycena tych zapasów dokonywana jest według cen nabycia,

  2. ujmować w kosztach bieżącego okresu, po ich poniesieniu, jeżeli nie zniekształca to stanu aktywów oraz wyniku finansowego,

  3. ujmować je na odrębnym koncie „Rozliczenia międzyokresowe kosztów (koszty zakupu)" i rozliczać w czasie proporcjonalnie do rozchodu zapasów.

Zasady ewidencji księgowej procesu zakupu materiałów

Rozliczenie transakcji zakupu polega na:

Zadaniem konta „Rozliczenie zakupu" jest:

a) uniezależnienie księgowania przychodu materiałów od momentu otrzymania faktury, co pozwala na bieżące księgowanie przychodów zapasów, a opóźnienia w otrzymaniu faktur nie wpływają hamująco na odzwierciedle­nie rzeczywistego stanu zapasów magazynowych,

b) ustalenie wielkości dostaw otrzymanych ale jeszcze nie fakturowanych oraz dostaw w drodze, na które nie wystawiono do­wodów przyjęcia materiałów Pz,

c) ustalenia odchyleń od cen ewidencyjnych, będących różnicą mię­dzy ceną fakturową a ceną ewidencyjną w przypadku stosowania do wyceny stałych cen ewidencyjnych

d) ujęcia, a następnie zaksięgowania kosztów zakupu,

e) ustalenia i zaksięgowania naliczonego podatku VAT.

Po stronie Dt konta „Rozlicze­nie zakupu" księguje się otrzymane faktury za dostawy i usługi.

Strona Ct konta „Rozliczenie zakupu" służy do zaksięgowania przyjętych dostaw materiałów lub towarów oraz innych wartości ujętych w fakturach do­stawców oraz naliczonego podatku VAT.

Jeżeli do końca okresu sprawozdawczego przedsiębiorstwo nie otrzy­ma faktur za już przyjęte dostawy lub posiada faktury dostawców, doty­czące dostaw jeszcze nie otrzymanych, wówczas konto „Rozliczenie zakupu" może posiadać dwa salda:

Salda konta „Rozliczenie zakupu" ujmuje się w odrębnych pozy­cjach bilansu, a mianowicie:

a) dostawy w drodze - w aktywach (materiały),

b) dostawy niefakturowane - w pasywach (zobowiązania z

tytułu dostaw).

Rysunek 1a. Zasady funkcjonowania konta „Rozliczenie zakupu materiałów”

Rozrachunki Rozliczenie zakupu Materiały

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
z dostawcami materiałów

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

Rysunek 1b Zasady funkcjonowania konta „Rozliczenie zakupu materiałów”

Rozrachunki Rozliczenie zakupu Materiały

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
z dostawcami materiałów

0x08 graphic
0x08 graphic

faktura nie nadeszła

0x08 graphic

Rysunek 1c. Zasady funkcjonowania konta „Rozliczenie zakupu materiałów”

Rozrachunki Rozliczenie zakupu

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
z dostawcami materiałów Materiały

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

materiały nie nadeszły

0x08 graphic
0x08 graphic

Schemat 1 Ewidencja zakupu materiałów wycenianych według

rzeczywistych cen zakupu (nabycia)

Rozrachunki Rozliczenie zakupu Materiały

0x08 graphic
0x08 graphic
z dostawcami materiałów

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
(1) (2)

0x08 graphic
VAT

naliczony

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

(3)

Koszty wg

rodzaju „4”

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

(4)

Rozliczenie kosztów Koszty zakupu

0x08 graphic
0x08 graphic
(RM kosztów zakupu)

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

(5)

Objaśnienia do schematu 1:

1. Faktura za zakupione materiały,

2. Przyjęcie do magazynu materiałów wycenionych wg cen rzeczywistych (Pz).

3. Wyksięgowanie VAT - u ujętego w fakturze,

4. Wyksięgowanie kosztów związanych z zakupem - ujęcie w układzie rodzajowym (np. „Usługi obce” w przypadku kosztów transportu lub „Pozostałe koszty” przy księgowaniu kosztów ubezpieczania materiałów za okres przewozu),

5. Przeniesienie kosztów zakupu

- na konto układu kalkulacyjnego „Koszty zakupu” w przypadku, gdy materiały wyceniane są według rzeczywistych cen zakupu ( w tym przypadku koszty zakupu zaliczone zostają do kosztów bieżącego okresu)

- na konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów zakupu”, gdy jednostka stosuje wycenę materiałów według rzeczywistych cen nabycia - koszty te staną się kosztem okresu (przeniesionym do układu kalkulacyjnego ) w momencie, gdy nastąpi zużycie materiałów.

