1. Pojęcie nauki

Nauka, pojęcie nauki jest nierozerwalnie związane z rozwojem filozofii greckiej. Narodziło się w związku z koniecznością przejścia od mitów i umiejętności do wiedzy, która ogarniałaby zarówno mity i umiejętności, jak doświadczenie praktyczne i poznawcze, uporządkowane, zanalizowane i udowodnione. Nauka bowiem wymaga przede wszystkim rozumienia.

Pojęcie nauki

W potocznym znaczeniu nauka to ludzka wiedza dotycząca przyrody, człowieka, społeczeństwa, zjawisk i prawidłowości rozwoju rzeczywistości, sposobów badania oraz przekształcania tej rzeczywistości - ujęta w system odpowiednio uzasadnionych twierdzeń oraz hipotez. Zatem nauka jest usystematyzowaną wiedzą, która jest przedstawiona w formie różnych twierdzeń; jest to dziedzina społecznej aktywności człowieka, której celem jest obiektywne poznanie rzeczywistości. Nauka to proces społeczny, w którego wyniku powstają konstrukcje naukowe, a więc twierdzenia, teorie i prawa.

2. Zakres przedmiotowy pedagogiki.

Jeśli chodzi o pedagogikę, jej przedmiot badań stanowi człowiek w różnych etapach życia i rozwoju (od narodzin do śmierci). Nauka ta zajmuje się także procesami edukacyjnymi, a więc wychowaniem i nauczaniem. Pedagogika należy do nauk empirycznych i społecznych, a jej swoistym przedmiotem jest człowiek, który zmienia się pod wpływem innych ludzi. Pedagogika posiada również swój własny warsztat metodologiczny, gdzie wśród stosowanych metod pedagogicznych wyróżnić można:

• analizę dokumentów i innych wytworów ucznia

• ankietę

• eksperyment pedagogiczny

• monografię pedagogiczną

• obserwację

• sondaż diagnostyczny

W późniejszym czasie dodano jeszcze jedno kryterium naukowości - posiadanie własnego systemu pojęć, który to pedagogika również posiada, między innymi:

• wykształcenie

• wychowanie

• uczenie się

• środowisko wychowawcze

• osobowość

• nauczanie

• kultura

• czas wolny

3. Rodzaje wychowania.

1) wychowanie narodowe ;

umiłowanie do ziemi rodzimej, jej piękna, poszanowania tradycji narodu, która zawarta jest w przeszłości historycznej oraz przygotowanie do zadań jakie niesie teraźniejszość i przyszłość, wychowanie i oświata dążyć powinna do jedności narodowej, znajomość i konieczność uczenia języka ojczystego , osobowość narodu czyli wychowanie na narodowych dorobkach kulturowych, literatura i religia stanowią ducha narodu, w domu rodzinnym młodzi poznają zwyczaje, tradycje narodowe,

2) wychowanie moralne jest to proces wychowania i rozwijania w jednostce cech ułatwiających jej współżycie z innymi osobami, postawy mające na celu dobro innych ludzi i ogólny pożytek, aktywne doskonalenie siebie przez prace na rzecz społeczeństwa.

3) wychowanie estetyczne, Wychowanie estetyczne ma na celu przygotowanie człowieka do odbioru wartości piękna. Piękno należy do podstawowych wartości i do najstarszych pojęć w kulturze staro europejskiej, wartość piękna poprzez wychowanie przez sztukę.
Wśród form wychowania estetycznego wymieniamy:
· plastykę,
· muzykę,
· literaturę,
· film,
teatr,

4) wychowanie intelektualne;

Wychowanie umysłowe, wychowanie intelektualne, jedna z podstawowych dziedzin wychowania oznaczająca podejmowanie specyficznych działań celem przyswojenia wychowankom określonych wiadomości, umiejętności i nawyków, kształtowanie właściwych postaw wobec nauki i pracy umysłowej, a także doskonalenie własnych zdolności poznawczych (spostrzegawczości, pamięci, uwagi, rozumowania itp.) oraz rozwijanie zainteresowań naukowych i kształtowanie przekonań.

5) wychowanie fizyczne;
wychowanie fizyczne - w ogólnym rozumieniu jest to forma uczestnictwa w kulturze fizycznej dla populacji w wieku przedszkolnym i szkolnym (przedprodukcyjnym) w postaci szkolnych zajęć WF.
Wychowanie fizyczne oprócz doraźnego kształcenia ciała jest głównym elementem systemu edukacji (fizycznej). Jedynie WF spełnia rolę przekazu dziedzictwa kultury fizycznej z pokolenia na pokolenie w postaci uznawanych wartości i utrwalonych zastosowań w zakresie rehabilitacji ciała i rekreacji.
Działalność edukacyjną dotyczącą wychowania fizycznego prowadzi głównie szkoła, a siłami wspomagającymi są: rodzina, kluby sportowe, koledzy i środki masowego przekazu.

6) wychowanie religijne;
To wychowanie musi być ukierunkowane przede wszystkim na pogłębieniu wiary młodego człowieka, Wychowanie polega głównie na dawaniu przykładu, Wychowanie religijne ma prowadzić "do życia z Bogiem na co dzień

4. Pojęcie socjalizacji

Socjalizacja to ogół wpływów środowiska społecznego na jednostkę w wyniku, których nabywa ona zdolność do życia w społeczeństwie i pełnienia w nim powszechnie obowiązku

Socjalizacja to niezbędny składnik cywilizacji. Przystosowuje ona każde kolejne pokolenie do oczekiwań społecznych. Zapewnia ciągłość tradycji kulturowej, stając się instrumentem kształtowania indywidualnych uzdolnień i umiejętności. Uczy i przygotowuje do uczestnictwa w życiu rodzinnym, zawodowym, towarzyskim, nawet obywatelskim. Sprzyja kształtowaniu pożądanych postaw społecznych, emocjonalnych i materialnych. Tworzy nawyki określonych zachowań oraz kształtuje zachowania jednostek względem siebie.
Czym jest socjalizacja?
Socjalizacja to inaczej uspołecznienie jednostki ludzkiej. W nieco innym aspekcie ten proces ujęty być może jako * wrastanie * jednostki w pewną kulturę, jako * kulturalizacja * jednostki ludzkiej.

Socjalizacja ujęta tak szeroko, dotyczy wszystkich społeczeństw. Ale jest rzeczą wiadomą, że proces uspołecznienia w formie planowej i intensywnej obejmuje przede wszystkim młode pokolenie: młodzież i dzieci. Socjalizacja dokonuje się częściowo w postaci wpływów ubocznych, niezamierzonych. Jej ramy stanowi jednak działanie niezamierzone, wychodzące od pokolenia dojrzałego i skierowane na pokolenie dojrzewające.

