CYKL JAJNIKOWY

1) pęch.pierwotny - otoczone cienką warstwą kom.pęcherzykowych oocyty I rz.

2,3) pęch.wzrastający/preantralny - powiększenie się oocytu. Kom.pęcherzykowe dzielą się tworząc nabł.wielowarstwowy. Następuje proliferacja kom.ziarnistych. Powstaje osłonka przejrzysta.

4) pęch.dojrzewający/antralny - w liczbie 3-7. Zawierają wyrośnięty oocyt. Warstwa kom.pęcherzykowych rozrasta się, pomiędzy nimi są kropelki cieczy pęcherzykowej, które następnie zlewają się tworząc komorę pęch. Dojrzewanie zachodzi gł.pod wpływem FSH. Dalszy rozrost kom.ziatnistych; początek tworzenia wzgórka jajonośnego.

5) pęch.dojrzały/Graffa/dominujący/przedowulacyjny -  6.-8. dnia cyklu następuje podział oocytu I rzędu na I ciałko kierunkowe i oocyt II rzędu. Ciałko kierunkowe zostaje wydalone do przestrzeni pomiędzy bł.komórkową a osłonką przejrzystą. Oocyt II rz. przystępuje do II podz.mejotycznego, który zostaje zahamowany w metafazie. Kom.jajowa z otoczką przezroczystą i promienistą kom.pęcherzykowych zostaje zepchnięta na obwód pęcherzyka - powstaje wzgórek jajonośny utworzony z warstwy ziarnistej kom.nabłonkowych wyściełających od wewn.komorę pęch. Spada poziom FSH. 24-36 h przed owulacją pik estrogenów; a 10-12 h przed pik LH, powodujące destabilizację błony komórkowej pęcherzyka.

6) uwolniona kom.jajowa -  owulacja; rozerwanie ściany pęch.jajnikowego pod wpływem działania enzymów. Oocyt II rz.+ II ciałko kierunkowe zostają wyrzucone do jajowodu (1n+1n).

7) ciałko czerwone/krwotoczne - do pęch.jajnikowego, po wydaleniu kom.jajowej, dostaje się nieco krwi z przerwanych nacz.krwionośnych.

8) ciałko żółte - bogato unaczyniona struktura gruczołowa, będąca przekształconym pęche-rzykiem po wydaleniu oocytu. Komórki ciałka żół. ulegają przekształceniu pod wpływem LH, rozmnażają się kom.warstwy ziarnistej i powst.kom.luteinowe produkujące żółty barw-nik (luteinowy). Ciałko żół. wydziela gł.progesteron, przygotowujący bł.śluzową macicy do implantacji zarodka. Szczyt wydzielania progesterony 8.-9.dzień po owulacji. Jeśli dojdzie do zapłodnienia ciałko żół. przekształca się w ciałko żółte ciążowe, które wzrasta do ok.4 mies.ciąży. Od 6.mies.zaczyna zanikać i powstaje ciałko białawe ciążowe, po którym na pow.jajnika zostaje blizna. Jeśli nie ma zapłodnienia, to regresja ciałka żół. zaczyna się 10.-11. dnia po owulacji.

9) ciałko białawe - gdy nie dojdzie do zapłodnienia, to po ok.10 dniach kom.luteinowe ulegają stłuszczeniu i obumierają, a ciałko żół.zostaje zastąpione przez włóknistą tk.łączną.

10) pęcherzyk atretyczny - większość pęcherzyków nie osiąga dojrzałości lecz ulega degeneracji. Atrezja może zachodzić na każdym etapie rozwoju pęcherzyków. Kiedy duży pęcherzyk zdegeneruje może wytworzyć się blizna łącznotkankowa (tzw. ciało włókniste), które kształtem przypomina małe ciałko białawe.

---