Czynności prawne:
Przysparzające:
a) Odpłatne
b) Pod tytułem darnym (np. umowa darowizny, świadczenie jednej strony nie spotka się
z wzajemnym świadczeniem drugiej strony)
Przysporzenie odrywa się od swojej causa przykładem jest weksel. (Po spłaceniu nie
otrzymuje się weksla, a on zostaje sprzedany, to musi zapłacić drugi raz. Można dochodzić
zwrotu bezpodstawnego wzbogacenia.
Gwarancja bankowa - do określonej sumy bank płaci zobowiązanie nie pytając się, z jakiego
tytułu, za co.
Sposób zawarcia umowy:
a) Przez rokowania - następuje, gdy strony dojdą do porozumienia, co do wszystkich
postanowień, które były powodem rokowań.
b) Przez przyjęcie oferty - oferent przyjmuje ofertę i kieruje do oblata swoje
oświadczenie woli, w którym oznacza esencjalia negocjacji (najważniejsze warunki dla
zaistnienia umowy) i w pewnym okresie jest nią związany. Jeżeli zostaje przyjęta, umowa
zostaje zawarta.'
c) Przez przetarg
Wady oświadczeń woli:
a) Pozorność - zachodzi, gdy strony dokonują czynności prawnej dal pozoru, nie
odpowiada to prawdziwemu stanowi rzeczy, wywołujemy wrażenia dokonania czynności
prawnej, chociaż ona nie nastąpiła, albo chcemy ukryć inną czynność prawną. Czynność
dokonana dla pozoru jest nieważna. Każdy może powołać się na tę nieważność, jeśli wykaże
wadę pozorności.
b) Błąd - nie zamierzone działanie drugiej strony.
· Co do treści czynności prawnej - dotyczy jej składników, cokolwiek ustali się w
umowie i działa się w błędzie. Czynność zawarta jest pod wpływem błędu.
· Motywacja strony - okoliczność ukryta, której nie da się przewidzieć.
c) Podstęp - zwalnia od obowiązku powołania się tylko na błąd istotny, musi być
wywołany umyślnym działaniem drugiej strony. Stopień nasilenia złej woli jest większy.
d) Groźba - wywołanie w psychice osoby składającej oświadczenie woli uczucia
strachu, aby uzyskać oświadczenie woli. Musi być rzeczywista, realna, prawdziwa. Można
wywołać przy danych okolicznościach uczucie obawy, uzasadniony stan obawy.
Bezskuteczność zawieszona - od oświadczenia woli można się uchylić w terminie 1 roku od
wykrycia błędu przy groźbie w terminie 1 roku od momentu ustania stanu obawy.
e) Wyzysk - zakłada wykorzystanie przymusowego położenia, niedołęstwa,
niedoświadczenia jednej ze stron aktu prawnego. Dokonywanie przez osobę, która nie może
odmówić spełnienia danej czynności (katastrofa statku - sprzedaż kamizelek ratunkowych).
Sytuacja przymusowa - strona czynności prawnej zmusza drugą do dokonania niekorzystnej
dla niej czynności. Przyjąć lub zastrzec dla siebie lub osoby trzeciej świadczenie (wykonanie
jakiegoś obowiązku.) Wartość świadczenia w chwili zawarcia umowy musi w rażącym
stopniu przewyższać wartość jej własnego świadczenia. Wyzysk dotyczy tylko umów i
zawsze ingeruje w niego sąd.
Niedołęstwo - uzasadniona niezdolność psychiczna
Niedoświadczenie - brak obycia życiowego w danej dziedzinie
Na skorzystanie z prawa wyzysku mamy dwa lata od momentu zawarcia umowy.
Warunek - uzależnia się czynność prawną od zdarzenia przyszłego i niepewnego:
a) Zawieszający - uzależnia powstawanie skutków czynności prawnej od ziszczenia się
warunków. Niedopuszczalne jest uzależnianie czynności prawnej na zdarzeniu, które jest
pewne. Nie może być warunkiem zdarzenie, które już nastąpiło, albo takie, które sprzeciwia
się ustawie.
b) Rozwiązujące - uzależnia powstanie skutków prawnych od ustania warunków.
· Dodatnie - polega na pozytywnym wydarzeniu, na zaistnieniu czegoś
· Ujemne - jeśli nie zaistnieje jakieś wydarzenie.
Termin - niedopuszczalne jest przeniesienie własności nieruchomości pod warunkiem lub z
zastrzeżeniem terminu, Terminy oznacza się w określonym przedziale czasu. Termin upływa z
końcem dnia ostatniego po jego obliczeniu. Nie wliczmy dnia, w którym zdarzenie nastąpiło.
Wyjątek dotyczy obliczania wieku osoby fizycznej, który obliczamy z początkiem dnia. Są
dwa rodzaje - dies a quo (początkowy) i dies ad quem (końcowy)
Jeżeli strona, której zależy na ziszczeniu się warunku, spowoduje ten fakt niezgodnie z
zasadami współżycia społecznego, to sytuację traktujemy tak, jakby warunek się nie ziścił.