Pojęcie socjalizacji wiąże się ściśle z pojęciem roli społecznej. Człowiek żyjący w społeczeństwie bierze na siebie, zależnie od warunków w których żyje i pracuje, szereg ról społecznych, wśród których jedna zawodowa, zajmuje miejsce szczególne. Idzie tu oczywiście nie o same abstrakcyjne czynności zawodowe. Fakt, że tkwi się w pewnym zawodzie, angażuje człowieka i skłania do specyficznej formy zachowań, które w jakimś stopniu przenoszą się na inną sytuacje zachowań.

Ważnym zadaniem socjalizacji jest przygotowanie człowieka do pełnienia ról: rodzicielskich, obywatelskich, koleżeńskich, małżeńskich. Role te kształtowane są w zależności od potrzeb grupy i możliwości jednostki, która takie role ma spełniać.

.
Pytanie 5
SOCJALIZACJA A WYCHOWANIE
W socj. i wych. cele sa wspolne w zakresie przygotowania do funkcjonowania danej grupy społ. W procesie wych. uczestniczą 2 strony: wychowanek i wychowawca jako reprezentant społeczeństwa (rodzice, wychowawca). W procesie socj. jednostkę do udziału w grupie społ. Wprowadza społeczeństwo, człowiek bezpośrednio lub przez reprezentantów. Wychowanie i socjalizacja sa procesami mającymi wspólne elementy, zakres celów i wyniki w obu procesach (społeczeństwo, które przez przedstawicieli oddziałowuje na jednostkę) oba procesy są długotrwałe. Socjalizacja jest ciągła bo społeczeństwo przekazuje swoją kulturę cały czas przez wychowanie i socjalizację. Wychowanie jest procesem złożonym. Socjalizacja jest procesem złożonym, społeczeństwo składa się z elementów szczegółowych, tj. proces złożony wielopłaszczyznowy.
Dynamiczność- występuje i w wych. i w socja. Tak jak zmienia się struktura społeczeństwa tak odbija się to w procesie socjalizacji, jednak dynamiczność jest bardziej widoczna w socjalizacji niż w wychowaniu.
Intencjonalność - (w socj. i wych.) przygotowanie, uspołecznienie, wdróżenie do grupy społecznej. Relatywność - cecha procesu wych. przewidywalność w procesie socj. jest nieco większa niż w procesie wych.
Interakcyjność- podobnie jak w wychowaniu w socjalizacji zależy od struktury grupy społecznej od charakteru grupy, interakcyjność może się pojawiać lecz nie musi bowiem zależy co dana grupa preferuje - jakie wartości (np. wolność, otwartość). Wychowanie i socjalizacja mają cały szereg cech wspólnych ale mimo podobieństw sa to 2 różne procesy.

Różnice: proces wych. i socj. w kontekście życia jednostki jest oddziaływaniem na tę jednostkę przez oddziaływanie grupy społecznej. Oddziaływanie na jednostkę: przykłady procesu socjalizacji:
Rodzina, grupa rówieśnicza, szkoła, środowisko lokalne, mas media, religia, środowisko pracy. Nie każdy z tych przykładów będzie procesem wychowania. Każdy z tych wpływów jest przykładem socjalizacji które przygotowują jednostkę do udziału w życiu. Człowiek znajduje się nieustannie w polu różnych oddziaływań środowiskowych, które skutkują przyjęciem określonych wpływów społecznych i zachowań.

6.Zasady współczesnego wychowania według UNESCO.

UNESCO określa pięć zasad współczesnego wychowania:

1. "Ponieważ wojny biorą początek w umysłach ludzi, więc i ochrona pokoju w umysłach ludzi musi być zbudowana" - jest to główna zasada wychowania, któremu przyświecać powinna idea międzynarodowego pokoju, stąd wymóg wychowywania młodego pokolenia w klimacie ideologii pacyfistycznej bądź irenizmu, które mają swój wyraz również w religii postulującej ideę ekumenizmu, religijnego pojednania (II Sobór Watykański)

2. kolejną zasadą, kierunkiem współczesnego wychowania jest znajomość wzajemnych dążeń, życia poszczególnych narodów, co ma prowadzić do usuwania występujących pomiędzy nimi różnic stanowiących źródło dla postawy podejrzliwości oraz nieufności; jest to zasada moralnego wychowania ludzkości w wolności, sprawiedliwości i pokoju

3. trzecią wskazówką jest obalenie rasizmu, głoszącego nierówność ludzi oraz ras; w jego miejsce należy przywrócić zasadę godności, równości oraz wzajemnego poszanowania ludzi; jest to postulat wychowywania w poszanowaniu ludzkich praw, która to idea najlepiej wyraża się w filozofii zwanej personalizmem (z łac. "persona" - osoba)

4. kolejnym kierunkiem wytyczanym przez UNESCO jest konieczność rozpowszechniania kultury oraz wychowania ludzkości, jest to bowiem święty obowiązek, który wszystkie narody muszą wypełnić w duchu wzajemnej pomocy i troski; podstawową ideą współczesnego humanizmu jest wychowywanie poczucia ludzkości wobec innych, czego celem jest niesienie wszelkiego rodzaju pomocy; pomoc ta wyraża się na przykład w rozpowszechnianiu oświaty i kultury, w trosce o ludzkie potrzeby fizyczne i duchowe (walka z głodem, chorobami czy analfabetyzmem)

5. ostatnia zasada mówi, iż pokój nie może się tylko opierać na politycznych czy ekonomicznych układach rządowych, lecz przede wszystkim na intelektualnej i moralnej solidarności ludzi

7.Aksjologia i aksjologia pedagogiczna.

Aksjologia

1. W węższym znaczeniu — szczegółowa teoria

wartości, wchodząca w skład poszczególnych dyscyplin naukowych, dziedzina rozważań nad wartościami określonego rodzaju, np. moralnymi, estetycznymi, poznawczymi, ekonomicznymi, religijnymi...

2. W szerokim znaczeniu — ogólna teoria wartości, nauka o wartościach,

wieloaspektowe rozważania teoretyczne dotyczące pojęcia wartości,

wywodzące się z etycznych koncepcji dobra.

Aksjologia w szerokim znaczeniu zajmuje się:

* w aspekcie teoretycznym

o analizą natury wartości (tego, co cenne, dobre), a więc

zagadnieniem, czym jest wartość, jaki jest jej

charakter (subiektywny, obiektywny, absolutny, względny itp.),

o dociekaniem źródeł i mechanizmów powstawania wartości;

* w aspekcie systematyzującym i

postulatywnym

o podstawami i kryteriami wartościowania,

o klasyfikacją wartości (np. wyodrębnianiem wartości

autotelicznych (jako celów samych w sobie) i służących do ich

realizacji wartości instrumentalnych),

o budowaniem ich hierarchii i ustalaniem, co stanowi wartość

najwyższą (tzw. summum bonum),

o ich statusem ontycznym, relacjami z innymi bytami, sposobami

ich poznawania i realizowania;

* w aspekcie socjologicznyczm i

teoretyczno-kulturowym

o badaniem społecznego funkcjonowania wartości w danej epoce historycznej, zbiorowości społecznej i kulturze.

