01.03.2011
Wykład 3
Temat: Źródła finansowania przedsiębiorstwa.
Finansowanie przedsiębiorstwa:
Kapitał własny
Kapitał własny (wtórny)
Zasilanie zewnętrzne - pierwotne:
Formy prowadzenia działalności gospodarczej, w której ustawodawca nie nazwał wkładów wspólników kapitałami, - ponieważ wspólnicy i tak odpowiadają całym swoim majątkiem:
Jednoosobowa działalność gospodarcza
Spółka cywilna
Spółka komandytowa:
Jest tworzony kapitał wspólników
W spółce z o.o.:
Jest obligatoryjny kapitał zakładowy 5 000
W trakcie prowadzenia działalności kapitał nie może być podzielony pomiędzy wspólników
Jest też (nie obligatoryjny) kapitał zapasowy - zabezpieczający właścicieli i wierzycieli
W spółce akcyjnej:
Musi istnieć kapitał: podstawowy (50 000 zł) (zakładowy)
Kapitał zapasowy - z czystego zysku 8% na pokrycie strat - zabezpiecza funkcjonowanie podmiotu gospodarczego
Przedsiębiorstwo państwowe:
Ma 2 fundusze: założycielski i przedsiębiorstwa
Jest jedyną formą zezwalającą na zmniejszenie funduszy poprzez przeniesienie na inne przedsiębiorstwo państwowe bądź inną jednostkę
Spółdzielnie:
Fundusz udziałowy i fundusz zasobowy
Wpisowe w przypadku wystąpienia ze spółdzielni nie jest oddawane
Zasilanie zewnętrzne-wtórne:
Przyjęcie nowego wspólnika
Zasilanie wewnętrzne jest całkowicie zasilaniem wtórnym:
Kapitał własny:
Wewnętrzny - zasilany w całości wtórnie
Zewnętrzny - wtórny, lub pierwotny;
Funkcje kapitału:
Gwarancyjna - kapitał własny stanowi zabezpieczenie przyszłych wierzycieli przedsiębiorstwa
Robocza - kapitał jest gromadzony przez podmiot gospodarczy, aby mógł działać
Cechy kapitału własnego:
Jest oddany w firmie na najdłuższy okres czasu - pozbywamy się go dopiero, gdy pozbywamy się firmy, jest podstawowym składnikiem kapitału stałego (kapitał stały - patrząc na niego da się sprawdzić stan firmy)
Dawcy kapitału własnego nie mają przyznanej obligatoryjności, co do wypłaty udziału w zyskach (ustawowo) - może być ona przyznana w umowie, kapitał własny jest bardziej mobilny niż zewnętrzny (Np. można nie brać swojej części zysku, ale kapitał zewnętrzny trzeba spłacić)
Kapitał obcy - spełnia 1 podstawową funkcję:
Roboczą - pobieramy kapitał obcy, aby móc prowadzić działalność
Cechy kapitału obcego:
Terminowość zwrotu (krótki, średni, długi okres)
Musi być zwrócony w określonej czasie, wraz z kosztami
Jego dawcy nie mają prawa podejmowanie decyzji w firmie, (bo nie są jej właścicielami)
Formy tworzenia kapitału obcego - 4 obszary:
Przez rynek finansowy:
Kredyty krótkoterminowe
Papiery wartościowe
Przez rynek towarowy:
Kredyt handlowy (dostawcy i odbiorcy) - tak naprawdę są to odroczone terminy płatności - rynek zasilania krótkoterminowego (dopiero w gospodarce rynkowej mógł funkcjonować) rodzi ryzyko
Substytuty kredytu:
Leasing
Factoring - zasilanie podmiotów
Szczególne formy finansowania:
Środki pozyskiwane z UE - wymyka się to z finansów przedsiębiorstw, spojrzenie to jest dyktowane przez pryzmat inwestycji rzeczowych
Kredyt bankowy:
Przekazanie siły nabywczej przez kredytodawcę dla realizacji określonego celu przedsiębiorstwu, które zobowiązuje się do zwrotu kredytu w określonym terminie wraz z odsetkami i innymi kosztami
Dwa podmioty: Bank Kredytobiorca
Kapitał, który został pożyczony musi zostać zwrócony
Musi być cel (w przypadku kredytu w rachunku bieżącym cel nie musi być konkretny, ale nie może iść na działalność inwestycyjną)
Czynniki warunkujące kredyt:
zdolność kredytowa podmiotu gospodarczego - musi istnieć zawsze, utrata zdolności kredytowej natychmiastowe anulowanie kredytu
zabezpieczenie kredytu (150-200% - w przypadku kredytu inwestycyjnego)
okres kredytowania (z uwzględnieniem okresu karencji)
stopa oprocentowania kredytu
Zalety kredytu:
Pozyskanie niezbędnych źródeł finansowania
Koszt - tarcza podatkowa
Efekt dźwigni finansowej
Wady kredytu:
Ograniczenie dostępności (dotyczy klientów z siła ponad przetargową)
Konieczność realizacji celu
Koszt kredytu
Konieczność zabezpieczeń
Procedura (długotrwała, dłuższa niż w przypadku leasingu)
3 rodzaje klientów banków:
bez historii kredytowej
z przeciętną siłą przetargową
klienci z siła ponad przetargową (to bank chce udzielić kredytu tym podmiotom)
Jakie przedsiębiorstwo może być emitentem obligacji?
