Zbiorcze - zarządzanie kryzysowe, 5 semestr


ZARZĄDZANIE KRYZYSOWE to element procesu administrowania państwem, łączącego organy administracji w sytuacji zwalczania skutków nadzwyczajnych zagrożeń środowiska - NZŚ.

O jego skuteczności i formach działania decyduje:

- rodzaj zagrożeń

- określony status prawny działań

- struktura elementów systemu zarządzania

ZAGROŻENIE jest to nagłe lub przewidziane zdarzenie spowodowane siłami natury lub wynikające z działalności człowieka mogące spowodować niebezpieczeństwo dla zdrowia i życia ludzi oraz środowiska jak również innych ważnych dla człowieka wartości. Zagrożenie może bezpośrednio spowodować kryzys lub prowadzić do jego wystąpienia.

ZAGROŻENIA

awarie obiektów technicznych

działania sił przyrody

katastrofy komunikacyjne, budowlane i inne

KRYZYS - stan bezpośrednio zagrażający bezpieczeństwu ludzi, środowisku lub porządkowi publicznemu, przekraczający możliwości skutecznego reagowania władz odpowiedzialnych za bezpieczeństwo na terenie, na którym wystąpił.

SYTUACJA KRYZYSOWA - zespół okoliczności zewnętrznych i wewnętrznych wpływających negatywnie na poziom bezpieczeństwa ludzi, środowiska lub stan porządku publicznego, wymagający podjęcia decyzji przekraczających właściwości rzeczowe służby, straży, inspekcji, policji zobowiązanej ustawowo do przeciwdziałania powstałemu zagrożeniu.

PROBLEMY INTEGRACYJNE SYSTEMU BEZPIECZEŃSTWA RÓŻNYCH SZCZEBLI ADMINISTRACJI

Ze względu na specyfikę, charakter i częstość występowania niektórych zagrożeń w różnych regionach naszego kraju, pozostawiono samorządom możliwość ujednolicenia zasad działania na wypadek wystąpienia zagrożeń życia ludzkiego lub środowiska w obszarze lokalnego systemu bezpieczeństwa.

Ustawa z dnia 10 maja 1990r. O samorządzie terytorialnym
(Dz. U. Nr 32, poz. 191 z późniejszymi zmianami)

PROBLEMY:

INTEGRACJA POWIADAMIANIA - działania mające w celu zgłoszenie informacji o zagrożeniach do stanowisk dowodzenia/kierowania systemu zarządzania kryzysowego

INTEGRACJA ŁĄCZNOŚCI OGÓLNEJ I INFORMATYCZNEJ - zapewnienie rozwiązań technicznych umożliwiających przekazywanie danych pomiędzy centrami dyspozytorskimi koordynującymi działalność podmiotów ratowniczych

INTEGRACJA DZIAŁAŃI STRUKTUR RATOWNICZYCH - wykorzystanie przygotowanych wcześniej struktur ratowniczych i procedur postępowania rożnych podmiotów w sytuacjach wystąpienia zagrożeń

INTEGRACJA DZIAŁAŃ PREWENCYJNYCH, PRZEDSIĘWZIĘĆ INWESTYCYJNYCH, CZYNNOŚCI INFORMACYJNYCH I DZIAŁAŃ WOBEC INSTYTUCJI PAŃSTWOWYCH

STRUKTURA ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

Zarządzanie obejmuje: wszystkie rodzaje zagrożeń wywołanych czynnikami naturalnymi i działaniami człowieka, fazy zarządzania kryzysowego oraz wszystkie szczeble władzy publicznej

FAZY ZARZĄDZANIA

ZAPOBIEGANIE - działania eliminujące lub redukujące ryzyko wystąpienia kryzysu

PRZYGOTOWANIE - organizowanie zasobów sił i środków, opracowanie procedur i planowanie działań niezbędnych do efektywnego reagowania

REAGOWANIE - podejmowanie działań w sytuacji kryzysowej w celu zapanowania nad kryzysem i likwidacji jego skutków

ODBUDOWA - działania prowadzące do przywrócenia stanu sprzed sytuacji kryzysowej

POZIOMY ZARZĄDZANIA (REAGOWANIA) KRYZYSOWEGO

Poziom gminny - realizuje podstawowe zadania związane z ochroną ludności:
- ostrzeganie,

- alarmowanie i informowanie ludności o zagrożeniach, prowadzenie ewakuacji,
- zapewnienie ewakuowanym pomocy medycznej i socjalnej głównie w zakresie zakwaterowania i wyżywienia.

Poziom powiatowy - koordynuje działania reagowania kryzysowego na obszarze powiatu, wspierając je działaniem podległych sobie: służb, inspekcji, straży wspomaganych przez organizacje pozarządowe przewidziane w planie reagowania kryzysowego powiatu.

Poziom wojewódzki - udziela niezbędnej pomocy władzom powiatowym; w przypadku powstania sytuacji kryzysowej obejmującej obszar większy niż jeden powiat, koordynuje prowadzenie działań ratowniczych.

Poziom centralny -na wniosek Wojewody (w tym o wprowadzenie stanu klęski żywiołowej na części lub całym obszarze województwa) udziela pomocy, gdy posiadane siły i środki wojewódzkie są niewystarczające do opanowania sytuacji kryzysowej.

