Języki słowiańskie
Klasyfikacja języków słowiańskich
języki słowiańskie (ok. 317 mln)
języki zachodniosłowiańskie (ok. 61 mln)
grupa lechicka, czyli języki lechickie
języki pomorskie (ok. 50 tys)
kaszubski (ok. 50 tys) 1
polski (ok. 44 mln)
śląski 1
grupa łużycka, czyli języki łużyckie (ok. 70 tys)
dolnołużycki (ok. 15 tys)
górnołużycki (ok. 55 tys)
grupa czesko-słowacka
czeski (ok. 10 mln)
słowacki (ok. 5 mln)
morawski †
knaan †
języki południowosłowiańskie (ok. 29 mln)
grupa wschodnia (ok. 10 mln)
bułgarski (ok. 8,5 mln)
macedoński (ok. 1,8 mln)
grupa zachodnia (ok. 19 mln)
słoweński (ok. 2 mln)
serbsko-chorwacki (serbski, chorwacki, bośniacki, czarnogórski) (ok.17mln)
języki wschodniosłowiańskie (ok. 210 mln)
białoruski (ok. 10 mln)
rosyjski (ok. 160 mln)
ukraiński (ok. 40 mln)
Oznaczenia:
† - język wymarły lub dawne stadium historyczne języka dzisiejszego
†* - język dawny, ale zachowany tradycyjnie w liturgii, tekstach religijnych, filozoficznych lub naukowych
1 - często uznawany za dialekt języka polskiego
Języki słowiańskie - grupa języków w obrębie rodziny języków indoeuropejskich (podrodzina bałtosłowiańska). Składa się z trzech zespołów językowych: zachodnio-, wschodnio- i południowosłowiańskiego. Najstarsze zachowane manuskrypty z tekstami słowiańskimi pochodzą z X wieku. Do zapisu języków słowiańskich używane są lub były alfabety: głagolicki, cyrylicki i łaciński (w niewielkim zakresie również arabski). Wywodzą się z języka prasłowiańskiego używanego przez dawnych Słowian, który uległ ostatecznemu rozbiciu na dialekty regionalne w wyniku ekspansji Słowian na Bałkany w VI wieku naszej ery.
Językami słowiańskimi posługuje się ponad 300 mln osób.
Na bazie języków słowiańskich powstały też sztuczne języki słowiańskie jak slovio, meżduslavianski i glagolica, które są zrozumiałe dla mówiących przynajmniej jednym językiem słowiańskim. Na podstawie wschodniosłowiańskich dialektów Syberii (z zapożyczeniami z języków tureckich oraz języka arabskiego) opracowano sztuczny język syberyjski. Również oparte na językach słowiańskich są fikcyjne języki północnosłowiańskie oraz wenedyk, język romański który przeszedł podobny rozwój jak polski.
Wspólne cechy
wybitnie fleksyjna morfologia - większość języków słowiańskich ma 6 lub 7 przypadków
podział czasowników na dokonane i niedokonane (aspekt)
bogaty system spółgłosek
obecność palatalizacji
skomplikowane zbitki spółgłoskowe, powstałe po zaniku jerów, np. w polskim wyrazie bezwzględny lub rosyjskim wstrjecza "spotkanie" (w językach salisz występują jednak jeszcze bardziej skomplikowane zbitki)
Niektóre mikrojęzyki słowiańskie
jugorusiński - skodyfikowana w Wojwodinie (Serbia) forma języka rusińskiego;
prekmursko-słoweński - używany w Słowenii i na pobliskich terenach Węgier i Austrii;
kajkawski - powstały na bazie dialektów chorwackich, używany w północnej Chorwacji (ma pewną tradycję piśmienniczą; uważany też za dialekt języka serbsko-chorwackiego);
burgenlandzki - używany przez mniejszość chorwacką w Austrii, na Węgrzech, w Czechach i na Słowacji (uważany też za dialekt języka serbsko-chorwackiego)
molizański - powstały na bazie dialektów chorwackich, używany we włoskiej prowincji Molise;
banacki - powstały na bazie języka bułgarskiego i serbskiego w Rumunii i w Jugosławii.
Istnieje też tendencja do wyodrębniania się kolejnych języków słowiańskich:
czarnogórskiego - z języka serbskiego;
morawskiego - z języka czeskiego.
2