Komunikacja - przemieszczanie, drogi, sieć, transport.

Słowo KOMUNIKOWANIE pochodzi od łacińskiego czasowników „communico”

i „communicare”, co oznacza uczynić wspólnym, połączyć, udzielić komuś wiadomości,

naradzić się oraz od rzeczownika „communio” - wspólność, poczucie łączności

Słowo „communication” - początkowo wejście we wspólnotę, utrzymanie z kimś

stosunku, w XVI w otrzymało znaczenie szersze, zaczęło oznaczać transmisję przekazu;

Drugie znaczenie zaczęło funkcjonować wraz z rozwojem poczty i dróg. Podwójne znaczenie

tego słowa zachowało się do dziś.

Akty komunikowania mają tylko charakter społeczny.

Komunikowanie w szer. rozumowaniu odnosi się do całej przyrody oŻywionej -

świata roślin, zwierząt i ludzi itp. - początek transmisji informacji biologicznej

W wąskim znaczeniu odnosi się tylko do porozumiewania się ludzi.

Komunikowanie społeczne- interakcja społeczna, w której dokonuje się wymiana

wiadomości; innymi słowy to przekazywanie treści psychicznej przez osobę A do osoby B,

dzięki językom naturalnym, ale takŻe dzięki mimice, gestom, dotykowi, ruchom, mowie ciała

- komunikowanie niewerbalne.

• przekazywanie treści psychicznych odbywa się z reguły za pośrednictwem znaków

• (najdoskonalszy zbiór to języki naturalne)

• znaki są rzeczywistością materialną np. uśmiech, czerwone światło, plakaty,

• gazety

• komunikacja wymaga kodów, które takŻe określają wzajemne relacje znaków

• wchodzących w ich skład

• przekazywanie/odbieranie znaków i kodów jest jedna z form aktywności znaków

• społecznych

Komunikacja jest centralna działalności w naszej kulturze. W tej nauce istnieją dwie

główne szkoły:

I. Komunikowanie jaki przekaz wiadomości, zajmuje się sposobem w jaki

nadawca koduje i dekoduje wiadomości, bada rodzaj środka przekazu z

jakiego skorzysta nadawca, a takŻe wydajność i dokładność przekazywanych

wiadomości. Szkoła ta widzi komunikowanie jako proces dzieki któremu

jedna osoba wpływa na zachowanie i stan umysłu drugiej.

Zawiera takie elementy:

NADAWCA KANAŁ KOMUNIKACYJNY ODBIORCA

Język nadania szumy Język odbiorcy,

komunikatu, Odbieranie inf przez

Wiedza, te same elementy co

Doświadczenia, u nadawcy

Przeżycia,

Wykształcenie,

Pr. Socjalizacji,

Percepcja

Empatia

Kreatywność

Plastyczność (może dojść

do złego odbioru)

Człowiek jest komunikatywny, wówczas gdy nadany komunikat został przez odbiorcę

odebrany zgodnie z intencją nadania. (Odbiorca jest komunikatywny)

II. Komunikacja jako produkcja i wymiana znaczeń. Szkoła ta zajmuje się, tym w

jaki sposób informacje i teksty wchodzą w interakcje z ludźmi w wyniku czego

powstają znaczenia, a także rolą tekstu w naszej kulturze.

Badania nad komunikacja to badania tekstu i kultury.

Elementy procesu komunikacji:

1) uczestnicy - odgrywają oni role nadawców i odbiorców procesu komunikacji, proces

ten moŻe mieć charakter sformalizowany ( role ściśle określone, jednoznaczne i

niewymienialne), a takŻe niesformalizowany (role jednoczesne, wymienialne np.

koleŻanka i córka, studentka i klientka w sklepie); kaŻda jednostka komunikująca się

posiada własne doświadczenia, idee, uczucia, nastroje oraz świat, w którym

funkcjonuje, dlatego teŻ komunikat wysyłany i odbierany moŻe być róŻnie

interpretowany.

2) Kontekst - warunki w jakich odbywa się proces komunikowania, moŻna mówić o

kilku aspektach kontekstu komunikowania (aspekt fizyczny, historyczny,

psychologiczny, kulturowy) - kaŻdy komunikat uzaleŻniony jest od polityki,

ekonomii, kultury, a takŻe cywilizacji.

3) Komunikat - zajmuje centralne miejsce w procesie komunikacji między jego

nadawcą a odbiorcą, nazywany jest tez przekazem komunikacyjnym; jest to

kompleksowa struktura, na którą składają się znaczenia, symbole, kodowanie i

dekodowanie, forma i organizacja tego komunikatu);

Znaczenia - czyste idee i uczucia istniejące w ludzkich umysłach przekładane na

znaczenia, które muszą być dzielone z pozostałymi uczestnikami procesu

Symbol - zarówno słowo, gest i mimika

4) Kodowanie/dekodowanie - proces transformowanie idei uczuć w symbol oraz

odkodowywanie tych idei, uczuć w określone symbole - są to procesy bezwiedne

5) kanał komunikacyjny -droga przekazu i środki transportu za pomocą których

przekaz pokonuje drogę od nadawcy do odbiorcy, w komunikowaniu bezpośrednim

uŻywa się wszystkich pięciu kanałów sensorycznych( tj. wzroku, słuchu, smaku,

dotyku, węchy); w komunikowaniu pośrednim kanały są zredukowane do wzroku i

słuchu.

