WOJEWÓDZKI OŚRODEK DOSKONALENIA NAUCZYCIELI W ŁODZI

MAŁY EUROPEJCZYK

W PRZEDSZKOLU

MATERIAŁY METODYCZNE I SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Łódź 2006r.

Wstęp

Procesy cywilizacyjne zachodzące na świecie i w Europie wykazują kierunki integracji politycznej, militarnej i społecznej, demokratyzacji życia, oraz ściślejszych

i pełniejszych międzyludzkich i międzynarodowych kontaktów. Dlatego przygotowanie młodego pokolenia, któremu przyjdzie przeżywać swoją dorosłość

w Europie zjednoczonych narodów i państw, staje się ważnym zadaniem dla wszystkich odpowiedzialnych za sprawy edukacji.

Tematy związane z integracją europejską pojawiają się na wszystkich szczeblach edukacji. Niewątpliwie przedszkole, jako pierwszy stopień edukacji ma trudne zadanie w tym zakresie. Przedszkolak to przecież mały człowiek, dla którego najważniejsi są rodzice, dziadkowie, z czasem koledzy z przedszkola. W myśl zasady, że przechodzimy od tego co najbliższe dziecku do tego co dalekie, o krajach Europy i Unii możemy zacząć mówić dopiero wtedy, kiedy dziecko pozna przedszkole, ma ugruntowane poczucie bezpieczeństwa, pozna najbliższą okolicę, dzielnicę, miasto.

Edukacja przedszkolna stanowi przedmiot licznych debat w krajach UE. Unia jako organizacja zainteresowana jest edukacją swoich najmłodszych obywateli. Dlatego kraje członkowskie przyjęły następujące zalecenia dotyczące rozwoju placówek przedszkolnych i wskazała podjęcie następujących działań:

• Zwiększenie w poszczególnych krajach UE funduszy publicznych na rozwój placówek przedszkolnych

• Szersze udostępnienie edukacji przedszkolnej wysokiej jakości

• Dostępność do środowisk wiejskich i miejskich

• Dostępność dla dzieci o specyficznych potrzebach edukacyjnych

• Łączenie funkcji opiekuńczych i wychowawczych

• Bliskie relacje między placówkami a rodzicami i społecznością lokalną

• Zróżnicowanie placówek przedszkolnych

• Spójność między poszczególnymi ofertami edukacyjnymi

• Nauczanie na poziomie podstawowym i rozszerzonym

Wskazuje się na olbrzymi potencjał edukacji przedszkolnej i rolę jaka odgrywa ona

w rozwoju małego dziecka, a szczególnie w rozwijaniu zdolności do uczenia się.

Ważne jest zapewnienie dobrej jakościowo edukacji począwszy od przedszkola.

Prezentowana publikacja zawiera materiały metodyczne, scenariusze zajęć

i karty pracy z zakresu edukacji europejskiej opracowane przez uczestniczki kursu „Mały Europejczyk w przedszkolu”.

Mam nadzieję, że publikacja ta okaże się przydatna w pracy nauczycielek przedszkola, oraz zainspiruje je do opracowywania własnych scenariuszy zajęć

z dziećmi.

nauczyciel - konsultant

Mirosława Matczak

Materiał opracowany pod kierunkiem:

mgr Mirosławy Matczak

Autorki:

Małgorzata Marczak - Przedszkole Miejskie Nr 192 w Łodzi

Bożena Kolasa - Przedszkole Miejskie Nr 3 w Ozorkowie

Jolanta Kanicka - Przedszkole Miejskie Nr 3 w Ozorkowie

Elżbieta Dzikowicz - Przedszkole Miejskie Nr 2 w Konstantynowie Łódzkim

Ewa Bryńska - Przedszkole Miejskie Nr 10 w Łodzi

Alicja Gala - Przedszkole Miejskie Nr 10 w Łodzi

Danuta Kucińska - Przedszkole Miejskie Nr 215 w Łodzi

Wiesława Kałucka - Przedszkole Miejskie Nr 215 w Łodzi

Agnieszka Miśkiewicz - Przedszkole Miejskie Nr 231 w Łodzi

Agnieszka Jaszczyk - PM Nr 206 w Łodzi

Katarzyna Krajewska - PM Nr 206 w Łodzi

Małgorzata Woźniak - PM Nr 206 w Łodzi

Grażyna Pierzchałka - PM. Nr 36 w Łodzi

Dorota Woźniak - PM Nr 97 w Łodzi

Gabriela Nowak - PM Nr 114 w Łodzi

Anna Juchniewicz - Przedszkole im. Św. K. Boromeusza w Łodzi - Andrzejowie

Katarzyna Barańska - PM Nr 206 w Łodzi

Agnieszka Leszczyńska - PM Nr 206 w Łodzi

Grażyna Nowacka - PM Nr 206 w Łodzi

Beata Bibel - PM Nr 206 w Łodzi

Joanna Skorupa - PM Nr 206 w Łodzi

Anna Franczyk - PM Nr 206 w Łodzi

Marta Janiszewska - PM Nr 206 w Łodzi

Beata Kochaniak - PM Nr 206 w Łodzi

Katarzyna Warmińska - PM Nr 206 w Łodzi

Urszula Banasiak - PM Nr 7 w Łodzi

Beata Masica - PM Nr 14 w Zgierzu

Barbara Wnęk - PM Nr 200 w Łodzi

Katarzyna Grabowska - PM Nr 122 w Łodzi

Irmina Urbańczyk - PM. Nr 36 w Łodzi,

Marzena Iwanicka - PM. Nr 109 w Łodzi,

Katarzyna Kaźmierska - Przedszkole „Playshool” w Łodzi.

Katarzyna Wlazeł - PM Nr 8 w Pabianicach

Renata Pabich - SP w Bukowcu

Anna Marciniak - PM Nr 176 w Łodzi

Małgorzata Chorążewska PM Nr 176 w Łodzi

SPIS TREŚCI

1.Wstęp

2. Propozycje treści edukacji europejskiej

3. Korelacja edukacji europejskiej z innymi treściami

4. Scenariusze zajęć

• Podróż do słonecznej Italii

• Podróże po Europie - poznajemy Hiszpanię

• Wielka Brytania - cykl zajęć

• Holandia - kraj tulipanów i wiatraków

• Austria

• Dania

• Finlandia

• Grecja

• Hiszpania

• Niemcy

• Szwecja

• Włochy

• Wielka Brytania

• Francja

EDUKACJA EUROPEJSKA W PAŃSTWACH UNII EUROPEJSKIEJ	EDUKACJA EUROPEJSKA W POLSCE
Pielęgnowanie uniwersalnych wartości: Poszanowanie praw człowieka Kształtowanie postaw obywatelskich Kształtowanie tożsamości narodowej Określanie swojego miejsca w kulturze europejskiej	- Przybliżanie młodzieży idei zjednoczonej Europy - Ukazanie miejsca Polski w kulturze europejskiej - Tworzenie autorskich programów nauczania, klas o profilu europejskim, zakładanie klubów europejskich - Międzynarodowa wymiana młodzieży

EDUKACJA EUROPEJSKA NIE STANOWI ODRĘBNEGO PRZEDMIOTU

MODEL NAUCZYCIELA LANSOWANY PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ

• Wykształcenie wyższe

• Kreatywny i otwarty na wiedzę

• Postępowy i twórczy

• Ustawicznie doskonalący się

WYZWANIA

• Wykształcenie na poziomie akademickim

• Znajomość języków obcych

• Kształcenie ustawiczne

SZANSE

• Praca w krajach Unii Europejskiej

PROGRAMY OTWARTE DLA POLSKI

SOKRATES

Cele programu:

• Poprawa edukacji poprzez rozwój nauczania języków obcych, a także współpracę studentów i kadry akademickiej

Program Sokrates składa się z kilku części. Na pierwszym poziomie edukacji (przedszkola) jest realizowany Comenius. Ma na celu:

• Wspieranie międzynarodowej współpracy oraz wymiany między szkołami

• Zachęcanie do nauki języków obcych

LEONARDO DA VINCI
Program przeznaczony do kształcenia zawodowego. Nastawiony do zdobywania praktycznej wiedzy. Program realizuje 3 projekty:

• Pilotażowe

• Wymiana i staż

• Badania i analiza

MŁODZIEŻ

Program zajmuje się pozaszkolną, nieformalną edukacją młodych ludzi. Głównym celem jest zwalczanie rasizmu i nietolerancji. Program obejmuje działania:

• Młodzież dla Europy

• Wolontariat europejski

• Inicjatywa młodych

Propozycje treści w zakresie edukacji europejskiej

wg podstawy programowej wychowania przedszkolnego

1. Poznawanie i rozumienie siebie i świata.

1. Budowanie zaciekawienia wybranymi krajami Unii Europejskiej.

2. Stwarzanie sytuacji edukacyjnych pozwalających dziecku dostrzegać

i odkrywać ciekawe miejsca w Europie (UE).

3. Rozbudzanie zainteresowań literaturą wybranych krajów europejskich (itp. Dania - baśnie Andersena, Niemcy - baśnie Braci Grimm).

4. Poznawanie i stosowanie w zabawie flag wybranych krajów Europy.

5. Tworzenie okazji do poznawania kultury, zwyczajów wybranych krajów europejskich.

6. Poznanie tradycji i dzieł kultury wybranych krajów Unii Europejskiej.

7. Stwarzanie sytuacji pozwalających na doskonalenie pamięci

i umiejętności kojarzenia - konkursy, quizy itp.

2. Nabywanie umiejętności poprzez działanie.

1. Umożliwienie dziecku ekspresji, spostrzeżeń, przeżyć, uczuć w różnych formach działalności związanej z tematyką Unii Europejskiej.

2. Wspieranie działań twórczych w różnych dziedzinach aktywności dotyczącej problematyki unijnej.

3. Uczenie zasad bezpiecznego poruszania się w ruchu drogowym

i w czasie podróży.

