15.03.2011
Wykład 5
Dźwignia finansowa:
Wariant A, firma działa i angażuje 10 000 kapitałów własnych, przychód ze sprzedaży 120 000, koszty działalności operacyjnej (stałe i zmienne) 115 000, zysk operacyjny 15 000, brak kosztów finansowych, nie istnieje kapitał obcy, zysk operacyjny = zyskowi brutto, po opodatkowaniu zysk na poziomie 4050, rentowność kapitałów całkowitych, oraz rentowność kapitałów własnych, obie są sobie równe w tym przypadku
Wariant B, firma bierze kapitał obcy, przychód ze sprzedaży 180 000, zysk operacyjny 8 000, zysk operacyjny tym razem nie jest tożsamy z zyskiem brutto, bo firma zaangażowała kapitały obce, są koszty finansowe, zysk jest większy, wzrosła rentowność kapitałów własnych (efekt dźwigni finansowej).
Wariant C, kapitały zostały podzielone na pół, zysk operacyjny, wyższe odsetki, zysk wyższy niż w wariancie A i niższy niż w B, rentowność kapitałów własnych wzrosła, zarobiliśmy więcej, bo zaangażowaliśmy kapitał obcy. (Efekt dźwigni finansowej).
Wariant D, koszty zmienne szybciej przyrosły niż przychody, ze sprzedaży, nie stać mnie nawet na zapłatę odsetek
Kapitał obcy jest fajny, bo mniejszą siłą uzyskuje większy efekt, o ile mamy skalkulowane ryzyko operacyjne, jeśli nie to, co moglibyśmy dostać tracimy.
TREŚĆ
|
WARIANT A |
WARIANT B |
WARIANT C |
WARIANT D |
Kapitał ogółem |
200 000 |
300 000 |
300 000 |
300 000 |
Kapitał własny |
200 000 |
200 000 |
150 000 |
200 000 |
Kapitał obcy |
- |
100 000 |
150 000 |
100 000 |
Działalność operacyjna, przychody ze sprzedaży |
1 400 000 |
2 100 000 |
2 100 000 |
2 100 000 |
Koszty dzielności operacyjnej |
1 300 000 |
1 950 000 |
1 950 000 |
2 050 000 |
Koszty zmienne |
900 000 |
1 550 000 |
1 550 000 |
1 650 000 |
Koszty stałe |
400 000 |
400 000 |
400 000 |
400 000 |
Zysk operacyjny (przychody - koszty dzielności operacyjnej0 |
100 000 |
150 000 |
150 000 |
50 000 |
Koszty finansowe (14% od kapitału obcego) |
- |
14 000 |
21 000 |
14 000 |
Zysk brutto (zysk operacyjny - odsetki) |
100 000 |
136 000 |
129 000 |
36 000 |
Podatek dochodowy 19% |
19 000 |
25 840 |
24 510 |
6 840 |
Zysk netto (zysk brutto - podatek) |
81 000 |
110 160 |
104 490 |
29 160 |
Rentowność kapitałów całkowitych (zysk netto / kapitał całkowity * 100) |
40,5% |
36,72% |
34,83% |
9,72% |
Rentowność kapitałów własnych (zysk netto / kapitał własny * 100) |
40,5% |
55,08 |
69,66% |
14,58% |
Istotne dla wykorzystania dodatkowego efektu dźwigni finansowej jest zachowanie właściwej struktury kapitału. Wzrost udziału kapitałów obcych w strukturze finansowania prowadzi do zwiększenia wskaźnika dźwigni finansowej, czyli spotęgowania stopnia zmienności zysku przypadającego na akcje. Oznacza to również wzrost ryzyka finansowego. Wzrostowi zadłużenia przedsiębiorstwa towarzyszy często zwiększenie oprocentowania kredytów i pożyczek (premia dla kredytodawców i pożyczkodawców za podwyższone ryzyko, co osłabia efekt dźwigni lub też prowadzi do jego wygaśnięcia na skutek wzrostu kosztu kapitału).