6) szumy komunikacyjne - źródła zakłóceń, mogą mieć charakter zewnętrzny,

wewnętrzny i semantyczny; kaŻdy szum moŻe blokować proces komunikacji na

poziomie dekodowania:

a) szum zewnętrzny - np. nieodpowiednia temperatura, niewygodne krzesła

b) szum wewnętrzny - uczucia i predyspozycje społecznie uczestników komunikacji, np. ból głowy, zęba, uczucie sympatii itp.

c) szum semantyczny - konsekwencja zamierzonego lub niezamierzonego uŻycia przez nadawcę znaczenia, które blokuje precyzyjne odhodowanie informacji

7) sprzęŻenie zwrotne - reakcja odbiorcy na komunikat po jego odkodowaniu, mówi

nam czy przekaz został usłyszany, zobaczony i zrozumiany; typy sprzęŻenia

zwrotnego: np. bezpośrednie, natychmiastowe, pośrednie opóźnione.

Komunikowanie jest procesem porozumiewania się jednostek, grup, instytucji, a jego celem

jest wymiana myśli, dzielenie się wiedzą, informacjami i ideałami. Proces ten odbywa się na

róŻnych poziomach przy uŻyciu zróŻnicowanych środków i wywołuje określone skutki:

1. Poziom intrapersonalny - komunikowanie się człowieka z samym sobą; odbieranie

i reakcja centralnego układu nerwowego na bodźce płynące z organizmu, np.

poczucie braku bezpieczeństwa, głodu, zimna

2. Poziom interpersonalny - komunikowanie to powstało na skutek podjęcia przez

ludzi pierwotnych próby łączenia się w grupie; zanim powstała mowa ludzie

porozumiewali się za pomocą sygnałów niewerbalnych.

3. Komunikowanie grupowe - zaczęło wykształcać nowe formy komunikacji

wytworzone w sytuacji ludzkiej integracji; obowiązują tu normy wynikające z

kontroli i hierarchii w społeczeństwie; ten poziom komunikacji wiąŻe się równieŻ z

bezpośrednim kontaktem i interakcjami uczestników procesu komunikowania.

Interakcje- oddziaływanie, tworzenie więzi:

- proste: A->B, B->A

- złoŻone: A->B, B->C, C->A

4. Komunikowanie międzygrupowe - pojawiło się wraz z pierwszymi strukturami

społecznymi; uzaleŻnione jest od budowy struktury (nie wszyscy członkowie maja

bezpośrednie, osobiste kontakty), np. wspólnoty lokalne, stowarzyszenia; odnosi się

do duŻych grup.

5. Komunikowanie instytucjonalne - powstało na skutek pojawienia się władzy

politycznej i jej formalnych struktur; proces komunikowanie na tym poziomie jest

sformalizowany, role nadawcy i odbiorcy są tu jednoznacznie określone w

przeciwieństwie do w/w poziomów.

6. Komunikowanie masowe - najnowszy poziom komunikowania społecznego,

powstało w momencie narodzin pierwszego środka masowego przekazu ( XV w. -

ksiąŻka_ zostało wzbogacone współcześnie o prasę, telewizję radio, Internet.

Najszczerszy proces komunikowania się, występuje w społeczeństwie poniewaŻ w

podawaniu i wymianie informacji uczestniczy największa liczba ludzi.

Komunikowanie jest jedynym z najstarszych procesów społecznych, towarzyszy

człowiekowi od momentu kiedy istoty ludzkie zaczęły Żyć w grupach i organizować

pierwsze struktury.

Charles Cooley jest jednym z prekursorów obszaru badań, które nazwał komunikacją;

określił on komunikowanie jako swego rodzaju mechanizm, dzięki któremu stosunki między

ludzkie istnieją i rozwijają się, a wytworzone przez ludzki umysł symbole są przekazywane w

przestrzeni i zachowane w czasie; on pierwszy wprowadził do literatury pojęcie

„komunikowanie się” i dostrzegł, Że obejmuje ono wyraz twarzy, gesty, postawę, tonację

głosu, słowo, pismo i druk. Dzisiaj komunikowanie, czyli naukę o komunikowaniu naleŻy

rozumieć jako systematyczne studia obejmujące wszystkie elementy, fazy i aspekty

społecznego procesu komunikowania zarówno bezpośredniego jak i pasywnego (dokonuje się

za pomocą środków masowego przekazu)

Wiedza o komunikowaniu się pojawiła się wraz z upowszechnieniem kolejnych

środków przekazu w tzw. epoce medialnej.

Ch. Cooley uŻył po raz pierwszy terminu komunikowanie w 1884 roku.

k. perswazyjny - przekazanie do przedmiotu danego komunikatu.

Klasyczne sposoby porozumiewania się.

- komunikowanie interpersonalne (bezpośrednie, medialne)

- komunikowanie masowe pośrednie

Komunikowanie interpersonalne bezpośrednie - związane jest z duŻą

emocjonalnością, odbywa się twarzą w twarz, bez uŻycia środków medialnych

Komunikowanie interpersonalne medialne- odbywa się za pomocą środka

masowego przekazu

Kom. interpersonalne powstało na skutek podjęcia przez ludzi pierwotnych próby

łączenia się w grupie, nim powstała mowa, ludzie porozumiewali się za pomocą sygnałów

niewerbalnych. Komunikacja werbalna wzbogaciła prymitywne formy porozumiewania się.