4. Kształtowanie postaw prozdrowotnych i proekologicznych obowiązujących w krajach Unii Europejskiej.

3. Odnajdywanie swego miejsca w grupie rówieśniczej, wspólnocie.

1. Uczenie nawiązywania bliskiego kontaktu z osobami innej narodowości, uczenie tolerancji.

2. Zapoznanie się z kulturą innych narodów.

3. Odkrywanie przez dzieci znaczenia komunikacji niewerbalnej z ludźmi innej narodowości.

4. Nabywanie doświadczeń w wypowiadaniu się na temat życia dzieci

w innych krajach.

5. Wdrażanie do samodzielnego zdobywania informacji na temat krajów europejskich.

6. Wzorowanie się na pozytywnych postawach, doświadczeniach innych narodowości.

7. Tworzenie okazji do rozwiązywania sytuacji konfliktowych na zasadzie kompromisu i akceptacji innych ludzi.

4. Budowanie systemu wartości.

Kształtowanie postaw poprzez:

1. Poznawanie bohaterów literackich i filmowych wybranych krajów europejskich.

2. Ocena postępowania z uwzględnieniem postaw pozytywnych

i negatywnych.

3. Wykorzystanie literatury do rozwijania twórczości we wszystkich sferach rozwoju.

4. Zabawy integracyjne rozwijające poczucie przynależności do danej grupy (rodzina, przedszkole, osiedle, miasto, państwo, Europa).

5. Propagowanie idei współdziałania i współpracy.

Korelacja edukacji europejskiej z innymi treściami

EDUKACJA JĘZYKOWA

• wiersze, piosenki, legendy

• opis ilustracji

• rozmowy przy mapie, globusie

• zagadki

• krzyżówki, rebusy

• rozsypani sylabowe, wyrazowe, alfabet ruchomy

• poznawanie zwrotów obcojęzycznych

• opowiadania twórcze

• ćw. ortograficzne, gramatyczne

• inscenizacje utworów literackich

• prowadzenie dialogu między postaciami

• techniki twórcze

• quizy

• konkursy tematyczne

• czytanie, pisanie

• słuchanie i odtwarzanie dźwięków mowy

• wzbogacenie słownika czynnego
  (poznanie nowych słów i znaczeń np. gondola)

• zabawy badawcze, wnioskowanie, opis działań

• rymowanki

• wykorzystanie albumów

EDUKACJA PLASTYCZNA

• karty pracy

• zabawy graficzne

• prace plastyczne inspirowane słowem, piosenką, ruchem na temat dowolny

i określony

• konstruowanie gier

• konstruowanie z różnorodnego materiału

• galerie, plakaty

• poznawanie dzieł wybitnych twórców

• rysowanie z natury

• rysowanie wg wzoru

• tworzenie form płaskich i przestrzennych np. charakterystycznych budowli

• układanie i tworzenie puzzli

• malowanie, kolorowanie w konturze

• odwzorowywanie

• kalkowanie

EDUKACJA PRZYRODNICZA

• poznawanie roślin i zwierząt typowych dla danego kraju

• poznawanie oznaczeń na mapie dotyczących ukształtowania terenu (niziny, wyżyny, góry)

• wdrażanie w problematykę ochrony środowiska przyrodniczego (Parki Narodowe)

• warunki klimatyczne (Skandynawia-polarny, kraje śródziemnomorskie-klimat śródziemnomorski, Anglia-mgła itp.)

• uprawa charakterystycznych roślin (Holandia-tulipany, Grecja-oliwki, Francja-winorośl)

• Hodowla zwierząt

EDUKACJA MUZYCZNA

• poznawanie muzyki charakterystycznej dla danego kraju

• poznawanie tańców narodowych (Kankan - Francja, Zorba - Grecja, Walc - Austria, Polka - Czechy, Czardasz - Węgry itd.)

• zapoznanie z instrumentami typowymi dla danego państwa

• słuchanie, śpiewanie, instrumentacja piosenek

• rozwijanie umiejętności wyrażania muzyki ruchem

• nauka gry na wybranych instrumentach

• poznanie sławnych kompozytorów i piosenkarzy danego kraju

EDUKACJA SPOŁECZNO - MORALNA

• okazywanie przywiązania do rodziny, okazywanie troskliwości wobec ludzi starszych

• tradycje, zwyczaje, religie wyznawane w rodzinie europejskiej

• znajomość kolegów w grupie, współdziałanie, wspólne zainteresowania, zwyczaje

• poznawanie typowych potraw, strojów narodowych, zajęć ludności danego kraju

• rozumienie znaczenia symboli narodowych

• wskazywanie na mapie Europy - państw i stolic europejskich

• poznawanie wydarzeń historycznych i legend krajów europejskich

• zainteresowanie sławnymi Europejczykami oraz dziedzinami, w których się wsławili

• udział w corocznych obchodach „Święta Ziemi”

• rozpoznawanie na zdjęciach charakterystycznych budowli i miejsc dla danego kraju.

• rozumienie konieczności ochrony zagrożonych gatunków fauny i flory

• dowiadywanie się o niebezpieczeństwie zagrażającym środowisku naturalnemu ze strony człowieka (pożary, zatrucia wody i powietrza, zaśmiecanie)

• właściwe rozumienie praw dziecka i człowieka.

• powstrzymywanie się od presji i przemocy fizycznej, rozwiązywanie sporów na drodze porozumienia

EDUKACJA MATEMATYCZNA

• kształtowanie pojęć dotyczących orientacji przestrzennej: wskazywanie położenia krajów Unii Europejskiej na mapie (góra, dół, prawo, lewo, na, pod, obok, itp.)

• wielkość przedmiotów - duży, mały, średni, np. wielkość powierzchni krajów

• manipulowanie figurami geometrycznymi płaskimi i przestrzennymi (np. klocki lego, flagi)

• klasyfikowanie przedmiotów wg wybranych cech, np. przynależności narodowej - flagi, klocki lego - kolor, grubość, wysokość, wielkość itp.)

• przeliczanie, wykonywanie podstawowych działań matematycznych (cyfry, waluta, gry planszowe itp.)

• rozpoznawanie brył geometrycznych - budowle charakterystyczne dla wybranych krajów U E (kula, sześcian)

• używanie określeń „para”

EDUKACJA RUCHOWA

• tańce narodowe, układy taneczne (np. Zorba, Walc) - ruch przy muzyce

• zabawy i ćwiczenia z elementami równowagi, np. chodzenie po zboczu góry

(w Alpach)

• zabawy i ćwiczenia na czworakach, naśladowanie zwierząt charakterystycznych dla danego państwa (np. Finlandia)

• naśladowanie jazdy rowerem (np. Holandia)

• zabawy i ćwiczenia bieżne, olimpiada grecka np. biegi, skoki, rzuty itp.

• ćwiczenia prawidłowej postawy ciała np. chodzenie z koroną na głowie (np. Anglia, Belgia, Hiszpania), na wybiegu modelek (np. pokaz mody w Paryżu)

• ilustracja ruchowa baśni (np. „Czerwony Kapturek”)

• scenki dramowe (np. tworzymy mapę Europy)

• opowieści ruchowe (np. wycieczki po krajach Europy)

Marczak Małgorzata - P.M. Nr 192 w Łodzi,

Kolasa Bożena - P.M. Nr 3 w Ozorkowie,

Kanicka Jolanta - P.M. Nr 3 Ozorkowie,

Dzikowicz Elżbieta - PM Nr 2 Konstantynowie Łódzkim.

Temat: Podróż do słonecznej Italii.

Cele ogólne:

• Wspieranie i rozwijanie aktywności twórczej dziecka poprzez swobodną ekspresję werbalną, ruchowa i plastyczną.

• Poszerzenie wiedzy na temat kraju należącego do Unii Europejskiej - Włochy.

Cele operacyjne:

• Dziecko zna symbole narodowe Włoch.

• Dziecko potrafi wskazać państwo (Włochy) na mapie.

• Dziecko zna najsłynniejsze budowle włoskie.

• Dziecko potrafi wymienić charakterystyczne potrawy włoskie.

• Dziecko potrafi zatańczyć do wybranej melodii włoskiej.

• Dziecko rozpoznaje narodowy strój włoski.

• Dziecko tworzy swobodne wypowiedzi na określony temat.

• Dziecko potrafi przeliczać w zakresie 5.

• Dziecko prawidłowo stosuje pojęcia : krótki - długi, krótszy - dłuższy.

• Dziecko potrafi wykonać określone działanie plastyczne.

Metody:

Czynne - zadań stawianych do wykonania, swobodnej ekspresji.

Słowne - wiersz, opowiadanie, rozmowa.

Oglądowe - ilustracja, mapa, flaga.

Formy - indywidualna, w zespole, z całą grupą,

Przebieg:

1. Aktywność muzyczno - ruchowa.

1. Zabawa integracyjna - Lot samolotem.

1. Przy muzyce dzieci naśladują lot samolotem, obserwują jednocześnie co widać z okna samolotu.

2. Lecąc samolotem widziałem ... - wypowiedzi dzieci - rundka.

2. Zabawa ilustrowana ruchem do piosenki „Zupa Romana”.

1. Dzieci siedzą w kręgu. Nauczycielka dzieci grupę na 1 i 2. Trzymają garnek i łyżkę. Mieszamy 5 razy zupę. Na słowa „zupa Romana” podnosimy na przemian ręce do góry. Dalej solimy jedna ręka osiem razy, pieprzymy druga ręką osiem razy, kroimy prawą ręką na lewej osiem razy, kroimy prawą ręka na lewej osiem razy a potem odwrotnie. Wstają jedynki i próbują zupę, potem siadają na wolnym miejscu.

