41. Definicja odruchu, rodzaje odruchów, przykłady. Łuk odruchowy i jego składowe.
1) Odruch - jest to odpowiedź narządu wykonawczego ( efektora) na bodziec działający na receptor i zachodząca przy udziale ośrodkowego układu nerwowego. Kartezjusz XVIIw.
2) Rodzaje odruchów:
a) podział ze względu na pochodzenie:
- bezwarunkowe (wrodzone), gatunkowe - zachodzą dzięki drogom dla impulsów nerwowych łączących określone receptory z określonymi efektorami, które wykształciły się już w rozwoju filogenetycznym. Np. oddychanie, połykanie, wydzielanie śliny
- warunkowe (nabyte), osobiste- pojawiają się dzięki nowym połączeniom, które powstają w rozwoju ontogenetycznym. Charakteryzują się dużą zmiennością odpowiedzi na bodźce, w przeciwieństwie do odruchów wrodzonych, które dają zawsze tę samą odpowiedź na ten sam bodziec. Występowanie odruchu nabytego jest uwarunkowane działaniem zespołu bodźców
Np. ślinienie się psa na dźwięk dzwonka, jeśli wcześniej bodziec ten był wywoływany wraz z podaniem pożywienia
b) podział ze względu na budowę łuku odruchowego:
- proste - monosynaptyczne ( dwuneuronalne )
- złożone
* bisynaptyczne ( trójneuronalne )
* polisynaptyczne ( wieloneuronalne )
c) podział ze względu na lokalizację ośrodków nerwowych łuku odruchowego:
- rdzeniowe
-mózgowe
d) ze względu na receptor:
-eksteroceptywne
-interoceptywne
-propioceptywne
e) ze względu na efektor:
-troficzne ( mięśnie gładkie )
-ruchowe ( mięśnie poprzecznie prążkowane )
-wydzielnicze ( komórki gruczołowe)
-naczynioruchowe ( mięśnie gładkie naczyń krwionośnych )
f) ze względu na aspekty biologiczne
-zachowawcze
-ochronne
g) ze względu na unerwienie i wykonywaną czynność:
-somatyczne
-wegetatywne ( autonomiczne )
3) Łuk odruchowy - to droga jaką przebywa impluls nerwowy od receptora do efektora.
4) Składowe łuku odruchowego:
Receptor ( narząd odbierający )
Aferentne włókno nerwowe ( droga Dośrodkowa - neuron czuciowy )
Ośrodek nerwowy
Eferentne włókno nerwowe ( droga odśrodkowa - neuron ruchowy )
Efektor ( narząd wykonawczy )
42. Planowanie i wykonywanie ruchu dowolnego. Rola układu pozapiramidowego, móżdżku i układu siatkowatego w powstawaniu ruchu dowolnego.
1) Planowanie i działanie
korowe ośrodki motywacyjne
tzw. pola kojarzeniowe
( przednia część płatów czołowych)
pierwsze źródło bodźców - tu
powstaje zamiar ruchu dowolnego
będący rozkazem jego wykonania
Układ pozapiramidowy,
Wyszukiwarka