Jeżeli strona nie chce, ba warunek nastąpił i przeszkodzi jego ziszczeniu w sposób sprzeczny
z zasadami współżycia społecznego, powstają skutki identyczne z tymi, kiedy warunek
nastąpił.
Przedstawicielstwo - kiedy ktoś jest uprawniony w imieniu i na rzecz innego podmiotu do
reprezentacji. Może to wynikać:
a) Z ustawy (przedstawiciel ustawowy) - istnieje przepis regulujący zakres
przedstawicielstwa
b) Z czynności prawnej (pełnomocnik)
· Ogólne - udziela się pod rygorem nieważności na piśmie
· Do poszczególnej czynności prawnej - obejmuje tylko jedną czynność (na aukcji
pełnomocnik otrzymuje pozwolenie na zakup tylko jednego obrazu)
· Rodzajowe - dotyczy jakiegoś rodzaju czynności. Np. tylko do zawierania umów
sprzedaży w istnieniu jakiegoś przedsiębiorstwa. Wymagana jest forma szczególna.
c) Wyjątkowy rodzaj - prokura - rodzaj pełnomocnictwa handlowego - upoważnia do
wszystkich czynności związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Wpisywana jest do
krajowego Rejestru sądowego. Uwaga! Prokury nie można skutecznie ograniczyć wobec
osób trzecich.
d) Samoistne - pełnomocnicy mogą występować samodzielnie.
e) Łączne - pełnomocnicy występują razem, by chronić interesy mocodawcy
Wygaśnięcie pełnomocnictwa:
a) Z upływem terminu na jaki zostaje udzielone pełnomocnictwo, może być również po
śmierci mocodawcy.
b) Śmierć mocodawcy
c) Odwołanie pełnomocnictwa
d) Śmierć pełnomocnika
Pełnomocnik może wyznaczyć kolejnych pełnomocników, jeżeli ustawa tego nie zabrania.
Pełnomocnik nie może być stroną czynności prawnej, chyba że nie narusza praw
mocodawcy (może kupić samochód swego mocodawcy, jeżeli ten poda w ogłoszeniu cenę)
PRZEDAWNIENIE ROSZCZEŃ
Roszczenie - możliwość domagania się określonego zachowania od drugiej strony.
Przedawnienie jest instytucją, która określa, że wraz z upływem określonego czasu nie
można się domagać roszczenia, jego zaspokojenia.
Przedawnieniu ulegają tylko roszczenia majątkowe. Nie ulegają przedawnieniu roszczenia
niemajątkowe (np. naruszenie dóbr osobistych). Nie przedawniają się roszczenia, co do
których ustawa nie przewiduje, że się przedawniają. Wyjątki zawarte w ustawie, (art. 223
k.c.)
Podstawowy okres przedawnienia - 10 lat. Najważniejsze jest ustalenie czy roszczenie jest
wymagalne (że można się domagać wykonania zobowiązania pod warunkiem przymusu
państwowego)
Momenty wymagalności roszczenia:
a) Oznaczony termin
b) Może wynikać z właściwości zobowiązania np. płacić czynsz, z uprawy sadu 1 tona
jabłek - musi być zapłacony po tygodniu od zakończenia zbiorów
c) W momencie, gdy wierzyciel wezwie dłużnika do spełnienia świadczenia.
Dla przedawnienia wymagalność roszczenia jest to moment od którego zaczyna się liczyć
przedawnienie, po takim przedawnieniu nie ustaje zobowiązanie, a przekształca się w
zobowiązanie naturalne. Wyjątki: ogólne roszczenia z tytułu działalności gospodarczej,
świadczenia okresowe, czynsz - okres przedawnienia 3 lata. Czyniąc zadośćuczynienie
przedawnionemu zobowiązaniu nie można się z tego wycofać.
Istotne są dwie konstrukcje przy przedawnieniu:
a) Zawieszenie biegu przedawnienia - po skończeniu trwania przyczyny zawieszenia,
przedawnienie biegnie dalej. Przyczyny zawieszenia przedawnienia.
· Co do roszczeń, przysługującym dzieciom przeciwko rodzicom (przez czas trwania
władzy rodzicielskiej)
· Roszczenia przysługujące osobom nie posiadającym pełnej zdolności do czynności
prawnych (przeciwko kuratorowi lub opiekunowi przez czas trwania opieki lub kurateli)
· Co do roszczeń przysługującym jednemu małżonkowi przeciwko drugiemu (przez
czas trwania małżeństwa)
· Co do wszelkich roszczeń, których uprawniony z powodu siły wyższej nie może
dochodzić przed sądem lub innym organem (przez czas trwania przeszkody) Nie każda
choroba będzie siłą wyższą (np. katar nie jest, ale choroba psychiczna, śpiączka, brak
przytomności) siedziba sądu przestała istnieć, zniknęły dokumenty.
