PRAWO WSPÓLNOTOWE
ZARYS HISTORII UNII EUROPEJSKIEJ.
Plan króla czeskiego Jerzego z Podiebradu,
USA plan Marshala jako podstawa pomocy finansowej dla zniszczonej Europy.
NATO, Rada Europy.
STRUKTURA - FUNDAMENTY UE
Traktat wspólnotowy został podpisany na 50 lat - czynnik ekonomiczny.
Traktat ustanawiający EWWiS podpisany 18 kwietnia 1951 r. w Paryżu, który wszedł w życie 23 lipca 1952 r. I wygasł 23 lipca 2002 r.
Traktat ustanawiający EWG podpisany 25 marca 1957 r. w Rzymie, który wszedł w życie 1 stycznia 1958 r. - często nazywany Traktatem Rzymskim.
Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej ( Eurotom) podpisany w Rzymie jednocześnie z Traktatem ustanawiającym EWG.
Traktat o Unii Europejskiej (UE) podpisany 7 lutego 1992 r., który wszedł w Zycie 1 listopada 1993 r. Mastrik.
1, 2 i 3 - mają znaczenie gospodarcze - były trzy odrębne wspolnoty europejskie tj. System wspólnego podejmowania decyzji w zakresie węgla, stali, energii atomowej oraz zasadniczych sektorów gospodarki państw członkowskich.
Z EWG powstała Wspólnota Europejska (WE).
POZOSTAŁE TRAKTATY
Jednolity Akt Europejski (SEA) podpisany w lutym 1968 r. wszedł w życie 1 lipca 1987 r. ( sąd I instancji),
Traktat z Amsterdamu podpisany 2 października 1997 r. wszedł w życie 1 maja 1999 r.
Traktat Nicejski podpisany 26 lutego 2001 r. wszedł w życie 1 lutego 2003 r.
Konstytucja czerwiec 2004 r. wejdzie w życie po zatwierdzeniu przez 25 + 2 państwa członkowskie.
Teraz WE i Eurotom |
Unia Europejska |
|
Wspólnota ( większość obszarów w których istnieje wspólna polityka |
Wspolna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa |
Współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych |
Traktaty 1, 2 i 3 rok 1992 Filar I |
Filar II |
Filar III |
W I filarze oprócz np. polityki regionalnej , ochrony środowiska mamy też instytucje wspólnotowe Komisja, Rada, Trybunał, Parlament nic nie mogą zrobić w II i III filarze nie mają żadnych kompetencji względem I i II filaru.
UE nie ma żadnych instytucji które by ją reprezentowały za wyjątkiem tej jedynej niby instytucji Rada Europejska tzw. Konferencja międzynarodowa, ta niby instytucja zawiaduje I i II filar (rządzi)państwo może rządzić, każde państwo rządzi samo, podejmuje decyzje w sprawach polityki zagranicznej i bezpieczeństwa = II filar np. wysłanie wojsk do Iraku.
Uprawnienie pomostowe Parlament może proponować rozwiązania.
I filar to prawo materialne - swobody - przepływ osób, usług, kapitału.
TRAKTAT AMSTERDAMSKI Z 1997 r. - uporządkowanie wielu spraw z przerzuceniem z III do I filaru w sprawach cywilnych.
Wprowadził procedurę ściślejszej współpracy oraz kilka zmian w funkcjonowaniu instytucji wspólnotowych.
TRAKTAT NICEJSKI z 2001 r. - traktat techniczny - przygotowywał do rozszerzenia o nowych członków UE np. liczba komisarzy, sędziów, sposoby liczenia głosów w Radzie.
Reguluje kwestie dotyczące głosowania i liczby ludzi w komisjach i sądach.
KONSTYTUCJA 2004 r. - zakłada zburzenie trzech filarów, ma być UE - funkcjonować - nie będzie traktatów ani wspólnot.
Instytucje wspólnotowe mają przejąć wszystkie kompetencje- powołanie do życia Ministerstwa Spraw Zagranicznych, wice minister ma zajmować się wszystkimi sprawami zagranicznymi.
Wprowadza pewne zmiany, wpisanie zasad które były teraz najważniejszą zasadą - pierwszeństwa prawa wspólnotowego.
Na pewno zostanie zmieniona liczba Komisji.