3. Taniec do melodii włoskiej „Polka Italiano”.

4. Wysłuchanie piosenki - „Wszyscy znamy włoskie słowa”.

1. Słowa i muzyka: Urszula Pakuła

Wszyscy znamy włoskie słowa

„Bella pupa”, „Bella koza”

Bella koza to dziewczyna,

która kozę przypomina

Bella pupa - piękna lalka,

Którą bawi się Natalka

A bambini - znaczy dzieci

Cyfra dziesięć to jest dieci

Bransoletka - bracialetto

Doskonały - to perfetto

Nauczyciel - to maestro

A alfabet - alfabetto

Ojciec to inaczej padre,

Papież - papa, matka - madre

Dziadek, babcia - nonno , nonna

Polska - to znaczy Polonia

Burak to barbabietola

Szabla - sciabola, cebula - cipolla

Wagon - vagone, milion - milione

Mały - piccolo, gołąb - piccione

Dziewczyna - ragazza, kobieta to donna

Na dom mówią casa, a Rzym - to Roma

Przyroda - natura, dosyć - to basta

Osoba niechciana - persona non grata

Na śmietanę mówią - panna,

Na ziemniaki zaś - pataty

A owoce - to są frutti,

A stivale - to jest but

Miłość to znaczy amore,

Włoski lekarz to doctore

Myśleć - to znaczy pensare

A zapachy - to odore

A nagroda znaczy premio,

Wdzięk to jest inaczej gracja

Na ojczyznę mówią - patria,

A stazione - to jest stacja

Dobry wieczór - buona sera,

Proszę o kawałek sera

Na dobranoc - buona notte,

Załóż płaszcz czyli capotto

5. Słuchanie hymnu Włoch - płyta CD.

6. Bal w maskach weneckich przy muzyce włoskiej.

7. Rozgrywki sportowe w piłce nożnej.

1. Nawiązanie do najpopularniejszego sportu włoskiego.

2. Aktywność plastyczna.

1. Karta pracy - kolorowanie pastelami flagi Włoch. Przyczepianie do patyczka od szaszłyka flagi.

2. Maski weneckie - wykonanie masek wg pomysłów dzieci

z wykorzystaniem różnorodnych materiałów plastycznych.

3. Lepienie z masy solnej pizzy i spaghetti przy dźwiękach włoskiej muzyki.

1. Pizza - formowanie na papierowym talerzyku, ozdabianie jej elementami przyrodniczymi (ziarna słonecznika, dyni, muszelki itp.).

2. Spaghetti - przeciskanie masy przez maszynkę do wyciskania czosnku lub przeciskania ziemniaków, ozdabianie farbą, plasteliną.

4. Pizza - praca w grupach.

Wykonanie potrawy z gotowych składników, wspólna degustacja.

5. Wyprawa z dziećmi na włoskie lody.

3. Aktywność umysłowa.

1. Praca z mapą.

1. Wskazywanie położenia geograficznego Włoch, stolicy, rzeki.

2. Karta pracy - zamalowywanie na mapie europy powierzchni Włoch.

2. Wyszukiwanie wśród flag Unii europejskiej flagi Włoch.

3. Rozmowa przy ilustracjach - „Słynne włoskie budowle”.

1. Colosseum - ruiny starożytnego rzymskiego amfiteatru,

2. Krzywa wieża w Pizie - ma dzwonnicę wykładaną marmurem.

3. Bazylika św. Piotra - siedziba papieża.

4. Składanie obrazka - „Włoski strój ludowy” - puzzle.

1. Układanie puzzli z 6 - 10 elementów.

2. Naklejanie ułożonych elementów na karton.

3. Kolorowanie stroju wg ustalonego kodu.

	żółty,
	zielony,
	czerwony,
	niebieski
	biały itp.

4. Ubieranie lalek we włoski strój ludowy.

5. Wysłuchanie wiersza - „Włochy” Łukasza Dębskiego .

1. Rozmowa z dziećmi zainspirowana w/w utworem.

„Jak długie włosy noszą Włosi?”

- spytałem kiedyś swego dziadka.

„Czy Włoch na plecach też je nosi?

A stopy? A piersiowa klatka?

Czy owłosienie mu się zmienia?

Od łez zależy? Nerwów? Foch?

A może też od położenia,

(rejonu Włoch, gdzie żyje Włoch?)”

„Jak mówią dane aktualne,

mój drogi wnuku, wszyscy Włosi

są owłosieni dość normalnie,

na zmiany im się nie zanosi:

Rzymianin, który mknie skuterem,

śpiewak jedzący pizzę z serem,

toskański chłop pijący wino,

lodziarz na plaży w Portofino

i szklarz wenecki mknący w łodzi.

Sycylijczycy już niemłodzi,

ich żony wieszające pranie

i piękne panie w Mediolanie.

Każdy z nich włosy zwykłe ma,

Jak mama, tata, ty i ja.

Na Włochy „Włochy” przez przypadek

mówimy tylko my” - rzekł dziadek.

„To jest dziwactwo, anomalia,

bo wszędzie mówi się „Italia”.

6. Wysłuchanie opowiadania - „Europejska podróż Krzysia”.

1. Rozmowa na temat opowiadania wzbogacona ilustracjami.

Do nowej Krzyś dopływa krainy. W oddali.

Już się radują brzegi słonecznej Italii.

Sophia i Giuseppe witają go z mostu -

Wsiadają do gondoli i ruszają ostro.

Pora na Rzym, który Krzyś wreszcie zwiedzić rad by.

Przez Wenecje, Pizę, Florencję prześwietną...

Stary trakt ich wiedzie do Wiecznego Miasta.

I oto piękna Roma przed nimi wyrasta -

Tuz pod Forum Romanum dowozi ich metro.

Koloseum - najsłynniejszy z wszystkich amfiteatr

Trzeba wiedzieć, takiego w całym świecie nie ma.

I dalej idą w miasto pod Hiszpańskie schody,

Fontanna di Trevi ich orzeźwi woda dla ochłody.

Na schodach trzech tenorów, brzmi piękna muzyka...

Jutro zwiedzą Panteon i Zamek anioła.

A za Tybrem największą atrakcję - Watykan

Z bazylika Piotrową, kaplicą Sykstusa...

I papieża zobaczyć choć przez chwile muszą,

A będzie to przeżycie niecodzienne zdoła.

Zmierzch nadchodzi. Znów trzeba wskoczyć do wagonu

„Arivederci Roma”! Podróż jeszcze nie skończona.

7. Czytanie globalne podpisów pod ilustracjami.

1. Colosseum.

2. Krzywa wieża w Pizie.

3. Bazylika.

8. Omówienie zagadnienia - „Zwierzęta mórz i oceanów”.

1. Nawiązanie do zwierząt zamieszkujących morza tj. ślimaki, małże, krewetki, kraby.

4. Aktywność matematyczna.

1. Zabawa dydaktyczna „Pięć kamyczków” - włoska gra dziecięca.

1. Do zabawy można użyć 5 cukierków. Dzieci kładą 5 cukierków na wierzchu dłoni, podrzucają je do góry, szybko odwracają dłoń i sprawdzają, ile udało się każdemu złapać.

2. Zabawa dydaktyczna „Krzywa wieża w Pizie”.

1. Zabawa polega na układaniu z klocków (pudełek od zapałek, kartoników po soczkach itp.) krzywej wieży. Kolejne pudełka stawiane jedno na drugie, powinny być lekko przesunięte - to jedyna zasada obowiązująca przy stawianiu wieży. Wygrywa ta grupa lub dziecko, które w określonym przez nauczyciela czasie zbuduje najwyższa wieżę.

3. Zabawa dydaktyczna - „Spagettii”.

1. Utrwalenie pojęć: krótki - długi, krótszy - dłuższy.

Ewa Bryńska - PM Nr 10 w Łodzi

Alicja Gala - PM Nr 10 w Łodzi

Temat: Podróże po Europie - poznajemy Hiszpanię.

Cele:

• Dostarczenie dzieciom wiadomości dotyczących krajów Unii Europejskiej

• Rozwijanie zainteresowania kontynentem europejskim.

• Kształtowanie poczucia przynależności do Europy.

Cele operacyjne:

Dzieci:

• potrafią wskazać Hiszpanię na mapie Europy

• wiedzą, że Madryt to stolica Hiszpanii

• rozpoznają flagę

• wiedzą co oznaczają terminy: klimat gorący, corrida, flamenco, odkrywcy nieznanych lądów

• przyporządkowują stolicę do podanego państwa

• potrafią zilustrować ruchem wybrane fragmenty utworu literackiego

• są twórcze w działaniach plastyczno-konstrukcyjnych

• potrafią przywitać się w j. Hiszpańskim

• znają niektóre zwyczaje narodowe krajów należących do Unii

Środki dydaktyczne: mapa Europy, flaga Hiszpanii, drogowskazy z nazwami państw i stolic, globus, wizytówki, domino „Państwa -stolice”, tekst opowiadania wierszowanego p.t. „Byczek Fernando”, sylwety do ilustracji tekstu, gazety, bibuła karbowana niebieska i żółta, muszle, duże pudła kartonowe, arkusze szarego papieru, klej, taśma klejąca, spinacze biurowe, kije od szczotek, stare prześcieradła, apaszki stylonowe, nagrania muzyczne, kule z czerwonej bibuły (pomidory), widokówki

Przebieg:

1. „Wizytówki - paszporty” rozdanie wszystkim dzieciom emblematów z napisem

mały Europejczyk

2. Powitanie uczestników podróży wierszem p.t. „Nasza Europo”

Nasza Europo dziś pięknie cię witamy.

Do kolejnego kraju serdecznie zapraszamy.

Płyniemy biała łódką, lecimy samolotem,

Jedziemy autokarem z Warszawy i powrotem.

3. Zabawa ruchowa przy piosence „Wędrujemy” U. Pakuły z wykorzystaniem

drogowskazów z nazwami państw i stolic, które mijamy pokonując drogę z Polski

do Hiszpanii

- zatrzymujemy się i odczytujemy głośno kolejne napisy na drogowskazach

- dotarliśmy do Hiszpanii kraju byczka Fernando

- witamy dzieci w j. hiszpańskim -buenos dias czikos deń dobry dzieci)

- nauka okrzyku : „Drogi panie torreadorze Jak pan tak byka męczyć może.