Stopień, do którego przedsiębiorstwo może zwiększać swoje zadłużenie zależy, w dużej mierze od stabilności jego zysków. I tak przedsiębiorstwa, których wyniki finansowe z okresu na okres niewiele się różnią, mogą angażować kapitały obce w większym stopniu niż te przedsiębiorstwa, których zysk podlega dużym wahaniom.
Wskaźnik stopnia dźwigni finansowej (DFL) można wyznaczyć następująco:
Stopień dźwigni finansowej informuje i tym, jak zmieni się zysk przypadający na jedną akcję, jeżeli zysk operacyjny wzrośnie lub zmniejszy się o 1%.
Metoda EBIT - EPS jest praktycznym narzędziem używanym do oceny wpływu alternatywnych planów finansowania inwestycji na zyski przypadające na jedną akcję (BPS), przy różnych możliwych dochodach firmy mierzonych za pomocą zysku operacyjnego. Narzędzia tego używa się w celu osiągnięcia optymalnej struktury kapitału, tj. takiej, która obciąża firmę najmniejszym ogólnym kosztem kapitału.
Podejście EBIT - EPS umożliwia wybór struktury kapitału maksymalizującej EPS w danym szeregu EBIT. Można wykorzystać EPS dla oszacowania wpływu różnych struktur kapitału na majątek akcjonariuszy, ponieważ zysk jest zasadniczym czynnikiem wpływającym na wartość rynkową akcji firmy.
Punkt przecięcia się linii A i B określana jest jako punkt obojętności finansowej, jest to taki poziom zysku operacyjnego, przy którym zysk przypadający na akcję jest jednakowy dla wariantu A i B. W punkcie obojętności rentowność kapitału własnego jest równa rentowności kapitału całkowitego i wynosi tyle, ile stopa oprocentowania kredytów i pożyczek pomniejszono o podatek dochodowy.
Punkt obojętności finansowej można także wyznaczyć algebraiczne, wykorzystując następujące równanie:
KwA, KwB - kapitał własny w wariancie A i B
IA, IB - odsetki od kapitału obcego w wariancie A i B.
Przykład:
Firma prywatna rozważa dwa plany finansowania A i B.
Plan A zakłada sprzedaż obligacji wartości 1 mln zł, według 14% stopy procentowej i uzyskanie 5 mln zł ze sprzedaży akcji po cenie 50 zła za sztukę.
Plan B zakłada większą dźwignię finansową - sprzedaż obligacji o wartości 3 mln według 16% stopy procentowej i uzyskano 3 mln zł ze sprzedaży akcji po 50 zł każda.
Oba plany pozwolą na uzyskanie kapitału w kwocie 6 mln zł. Firma płaci podatek dochodowy wynoszący 50%.
|
Plan A |
Plan B |
Kapitały obce |
1 000 000 (14%) |
3 000 000 (16%) |
Kapitały własne |
5 000 000 (50%) |
3 000 000 (50%) |
EBIT = 1,2 mln
Punkt obojętności finansowej wynosi 990 000
POF |
990 000 |
990 000 |
ODSETKI |
140 000 |
480 000 |
ZYSK BRUTTO |
850 000 |
510 000 |
PODATEK |
425 000 |
255 000 |
ZYSK NETTO |
425 000 |
255 000 |
ILOŚĆ AKCJI |
100 000 |
60 000 |
EPS |
4,25 |
4,25 |
EPSA = 425 000 / 100 000 = 4,25
EPSB = 255 000 / 60 000 = 4,25
Analiza EBIT-EPS pozwala zbadać wpływ, jaki struktura kapitału wywiera na stosunek EPS do EBIT. Ma ona charakter praktyczny i umożliwia ocenę alternatywnych planów finansowych, pokazując jak przy danym planie ukształtuje się EPS przy różnych możliwych poziomach EBIT.
Rok akademicki 2010/2011
Semestr IV, dr M. Gorczyńska
Przedmiot: Finanse przedsiębiorstwa (wykłady)
1