ROZSZERZENIE WE i UE.
1973 r. - Wielka Brytania, Irlandia, Dania,
1981 r. - Grecja,
1986 r. - Hiszpania,
1995 r. - Austria, Szwecja, Finlandia,
1 maj 2004 r. - Polska, Czechy, Cypr, Estonia, Łotwa, Litwa, Malta, Słowacja, Słowenia, Węgry.
1 styczeń 2007 r. - Rumunia i Bułgaria.
TRZY PODSTAWOWE INSTYTTUCJE DECYZYJNE.
PARLAMENT EUROPEJSKI - reprezentuje obywateli UE i jest przez nich bezpośrednio wybierany.
RADA UNI EUROPEJSKIEJ - reprezentująca poszczególne państwa członkowskie.
KOMISJA EUROPEJSKA - stara się o dobro wspólne całej UE.
INSTYTUCJE KONTROLNE
TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI - stoi na straży prawa europejskiego.
TRYBUNAŁ OBRACHUNKOWY - kontroluje finansowanie działań Unii.
W funkcjonowaniu UE istotną rolę odrywają (instytucje pomocnicze).
Komitet Ekonomiczno- Społeczny - reprezentuje społeczeństwo obywatelskie, pracodawców i pracowników.
Komitet Regionów - reprezentuje władze regionalne i lokalne.
Europejski Bank inwestycyjny - finansuje projekty inwestycyjne UE oraz pomaga małym przedsiębiorstwom za pośrednictwem Europejskiego Funduszy Inwestycyjnego,
Europejski Bank Centralny - odpowiada za europejską politykę monetarną,
ERPO - bada skargi na niewłaściwe administrowanie w instytucjach i jednostkach UE,
Europejski Inspektor Ochrony Danych - stoi na straży prywatności danych osobowych obywateli.
WAŻNE
RADA EUROPY - jest to niezależna organizacja w UE.
Nie jest w ogóle instytucją unijną lecz niezależną od UE organizacją.
Powstała 05.05.1949 r. na podstawie statutu.
Siedziba Strazburg.
Organy :
Komitet Ministrów,
Zgromadzenie Parlamentarne,
Sekretariat Generalny z sekretarzem generalnym na czele.
Jako odrębna instytucja działa Europejski Trybunał Praw Człowieka, do którego skargi mogą wnosić zarówno jednostki jak i obywatele.
Zadania z art. 1 statutu RE.
Działa w celu ściślejszego powiązania między swoimi członkami w celu ochrony i szerzenia ideałów oraz zasad które stanowią ich wspólne dziedzictwo.
Działalność rady skupia się na ochronie praw człowieka oraz zasad demokracji, jak również na zagadnieniach kultury, oraz kwestiach społecznych, tworzenie prawa w postaci stworzenia już ponad kilkudziesięciu Konwencji z których najważniejszą jest Europejska Konwencja Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z 04.11.1950 r.
RADA EUROPEJSKA.
Quasi organ UE.
Członkowie:
Głowy państw ( rządów państw członkowskich oraz Prezydent komisji - wspomagani przez Ministrów spraw zagranicznych oraz członka komisji).
Spotkania - Bruksela.
Działanie - wspólne akcje i decyzje oparte na konsensusie.
Spotkania szefów państw rozpoczęły się w latach 61, nieregularne w stolicach P.CZ.
Zadania:
wytycza główne kierunki polityki UE,
ustala priorytety polityki,
rozwiązuje problemy sporne którymi nie podołała Rada Ministrów,
rozstrzyga problemy Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa.
Od roku 1983 Rada może bezpośrednio włączać się w spory znajdujące się w kompetencji WE działa wtedy jak RUE.
Czuwa nad II i II filarem.
Efekt -konkluzje - wyrazem wspólnego stanowiska RE są komunikaty końcowe, ich brak oznacza, że na danym posiedzeniu nie osiągnięto porozumienia.
Rada Europejska :
nie wydaje żadnych aktów prawnych,
po każdym szczycie przewodniczący RE składa sprawozdanie PE ,
natomiast co roku przedkłada pisemny raport na temat postępu integracji.
10.11.07 r.
PARLAMENT EUROPEJSKI - pierwsza instytucja wspólnot europejskich.