Lepiej flamenco zatańcz panie, zanim byk panu spuści lanie

4. Wskazanie Hiszpanii i jej stolicy na mapie Europy oraz globusie -zwrócenie

uwagi na położenie z dostępem do morza, gorący klimat, zapoznanie z barwami

narodowymi

5. „Hiszpańska plaża” ćwiczenie twórcze - tworzenie mapy wybrzeża

hiszpańskiego w oparciu o oglądane widokówki, z wykorzystaniem karbowanej

bibuły, muszli i akcesoriów wg pomysłu n-lki

6. Zabawa przy muzyce relaksacyjnej „Ocean” na przerwę w muzyce dzieci:

- smarują się kremem z filtrem.(gorący klimat)

- wykonują czapki z gazet techniką origami

- pływają w morzu

- opalają się (relaksacja)

7. „Hiszpańscy żeglarze odkrywają nieznane lądy” działalność plastyczno-

konstrukcyjna

- dzieci wykonują żaglowce z kartonowych pudeł dużego formatu

(praca w 3 zespołach )

- prezentują wykonane konstrukcje

8. „ Domino państwo- stolica” dopasowanie z uwzględnieniem Hiszpania - Madryt

(praca w 3 zespołach), który zespół pierwszy wykona zadanie zamienia się

w torreadorów (tańczą z czerwonymi stylonowymi apaszkami) drugi w byczki

Fernando ( bodą torreadorów wymawiając okrzyk: Drogi panie torreadorze…

trzeci w tancerzy flamenco (tańczą wyklaskując i wytupując rytm Carmen Bizeta)

9. Słuchanie wierszowanego opowiadania „Przygody byczka Fernando” - ilustracja

ruchowa do tekstu z wykorzystaniem sylwet (ilustrują chętne dzieci).

Ewa Bryńska - PM Nr 10 w Łodzi
Alicja Gala - PM Nr 10 w Łodzi
Wiesława Kałucka - PM Nr 215 w Łodzi
Danuta Kucińska - PM Nr 215 w Łodzi
Agnieszka Miśkiewicz - PM Nr 231 w Łodzi

Temat: Holandia - kraj tulipanów i wiatraków.

Cele ogólne:

• Zapoznanie z państwami Unii Europejskiej - Holandią.

Cele operacyjne:

Dziecko:

• wskazuje Holandię na mapie Europy i podaje najkrótszą drogę

z Warszawy do Amsterdamu

• rozpoznaje flagę Holandii

• wie, że Amsterdam jest stolicą Holandii

• wskazuje charakterystyczne symbole Holandii: tulipany, wiatraki, rower, sery

• rozpoznaje kwiaty cebulkowe

• potrafi dobierać w pary takie same kwiaty pod względem rodzaju

i koloru

• wyjaśnia rolę wiatraków w krajobrazie Holandii

• rozpoznaje cyfry od 1 do 10

• dopasowuje podpis do obrazka

• konstruuje wiatrak zgodnie z instrukcją nauczyciela

• układa i zapisuje działania matematyczne do obrazka

Metody:

• czynne: zadań stawianych dzieciom do wykonania, samodzielnych

doświadczeń, kierowania własną działalnością dziecka

• słowne: rozmowa, objaśnienia

• percepcyjne: pokaz, przykład

• aktywizujące

• elementy pedagogiki zabawy

Formy organizacyjne:

• zbiorowa jednolita

• indywidualna jednolita

• indywidualna zróżnicowana

• zespołowa jednolita

Środki dydaktyczne: emblematy kwiatów cebulkowych ( tulipany, hiacynty, żonkile, krokusy), ilustracja wiatraka, podpisy, papier kolorowy, patyki, pinezki, kaseta Uli Pakuły pt. „Unia jest jak rodzina”, kaseta pt. „Tańce dla grupy”, znak drogowy „Ścieżka rowerowa”, karty pracy, krzyżówka, sery, chodaki, ilustracja Syriusza.

Przebieg zajęcia:

1. Powitanie wierszem ilustrowanym ruchem.

Kochana Europo

pięknie Cię witamy

do kolejnego kraju

serdecznie zapraszamy.

Płyniemy wielkim statkiem,

lecimy samolotem,

jedziemy samochodem

z Warszawy i z powrotem.

2. Praca w grupach - wskazanie położenia Holandii na mapie Europy, stolicy kraju - Amsterdamu, pokaz flagi.

Poszukiwanie najkrótszej drogi z Polski do Holandii, wskazanie środków transportu.

Podróż do Holandii - zabawa według propozycji dzieci - taniec integracyjny

z Klanzy.

3. Zabawa dydaktyczno - ruchowa „Kwiatek do kwiatka”

Zaproszenie do zabawy - Jesteśmy w Holandii , królestwie tulipanów, za

Chwilę otrzymacie emblematy kwiatów cebulkowych. Dzieci otrzymują

emblematy i odgadują, jaki to kwiat.

Ekspresja ruchowa „Taniec kwiatów”, na przerwę w muzyce dobierają się

w pary wg. wskazań nauczycielki i taniec w parach ( w kółeczkach) - np.

taniec czerwonych kwiatów, taniec tulipanów.

4. Zagadka „Ukryty obrazek” - odsłanianie kolejnych fragmentów ilustracji wiatraka zgodnie z kolejnością liczebników głównych. Odszukanie odpowiedniego podpisu „wiatrak”. Wyjaśnienie znaczenia wiatraków dla Holandii - osusza ziemię.

5. Praca indywidualna „Wiatrak” - konstruowanie wiatraka z kolorowego papieru i łączenie z patykiem.

6. Ćwiczenie oddechowe „Dmuchamy na wiatrak” - różne natężenie oddechu.

7. Wykonanie karty pracy - Policz wiatraki holenderskie i zapisz działanie.

8. Zabawa ilustracyjna „Jedziemy na rowerze” do piosenki Urszuli Pakuły - dzieci poruszają się zgodnie z muzyką w pozycjach niskich i wysokich.

9. Rozmowa na temat treści piosenki - zwrócenie uwagi na charakterystyczny dla Holendrów środek lokomocji.

10. Rozpoznawanie i nazywanie części roweru.

Przypomnienie zasad bezpiecznej jazdy, wskazanie unijnego znaku „Ścieżka

rowerowa”.

11. Działalność plastyczna dzieci - zróżnicowana.

- kolorowanie znaku zakazującego poruszania się rowerów

- karta pracy - uzupełnianie brakujących części roweru i dobieranie do nich

podpisów

- rysowanie swojego roweru

12. Rozwiązywanie krzyżówki i odczytanie hasła.

1.
2.

3.

1. Stolica Holandii.

2. Najpopularniejszy środek tansportu w Holandii.

3. Porusza skrzydłami, gdy wieje silny wiatr.

Hasło: SER

13. Degustacja serów.

14. Taniec w kręgu „Wędrujące chodaki” - podawanie chodaków w kole w rytm

muzyki.

15. Podsumowanie zajęcia - uzupełnienie Syriusza flagą i symbolami Holandii.

Wiesława Kałucka - PM Nr 215 w Łodzi

Danuta Kucińska - PM Nr 215 w Łodzi

Temat: Wielka Brytania - cykl zajęć zapoznający z krajem

należącym do Unii Europejskiej.

I. Temat: Opowiadanie nauczycielki na podstawie mapy Europy i ilustracji na

temat Wielkiej Brytanii

Cele operacyjne:

• wskazuje na mapie Wielką Brytanię

• wie, że Wielka Brytania jest krajem wyspiarskim

• potrafi odczytać imię królowej Anglii

• zna zwyczaje picia herbaty przez Anglików

Metody:

• słowna

• czynna

• oglądowa

Środki dydaktyczne: mapa Wielkiej Brytanii, karty pracy - kontur mapki Wielkiej Brytanii, flaga Wielkiej Brytanii, ilustracje.

Przebieg:

1.Opowiadanie nauczycielki o Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii

- wskazanie na mapie

- ciekawostki:

- kraj wyspiarski

- klimat

- dziedziczna monarchia królewska

- odczytanie imienia Królowej

- ciekawe budowle (most Tower, wieża z dzwonem Big Ben)

- zwyczaj picia herbaty o godz.16.00

2. Zabawa ruchowa z elementem równowagi - spacer po moście Tower

3. Praca indywidualna - kolorowanie flagi Wielkiej Brytanii (farbami, mazakami,

kredkami) albo kolorowanie mapki konturowej Wielkiej Brytanii - do wyboru

II. Temat: Droga do zamku Tower- gra dydaktyczna

Cele operacyjne:

• opowiada o zamku Tower i jego skarbcu

• wykonuje proste działania matematyczne (dodawanie i odejmowanie)

i wskazuje odpowiednie pole na planszy

• przestrzega reguł gry

Przebieg:

1. Opowiadanie nauczycielki o historii zamku Tower z użyciem ilustracji.

2. Praca w parach- Kto pierwszy pomoże krukom odnaleźć drogę do zamku Tower?

Przebieg gry:

Każdy zawodnik rzuca 2 razy kostką i dodaje do siebie -o tyle pól przechodzi dalej

po drodze napotyka niespodzianki:

- rzeka - stoi jedną kolejkę

- but - królewna zgubiła but, cofa się o 2 pola

- korona - królewna pomaga i przesuwa się o 3 pola do przodu

Która drużyna jako pierwsza dojdzie do załamku wygrywa i w nagrodę wypija

filiżankę angielskiej herbaty.

III. Temat: Big Ben ozdobą stolicy Wielkiej Brytanii - Londynu

Cele operacyjne:

• wie, że stolicą Wielkiej Brytanii jest Londyn i wskazuje go na mapie

• rozpoznaje Big Ben na zdjęciach i ilustracjach

• wykonuje Big Ben z pudełek po zapałkach i kolorowego papieru

Środki dydaktyczne: Ilustracje przedstawiające Londyn, dzwon Big Ben, pudełka po zapałkach, kolorowy papier, klej, nożyczki.