Zgodnie z art. 2 ustawy o obligacjach, obligacje mogą emitować „podmioty prowadzące działalność gospodarczą, posiadające osobowość prawną, a także spółki komandytowo-akcyjne”
Czyli remitentem może być:
Spółka komandytowo-akcyjna
Spółka akcyjna
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Rodzaje obligacji przedsiębiorstw - w zależności od korzyści przysługujących obligatariuszom:
Zwyczajne - które zawierają zobowiązania emitenta, tylko do zapłaty odsetek
Udziałowe - upoważniające obligatariusza do udziału w zyskach emitenta.
Z prawem pierwszeństwa - do objęcia w przyszłości akcji wypuszczonych przez emitenta obligacji.
Zamienne - których posiadacz uprawniony jest do objęcia akcji z przyszłych emisji danego emitenta obligacji zamiast jej wykupu.
Obligacje niezabezpieczone - kapitał podstawowy musi mieć wartość 5 krotności kapitału ze spółki akcyjnej.
Pozyskiwanie kapitału:
W zależności odo okresu, na który potrzebujemy kapitału możemy rozważyć wyemitowanie
Obligacji (inwestycje)
Bonów komercyjnych lub wystawienie weksla (bieżące otrzeby)
Przedsiębiorstwo chcące pozyskać kapitał za pomocą obligacji powinno charakteryzować się:
Dobrymi sprawozdaniami finansowymi
Wysokimi ratingiem
Dobrą pozycja na rynku
Dobrymi wskaźnikami finansowymi (Np. kapitał obcy na własny)
Zalety pozyskiwania kapitału przez emisje obligacji:
Możliwość pozyskania dużych kwot kapitału
Rozproszenie ryzyka na dużą liczbę pożyczkodawców
Większa wiarygodność przedsiębiorstwa przy emisji publicznej
Ustalenie ceny przez przedsiębiorstwo
Możliwość zastosowania różnych rodzajów obligacji
Niższy koszt tego źródła finansowania w porównaniu do kredytu bankowego
Wady pozyskania kapitału drogą emisji obligacji:
Ograniczona dostępność
Konieczność spełnienia przez przedsiębiorstwo wielu wymogów formalnych, które mogą oznaczać duże nakłady czasu i pracy
Ryzyko niedostatecznego popytu na obligacje
Leasing - przekazanie przez finansującego do użytkowania rzeczy korzystającemu za ustaloną w umowie opłatę:
Są 2 warunki:
Okres użytkowania
Wartość umowy
Leasing operacyjny - korzyści:
Przydatny w sytuacji krótkotrwałości i przejściowości zmian popytu
Prowadzi do racjonalizacji kosztów własnych
Prowadzi do poprawy technicznego poziomu parku produkcyjnego
Instrument pokonywania luki technologicznej
Zmniejszenie zapotrzebowania na kapitał własny
Leasing finansowy - korzyści:
Brak natychmiastowego zaangażowania kapitału własnego
Przesunięcie zapotrzebowania z kapitału inwestycyjnego na kapitał obrotowy
Poprawa niektórych parametrów gospodarki finansowej (poprawa rentowności i przyspieszanie obiegu kapitału)
Przesłanki do oceny wyboru: Leasing finansowy - kredyt inwestycyjny:
Wysoki udział kapitału własnego w przypadku mieszanego finansowania
Krótki termin spłaty kredytu bankowego
Wysoka stopa opodatkowania przedsiębiorstwa
Wysoka kalkulacja oprocentowania kapitału własnego
Nie degresywne metody amortyzacji
Im więcej przesłanek jest spełnionych, tym korzystniejszy jest leasing
Rok akademicki 2010/2011
Semestr IV, dr M. Gorczyńska
Przedmiot: Finanse przedsiębiorstwa (wykłady)
1