RYZYKO CYWILIZACYJNE XXI w.:
powstaje absolutnie nowa infoekonomia
gwałtownie wzrasta rywalizacja i konkurencja w obszarze
północ - południe
wschód - zachód
terroryzm (nuklearny) wojna biologiczna
pogłębia się w świcie nierówność ekonomiczna
powstaje tradycyjne na przełomie wieków antykultura w muzyce, malarstwie, literaturze, teatrze i kinie
nadchodzi era planetaryzmu (globu)
następują bardzo szybkie i nowatorskie zmiany w:
produkcji
sprzedaży
bankowości
marketingu
public relations itd.
kraje o niskiej kulturze - cechuje niski poziom gospodarki
RYZYKO CYWILIZACYJNE - WARIANT PESYMISTYCZNY:
nastąpi wielka katastrofa ekologiczna
na skutek efektu cieplarnianego zapanuje klimat subtropikalny w Europie
nastąpi globalny kryzys polityczny, kontrrewolucja mas ubogiej ludności z Afryki i Azji, która zburzy światowy ład i podstawy dobrobytu
atak na USA - terroryści z 11.09.2001r.
nawiązany może zostać kontakt z cywilizacją pozaziemską, co całkowicie zmieni stary system porządku
przypadkowo może powstać superinteligencja, która zdominuje ludzkość (S. Lem)
życie ludzkie zostanie przedłużone do 130 lat - co spowoduje konsekwencje socjologiczne i ekonomiczne
Terroryzm współczesny może zniszczyć w poszczególnych krajach i w skali globalnej zintegrowane systemy:
energetyczne
biologiczne
transportowe
informacyjne i inne
pierwsza próba to atak na Stany Zjednoczone z 11 września 2001 roku
WNIOSEK: świat biednych ludzi przetrwa kataklizm cywilizacyjny a świat bogatych prawdopodobnie zginie.
Co stanie się z cywilizacją wirtualną?
rozpadnie się (np. zapisy komputerowe)
globalizacja zrodziła chaos w świecie
Terroryzm i desperacja rodzą się z biedy, nędzy, niesprawiedliwości i braku szans na przyszłość - lepsze jutro. Przyczyny te istnieją zarówno w krajach biednych jak i w krajach bogatych, wysoko cywilizowanych. Amerykanie i NATO, którzy zaatakowali Afganistan nie usuwają tych przyczyn poprzez bombardowania. Nienawiść i determinacja biednych potęguje się. Brak jest pieniędzy, programów wyprowadzania biednych narodów z nędzy - sytuacja jest dramatyczna i bez szans na zmianę - poprawę.
USA - globalny system jednobiegunowy - po rozpadzie ZSRR w 1990r. świat stał się jednobiegunowy, USA zyskało absolutną przewagę w następujących dziedzinach:
GOSPODARKA
ekonomia internetowa - rozpoczęła się nowa era
giełdy - na rynkach finansowych dominuje dolar amerykański
globalizacja - gwarantuje Stanom Zjednoczonym rozpowszechnienie się amerykańskiego turbokapitalizmu na gospodarkę światową
wraz ze wzrostem bogactwa jednostek potęguje się nierówność społeczna
WOJSKO
65 dużych baz wojskowych USA w całym świcie
uzbrojenie typu „hightech” - gwarantuje absolutną przewagę - brak konkurencji
rakietowy system obronny oraz wojska szybkiego reagowania w całym świcie - powodują reakcje terrorystów
KULTURA
Hollywood: filmy i pop muzyka są znane i dominują wszędzie nawet w afrykańskim buszu
Język angielski jest światowym językiem
RYZYKO POLITYCZNE:
przyczyny wewnętrzne:
stosunek do obcokrajowców i inwestorów
instrumenty: protekcjonizm, cenzura, fałszowanie wyborów, polityczne więzienie i inne
różnice: etniczne, językowe, religijne
niebezpieczeństwo: radykalizacja - prawica - lewica
symptomy - konsekwencje: konflikty społeczne (demonstracje, strajki) itp.