Kom. interpersonalne jest interakcją pomiędzy nadawcą a odbiorcą danego komunikatu. Jako interakcja wpływa na proces relacji i wywołuje określone zachowania społeczne. Wszystkie jednostki ludzkie mają charakter wynikający z waloru komunikacyjnego , barier; problemy psychiczne mogą zakłócić proces komunikacji pomiędzy nią a jej otoczeniem.

Czynniki, które odgrywają szczególne role w procesie komunikowanie interpersonalnego to :

- postawa i płeć uczestników rozmowy

- zachowania dotykowe

- kontakt wzrokowy lub jego brak

- kod zapachowy

- wysokość głosu

- kod termiczny

Dodatkowo na proces komunikowania wpływają:

- cechy rasowe, postawa, sposób mówienia, akcent, wyraz twarzy, gesty fizyczne, ubiór

Główne przyczyny zaburzeń w komunikowaniu się:

- brak przygotowania się do rozmowy

- brak jasności komunikatu

- niedokładny ubiór/ wybiórczość

- okoliczności( w jakim czasie i miejscu odbywa się komunikowanie)

- subiektywizm odbioru informacji

- brak zaufania/ szacunku dla nadawcy kom

Efektywność procesów komunikowania niezaleŻnie od poziomów, na których zachodzą oraz sposobu porozumiewania, zaleŻy od dwóch podstawowych form:

- k. werbalnego

- k. niewerbalnego

Zazwyczaj te formy występują jednocześnie uzupełniając się, ale istnieją wyjątki od tej reguły (np. czytelnicy)

Komunikowanie werbalne

To komunikacja z uŻyciem języka, dzięki któremu wyraŻane są

uczucia i idee. MoŻe być ona realizowana formie pisemnej, bądź ustnej.

• Forma ustna:

- daje komunikującym się znacznie większe moŻliwości ekspresji uczuć i myśli,

poniewaŻ jest wzmocniona o komunikowanie niewerbalne

- stwarza dogodniejsze warunki do nawiązywania kontaktów komunikacyjnych na

poziomie fatycznym, jest takŻe bardziej skuteczne na poziomie instrumentalnym i

efektywnym

- pozwala równieŻ na sugerowanie, a takŻe natychmiastową reakcję uczestników -

prowadzenie do sprzęŻenia zwrotnego

- trudności - problemy związane z dekodowaniem przekazu na poziomie

semantycznym oraz inne bariery, które są spowodowane działaniami

komunikacyjnymi stosowanymi przez uczestników procesu komunikacji

• Forma pisemna:

- ma zwykle charakter formalny

- zaleta jest trwałość, moŻliwość starannego przygotowania

- wada jest formalny i zamknięty charakter oraz brak moŻliwości bezpośredniego

sprzęŻenia zwrotnego

Komunikowania niewerbalne

- zespół niewerbalnych komunikatów nadawanych i odbieranych przez ludzi na

wszystkich niewerbalnych kanałach jednocześnie

- informuje ono o podstawowych stanach emocjonalnych, intencjach, oczekiwaniach

wobec rozmówcy, pozycji społecznej, pochodzeniu, wykształceniu, samoocenie,

cechach temperamentu itp.

- Komunikaty te nadawane i odbierana są najczęściej na poziomie nieświadomym,

jednak mogą być równieŻ nadane czy odbierane świadomie (tak jak większość

gestów, emblematów czy wiele wyrazów mimicznych)

Grupy sygnałów niewerbalnych:

- mimika twarzy - wyjawia stany emocjonalne, postawy

- pantomimika (gesty):

● emblematy - zastępują słowa i zdania

●regulatory - kontrolują i regulują płynność konwersacji lub transakcyjnego komunikowania, (np. podanie ręki)

● ilustratory - ilustrują wypowiedź (np. "taaaki duŻy")

● adaptory - pomagające przystosować się do sytuacji (opanowanie emocji, przebywanie z ludźmi, zaspokojenie potrzeb - dotykanie warg, drapanie się po karku, pocieranie nosa, poprawianie okularów itp.)

● pozy - ukazują wyolbrzymianie uczucia i akcentują je lub przeciwnie - ukrywają

- zachowania przestrzenne (proksemika)- sympatia/niechęć, pozycja społeczna,

polega na stosowaniu dystansu interpersonalnego

- oczy (ruchy oczu, odruch źreniczny i wielkość źrenic, częstość mrugania, kierunek

patrzenia, kontakt wzrokowy, wielkość oczu itp.) - ukierunkowanie uwagi, rodzaj

wyobraźni (wzrokowiec, słuchowiec, kinestetyk), stan emocjonalny, przykrośćprzyjemność,

lubienie-nielubienie

Grupy sygnałów niewerbalnych:

- parajęzyk:

a) cechy wokalne głosu: ton, wysokość, natęŻenie, głośność, modulacja oraz tempo

mówienia

b) interferencje wokalne - wzajemne oddziaływanie na siebie dwu lub większej ilości

głosów oraz wszelkich dźwięków parajęzycznych

- samoporezentacja:

a) powierzchowność - ubranie, fryzura, makijaŻ, biŻuteria i inne

b) wygląd fizyczny i budowa ciała

- chronemika - wykorzystanie czasu jaki sygnału komunikacyjnego(np.

punktualność, czas trwania jakiegoś zdarzenia)