Aksjologia, która zajmuje się badaniem wartości już od czasów Kanta, stawia człowieka wobec wartości twierdząc, że człowiek żyje wartościami i dla wartości. Od tamtej pory źródłem pierwszych zasad, które stanowią podstawę do wyboru tego, co cenne w życiu człowieka, stała się teoria wartości. Taka aksjologia budzi wiele kontrowersji, gdyż wyznaczenie celów działania zależy od wielu czynników m.in. od tego, co ludzie uznają za słuszne i ważne w życiu moralnym i społecznym, sił politycznych, które aktualnie dominują, czy światopoglądu człowieka.

Problematyka aksjologii jest prawie tak dawna jak sama filozofia. W czasach nowożytnych pojęcia wartości

używał m.in. Kant. Współcześnie

znaczenie (na którym opiera się aksjologia) zaczyna się od R.H. Lotzego w połowie XIX w.; rozpowszechnia w filozofii europejskiej,

zwłaszcza na początku XX w., głównie przez

przedstawicieli badeńskiej szkoły neokantyzmu (Wilhelm Windelband, Heinrich Rickert),

fenomenologii (Max Scheler, Nicolai Hartmann) i neorealizmu (George Edward Moore, R.B. Perry).

Termin aksjologia został wprowadzony przez P. Lapiego w Logique de la volonté

(1902) oraz Eduard von Hartmann w Grundriss

der Axiologie (1908)

W Polsce tematykę aksjologii analizowali zwłaszcza Florian Znaniecki

aksjologia pedagogiczna zajmuje się formowaniem celów wychowania, badania ich spójności i uzasadnienia ich poprzez odwoływanie się do określonych systemów warto

Aksjologia pedagogiczna- wyodrębniony dział refleksji nad wartościami w aspekcie ich znaczenia i roli dla procesu wychowania

W pełni zbudowana teoria pedagogiczna powinna opierać się na aksjologicznej wiedzy o wartościach w ogóle, w szczególności zaś na wiedzy o wartościach moralnych, a co więcej - wiele szczegółowych zagadnień pedagogicznych należy ujmować z aksjologicznego punktu widzenia. Należy, zatem przyjąć, że każda teoria wychowania winna rozwijać problematykę aksjologiczno- wychowawczą, zaś aksjologię pedagogiczną należy postrzegać jako wyodrębniony dział.

8.Pojęcie celów wychowania.

Cel jest pomysłem nazwania tego, co chcemy osiągnąć jako skutek wychowania.

CEL: Wyrobienie pewnych dyspozycji i cech u wychowanka
Głównym celem jest wszechstronny rozwój osobowości czł.

Cele wyprowadzamy z rzetelnego rozeznania stanu obecnego i tendencji rozwojowych świata we wszystkich jego składnikach (tzn. ekonomicznych, społecznych, politycznych i kulturalnych).

Cele są realizowane w procesie kształcenia, który obejmuje stronę rzeczową (ogólne przygotowanie do działalności praktycznej oparte na znajomości wiedzo o przyrodzie, sztuce, polityce, społeczeństwie, i technice) i stronę osobowościową (dotyczy ogólnego rozwoju sprawności umysłowej i zdolności poznawczych, rozwoju zainteresowań i wdrażania do samo-kształcenia)

Cel to:
• świadomie założony skutek lub rezultat
• przyszły stan rzeczy lub opis projektowanej przyszłości
• porządany stan rzeczy

Role celów określił S. ROLLER:
• stanowią punkt odniesienia wedłług którego określa się to co się dzieje w wychowaniu
• ze względu na cele organizuje się system szkolny, podręczniki, dobiera się program, organizuje się badania naukowe
• cele decydują o roli nauk współpracujących z pedagogiką
• mają charakter prospektywny- przenoszą nas w przyszłość, są nosicielami przyszłości
• mają charakter koordynujący
• zapewniają trwanie wartości

MUSZYŃSKI uważał, że cele wychowania mają charakter ideologiczny.


MIECZYSŁAW ŁOBOCKI uważa, że cele są w związku z określonymi stanowiskami, np. filozoficznymi, religijnymi, światopoglądowymi. Każda koncepcja jest formowana z perspektywy, która wszystkich zadowala.

Cel wychowania:
Celem jest zawsze stan jakiegoś przedmiotu działania w postaci rzeczy lub procesu, który ma być pozyskany, uwożony lub ukształtowany pod względem pewnych właściwości zgodnie z wyobrażeniami potrzeby, jaka ma zaspokoić. Zgodnie z teleologicznym obrazem wychowania działalność pedagogiczna jest pewną formą planowej praktyki ludzkiej.
Jest to system i sekwencja czynności uruchamianych i kierowanych przez cel. Cele wychowania maja z reguły swe źródło w określonych potrzebach społecznych lub jednostkowych.
Trzy źródła konstruowania celów wychowania:
1. metoda filozoficzna - cele wychowania wywodzą się z określonej ideologii i są uzasadniane przez ogólne systemy moralności;
2. metoda poznawcza - cele wychowania są konstruowane na bazie osiągnięć nauki, zwłaszcza nauk społecznych tj. psychologii, socjologii, antropologii;
3. metoda administracyjna - cele wychowania wyprowadzone są z określonych norm prawnych i przepisów.

Naczelnym celem wychowania szkolnego jest pełny rozwój młodego człowieka, a w szczególności:
- przygotowanie każdego ucznia do wykonywania zadań w życiu zawodowym i publicznym;
- wykształcenie szacunku dla rzetelnej pracy i zdobywania wiedzy;
- rozwijanie ciekawości świata i indywidualnych zainteresowań;
- rozwijanie samodzielności, przedsiębiorczości i poczucia odpowiedzialności;
- przygotowanie do życia w rodzinie i innych wspólnotach takich jak: klasa szkolna, wspólnota lokalna, państwo;
- dbanie o rozwój sfery życia duchowego i emocjonalnego;
- wyrabianie umiejętności dokonywania właściwych wyborów moralnych i hierarchizacji wartości;
- kształtowanie wysokiej kultury osobistej;
- przekazanie dziedzictwa kulturowego i kształtowanie postaw patriotycznych;
- uświadomienie praw i obowiązków ucznia;
- przestrzeganie wspólnie ustalonych norm zachowania;
- uczenie szacunku dla dobra wspólnego i własności prywatnej;
- dbałość o zdrowie i rozwój sprawności ruchowej;
- kształtowanie troski o środowisko naturalne.