Przez czas trwania zawieszenia przedawnienie nie biegnie, ale po skończeniu biegnie dalej.
b) Przerwanie biegu - po ustaniu przyczyny przerwania biegu przedawnienia biegnie ono
na nowo. Przyczyny przerwania biegu:
· Przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do:
I. Rozpoznania spraw
II. Egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym
przedsięwziętą bezpośrednio w celu
ü Dochodzenia - żądam wykonania roszczenia, spełnienia
ü Ustalenia - ustala się czy roszczenie istnieje
ü Zaspokojenia - ścisłe wykonanie roszczenia w całości
ü Zabezpieczenia roszczenia - uniknięcie sytuacji, w której spełnienie świadczenia w
przyszłości byłoby niemożliwe
· Przez uznanie roszczenia przez dłużnika - dłużnik oświadczy, że ma dług. Uznanie ma
charakter:
I. Właściwe - złożenie przez dłużnika oświadczenia, że dług posiada i zgadza się z jego
wysokością
II. Niewłaściwe - przyznanie się, że jest dług, ale nie uznaje go w takiej postaci, w jakiej
jest.
Uznanie przez czynności konkludentalne - czynności faktyczne, z którymi wiążą się jakieś
skutki prawne lub domniemania.
ZOBOWIĄZANIA
W każdym zobowiązaniu są dwie strony: wierzyciel i dłużnik.
Przedsiębiorca - osoba zawodowo zajmująca się działalności gospodarczą, usługową.
Umowa sprzedaży pomiędzy sprzedawcą a kupującym. Sprzedawca zobowiązuje się
przenieść na kupującego własność rzeczy w zamian za ustaloną cenę, a kupujący
zobowiązuje się odebrać tę rzecz. Strony są jednocześnie wobec siebie wierzycielami i
dłużnikami - zobowiązanie wzajemne.
Najem - pomiędzy najemcą a wynajmującym. Ma wartość majątkową. Zobowiązanie
odpłatne, wzajemne, dwustronne.
Najważniejszym źródłem zobowiązań są:
· Czynność prawna - element ważny oświadczenia woli. Nad czynnością jest czyn
czynność o charakterze prawnym i faktyczna (nie mająca konsekwencji prawnych) Czyny
obejmują również zaniechania. Czyny niezależne od woli ludzkiej (śmierć, osiągnięcie wieku)
i zależne
· Wyrok sądu (prawomocne orzeczenie sądu)
· Prawomocna decyzja administracyjna
Prawomocność
a) W znaczeniu formalnym - nie można zaskarżyć
b) W znaczeniu materialnym
Jak wyglądają zobowiązania?
a) Wykonanie zobowiązania - zgodnie z jego treścią, a także z zasadami współżycia
społecznego, społeczno-gospodarczym przeznaczeniem, jeśli istnieją zwyczaje w danym
środowisku, to zgodnie z tym zwyczajem)
b) Potrącenia - gdy są wyrażone w pieniądzach lub w rzeczach oznaczonych, co do
gatunku
Wierzytelności muszą być wymagalne i muszą się dać domagać przed sądem lub innym
organem.
c) Nowacja - polega na zmianie w treści czynności prawnej - przez nowe oświadczenie
woli. Dotychczasowe istniejące zobowiązanie sprzed zmian wygasa.
d) Zwolnienie z długu - składa się oświadczenie woli o zwolnienie z długu - jeśli chce się
z tego wierzyciel wycofać - może powołać się na błąd co do treści czynności prawnej lub
podstęp.
e) Zbieg uprawnień - np. nieruchomość jest własnością skarbu państwa i oddaje się ją
komuś w użytkowanie wieczyste, a ten "komuś" umiera bez spadkobiercy i spadkobiercą
staje się skarb państwa - staje się jednocześnie właścicielem i użytkownikiem nieruchomości.
Miałby sam wobec siebie roszczenie o uiszczenie opłaty z tytułu użytkowania wieczystego -
jest zbieg uprawnień i zobowiązanie wygasa.
f) Śmierć jednej ze stron zobowiązania - zobowiązanie o zadośćuczynienie nie
przechodzi na spadkobiercę (X pobity przez Y - umiera. Zadośćuczynienie wygasa, jeżeli X
nie złożył o nie wniosku przed sądem, odszkodowanie przechodzi na spadkobiercę)
g) Zmiana dłużnika - dłużnik na osobę trzecią zwala za pomocą formy pisemnej pod
rygorem nieważności, ona przejmuje dług, dotychczasowy dłużnik jest zwolniony i wierzyciel
ma roszczenia wobec osoby trzeciej
h) Zmiana wierzyciela - może się dokonać w drodze przelewu (Cessio iuris). Wierzyciel
ma wobec dłużnika dług i wierzyciel może z trzecią osobą zawrzeć umowę i przelewa na nią
swoje prawa. Wtedy wygasa zobowiązanie wierzyciel-dłużnik i zastępuje je dłużnik - osoba
trzecia. Czasami można nabyć wierzytelność z mocy prawa płacąc cudzy dług (po cholerę???
Przyp. Świstak™)Nikt nie może przenieść na inną osobę więcej paw niż sam posiada.
Przejęcie długu w dwojaki sposób:
a) za zgodą dłużnika - osoba trzecia przejmuje dług - na piśmie pod rygorem
nieważności (zgoda wierzyciela i dłużnika pod rygorem nieważności)
b) wierzyciel i osoba trzecia (dłużnik nie musi się godzić na piśmie)
Oj, na tej lekcji to się Ola™ opieprzała...