przyczyny zewnętrzne
zależność od innych państw
negatywny wpływ sił politycznych i różnych religii
symptomy - konsekwencje: polityczna niestabilność, przewrót lub zamach stanu, partyzantka, wojna domowa, powstanie
RYZYKO ZWIĄZANE Z PROGNOZOWANIEM
Prognozując przyszłość należy mieć na uwadze następujące kryteria:
rozwiązywanie problemów w sposób rozdzielny nie jest możliwe
uzależnienie rozwiązań od doświadczeń z przeszłości prowadzi zwykle do fałszywych prognoz
wiara w stabilność systemów jest najczęściej błędem
złudna jest nadzieja rozwiązania problemów bez użycia futurystycznej wizji przyszłości
wiara w ideologizmy (totalitaryzm, faszyzm, fanatyzm itp.) jest błędem metodologicznym
tworzenie wizji przeszłości bez uwzględnienia procesu globalizacji nie jest konstruktywne i praktycznie nie jest możliwe
błędne jest przekonanie, że wizję przyszłego rozwoju państwa tworzy rządząca elita (rządzące elity chcą się tylko „nachapać” i nie myślą o przyszłości państwa)
twórczą rolę w państwach demokratycznych pełni opozycja
RYZYKO POLITYCZNE DLA POLSKI
Kapitalizm polityczny, czyli wykorzystywanie władzy w celu tworzenia kapitału.
Nepotyzm na wszystkich poziomach gospodarki i polityki (popieranie krewnych, czyli tzw. TKM)
Nowe zjawisko - komercjalizacja funkcji państwa polskiego - koncepcja obecnego rządu, czyli „wybieranie” do dna ostatnich dostępnych jeszcze źródeł kapitału w funduszach przeznaczonych na cele publiczne i społeczne (banki, firmy ubezpieczeniowe, telefonie, itp.)
Destrukcja - niszczenie demokratycznych struktur państwa polskiego
Geoekonomiczne siły bo walczą z sobą grupy zorganizowanego kapitału o polskie banki i instytucje finansowe (wkład kapitału zwraca się im w Polsce już po 7 latach, a nie po 20 jak w Unii Europejskiej)
Geopolityczne siły ponieważ ścierają się na terenie Polski, w walce o infrastrukturę strategiczną i przestrzeń informacyjną (polityczne interesy Stanów Zjednoczonych, RFN i Rosji)
Wykład dn. 04.10.2002r
PORZĄDEK GOSPODARCZY
Zasady światowego porządku gospodarczego
Organizacje: NATO, OSCE Organizacje: ILO, FAO, UNDP
Międzynarodowy porządek Międzynarodowy porządek
bezpieczeństwa społeczny
Organizacje: IMF, BIS Organizacje: WTO, OECD, UNCTAD
Międzynarodowy porządek Międzynarodowy porządek
walutowy i finansowy w handlu i konkurencji
Definicja ryzyka:
Ryzyko jest możliwością zaistnienia niepowodzenia a w szczególności możliwością zaistnienia zdarzeń niezależnych od działającego podmiotu, których nie może on dokładnie przewidzieć i nie może w pełni im zapobiec, a które przez zmniejszanie wyników użytecznych i/ lub przez zwiększanie nakładów odbierają działaniu zupełnie lub częściowo cechę skuteczności i korzyści.
Wzajemny wpływ kategorii ekonomicznych w gospodarce rynkowej
ZYSK
Konkurencja POPYT CENA PODAŻ Konkurencja
STRATA
Klasyfikacja ryzyka
Ryzyko gospodarcze i prawa do ryzyka:
Każdy podmiot gospodarujący ma prawo do decyzji ryzykogennych. Kwestię reguluje art.27 kodeksu karnego.
Podmiot gospodarujący ponosi odpowiedzialność kiedy:
podjął decyzję bez posiadania odpowiedniej wiedzy o sprawie, której ryzyko dotyczy
popełnił błąd w sztuce działania co może wynikać z braku fachowego przygotowania, niedbalstwa, lekkomyślności
Odpowiedzialność - sankcje karne:
Art.298 „kto jest zobowiązany do zajmowania się sprawami majątkowymi (...) przez nadużycie udzielonych im uprawnień powoduje znaczną szkodę majątkową podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat”
W Art.296 zapisany jest rygor pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat jeżeli sprawca działa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej.
Złagodzenie kary:
Art.296 „jeżeli sprawca działa nieumyślnie wówczas podlega karze pozbawienia wolności do lat 3”
§ 5 mówi, że nie podlega karze kto przed wszczęciem postępowania dobrowolnie naprawi w całości wyrządzoną szkodę.