9. Istota edukacji.

Przemiany zachodzące w trybie życia, w formach i sposobach komunikowania się, rodzące się społeczeństwo informacyjne powodują swoiste implikacje w procesach edukacyjnych. Narodziny sieci komputerowych i internetu dokonały przełomu, który porównać można jedynie z wynalezieniem druku. Pewien okres użytkowania nowych technologii pozwoli dopiero ocenić ogromny wpływ, jaki ze sobą niosą dla pojedynczych osób i całej ludzkości
Dynamika przemian społecznych rodzi stałą konieczność doskonalenia, rozwijania kompetencji, a także coraz częściej rekwalifikacji, zmusza osoby dorosłe do podejmowania wysiłków edukacyjnych w różnych formach.
Zjawisko to zauważalne jest nie tylko w praktyce pedagogicznej, ale także silnie nakreślone w literaturze i raportach przygotowywanych dla struktur europejskich czy np. UNESCO.

Międzynarodowa komisja, powołana przez UNESCO, przyjęła, że edukacja stanowi najszerszą działalność o spójnym charakterze, podejmowaną w celu przekazywania wiedzy, kształcenia umiejętności, rozwijania i doskonalenia człowieka we wszystkich działaniach w ciągu całego życia. Uznano, że edukacja jest zarówno celem, jak i środkiem rozwoju, gdyż natura człowieka determinuje go do stałego wychowywania.

Tempo zmian społecznych, gospodarczych spowodowało pojawienie się kolejnych pojęć w edukacji XX i XXI wieku - wymusza edukację ciągłą, ustawiczną, permanentną, dążącą do uczenia się przez całe życie (lifelong learning).

Kształcenie ustawiczne staje się nie tylko celem, ale także podstawową formą realizacji nowoczesnej edukacji.

Z terminem "kształcenie ustawiczne" utożsamia się z terminu "edukacja dorosłych".

Edukacja dorosłych stanowi część edukacji permanentnej i realizuje jej cele we właściwych dla dorosłych formach aktywności intelektualnej.

Szczególnemu procesowi ewolucji podlega przede wszystkim edukacja zdalna, a zwłaszcza jej nowoczesne formy, zwane kształceniem elektronicznym. Stanowią one, wydawać by się mogło, idealną postać zdobywania nowych kwalifikacji bądź ich doskonalenia, szczególnie dla osób aktywnych, pracujących czy dużo podróżujących, a także osób niepełnosprawnych..
Pojawiły się nowe wyzwania dla edukacji dorosłych, związane ze zmianami w ustawodawstwie i na rynku pracy, także rodzące się demokratyczne społeczeństwo miało znaczny wpływ na rozwój oświaty dorosłych. Zaczęły pojawiać się placówki prywatne, szkoły, ośrodki kursowe, a także prywatne uczelnie wyższe.

Oferty szkół, uczelni przyciągają potencjalnych uczestników swoim bogactwem oraz różnorodnością i nowoczesnością form kształcenia.

11. Rola nauczycieli w realizacji problematyki europejskiej

Nauczycieli uważa się za główne podmioty wychowania dzieci i młodzieży w duchu europejskości. To od ich wiedzy i umiejętności zależy sposób realizacji treści europejskich, wyposażania uczniów w aktualną wiedzę i kształtowania postaw społecznej aktywności i otwarcia na drugiego człowieka. Zagadnienia europejskie muszą być realizowane w sposób dynamiczny. Obliguje to nauczycieli do permanentnego aktualizowania wiedzy na temat integracji europejskiej, prac organów Unii Europejskiej, śledzenia postępów negocjacji, a także interpretowania wydarzeń politycznych i społecznych zachodzących w Europie i na świecie. Dobrze jest, gdy do poszukiwań źródeł zjawisk i zdarzeń są zaproszeni uczniowie.
Formą współpracy na rzecz kształcenia europejskiego w środowiskach szkolnych, pedagogicznych i młodzieżowych jest Forum "Młoda Europa". Powołanie Forum zainicjowali nauczycieli szkół podstawowych i ponadpodstawowych, którzy w ramach lekcji geografii, historii i wiedzy o społeczeństwie przybliżają młodzieży problematykę współpracy europejskiej, praw człowieka, procesów integracji z Unią Europejską. Forum nie jest klasyczną organizacją, lecz ruchem otwartym dla wszystkich zainteresowanych edukacją europejską. Są to: instytucje pozarządowe, stowarzyszenia, fundacje, placówki oświatowe, wojewódzkie ośrodki metodyczne, centra współpracy młodzieży, domy kultury, szkolne kluby europejskie itp. Na uwagę zasługuje to, że coraz aktywniejszą rolę w edukacji europejskiej odgrywają organizacje pozarządowe współtworzone przez młodzież.
Klub europejski jest formą współpracy uczniów i nauczycieli na rzecz upowszechniania wiedzy o Europie.
Najczęściej klub skupia młodzież z klas starszych szkoły podstawowej lub ponadpodstawowej, ma swoją siedzibę w jednej z sal lekcyjnych, gdzie młodzież i nauczyciele spotykają się w ramach zajęć pozalekcyjnych. Klub europejski pełni rolę kółka zainteresowań, w którym są organizowane wystawy, sztuki teatralne, przygotowywane festyny szkolne, redagowane konkursy i gazetki szkolne, opracowywane szkolne audycje radiowe lub imprezy artystyczne, których celem jest poznanie Europy, jej kultur, historii, sztuki, literatury itd. Szkolny klub europejski zamienia się w kwaterę główną przed uroczystościami związanymi z obchodami Dnia Szkoły, Dnia Europy, Dnia Unii Europejskiej czy imprezy dotyczącej miasta lub regionu. Większość wymienionych form edukacji europejskiej jest realizowanych przez szkolne kluby europejskie.
Działania na polu edukacji europejskiej są wspierane bezpośrednimi kontaktami polskiej młodzieży z rówieśnikami z zagranicy. Wymiana młodzieży szkolnej oraz współpraca nauczycieli na poziomie szkół, instytucji oświatowych i organizacji pozarządowych jest możliwa dzięki dwóm programom edukacyjnym. Tymi programami europejskimi są: "Sokrates" i "Młodzież dla Europy". Najstarszą formą wymiany międzynarodowej są młodzieżowe obozy językowe, organizowane pod patronatem Unii Europejskiej i Rady Europy. Popularne stają się również kontakty młodzieży za pomocą sieci Internet. Uczniowie ze szkół polskich korespondują z kolegami w krajach europejskich w ramach zorganizowanych zajęć, nauczyciele zaś realizują wspólne scenariusze lekcji.
Internet jest wyzwaniem dla edukacji europejskiej w Polsce.
Najpopularniejszym konkursem o zasięgu ogólnokrajowym jest konkurs "Europa w szkole", organizowany pod patronatem Rady Europy, Komisji Europejskiej i Europejskiej Fundacji Kultury. W Polsce realizatorem konkursu jest Ministerstwo Edukacji Narodowej. Konkurs przebiega w czterech etapach: szkolnym, wojewódzkim, ogólnopolskim i europejskim.

