PROJEKT - niepowtarzalne, złożone przedsięwzięcie, realizowane zespołowo, podejmowane w określonych ramach czasowych i z ustalonymi ograniczeniami w zakresie kosztów, w celu uzyskania określonej korzyści. To działanie złożone, wieloprzedmiotowe, przeprowadzane zgodnie z planem. Sporządzany jest przy pomocy specjalnych metod.
Klasyfikacja projektów:
wg pochodzenia zlecenia- wewnętrzne- zewnętrzne
wg orientacji- zorientowane procesowo- zorientowane obiektowo
wg stopnia nowości- o niskim stopniu nowości- o wysokim stopniu nowości
wg rozmiaru- mały- wielki- duży
Czynniki, jakie należy uwzględnić:
Należy ustalić priorytet dla któregoś z nich.
Cechy projektu:
1Cel - działanie podejmowane dla spowodowania rezultatów oczekiwanych przez stronę zamawiającą
a projeect goal shall be SMART (Specific Measurable Acceptable Realistic Time ,Cost loased)
Cel ma być:
ściśle określony
mierzalny
wymagający działania
realny
określony w czasie
pociągający określone wydatki
2Określoność - jasno zdefiniowana działalność, działanie określone, ograniczone w czasie z 3wyróżnionym początkiem i końcem
4Niepowtarzalność - w zakresie koncepcji i realizacji, jest odpowiedzią na jednostkową potrzebę
5Złożoność - działania kompleksowe, wieloprzedmiotowe
6Autonomia - niezależność od innych działań realizowanych w przedsiębiorstwie
Zarządzanie projektem - określa metody skutecznej realizacji projektu, obejmuje wszystkie działania konieczne do osiągnięcia celów projektu oraz organizacje i instytucje odpowiedzialne za planowanie.
5 etapów:
a) zainicjowanie - pomysł może pochodzić od pracowników, ale może być również inicjowany poza przedsiębiorstwem
b) planowanie - najpierw należy ustalić cele, złożoność, stopień nowości, sposób kierowania, kto, gdzie kiedy wykona, analiza ryzyka
c) … ?
Cykl życia projektu
Cykl życia produktu - pojęcie z teorii marketingu oznaczające okres, w którym produkt jest obecny na rynku. Innymi słowy jest to rynkowy cykl życia produktu.
Cykl ten składa się z czterech faz:
wprowadzenie (okres opracowania i rozwoju projektu mieszkaniowego - w tym czasie eliminuje się wady, ponoszone są koszty związane z sytuowaniem produktu w wybranych segmentach rynku)
wzrost (w procesie sprzedaży wciąż niezbędne są znaczne wydatki na promocję i sposoby dotarcia do klientów)
nasycenie / dojrzałość (przyrosty dochodów ze sprzedaży oraz zysków wykazują tendencję malejącą - zachodzi konieczność modyfikacji narzędzi marketingu-mix, wzrasta rola dodatkowego określenia dodatkowej wartości dla klienta np. możliwość wykończenia)
spadek (istnieje potrzeba pobudzania osób odpowiedzialnych za sprzedaż, zmodyfikowania promocji, prowadzenia intensywnej kampanii reklamowej przypominającej o walorach proponowanego produktu)Cykl życia produktu często obrazowany jest za pomocą wykresu funkcji, gdzie oś x to czas, jaki produkt obecny jest na rynku, a oś y to wielkość sprzedaży.
Cykl życia innowacji technologii i produktów: Każda innowacja posiada tzw. cykl życia, czyli określony czas jej trwania. Cykl życia innowacji zostaje zainicjowany w momencie rozpoczęcia prac badawczych, a następnie ciągnie się przez etap badań podstawowych oraz etap badań wdrożeniowych, aż do chwili, gdy zostaje rozpoczęta realizacja innowacji, który to moment stanowi zapoczątkowanie cyklu życia produktu, usługi lub danej technologii na rynku.
Cykl życia innowacyjnej technologii:
Kamień milowy - ważny z punktu widzenia projektu cel cząstkowy. Jego osiągnięcie zostanie odnotowane jako „osiągnięcie kamienia milowego”.
W zarządzaniu projektami, jest to końcowy punkt, który podsumowuje określony zestaw zadań, bądź daną fazę projektu.