Bezpodstawne wzbogacenie: Przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu stosuje się, gdy nie
można zastosować innych przepisów szczególnych dla przywrócenia równowagi majątkowej
naruszonej bez prawnego uzasadnienia. Korzyść może powstać:
a) w wyniku działania wzbogaconego, w wyniku okoliczności niezależnych od
wzbogaconego (działanie osoby trzeciej, sił przyrody)
b) w wyniku działania zubożonego.
Istota bezpodstawnego wzbogacenia:
1) korzyść uzyskana bez podstawy prawnej jakiegokolwiek rodzaju - nie ma przepisu
prawnego stanowiącego podstawę przysporzenia prawomocnego orzeczenia tej decyzji.
2) Korzyść musi mieć wartość majątkową możliwą do określenia w pieniądzu
3) Korzyść musi być pozyskana kosztem drugiej osoby.
Zwrot korzyści powinien jeśli to możliwe nastąpić w naturze, a jeśli nie, to jej wartość.
Użytek, jaki można z rzeczy osiągnąć to satysfakcja materialna i osobista. To, że na rzecz
poczyniono nakłady, że cena tej rzzeczy wzrośnie o tyle, ile przeznaczyliśmy na nakład.
Zakres zwrotu korzyści obejmuje:
1) z zasady bezpośrednio samą korzyść lub jej wartość
2) obowiązek zwrotu korzyści jest zasadą, a dopiero, kiedy jest to niemożliwe, dotyczy
tego, co uzyska się w zamian: równowartość, odszkodowanie itp. Obowiązek wydania
korzyści nie dotyczy przypadku, gdy wzbogacony korzyści się wyzbył w ten sposób, że już
wzbogacony nie jest, o ile w momencie wyzbycia się korzyści dokładając należytej
staranności nie powinien był liczyć się z obowiązkiem zwrotu korzyści.
Bezpodstawne wzbogacenie jest powództwem stosowanym uniwersalnie, gdy brak innej
podstawy zwrotu bezpodstawnego przysporzenia.
Nienależne świadczenie jest podobne do bezpodstawnego wzbogacenia oznacza spełnienie
świadczenia mimo braku lub odpadnięcia podstawy prawnej. Świadczenie jest niezależne:
1) świadczący nie był do tego zobowiązany w ogóle lub wobec tej osoby, której
świadczył: "Condictio cine causa" np. błędne, nieważne zobowiązanie.
2) Nie został osiągnięty zmierzony cel świadczenia mimo, że zobowiązanie było ważne
"condictio causa data causa non secuta"
3) Podstawa świadczenia odpadła z "condictio causa finita" np. ktoś ma chore dziecko i
świadczy mu pieniądze na lekarstwo, w międzyczasie dziecko umiera - dziecko było
podstawą świadczenia.
W określonych przypadkach nie można żądać zwrotu świadczenia mimo, że było niezależne
(?????????)
1) gdy osoba mająca świadomość braku podstawy prawnej spełnia świadczenie nie
zapewniając sobie zwrotu
2) gdy nastąpiło spełnienie świadczenia z roszczenia przedawnionego
3) jeżeli świadczenie spełniono, zanim stało się wymagalne (wynajmuje pokój - czynsz
płatny do 10 każdego miesiąca, płaci 5tego, a 6tego potrzebuje tych pieniędzy, nie może się
z tego wycofać
4) jeżeli świadczenie czyni zadość zasadom współżycia społecznego (ktoś jest bogaty -
ma psa i ten kogoś pogryzł, mimo, że ktoś sprowokował psa, pieniądze za odszkodowanie
pozostają u poszkodowanego (ale chamstwo!)
Przepadek świadczenia na rzecz skarbu państwa:
1) gdy sprowadza się do świadomego zamiaru wynagrodzenia za dokonanie czynu
zabronionego przez ustawę lub świadczenia spełnionego w celu niegodziwym (prostytucja)
Tylko sąd może orzec przepadek świadczenia
2) czyn zabroniony przez ustawę.
Gra losowa - gra z nagrodami pieniężnymi, rzeczowymi odbywające się według regulaminu, a
ich wynik zależy od przypadku.
Zakład rozjemny - zastrzeżenie warunków przeciwnych.
Roszczenia z gry lub zakładu można dochodzić, wtedy, gdy odbywa się to za zgodą
odpowiedniego organu państwowego. Jeżeli mimo braku takiego zezwolenia świadczenie
zostało spełnione, nie podlega zwrotowi.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ Z EXDELIKTU I KONTRAKTU
Exdelikt - przekroczenie, przewinienie
Kontrakt - umowa
Ex delicto - zasądza się za wyrządzenie szkody majątkowej czynu niedozwolonego - każde
działanie sprzeczne z prawem. Umniejszenie majątku poszkodowanego. 3 przesłanki
odpowiedzialnośći ex delicto:
a) szkoda (uszczerbek majątkowy)
b) zdarzenie wyrządzające szkodę
c) związek przyczynowy (między zdarzeniem i szkodą) musi być adekwatny (to taki,
który daje się przewidzieć w sposób rozsądny)
Podstawową normą jest "kto z winy swej wyrządza komuś szkodę zobowiązany jest do jej
naprawienia."