ZASADY UŻYCIA SIŁ ZBROJNYCH W RAMACH WSPÓŁDZIAŁANIA W DZIAŁANIACH RATOWNICZYCH

Siły zbrojne są zobligowane do:

NA STYKU WOJSKOWO-CYWILNYM
- wyznaczenia do kontaktów na różnych szczeblach stałych przedstawicieli wojska

- dowodzenia wojskami przez etatowych dowódców

- kierowania wojska do akcji na podstawie decyzji właściwych przewodniczących zespołów ratownictwa

- utrzymania łączności ze wszystkimi elementami biorącymi udział w akcji

WOJSKOWE SYSTEMY RATOWNICZE (wchodzące w skład KSRG)

SYSTEM POSZUKIWANIA I RATOWNICTWA (Search And Rescue - SAR) - przeznaczony do poszukiwania i ratowania „siły żywej” w sytuacjach zagrożenia życia lub zdrowia na lądzie i morzu przez użycie statków powietrznych, łodzi podwodnych, statków powierzchniowych, wyspecjalizowanych zespołów ratunkowych oraz wyposażenia.

SYSTEM RATOWNICTWA INŻYNIERYJNEGO - przeznaczony do poszukiwania i ratowania ludności w sytuacjach zagrożenia życia lub zdrowia przez użycie batalionów ratownictwa inżynieryjnego - bratinż , stacjonujących w miejscowościach: Krosno Odrzańskie, Brzeg, Nisko, Głogów, Dęblin, Kazuń, Tczew,
Szczecin Podjuchy

SYSTEM RATOWNICTWA CHEMICZNEGO I RADIACYJNEGO (ChRZA) - przeznaczony jest do lokalizacji, oceny i likwidacji skutków awarii chemicznych i wypadków radiacyjnych w jednostkach organizacyjnych podległych Ministerstwu Obrony Narodowej, a także w szczególnych wypadkach udzielania pomocy podczas likwidacji awarii w zakładach przemysłowych i na szlakach komunikacyjnych

REGUŁY UŻYCIA ELEMENTOW WOJSKOWYCH SYSTEMOW RATOWNICZYCH DO WSPARCIA SYSTEMU RATOWNICZO-GAŚNICZEGO

1. Wyznaczone jednostki mogą być zadysponowane do działań po uzyskaniu zgody szefa SGen. WP lub dowódców Okręgów Wojskowych

2. Wyznaczone jednostki mogą wykonywać zadania w ramach „bezpośredniego” i „pośredniego” ratownictwa

3. Użycie jednostek ratowniczych wojska jest zasadne w warunkach gdy:

- Sytuacje nadzwyczajne, zagrożenia przekraczają możliwości KSRG

- Jednocześnie zaistnieje kilka zdarzeń angażujących system ratowniczy w danym rejonie

- Występuje potrzeba wypełnienia luki (braku JRG) w razie manewru poza rejon odpowiedzialności

- Występuje potrzeba wykonania zadań o charakterze wojskowym (minerstwo, przeprawy, odkażanie, dezaktywacja, itp.

- Zajdzie potrzeba wykonania zadań, jakich „nie powinni wykonywać żołnierze, ale nikt inny nie jest w stanie ich wykonać”

- Czynnik czasu i położenia jednostek wojskowych i jednostek ratowniczo-gaśniczych jest korzystny

PLANOWANIE

W SYTUACJI KRYZYSOWEJ

PLANOWANIE

To powtarzalny proces organizacyjny. Plany wyznaczają: cele organizacji. Plany określają: optymalny sposób osiągnięcia celów organizacji

PLANOWANIE - to określanie celów organizacji i sposobów ich realizacji.

Planowanie pozwala uzyskać odpowiedź na pytania:

Co należy robić?

Jak to zrobić?

By określić, czym organizacja chce być w przyszłości i przewidzieć jak to osiągnąć?

Plany umożliwiają:

- uzyskanie przez organizację i przeznaczenie przez nią środków potrzebnych do realizacji jej celów

- działanie członków organizacji zgodne z przyjętymi celami i procedurami

- śledzenie i pomiar stopnia

- podjęcie działań korygujących, jeśli postępy są niezadowalające

Planowanie spełnia funkcję pierwotną, bo:

- kierownictwo wyższego szczebla organizacji określa politykę firmy na okres pięcioletni lub dziesięcioletni

- kierownictwo niższego szczebla organizacji opracowuje plany dotyczące krótszych, kilkudniowych okresów

Planowaniu podporządkowane są wszystkie inne funkcje określone przez organizację.

CZYNNIKI SKŁADOWE PLANU

1. zasoby - to co ma być wykorzystane

2. metody, procesy i procedury - jak ma być plan realizowany

3. zadania - uściślenie jakie czynności mają być wykonane

4. porządek lub procedury - ustalenie harmonogramu

5. osoby - przyporządkowanie zadań do konkretnych osób

6. ponowne określenie celu związanego z planem

7. miejsce - określenie, gdzie dane działania mają być wykonane

8. terminy - rozkłady i harmonogramy

9. punkty - określenie w jakich miejscach będzie prowadzona kontrola realizacji planu

10. wyznaczone miary - w jaki sposób skuteczność czy też realizacja planu będzie mierzona

W procesie planowania dają się wyróżnić fazy (etapy)

1. określenie celów planu - to co ma być zgodne z celami przedsięwzięcia jako całości

2. ocena sytuacji - czyli ocena wszystkich uwarunkowań, jakie mogą wywierać wpływ na realizację planu

3. ustalanie procedury - określenie zadań i porządku w jakim będą wykonane

4. ustalanie harmonogramu pracy - ustalenie terminów wykonania zadań i harmonogramu postępowania

5. przypisanie odpowiedzialności - przyporządkowanie zadań do konkretnych osób

6. sprawdzenie możliwości realizacji i kosztów planu - ostateczny przegląd planu przed przekazaniem go do realizacji

Sytuacja pewności - oznacza funkcyjną zależność pomiędzy zmiennymi niezależnymi i zależnymi, branymi pod uwagę w procesie planowania. Na tej podstawie można planować długofalowe cele oraz określać sekwencje działań i pośrednich celów

Sytuacja ryzyka - dla poszczególnych lub wszystkich danych istnieją obiektywne rozkłady prawdopodobieństwa, a przewidywane zmiany mają charakter wielowartościowych zmiennych losowych

Sytuacja niepewności - pojawia się wówczas, gdy brak jest jakichkolwiek informacji o prawdopodobieństwie wystąpienia przyszłych zdarzeń

ZARZĄDZANIE
(REAGOWANIE) W SYTUACJI KRYZYSOWEJ

Zarządzanie - to całokształt działań skierowanych na zasoby organizacji, których zamiarem jest osiąganie celów organizacji w sposób efektywny i skuteczny.