ROLA- organ prawodawczy UE wybierany w wyborach bezpośrednich.
NAJBLIŻSZE WYBORY- Czerwiec 2009r.
POSIEDZENIA: comiesięczne sesje plenarne w Strasburgu, posiedzenia komisji parlamentarnych i dodatkowe sesje w Brukseli, sekretariat w Luksemburgu. Jest to parlament stały.
EURODEPUTOWANI
Od 1979 posłowie wybierani są w wyborach bezpośrednich co 5lat przez obywateli, których reprezentują całą UE (poglady polityczne, stanowiska) nie występują nigdy w obronie państwa.
Wybory odbywają się co 5lat. Głosować w nich może każdy zarejestrowany w spisie wyborczym obywateli Unii, parlament wyraża demokratyczną wolę obywateli UE.
Obecny skład zgromadzenia wybrany w czerwcu 2004 liczy 785 posłów ze wszystkich 25 krajów Unii( Bułgaria 18, Rumunia 35).
Posłowie nie zasiadają w parlamencie Europejskim według kraju pochodzenia, lecz według przynależności do jednego z siedmiu ogólnoeuropejskich ugrupowań politycznych.
Mandat: wolny ( eurodeputowani nie są związani z instytucjami swojego kraju, rządu czy instytucji - oznacza to że reprezentują wszystkich obywateli UE), fakultatywny podwójny ( eurodeputowany jednocześnie może pełnić funkcję eurodeputowanego oraz posła, senatora w swoim parlamencie krajowym.
Immunitet
ORGANIZACJA PRACY PARLAMENTU
Sejm obraduje na sesjach plenarnych oraz komisjach.
ZADANIA PARLAMENTU
Przyjmuje akty prawa europejskiego- W wielu obszarach polityki wspólnie z radą-> Funkcja prawodawcza.
Sprawuje nadzór demokratyczny nad pozostałymi instytucjami UE zwłaszcza nad komisją-> Funkcja kontrolna. Przyjmuje petycje obywateli powołuje komisje śledcze, interpelacje eurodeputowanych.
Funkcja kreowania Polityki wspólnotowej- kompetencje budżetowe - wraz z radą przyjmuje on budżet UE.
Funkcja uchwałodawcza- wydawanie opinii i zaleceń - nie wiążące.
Funkcja kreacyjna- udział- w obsadzie personalnej instytucji wspólnotowej.
PRALAMENT WYBIERA : uczestniczy w wyborze i zatwierdza.
- Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich,
- Współuczestniczy w wyborze komisarzy.
Współuczestniczy w wyborze sędziów Trybunałów
EUROPEJSKI RZECZNIK PRAW OBYWATELSKICH ( EURO).
- ROLA- ujawnienie przypadków złej praktyki administracyjnej i proponowanie rozwiązań
- KADENCJA- Odnawialna- kadencja pięcioletnia.
ADRES-Strasburg
Sama funkcja rzecznika wynika z traktatu UE (1992 r. Z Mastrik).
ZADANIA :
Ujawnienie przypadków złej praktyki administracyjnej w instytucjach i organach UE.
Rzecznik przeprowadza dochodzenia na podstawie przedkładanych mu skarg lub z własnej inicjatywy (z urzędu)
Działa całkowicie niezależnie i bezstronnie. Nie może być związany z żadną instytucją od żadnego rządu lub organizacji.
ZŁA PRAKTYKA ADMINISTRACYJNA (MALADMINISTRATION)- Niedostateczne lub nie właściwe działanie administracji tzn. sytuacje, w których dana instytucja działa nie zgodnie z prawem lub nie przestrzega zasad dobrej administracji lub też łamie prawa człowieka.
Przykłady
Niesprawiedliwość
Dyskryminacja
Nadużywanie władzy
Nieuzasadnione opóźnienia
Niepoprawne procedury
Skarżyć można wszystkie instytucje Europejskie do Europejskiego Rzecznika za wyjątkiem sądów I instancji i Trybunałów.
RADA UNII EUROPEJSKIEJ (RUE) INACZEJ RADA MINISTRÓW
Rola- Organ prawodawczy ( w niektórych dziedzinach także wykonawczych) UE, reprezentuje państwa członkowskie.
Członkowie- jeden minister z każdego kraju Unii.
