ZARZĄDZANIE PRODUKCJĄ I USŁUGAMI
Rodzaje Produkcji.
Produkcja Wielkoseryjna - od 2 do 3 operacji, produkcja polegająca na wytwarzaniu stosunkowo dużej liczby jednego typu wyrobów powtarzanego
Produkcja Masowa -od 2 do 6 operacji na stanowisku, partie wyrobów duże a operacje powtarzalne w regularnych odstępach czasowych.
Produkcja seryjna - powtarzalne serie, charakteryzuje się specjalnym oprzyrządowaniem,
Produkcja ciągła - to np. rafineria ropy naftowej.
CYKL PRODUKCYJNY - jto czas, od rozpoczęcia do zakończenia procesu produkcyjnego.
Czas trwania operacji. (Cp).
Czas przerw w realizacji danej operacji. (Cr).
Suma cyklu produkcyjnego Cp+Cr.
FORMY ORGANIZACJ - decyduje powiązanie stanowisk roboczych.
Forma Niepotokowa
brak ścisłego powiązania stanowisk a kolejność stanowisk jest zmienna. Długi czas do okres następną operacje.
możliwość niesprawnej prac. Cele osiągnąć wysokie wykorzystanie maszyn.
Forma Potokowa - ściśle powiązane ze sobą stanowiska i w określony kierunek i według tej kolejności. Cele: ulepszony przepływ materiału, szybsze tempo realizacji prac.
ODMIANY PRODUKCJI.
Potok zmienny asynchroniczny- to 2 do 6 operacji i czasy nie są sobie równy, ani krotny z przerwami.
Potok zmienny synchroniczny - to kilka operacji a czas czynność jest równy, krotny i bez przerw.
Potok zmienny przymusowy lub tzw. potok z wymuszonym taktem - to kilka operacji, tempo wymuszane taśmą tran-sportową, która narzuca tempo pracy całej linii.
Potok zautomatyzowany - to 2 do 6 operacji, ściśle powiązanych ze sobą stanowisk, zautomatyzowane, bez wpływu człowieka.
Potok stały asynchroniczny -to czasy poszczególnych operacji, które są równe lub krotne z przerwą
Potok ciągły (synchroniczny)-to 1 cały czas operacja, czas równy i bez przerwy.
Potok ciągły przymusowy -to cały czas 1 operacja a czas wymusza taśma.
Potok ciągły zautomatyzowany - to 1 ta sama operacja a czas zsynchronizowany lub krotny.
Potok złożony- to nawrot przedmiotu na to samo stanowisko.
Podstawowe obliczenia produkcyjne
Efektywny czasu pracy maszyn.
Efektywny czasu pracy robotnika.
Obliczanie załogi produkcyjnej.
Stanowisko produkcyjne.
Powierzchnej magazynu, tran-sportowych.
Energie elektryczną.
Uruchomienie produkcji
Zadanie godzinowe.
Takt spływu.
Możliwość godzinowa.
Współczynnik obciążenia stanowiska.
Minimalny okres powtarzalności stanowiska.
Wielkość partii produkcyjnej.
Struktura norm czasu
NORMATYWNY CZAS PRACY-to czas potrzebny do wykonania pracy.
Gdy kwalifikacje odpowiadają jakości roboty.
-Gdy cechy psychologiczne odpowiadają wykonywanej pracy.
Gdy pracownik ten stosuje prawidłowe metody pracy oraz pracuje szybko i intensywnie.
Dobór środków metod do wykonywanej pracy
Kwalifikacje pracowników
Czechy psychologiczne
Intensywność, powtarzalność pracy
tpz - czas przygotowawczo-zakończeniowy - to czas przygotowania stanowiska, maszyn.
tj- czas jednostkowy- czas norm przedstawiony na wykresie, podany w min.
tw - czas wykonania - podawany w min. czas potrzebny na wykonanie jednej sztuki.
tu - czas uzupełniający - łączy czas na wykonanie obsługi i fizjologicznych.
tg - czas główny - czas na wykonanie pracy.
tp - czas pomocniczy - czas na wykonanie czynności pomocniczych np. wymiana narzędzi,
tf - czas potrzeb fizjologicznych a składa się: - tfo - czas na odpoczynek- przerwy w pracy.
tfn - czas potrzeb naturalnych
to - czas obsługi, składa się z:
-tot - czas na obsługę techniczną - czynności naprawcze.