- elementy otoczenia -np. temperatura, oświetlenie czy kolor mogą wpływać na

zachowanie ludzi

Niewerbalne Werbalne

Stopień jednoznaczności Bardziej dwuznaczne Bardziej jednoznaczne

Czas trwania Charakter ciągły ulotne i krótkie

Liczba kanałów Wiele ogranicza się do wzroku i słuchu

Stopień ustrukturyzowania Nie ma struktury lub jest ona Wyraźna struktura - reguły

bardzo słabo zarysowana gramatyczne, syntaktyczne,

Charakter językowy Pozalingwistyczny system arbitralnych znaków

Stopień powiązania formy i Analogowe - forma i treść są Digitalne - forma i treść n

treści ze sobą powiązane i wzajemnie nie są ze sobą powiązane

się warunkują związek między przedmiotem znaczonym a jego oznaczeniem ma

charakter arbitalny

Wgląd w uczucia Pozwala w miarę precyzyjnie Nie zawsze daje wgląd w

poznać uczucia uczucia - słowa często

starają się je ukryć

Sposób nauki Spontaniczne, stosowane

sygnały nabyte w drodze Efekt Żmudnego procesu

naturalnej obserwacji uczenia się mowy, a otoczenia następnie zdobywania umiejętności czytania i pisania

Znaczenie komunikowania Zdeterminowane kulturowo, NiemoŻliwe do chociaŻ występuje odkodowania przy miedzkulturowe podobienstwa nieznajomości jezyka

Albert Mehrebian

Zasada 3V (verbal, vocal, visual) - mówi o tym jak człowiek jest postrzegany przez druga

osobę: 7% słowa, 38% głos, 55% mowa ciała

Mity na temat mowy ciała:

Mit 1. Mowa ciała to język:

- mowa ciała NIE jest językiem, wykształciła się znacznie wcześniej i posiada

większą moc, niŻ sam język wykraczając poza słowa i symbole

- języki są systemami arbitralnych symboli określających przedmioty, zdarzenia,

procesy i związki

- przykładami języków są: j. Naturalne,( np. polski, angielski); j. Migowe,

komputerowe,( Pascal, C++), matematyka, flagi, alfabet Morse'a. Nuty

- aby zrozumieć którykolwiek z języków naleŻy znać odpowiedni kod. WaŻny jest

arbitralny związek między słowem a jego znaczeniem

- w wypadku mowy ciała nie moŻe dokładnie sprecyzować i zdefiniować znaczenia

konkretnych ruchów

Mit 2. MoŻna bez problemu rozszyfrować człowieka po mowie ciała:

- „język ciała” nie ma jasno sprecyzowanych definicji słownikowych

- jest w przewaŻającym stopniu analogowy - oparty na obrazach. Oznacza to, ze

przesyła informacje bezpośrednio, naturalnie i w sposób ciągły

- jest bardzo niejednoznaczny i nieprecyzyjny

- aby zrozumieć mowę ciała naleŻy szukać wzorów, a nie dokładnych

odpowiedników

Mit 3. MoŻna się nie komunikować:

- nie moŻna się nie komunikować

- przekazywanie komunikatów moŻe występować zamierzenie lub niezamierzenie

- mimika, gestykulacja, sposób chodzenia, wzrost, kondycja, styl ubierania to tylko

niektóre ze sposobów komunikacji

Mit 4. Przekazy zawsze oznaczają coś konkretnego:

- to ludzie, a nie przekazy mają znaczenie. Komunikat wysłany nie zawsze równa

się komunikatowi odebranemu.

- Przekazy są tylko nośnikami znaczenia, a same znaczenia znajdują się w głowach

ludzi

- Mowa ciała pełni wyłącznie funkcje reprezentacyjną i symboliczną

- Aby odpowiednio ja zrozumieć, niezbędna jest obecność kontekstu, który mówi

nam, w jaki sposób odebrać przekaz

- Mowa ciała jest teŻ kontekstem dla innych przekazów (np. komunikacja werbalna)

Kinezjetyka - mowa ciała, np. mimika twarzy, gestykulacja, sposób patrzenia

Dwa znaczenia : do XVI wieku dzielenie się , po XVI transmisja, przekaz

J. Dewey - uwaŻał, Że społeczeństwo istnieje nie tylko dzięki przekazywaniu informacji o

komunikowaniu się, ale Że jego istnienie polega na procesach przekazu i komunikacji

W. Schramm- nazwał komunikowanie narzędziem, które pozwala społeczeństwom

egzystować, ze względu na swój charakter wyróŻnia ludzi o istot Żywych

Komunikacja - naukę o komunikowaniu naleŻy rozumieć jako systematyczne studia

obejmujące wszystkie elementarne fazy i aspekty społecznych procesów komunikacyjnych,

zarówno bezpośrednich jak i pośrednich, dokonujące się za pomocą środków maskowego

przekazu. Wiedza o komunikowaniu, zwłaszcza masowym, rozwijała się wraz z pojawieniem

i upowszechnieniem kolejnych środków masowego przekazu w tzw. epoce medialnej.