Prezydencja- Oparta na systemie rotacyjnym- zmieniająca się co 6 miesięcy.
Posiedzenia- Bruksela z wyjątkiem posiedzeń w kwietniu, czerwcu i październiku, które odbywają się w Luksemburgu.
Dwa rodzaje Rady :
Rada Ogólna- składa się z ministrów spraw zagranicznych
Rada Szczególna - składa się z ministrów poszczególnych resortów
ZADANIA RADY :
Przyjmuje akty prawa wspólnotowego- w wielu obszarach polityki wspólnie z PE
Koordynuje kierunki polityki gospodarczej i społecznej w państwach członkowskich.
Zawiera umowy międzynarodowe pomiędzy UE a innymi krajami lub organizacjami między narodowymi.
Przyjmuje budżet UE- wspólnie z parlamentem Europejskim
Realizuje i rozwija wspólną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa na podstawie wytycznych rady Europejskiej.
Koordynuje współpracę między krajowymi sądami i organami policji w sprawach karnych.
Głosowanie:
System głosów ważonych- im większa liczba mieszkańców danego kraju, tym więcej ma on głosów. Jednak liczna głosów jest wyważona na korzyść w mniejszej liczbie mieszkańców.
System głosów ważonych, jednomyślność i większość kwalifikowana
W większości dziedzin rada podejmuje decyzje większością kwalifikowaną. Głosowanie to nie przebiega we wszystkich sprawach na pewno: w sprawach - wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa, podatki, polityka azylowa imigracyjna.
KOMISJA EUROPEJSKA
Rola- organ wykonawczy UE i inicjator wniosków legislacyjnych
Członkowie- 27 członków po jednym z każdego państwa członkowskiego
Kadencja- 5 lat
Adres- Bruksela, Luksemburg
Komisarze ponoszą wspólną odpowiedzialność przed parlamentem, który może przyjąć wotum nieufności. Nie reprezentują P.CZ.
Skład komisji- 27 osób, natomiast za komisarzami stoi Europejska służba cywilna ponad 25 tysięcy osób i pracują oni w dyrekcjach generalnych ( nasze ministerstwa).
KOMISARZE- osoby które zajmowały najwyższe stanowiska w państwie.
Nie mogą przyjmować instrukcji ze strony rządu, nie są związani instrukcjami. Działają na rzecz dobra całej UE.
ZADANIA KOMISJI:
Inicjatywa prawodawcza- przedkłada wnioski legislacyjne parlamentowi i radzie.
Prowadzi i wdraża Unijne polityki oraz budżet UE.
Stoi na straży prawa Europejskiego ( wspólnie z Trybunałem Sprawiedliwości)- strażnik traktatu.
Reprezentuje UE na arenie międzynarodowej np. negocjuje umowy UE z innymi krajami.
24.11.07r.
Do Komisji my jako obywatele możemy wnieść skargę.
SKARGA - w momencie kiedy zostały naruszone jego prawa obywatela działaniem państwa, które naruszyło PW.
Rzecznik obywatelski za naruszenie PW możemy złożyć skargę na państwo do tych instytucji wspólnotowych. My nie skarżymy się na polskie prawo, lecz na państwo które naruszyło nasze prawo wspólnotowe.
Instytucje wspólnotowe nie mogą ingerować w sprawy wewnętrzne P.C.
Skargi muszą mieć element wspólnotowy który został naruszony.
Podajemy dane osobowe oraz akt który został naruszony . Dorze opisujemy i dodajemy wszystkie ksero sprawy.
Taka skarga jest podstawą do złożenia do Trybunału. Element skargi jest wniesienie sprawy postępowania przed Trybunałem.
ETS - Luksemburg
wydawanie wyroków w sprawach do niego wnoszonych,
27 sędziów, 8 rzeczników generalnych ( do 9 i tym jednym może być Polska).
ETS - 1 sędzia z każdego kraju Unii, 8 rzeczników generalnych,
Sąd I instancji - przynajmniej 1 sędzia z każdego kraju.
Kadencja Trybunału i Sądu I instancji - powoływani na odnawialną 6 - letnią kadencję.
STRUKTURA SĄDOWNICTWA UE.
Izba Sądowa,
Sąd I Instancji,
Trybunał Sprawiedliwości.