Art.297-309 kodeksu karnego zawiera szczegółowe uwarunkowania w zakresie przestępstw kredytowych, bankowych oraz ubezpieczeniowych
Ryzyko prawne:
ryzyko wadliwej identyfikacji potrzeb legislacyjnych
ryzyko nadmiernego unormowania
ryzyko niedostatecznego uregulowania
ryzyko niedostosowalności w praktyce określonej legislacji
ryzyko indolencji organów w stosowaniu prawa
ryzyko nadużywania prawa z inspiracji politycznych i gospodarczych sił nacisku
ryzyko negatywnych skutków nieznajomości prawa
Ryzyko siły wyższej - wypadki losowe:
klęski i wypadki żywiołowe o dużym zasięgu: trzęsienia ziemi, powodzie, huragany, epidemie choroby zakaźnej i inne
wypadki, których źródłem są konflikty społeczne i czyny niedozwolone: terroryzm, wojny domowe itp.
awarie np. zawalenie się mostu lub tunelu
wypadki transportowe np. zatonięcie statku
wypadki losowe, wynikające z poczynań organów suwerennego państwa np. embargo handlowe, nacjonalizacja mienia firm zagranicznych i inne
Inne rodzaje ryzyka:
ryzyko związane z realizacją kontraktu eksportowego i importowego
ryzyko transportowe
ryzyko związane z wyborem zagranicznego ogniwa sprzedaży
ryzyko związane z ceną
ryzyko występujące w transakcjach kooperacyjnych, licencyjnych i kompensyjnych
ryzyko w systemie płatności: ryzyko kredytowe i ryzyko płynności
ryzyko finansowe:
ryzyko kursu walutowego
ryzyko przeliczenia walut
ryzyko kredytowe
ryzyko operacyjne
ryzyko inwestycji finansowej
ryzyko ubezpieczeniowe
ryzyko polityczne (ryzyko kraju)
Identyfikacja
Dokumentacja, zarządzanie Zdywersyfikowane Pomiar i ocena
i kontrola ryzyko
Prognoza i opcje
Definicja:
Zasadniczym celem zarządzania ryzykiem jest z jednej strony poprawa wyników finansowych przedsiębiorstwa, a z drugiej zapewnienie takich warunków, aby instytucja nie poniosła strat większych niż założone.
W praktyce chodzi o to aby ryzyko maksymalnie ograniczać i zabezpieczać się jak najlepiej przed jego skutkami.
Zarządzanie ryzykiem dotyczy rozpoznawania rodzaju ryzyka z jakim firma może mieć do czynienia, jego kontrolowania i pomiaru.
Należy wyraźnie powiedzieć, że o zarządzaniu ryzykiem można mówić tylko wtedy, gdy ryzyko może zostać skwantyfikowane.
KOLEJNE FAZY OPANOWANIA RYZYKA (risk managment)
Kolejne fazy |
Sposoby i środki zaradcze |
1. Identyfikacja ryzyka |
|
2. Analiza ryzyka i zrozumienie jego istoty |
|
3. Podanie wariantów możliwych rozwiązań |
|
4. Oszacowanie ryzyka i określenie granic |
|
5. Decyzje w obszarze ryzyka (procedury) |
|
6. Monitorowanie i kontrola podjętych działań |
|
ALTERNATYWNE DZIAŁALNIA WOBEC RYZYKA
Alternatywne działanie
|
Stopień ryzyka |
W jaki sposób? |
Ponoszenie ryzyka |
bardzo wysokie |
Przejęcie całego ryzyka na siebie
|
Własne pokrycie ryzyka |
wysokie |
|
Dywersyfikacja i rozproszenie ryzyka |
średnie |
sposoby rozpraszani ryzyka; na różne produkty, branże, rynki, klientów
|
Kompensacja ryzyka (hedging) |
średnie |
|
Przenoszenie ryzyka |
małe |
|
Unikanie ryzyka |
bardzo małe |
zaniechanie działania |
WYBRANE AGENCJE RATINGOWE O ZASIĘGU GLOBALNYM
Nazwa agencji + siedziba główna |
Rok powstania |
Liczba pracowników |
Raporty dla liczby krajów |
Mood's Inventers Service USA |
1909 |
1500 |
70 |
Standard & Poor's USA |
1916 |
100 |
>70 |
Dun & Bradstreet USA |
1933 |
11000 |
130 |
Fitch ICBA - Francja |
1924 połączone z ICBA 1997 |
1100 |
75 |
Duff & Phelps Credit Rating Co. USA |
1932 |
600 |
>50 |
AM Best Co. USA |
1999 |
>400 |
65 |
Japan Rating and Investment Information Inc. Japonia |
1985 |
140 |
35 |
KLASYFIKACJA LITEROWA WYBRANYCH AGENCJI RATINGOWYCH
S & P |
Moody's |
Definicja dotycząca ryzyka
|