Cechy komunikowania:

• proces społeczny

• zachodzi w określonym kontekście społecznym

• proces kreatywny

• ma charakter dynamiczny

• proces symboliczny

• proces interakcyjny

• zasadniczo celowe i świadome

• nieuchronne

• proces złoŻony

• proces nieodwracalny ( raz nadany komunikat zostaje odebrany)

Bariery komunikacyjne- wszystkie czynniki utrudniające zrozumienie przekazu zawartego e

w wypowiedzi. Rodzaje fizyczne i psychologiczne:

Rodzaje barier:

- róŻnice kulturowe - nasza przeszłość i wpisane w nią doświadczenia w

decydujący sposób wpływają na nasz system poznawczy. RóŻnice w interpretacji

tej samej wypowiedzi przez kilka osób

- brak umiejętności decentracji - pełne zrozumienie rozmówcy moŻliwe jest

dzięki przyjęciu jego perspektywy; kto, kto całą swoją świadomość skupia na

własnej osobie nie jest zdolny przyjąć innego niŻ własny punkt widzenia, nie moŻe

on być dobrym słuchaczem, a tym samym dobrym rozmówcą (mówcą)

- utrudnienia percepcyjne - trudno o efektywna komunikację, jeŻeli nie

rozumiemy rozmówcy, poniewaŻ ten mówi zbyt szybko, niewyraźnie artykułuje

wyrazy, jaka się etc.

- Stereotypy - chętniej słuchamy osób o wysokim statusie społecznym niŻ tych,

których status jest niski. JeŻeli rozmówca posiada określone atrybuty wskazujące

na wysoki status społeczny, wówczas poświęcamy mu więcej uwagi, okazujemy

więcej uprzejmości, chętniej zgadzamy się z jego poglądami

- Wybiórczość uwagi - powaŻnym utrudnieniem jest koncentrowanie się jedynie na

określonych faktach zamiast całokształcenia wypowiedzi. jeŻeli słuchacz całą

swoją uwagę skupia na tym , by zrekonstruować przebieg zdarzenia, które jest

przedmiotem opowieści, moŻe nie dostrzec innych waŻnych aspektów

- Samopoczucie - sposób patrzenia na Życie w duŻej mierze zaleŻy od

uwarunkowań psychologicznych. Wartości, poglądy, cele wyznaczają ogólne i

relatywnie stałe ramy, natomiast stan psychofizyczny doraźnie zmienia sposób

postrzegania zdarzeń

Techniki aktywnego słuchania :

• odzwierciedlanie - informujemy rozmówcę jak zrozumieliśmy jego

odczucia lub intencje

• parafrazowanie - ujmujemy w inne słowa zasłyszany komunikat,

upewniając się czy dobrze został zrozumiany

• klaryfikacja - skłaniamy rozmówcę do skoncentrowania się na głównej

idei komunikatu lub prosimy o bardziej precyzyjne wyjaśnienie sprawy

• potwierdzenie - odpowiadamy pewne słowa, potwierdzając, Że jesteśmy

zainteresowani wypowiedzią i słuchamy uwaŻnie

Autoprezentacja - celowe działanie zmierzające do wytworzenia w otoczeniu społecznym

(audytorium) poŻądanego przez jednostkę wizerunku własnej osoby; zarządzanie wizerunkiem

Psychologowie mianem autoprezentacji określają proces kontrolowania przez jednostkę

sposobu, w jaki jest postrzegana przez otoczenie, autoprezentacja określana jest jako

manipulowanie otoczeniem.

Zachowania i motywacje autoprezentacyjne:

a) podawane w literaturze motywy podejmowania zachowań autoprezentacyjnych:

- dąŻenie do maksymalizacji bilansów zysków i kosztów w relacjach społecznych

- podwyŻszenie/ ochrona poczucia własnej wartości

- tworzenie, podtrzymywanie określonej toŻsamości

b) motywacja autoprezentacyjna:

- wzrasta w sytuacji bycia w centrum uwagi

- zaleŻy od wartości i znaczenia oczekiwanych rezultatów, od tego jakie

konsekwencje dla nas będzie miało wywarcie takiego a nie innego wraŻenia

WaŻne:

Autoprezentacja wzrasta, gdy oceniająca osoba jest płci przeciwnej, o cechach

poŻądanych społecznie, atrakcyjna, kompetentna, o wysokiej pozycji społecznej, obdarzona

władzą.

Analiza audytorium

Przygotowując prezentację trzeba rozwaŻyć do kogo adresujesz swoją wypowiedź.

Najbardziej udane wystąpienia to tzw. przygotowywane z myślą o konkretnej publiczności z

uwzględnieniem wiedzy postaw sympatii i antypatii członków audytorium. Przy trafnej

analizie audytorium moŻna tak kierować swoją prezentacją, by osiągnąć swoje cele przy tym

audytorium.

Strategie autoprezentacji

1) ingracjacja

• jej celem jest sprawienie na audytorium wraŻenia osoby sympatycznej i atrakcyjnej

przebywanie z którą jest nagradzające dla partnera

• formami/technikami igracjacji które słuŻą zwiększeniu właściwej atrakcyjności dla

partnera są: konformizm, podnoszenie wartości partnera, świadczenie uprzejmości,

opisywanie własnej osoby

• im większa doniosłość bycia atrakcyjnym i im większe subiektywne

prawdopodobieństwo odniesienia sukcesu, tym silniejsza tendencja do podjęcia

integracji

• dylemat intgracjatora - im większa zaleŻność tym większa motywacja do integracji

ale teŻ większy krytycyzm odbiorcy naszych zachowań i w konsekwencji większe

prawdopodobieństwo

2) zastraszanie

• dąŻenie do tego by partner przypisał aktorowi właściwość „bycia niebezpiecznym”

osoba podejmująca zastraszanie chce wzbudzić strach

• przykładem intymediatora moŻe być bandyta wymuszający pieniądze - sugeruje on

otoczeniu taki wizerunek własnej osoby która zwiększa zakres sprawowania przez

niego społecznej kontroli

• intymidacja to forma przeciwstawna do integracji, zachowania takie zmniejszają

atrakcyjność aktora, zwiększają dystans między partnerami. Dlatego intymidacja

pojawia się najczęściej w interakcjach, które nie są całkowicie dowolne (rodzina,

praca, szkoła, wojsko)