NAJCZĘŚCIEJ ROZTRZYGANE SPRAWY.
pytania prejudycjalne - orzeczenia wstępne,
skargi na uchybienia zobowiązaniom,
skargi o unieważnienie,
skargi na zaniechanie działania.
ORZECZENIE WSTĘPNE.
Jeżeli sąd krajowy ma jakiekolwiek wątpliwości co do interpretacji lub stosowania aktu prawa wspólnotowego, może on a czasem jest zobowiązany zwrócić się o wykładnię do TS.
Jest ona udzielana w formie orzeczenia w trybie prejudycjalnym.
Sądy niższej instancji mogą zwrócić się z takim orzeczeniem ( np. sądy rejonowe, okręgowe).
Sądy wyższej instancji są zobowiązane czyli muszą - od których postanowień nie ma już odwołania - decyzja jest ostateczna.
SKARGI NA UCHYBIENIE ZOBOWIĄZANIOM WSPÓLNOTOWYM.
Komisja lub każde inne P.C UE może wszcząć postępowanie, jeśli ma podstawy aby sądzić P.C nie wypełnia zobowiązań które nakłada na nie prawo europejskie.
Trybunał rozpatruje domniemane uchybienia i wydaje wyrok.
Jeśli Trybunał uzna że oskarżone P.C nie zastosowało się do jego wyroku może nałożyć na to państwo kary pieniężne.
Komisja przeciwko państwu lub państwo przeciwko państwu.
KOMPETENCJE RZECZNIKA GENERALNEGO - zakres
RZECZNIK GENERALNY - to wydawanie bezstronnych niezależnych opinii dla sądu na temat sprawy, bez ingerencji stron postępowania, oraz publiczne przedstawienie tej opinii na posiedzeniu Trybunału.
Jest osobą bezstronną która nie ma żadnego kontaktu ze stroną - wydaje tylko opinię.
Procedura może być ustna jak i pisemna ( skarga).
Postępowanie przed Trybunałem we wszystkich językach UE - język „pracujący” to j. francuski.
EUROPEJSKI TRYBUNAL OBRACHUNKOWY - odpowiednik NIK-u nie jest instytucją sadową.
ROLA - weryfikacje właściwego wykorzystania funduszy UE,
CZŁONKOWIE - 1 członek z każdego kraju UE - 27 członków.
KADENCJA - członkowie trybunału powoływani są na odnawialną kadencję 6 - letnia.
SIEDZIBA - Luksemburg.
Jest powołany do kontroli finansowej instytucji wspólnotowych.
W funkcjonowaniu UE istotną rolę odgrywają
EUROPEJSKI KOMITET EKONOMICZNO-SPOŁECZNY. - reprezentuje społeczeństwo obywatelskie pracodawców i pracowników.
EKE-S
reprezentowanie organizacji społeczeństwa obywatelskiego,
członkowie - 344,
kadencja - 4 lata,
posiedzenia co miesiąc w Brukseli,
siedziba - Bruksela.
KOMITET REGIONÓW - reprezentuje Władze regionalne i lokalne
EUROPEJSKI BANK INWESTYCYJNY - finansuje projekty inwestycyjne UE oraz pomaga małym przedsiębiorstwom za pośrednictwem Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego.
EUROPEJSKI BANK CENTRALNY. - odpowiada za europejską politykę monetarną
EUROPEJSKI RZECZNIK PRAW OBYWATELSKICH - bada skargi nad niewłaściwym administrowaniem w instytucjach i jednostkach UE
EUROPEJSKI INSPEKJTOR OCHRONY DANYCH - stoi na straży prywatności danych osobowych obywateli.
ZASADY PRAWA WSPOLNOTOWEGO - PRAWO MATERIALNE.
Bez względu na pochodzenie zasad ( ze źródeł krajowych, czy międzynarodowych) ich rola będzie w zasadzie identyczna.
funkcja wypełniania luk prawnych ( orzecznictwo trybunału),
funkcja interpretacyjna - pomaga w sytuacjach wątpliwych nadać właściwe znaczenie przepisów),
funkcja korygująca - ustawiają tok myślenia sądów,
funkcja kreacyjna - stworzenie nowych koncepcji forsowanych które zostają stworzone,
ZASADA SUPREMACJI (pierwszeństwa) prawa wspólnotowego nad prawem krajowym
uważa się, że zasada ta jest podstawą funkcjonowania instytucji wspólnot europejskich, regulująca je stosunki z państwem członkowskim, mimo iż nie znajduje literalnego przełożenia w tekstach traktatów.