Zasady odpowiedzialności:
a) winy - culpa, kiedy rodzaj winy wystarczy, by pociągnąć do odpowiedzialności
b) ryzyka okoliczności egzomeracja
c) odpowiedzialności absolutnej - bez względu na sposób zachowania się
poszkodowanego zawsze ponosi odpowiedzialność osoba wskazana w przepisie
d) słuszności - co do zasady można się od odpowiedzialności uwolnić ze względu na
jakieś słuszności i różnice majątkowe, zasady współżycia społecznego itp.
Od zasady winy można się uwolnić przez okoliczności ekskulpacyjne.
Rodzaje winy: wina: osobisty stosunek sprawcy do jego działania lub zaniedbania:
a) umyślna - zamiar bezpośredni (chce i dokonuje), zamiar ewentualny (wykonuje
działanie i bierze pod uwagę następstwo tego działania godząc się z tym)
b) nieumyślna - lekkomyślność (nie zdaję sobie sprawy z możliwych następstw czynu
niedozwolonego, chociaż powinnam (przepraszam wszystkich facetów korzystających z tych
notatek, że zmieniłam im płeć...) niedbalstwo (zdajemy sobie sprawę z możliwych następstw,
ale bezpodstawnie uważamy, że unikniemy tych następstw) Rażące naiedbalstwo - bardzo
kwalifikowany stopień ziedbalstwa, coś oczywistego, że każdy by coś zrobił, by go uniknąć
Zasada winy i czasami odpowiedzialności ograniczona jest czasami do winy umyślnej lub
winy umyślnej i rażącego niedbalstwa.
Szkoda - oznacza uszczerbek w majątku drugie osoby. Dwa rodzaje
Szkoda majątkowa - zmniejszenie się majątku poszkodowanego - należy się odszkodowanie
Szkoda niemajątkowa (krzywda) - zadośćuczynienie
Dwa reżimy odpowiedzialności:
a) deliktowy - ???????
b) kontraktowy -wynika z niedokonania lub nienależytego dokonania zobowiązania.
Przed zaistnieniem szkody jest jakieś zobowiązanie, stosunek prawny stanowiący podstawę
zobowiązania.
Przesłanki odpowiedzialności na zasadzie ryzyka:
Przedsiębiorstwo prowadzone za pomocą sił przyrody
Musi być szkoda
Szkoda musi być wyrządzona ruchem przedsiębiorstwa
Trzy okoliczności egzomeracyjne
a) vis major - zdarzenie, które w normalnym toku okoliczności nie da się przewidzieć,
mające charakter nadzwyczajny i pochodzenie zewnętrzne
b) wyłącznie wina poszkodowanego "volenti non fit inuria" - chcącemu nie dzieje się
krzywda
c) ??????
ZASADA SŁUSZNOŚCI (aequitas)
Wina w nadzorze zakłada się, że pracodawca źle nadzorował swego pracownika.
Pracodawca na zasdzie ryzyka odpowiada za swego pracownika, a pracownik na zasadzie
winy wobec pracodawcy.
Art. 434 - odpowiada na zasadzie ryzyka, a siła wyższa jest okolicznością egzomeracyjną
Art. 436 (2) - odpowiadają na zasadzie winy, kierowca na zasadzie ryzyka za pasażera, bo
go przewoził.
Art. 417 - na zasadzie winy, wina musi zostać orzeczona przez odpowiedni organ. Skarb
państwa odpowiada za swoich pracowników.
Zobowiązania mogą być:
a) podzielne - można bez szkody to zobowiązanie podzielić
b) niepodzielne - np. współwłaściciele mieszkania wynajmują pokój - muszą się zgodzić
oboje.
O charakterze solidarnym - solidarność dłużników oznacza, że wierzyciel może żądać od
każdego z dłużników zobowiązania według własnego wyboru, w całości lub części.
Solidarność wierzycieli polega na tym, że dłużnik obowiązany jest wobec kilku wierzycieli
tylko do jednego świadczenia. Spełnienie świadczenia wobec tylko jednego wierzyciela
zwalnia dłużnika ze zobowiązania również wobec pozostałych. Nieważne jest, który to
wierzyciel, chyba, że jeden zażąda spełnienia do jego ręki.
SZKODA KONTRAKTOWA
Odpowiedzialność kontraktowa - niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania.
Wina anonimowa, z orzecznictwa wynika, że jeżeli udowodniona szkoda powstała w
związku z działalnością funkcjonariusza skarbu państwa, to nie należy udowadnia, który z
funkcjonariuszy za to odpowiada, ważne, że skarb państwa poniesie odpowiedzialność.