Zarządzanie - to szczególny sposób kierowania działalnością ludzi zatrudnionych w podmiotach gospodarczych, obejmujący tworzenie, kontrolę oraz ciągłe dostosowywanie reguł postępowania (norm, planów, instrukcji, itp.) w danym przedsiębiorstwie (zakładzie, dziale, filii) do aktualnych potrzeb.

Co to jest sytuacja kryzysowa ?

Jest to sytuacja będąca następstwem zagrożenia i prowadząca w konsekwencji do zerwania lub znacznego naruszenia więzów społecznych przy równoczesnym poważnym zakłóceniu w funkcjonowaniu instytucji publicznych, jednak w takim stopniu, że użyte środki niezbędne do zapewnienia lub przywrócenia bezpieczeństwa nie uzasadniają wprowadzenia żadnego ze stanów nadzwyczajnych, o których mowa w art. 228 ust. 1 Konstytucji

Jeżeli celem zarządzania kryzysowego (art. 2 ustawy) jest zapobieganie takim sytuacjom oraz przejmowanie nad nimi kontroli to istnieją warunki, jakich kumulatywne wystąpienie znamionuje sytuację kryzysową:

- istnienie zagrożenia

- zerwanie lub naruszenie więzów społecznych w wyniku tego zagrożenia

- poważne zakłócenia w funkcjonowaniu instytucji publicznych w wyniku tego zagrożenia

- niewystępowanie przesłanek do wprowadzenia stanu wojennego, stanu wyjątkowego lub stanu klęski żywiołowej

INFRASTRUKTURA KRYTYCZNA - składowe:

- system zaopatrzenia w energię i paliwo

- system łączności i sieci teleinformatycznych

- system finansowy

- system zaopatrzenia w żywność i wodę

- system ochrony zdrowia

- system transportu i komunikacji

- system ratowniczy

- system zapewniający ciągłość działania administracji publicznej

- system produkcji, składowania, przechowywania i stosowania substancji chemicznych i promieniotwórczych

Co to jest zarządzanie/reagowanie kryzysowe ?

Jest to całokształt rozwiązań systemowych w sferze ochrony ludności, wypełnianych w codziennej praktyce przez władze publiczne wszystkich szczebli, we współdziałaniu z wyspecjalizowanymi organizacjami i instytucjami w celu zapobiegania sytuacjom trudnym, niebezpiecznym, stwarzającym zagrożenie dla życia, zdrowia i środowiska.

Jakie są czynności reagowania kryzysowego?

Składa się na nie przygotowanie systemu reagowania, a w razie wystąpienia zagrożeń minimalizowanie strat i zapewnienie odbudowy struktur społecznych po zdarzeniu.

Krajowy system ratowniczo-gaśniczy to integralna część organizacji bezpieczeństwa wewnętrznego państwa, obejmująca, w celu ratowania zdrowia, życia, mienia lub środowiska - prognozowanie, rozpoznawanie i zwalczanie pożarów, klęsk żywiołowych lub innych miejscowych zagrożeń. Skupia jednostki ochrony przeciwpożarowej, inne służby, inspekcje, straże, instytucje oraz podmioty, które dobrowolnie w drodze umowy cywilno-prawnej zgodziły się współdziałać w akcjach ratowniczych.

Krajowy system ratowniczo-gaśniczy zorganizowany jest na poziomach odpowiadających zasadniczemu podziałowi terytorialnemu państwa:

Krajowy system ratowniczo-gaśniczy funkcjonuje w dwóch stanach:

Dysponowanie jednostek SYSTEMU do działań ratowniczych oraz alarmowanie podmiotów współdziałających odbywa się poprzez:

Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludności

Podstawowe funkcje

- Centrum Koordynacyjno-Operacyjne Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego;

- Centralny Punkt Systemu Wczesnego Ostrzegania i Alarmowania Szczebla Krajowego;

- Krajowy Punkt Kontaktowy do powiadamiania o zagrożeniach i zgłaszania pomocy wzajemnej w ramach podpisanych porozumień i umów międzynarodowych;

- siedziba oraz centrum przekazywania informacji i wspomagania decyzyjnego zespołu reagowania kryzysowego MSWIA lub zespołu ds. kryzysowych (międzyresortowego).

RODZAJE ZAGROŻEŃ KRYZYSOWYCH („ŚRODOWISKOWYCH”)
PRZEKRÓJ PROBLEMOWY

RODZAJE NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ W ŚRODOWISKU

- endogeniczne (wewnętrzne) wpływy przyrody na skorupę ziemską - ogromne zagrożenie lokalne

- egzogeniczne (zewnętrzne) wpływy przyrody na skorupę ziemską - zagrożenie przez przekształcenia otoczenia

- oddziaływanie z przestrzeni kosmicznej - światło słoneczne, promieniowanie, pyły itp. zagrożenie w różnej skali

- eksploatacja kopalin stałych, płynnych i gazowych - ryzyko zagrożenia duże, skutki ograniczone

- rozwój przemysłu

- ogromne zagrożenie litosfery przy możliwości minimalizowania jego poziomu i skutków

ZAGROŻENIA (ogólna typologia):

- ANTROPOGENICZNE - zanieczyszczenia różnego rodzaju i typu wprowadzane do otoczenia w toku działalności gospodarczej

- NATURALNE (przyrodnicze) - skutki klęsk i katastrof żywiołowych: powodzi, zatopień itp.