- too - czas na obsługę organizacyjną. czynności związane z organizacją stanowiska pracy np. poprawki,
Algorytm badania metod pracy
1. Określenie celu i obiektu badania.
-wzrost produkcji. -obniżka kosztów. - zmniejszenie braków. -zwiększenie bezpieczeństwa,
2. Racjonalizacja stanu istniejącego techniki:
-fotografia dnia pracy,
-karta materiału, dokumentacji i czynności
-karta mikro ruchów.
3. Analiza krytyczna-analiza stanu istniejącego.
4. Zaprojektowanie nowej metody pracy.
-połączenie czynności i komórek,
-modyfikacja narzędzi,
-zmiana wielkości i ilości,
-uproszczenia wykonywania czynności
-zmiana wykonywania czynności,
-zmiana wyposażenia,
-zmiana ludzi,
5. Wprowadzenie nowej metody w czyn.
-plan wdrożenia,
-przeszkolenie pracowników,
6. Utrzymanie nowej metody pracy - kontrola zgodności, przebieg nowej metody z wzorem.
Mierzenie czasu pracy.
a. Fotografia dnia roboczego.- polega na obserwacji z zegarkiem i rejestrowaniu następujących po sobie elementów oraz czasu trwania od rozpoczęcia do zakończenia.
b. Metoda Migawkowa (tzw. wyrywkowa) - to metoda statystyczna - polega na losowej obserwacji miejsca pracy, i stwierdzeniu ile czasu zostało przeznaczone na pracę a ile zmarnowane, stosujemy przy dużej liczbie stanowisk.
c. Chronometraż - jest to ustalenie potrzebnego czasu na wykonanie pracy. Czas pracy wykonywanej czynności mierzymy stoperem stojąc przy pracowniku.
d. Fotografia stroboskopowa, - czyli fotografowanie przebiegu ruchów przy otwartej migawce.
e. Filmowanie w zwolnionym tempie-przy szczególnie skomplikowanym procesie pracy zespołowej.
f. Filmowanie w przyspieszonym tempie-bardzo krótkie i szybko przebiegające cykle pracy.
Wartościowanie czasu pracy.
-Metody Sumaryczne. - ustalają normy pracy bez analizy pracy, nie dzieląc określonych operacji na mniejsze elementy.
metoda statystyczna, polegającą na obliczeniu normy na podstawie danych statystycznych dotyczących.
metoda szacunkowa-szacowanie czasu pracy potrzebnego do wykonania określonej pracy.
metoda porównawcza-polegająca na ustaleniu normy w oparciu o obliczoną już normę podobnej pracy.
-Metody Analityczne. - wymagają o wiele większego nakładu pracy, są też o wiele bardziej dokładne.
metoda analityczno-doświadczalna -pozwala obliczyć wszystkie elementy norm doświadczalnie, na podstawie pomiarów czasu pracy.
metoda analityczno-obliczeniowa - wykorzystuje gotowe normatywy czasu przygotowawczo-zakończeniowego. Podkreślając znaczenie prawidłowo ustalonych norm pracy dla określenia i oceny efektywności działań organizacyjno-technicznych. Trzeba zaznaczyć, że nieprawidłowe normy są przyczyną powstawania różnica w wynagrodzeniach.
Proces Techn. - razem z czynnościami pomocniczymi stanowi proces produkcyjny, w wyniku, którego otrzymywany jest produkt.
Proces Produkcyjny- działań związanych z przekształceniem surowców i materiałów w produkty gotowe.
- Proc. Przygotowawczy (np. kucie, cięcie)
- Proc. Główny- dot. gł. faz techn. (np. skrawanie.)