Warunki szkody kontraktowej:
a) powstanie szkody
b) objęcie zdarzenia wskutek którego nastąpiła szkoda, regulacją prawną ustalającą
obowiązek jej naprawiania
c) związek przyczynowy
Na wysokość odszkodowania składają się:
1) szkoda rzeczywista
2) utrata spodziewanych korzyści
NIEDOZWOLONE KLAUZULE UMOWNE
Konsument- osoba, która zawiera umowę z przedsiębiorcą w celu bezpośrednio nie
związanym z działalnością gospodarczą. Postanowienia wzorców umownych powinny być
jednoznaczne i zrozumiałe dla konsumenta. Wszelkie postanowienia niejednoznaczne
tłumaczy się na korzyść konsumenta.
Zasada prymatu umowy - w razie sprzeczności treści umowy z wzorcem umowy strony są
zobowiązane umową (nie wzorcem).
Umowy adhezyjne - takie, gdzie jedna strona silniejsza ekonomicznie narzuca faktycznie
treści umowy, a słabsza może tylko przystąpić do niej lub nie.
Niedozwolone klauzule to takie, które:
a) są nieuzgodnione indywidualnie z konsumentem
b) kształtujące jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami
c) rażąco naruszają interesy konsumenta
Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron (cena, wynagrodzenie
sformułowane w sposób jednoznaczny)
UMOWA SPRZEDAŻY
Stronami umowy sprzedaży są sprzedawca i kupujący. Obowiązki sprzedawcy:
- przenieść na kupującego własność rzeczy
- wydaje rzecz
Obowiązki kupującego
- zapłacić cenę
- odebrać rzecz
Z chwilą wydania rzeczy sprzedanej przechodzą na kupującego korzyści i cuiężary związane
z rzeczą oraz niebezpieczeństwo przypadkowej utraty lub uszkodzenia rzeczy.
Prawo zatrzymania: w przypadku, gdy kupujący dopuszcza się zwłoki z zapłaceniem ceny za
dostarczoną część towaru albo jeżeli jego stan majątkowy wzbudza wątpliwości co do
zapłąty za część rzeczy, które mają być dostarczone później. Sprzedawca może zaniechać
dostarczenia rzeczy aż do momentu zabezpieczenia zapłaty, gdy to nie nastąpi sprzedawca
może zerwać umowę.
Niedotrzymanie terminu:
Opóźnienie - f. Zwykła (należą się odsetki)
Zwłoka - f. Kwalifikowana (należy się odszkodowanie, bo można udowodnić winę)
Cena - pieniężne wyrażenie wartości towaru
Roszczenia wynikające z umowy sprzedaży przedawniają się z upływem lat dwóch.
1. Gwarancja jakości związana jest z dokumentem.
2. Obowiązuje obowiązek sprzedawcy do usunięcia wady lub wymiany na wolną od
wad, o ile wada ujawni się w okresie gwarancyjnym.
3. Roszczeń z rękojmi i gwarancji można dochodzić niezaleznie od siebie. Terminy tych
roszczeń nie są powiązane
RĘKOJMIA
Wada fizyczna:
1. Rzecz ma wadę zmniejszającą jej wartość lub użyteczność ze względu na cel w
umowie oznaczony i wynikający z okoliczności bądź przeznaczenia rzeczy.
2. Rzecz nie posiada właściwości, o których istnieniu srzedawca zapewniał kupującego
3. rzecz została wydana w stanie zupełnym
Wada prawna:
1. Rzecz nie stanowi włąsności sprzedawcy, lecz należy do osoby trzeciej albo
obciążona jest jej prawami
2. Sprzedane prawa nie istnieją ponieważ sprzedawca odpowiedzialny jest za ich
istnienie.
Zwolnienie sprzedawcy od odpowiedzialności z rękojmi
a) kupujący wiedział o istnieniu wady w chwili jej wydania - rzecz oznaczona co do
gatunku
b) kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy - rzecz oznaczona co do
tożsamości
Odpowiedzialność z rękojmi można poszerzyć (obejmuje później powstałe wady),
ograniczyć (nie odpowiadamy za jakąś) lub wyłączyć (nie odpowiadamy z zasady rękojmi)
Niedopuszczalne jest to, gdy:
- sprzedawca podstępnie działa zatajając wadę rzeczy
- w przypadku zawierniu umów z udziałem konsumentów
Uprawnienia kupującego z tytułu rękojmi:
1) Jeżeli sprzedana rzecz ma wadę, kupujący może od umowy odstąpić albo zażądać
obniżenia ceny, jeżeli jednak sprzedawca wymieni niezwłocznie rzecz wadliwą na rzecz
wolną od wad albo ją usunie, kupujący nie może od umowy odstąpić.