- SPOŁECZNE - zagrożenia towarzyszące ww.: na przykład choroby rozwijające się w skażonym środowisku i prowadzące do obniżenia zdrowotności populacji

KATASTROFY „EKOLOGICZNE”

1. NIEANTROPOGENICZNE (ŻYWIOŁOWE)

- powodzie, susze, cyklony, wiry (trąby) powietrzne

- trzęsienia ziemi, wybuchy wulkanów

- pożary lasów

- długotrwałe silne mrozy

- lokalny rozwój pasożytów lub szkodników

- lawiny, osuwiska

2. ANTROPOGENICZNE

- awarie, katastrofy chemiczne

- awarie

- długotrwałe (nawet niezbyt duże) emisje szkodliwych substancji

- zanieczyszczanie odpadami toksycznymi i radioaktywnymi

- katastrofy demograficzne

- katastrofy jądrowe

- zanieczyszczanie ropą naftową

ZJAWISKO KLIMATYCZNE „EL NINO”.

Pojawiający się cyklicznie w okresie Bożego Narodzenia u wybrzeży Ameryki Południowej ciepły, powstający nieregularnie i w sposób niemożliwy do przewidzenia prąd morski. Oddziaływanie tego prądu wywołuje ulewne deszcze, które mogą powodować powodzie. Towarzyszące mu przemieszczania się wyżu atmosferycznego mnoży zjawiska klimatyczne na ogromnych przestrzeniach i o ogromnej sile.

SKUTKI DZIAŁANIA UV-B I UV-C W ZALEŻNOŚCI OD NATĘŻENIA I CZASU DZIAŁANIA

1. Małe dawki: Tworzenie witaminy D; Pigmentacja skóry; Ochrona organizmu przed penetracją w głąb

2. Duże dawki: Rumień skóry; Oparzenia; Głębokie uszkodzenia skóry; Obniżenie odporności na choroby;

3. Długi czas działania: Zaćma (Choroby oczu); Rozbicie struktury DNA; Rak skóry (czerniak złośliwy)

TYPY POWODZI W POLSCE

1. Opadowe

- nawalne - zasięg lokalny. Tereny górskie przy opadzie 30 mm wody/2 godz.. Niziny 60-80 mm wody/2 godz.

- frontalne - podobne jak wyżej, ale o większym zasięgu terytorialnym

- rozlewowe - w miejscu, gdzie teren sprzyja tworzeniu się wezbrań wody

2. Roztopowe - bardzo duży zasięg terytorialny, występują zarówno na terenach górskich, jak i na nizinach

3. Zimowe

- zatorowo-lodowe - lokalnie na nieuregulowanych rzekach, w miejscach przewężeń, piętrzeń wody itp.

- zatorowo-śniegowe - jak wyżej

- zatorowo-śryżowe - w warunkach zmniejszających przepływ wody przechłodzonej, najczęściej podczas gwałtownych spadków temperatury w grudniu i styczniu

4. Sztormowe - w ujściach rzek do morza wskutek utrudnienia odpływu wody przez wiatry od morza ku lądowi

RODZAJE ZAGROŻEŃ ANTROPOGENICZNYCH ( PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA SKUTKI)

SZKODY W OTOCZENIU
- zniszczenia elementów środowiska

- zaburzenia stosunków w ekosystemach

- zanieczyszczenia promieniotwórcze

- zanieczyszczenia chemiczne

- skażenia otoczenia

SKAŻENIA CHEMICZNE

- terenu

- wody

- powietrza

Obszar i trwałość zależy od:

- Ilości i rodzaju substancji chemicznej

- Właściwości fizycznych i chemicznych

- Warunków atmosferycznych otoczenia

- Rodzaju skażonej powierzchni terenu

ZAGROŻENIA BIOLOGICZNE.

Epidemie

Poważne zagrożenie dla zdrowia ludności stanowi zarówno pojawienie się epidemii, jak i pandemii choroby zakaźnej. Szczególnie niebezpieczne może być pojawienie się epidemii chorób stwarzających duże zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi, na które nie ma skutecznej profilaktyki i terapii. Zachorowania na dużą skalę mają poważne medyczne i ekonomiczne skutki, mogące sparaliżować prawidłowe funkcjonowanie województwa.

Bardzo niebezpieczną sytuację może stworzyć pojawienie się np.:

W zapobieganiu rozprzestrzeniania się zawleczonych chorób zakaźnych uważa się, że szczególną uwagę należy zwrócić na:

Źródłem zagrożenia epidemiologicznego może być także skażona woda podczas np. :poważnych awarii wodociągowych, powodzi, obfitych, długotrwałych ulew.

W przypadku wystąpienia klęsk żywiołowych (np. powodzi) może dojść do masowych zachorowań na choroby szerzące się drogą pokarmową, np.: dur brzuszny, czerwonka, dury rzekome.

Część czynników biologicznych wywołuje zakażenia zarówno zwierząt jak i ludzi, w związku z czym niektóre z nich mogą być przenoszone ze zwierząt na człowieka. Choroby zakaźne zwierząt mogą być (przy ich niekontrolowanym rozwoju) zagrożeniem epidemicznym dla danego terenu.

Epizootie

Występowanie chorób zakaźnych u zwierząt i ptaków zarówno dzikich, jak hodowlanych może być spowodowane ich przemieszczaniem ( wędrówką), zawleczeniem choroby przez chorą sztukę, a także niekontrolowanym sprowadzeniem zwierząt z zagranicy. Sprzyja temu przechodzenie z hodowli drobnotowarowej zwierząt użytkowych na hodowlę wielkotowarową.