13.Cele edukacji rozwojowej

Celem edukacji rozwojowej jest zwiększenie świadomości i zrozumienia, jak sprawy światowe wpływają na życie codzienne ludzi, społeczności i społeczeństw oraz jak każdy z nas może wpływać na sprawy światowe.

Edukacja rozwojowa dąży do uświadomienia ludziom nierówności bogactwa i ubóstwa na świecie, przyczyn tej nierówności i potrzeby zrównoważonego rozwoju. Stara się ona rozwijać umiejętności towarzyszące postępowi na rzecz bardziej sprawiedliwego i stabilnego świata.

 Edukacja rozwojowa jest procesem, którego celem jest przyczynienie się do rozwoju ludzkiego, społecznego i gospodarczego krajów mniej rozwiniętych (tzw. Południa) poprzez uwydatnianie ich wzajemnych zależności z krajami gospodarczo rozwiniętymi (tzw. Północy), wprowadzanie pozytywnych zmian w zachowaniu ludzi w sprawie problemów, przed którymi stoją te kraje, oraz przez mobilizowanie aktywnego wsparcia obywateli na rzecz walki z ubóstwem.

Z różnego ukierunkowania celów wynikają też częściowo różne kompetencje i techniki ich rozwijania.

 podstawowy system wartości (szacunek do samego siebie, poczucie odpowiedzialności społecznej, poczucie przynależności oraz aktywne podejście do samokształcenia i kształcenia innych);

 system idei i wiadomości (dotyczących zmian technologicznych, nierówności warunków życiowych mieszkańców świata, demokracji, rządów i obywatelstwa itp.);

 uznanie potrzeby rozwijania kluczowych zdolności i umiejętności (kompetencji komunikacyjnych, społecznych, obywatelskich i zawodowych w rozwiązywaniu problemów i uczeniu się);

 uznanie potrzeby zapewnienia możliwości twórczych i aktywności w trakcie procesu edukacyjnego (praca indywidualna i grupowa, współodpowiedzialność za wyniki kształcenia, współuczestnictwo). Edukacja globalna bywa też określana w aspekcie społecznym. Według włoskiej organizacji Educazione & Scuola: Edukacja globalna to ruch edukacyjny, opierający się na wielu szkołach na całym świecie. Podejmuje on:

 studium problemów i zagadnień, które przekraczają granice państwowe, oraz powiązania między systemami, w tym kulturalnymi, ekologicznymi, ekonomicznymi, politycznymi czy technologicznymi;

 kształtowanie zrozumienia międzykulturowego, w tym umiejętności patrzenia na życie z punktu widzenia kogoś innego.

14. Pojęcie systemu oświatowego i systemu wychowawczego

SYSTEM SZKOLNY I SYSTEM OŚWIATY:
Pojęcia systemu oświatowego i systemu wychowawczego danego państwa różnią się od siebie; na system oświatowy składa się całe szkolnictwo - od przedszkola aż do szkół wyższych oraz innych instytucji oświatowo - wychowawczych, których zadaniem jest wychowanie, nauczanie i przekazywanie dóbr kultury, a więc kształcenie młodych i dorosłych obywateli. Ten cały system szkolnictwa jest jednolicie zorganizowany według zasad polityki oświatowej danego państwa.

W myśl zapisów Konstytucji RP każdy ma prawo do nauki. Nauka jest obowiązkowa od 7 do 18 roku życia, ale status instytucji obowiązkowych mają jedynie szkoła podstawowa i gimnazjum. Nauka w szkołach publicznych jest bezpłatna.

Współczesny system oświaty tworzą:
1. Przedszkola, łącznie z przedszkolami posiadającymi oddziały intergracyjne i przedszkola specjalne.
2. Szkoły podstawowe (W klasach I-III szkoły podstawowej obowiązuje ocena opisowa. Ocenianie bieżące w ciągu roku oraz oceny śródroczne określa statut szkoły.).
- gimnazja(Reforma systemu oświaty z 1999 r. wprowadziła gimnazjum. Uczniowie uczęszczający do gimnazjum to młodzież w wieku 13-16 lat.)
- szkoły ponadgimnazjalne
*szkoły zawodowe(2lata)
* szkoły ogólnokształcące(profilowane)3letnie

*technika 4letnie
- szkoły artystyczne
- szkoły mistrzostwa sportowego

-szkoły policealne(2,5-2lata uzyskanie zawodu po zdaniu egzaminu)

Roczne (semestralne) oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych, począwszy od klasy IV szkoły podstawowej, ustala się w stopniach według następującej skali:

• celujący - 6

• bardzo dobry - 5

• dobry - 4

• dostateczny - 3

• dopuszczający - 2

Roczne oceny klasyfikacyjne z zachowania:

• wzorowe

• bardzo dobre

• dobre

• poprawne

• nieodpowiednie

• naganne

3. Placówki oświatowo - wychowacze:
- Placówki pracy pozaszkolnej (np.: ogniska artystyczne)
- Placówki kształcenia ustawicznego,
4. Poradnie psychologiczno-pedagogiczne
- Poradnie specjalistyczne
- Placówki opiekuńczo-wychowawcze
- Placówki resocjalizacyjne
5. Ośrodki szkolno-wychowawcze (dla dzieci i młodzieży w stosunku do których trzeba stosować inne środki wychowawcze, dzieci o obniżonym IQ i o zaburzeniach w zachowaniu).
- placówki które mają zapewniać wychowanie i opiekę młodzieży, dzieci uczących się poza miejscami ich zamieszkania.
- Placówki kształcenia i ośrodki doskonalenia nauczycieli
- Biblioteki pedagogiczne

 dom kultury

 klub sportowy

 muzeum

 pomocnicze instytucje wychowujące:

• akademik

• bursa

• dom młodzieżowy

• internat

• organizacje młodzieży

• przychodnie

• sanatoria

• zakłady poprawcze

Oddziaływanie wychowania równoległego przenika również z kultury masowej:

• film

• Internet

• prasa

• radio

• telewizja

Wszystkie wyżej wymienione składowe systemów oświatowych, posiadają własne treści oraz programy oddziaływania, które w celu wzajemnego przenikania i uzupełniania wpływów z różnych instytucji, powinny zasadzać się na jednej osi. Wszystkie te ośrodki powinny funkcjonować według przyjęte systemu wychowawczego, który stanowi podstawę dla określania:

• celów nauczania szkolnego

• celów wychowania w placówkach pomocniczych

• celów oświaty pozaszkolnej

• celów kształcenia przez kulturę masową

System wychowawczy stanowiący pewien zespół idei, celów wychowawczych, zasad oraz norm postępowania (które regulują funkcjonowanie systemu oświatowego) kształtowany jest w wyniku istniejących potrzeb, doświadczeń, wiedzy oraz przekonań danego społeczeństwa. Te wszystkie wytyczne składają się razem na przyjętą przez grupę dominującą w społeczeństwie ideologię pedagogiczną, która stanowi obowiązującą wszystkich obywateli normę. Zatem kształtująca się ideologia pedagogiczna stanowi pewien napęd dla systemu wychowawczego, dla jego celów i zadań, które powinny mieć swoje odzwierciedlenie w realizowanych treściach i programach systemu oświatowego (a więc w treściach i programach szkolnych, programach wychowania w internatach, samorządach szkolnych, organizacjach młodzieżowych, oświaty powszechnej, kultury masowej itd.).