2) Jeżeli przedmiotem sprzedaży są rzeczy oznaczone tylko co do gatunku, kupujący
może żądać dostarczenia zamiast rzeczy wadliwych takiej samej ilości rzeczy wonych od
wad oraz naprawienia szkody wynikłej z opóźnienia
3) Jeżeli przedmiotem sprzedaży jest rzecz określona co do tożsamości, a sprzedawca
jest wytwórcą tej rzeczy, kupujący może zażądać usunięcia wady wyznaczając sprzedawcy
odpowiedni termin z zagrożeniem, że po bezskutecznym upływie tego terminu od umowy
odstąpi
Termin dochodzenia roszczeń z tytułu rękojmi osób fizycznych - miesiąc od wykrycia wady
Ostateczny termin - rok od wydania rzeczy
Wyjątek!!! Budynki - termin to 3 lata
Wady prawne
W przypaku, kiedy kupujący w wyniku wady prawnej zmuszony jest wydać rzecz osobie
trzeciej pomimo umownego wyłączenia odpowiedzialności, sprzedawca zobowiązany jest
zwrócić otrzymaną cenę, chyba, że kupujący wiedział, że prawa sprzedawcy były sporne,
albo też nabył rzecz na własną odpowiedzialność
Terminy rękojmi za wady prawne
a) 1 rok od momentu zauważenia przez kupującego wady
b) jeżeli wytyczono powództwo przeciwko kupującemu o realizację roszczenia
stanowięcego wadę prawną w rozumieniu umowy sprzedaży - termin roczny biegnie od
uprawomocnienia się orzeczenia
Orzeczenie w sprawie cywilnej
- wyrok
- postanowienie
- zarządzenie przewodniczącego
- nakaz w postępowaniu nakazowym
- nakaz w postępowaniu upominawczym (sprzeciw w ciągu 14 dni)
Jeżeli sprzedawca wadę zataił w sposób podstępny, to wystarczy, by pociągnąć do
odpowiedzialności z tytułu rękojmi. Należy zawiadomić sprzedawcę o istnieniu wady
SPADEK - prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które z chwilą śmierci przechodzą na
jedną lub kilka osób uprawnionych
Przedmiot spadku:
- aktywa - nabyte za życia spadkodawcy prawa majątkowe i własnościowe (akcje,
obligacje, oszczędności i wierzytelności oraz biżuteria)
- pasywa - długi spadkowe (zwrot pożyczki, wykup weksli) i obowiązki majątkowe po
śmierci (koszty pogrzebu, wypłata zachowka)
Prawa autorskie dzieli się na:
a) majątkowe - dywidendy za utwór muzyczny
b) osobiste - do podpisania własnym nazwiskiem, jest to prawo niezbywalne
Na spadkobiercę przechodzą prawa i obowiązki wynikające z (ze zdarzeń?), których
podmiotem był spadkodawca.
Z zasady nie podlega dziedziczeniu roszczenie o zadośćuczynienie pieniężne za doznaną
krzywdę, bo jest ono ściśle związane z osobą, ale jest dziedziczone wtedy, gdy zostało
uznane na piśmie przez sprawcę, albo, gdy powództwo zostało wytoczone przez
pokrzywdzonego za życia sprawcy.
Otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy. Sąd ogłasza i otwiera testament
TRYBY SPADKOBRANIA (albo jestem taka tępa, albo ktoś tu pił i to raczej nie jestem ja
- nic nie kumam!)
Może nastąpić w dwóch trybach:
a) dziedziczenie ustawowe - rozróżnia się kolejność przystępowania do spadku:
1) małżonek (nie mniej niż 1 spadku) i wstępni (dzieci zmarłego dzielą resztę majątku po
równo między siebie)
2) małżonek (nie mniej niż 1) + wstępni (1/8 z tego co zostało) + rodzeństwo
spadkodawcy (resztę w równych częściach)
3) skarb państwa - dziedziczyć można na dwa sposoby
a) proste - bez względu na proporcje aktywów i pasywów. Spadkobierca odpowiada
w pełni, bez ograniczeń za wszystkie długi spadkowe.
b) Z dobrodziejstwem inwentarza - spadkobierca odpowiada za długi spadkowe do
wysokości dodatniej części spadku i w aktywnej (???????)
Na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu ma sześć miesięcy od otwarcia. W jego
braku domniemywa się przyjęcia prostego. Skarb państwa zawsze przejmuje spadek z
dobrodziejstwem inwentarza. Spadkobierca nie jest w pełni zdolny do czynności prawnych.
RODZAJE TESTAMENTÓW
Testament - akt prawny, za pomocą którego spadkodawca rozporządza swym majątkiem na
wypadek śmierci.
Rodzaje:
a) własnoręczny - holograficzny. Wymagania: własnoręczne spisanie treści testamentu,
podpis, data, nie wymaga obecności świadka, ciągła numeracja, kontynuacja myśli. Podpis
kończy testament - imię i nazwisko, data, godzina wtedy, gdy sporządziło się więcej
testamentów.
b) Notarialny - ma moc dokumentu publicznego, złożony w kancelarii adwokackiej -
sprawdza się tożsamość spadkodawcy i jego świadomość i swobodną wolę. Podpis składa
spadkodawca - może być odcisk palca, potrzebny podpis notariusza.
c) Allograficzny (w obecności dwóch świadków ustnie oświadczy swoją ostatnią wolę
wobec przewodniczącego zarządu jednostki samorządu terytorialnego (marszałek
wojewódzki, wójt, starosta, prezydent miasta, burmistrz), sekretarza powiatu lub gminy,
kierownika USC. Odczytuje się spadkodawczy protokół, po czym spadkodawca i
świadkowie protokół podpisują. Ma moc dokumentu urzędowego. Protokół zgodny z
kodeksem postępowania administracyjnego.