Epizootia może wystąpić w każdym rejonie na terenie województwa.

Epifitozy

Epidemiczne ( masowe ) występowanie zachorowań roślin na określonym obszarze powodowane przez jeden czynnik chorobotwórczy, którego masowe występowanie ułatwił układ warunków sprzyjających jego rozwojowi. Ze względu na fakt iż województwo mazowieckie zajmuje pierwsze miejsce w kraju w produkcji warzyw i owoców ( powierzchnia upraw warzyw wynosi około 40 tys. ha, 29,2 mln drzew owocowych głównie jabłoni ) może wystąpić na terenie każdego powiatu.

Najbardziej zagrożone są powiaty wiodące w produkcji warzyw i owoców:

Zagrożone ponadto są tereny o dużej lesistości w przypadku wystąpienia chorób drzew oraz niektóre gatunki drzew ze względu na występowanie szkodników i chorób określonych gatunków drzew. Zagrożenie to dotyczy także parków i ogrodów historycznych oraz terenów puszczańskich.

SUBSTANCJE ZANIECZYSZCZAJĄCE WODY POWIERZCHNIOWE

1. Naturalne (zasolenie, związki żelaza itp.)

2. Sztuczne (związane z działalnością człowieka - odpady)

- biologiczne (bakterie, wirusy, toksyny itp.)

- chemiczne (oleje, detergenty, pestycydy itp.)

Pożary przestrzenne i blokowe mogą zaistnieć w zakładach pracy, które w procesach produkcyjnych lub dystrybucji stosują materiały łatwopalne lub wybuchowe. Do nich zalicza się:

W środkowej części województwa mogą powstać groźne w skutkach pożary przestrzenne. Zagrożonymi rejonami urbanistycznymi pod względem pożarowym są na terenie Warszawy:

głównie ze względu na zwartą zabudowę, wyeksploatowaną technicznie i łatwopalną konstrukcję dachową.

Poza Warszawą rejonami zagrożonymi są ciągi miejskie: Pruszków, Piastów, Komorów, a ponadto Zakłady Telewizyjne „Thomson Displays Polska” Sp. z o.o. w Piasecznie, Nowy Dwór Mazowiecki, Modlin, Legionowo, Marki, Ząbki, Józefów, Otwock.

Duże zagrożenie pożarami w lasach na terenie województwa mazowieckiego wynika z faktu, iż zdecydowana większość kompleksów leśnych (nadleśnictw) zakwalifikowana jest (zgodnie z kwalifikacją dokonaną przez administracje leśne) do I kategorii zagrożenia pożarowego. Ogólna powierzchnia kompleksów leśnych w województwie mazowieckim wynosi 8120 km2 (22% jego powierzchni). Są to w zdecydowanej większości drzewostany jednorodne iglaste w większości w wieku 20÷80 lat.

Do powiatów o największym zalesieniu, przekraczającym 30 % ich ogólnej powierzchni, zaliczyć należą powiaty: Wyszków, Szydłowiec, Przysucha, Otwock, Ostrołęka i Legionowo.

Do powiatów o największej powierzchni obszarów leśnych zakwalifikowanych do I kategorii zagrożenia pożarowego należą powiaty: Garwoliński, Gostyniński, Legionowski, Makowski, Ostrołęcki, Płocki, Przysuski, Pułtuski, Szydłowiecki, Warszawski Zachodni, Węgrowski, Wołomiński i Wyszkowski.

W południowej części województwa w kompleksach leśnych zlokalizowanych w rejonie Szydłowca i Przysuchy oraz w Puszczy Kozienickiej, podczas niesprzyjających warunków atmosferycznych mogą wystąpić pożary o charakterze klęsk żywiołowych.

ZAKRES KOMPETENCJI WOJEWÓDZKICH ORGANÓW ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ

WYBÓR

Rodzaje Zagrożeń protestami społecznymi jako przykład zakłócania porządku publicznego

- strajki służb i przedsiębiorstw transportowych

- strajki w zakładach pracy

- blokady dróg i węzłów kolejowych

- demonstracje, wiece, pochody i manifestacje

- okupacja, blokada obiektów

- zakłócenie porządku publicznego podczas masowych imprez

Sytuacje te mogą spowodować

- zmniejszenie przewozów pasażerskich i towarowych transportem drogowym i kolejowym

- brak zapewnienia dojazdu do pracy i do szkół

- stworzenie zagrożenia w transporcie drogowym i kolejowym niebezpiecznych ładunków

- zmniejszenie lub zaniechanie produkcji towarów pierwszej potrzeby dla ludności

- utrudnienie lub blokadę ciągów komunikacyjnych

- zagrożenie życia i zdrowia ludzi oraz uniemożliwienie prawidłowego funkcjonowania instytucji i zakładów pracy

- ogromne straty materialne.

Zapewnienie bezpieczeństwa realizowane jest przez prowadzenie „polityki bezpieczeństwa”, jakiej podstawę stanowi:

1. przetrwanie - państwo jako niezależny podmiot

2. integralność terytorialna

3. niezależność polityczna od innych państw

4. jakość życia

- poziom rozwoju społeczno-gospodarczego

- standard życia obywateli

- bezpieczeństwo obywateli

- przyjazne środowisko

- perspektywy rozwoju

Funkcje państwa w dziedzinie administracji bezpieczeństwem

1. wewnętrzna - związana z zapewnieniem bezpieczeństwa i porządku publicznego

2. gospodarczo-organizatorska - tworząca warunki do rozwijania działalności gospodarczej i materialnych podstaw bezpieczeństwa

3. socjalna - związana z rozwiązywaniem problemów na rynku pracy, ochrony zdrowia, itp.