AAA |
Aaa |
Najwyższa jakość nie ma ryzyka inwestycji
|
AA |
Aa |
Wysoka jakość prawie nie ma ryzyka inwestycji
|
A |
A |
Dobra jakość niewielkie ryzyko inwestycji
|
BBB |
Baa |
Średnia jakość nieliczne ryzyko inwestycji
|
BB |
Ba |
Prawie średnia jakość średnie ryzyko inwestycji
|
B |
B |
Niska jakość poważne ryzyko inwestycji
|
CCC |
Caa |
Zła jakość bardzo wysokie ryzyko inwestycji
|
CC |
Ca |
Bardzo zła jakość wysokie ryzyko inwestycji
|
C |
C |
Ekstremalnie zła jakość ekstremalne ryzyko inwestycji
|
D |
D |
Bez komentarza |
Podpisanie umowy o nadanie ratingu (wyznaczenie analityka wiodącego)
przekazanie niezbędnych informacji spotkania
przygotowanie analizy dla
komitetu ratingowego
nadanie ratingu
poinformowanie emitenta - publikacja monitorowanie - zmiana oceny
Wykład dn. 08.11.2002r.
RYZYKO BANKOWE
PASYWNE AKTYWNE
Rodzaje ryzyka bankowego:
ryzyko stopy procentowej jest to wrażliwość dochodów banku na przyszłe zmiany stopy procentowej
ryzyko płynności wynika z niedopasowania kwot i terminów płynności aktywów i wymagalności pasywów
ryzyko kredytowe związane jest przede wszystkim z niebezpieczeństwem niewypłacalności kredytobiorcy. Zagrożenie na ogół może wynikać z niepowodzenia w realizacji przedsięwzięcia z winy kredytobiorcy lub otoczenia gospodarczego.
ryzyko dewizowe obejmuje ryzyko walutowe i zmiany kursu walut
ryzyko walutowe to niebezpieczeństwo pogorszenia się sytuacji finansowej banku na skutek niekorzystnej zmiany kursu walutowego
ryzyko kursowe polega na tym, że w następstwie niekorzystnych zmian kursów walutowych może nastąpić zmniejszenie należności lub zwiększenie zobowiązań w transakcjach zagranicznych w przeliczeniu na walutę krajową
Istota ryzyka stopy procentowej: ryzyko stopy procentowej to niebezpieczeństwo negatywnego wpływu zmian rynkowej stopy procentowej na sytuację finansową banku.
KLASYFIKACJA RYZYKA STOPY PROCENTOWEJ
Ryzyko związane z Ryzyko związane z
pozycjami o stałe stopie pozycjami o zmiennej stopie
Ryzyko związane z papierami
wartościowymi o stałej stopie
procentowej
Ryzyko stałej stopy - efektem może być:
zmniejszenie się różnicy pomiędzy odsetkami otrzymanymi i płaconymi przez bank
konieczność przewartościowania i spisania na strat części wartości papierów wartościowych o stały oprocentowaniu
Ryzyko zmiennej stopy procentowej to niebezpieczeństwo zmniejszenia różnicy między kwotą otrzymanych a płaconych odsetek przy zmianach rynkowej stopy procentowej.
Wielkość ryzyka stopy procentowej zależy od:
wielkości zmian rynkowej stopy procentowej
wolumenu transakcji, dla których terminy zmiany oprocentowania są zsynchronizowane
długości czasu, na który zostały zawarte transakcje
Kształtowanie się rynkowej stopy procentowej. Najbardziej znane teorie prognozowania stopy procentowej to :
teoria oczekiwań - czyli oczekiwania uczestników rynku na spadek lub wzrost stopy
teoria preferencji płynności tzn. że w miarę upływu czasu wzrasta niepewność co do kształtowania się stopy procentowe
teoria segmentacji rynku - kształtowanie się stawek procentowych dla różnych okresów wynika każdorazowo z relacji między podażą środków finansowych i popytem na nie
Metody kwalifikacji ryzyka stopy procentowej:
metoda luki lub niedopasowania polega na analizie niedopasowania okresów przeszacowania aktywów, pasywów i pozycji pozabilansowych w wybranych odcinkach czasu. Może być stosowana do szacunkowej oceny ryzyka stopy pozycji o stałej stopie procentowej
metoda analizy okresowej lub duration stosowana jest przede wszystkim do oceny ryzyka stopy procentowej inwestycji w papiery wartościowe o stałej stopie procentowej.