Przebieg:

1. Zabawa integracyjna „witam tych którzy chcą…..np. odwiedzić Anglię”

2. Krótka rozmowa z dziećmi na temat zdjęć i przyniesionych ilustracji

przedstawiających zabytki ,ciekawe budowle i ulice Londynu oraz dzwon Big Ben.

3. Zabaw ruchowa „Zegary”.

4. Wykonanie dzwonu Big Ben z pudełek i kolorowego papieru.

5. Wystawa prac

IV.Temat: Słuchanie piosenki pt. „ Podróż do Wielkiej Brytanii”

Cele operacyjne:

• słucha piosenki i opowiada jej treść w trakcie rozmowy z nauczycielem

• rozróżnia instrumenty muzyczne na podstawie słuchu i nazywa je

• swobodnie porusza się przy muzyce

Środki dydaktyczne: Płyta CD „ Śpiewające brzdące” Nr 8, instrumenty muzyczne - gitara, trąbka, kobza, lub ich ilustracje.

Przebieg:

1.Zabawa integracyjna „Wszyscy są, witam was”.

2. Słuchanie piosenki „Podróż do Wielkiej Brytanii”.

3. Rozmowa na temat treści piosenki.

4. Taniec przy piosence „Podróż do Wielkiej Brytanii”.

5. Zabaw słuchowa - na jakim instrumencie gram ?

( trąbka, gitara, kobza )

- rozmowa na temat instrumentów charakterystycznych dla muzyki angielskiej

(gitara - zespół The Beatles, kobza - ludowa muzyka angielska)

6. Ekspresja ruchowa przy muzyce zespołu The Beatles.

V. Temat: Zajęcie diagnozujące wiadomości dzieci - quiz

Cele operacyjne:

• potrafi wskazać Wielką Brytanię na mapie świata

• wie ,że stolicą Wielkiej Brytanii jest Londyn

• potrafi powiedzieć kilka słów w języku angielskim - dzień dobry, do widzenia,

cześć

• szybko i prawidłowo odpowiada na pytania dotyczące Wielkiej Brytanii

• zna największą atrakcję Londynu - dzwon na wieży Big Ben.

Środki dydaktyczne: Korona dla każdego dziecka, na koronie przyklejone kropki

z przodu i z tyłu w kolorze czerwonymi i czarnym. Diagram krzyżówki wg. wyboru nauczyciela.

Przebieg:

Dzieci siedzą w kręgu ,przed każdym leży korona. Nauczyciel przekazuje informację o Wielkiej Brytanii - prawdziwe i fałszywe. Dzieci ustosunkowują się do każdej informacji poprzez nałożenie korony odpowiednią stroną - gdy informacja jest prawdziwa - czerwona kropka z przodu , gdy fałszywa czarna kropka z przodu.

Dziecko które się pomyli odchodzi z zabawy.

Rozwiązywanie krzyżówki której hasłem przewodnim jest - Londyn.

Agnieszka Jaszczyk - PM Nr 206 w Łodzi

Katarzyna Krajewska - PM Nr 206 w Łodzi

Małgorzata Woźniak - PM Nr 206 w Łodzi

Austria

Cel ogólny:

- Poznanie wybranego państwa należącego do Unii Europejskiej - Austria

- Budzenie zainteresowań kulturą i tradycjami krajów należących do Unii Europejskiej
- Austria.

I. Wycieczka do Austrii

Cele operacyjne: (dziecko:)

• wskazuje Austrię na mapie Europy,

• nazywa stolicę Austrii - Wiedeń,

• wymienia kolory znajdujące się na fladze Austrii.

Metody:

• czynne: samodzielnych doświadczeń, zadań stawianych do wykonania,

• percepcyjne: pokaz, obserwacja,

• słowne: rozmowa, objaśnienia,

• pedagogika zabawy,

• elementy koncepcji według K. Orffa.

Formy: praca z całą grupą, praca indywidualna, praca w małych grupach.

Środki dydaktyczne: krzyżówka, wyrazy, obrazki, kartoniki, kredki, mapa Europy, magnetofon, kasety, koperty z przygotowanymi literami, widokówki, zdjęcia, ilustracje Wiednia, flagi wybranych państw, podpisy, farby, mazaki, pastele, plastelina, bibuła karbowana.

Przebieg:

1. Powitanie „Iskierka przyjaźni”.

2. Zabawa „Gdzie pojedziemy na wycieczkę?”.

- rozwiązanie krzyżówki wyrazowo - obrazkowej (kwiat, usta, most, tata, rower,
klocki, ryba). Hasło: Austria.

3. Zabawa „Paszporty” .

Na przygotowanej karcie dzieci wpisują swoje imiona oraz rysują swój portret czyli
zdjęcie do paszportu.

4. Zabawa z mapą - praca indywidualna

- odszukanie Austrii na mapie Europy,

- wypełnianie konturów Austrii podanym kolorem na przygotowanej mapie Europy,

- krótka rozmowa na temat: „W jaki sposób możemy podróżować do Austrii?”

5. Zabawa ruchowa przy muzyce: „Lecimy do Austrii samolotem”.

Dzieci stoją w rozsypce na sali. Gdy usłyszą muzykę włączają silnik samolotu raz prawą ręką, raz lewą. Następnie zapinają pasy, spoglądają przez okienko
i startują. W trakcie lotu dzieci naśladują różne akrobacje samolotu.

6. Zabawa „Jak nazywa się stolica Austrii?” .

- „Wykreślanka” - dzieci skreślają co drugą literę spośród przygotowanych

zestawów np. W C I K E L D I E W Ń

- odszukiwanie kopert z imieniem dziecka,

- wyszukanie spośród kilku nazw stolic Europy, stolicy Austrii - Wiedeń - praca

indywidualna

Rozwiązanie: Wiedeń.

7. „Taniec z balonem” do utworu pt. „Wiedeńska krew” J. Straussa. Improwizacja
ruchowa do przygotowanej muzyki.

8. „Spacer po Wiedniu” - dzieci oglądają widokówki, zdjęcia i ilustracje

przedstawiające Wiedeń.

9. Zabawa „Poznajemy flagę Austrii”.

- wyszukiwanie wśród kilku flag- flagi z podpisem Austria,

- umieszczenie flagi Austrii w wyznaczonym miejscu,

- omówienie kolorów znajdujących się na fladze Austrii.

10. „Flaga Austrii” - wykonanie flagi Austrii przez dzieci dowolną techniką
(malowanie farbą, pastelami, kredkami, wypełnianie konturu plasteliną itp.).

11.Zabawa „Motor Gigant” - przejażdżka po Wiedniu.

II. Tort Sachera.

Cele operacyjne: (dziecko:)

• opowiada swoimi słowami legendę pt. „Tort Sachera”,

• przygotowuje tort z podanych produktów według przepisu Sachera

Metody:

• czynne: samodzielnych doświadczeń, zadań stawianych do wykonania,

• percepcyjne: pokaz, obserwacja,

• słowne: rozmowa, objaśnienia, opowiadanie,

• pedagogika zabawy,

• techniki twórcze - „Lista atrybutów”,

• elementy według koncepcji K. Orffa.

Formy: praca z całą grupą, praca w małych grupach, praca indywidualna

Środki dydaktyczne: koperty, puzzle, legenda pt. „Tort Sachera”, magnetofon, kasety, krążki biszkoptowe, marmolada, bita śmietana

Przebieg:

1. Powitanie „Podaj proszę obie ręce” - zabawa ze śpiewem.

„Podaj proszę obie ręce zabawimy się. Teraz powiedz swoje imię przedstawimy
się”.

2. Zabawa dydaktyczna „Tort” - praca w grupach.

• wybór kopert przez grupy,

• układanie puzzli

• wyszukiwanie podpisów.

3. Wysłuchanie legendy pt. „Tort Sachera”.

• Rundka - opowiadanie legendy przez dzieci.

„ Dawno, dawno temu żona księcia Mettemicha wyjechała z zamku. Zabrała ze sobą całą służbę, a także wszystkich najlepszych kucharzy. Do księcia przyjechali niezapowiedziani goście. W zamku pozostał tylko młody, niedoświadczony pomocnik kucharza - Franciszek. Obawiał się tak trudnego zadania, ale postanowił popuścić wodze swojej wyobraźni. Do mąki i jajek dodał mnóstwo roztopionej czekolady. Po upieczeniu przekroił ciasto i przełożył je marmoladą morelową. Przed podaniem na stół dodał do niego jeszcze bitą śmietanę. Tort zrobił ogromne wrażenie na gościach. Franciszek Sacher stał się bardzo znanym cukiernikiem. Otworzył nawet własny sklep, w którym sprzedawał wyśmienite torty. Później sklep odziedziczył jego syn. Dziś tort Sachera znany jest na całym świecie”.

4. Zabawa ruchowa przy muzyce „Pieczenie tortu'.

Dzieci siedzą w kole. Gdy usłyszą muzykę naśladują ruchem czynności
wykonywane podczas pieczenia tortu: rozbijanie jajek, dodawanie mąki, cukru,
mieszanie składników, przekładanie do tortownicy, obserwowanie przez okienko
rosnącego tortu, dekorowanie, przekładanie marmoladą, wyciskanie bitej
śmietany.

5. „Lista atrybutów” - Tort jest.......(Jaki?) - kończenie zdania.

6. „Smaczny tort” - podział na grupy.

• przygotowanie składników ( gotowe krążki biszkoptów, morelowa marmolada, bita śmietana, czekolada),

• praktyczna działalność dzieci - pieczenie tortu,

• wspólny poczęstunek.

7. Pożegnanie - „Taniec z apaszkami' do utworu J. Straussa pt. „Grzmot
i błyskawica”.

III. Poznajemy zabytki Wiednia

Cele operacyjne: (dziecko:)

• rozwiązuje zagadki słowne o zabytkach Wiednia

• rozpoznaje na ilustracji najsłynniejsze zabytki Wiednia

• nazywa niektóre zabytki Wiednia (katedra św. Stefana, pałac Schónbrunn, letnia rezydencja)

• uzasadnia swój wybór (wybór zabytku znajdującego się w Wiedniu)

Metody:

- czynne: kierowanie własną aktywnością dziecka, zadań stawianych do wykonania.