4. kulturalno-wychowawcza - obejmująca wpajanie wiedzy, rozpowszechnianie dóbr kultury, kształtowanie postaw i zachowań

5. zewnętrzna - zapewniająca bezpieczeństwo obywatelom na forum międzynarodowym

Najważniejsze funkcje administracji publicznej

- ochrona porządku konstytucyjnego

- zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego (zapewnienie spokoju stosunkach międzyludzkich,

ochrona życia, zdrowia, dóbr przed bezprawnym działaniem)

- nienaruszalność granic

- ochrona zdrowia i życia ludzi, dóbr i środowiska naturalnego przed niszczącym działaniem człowieka i sił natury

- zapewnienie funkcjonowania organów władzy i administracji w warunkach pokoju, kryzysu i wojny

- edukacja na rzecz bezpieczeństwa

- zapewnienie materialnych i duchowych warunków przetrwania ludności

- ochrona gospodarczych interesów państwa

Kontrola wykonywania zadań przez Wojewodę (Przedstawiciel Rady Ministrów)

Wojewoda kontrolowany jest przez Radę Ministrów, Prezesa Rady Ministrów, ustawy i inne akty prawne.

Wojewoda kontroluje: organa zespolonej administracji rządowej, organa samorządu terytorialnego, inne samorządy.

Wojewoda

1. nadzoruje jednostki samorządu terytorialnego

2. zapewnia współdziałanie jednostek służb i i instytucji województwa w zakresie ochrony życia, zdrowia i mienia, zapobiegania skutkom klęsk żywiołowych i innych

3. koordynuje realizację zadań bezpieczeństwa wykonywanych przez

- kierowników podległych oraz nadzorowanych jednostek organizacyjnych

- organa samorządu terytorialnego

- władze organizacji społecznych

- przedsiębiorstwa, dla których jest organem założycielskim

- przedsiębiorców niebędących kierownikami organizacji podległych lub nadzorowanych

Struktura organu doradczego Wojewody

1. Kolegium Doradcze Wojewody

- wicewojewodowie

- komendant wojewódzki Policji

- dyrektor generalny urzędu wojewódzkiego

- komendant wojewódzki PSP

2. osoby zapraszane przez wojewodę

- kierownicy zespolonych służb

- kierownicy inspekcji

- kierownicy straży wojewódzkich

- dyrektorzy wydziałów

WYDZIAŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO OCHRONY LUDNOŚCI I SPRAW OBRONNYCH

Zadania:

- kierowanie, koordynowanie przedsięwzięć ochrony cywilnej na terenie województwa oraz opracowywanie i realizacja wojewódzkiego planu;

- współpraca z właściwymi organami w zakresie ochrony bezpieczeństwa porządku publicznego;

- analiza i ocena stanu bezpieczeństwa województwa;

- koordynacja zadań ochrony cywilnej realizowanych przez administrację zespoloną i inne podmioty;

- zapewnienie współdziałania jednostek organizacyjnych administracji rządowej i samorządowej w zakresie zapobiegania zagrożeniom.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 marca 1977 roku w sprawie ochrony przed powodzią (Dz. U. z dnia 31 marca 1977 r.) powierza wojewodzie przewodniczenie i kierowanie pracami Wojewódzkiego Komitetu Przeciwpowodziowego.

Na mocy tego rozporządzenia wojewoda:

- powołuje (w drodze zarządzenia) Komitety Przeciwpowodziowe: Gminne, Zakładowe, Rejonowe;

- Ogłasza i odwołuje stan pogotowia przeciwpowodziowego

- Ogłasza i odwołuje stan alarmu powodziowego

Zakres działania Wojewódzkiego Komitetu Przeciwpowodziowego

- opiniowanie rocznych i wieloletnich planów rozwoju gospodarki wodnej województwa w zakresie ochrony przed powodzią;

- opracowywanie planów operacyjnych bezpośredniej ochrony przed powodzią;

- kierowanie akcją przeciwpowodziową;

- wydawanie jednostkom organizacyjnym uczestniczącym w bezpośredniej ochronie przed powodzią wytycznych w sprawie przygotowania organizacyjnego i środków niezbędnych do przeprowadzenia akcji przeciwpowodziowych;

- kierowanie ewakuacją ludności z terenów bezpośrednio zagrożonych powodzią oraz kierowanie akcją ratowania życia i mienia ludności na terenach dotkniętych powodzią,

ocenianie stanu ochrony przeciwpowodziowej województwa.

Organizacje pozarządowe mają:

  1. Możliwość współudziału w tworzeniu bezpieczeństwa narodowego Polski zwłaszcza w zakresie samoorganizacji społecznej,

  2. Wsparcia władz lokalnych,

  3. Współpracy z administracją rządową,

  4. Współdziałania z siłami zbrojnymi.

Ich działalność w zakresie samoorganizacji ludności na rzecz bezpieczeństwa powinna koncentrować się:

  1. Na pobudzaniu świadomości obronnej, tj. wyrabiania nawyku ciągłego czuwania i reagowania na bodźce zewnętrzne i wewnętrzne, bez czego nie jest możliwe funkcjonowania we współczesnym świecie

  2. Na podjęciu działań na rzecz edukacji dla bezpieczeństwa.

ZAPOBIEGANIE AWARIOM CHEMICZNYM I OGRANICZANIE ICH SKUTKÓW NA ŚWIECIE I W POLSCE W TREŚCI PRZEPISÓW PRAWNO-MIĘDZYNARODOWYCH

WYBRANE PROBLEMY

SUBSTANCJE CHEMICZNE

- surowce w procesach produkcyjnych

- półprodukty

- gotowe wyroby

- odpady

Ze względu na właściwości fizyczno-chemiczne oraz biologiczne wielu z nich stwarzają zagrożenie dla ludzi i środowiska. Wymaga to przeciwdziałania powstawaniu nadzwyczajnych zagrożeń o charakterze kryzysu, tzn. sytuacji, w jakich - w wyniku niekontrolowanego przebiegu wydarzeń, na przykład:

- awarii instalacji przemysłowej

- wypadku transportowego

- klęski żywiołowej

- innych przyczyn,

następuje uwolnienie do otoczenia poważnych ilości substancji niebezpiecznych, wybuch o znacznej sile niszczenia lub pożar, albo też kombinacja tych zdarzeń.