• intymidatoria nie muszą być w pełni świadomą manipulacją otocznieiem, mogą być

spontaniczne

3) promowanie siebie

• dąŻenie aktora do przypisania mu oceny „bycia kompetentnym” poprzez

prezentowanie wysokiego poziomu uzdolnień ogólnych np. inteligencji oraz

specyficznych np. szybkiego pisania. Łączy sobie cechy 2 pierwszych form

autoprezentacji

• posługujemy się nią niemal zawsze, niezaleŻnie od kontekstu sytuacyjnego

• dotyczy centralnych składników „Ja” dlatego ma charakter selektywny a nie totalny.

Ludzie nie mają problemów z przyznawaniem się do swoich braków zajmujących

peryferyczne miejsce w strukturze „ja”. Zawsze staramy się utrzymać wizerunek

osoby sprawnej i kompetentnej na wymiarach centralnych dla poczucia własne

wartości

• Paradoks autopromotora - bierze się stąd Że silne, autoprezentacyjne roszczenia do

wysokiego poziomu kompetencji podejmujemy w sytuacji wątpliwych kompetencji

zazwyczaj prowadzi to u odbiorcy do uruchomienia „poprawki zmniejszającej ”

* zaleŻnie od kontekstu kulturowego i sytuacyjnego eksponujemy, bądź łatwość z jaką

przychodzi nam uzyskiwanie sukcesów (sugerujemy w ten sposób, Że mamy wybitne

uzdolnienia), bądź tez ogrom wkładu pracy (wskazujący partnerowi, Że jesteśmy

zdolni do duŻego wysiłku)

4) świecenie własnym przykładem:

• autoprezenter „moralista” dąŻy do tego, by inni postrzegali do jako prawego i

moralnego, podnieśli swoją uczciwość, obowiązkowość itd.

• Ten typ dokonuje się przez czyny

• Protoplastami osoby moralnej byli np. Budda, Ghanki, Nelson Mandela itp., jednym

z wariantów moralnej autoprezentacji jest :wojująca ideologia: dla obrony swoich

przekonań ( np. prawa człowieka), ludzie poprzez dobrowolne ograniczenia próbują

wpłynąć na instytucje dysponujące wysoką mocą społeczną

• Osoba dokonująca autoprezentacji moralnej podwyŻsza swoje moŻliwość wpływu

społecznego przez zaktywizowanie u partnera normy społecznego zobowiązania

5) Wizerunek człowieka bezradnego:

• forma autoprezentacji stosowana przez osoby nie posiadające zdolności i

kompetencji itd. Aktor wykorzystuje tu własną słabość i zaleŻność. Poprzez

podkreślenie braku zdolności i wyeksponowanie zaleŻności od innych, aktor stara

się zaktywizować u partnera normę zobowiązania czy odpowiedzialności i

solidarności społecznej (za innych), skłania go do pomocy

• strategia ta jest ryzykowana i rzadko stosowana, gdyŻ wiąŻe się z kosztami (np.

zagroŻenie poczucia własnej wartości)

6) strategia edynburska:

• sprawia wraŻenie, Że nie robi się nic innego poza pracą

7) strategia harwardzka:

• polega na sianiu leku w sercach kolegów przez sprawianie wraŻenia, Że nigdy się nie

uczymy, a pomimo tego otrzymujemy wysokie oceny

8) Pławienie się w cudzej chwale:

• dąŻenie do poprawienia własnego wizerunku przez wiązanie się z ludźmi, którzy

odnieśli sukces lub są słowni

9)Kierowanie usprawiedliwień dla moŻliwej poraŻki:

• tworzenie utrudnień i wymyślanie usprawiedliwień dla samego siebie, Żeby w

wypadku niepowodzenia dysponować gotowym wytłumaczeniem

Tworzenia wizerunku własnego:

Świadome kreowanie wizerunku własnego wymaga nie tylko sprawności w

komunikowaniu (zarówno werbalny i niewerbalnym) czy umiejętności wykorzystania

atrybutów, które pozwalają zyskać akceptację społeczna, ale takŻe wiedzy na temat

metodologii dokonywania tego rodzaju zmian.

W całym procesie moŻna wyróŻnić następujące etapy:

• dokładne poznanie samego siebie, swojego dotychczasowego wizerunku

• określenie wizerunku docelowego

• wybór obszarów zmian

• wprowadzenie zmian z podziałem na długoterminowe (np. przekwalifikowanie się) i krótkoterminowe (np. zmiana stylu ubierania się)

• okresowa kontrola i wyciągnięcie wniosków na przyszłość

Samoutrudnianie jako forma autoprezentacji:

Samoutrudnianie jest to zachowanie, które niepewny sukces u człowieka przejawia nie

po, ale jeszcze przed ogłoszeniem czy dostępem do wyników. Działanie to ma na celu

ochronę przed ewentualna poraŻką, a właściwie wskazuje na moŻliwą przyczynę - inną niŻ brak zdolności.

Andrzej Sznupek określa samoutrudnianie jaki formę autoprezentacji.