Pierwszeństwo PW na prawem krajowym.
Ta zasada wywodzi się z orzeczenia Trybunałów , że państwa dobrowolnie zgodziły się przekazać część kompetencji na rzecz organów wspólnotowych, co jest równoznaczne ze zrzeczeniem się tych kompetencji, i w związku z tym państwa muszą się powstrzymać od wydawania prawa w tym zakresie.
Dalsze konsekwencje to PW musi posiadać jednakowe znaczenie we wszystkich P.CZ.
Po raz pierwszy ta zasada pojawiła się Vav Gend en Loos w 1963 r. - sprawa została przez trybunał opisana.
Jednocześnie ..... tej zasadzie została wprowadzona zasada stosowania bezpośredniego.
II sprawa Flamino Costva przeciwko Enel - 1964 r.
PRZESŁANKI CHARAKTERYZUJĄCE PORZĄDEK WSPOLNOT - CECHY.
mówi o tym że decyzje organizacji wspólnotowej wiążą P. CZ.
Organ który podejmuje taką decyzję jest niezależna od P. CZ.
Organizacja tworzy narmy które wiążą państwa i obywateli P. CZ.
Organizacja jest w stanie zapewnić przestrzegania wydanych zobowiązań i aktów prawnych np. TS który samodzielnie i niezawiśle wydaje orzeczenia.
Niezależność finansowa organizacji - wspolny budżet.
Ma być zmieniona Traktatem Konstytucyjnym - wystąpienie państwa z organizacji przez jednostronne wypowiedzenie Traktatu Nicejskiego jest niemożliwe.
Skutek bezpośredni a pośrednie stosowanie są różne od siebie.
SKUTEK BEZPOŚREDNI - występuje w sytuacji w której normy PW stosowane są w
P. CZ bez jakich kol wiek środków prawnych krajowych.
STOSOWANIE BEZPOSREDNIE- to bezpośrednie dochodzenie przez osobę fizyczną lub prawną prawa przed sądami krajowymi w oparciu o Prawo Wspólnotowe.
Rozporządzenie utworzone przez Komisję obowiązuje od razu we wszystkich P. CZ.
SKUTEK BEZPOŚREDNI - dzielimy na :
SKUTEK POZIOMY - ( horyzontalny ) - to możliwość bezpośredniego dochodzenia przez osobę fizyczną lub prawną praw przed sądami krajowymi w oparciu o PW wobec innych osób fizycznych lub prawnych.
SKUTEK PIONOWY - ( wertykalny) - to możliwość bezpośredniego dochodzenia przez osobę fizyczną lub prawną praw przed sądami krajowymi w oparciu o PW wobec instytucji państwowych.
ZASADA SUBSYDIARNOŚCI - (pomocniczość)
zasada subsydiarności - zakłada iż wszystkie procesy decyzyjne będą podejmowane na szczeblu jak najbliższym obywatelom
wspólnota może podejmować działania tylko wówczas, gdy cele proponowanych działań mogą być lepiej zrealizowane przez Wspólnotę niż na poziomie poszczególnego państwa członkowskiego
wynika z tego, że dawna kwestia musi charakteryzować się aspektem ponadnarodowym, a państwa członkowskie, które jej we własnym zakresie nie mogą uregulować spodziewają się odnieść rzeczywiste korzyści ze zrealizowania tego działania przez wyższy szczebel wspólnotowy
Zasada ta została wprowadzona przez Kościół przez Św. Tomasz z Akwinu.
Jednostka posiada wolną wolę i pomaga inna instytucja (siła i wola). Została napisana w prawie wspólnotowym w traktacie.. Subsydiarność daje nam prawo to tego, że możemy swobodnie poruszać się w UE
Np. zawalona Hala ( w tym momencie Polska prosi UE o pomoc) !!!
ZASADA SOLIDARNOŚCI - (zapisana w prawie traktatowym)
Jednym z naczelnych zobowiązań państw członkowskich o charakterze politycznym jest wspólne podejmowanie wszelkich środków o charakterze ogólnym specjalnym w celu wypełnienia zobowiązań wynikających z Traktatu.