Testamenty szczególne:
a) ustny
b) podróżny
c) wojskowy
Ich cechą charakterystyczną jest to, że skuteczność ich jest zależna od zaistnienia
okoliczności uzasadniających taką formę rozporządzenia na wypadek śmierci i traci on moc z
upływem 6 miesięcy od upływu tych okoliczności, chyba, że testator (spadkodawca) zmarł.
ZACHOWEK - jest to swiadczenie pieniężne przysługujące małżonkowi lub zstępnym
spadkodawcy oraz rodzicom, którzy byli by powołani do spadku w drodze ustawy, a nie
zostali powołani w testamencie i nie zostali wydziedziczeni. Wysokość zachowku: małoletni
lub trwale niezdolni do pracy: 2/3 tego, co przypadałoby z ustawy w pieniądzu, pozostali 1
tego, co przysługuje z ustawy tylko w pieniądzu.
WYDZIEDZICZENIE - polega na pozbawieniu do zachowku
Przesłanki wydziedziczenia: Spadkobierca:
a) uporczywe postępowanie wbrew woli spadkobiercy i w sposób sprzeczny z
zasadami współżycia społecznego
b) dopuszczenie się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób
umyślnego przestępstwa przeciw życiu, zdrowiu, wolności albo rażącej obrazy czci
c) uporczywe niedopełnianie obowiązków rodzinnych względem członków rodziny
Ważność i spełnienie wydziedziczenia:
a) dokonanie go w ważnym testamencie
b) wykonanie go z przyczyny artykułu 1008 i jej wyraźne wskazanie
c) nieprzebaczenie spadkodawcy osobie przewidzianej do zachowku
UZNANIE NIEGODNYM DZIEDZICZENIA (po otwarciu spadku - orzeka sąd)
a) gdy spadkobierca dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa wobec spadkobiercy
b) podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania
testamentu lub w ten sam sposób przeszkodził w dokonaniu jednaj z tych czynności
c) umyślnie ukrył lub zniszczył testament, podrobił i przerobił testament, albo świadomie
skorzystał z testamentu przez inną osobę przerobiony lub podrobiony.
Niegodny dziedziczenia traktowany jest tak, jakby nie dożył otwarcia spadku. Niegodność
dziedziczenia wyklucza od dziedziczenia na podstawie ustawy i testamentu.
Terminy: 3 lata od chwili otwarcia spadkui udowodnienia, że ktoś jest niegodnym
dziedziczenia spadku. Spadkobierca nie może być uznany za niegodnego, jeśli spadkodawca
mu przebaczył.
PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ
1 Działalność gospodarcza osób fizycznych (jednoosobowa działalność gospodarcza)
Działalność gospodarcza - działalność wytwórcza (budowlana, handlowa lub usługowa
prowadzona w celu zarobkowym. Od 1 stycznia 2001 spółka cywilna nie jest przedsiębiorcą
Działalność w formie spółki cywilnej. Spółkę cywilną muszą zawrzeć także osoby prawne.
Spółka cywilna, która w ciągu 2 kolejnych lat osiągnęła przychód 800.000 euro przekształca
przymusowo w spółkę jawną i jej rejestracja jest obowiązkowa. Tryb obligatoryjny.
Lp Forma prawna Sposób powstania Podstawa prawna Osobowość
prawna Odpowiedzialność za ??? Organy spółki Ustanie spółki
1 Spółka cywilna Umowa spółki minimum 2 osoby (współwłasność) 860 kc Nie
ma - współwłasność łączna Solidarna - wierzyciel może żądać wykonania tylko od
jednego dłużnika. Solidarna z całym majątkiem wspólnika Nie ma - każdy wspólnik
jest uprawniony i zobowiązany do samodzielnego prowadzenia spraw spółki Z upływem
czasu na który została zawarta, z wystąpieniem okoliczności przewidzianych umową spółki;
wypowiedzenie spółki przez wspólnika lub wspólników; wypowiedzenie (art. 870) spółki
przez wierzyciela wspólników
2 Spółki handlowea) osoboweb) kapitałowespółka jawna - każda, która nie
jest inna niż handlowa i nie jest cywilna Forma pisemna dla celów dowodowych powstaje z
momentem wpisania spółki do Krajowego Rejestru SądowniczegoTryb:a) fakultatywny
- zawarcie umowy;b) obligatoryjny -przymusowy 22 art. Ustawy z dnia 20.IX.2000
kodeks spółek handlowych Dz. Ustaw nr 94 poz. 1037 Ułomna osoba prawna - dany twór
wyposażony we wszystkie cechy osoby prawnej, nie posiadając przymiotu osobowości
prawnej, bo ustawa wprost tej osobowości nie przyznaje Wspólnicy solidarnie ze
spółką całym swoim majątkiem osobistym Nie ma - wspólnicy prowadzą Przyczyny
przewidziane w umowieJednomyślna uchwała wspólnikówOgłoszenie upadłości;Śmierć lub
ogłoszenie upadłości wspólnika;Wypowiedzenie spółki przez wspólnika lub wierzycieli
wspólnika;Orzeczenie sądu
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl <<<>>> Zacznij zarabiać http://partner.e-sciagi.pl