Oznacza on jednocześnie pewne istotne, jednorazowe zdarzenie, które można w jednoznaczny sposób określić. Może to być: podpisanie dokumentu, otrzymanie wyniku, ważne spotkanie, zatwierdzenie pracy itp.
Zazwyczaj wystąpienie kamienia milowego wiąże się z dalszymi decyzjami odnośnie rozwoju projektu.
Na wykresie Gantta kamienie milowe oznaczamy punktem (najczęściej jest to kwadrat obrócony o 45°).
Techniki planowania:
WBS (Work Breakdown Structure) - inaczej Plan Struktury Projektu lub Struktura Podziału Prac. Pokazuje, na jakie części można podzielić projekt; Jaki zestaw części niższego poziomu tworzy daną część wyższego poziomu.
Wykres sieciowy:
- CPM - Critical Path Method
- PERT - Program Evolution and Review Technique (Technika Szacowania i Analizy programu)
- CCPM - Critical Chain Project Management
Wykres słupkowy (Gantt'a):
- na osi x - wpływ czasu
- na osi y - kolejne zadania
Diagram Gantta to graf stosowany głównie w zarządzaniu projektami. Uwzględnia się w nim podział projektu na poszczególne zadania, oraz rozplanowanie ich w czasie.
Ścieżka krytyczna - najdłuższa ścieżka od zdarzenia początkowego do końcowego. Ścieżka krytyczna jest trwającym najdłużej ze wszystkich możliwych ciągów chronologicznie ułożonych zadań takich, że każde następne nie może się rozpocząć, dopóki poprzednie się nie skończy.Własności ścieżki krytycznej
-każdy projekt posiada co najmniej jedną ścieżkę krytyczna (projekty dobrze zaplanowane posiadają wiele krótkich zrównoleglonych ścieżek krytycznych, projekty gorzej zaplanowane mogą mieć mniej ścieżek krytycznych, za to dużo dłuższych),
-każde kolejne zadanie ścieżki krytycznej zaczyna się dopiero po zakończeniu poprzedniego,
-zakończenie ostatniego zadania ścieżki krytycznej oznacza zakończenie projektu,
-czas trwania ścieżki krytycznej determinuje czas trwania całego projektu,
-czasami istnieje więcej niż jedna ścieżka krytyczna, wówczas wszystkie ścieżki krytyczne mają ten sam czas trwania,
-ścieżka krytyczna może się zmienić w czasie trwania projektu, jeśli czasy wykonania poszczególnych zadań będą się różniły od zakładanych początkowo.
Metoda CCPM CCPM (Ang. „Critical Chain Project Management”), czyli „Zarządzanie Łańcuchem Krytycznym Projektu” to zdroworozsądkowe podejście pozwalające na lepszą realizację projektów. Metoda przedstawiona przez Dr E. Goldratt'a w 1997 roku w książce Łańcuch Krytyczny (Ang. Critical Chain) jest jednym z kluczowych narzędzi TOC (Ang. Thery of Constraints) - Teorii Ograniczeń. Zastosowanie CCPM pozwala przezwyciężyć największe mankamenty tradycyjnych narzędzi zarządzania projektami (PERT i CPM).Zalety:
-krótszy czas realizacji projektów (nawet o ok. 45%)
-poprawa morale i efektywności zespołu („gramy w jednej drużynie, znamy projekt”)
-prosty i efektywny mechanizm zarządzania projektami na poziomie makro - znacznie mniej szczegółowych informacji, a efekt lepszy
-wykorzystanie tzw. Efektu Sztafety (Systematyczne wykorzystywanie czasu zaoszczędzonego na poszczególnych zadaniach)
-eliminacja tzw. Syndromu Studenta (Powszechna praktyka rozpoczynania zadań na ostatnią chwilę)
-ograniczenie wielozadaniowości zasobów
-sprawniejsze monitorowanie realizacji projektów (Poprzez monitorowanie wykorzystania buforów czasowych i kasowych)
Warunki powodzenia: filozofia jednej drużyny, przekazywanie sobie aktualnych informacji, realizacji zadań, gotowość nie na termin, a zgodnie z potrzebą, eliminacja strachu przed kontrolą
Rodzaje buforów:
bufor zasobów - zapewnić dostępność zasobów we właściwym czasie i właściwej ilości. Zasoby są odpowiednio wcześniej zawiadamiane, że niedługo będą potrzebne (harmonogram miękki)
bufor projektu - zamiast tradycyjnego planu (twardego) projekt będzie zaplanowany w sposób miękki; chroni termin projektu
bufor zasilający - chroni ścieżkę krytyczną
bufor bezpieczeństwa - „ciasne” ustalanie nieprzekraczalnych terminów sposobem na motywację - każdy członek zespołu musi się sprężać od początku
Harmonogramowanie - w CCPM zwiększa się tempo wykonania zadań redukując szacunkowy czas trwania, oraz zwiększa się niezawodność przez szacunki trwania „buforów projektowych” oraz „buforów bezpieczeństwa”.