- słowne: metoda żywego słowa, objaśnienia, instrukcje

- percepcyjne: pokaz, obserwacja

- elementy pedagogiki zabawy

Formy:

• praca z całą grupą,

• praca w grupach

• praca indywidualna

Środki dydaktyczne: tekst wiersza pt.: „Dorożkarz”, mapa Europy, albumy, widokówki, zdjęcia, slajdy przedstawiające najsłynniejsze zabytki Wiednia: Katedra Św. Stefana, Pałac Schónbrunn, Pałac w Wiedniu - letnia rezydencja cesarska, słynne wiedeńskie wesołe miasteczko - Prater, obrazki z części przedstawiające zabytki Wiednia, podpisy do ilustracji, ilustracje z zabytkami Wiednia, kaseta
z nagraniem „ Samolot ”, klocki wymagające różnego rodzaju montażu.

Przebieg:

1. Nauczyciel zaprasza dzieci w podróż do Wiednia - stolicy Austrii:

- dzieci w kasie biletowej zakupują bilet - wizytówkę, piszą na niej swoje imię

i przyczepiają ją do ubrania

- zabawa ruchowo - naśladowcza z wykorzystaniem nagrania „ Samolot ” -
dzieci w rytm muzyki naśladują czynności: zapinanie pasów, zapalanie silników,

startowanie, wyglądanie przez okno oraz lądowanie.

2. Próba odszukania przez dzieci na mapie Europy: Polski i Austrii

• prześledzenie drogi jaką przebyły (z Polski do Austrii)

• odszukanie na mapie Wiednia

3. Oglądanie albumów, widokówek, zdjęć, slajdów przedstawiających najsłynniejsze zabytki Wiednia - krótka charakterystyka :

- Katedra Św. Stefana z największym dzwonem w Austrii nazwanym Pummerin,

- Pałac Schónbrunn

- Pałac w Wiedniu - letnia rezydencja cesarska

- słynne wiedeńskie wesołe miasteczko - Prater

4. Rozwiązywanie zagadek słownych o zabytkach Wiednia i odszukiwanie odpowiedniej ilustracji - rundka.

5. Recytacja wiersza przez nauczycielkę pt.: „ Dorożkarz”

Po wąskich ulicach pędzą koniki.

Powożą je dorożkarze noszący czarne meloniki.

Marynarki w krateczkę mają,

Do przejażdżki po Wiedniu zapraszają.

6. Zabawa ruchowa „ Przejażdżka po Wiedniu”. Dzieci dobierają się parami, jedno dziecko jest woźnicą, drugie dziecko koniem. Na sygnał nauczyciela następuje zmiana ról.

7. Praca w grupach - układanie obrazków z części przedstawiających zabytki Wiednia - wyszukiwanie i dobieranie podpisów: pałac, katedra, wesołe miasteczko, czytanie globalne.

8. Opowieść ruchowa „ Spacer po Wiedniu”.

9. Technika twórcza - kończenie zdania: „ Zabytek, który w Wiedniu warto zobaczyć to....ponieważ....” - rundka.

Praca w grupach - budowanie z klocków poznanych zabytków Wiednia.

IV. Spotkanie ze Straussem i Mozartem

Cele szczegółowe: (dziecko:)

• rozpoznaje i wskazuje portret Mozarta lub Straussa

• wyszukuje i nazywa instrumenty ( skrzypce, fortepian)

• wysłucha fragmentu utworu Mozarta pt. „Le Nozze Di Figuro - Overture”

Metody:

- czynne: samodzielnych doświadczeń

- percepcyjne :pokazu, obserwacji

- słowne: rozmowy, objaśnienia

Formy: z całą grupą, w małych grupach, praca indywidualna

Środki dydaktyczne: pomoc dydaktyczna „ Słucham i mówię” ,ilustracja Wiednia, magnetofon, utwór J.Straussa pt. „Życie artysty”, utwór W. A. Mozarta pt. „ Le Nozze Di Figuro - Overture, karton, kredki świecowe, koperty, karta pracy z narysowanymi instrumentami, komplet portretów dla każdego dziecka przedstawiających różne postacie w tym Mozarta i Straussa.

Przebieg:

1. Powitanie „Wszyscy są, witam was”

2 .Zagadka słowno - obrazkowa

„…………to stolica Austrii słynie ona w świecie z tego, że muzykę

tutaj tworzył autor walca wiedeńskiego”-................................pt.: Fale Dunaju”

3. Zabawa rytmiczno - ruchowa „ Wycieczka po Dunaju” Na sali rozłożone są
obręcze. Przy dźwiękach utworu J. Straussa pt. „ Życie artysty” op. 316 dzieci
poruszają się w rytm muzyki po całej sali omijając obręcze. Na hasło „ Dunaj''

dzieci siadają w dowolnej obręczy i płyną rzeką Dunaj:

- kajakiem

- statkiem

- w kole ratunkowym

4. Praca z cała grupą:

- zabawa „ Co to za postać” - oglądanie i opisywanie przez dzieci

przygotowanych portretów sławnych kompozytorów wiedeńskich: Mozarta,
Straussa

- krótka rozmowa na temat wyżej wymienionych kompozytorów

5. Praca indywidualna - rozpoznawanie spośród przygotowanych w kopertach
portretów - Mozarta i Straussa

6. Praca w dwóch grupach - „ Wędrujący portret” -wspólne rysowanie portretu
Mozarta (jedna grupa) i Straussa ( druga grupa) przez wszystkie dzieci.

Każda grupa siedzi w kole. Pierwsze dziecko z grupy rysuje pastelami dowolnie wybrany przez siebie element portretu Mozarta bądź Straussa przekazując go kolejnemu dziecku. Skończone portrety wracają do nauczyciela.

7. Słuchanie utworu pt. „ Le Nozze Di Figuro” - Overture Mozarta

-krótka rozmowa na temat wysłuchanego utworu

8. Zabawa ruchowa „ Muzykanci”

Dzieci siedzą w kręgu, wybrane dziecko rozpoczyna zabawę:

„Jestem muzykiem wielkim, zagram na instrumencie wszelkim. Raz, dwa trzy
i już grać potrafisz ty” i pokazują ruchem grę na wybranym instrumencie. Pozostałe dzieci mówią tekst: „ha, ha, ha to wspaniała gra” i wykonują tę samą czynność. Następnie kolejne dziecko zostaje muzykantem, zabawa toczy się dalej.

9. Praca indywidualna:

• losowanie kopert

• rozpoznawanie i nazywanie spośród różnych instrumentów - skrzypiec
  i fortepianów

• przeliczanie instrumentów, wpisywanie prawidłowej liczby w przygotowane okienka.

10. Pożegnanie - dzieci stojąc w kręgu skandują:

Dzieci ma -ją mądre gło -wy , za -wsze ma- ją po -mysł no -wy. Hura (wyskok
do góry)

V. Jedziemy w Alpy

Cele szczegółowe: (dziecko:)

• wskazuje Alpy na globusie

• rozpoznaje i nazwa zwierzę mieszkające w Alpach (świstak)

• wymienia sporty zimowe uprawiane przez Austriaków (narciarstwo, saneczkarstwo)

Metody:

- czynne - samodzielnych doświadczeń

- percepcyjne - pokazu, obserwacji

- słowne - rozmowy, objaśnienia

Formy: praca z całą grupą, w małych grupach, indywidualna

Środki dydaktyczne: tekst opowiadania pt. „W górach” P. Couronne, mapa Austrii, ilustracje z czasopism, przewodnik po Alpach, koperty z obrazkami przedstawiającymi Alpy lub świstaka, biała bibuła i białe materiały o różnej fakturze, nieużytki z materiałów, pastele, klej, skrawki białego papieru, ławeczka, płotki, ściana „wspinaczka”, drewniana ślizgawka, koperty dla każdego dziecka z pociętą ilustracją dowolnego zwierzątka i świstaka, duża ilustracja przedstawiająca świstaka, rozsypanki literowe (wyrazu - świstak), karty pracy.

Przebieg:

1 .Zabawa na powitanie „ Witaj Asiu, witaj Asiu jak się masz, jak się masz”.

Każde dziecko z grupy jest po kolej witane przez grupę słowami piosenki na
melodię „ Panie Janie”

2 „W górach” P. Couronne- wysłuchanie opowiadania pod wyżej wymienionym
tytułem

- krótka rozmowa na podstawie opowiadania

3. Zagadka słowna „Wyższe od Tatr nad Austrią górują w nich turyści na nartach
szusują”

4. Praca indywidualna - ćwiczenie z globusem - odszukiwanie i wskazywanie Austrii
i Alp na globusie.

5. Rozmowa na podstawie zgromadzonych ilustracji z czasopism, przewodnika na
temat:

• turystyki górskiej i szlaków turystycznych

• klimatu panującego w Alpach

• tras zjazdowych

• zachowań w górach

• sportów zimowych uprawianych przez Austriaków

6. Zabawa „ Podaj kamyk”

Dzieci siedzą w kręgu, każdy ma przed sobą kamyk. Zabawa polega na tym, że dzieci rytmicznie recytują rymowankę

„Siedzi Sillian na kamieniu

chyba coś ma na sumieniu.

W Alpach świstak pogwizduje

i turystów wypatruje”,

i jednocześnie w tym samym rytmie przekazują kamyk osobie siedzącej po swojej prawej stronie. Prawidłowo wykonane ćwiczenie jest wtedy, gdy na koniec każde dziecko ma przed sobą jeden kamyk.