W literaturze znajdujemy opisy 3 form strategii samoutrudniania:

• behawioralna - podmiot przez własne działanie utrudnia sobie osiągnięcie

sukcesu np. pije alkohol przed waŻnym zadaniem czy rezygnuje z

przygotowań do egzaminu

• niebehawioralna - demonstracyjne okazywanie przed przystąpieniem do

działania róŻnego typu słabości: symptomów lęku, pogorszenia nastroju,

dolegliwości fizycznych

• symboliczna - polegająca na negatywnej percepcji sytuacji zadaniowej,

czyli spostrzeganiu warunków jako mniej korzystnych niŻ są one w istocie

np. zadania jako trudniejszego a partnera, z którym osoba ma

współpracować, jako mniej zdolnego

Strategie samoutrudniania:

Strategie te pełnią tą samą funkcję - wskazują jak wcześniej wspomniano, na inną niŻ

brak uzdolnień intelektualnych przyczynę ewentualnej, późniejszej poraŻki: „gdybym nie pił”, „gdybym był w lepszym nastroju” itp.

Prawdziwie utrudniające są strategie behawioralne, które mogą bezpośrednio wpływać

na wynik (np. brak przygotowania), pozostałe 2 formy w większym stopniu wpływają nie tyle na wynik, co obraz osoby je stosującej (hipochondryk czy pesymista)

Wystąpienie publiczne - składniki (częśći):

1) inwencja - wybór celu i przedmiotu mowy, ustalenie przekonujacych

argumentów

2) kompozycja - uporządkowania materiałów w celu wywarcia największego

wraŻenia, dobór argumentów racjonalnych i emocjonalnych

3) erokucja - dobór właściwych słów

4) wygłoszenie - dopasowanie wzajemne głosu i gestów

5) pamięć - opanowanie i przećwiczenie treści mowy

Funkcje retoryki:

• informacyjna - skierowana do intelektu odbiorcy, argumentująca

racjonalnie

• estetyczna - wywołująca zachwyt, urzekająca pięknem formy

• emocjonalna - opanowująca wolę słuchacza, wzruszająca, argumentująca

emocjonalnie

Retoryka posługuje się róŻnymi typami argumentacji:

- jednostronne - eksponujące wyłącznie zalety punktu widzenia mówcy

- dwustronne - obok zalet dostrzeganie wad

- zwęŻające - przechodzące od argumentów ogólnych do szczegółowych

- rozszerzające - od argumentów szczegółowych do ogólnych

Chwyty artystyczne, które moŻe wykorzystać menadŻer w swojej autoprezentacji to m.in.:

- odwołanie do wiedzy audytorium

- odwołanie się do litości

- odwołanie się do próŻności słuchacza

- odwołanie się do uczuć słuchacza

- odwołanie się do tłumu, demagogiczne

- odwołanie się do powag, autorytetu

Efekty waŻne podczas autoprezentacji publicznej:

- efekt „pierwszego wraŻenia” - towarzyszy pierwszej chwili kontaktu i jest

niezwykle waŻny, gdyŻ nigdy nie moŻna zrobić pierwszego wraŻenia po raz drugi.

Ludzie szybko wyrabiają sobie opinie, a wolno ja zmieniają. Ludzie formułują

swoje pierwsze opinie w tzw. „pierwszych trzech dziesiątkach”

• pierwsze 10 sek

• pierwsze 10 elementów stroju i postawy

• pierwsze 10 słów, które się wypowie

Raz nabytego wraŻenia ludzie pozbywają się bardzo niechętnie. Po prostu nie lubią

zmieniać swych przyzwyczajeń i przyznawać się do pomyłki- nawet przed samym

sobą - dlatego warto zabiegać o swoje pierwsze dobre wraŻenie.

- efekt aureoli - efekt pierwszego wraŻenia ma znaczenie dla wizerunku

menadŻera, czyli jak będzie on postrzegany w przyszłości. Złe pierwsze wraŻenie

bardzo trudno zatrzeć, poniewaŻ nie lubimy zmieniać raz przyjętej opinii na czyjś

temat. Dobre wraŻenie o człowieku równieŻ moŻe długo pozostawać w

świadomości, utrzymać się pomimo ewidentnych zdarzeń wskazujących , Że ktoś

pozytywnie przez nas postrzegany wcale na pozytywne opinie nie zasługuje.

Utrzymanie się ogólnego dobrego albo złego wraŻenia o menadŻerze powoduje, ze

dobrze (albo źle) myślimy równieŻ o jego poszczególnych cechach albo

działaniach. Zjawisk to nosi nazwę efektu aureoli - jest to wpływ ogólnego

wraŻenia na specjalne wraŻenia.

- efekt kontrastowania - ludzie bardzo często kształtują swoja opinię o kimś na

podstawie cech, faktów, zdarzeń łatwych do dostrzeŻenia, spektakularnych,

wykorzystując swą skłonność do generalizacji

- efekt pierwszeństwa i świeŻości - gdy w planach są równieŻ autoprezentacje

innych menadŻerów najlepiej wystąpić na początku i na końcu. Odbiorcy

najdokładniej zapamiętują to co się wydarzyło ( o czym się mówiło) na początku

oraz to co się wydarzyło na końcu

Wywieranie wpływu na ludzi - materiały Michała D.:

•Indywidualne

• Masowe

Reguły wywierania wpływu:

a) WZAJEMNOŚĆ

•Opiera się na wzajemnych przysługach

•Dzięki wyświadczeniu przysługi przez nas rośnie szansa, Że nam zostanie wyświadczona

przysługa

•Nawet niechciana przysługa powoduje odwdzięczenie się

b) ZAANGAśOWANIE I KONSEKWENCJA

•Bazuje na skłonności do angaŻowania się

•Konsekwentne trzymanie się raz podjętej decyzji

•Wewnętrzna odpowiedzialność za decyzję

c) SPOŁECZNY DOWÓD SŁUSZNOŚCI

•Odwołanie się do instynktu stadnego

•Chcemy być tacy, jak inni

•„Tłum ma zawsze rację”

•Skonformizowana opinia

d) LUBIENIE I SYMPATIA

•Łatwiej powiedzieć „Tak”, jeśli znamy bądź polubimy rozmówcę

•4 rodzaje ludzi, których lubimy

•Zaprzyjaźnienie się z odbiorcą

•MoŻliwość warunkowania ofiary

e) AUTORYTET

•Oparty głównie na szacunku i strachu

•Posłuszeństwo wobec autorytetu

•Małe szanse obrony - kapitanoza

•Uwaga na opakowanie (ubiór, wygląd, atrybuty)

f) NIEDOSTĘPNOŚĆ

•Bardziej cenimy to, co niedostępne

• Fala emocji

•„Ograniczona ilość...”, „Nieprzekraczalny termin...”, „Limitowana seria...”, „Elitarny...”

•Obrona - racjonalna analiza

Techniki wywierania wpływu:

a) zajęcie stanowiska- Nakłonienie do wyraŻenia stanowiska ® nacisk na realizację

deklaracji

b) stopa w drzwi

•Stosowana, gdy zawiodła technika zajęcia stanowiska

• Dwa sposoby zastosowania:

- mała przysługa ® duŻa przysługa

- małe ustępstwo ® duŻe ustępstwo

• Odmiana - stopa w ustach

c) niska piłka

•pierwotna oferta jest bardzo korzystna

• przy realizacji traci ona na atrakcyjności - 2 sposoby działania:

- odebranie głównych wabików

- dołoŻenie niepotrzebnych elementów

d) oddziaływanie na emocje

•Odniesienie do podświadomych uczuć

• Odbiorca odbiera rzeczywistość w sposób zdeformowany

• Fałszywa gwarancja zaspokojenia potrzeb

e) konformizacja opinii

•Uogólnienie przekazywanego komunikatu

• Opinia niewielu staje się opinią ogółu

• Stosowana przy badaniach opinii publicznej

f) uwypuklenie własnej atrakcyjności fizycznej

•Wygląd inny, niŻ w rzeczywistości

• Trojakie zastosowanie:

- adoracja kobiety przez męŻczyznę

- bezpośrednie kontakty biznesowe

- kandydowanie na stanowisko pracy

Narzędzia wywierania wpływu:

a) wyzwolenie - reakcja

•Odbiorca otrzymuje bodziec wywołujący poŻądaną reakcję

• Opiera się na automatycznym podejmowaniu większości decyzji

• Narzędzie łatwe do wykorzystania w procesie wywierania wpływu

b) skrót myślowy

•Fragmentaryczny obraz sytuacji

• Uproszczenie toku myślenia

• Tylko pozytywne elementy opisu sytuacji

• MoŻe być spowodowany wcześniejszym uwarunkowaniem

c) wyzysk

•Jedna strona jest eksploatowana przez drugą na szkodę tej pierwszej

• Narzędzie moŻliwe do zastosowania w róŻnych sytuacjach

d)sztuka judo

•Narzędzie stosowane na późniejszych etapach wywierania wpływu

• Odbiorca podejmuje kolejne decyzje korzystne dla wywierającego wpływ

• Następne podjęte działania zdają się być logiczną konsekwencją podjęcia poprzednich działań

NLP (NEUROLINGWISTYCZNE PROGRAMOWANIE)

a) FILARY

•Relacje międzyludzkie

• Świadomość zmysłowa

• Myślenie wynikowe

• Elastyczność behawioralna

b) POZIOMY LOGICZNE

•Otoczenie

• Zachowanie

• Zdolności

•Poglądy i przekonania

• ToŻsamość

• Cel

c) ZMIANA PRZEKONAŃ

•Pomyślmy o prawdziwym przekonaniu

• Jakie są bodźce towarzyszące?

• Jakie przekonanie chcemy zmienić?

• NałóŻmy cechy prawdziwego przekonania na zmieniane

d) ETAPY DROGI DO SUKCESU

•Określ swój cel

• Podejmij działania

• WykaŻ świadomość zmysłową

• WykaŻ elastyczność zachowania

e)SPOSOBY WYWIERANIA WPŁYWU

•Wykreowanie siebie na autorytet

• Oddziaływanie na podświadomość

SYMULACJA

•otrzymywane komunikaty nie kryją Żadnego znaczenia

• niemal pełna swoboda działania ze strony wywierającego

wpływ

• najtrudniejszy do odparcia znany sposób wpływania

na ludzi

• potęŻna moc manipulacyjna

• zdobywanie wiedzy o obronie przed symulacją

moŻe zniszczyć psychikę

• ofiara staje się podatna na inne sposoby manipulacji

PODSUMOWANIE

•Nie zawsze jesteście kowalami swojego losu

• MoŻna manipulować druga osobą na róŻne sposoby,

których dobór zaleŻy od woli manipulującego

• MoŻecie być manipulowani mając pełną tego

świadomość

• Najlepsza obrona - zdrowy rozsądek, pewność siebie i

posiadana wiedza, jak cofnąć skutki wpłynięcia na nas

---