Metoda OPT - metoda technologii optymalnej jakości;
1jest wykorzystywana jako element istniejących systemów sterowania produkcją MRP, MRP II lub Just-In-Time
2główny cel to maksymalizacja wyniku produkcyjnego przy ograniczonych czynnikach produkcyjnych
OPT opiera się na realizacji następujących prac:
-stworzenie sieci zasobów na bazie prognoz sprzedaży i marszrut technologicznych
-wprowadzenie danych dotyczących poszczególnych stanowisk roboczych
-określenie szczegółowych czasów rozpoczęcia i zakończenia operacji
-wyznaczanie luzów czasowych realizowanego procesu
-określenie „wąskich gardeł”, wytyczenie ścieżki krytycznej
-sporządzanie harmonogramu zasileń produkcyjnych
-optymalizacja realizowanego procesu drogą uwzzględnienia rezerw zdolności produkcyjnych dla kompensacji ewentualnych zakłóceń
Algorytm OPT - uproszczony schemat
STRUKTURY
Struktura zespołu projektowego - relacje istniejące pomiędzy członkami zespołu oraz pomiędzy zespołem a kierownikiem projektu wpływają na sukces projektu.
Modele:
- izomorficzna - oparta na założeniu, że członkowie zespołu realizują niezależnie od siebie kilka zadań, które składają się na większą całość. W tej strukturze należy przywiązywać wagę do integrowania zespołu oraz kontroli pracy.
Struktura zespołu:
- ekspercka - oparta na tym, że poszczególni członkowie zespołu zajmują się różnymi działaniami, zgodnie ze swoją specjalizacją współpracując przy tym z kierującym zespołem szefem projektu
- kolektywna - oparta na wspólnej pracy członków zespołu, którzy zbiorowo podejmują działania przy jednakowym zaangażowaniu, ale nie pracują pod kierunkiem szefa
- chirurgiczna - każdy uczestnik posiada swoją pozycję i określone zadania, w których się specjalizuje
RYZYKO (ryzyko wykonania projektu z powodzeniem)
Wynika z dotychczasowych doświadczeń organizacji z projektami podobnego typu, z rozmiaru projektu i z innych czynników. To etap dyskusji na temat wykonalności projektu prowadzonej w fazie inicjowania projektu.
Każdy projekt jest obarczony ryzykiem niepowodzenia, które wynika z niepewności.
Niepewność - brak informacji, wiedzy lub rozumienia w odniesieniu do rezultatu działania, decyzji lub wydarzenia
Ryzyko - miernik poziomu niepewności, stopień pewności z jakim jestesmy zdolni przewidzieć rezultat działania.
Zarządzanie ryzykiem projektu:
-zidentyfikowanie ryzyka projektu, zakłóceń
-klasyfikacja ryzyka
-zmiezenie ryzyka, określenie prawdopodobieństwa jego wystąpienia
-określenie, które zagrożenia mają dla nas największe znaczenie
-zaplanowanie czynności zapobiegawczych, neutralizujących
Zarządzanie ryzkiem ma na celu:
-uświadomienie sobie skali potencjalnych strat, które mogą powstać w trakcie projektu
-określenie, jakie ryzyko jest do przyjęcia przez zleceniodawcę projektu
-zminimalizowanie ryzyka projektu
Sposoby reagowania na ryzyko:
1Unikanie ryzyka: -rezygnacja z projektu -wybór innej firmy do realizacji projektu
2Przeniesienie ryzyka: -realizowanie projektu z partnerami -ubezpieczenie się od odpowiedzialności
3Prewencja: -tworzone są bufory w postaci rezerw zarządczych np. w postaci dodatkowego czasu
4Łagodzenie oddziaływania - np. przy projektach badawczo-rozwojowych prowadzi się działania równoległe