Organizacje międzynarodowe oraz państwa wykorzystują w swej działalności ochronnej dotyczącej bezpieczeństwa środowiska:

1. akty prawne

2. systemy zarządzania kryzysowego

- regulacje prawne, procedury;

- struktury organizacyjne nadzoru i kontroli

- działania prewencyjne i ratownicze

- systemy informowania

- inne elementy

Dokumenty OECD (Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) dotyczą:

1. Zasad przeciwdziałania awariom adresowanych do:
- państw członkowskich OECD i społeczności międzynarodowej,
- władz publicznych, zarządów obiektów niebezpiecznych, pracowników i innych
podmiotów,
- elementów systemów przeciwdziałania awariom chemicznym

2. Zaleceń o charakterze kierunkowym w aspekcie:
- sformułowania i wprowadzenia albo wzmocnienia narodowych programów
zapobiegania, przygotowania się i reagowania na awarie związane z substancjami
niebezpiecznymi,
- rozwinięcia zasad bezpieczeństwa dotyczących problematyki awarii,
- rozwinięcia i wprowadzenia struktur zarządzania i kontroli zagrożeń, określając role
wszystkich narażonych na ryzyko - przemysł, zatrudnionych, ludność

3. Zasad systemu przeciwdziałania awariom w aspekcie przemysłu ogólnie, inwestycji,
transferu technologii, programów pomocy:
- udzielania pomocy średnim i małym przedsiębiorstwom przez duże przedsiębiorstwa i spółki handlowe w celach związanych z bezpieczeństwem,
- powstrzymania się od transferu technologii zawierającej zagrożenie awariami,
- stosowania reguły „zanieczyszczający płaci” w odniesieniu do awarii chemicznych,
- współdziałania ze środkami masowego przekazu na etapie opracowania planów awaryjnych oraz w czasie awarii,
- promowania przez kraje członkowskie systemów bezpieczeństwa, zasad zapobiegania, przygotowania się i reagowania na awarie oraz pomoc w tych sprawach

Konwencja Międzynarodowej Organizacji Pracy Nr 174 w sprawie zapobiegania dużym awariom przemysłowym oraz Zalecenie Nr 181 w sprawie zapobiegania dużym awariom przemysłowym to dokument noszący znamiona szczegółowych wytycznych i komentarzy dotyczących:

1. Zagadnień z zakresu zarządzania poważnymi awariami przemysłowymi (chemicznymi) na szczeblu:
- zakładu,
- państwa,
- stosunków międzynarodowych

2. Zagadnień:
- analizy ryzyka,
- oceny bezpieczeństwa,
- metod analizy bezpieczeństwa,
- środków zapobiegania zagrożeniom awariami: technicznych, organizacyjnych itp.

Konwencja Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ w sprawie transgranicznych skutków awarii przemysłowych, tzw. Konwencja Helsińska 17 marca 1992r. (Polska podpisała konwencję, jednak do dziś jej nie ratyfikowała)

1. Zawiera postanowienia obejmujące całokształt problematyki awarii przemysłowej, a mianowicie:
- zapobieganie awariom,
- zapewnienie gotowości na wypadek awarii,
- likwidację skutków awarii, spowodowanych przez klęski
żywiołowe

2. Obejmuje również:
- awarie chemiczne w transporcie w zakresie ograniczonym do
działań ratowniczych;
- działalność związaną z poszukiwaniem i wydobyciem surowców
mineralnych

Dokumenty Unii Europejskiej dotyczą:

1. Zapobiegania poważnym awariom:
- następstwom wybranych rodzajów działalności przemysłowej wraz z magazynowaniem i transportem wewnętrznym niebezpiecznych substancji chemicznych,
- każdego innego (tzw. nieprocesowego) magazynowania niebezpiecznych substancji chemicznych, paliw, gazów, niektórych nawozów sztucznych

2. Ograniczenia skutków poważnych awarii (katastrof) przemysłowych obiektów, w jakich występują niebezpieczne substancje chemiczne przez ustanowienie kryteriów kwalifikacyjnych dla obiektów o:
1. Wyższym poziomie zagrożenia skutkami awarii - WPZSA,
2. Niższym poziomie zagrożenia skutkami awarii - NPZSA

3. Obowiązków, zadań i uprawnień kompetentnych władz do nadzoru, kontroli, podejmowania decyzji oraz ustalania zasad i wytycznych na etapie:
- prewencji, obejmującej przedsiębiorstwa kategorii NPZSA i WPZSA m.in. przez inspekcje, kontrole i przy użyciu innych środków według prawa krajowego,
- awarii, obejmującym informacje:

- o przyczynach i przebiegu awarii,
- o substancjach niebezpiecznych,
- o podjętych działaniach ratowniczych,
- o działaniach łagodzących średnio- i długoterminowe skutki

4. Zadań kompetentnych władz po awarii (katastrofie) do:
- podjęcia działań natychmiastowych oraz średnio- i długoterminowych dotyczących likwidacji lub ograniczenia następstw awarii,
- podjęcia działań zapobiegawczych wobec możliwego rozwoju średnio- i długoterminowych skutków awarii w otoczeniu.