- Proc. Wykończeniowy- np. malowanie.
Elementem procesu techn. jest Operacją - którą nazywamy część procesu produkcyjnego.
System zarządzania jakością.
Jakość- to zbiór cech i właściwości wyrobów /usługi decydujący o zdolności wyroby do zaspokojenia potrzeb.
Zarządzanie jakością - aspekt całości funkcji zarządzania jest decydującym w określaniu i wdrażaniu polityki jakości.
System jakości -struktura organizacyjna podziału odpowiedzialności umożliwiające wdrażanie zarządzania jakością.
Księga jakości -jest to dok. opisujący politykę jakości i wskazuje jak jest firma zarządzana.
Audyt jakości -systematyczne i niezależne badania mają określić czy działanie dot. jakości i ich wyniki odpowiadają zaplanowanym ustaleniom.
Certyfikat jakości - to dok. wydany zgodnie z systemem certyfikacji i wskazują, że wyrób lub usługa jest zgodna z normą.
Schemat powstawania jakości wyrobu.
1. Jakość projektu - badania, studia.
- przygotowanie konstrukcyjne i technologiczne.
2. Jakość wykonania: uruchomienie produkcji.
3. Jakość eksploatacyjna -przygotowanie eksploatacji,
- sprzedaż wyrobu.
Cechy określające jakość wyrobu:
1. Funkcjonalność: -sprawność techniczna, -nowoczesność, -zgodność z normami.
2. Użyteczność: -trwałość użytkowania, -sprawność wykorzystania, -niezawodność działania.
3. Przydatność społeczna: -warunki eksploatacji -warunki społeczne-jednorodność jakości.
Jakość z punktu widzenia konsumenta potrzeby funkcjonalne: Cechy użytkowania wyrobu:
komfort użytkowania, łatwość obsługi.
ekonomiczność użytkowania.
trwałość i wytrzymałość.
funkcjonalność użytkowania.
dyspozycyjności wyrobu: - niezawodność, - usterki i dostępne części zamienne,
- gwarancja, - obsługa po sprzedażowa.
- zaspokojenie potrzeb estetycznych (kształt, kolor, jakość, zastosowane materiały).
Fazy planowania jakości. - Identyfikacja klienta,
-identyfikacja potrzeb klienta,
-rozwój produktu.
-optymalizacja projektu produktu,
-rozwój procesu.
-wdrożenie planu do działania.
Planowanie jakości powinno być poprzedzone określeniem celów w zakresie zarządzania jakością.
Prototyp.- jest to wyrób odwzorowany z dokumentacji. Służy jako wzorzec doświadczalny, odtwarzający pełny zakres funkcjonalności wyrobu w celu weryfikacji poprawności konstrukcji.(seryjnej i masowej)
Seria Próbna - to wykonanie niewielkiej liczby obiektów technicznych.
Zaprojektowanie Procesu Produkcji
1.opracowanie założeń technologiczno-ekonomicznych,
2. opr. projektu techn..
3. opr. rysunków.
4. rysunek złożony.
5. specyfikacja warunków techn.
6. nadzór nad wykonaniem prototypu.
7. poprawki i zmiany po próbach..
8. kopiowanie, dokumentacja.
Zaprojektowanie Komórki Organizacyjnej
1. określić program produkcji.
2. czynniki obciążenia stanowisk roboczych.
3. określić liczbę niezbędnych urządzeń.
4. określić minimalny okres powtarzalności.
5. obliczyć wielkość partii.
6. opr. harmonogramu obciążenia komórek i pracowników.
8. wyznaczenie cyklu produkcyjnego.
9. zaplanowanie stanowiska roboczego.
10. organizacja między stanowiskowa.
Na czym polega Konstrukcyjne przygotowanie produkcji?
- studia wstępne i badanie materiałów.
- Prace normalizacyjne.
- Przygotowanie obliczeń inż.
- Analizy techn. i ekonomiczne
- Wykonywanie rysunków.