Te trzy elementy współczesnego wychowania, czyli ideologia, teoria i praktyka wychowawcza, powinny współpracować ze sobą, co wpływa na skuteczne oddziaływanie wszelkich instytucji o charakterze wychowawczym. Jednak osiągnięcie stanu takiej współpracy i równowagi wymaga odpowiedniej inspiracji światopoglądowej. Wszelkie działania na tym polu wzbudzane są przez ideologiczny napęd osadzający się w zasadach polityki oświatowej i wychowawczej. Założenia ideologiczne przekładane są na język celów wychowawczych, regulujących funkcjonowanie instytucji systemu szkolno - oświatowych (jest to pedagogizacja tych instytucji).

System wychowania stanowi zespół idei dotyczących:

• koncepcji życia społecznego

• koncepcji życia moralnego

• koncepcji człowieka

• interpretacji rzeczywistości

Systemy wychowawcze konstruują określony ideał człowieka (jako cel realizacji prawidłowego procesu wychowania) oraz ustalają, jakie są konieczne warunki dla osiągnięcia tego celu. Warunki te muszą być wyprowadzone z odpowiednich założeń światopoglądowych oraz uzasadnień filozoficznych, przy uwzględnieniu wiedzy naukowej dotyczącej samego człowieka (antropologii filozoficznej). Istotne dla określania tych warunków jest również uwzględnienie zasad moralnego postępowania oraz przysługujących każdemu człowiekowi praw. Każdy współczesny system wychowania tworzy:

• ideę nowego człowieka (na jakiego człowieka należy wychowywać)

• ideę kierowniczą moralizmu (dotyczy rozumienia pojęcia dobra i zła, czy moralności)

• ideę kierowniczą personalizmu (ujmuje człowieka jako osobę, której przysługują należne jej prawa)

• ideę kierowniczą humanizmu (określa sposoby zaspokajania podstawowych potrzeb człowieka)

15. Podstawowe subdyscypliny pedagogiki

Początkowo nauka o wychowaniu, nauczaniu dzieci. Termin oznacza naukę o wychowaniu i kształceniu jednostki ludzkiej przez cały okres jej życiowej aktywności w zależności od tego jaką jednostką wyodrębnioną jest subdyscyplina.

Nauki współpracujące z pedagogiką:

* Biologiczno - medyczne - zajmują się wyjaśnieniem prawidłowości zachodzących w organizmie ludzkim, opisywaniem procesów medycznych jakim ten organizm podlega, określeniem tego co jest normą zdrowia a co chorobą.

• Historyczne - wydarzenia na przestrzeni dziejów, zmieniające losy państw

• Filozoficzne - pytanie: Kim jest człowiek? Jakie procesy w nim zachodzą?

• Psychologiczne - przedstawiające badania nad osobowością ludzką, co w osobowości się dzieje, a także czynniki warunkujące strukturę osobowości, temperamentu, zdolność motywacji itp.

• Polityczne - zajmują się procesem polityki na świecie i w danym państwie oraz przewidywaniem następstw tych procesów.

• Ekonomiczne - zajmują się badaniem sytuacji uwarunkowanej materialnie w danych krajach.

• Nauki o kulturze - zajmują się określaniem wartości i norm obowiązujących w danym środowisku kulturowym i opisanie tego w jaki sposób wartości i normy ulegają zmianie w zależności od historii, uwarunkowań geograficznych, społecznych itp.

16. Pojęcie pseudowychowania

Pseudowychowanie: wszystko to co przyjmuje wymiar przeciwieństwa wynaturzenia czy pozorności wychowania; wychowanie toksyczne
Cztery rodzaje pseudowychowania:
a) wychowanie nieadekwatne, czyli takie, które „nie rozpoznaje sytuacji wewnętrznej wychowanka i działa obok na oślep czy też nawet wbrew tkwiącym możliwością”; Filek
b) wychowanie fikcyjne, kiedy nierzekomy wychowawca i nierzekomy wychowanek w swych interakcjach nie potrafią zharmonizować swego współdziałania - doznawania współ”
c) wychowanie wyobcowane polega na tym, że to nie bezpośredni podmiot doznawania jest odbiorcą, to nie dla niego inicjowany jest proces wychowawczy, to jedynie stwarza się takie pozory, podczas gdy właściwym odbiorcą wytworów wychowania są pośrednie podmiotu doznawania, osoby czy instytucje” Tamze
d) wychowanie zawładające „wychowanie takie rezygnuje najczęściej ze zdobycia autentycznego wpływu na wychowanka (…) stara się natomiast wpływać na niego poprzez rozmaite układy zależności. Dlatego jego środkiem jest głównie, mniej czy bardziej jawny przymus” Tamze

17. Pojęcie teleologii wychowania

W pojęciu „wychowanie” zawiera się celowość działania, czyli jakaś kierunkowość, która wymaga intencjonalnego, świadomego określenia i ustalenia. W teleologii wychowania termin wychowanie jest pojęciem wyjściowym w tworzeniu celów, czyli pożądanych i określonych stanów dojścia, jako odpowiednich i wskazanych do osiągnięcia. Dlatego szczególnie ważnym w pedagogice, rozumianej jako teoria wychowania, jest pytanie - co chcemy osiągnąć?

W pedagogice teleologia wychowania, która na podstawie filozofii człowieka, aksjologii, teorii kultury bada naturę człowieka oraz wytwory jego kultury i na tym tle ustala pożądane stany dojścia, najczęściej używając na określenie takich pojęć jak: normy, wzorce, wartości, cele, ideały, którymi powinna kierować się teoria wychowania.

Miejsce teleologii wychowania w pedagogice zależne jest m.in. od określenia charakteru naukowego, czyli kryteriów pedagogiki oraz od przyjęcia odpowiedniej dla tych kryteriów metody.