Duration - to średni ważony okres oczekiwania na wpływy środków pieniężnych z danego instrumentu finansowego czyli foward, swap, opcja.
metoda badania elastyczności stopy procentowej stwarza możliwości analizy ryzyka związanego z pozycjami o zmiennej stopie procentowej a nie tylko o stałej stopie, jest to stopień reakcji oprocentowania aktywów lub pasywów na wahania rynkowej stopy procentowej
modele symulacyjne stwarzają najszersze możliwości oceny ryzyka stopy procentowej w tym zagrożeń wynikających z zastosowania nowych instrumentów finansowych.
Zarządzanie ryzykiem stopy procentowej:
Celem zarządzania ryzykiem stopy procentowej jest zredukowanie wielkości tego ryzyka a nie jego całkowite ograniczenie. Punktem wyjścia do zarządzania ryzykiem stopy procentowej jest jego:
pomiar - I etap - mierzyć można przy pomocy: metody luki, analizy okresowej lub modeli stymulacyjnych
II etap: zbadanie wrażliwości banku na zmiany stopy
II etap: wybór odpowiednich przedsięwzięć mających na celu zmniejszenie jego rozmiarów czyli:
wyznaczenie odpowiednich limitów
zmiana struktury aktywów i pasywów
umowy z klauzulą zmiany oprocentowania
stosowanie instrumentów pochodnych
Limity powinny być wyrażone w wartościach bezwzględnych i względnych.
Zmiana struktury pasywów i aktywów w przypadku znacznych rozmiarów niedopasowania.
Umowa z klauzulą umożliwia ją automatyczne dostosowanie stawek bankowych do warunków rynkowych.
Klasyfikacja kursu walutowego. Z uwagi na czynnik zmienności kursy dzielą się na stałe i płynne.
KURSY STAŁE:
sztywny kurs walutowy (1870-1913 - waluta złota)
system stałych kursów walutowych (Bretton Woods - po 1945r.)
system stałych kursów z tolerowaną marżą odchyleń (MFW)
stałe kursy ze stopniową systematycznie niewielką zmianą parytetu (kurs pełzający)
KURSY PŁYNNE:
kurs rynkowy - wynika ze stosunku podaży i popytu na rynku walutowym
kurs rynkowy administrowany w określonym przedziale wahań
kurs urzędowy ustalany na mocy decyzji władz monetarnych
Ponadto różnią się:
z uwagi na termin zawarcia transakcji: kurs kasowy (spot) i kurs terminowy (forward)
z uwagi na ilość poziomów kursu: jednolity i zróżnicowany
z uwagi na stosunek do kurów równowagi: podwartościowy i nadwartościowy
z punktu widzenia siły nabywczej: kurs efektywny i realny
ze względu na stosunek do inflacji: nominalny i realny
Ryzyko kursu walutowego polega na wpływie wahań kursów walutowych, pomiędzy wybranymi walutami i względem waluty bilansowej, na wynik finansowy banku. Ryzyko takie wynika z niedopasowania struktury walutowej pasywów i aktywów w banku.
Transakcje międzynarodowe mają znacznie wyższe ryzyko niż krajowe z powodu:
zróżnicowania struktury geograficznej kierunków wymiany, powstania nowych firm handlowych, różnorodności operacji płatniczych
możliwości zmiany sytuacji politycznej i gospodarczej kraju, w którym prowadzone są transakcje handlowe
Trzy rodzaje ryzyka kursu walutowego:
ryzyko strategiczne (ekonomiczne) wynika z tych czynników ekonomicznych, które urealniają kursy, zwłaszcza z inflacji
ryzyko transakcyjne wynika ze zmiany jednej waluty na drugą (eksport/ import)
ryzyko translacyjne powstaje na skutek konieczności przeliczania i ujęcia w sposób statyczny zmiany kursów walutowych dla potrzeb bilansu i rachunku wyników.