Schemat 2 Ewidencja zakupu materiałów wycenianych według stałych cen ewidencyjnych

Rozrachunki Rozliczenie zakupu Materiały

0x08 graphic
0x08 graphic
z dostawcami materiałów

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
(1) (2)

0x08 graphic
VAT

naliczony

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

(3)

Koszty wg

rodzaju „4”

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

(4)

0x08 graphic

Odchylenia od cen ewiden. materiałów

0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
(6)

0x08 graphic
0x08 graphic
(7)

Rozliczenie kosztów Koszty zakupu

0x08 graphic
0x08 graphic
(RM kosztów zakupu)

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

(5)

Objaśnienia do schematu 2:

1. Faktura za zakupione materiały,

2. Przyjęcie do magazynu materiałów wycenionych wg stałych cen ewidencyjnych (Pz),

3. Wyksięgowanie VAT - u ujętego w fakturze.

4. Wyksięgowanie kosztów zakupu - ujecie w układzie rodzajowym,

5. Przeniesienie kosztów zakupu - ewidencja uzależniona jest od przyjętego wariantu wyceny materiałów

6. Odchylenia debetowe dotyczące przyjętych materiałów

7. Odchylenia kredytowe dotyczące przyjętych materiałów

Schemat 3 Ewidencja zużycia materiałów wycenianych według cen rzeczywistych

Materiały „4” Zużycie materiałów

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

(1)

0x08 graphic
0x08 graphic

Rozliczenie kosztów „5” Koszty układu

0x08 graphic
0x08 graphic
funkcjonalnego

0x08 graphic
0x08 graphic
(2)

0x08 graphic
0x08 graphic

Objaśnienia do schematu 3 :

1. Wydanie materiałów do zużycia na potrzeby związane z podstawową działalnością jednostki. Wycena dokonana w oparciu o jedną z metod: średniej ceny ważonej, FIFO, L1FO lub szczegółowej identyfikacji - ewidencja w układzie rodzajowym.

  1. Ujęcie kosztów z tytułu zużycia materiałów w układzie kalkulacyjnym - w zależności od celu zużycia, według rozdzielnika kosztów.

Schemat 4 Ewidencja zakupu materiałów wycenianych według stałych cen ewidencyjnych

Materiały „4” Zużycie materiałów

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

(1)

0x08 graphic
0x08 graphic

Odchylenia od

cen ewidencyjnych

materiałów

0x08 graphic
0x08 graphic
(2)

0x08 graphic
0x08 graphic

(3)

0x08 graphic
0x08 graphic

Rozliczenie kosztów „5” Koszty układu

0x08 graphic
0x08 graphic
funkcjonalnego

0x08 graphic
0x08 graphic
(4)

0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
(5)

0x08 graphic
0x08 graphic
(6)

Objaśnienia do schematu 4 :

1. Wydanie materiałów do zużycia na potrzeby związane z podstawową działalnością jednostki. Wycena dokonana w oparciu stałą cenę ewidencyjną - ewidencja w układzie rodzajowym.

2. Narzut odchyleń debetowych przypadający na materiały zużyte - ewidencja w układzie rodzajowym.

3. Narzut odchyleń kredytowych przypadający na materiały zużyte - ewidencja w układzie rodzajowym.

4. Ujęcie kosztów z tytułu zużycia materiałów w układzie kalkulacyjnym - w zależności od celu zużycia, według rozdzielnika kosztów.

5. Rozliczenie odchyleń debetowych w układzie kalkulacyjnym.

6. Rozliczenie odchyleń kredytowych w układzie kalkulacyjnym.

7. Różnice inwentaryzacyjne niedobory, szkody i nadwyżki oraz sposób ich rozliczania w księgach rachunkowych

Ćwiczenie 1

(Wycena rozchodu i stanu końcowego materiałów wg rzeczywistych cen)

02.01.br przychód 100 kg x 2,75 zł

03.02.br przychód 50 kg x 3,20 zł

05.02.br rozchód 70 kg

03.03.br przychód 200 kg x 3,39

15.03.br rozchód 100 kg

Wycena rozchodu materiałów według metody FIFO

wycena rozchodu:

05.02.br Rw nr (1) 70 kg x 2,75 = 192,50

Zapas 30 kg x 2,75 = 82,50

50 kg x 3,20 = 160

razem 242,50

wycena rozchodu:

15.03.br Rw nr (2) 100 kg

30 kg x 2,75 = 82,50

50 kg x 3,20 = 160

20 kg x 3,39 = 67,80

razem 310,30

zapas 180 kg x 3,39 = 610,20

razem wartość rozchodowanych materiałów 502,80

zapas końcowy materiałów 610,20

Wycena rozchodu materiałów według metody LIFO

02.01.br przychód 100 kg x 2,75 zł

03.02.br przychód 50 kg x 3,20 zł

05.02.br rozchód 70 kg

03.03.br przychód 200 kg x 3,39

15.03.br rozchód 100 kg

wycena rozchodu:

05.02.br Rw nr (1) 70 kg

50 kg x 3,20 = 160

20 kg x 2,75 = 55

razem 215

Zapas 80 kg x 2,75 = 220

wycena rozchodu:

15.03.br Rw nr (2) 100 kg

100 kg x 3,39 = 339

zapas 80 kg x 2,75 = 220

100 kg x 3,39 = 339

razem 559

razem wartość rozchodowanych materiałów 554

zapas końcowy materiałów 559

Wycena rozchodu materiałów według metody cen przeciętnych

02.01.br przychód 100 kg x 2,75 zł= 275 zł

03.02.br przychód 50 kg x 3,20 zł= 160 zł

razem zapas 150 kg 435 zł

05.02.br rozchód 70 kg

03.03.br przychód 200 kg x 3,39

15.03.br rozchód 100 kg

wycena rozchodu:

05.02.br Rw nr (1) 70 kg

Cp1 = 435 zł/ 150 kg = 2,90 zł/kg

Rozchód 70 kg x 2,90 zł/kg = 203

Zapas 80 kg x 2,90 zł/kg = 232

03.03.br przychód 200 kg x 3,39 = 678

zapas początkowy 80 kg x 2,90 = 232

razem zapas 280 kg 910

wycena rozchodu:

15.03.br Rw nr (2) 100 kg

Cp2 = 910 zł / 280 kg = 3,25 zł/ kg

Rozchód 100 kg x 3,25 = 325

Zapas 180 kg x 3,25 = 585

Razem wartość rozchodowanych materiałów 528

Zapas końcowy materiałów 585

Schemat 5 Ewidencja odpisów aktualizujących wartość materiałów

Materiały na składzie Odchylenia od cen

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
Sp. 40.000 ewidencyjnych materiałów

Sp. 2.900

Odpisy aktualizujące Pozostałe koszty operacyjne

0x08 graphic
0x08 graphic
wartość materiałów

    1. 0x08 graphic
      0x08 graphic
      3.400

0x08 graphic
(1)

Objaśnienie:

1) PK- odpis aktualizujący wartość materiałów do poziomu ceny sprzedaży netto

Obrót materiałowy - konspekt do wykładu 2013 M.Głębocka

1

M.Głębocka

Pz- przyjęcie zakupionych materiałów

Faktura VAT za zakupione materiały

Pz- przyjęcie zakupionych materiałów

Faktura VAT za zakupione materiały



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Rachunek kosztów i strat, FiR UE Katowice 2 semestr, Rachunkowość
KONSelast, FiR UE Katowice 2 semestr, Rachunkowość
17.03 (1), FiR UE Katowice 2 semestr, Rachunkowość
zadania rachuna, FiR UE Katowice 2 semestr, Rachunkowość
17.03 (2), FiR UE Katowice 2 semestr, Rachunkowość
Konswfkapitalowo, FiR UE Katowice 2 semestr, Rachunkowość
materialyZADANIA, FiR UE Katowice 2 semestr, Rachunkowość
K7c., FiR UE Katowice 2 semestr, Rachunkowość
Etapy rozliczania kosztów, FiR UE Katowice 2 semestr, Rachunkowość
Kkoszty, FiR UE Katowice 2 semestr, Rachunkowość
K7b, FiR UE Katowice 2 semestr, Rachunkowość
K7a, FiR UE Katowice 2 semestr, Rachunkowość
Rachunek kosztów i strat, FiR UE Katowice 2 semestr, Rachunkowość
Analiza bilansu i rachunku zysków i strat-po wt, FIR UE Katowice, SEMESTR V, Analiza finansowa, Anal
ub-wyk6, FIR UE Katowice, SEMESTR IV, Ubezpieczenia, ubezpieczenia
WARIANT C, FIR UE Katowice, SEMESTR IV, Ubezpieczenia, chomik, Ubezpieczenia (kate evening), Ubezpie
wskaźniki - zadania1, FIR UE Katowice, SEMESTR V, Analiza finansowa, Analiza finansowa1, Analiza fin
fpr-wyk3, FIR UE Katowice, SEMESTR IV, Finanse przedsiębiorstw, Finanse Przedsiębiorstwa
ub-wyk9, FIR UE Katowice, SEMESTR IV, Ubezpieczenia, ubezpieczenia

więcej podobnych podstron