Poprzez związanie wspólnym systemem państwa członkowskie nie mogą się powoływać na interesy narodowe lub trudności wewnętrzne dla usprawiedliwienia niewykonywania prawa wspólnotowego lub jednostronnego wycofania się z przestrzegania swobodnie przyjętych zobowiązań
Nie jest ta zasada wymysłem PW tylko prawa międzynarodowego.
( należy wykonać wszystkie obowiązki, które wynikają z traktatu - to jest:
np. Włochy, gdy była podłożona bomba , nie wywiązały się w czasie aby ją rozbroić). !!!
ZASADA JEDNOLITEGO STOSOWANIA PW
w kilku orzeczeniach można znaleźć treść wypływającą z nadrzędności prawa wspólnotowego.
Zasadę jedności można rozpatrywać na dwóch płaszczyznach, pierwsza zawarta w orzeczeni w sprawie .....podkreśla, iż jednolite stosowanie jest „fundamentalnym wymogiem wspólnotowego porządku prawnego:
Prawo wynikające z traktatu nie może ze względu na swój ponad narodowy charakter ustępować prawu krajowemu, gdyż stworzyłoby to wątpliwości do istoty z PW. To jest drugim aspektem zasady jedności - wykluczenie tych wszystkich norm, które kolidują z normami wyższego rzędu.
PW ma być stosowane w sposób jednolity we wszystkich państwach członkowskich UE (27 państw). Jednolitość zapewnia orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości. !!!
ZASADA EFEKTYEWNOŚCI
PW ma być stosowane efektywnie przez instytucje krajowe oraz sądy.
Sednem sprawy jest możliwość powoływania się przez jednostki na akt prawa wsp. przed sądami krajowymi w szczególności, gdy wydane przez organy wspólnotowe akt prawny w postaci dyrektywy nakazuje państwu podjęcie określonych działań. Sprzeczne byłoby zawarte z założeniami PW jak i samym charakterem prawnym dyrektyw, brak możliwości oparcia się na nich przed sadami krajowymi.
Dalatego niezbędnym warunkiem jest efektywność zapewniona przez przyznanie skutku bezposredniego.
Prawo wspólnotowe ma być stosowane efektywnie przez instytucje krajowe oraz sady.
Np. idę do sądu pracy i mam prawo ubiegając się o ....( coś tam)
Dlatego niezbędnym warunkiem jest efektywność zapewniona przez przyznanie skutku bezpośredniego. !!!
ZASADA PEWNOŚCI PRAWA
- To stara zasada pochodząca z prawa rzymskiego. Nie jest wymysłem PW.
- Obywatel musi być przekonany o tym, że prawo jest stabilne.
Wyraża ona uzasadnione przekonanie, że ma być stabilne, ma być jasne i precyzyjne, byśmy mogli dawać konkretne prawa i obowiązki, tak by podmiot obowiązki podejmowali określone kroki w ramach realizacji.
ELEMENTY ZASADY PEWNOŚĆI PRAWA ( 3 podziały)
ochrona praw nabytych - tych praw, które uzyskaliśmy w przeszłości np. w prawie krajowym prawa nabytego nieodwracalny uszczerbek na zdrowiu. Jest mu przyznawana pewna grupa inwalidzka (komisje lekarskie) np. spadki (nie może tego zmienić Wojewoda), wiek emerytalny - prawo do emerytury.
ekspektatywa prawna. Ochrona prawa, które uzyskały w przyszłości np. wiek emerytalny - prawo do emerytury.
zakaz retroakcji- zakaz działania praw wstecz ( nie można karać za czyny, który kiedyś nie miał przestępstwa a teraz jest.)
ZASADA WŁAŚCIWEGO ZARZĄDZANIA LUB ZASADA DOBERJ ADMINISTRCJI
Nie jest to wymysł PW to są kodeksy etyki w procedurach wspólnotowych, którymi musi się kierować urzędnik wspólnota przed instytucjami.
Zasada ta zakłada, iż jednostka, której prawo zostało naruszone, czy też zagrożone działaniem danego urzędu musi mieć możliwość obrony w postaci przedstawienia swojego stanowiska, co jest nawiązaniem do reguły.
