SZKOŁA GŁÓWNA SŁUŻBY POŻARNICZEJ
KATEDRA TECHNIKI POŻARNICZEJ			LABORATORIUM HYDROMECHANIKI
Ćwiczenie nr:	2	Grupa: „B” Wydział: ZSI - 29 Pluton I	Imię i nazwisko		Ocena
Temat: MANOMETRY, POMIARY CIŚNIEŃ. CECHOWANIE MANOMETRÓW				Andrzej Rogalski
Prowadzący: bryg.mgr inż. Wojciech Zegar			Data wykonania: 16.03.2003	Data złożenia: 16.03.2003.

1. Cel ćwiczenia:

Celem niniejszego ćwiczenia jest cechowanie manometrów sprężynowego przy wykorzystaniu manometru obciążnikowo - tłokowego jako wzorcowego .

2. Schemat stanowiska badawczego:

Schemat stanowiska pomiarowego.

Stanowisko składa się z

1. Pompa

2. Manometr obciąznikowo - tłokowy

3. Manometr cechowany

4. Zespół kontrolny

5. Zbiornik

6 - 9. Zawory

10. Korpus

3. Wykonania ćwiczenia:

Na stanowisku zamontowano manometr spręzynowy, który ma być skalowany. Po przykręceniu manometru sprawdzamy, czy przyrząd jest wypoziomowany. Podkręcając pokrętłem pompki w prawo powodujemy uniesienie ciężarków na wysokość taką, aby dolna krawędź krążka podstawowego znajdowała się na równym poziomie ze wskaźnikiem położenia. W czasie wywoływania ciśnienia należy obciążniki utrzymać w ruchu obrotowym. Wprowadzamy w ruch obrotowy za pomocą ręki nadając im szybkość początkową około 100 obr./min. Sprawdzamy, czy wskazówki cechowanych manometrów nie drgają w czasie ruchu obrotowego tłoka.

Nie należy traktować jako wynik wadliwej pracy manometru obciążnikowego drgania wskazówki w czasie ruchu pompką, ponieważ jest to spowodowane chwilowym zachwianiem stanu równowagi między położeniem tłoka i całą objętością hydrauliczną. W przypadku stwierdzenia zbyt krótkiego czasu wirowania obciążników należy zaprzestać dokonywania pomiarów i zgłosić o powyższym prowadzącemu ćwiczenie.

Drganie wskazówki manometru może być spowodowane zanieczyszczeniami, zapowietrzeniem układu lub nieszczelnością układu. Żadne powody wykonawcze nie mogą być przyczyną drgania ani innych zakłóceń, ponieważ przyrząd jest wszechstronnie sprawdzony.

Jeżeli stwierdzone zostanie zbyt szybkie spadanie tłoka w czasie trwania ruchu obrotowego obciążników, to powodem tego może być nieszczelność układu hydraulicznego.

Po sprawdzeniu manometru obciążnikowo - tłokowego przystępujemy do skalowania manometru. Nakładamy odpowiednie obciążniki na krążek podstawowy, podnosimy je przy ruchu obrotowym do poziomu określonego poziomowskazem, wprowadzamy je ponownie w ruch obrotowy i notujemy odpowiednie ciśnienie na manometrze skalowanym oraz odczytujemy wartość napięcia z multimetra.

Skalowania manometru dokonujemy tylko przy trwaniu ruchu obrotowego i uniesionym tłoku do poziomu określonego poziomowskazem. Ciśnienie odpowiednie ustalamy w ten sposób, że na krążek podstawowy nakładamy obciążniki o masach znanych. Nakładając obciążniki otrzymujemy odpowiednie ciśnienie. Podczas ćwiczenia stopniowo dokładano obciążniki odczytując wskazania ciśnienia na manometrze sprężynowym i równocześnie na ekranie multimetru typ 1331. współpracującego z czujnikiem ciśnienia typu OT - 23 Dane wstawiano każdorazowo do tabeli wyników

Na każdym obciążniku wykonane jest oznaczenie mówiące, ile kG/cm² odpowiada dany obciążnik. Po skończonym pomiarze zdjęto wszystkie obciążniki.

Tabela wyników

Ciśnienie wzorcowe Pw [at]		Manometr sprężynowy Pc [Mpa]		Czujnik ciśnienia MPa
1	12	0,1	1,2	0,098	1,180
2	11	0,2	1,1	0,197	1,082
3	10	0,3	1	0,295	0,984
4	9	0,4	0,9	0,394	0,885
5	8	0,5	0,8	0,492	0,787
6	7	0,6	0,7	0,591	0,689
7	6	0,7	0,6	0,689	0,590
8	5	0,8	0,5	0,787	0,492
9	4	0,9	0,4	0,886	0,393
10	3	1	0,3	0,984	0,295
11	2	1,1	0,2	1,082	0,197
12	1	1,2	0,1	1,180	0,099

4. Wykonanie obliczeń

Obliczenie błędu względnego procentowego

Przykładowe obliczenie dla manometru sprężynowego.

Δp = Pw - Pc  = 1 at - 0,1 Mpa  = 1 at - 1 at = 0

=
* 100 % = 0

Przykładowe obliczenie dla czujnika ciśnienia.

Δp = Pw - Pc  = 1 at - 0,098 Mpa  = 1 at - 0,98 at = 0,02

=
* 100 % = 2 %

Δp = Pw - Pc  = 3 at - 0,295 Mpa  = 1 at - 0,295 at = 0,05

=
* 100 % = 1,7 %

dla obciążenia rosnącego

Lp.	Ciśnienie wzorcowe Pw [at]	Manometr sprężynowy Pc [Mpa]	δ [%]	Czujnik ciśnienia Mpa	δ [%]
1	1	0,1	0	0,098	2
2	2	0,2	0	0,197	1,5
3	3	0,3	0	0,295	1,7
4	4	0,4	0	0,394	1,7
5	5	0,5	0	0,492	1,6
6	6	0,6	0	0,591	1,5
7	7	0,7	0	0,689	1,6
8	8	0,8	0	0,787	1,6
9	9	0,9	0	0,886	1,7
10	10	1	0	0,984	1,6
11	11	1,1	0	1,082	1,8
12	12	1,2	0	1,180	2

dla obciążenia malejącego

Lp.	Ciśnienie wzorcowe Pw[at]	Manometr sprężynowy Pc [Mpa]	δ [%]	Czujnik ciśnienia Mpa	δ [%]
1	12	1,2	0	1,180	1,6
2	11	1,1	0	1,082	1,6
3	10	1	0	0,984	1,6
4	9	0,9	0	0,885	1,7
5	8	0,8	0	0,787	1,6
6	7	0,7	0	0,689	1,6
7	6	0,6	0	0,590	1,7
8	5	0,5	0	0,492	1,6
9	4	0,4	0	0,393	1,7
10	3	0,3	0	0,295	1,7
11	2	0,2	0	0,197	1,5
12	1	0,1	0	0,099	1

Wnioski

Z wyników wynika, że cechowany manometr sprężynowy wskazuje wartości jednakowe z wartościami wynikającymi z przyłożonego obciążenia ( ciśnienia wzorcowego ). Błąd względny równy 0.

Wskazania miernika elektronicznego odczytującego wskazania czujnika ciśnienia różne od ciśnienia wzorcowego. Błąd względny większy od zera.

---