Teleologia wychowania w swych koncepcjach bezpośrednio sięga do założeń systemów filozoficznych, a także do założeń, jak sugerują nauki empiryczne, wypływających z biologii, psychologii, czy socjologii

18. Patologie społeczne jako przedmiot zainteresowania pedagogiki

Patologia społeczna- oznacza odchylenie się zachowań ludzi od wartości wzorów i norm społ. Powszechnie uznawanych w danym społ.. Pojęcie to stwarza różne kwestie interpretacyjne. To co w jednym kraju może być uznane za patologie w innym może być traktowane jako coś innego.
AIDS od 2002 w Polsce istnieje program ograniczenia rozpowszechniania zakażeń HIV. program ten został stworzony przez ministerstwo zdrowia w celu realizacji programu zostało powołane krajowe centrum do spraw AIDS.
Założenia: edukacja społ. Ze szczególnym uwzględnieniem młodzieży, profilaktyka w grupach osób o zwiększonym ryzyku zakażenia HIV, promowanie i rozszerzanie sieci punktów badań anonimowych i bezpłatnych wykonujących testy w kierunku HIV.
Sposoby zakażenia wirusem HIV: użycie tej samej strzykawki, krew, drogami płciowymi, noworodek w momencie porodu, przez karmienie piersią.
Rola pracownika socjalnego w profilaktyce: wejscie w całą rodzine,zdobycie pomocy finansowej,poznanie i zrozumienie sytuacji klienta,podjęcie własciwych działań.
ALKOHOLIZM
Autoregulacja utrata zdolnosci może mieć katastroficzne konsekwencje fizyczne i psychiczne. Konsekwencje fizyczne to negatywny wpływ nadmiernej iklosci na fukncjonowanie układu nerwowego, oddechowego, krążenia, oraz trawiennego.
Konsekwencje Psychiczne- to utrata zaufania do samego siebie brak zainteresowania zwykłymi czynnosciami brak celów życiowych
Konsekwencje społeczne- utrata pracy zniszczenie długotrwałych związków.
Formy Alkoholizmu:

Objawy choroby alkoholowej:
*Zmiana tolerancji na alkohol podwyzszenie tolerancji wystepuje kiedy wypicie tej samej ilosci co kiedyś powoduje słabsze efekty obnizona tolerancja wystepuje wtedy gdy przy mniejszych dawkach pojawia się te same objawy co uprzednio
*objawy apstynencyjne- przy przerwach w piciu niepokój drazliwosci skurcz miesni zaburzenia tozsamosci subiektywne poczucie łakniecia alkoholu
*koncentracja zycia wokół picia obecnosc alkoholu w zyciu codziennym staje się czymś waznym
*utrata kontroli nas piciem
*zaburzenia pamieci i swiadomosci po wypiciu pajawiaja się dziury w pamieci całe fragmenty wydarzen znikaja z pamieci coraz wiece rzeczy dzieje się poza swiadomoscia osoby uzaleznionej
Bezdomność: za bezdomna uznaje się osobe, która nie posiada zameldowania z prawem zamieszkania Przyczynę bezdomności upatruje się w:- zjawiskach patologii społecznej (alkoholizm, rozpad wiezi małżeńskiej, rozwody)-w ubóstwie coraz większych rzeszy społeczeństwa w wyniku bezrobocia, barku pieniędzy na podstawowe potrzeby - w kryzysie polityki mieszkaniowej - niewydolność placowek opiekuńczych resocjalizacyjnych i karnych - nosicielstwo wirusa HIV i AIDS- likwidacja hoteli robotniczych Większość bezdomnych to mężczyźni miedzy 30 a 50 rokiem zycia Okres Bezdomności - poniżej 1 roku 27%- od 1 roku do 3 lat 25%- powyżej 10 lat 12%- 67% miało stałe zameldowanie Poziom wykształcenia- 36% wykształcenie podstawowe- 44% zasadnicze zawodowe - 0,7% z wyższym wykształceniem - 18% średnie Aż 74% osob bezdomnych jest w wieku produkcyjnym, 18,5% bezdomnych z wyboru jest bezdomna
Pomoc doraźna, cel pomocy społecznej- ubranie- jedzenie- wydzwigniecie człowieka z wegetacji tak aby mógł i chciał nie być bezdomnymW 1994 r. ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej po raz pierwszy otrzymało dotacje celowa z budżetu panstwa na wsparcie organizacji pozarządowych prowadzacych działalność na rzecz bezdomnych. 1994 r. został opracowany resortowy program bezdomności majacy na celu zarówno finansowanie organizacji prowadzacych działania na rzecz bezdomnych jak i dokonaniem oceny skali zjawiska bezdomności. Dotacje te zostały rozdysponowane w oparciu o wnioski org. Pozarządowych.Podstawowym warunkiem udzielenia dotacji było posiadanie przez ten podmiot osobowości prawnej i prowadzenia działalności w opaszże wyznaczonym przez program. Dotacje zostały przyznane organizacja posiadającym baze lokalowa oraz stosowne zaplecze umozliwiacjace realizacje podejmowanych zadnan.
Organizacje prowadza rozne formy działalności na rzecz bezdomnych są to palcowki typu stacjonarnego takie jak:- schroniska- domy dal samotnych matek- noclegowniea także placowki pomocy doraźnej takie jak:- jadłodajnie- punkty pomocy medycznej, sanitarnej, rzeczowej- domy dziennego pobytu
Problem bezdomności w największym natężeniu wystepuje w dużych miastach takich jak:- warszawa, krakow, Katowice, łódź, Gdańsk w miastach tych najwięcej osob bezdomnych uzyskało pomoc w organizacjach pozarządowych.Formy działon podejmowane przez organizacje porządkowe na rzecz bezdomnych:- zabezpieczenie noclegow, wyżywienia, srodkow higieny, odzierzy- udzielanie pomocy medycznej i sanitarnej- umożliwienie i pomoc w leczeniu uzależnieni - udzielanie pomocy prawnej - poszukiwanie stałych miejsc zamieszkania - lokowanie w domach pomocy społecznej- załatwianie spraw retowych i emerytalnych - pomocy w wyrabianiu i odtwarzaniu dokumentow osobistych- udzielanie pomocy w rozwiązywaniu problemow rodzinnych - poszukiwanie miejsc pracy dla osob mogących ja podjąć
terapie przez prace oraz przekwalifikowanie zawodowe- umozliwenie udzialu w imprezach kulturalnych- rozwijanie zainteresowań twórczych i zawodowych - wyprowadzanie z izolacji społecznej- udzielanie pomocy psychologicznejNa przełomie lat 1977-1978 dzieki kilku osobom, ale przedewszystkim zakonowi orionistow powstała palcowka zwana domem przyjazni dla mężczyzn, która się przekształciła organizacje posiadajaca siec placowek działających na terenie całej polski czyli schroniska świętego Brata Alberta. Schroniska te daja schronienie zwolnionym z zakładów karnych, alkoholikom, chorym a także osobom z niegroźnymi społecznymi zaburzeniami psychicznymi.Organizacje w Polsce działające:- Caritas polska - stowarzyszenie Monarow- schroniska św Brata Alberta- Polski czerwony Krzyż PCK
Rynek pracy i Bezrobocie podstawowa funkcja rynku pracy jest utrzymanie równowagi pomiedzy popytem na prace a podaza. Funkcja ta jest realizowana w procesie negocjacji miedzy pracownikiem a pracodawca w wyniku czego SA określone prawa obu stron. Obok nich wystepuje szereg podmiotow pomocniczych. Rynek pracy składa się z wielu segmentów. Segmenty te mogą być wyodrębnione na podstawie roznych kryteriow. Segmentacja bezrobotnych może następować ze wzgelu na wiek, płec, zawod. Segmentacja pracodawcow o konsekwencji można mowic w odrębnych rynkach pracy kobiet i mężczyzn, pracownikow niewykwalifikowanych na rynku regionalnym, handlowym,międzynarodowym, lokalny. Regionalne rynki pracy roznia się miedzy soboa pod względem pracy oraz pod względem potencjału roboczego zarówno jeśli chodzi o ilość jak i jakość.Zjawisko bezrobocia Wiez rodzina a bezrobocie : rodzina to grupa osob związanych ze soba wspolnota gospodarcza terytorialna i połaczonych przewaznie jednością pochodzenia. Rodzian wytwarza budzet rodzinny i dzieki tej wspólnocie osiaga się równość w spozyciu pomomo nierówności płac. Jeżeli nastapi pogorszenie sytuacji finansowej może naspapic zacienienie wiezi rodzinnych lub ich rozpad. Metody przeciw działania bezrobocia:- utworzenie własnej działalności- dotacje- szkolenia (przeciwdziałania).36 tys osob bezrobotnych (Rybnik - jastrzębie) w jastrzębiu 7100 tyś. Woj. Śląskie - 2999 tyś stopa bezrobocia w kraju 19,1% , najwyzsza stopa w warinsko- mazurskim 29,2%, małopolskimi mazowieckim najnizsza 15%
Wybarne kategorie bezrobocia:- od 18-24 lat 24% ogół bezrobotnych - 52% kobietywedług wykształcenia: najliczniejsza grupe stanowia ludzie o wykształceniu zawodowym, gimnazjum - 33% wykształcenie zawodowe-32% gimnazjum- 5 % wyższe- 7% ogólniak - 21% srednie zawodoweOferty pracy: na koncu grudnia 44 tys, 800 tys w ciagu całego roku w tym 600 tys z sektora prywatnego.