W ramach zaś tego można mówić o prawie do posłuchania, które dzieli się na prawo :
Do informacji, reprezentowania oraz uzasadnienia, czyli prawo do bycia wysłuchanym przez organ administracyjny.
Strona postępowania ma możliwość do wglądu akt, każda decyzja musi być uzasadniona. !!!
System prawa wspólnotowego, prawo pierwotne, prawo wspólne -- DZIAŁANIE AKTÓW
Rozporządzenia, dyrektywy , decyzje, zalecenia i opinie !!! - to wiedzieć
PRAWO SĘDZIOWSKIE -część prawa wspólnotowego
To prawo tworzone jest przez WE
Oprócz aktów prawnych w traktacie wchodzi jeszcze prawo sędziowskie
Art. 220 TWE - mówi o tym, że Trybunał stoi na straży przestrzegania traktatów i wynikających z niego aktów prawa wspólnotowego. Te zasady o których mówiliśmy są efektem działalności Trybunału, który tez tworzy prawo.
Odpowiedzialność państw członkowskich za naruszenie prawa wspólnotowego na podst. Art. 226, 227, 228 TWE
ORZECZENIE WSTĘPNE - PREJUDENCJSLNE - ETS
Jeżeli Sąd Krajowy ma jakiekolwiek wątpliwości co do interpretacji lub zastosowania aktu prawa europejskiego
Odpowiedzialność P.CZ za naruszenie PW
Może on a czasami jest zobowiązany
SKARGI (to drugie sprawy) - z tytułu naruszenia zobowiązań traktatowych stanowią druga grupę rozstrzyganych spraw przez Trybunał, jeśli chodzi o ilość po sprawach wynikających z zapytań wstępnych.
Postępowanie te składa się na ogólny system skarg przeciw państwu, a różni je przede wszystkim strona powodowa - skarżąca w każdej sytuacji.
ELEMENTY POSTĘPOWANIA
Komisja przeciw państwu o niewykonanie prawa wspólnotowego,
Państwo przeciwko państwu o naruszenie prawa wspólnotowego - o nie wywiązywanie się ze zobowiązań
TE ARTYKUŁY RÓŻNIĄ SIĘ STRONĄ !!
Ad. 1 Działanie przeciw państwu - Postępowanie komisja państwo
państwo nie wykonuje dyrektywy,
wprowdza jakieś akty prawa krajowego, które są sprzeczne z PW
PAŃSTWO - wszystkie instytucje (urzędy państwowe, sądy)
RODZAJE NARUSZEŃ PW
Ze strony państwa (co państwo może zrobić by zostać wezwane przed komisje)
Najczęściej :
- brak implementacji lub niepełna implementacja dyrektywy
brak stosowania rozporządzeń wspólnotowych lub ich powielanie w prawie krajowym
rozporządzeń nie wolno przypisywać do prawa krajowego !!!
nie zastosowanie się do decyzji Komisji ) np. Dolina Rospudy)
brak stosowania przepisów dot. Zamówień publicznych (przetargi)
zawieranie umów międzynarodowych naruszających prawo wspólnotowe (np. USA swoboda przepływu)
lekceważenie prawa wspólnotowego przez Sąd krajowy Komisja jest zobowiązana do kontroli nad przestrzeganiem pr. wsp.
ZANIM KOMISJA SKIERUJE sprawę do Trybunału to musi przeprowadzić procedurę negocjacji z państwami, które prawa naruszają, polega na tym, żę:
Komisja kieruje do państw informacje o ustosunkowanie się do zarzutów naruszenia prawa wspólnotowego
Państwo ma prawo odpowiedzieć Komisji na zarzuty
Komisja wydaje uzasadnioną opinię
Państwo musi odpowiedzieć na ta opinię Komisji
Komisja musi sprawę przed Trybunał, jeśli państwo się nie ustosunkuje
KONSEKWENCJE PAŃSTWA PRZED TRYBUNAŁEM
Trybunał może nałożyć na państwo:
ryczałt, karę pieniężną lub sankcje
Jak to wygląda?
Np. Państwo przez 3 lata nic nie robi
Wnosi stawkę dzienną (500 euro) 10 000 tys euro
Np. Francja. Irlandia czy Polska - telefonia komórkowa