7. Demonstracje ilustracji przedstawiającej świstaka

- wypowiedzi dzieci na temat wyglądu zwierzątka

8. Praca indywidualna - spośród przygotowanych w kopertach, pociętych ilustracji
dwóch zwierząt, złożenie właściwej - przedstawiającej świstaka

- podpisanie ilustracji przez dzieci (samodzielnie lub poprzez złożenie wyrazu
z rozsypanki literowej - odczytywanie)

9. „Moje Alpy” - podział dzieci na dwie grupy, losowanie kopert z obrazkami.

- „Alpy” - wyklejanie góry białymi materiałami o różnej fakturze i bibułą (zgniatanie
i formowanie materiałów w wybrany przez dzieci sposób)

- „Świstak”- kolorowanie świstaka pastelami, wyklejanie futerka nieużytkami
z materiałów .

10. „Rozgrzewka na mrozie” - ćwiczenia narządów mowy ( warg, języka)

- dzieci pokazują jak jest im zimno( brr, dzwonienie zębami)

- ćwiczenia oddechowe- dmuchanie z różną siłą na skrawki białego papieru
symbolizującego śnieg

11. Zabawa ruchowa „ Sprawni alpiniści” - tor przeszkód

• przejście po zwalonym pniu drzewa ( ławeczce)

• przeczołgiwanie się pod dwoma płotkami

• wejście na ścianę „ wspinaczkę”

• zjazd z góry po drewnianej ślizgowce

12. Praca indywidualna - Martin wyjeżdża w Alpy. Tam będzie uprawiać różne
sporty zimowe.

Zakreśl odpowiednie przedmioty potrzebne do uprawiania sportów zimowych
i nazwij je.

Grażyna Pierzchałka - PM. Nr 36 w Łodzi

DANIA

I. Podróż do Danii

Cel ogólny:

Poznawanie podstawowych wiadomości o Danii.

Cele operacyjne: (dziecko…)

• wyszukuje flagę Danii,

• wskazuje Danię na mapie Europy,

• wymienia niektóre zabytki Danii,

• sprawnie posługuje się nożyczkami.

Metoda: słowna, oglądowa, czynna.

Forma: z całą grupą, indywidualna.

Środki dydaktyczne: mapa polityczna Europy, flaga Danii, folia malarska, ilustracje przedstawiające wybrane zabytki Danii, „Zaproszenie”, papier kolorowy, nożyczki, klej, patyczki do szaszłyków, kaseta z muzyką.

Przebieg:

1. Rozpoczęcie zajęć - odczytanie zaproszenia od Małej Syrenki do odwiedzenia
Danii.

2. Szukanie Danii na mapie politycznej Europy - wskazywanie sąsiadów Danii,
zwrócenie uwagi na fakt, że Danię i Polskę dzieli Morze Bałtyckie, przez co
najlepszym transportem będzie statek.

3.„Statek” - zabawa ruchowa przy muzyce.

- dzieci stoją pośrodku sali trzymając rozłożoną folię malarską, która je okala;
poruszają folią w rytm muzyki - na hasło „ prawa burta”, „lewa burta”, „dziób”,
„rufa” - dzieci gromadzą się w określonym miejscu.

4. Przywitanie się z Syrenką (jedno z dzieci) - dzieci podchodzą do Syrenki
podając jej rękę, używając zwrotu „godmorgen” (dzień dobry po duńsku).

5. Opowiadanie nauczyciela - Dania. Oglądanie albumów, ilustracji
przedstawiających zabytki i charakterystyczne budowle Danii.

6. Opisywanie flagi Danii; wykonanie tej flagi z kolorowego papieru, osadzenie
na patyczku. Ozdabianie sali flagami.

7. Słuchanie hymnu Danii.

8. Zabawa ruchowa „Muzeum figur Woskowych” - dzieci poruszają się swobodnie
po sali w rytm muzyki; na przerwę w muzyce stają nieruchomo przybierając
różne pozy np. królewska, Wikinga, Syrenki.

II. Spotkanie z bajkopisarzem

Cel ogólny:

Przybliżenie dzieciom postaci J. Ch. Andersena.

Cele operacyjne: (dziecko…)

• aktywnie słucha opowiadania,

• rozwiązuje zagadki,

• wymienia znane sobie tytuły baśni J. Ch. Andersena,

• wykonuje podobizn Małej Syrenki techniką collage.

Metoda: słowna, oglądowa, czynna.

Forma: z całą grupą, indywidualna.

Środki dydaktyczne: książki z baśniami Andersena, portret bajkopisarza, nagranie „Małej Syrenki” z ilustracjami (kaseta i książka), kartony z podobizna Syrenki, kredki, klej, włóczka, nożyczki, plastelina, kaseta z muzyka.

Przebieg:

1. Zaproszenie do spotkania z bajkopisarzem (wyjaśnienie znaczenia słowa).

2. Rozwiązywanie zagadek słownych - bohaterowie baśni Andersena.

3. Opowiadanie nauczyciela „J. Ch. Andersen” - oglądanie portretu pisarza, książek
z jego baśniami, ilustracji.

4. „Dzikie łabędzie” - zabawa ruchowa przy muzyce. Dzieci poruszają się po sali
w rytm muzyki naśladując lot łabędzia, na przerwę w muzyce gromadzą się wokół
nauczyciela.

5. Słuchanie baśni „Mała Syrenka” - odtwarzanie nagrania; jedno z dzieci na
określony w nagraniu sygnał przewraca strony książki pokazując ilustracje.

6. Wykonanie podobizny Syrenki - kolorowanie kredkami tułowia, przyklejanie
włosów z włóczki, wyklejanie ogona Syrenki „łuskami” ze spłaszczonych kulek
plasteliny. Wystawa prac.

III. „Sprawny jak Wiking”

Cel ogólny:

Rozwijanie sprawności ruchowej.

Cele operacyjne: (dziecko…)

• sprawnie współdziała w zespole,

• przestrzega zasad zabawy,

• postępuje zgodnie z instrukcją nauczyciela.

Metoda: zadaniowa.

Forma: z całą grupą, w małych zespołach.

Środki dydaktyczne: ilustracja przedstawiająca Wikinga, łódź Wikingów - drakkar, koce, obręcz, laski do ćwiczeń, gazety (zwinięte w rulony, zgniecione w kulki), plastykowe worki, szarfy w dwóch kolorach, kreda.

Przebieg:

1.Wprowadzenie: opowiadanie nauczyciela o Wikingach - żeglarzach
i podróżnikach duńskich, opisywanie stroju i wyposażenia Wikinga, ich łodzi;
omówienie zasad zabawy i bezpieczeństwa.

2. Zabawa ze śpiewem „Wiking” - piosenka śpiewana na melodię Miała baba koguta
- „Jestem sobie Wikingiem, Wikingiem, Wikingiem,

Wiele skarbów zdobędę, zdobędę hej!

Podzielę się nimi tylko z tobą, nimi tylko z tobą, nimi tylko z tobą,

Gdy zostaniesz moją Wikingową, moją Wikingową hej!”.

Dzieci poruszają się w kole, w środku stoi chłopiec - Wiking- wybiera dziewczynkę,
z którą tańczy w małym kółku, potem wybiera nowego Wikinga.

3. „Łodzie Wikingów” - dzieci czwórkami siadają na złożonym kocu, na sygnał dany
przez nauczycielkę rusza wyścig „drakkarów”, dzieci poruszają się odpychając się
rękami od podłogi.

4. „Rzuty włócznią” - dzieci rzucają laską celując do zawieszonej obręczy.

5. „Siłacze” - ćwiczenie w parach, dzieci siedzą w siadzie podpartym plecami do
siebie, przepychają się.

6. „Zbieranie skarbów” - dzieci podzielone na dwa zespoły oznaczone szarfami,
w każdej grupie wybrane dziecko - wódz- trzyma plastykowy worek, drużyny mają
za zadanie zebrać jak najwięcej „skarbów” (kulek z gazety).

7. „Walki Wikingów” - nauczycielka rysuje na podłodze linię kredą, dzieci podzielone
na dwie drużyny, każde z dzieci ma zwiniętą w rulon gazetę (miecz), zawodnicy
uderzają w „miecze” przeciwników starając się zepchnąć ich poza linię.

8. Zakończenie: zabawa ze śpiewem „Wiking”.

IV. Zabawy klockami Lego

Cel ogólny:

Doskonalenie umiejętności klasyfikowania przedmiotów według określonych cech.

Cele operacyjne: (dziecko…)

• zna określenia symboli,

• poprawnie posługuje się określeniami symboli,

• potrafi kodować i dekodować klocki,

• współdziała z partnerem w zabawie,

• zna historię klocków Lego.

Metody: czynne, słowne, oglądowe.

Formy: zbiorowa, w małych zespołach, indywidualnie.

Środki dydaktyczne: klocki Lego (zestaw) dla każdego dziecka, karty z kodami klocków dla każdej pary dzieci, płyta U. Pakuli „Unia jest jak rodzina” , kółka samoprzylepne
w trzech kolorach po jednym dla dziecka, kolorowe krążki.

Przebieg:

1. Wspólne śpiewanie piosenki „Klocki Lego”; zapoznanie dzieci z krótka historia
klocków oraz tematem zajęć.

2. Segregowanie klocków; poznanie kodów.

- ze względu na kolor klocków.

- ze względu na grubość klocków.

- ze względu na wielkość klocków.

3. Wyszukiwanie klocków określanych dwiema cechami - w parach.

4. Wyszukiwanie klocków określanych trzema cechami - w parach.

5. Zabawa ruchowa „Kolory” - dzieci przyklejają na ubraniu kolorowe kółko,
nauczycielka umieszcza kolorowe plansze w dowolnych miejscach w sali; dzieci
poruszają się dowolnie po sali w rytm muzyki (melodii piosenki), na przerwę
w muzyce biegną do miejsca oznaczonego swoim kolorem, na hasło - lego -
dzieci formują wymyślona figurę („konstrukcję” z Lego) w grupach.