Postanowienia przepisów Unii Europejskiej, Międzynarodowej Organizacji Pracy i Konwencji Helsińskiej nie dotyczą:

- awarii jądrowych i sytuacji zagrożenia radiologicznego

- awarii na terenie obiektów wojskowych

- zniszczenia zapór wodnych z wyjątkiem skutków awarii przemysłowych, spowodowanych przez ich zniszczenie

- awarii w transporcie lądowym, z wyjątkiem pilnej likwidacji skutków takich awarii oraz z wyjątkiem operacji transportowych na terenie zakładu, gdzie prowadzona jest działalność niebezpieczna

- niekontrolowanego wydostania się organizmów genetycznie zmodyfikowanych

- awarii w wyniku działalności w środowisku morskim

- zanieczyszczeń morza ropą i innymi substancjami szkodliwymi

POSTANOWIENIA OGÓLNE PRZEPISÓW MIĘDZYNARODOWYCH

Wszystkie regulacje nakładają na władze obowiązek wprowadzenia przepisów ustanawiających system sprawowania kontroli nad zagrożeniami. System zarządzania według tych przepisów jest/powinien być, ogólnie rzecz biorąc, podobny. Przepisy ustalają podmioty tego systemu i obowiązki, zadania oraz ich uprawnienia, a także procedury realizacji tych zdań, spełniania obowiązków oraz ustalają zasady kontroli ich wykonania.

System zarządzania zagrożeniami awarią obejmuje zadania podmiotów dotyczące:

- rozpoznania zagrożeń

- planów awaryjnych

- przedsięwzięć prewencyjnych

- podejmowanie działań przywracających środowisko do stanu przed awarią

STAN PRAWNY W POLSCE

- brak jednoznacznych uregulowań prawnych odnoszących się bezpośrednio do zarządzania awariami przemysłowymi

- w wielu aktach prawnych znajdują się postanowienia dotyczące tych zagadnień, jakie stanowią przedmiot uregulowań międzynarodowych poświęconych awariom

- postanowienia prawne w większości przypadków nie odpowiadają standardom międzynarodowym

- brak jednoznacznych przepisów, a więc i jednolitych kryteriów kwalifikacyjnych potencjału zagrożeń awariami przemysłowymi oraz określonej instytucji nadzoru lub systemu nadzoru.

System zarządzania zagrożeniami awariami przemysłowymi Unii Europejskiej (elementy postulowane)

- Kryteria kwalifikacyjne dla obiektów (tylko WPZSA)

- Procedura „samoidentyfikacji” w obiekcie niebezpiecznym oraz jego rejonizacja
(nostryfikacja, powiadomienie kompetentnych władz))

- Opracowanie „polityki bezpieczeństwa” w obiekcie, jej wdrożenie w celu zapewnienia bezpieczeństwa

- Analiza zagrożeń, ocena ryzyka, podjęcie rozwiązań organizacyjnych, technicznych oraz w sferze zarządzania w celu zmniejszenia ryzyka

- opracowanie „informacji” o obiekcie niebezpiecznym tzw. „raport bezpieczeństwa”

- Analiza scenariuszy awarii, opracowanie wewnętrznego planu awaryjnego oraz dostarczenie informacji władzom publicznym dla opracowania przez nie zewnętrznego planu awaryjnego

- Opracowanie „zewnętrznych planów awaryjnych”

- Informowanie społeczeństwa oraz jego udział w niektórych procedurach dotyczących zagrożeń awariami

- Prowadzenie działań operacyjno-ratowniczych w celu ograniczenia skutków awarii: Informowanie o awariach, ogłaszanie alarmu, badanie przyczyn i przebiegu awarii (także incydentów), opracowanie raportu poawaryjnego.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
SYLABUS Zarządzanie kryzysowe, Semestr II, Zarządzanie kryzysowe
ZALICZENIE PRZEDMIOTU ZARZĄDZANIE KRYZYSOWE, Semestr II, Zarządzanie kryzysowe
rozp RCB, II semestr bezpieczeństwo narodowe - przedmioty, zarządzanie kryzysowe
sylabus ZK, II semestr, zarządzanie kryzysowe
Zarządzanie kryzysowe, Bezpieczeństwo wewnętrzne- uniw Szczecin, Semestr III, Podstawy prawne i orga
13 ochrona infrastruktury krytycznej konspekt, AON, SEMESTR II, Zarządzanie kryzysowe
USTAWA o powszechnym obowiÄ…zku obrony RP, AON, SEMESTR III, Zarządzanie Kryzysowe
sytuacja kryzysowa - strona glowna, WSZiP (UTH) Heleny Chodkowskiej BEZPIECZEŃSTWO WEWNĘTRZNE, IV se
ZK BN 2, AON, SEMESTR III, Zarządzanie Kryzysowe
ZK- Syl II semIIstop niestac, semestr II, zarządzanie kryzysowe
Infrastruktura krytyczna, AON, SEMESTR II, Zarządzanie kryzysowe
Zarządzanie Kryzysowe i Ratownictwo, WSPiA bezpieczeństwo wewnętrzne, II ROK, III semestr
Psychologia Tlumu - Le Bone - streszczenie, Edukacyjnie, B, Bezpieczeństwo wewnętrzne, semestr VI, P
sytuacja kryzysowa i fazy jej przebiegu, WSZiP (UTH) Heleny Chodkowskiej BEZPIECZEŃSTWO WEWNĘTRZNE,
Zarządzanie Kryzysowe charakterystyka powiatu czluchowskiego
Prezentacja Zarzadzanie Kryzysowe(1) ppt
zarządzanie kryzysowe krajem2012 1
ZADANIA WÓJTA I STAROSTY W ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM

więcej podobnych podstron