19. Współczesne oblicze antypedagogiki.

Antypedagogika jest jednym z nurtów współczesnej pedagogiki alternatywnej, który odrzuca dotychczasowy system edukacji i wychowania rozumianego jako proces celowy, mający charakter świadomie formacyjny, całkowicie podporządkowujący dziecko autorytetowi osoby dorosłej, która kształtuje jego osobowość według z góry określonego wzorca i narzuca mu gotowy, własny system wartości.

Antypedagogika pozwala dziecku „mieć swoje zdanie”, bo przecież ono samo wie najlepiej, co jest dla niego dobre, a co złe. Na przykład, gdy spytamy się dziecka co wolałoby zjeść: szpinak czy batonik, to odpowiedzią zapewne będzie, że „batonik”. Dziecko poprzez doświadczenia, konkretnie chodzi tu o proces jedzenia, zapoznało się ze smakiem tych dwóch rzeczy i wie, które mu smakują.

Antypedagogika, współczesny kierunek pedagogiki alternatywnej, odrzucający dotychczasowy system wychowania i nauczania jako represyjny, oparty na przedmiotowym traktowaniu wychowanka i utrwalający nie akceptowane wzorce kulturowe.
Antypedagogika neguje istotę wychowania rozumianego jako proces celowy, mający charakter formacyjny, uważając, że podporządkowanie dziecka osobie dorosłej kształtuje jego osobowość według z góry ustalonego wzorca, narzucając mu gotowy system wartości.
Według antypedagogiki rola pedagoga polega nie na wychowywaniu w dotychczasowym rozumieniu, ale na wspieraniu dziecka w jego samodzielnych poszukiwaniach i wyborach. Podstawą takiego współdziałania jest wzajemny szacunek i zaufanie pomiędzy wychowawcą a wychowankiem.
Do głównych przedstawicieli antypedagogiki należą: C. Bereiter, A. Miller, H. von Schönebeck, E. von Braunmühl.

Ta forma pedagogiki zwraca uwagę na bardzo ważną, moim zdaniem najważniejszą rzecz w kontakcie z rodzicami i opiekunami- wspólne, szczere rozmowy na każde tematy, nie ma tematu tabu. Relacja pomiędzy dzieckiem a rodzicem jest taka, że są dla siebie przyjaciółmi.

20. Interakcje pedagogiki z naukami biomedycznymi

Pedagogika wchodzi w interakcje z naukami biomedycznymi. Pedagogika chcąc wpływać na rozwój dziecka, człowieka musi korzystać z informacji dostarczanych przez nauki biomedyczne. Jak wiadomo człowiek rodzi się z genetycznie przekazywanymi cechami przez rodziców, natomiast dalszy rozwój jest także uwarunkowany przez warunki w jakich odbywa się proces wychowawczy. Zadaniem pedagogów jest stworzenie warunków do optymalnego rozwoju fizycznego i umysłowego dziecka. Możliwości rozwoju intelektualnego i fizycznego są określane genetycznie, natomiast pułap ich rozwoju osiąga się w przeważającym stopniu poprzez proces wychowania. Skoro wychowanie polega na ukształtowaniu osobowości , na dostarczaniu odpowiedniego zasobu wiedzy teoretycznej, a przede wszystkim na stworzeniu optymalnych warunków do jego rozwoju fizycznego musi uwzględniać biologiczne aspekty swego oddziaływania.. Również stan zdrowia, czyli stan dobrego samopoczucia fizycznego i psychicznego ma znaczący wpływ na wychowanie i nauczanie.

Nauki pedagogiczne a nuki medyczne i biologiczne. Wyniki nauczania i wychowania dziecka uzależnione są od jego stanu zdrowia. Na możliwości w zakresie dydaktyczno-wychowawczym ma wpływ poziom rozwoju oraz odchylenia od stanu prawidłowego. Także wychowanie wpływa na stan zdrowia dziecka. Wychowanie zdrowotne powinno być dziełem szkoły - może to osiągnąć nauczyciel przez codzienne działanie, łączenie wiedzy, którą wpaja z praktyczną, codzienną działalnością. Biologiczne podstawy pedagogiki - każdy pedagog powinien znać wrodzone właściwości dziecka. Wychowanie polega na ukształtowaniu osobowości dziecka, na dostarczeniu mu wiedzy teoretycznej i praktycznej oraz na stworzeniu optymalnych warunków do jego rozwoju fizycznego. Dlatego pedagog musi uwzględniać biologiczne właściwości przedmiotu swego działania. nauki ekonomiczne a pedagogika - wzajemne stosunki i zależności występujące pomiędzy rozwojem społeczno-gospodarczym kraju a rozwojem szkolnictwa oraz zagadnienia racjonalnego gospodarowania w dziedzinie szkolnictwa stanowią przedmiot zainteresowań badawczych ekonomiki kształcenia.

---