Wynika to z międzynarodowych standardów rachunkowości. Dokonuje się to poprzez rewaluację, która jest sposobem sprowadzenia wszystkich składników aktywów i pasywów do bieżącej wartości rynkowej w oparciu o bieżące kursy walut. Rewaluacja dzieli się na:
bieżącą
dzienną
okresową
Statyczne przedstawienie ryzyka kursu walutowego:
otwarta pozycja walutowa - jest to różnica pomiędzy wartością całości aktywów i pasywów w walucie obcej, wyrażona w walucie krajowej
W zależności od znaku (+ lub -) otrzymanej różnicy aktywów i pasywów można mówić o długiej lub krótkiej pozycji w danej walucie. Pozycja długa to nadwyżka należności w danej walucie nad zobowiązaniami w tej samej walucie. Pozycja krotka to niedobór aktywów w danej walucie w stosunku do pasywów w tej walucie.
Wyróżnia się trzy rodzaje pozycji otwartych:
w poszczególnych walutach, to znaczy w danej walucie minus pasywa w danej walucie
globalną netto - równą różnicy sumy pozycji w poszczególnych walutach
maksymalną (suma otwartych pozycji) łącznie, ryzyko banku w obszarze zmian kursu walutowego
Od czego zależy wielkość ryzyka walutowego w banku w danym okresie:
od wielkości otwartych pozycji walutowych
od terminów zapadalności ich wymagalności, planowanych transakcji
od zakresu zmian kursu walutowego
Zarządzanie ryzykiem kursu walutowego - ryzyko wynikające z operacji walutowych powinno być zabezpieczone adekwatnym poziomem funduszy własnych.
Każdy bank prowadzący transakcje walutowe powinien posiadać system zarządzania ryzykiem, który:
umożliwia ocenę i monitorowanie zdolności kredytowej każdego kontrahenta
zapewnia prawidłową działalność dealerów
określa wszystkie aktualne zobowiązania banku
umożliwia monitorowanie faktycznych i naliczonych zysków i strat, a także odnośnych opłat i prowizji, otrzymanych i zapłaconych.
śledzi przepływy gotówki i zabezpieczenie środków banku
umożliwia monitorowanie narażenia banku na ryzyko rozliczenia
zapewnia sprawne przygotowanie informacji dla kierownictwa
opowiada wymogom sprawozdawczości zewnętrznej
sprawdza przestrzeganie regulaminów i procedur
ujawnia pozabilansowe operacje dealerskie
Cztery techniki zarządzania ryzykiem kursu walutowego:
analiza otwartych pozycji walutowych - mogą to być np.: pożyczka banku w USD na krótki termin oraz na kupno jenów na krótki termin. Transakcja zabezpieczająca (np.: na 1 rok) polegałaby na sprzedaży krótkoterminowych jenów i kupnie długoterminowych jenów w transakcji krótkoterminowej. Operacja wyeliminuje ryzyko walutowe.
analiza średniego czasu oczekiwania kursów walutowych - w tym przypadku mogą zaistnieć następujące sytuacje:
zmiana wartości obligacji w obcej walucie w stosunku do stóp procentowych w tej walucie
zmiana wartości obligacji w walucie obcej w stosunku do stóp procentowych w walucie krajowej
zmiana wartości obligacji w walucie obcej w stosunku do stopy procentowej spot.
analiza symulacyjna kursów walutowych - technika ta jest oparta na rozkładach prawdopodobieństwa dla walut i stóp procentowych w różnych krajach
analiza zmienności kursów walutowych - analiza ta opiera się na tzw. modelu Blacka-Scholesa, celem jej jest zabezpieczenie się przed ryzykiem opcji lub syntetyczne stworzenie opcji walutowych.
RYZYKO BANKOWE
1
Konkurencja
Konkurencja
Ryzyko w działalności gospodarczej
Ryzyko w sferze działalności produkcyjnej
Ryzyko w działalności handlowej
Ryzyko w sferze działalności finansowej
Ryzyko bankowe
Ryzyko giełdowe
Zmiana wartości pieniądza
Zmiana stopy procentowej
Zmiana kursów walutowych
Zmiana kursów pap. wart.
Utrata płynności
kredytowe
Niekorzystna struktura aktywów i pasywów banku
Utrata zdolności płatniczej kredytobiorcy
Utrata zabezpieczenia kredytu
Ujemny wynik finansowy kredytobiorcy