- Wykonanie i sprawdzenie prototypu.
-Badania laboratoryjne
-Weryfikacja konstrukcji.
Na czym polega Techniczne przygotowanie produkcji ?
- projektowanie procesów techn.
- studia wstępne i badanie materiałów.
-opracowanie norm materiałowych i czasowych.
-proces wytworzenia oprzyrządowania.
- wprowadzanie zmian technicznych.
-przygotowanie doku. produkcyjnej.
Normalizacja-to komórki zajmująca się opracowanie norm.
Wynalazczość-patent, licencja
Jakie są kryteria przygotowana prod.?
Kryteria podziałów procesu.
Wg zakresu występowania etapów.
-z prototypem lub bez.
-z serią info. l/b.
-szczegółową dok. l/b..
-i bez projektowania kom. prod.
Wg metod projektowania.
-proj. Typoszeregów.
-proj. indywidualne
-proj. konstrukcji modułowych.
Wg faz techn.
-procesy odlewnicze.
-obróbka plastyczna, wiórowa,
Wg faz przygotowania prod.
-praca badawcza, -..konstrukcyjna,
-..technologiczna. -..wdrożeniowa
Jakie są funkcje przygotowania produkcji?
- konstrukcyjne.
- technologiczne.
- nowatorstwo - patenty.
- normalizacja
- informacje naukowo-techniczne
- obsługa remontowa
- planowanie przygotowania produkcji
Czynniki decydujące o zakresie prac przygotowanie produkcji.
-Złożoność wyrobu. -Typ produkcji. -Nowość wyrobu. -Wielkość produkcji. -Baza kadrowa i materialna. -Poziom techn. zakładu. -Charakter prod.
-powtarzalność prod. -Kooperacja. -Cykl przygotowania prod. -Wartość wyrobu i jego elementy. -Funkcjonalne przeznaczenie wyrobu.
Jaki są różnice miedzy przygotowaniem produkcji a produkcją?
Przygotowanie prod. -to wykonanie rys. i obliczeń. -wykonanie i sprawdzenie prototypu.-wykonanie dok. -opracowanie norm. -opracowanie proc. techn. -wprowadzenia zmian techn. -projektowanie oprzyrządowania.
Produkcja -uporządkowany zespół cząstkowych procesów w wyniku których realizowane są koncepcje konstrukcyjne i techn. Wytwarzane wyroby w określonej kolejności, wg norm techn.
Na czym polega projektowanie pomieszczeń produkcyjnych?
- Oblicza się ilość partii w szt. i partie transportowe.
- Określa się wymagania dla poszczególnych stanowisk.
- Oblicza się ważność danego stanowiska po przez ilość przejazdów trans. jednokierunkowych i dwukierunkowych.
- Za pomocą siatki trójkątowej rozmieszcza się stanowiska o największych partia transportowych.
- Rozmieszcza się stanowiska tak, aby nie przecinały drogi pożarowej.
Jak rozmieścić stanowiska pracy?
Najkrótsza droga transportowa
Min. środków transportowych.
Min. operacji transportowych.
Tworząc stanowisko musi spełniać wymogi BHP.
Min. zagrożeń transportowych np. drogi ewakuacyjne.
Min. kosztów transportu np. jedna lokalizacja.
Jakie jest procedura liczenia pracochłonności?
- określa się strukturę części w wyrobie.
-określa się zadania w dany etapie.
-dobiera się pracochłonność zadań.
-określa się ilość części.
-określa się pracochłonność dla całego etapu pracy.
Jak się liczy pracochłonności cyklu przygotowania prod. ?
znając pracochłonność zadania.
na podstawia rachunku prawdopodobieństwa.
określenie cyklu w funkcji -parametrów wyrobu.
na podstawie nomogramów bazujących na danych statystycznych..
Jak obliczyć wielkość partii?
Ni= Xpk *Zgi
Ni- wielkość partii i - tej części
Xpk - okres powtarzalności komórki
Zgi - zagadnienie godzinowe i - tej części.