6. Praca w parach „Zgadnij, jaki to klocek?” - zabawa w parach, w formie zagadki.

7. Zabawy konstrukcyjne, tworzenie dowolnych konstrukcji z klocków Lego -
zorganizowanie wystawy prac.

V. Quiz - znamy Danię

Cel ogólny;

Utrwalenie wiadomości o poznawanym państwie.

Cele operacyjne: (dziecko…)

• Wskazuje Danię na mapie Europy.

• Nazywa wybrane zabytki Danii.

• Wymienia elementy kultury duńskiej i tradycji.

• Rozwiązuje zagadki.

Metody: słowna, czynna, oglądowa.

Formy: zbiorowa, w małych zespołach.

Środki dydaktyczne: karteczki z zapisem zadań i zagadek; ilustracje przedstawiające zabytki Danii, portret Andersena, ilustracje baśni itp.; cukierki stanowiące punkty; pojemniki na punkty; herbatniki duńskie; herbata.

Przebieg:

1. Zaproszenie do zabawy; zapoznanie z zasadami gry i punktacji; podzielenie dzieci
na dwie drużyny.

2. Wybór kapitanów drużyn; losowanie i rozwiązywanie zadań:

• rozwiązywanie zagadek słownych i obrazkowych (dot. symboli narodowych Danii, poznanych elementów kultury, twórczości J. Ch. Andersena, tradycyjnej kuchni duńskiej),

• wykonywanie zadań sprawnościowych,

• punktowanie.

3. Podsumowanie wyników obu drużyn, nagrodzenie zwycięzców.

4. Poczęstunek - degustacja herbatników duńskich.

5. Zabawa ruchowa „Statek” (opis w scenariuszu nr 1) - powrót z Danii.

Dorota Woźniak - PM Nr 97 w Łodzi

Gabriela Nowak - PM Nr 114 w Łodzi

Anna Juchniewicz - Przedszkole im. Św. K. Boromeusza w Łodzi - Andrzejowie

Finlandia

Temat: Poznajemy Finlandię - kraj świętego Mikołaja

Cel główny:

- Zapoznanie z jednym z krajów Unii Europejskiej - Finlandią

- Rozbudzanie zainteresowań literaturą krajów europejskich

- Tworzenie okazji do poznawania kultury i zwyczajów krajów UE

- Umożliwienie dzieciom ekspresji spostrzeżeń, przeżyć i uczuć w różnych formach
działalności związanej z poznaniem wybranego kraju UE.

Cele operacyjne: (dziecko:)

• potrafi pokazać na mapie Finlandię

• wie, jak wygląda flaga i godło Finlandii

• dostrzega różnice pomiędzy symbolami Polski i Finlandii

• potrafi wykonać flagę wybraną przez siebie techniką

Przebieg:

Dzień 1.

I - zainteresowanie dzieci postacią św. Mikołaja. N-lka wchodzi do sali w czapce Mikołaja. Wyjaśnia dzieciom, iż Mikołaj pochodzi z kraju, jakim jest Finlandia.

Pytanie do dzieci: czy chcecie dowiedzieć się o kraju Mikołaja.

Zaproszenie dzieci w podróż do Finlandii rymowanką „Nieś mnie płatku biały, czary mary, czary mary. Pokaż mi ten kraj wspaniały czary mary, czary mary (dzieci stojąc w kręgu i mówiąc rymowankę przekazują sobie płatek śniegu).

II - „Poznajemy położenie Finlandii, jej stolicę i symbole narodowe” - pokaz Finlandii na mapie Europy i globusie, rozmowa na temat sposobu dotarcia do Finlandii (statek, samolot, pociąg, samochód), wybór najszybszego środka lokomocji.

Zabawa ruchowa „Podróż samolotem” (Klanza) do stolicy Helsinek. Powitanie dzieci w Helsinkach zwrotem w języku fińskim hyvaa haumenta (dzień dobry).

Pokaz flagi i godła Finlandii, porównywanie z flagą i godłem Polski (odwołanie się do wiadomości dzieci).

Przybliżenie dzieciom powiedzenia dotyczącego fińskiej flagi Nasza flaga jest biała jak śnieg i błękitna jak nasze jeziora.

Wysłuchanie hymnu Finlandii w postawie zasadniczej, zwrócenie uwagi na szacunek dla symboli narodowych.

Oglądanie albumu z ilustracjami przedstawiającymi zabytki Helsinek np: katedra Św. Mikołaja, latarnie morskie.

III - Wykonanie przez dzieci flagi Finlandii wybraną techniką: malowanie, rysowanie, wycinanie, wydzieranie.

Dzień 2.

Cele operacyjne: (dziecko:)

• zna zwierzęta zamieszkujące krainę wiecznych śniegów

• wie, co to jest zorza polarna

• klasyfikuje rybki według kilku cech

• przelicza liczebnikami głównymi w zakresie 10

I - Zainteresowanie dzieci poprzez obejrzenie krótkiego filmu przyrodniczego niedźwiedziach polarnych. Zabawa ruchowa „Niedźwiedź śpi, niedźwiedź poluje”.

II - Podziwiamy krajobrazy i zwierzęta żyjące w Finlandii” - opowiadanie n-lki na
temat zróżnicowanego klimatu (umiarkowany w części południowej, polarny na
północy) poparte ilustracjami.

Zabawa ruchowa „Wycieczka rowerowa po krainie tysiąca jezior”.

Zabawa matematyczna „Łowienie ryb” - na wyciętych z niebieskiego kartonu jeziorkach poukładanie są papierowe rybki w 3 kolorach i 2 rozmiarach. Dzieci podzielone na 2 zespoły rurkami do napojów łowią ryby poprzez wciąganie powietrza w określonym czasie. Gdy czas minie, przeliczają złowione rybki
i klasyfikują według kolorów i wielkości.

Zabawa ruchowa „Podróż skuterami śnieżnymi”.

Zapoznanie ze zwierzętami żyjącymi za kołem podbiegunowym w oparciu
o ilustracje i zagadki słowne: niedźwiedź polarny, lis polarny, foka, mors, zając polarny, renifer.

Przybliżenie dzieciom zjawiska zorzy polarnej oraz nocy polarnej.

Podczas obiadu dzieci mogą spożywać zupę rybną jako potrawę narodową Finów (można to wcześniej ustalić z kucharką).

III - „Zorza polarna” - rysowanie tęczy lub kolorowych plam pastelami olejnymi na kalce technicznej, składanie kalki w połowie i prasowanie gorącym żelazkiem przez n-lkę, naklejanie na biały karton.

Dzień 3.

Cele operacyjne: (dziecko:)

• zna niektóre sporty zimowe

• wie, jaki sprzęt jest potrzebny do uprawiania tych sportów

• nazywa elementy stroju narciarza: kombinezon, kask, gogle, narty, kijki

• zna zasady zdrowej rywalizacji i stosuje je w czasie zajęć sportowych

• potrafi rzucać do celu, porusza się slalomem, toczy kulę

I - Zainteresowanie dzieci przyniesionymi przez n-lkę nartami i goglami. Obejrzenie fragmentu transmisji Pucharu Świata w skokach narciarskich (odwołanie się do wiadomości dzieci - Adam Małysz).

Zabawa ruchowa „Trening olimpijski”.

II - „Zimowa olimpiada w ogrodzie przedszkolnym” - Rozmowa na temat sportów zimowych, sprzętu oraz ubioru sportowców na podstawie zdjęć. Wytłumaczenie dzieciom pojęcia fair play (zdrowa rywalizacja.

Wyjście do ogrodu przedszkolnego. Podział na 3 zespoły.

Rywalizacja w zespołach:

1. rzucanie śnieżkami do celu

2. toczenie kuli śniegowej

3. slalom pomiędzy chorągiewkami

Na zakończenie olimpiady - konkurs rzeźby ze śniegu.

Przy braku śniegu zajęcia mogą odbyć się na sali gimnastycznej (kulki mogą być z papieru lub plastikowe).

III - Rozdanie dyplomów „Małego Olimpijczyka” wcześniej przygotowanych przez

n-lkę.

Wykonanie sylwetki narciarza z brystolu - odrysowywanie, wycinanie, kolorowanie, sklejanie (pomysł z książki „Każde dziecko to potrafi).

Dzień 4.

Cele operacyjne: (dziecko:)

• zna kraj pochodzenia Muminków

• zna głównych bohaterów bajki

• potrafi wymyślić zakończenie przygody

• samodzielnie potrafi zaprojektować i wykonać strój dla Muminków

I - Zainteresowanie dzieci czytaniem fragmentu bajki Tove Janson pt. „Maminki”. Przybliżenie dzieciom sylwetki fińskiej pisarki, autorki książki przetłumaczonej na kilkadziesiąt języków.

Zabawa ruchowa przy piosence z filmu o Maminkach.

II - Oglądanie fragmentu filmu pt. „Maminki” (bez zakończenia) z kasety magnetowidowej lub płyty DVD. Zapoznanie z bohaterami i ich przygodami. Wymyślanie przez dzieci zakończenia przygody bohaterów filmu.

„Zimowy komplet dla rodziny Muminków” - dzieci otrzymują sylwetki Muminków
i projektują zimowy strój wykorzystując drobne elementy z papieru kolorowego, materiału tekstylnego tekstylnego bibułki.

III - wystawa strojów Muminków zaprojektowanych przez dzieci - każde dziecko opowiada o stroju, jakich użyło materiałów, wypowiada się na temat kolorystyki.

Słuchanie dalszej części przygód Muminkóe czytanych przez n-lkę.

Dzień 5.

Cele operacyjne: (dziecko:)

• wie, gdzie mieszka Św. Mikołaj

• bawi się przy muzyce

• składa papier wg słownej instrukcji n-lki

• układa obrazek z części

• bierze czynny udział a quizie i Finlandii

I - Nauka piosenki pt. „Przyjedź do nas Mikołaju”.

Zabawa ruchowa „Zaprzęgo reniferów”.

II - „Z wizytą u Świętego Mikołaja” - opowiadanie n-lki na temat krainy Mikołaja Laponii, pokaz na mapie z zaznaczeniem koła podbiegunowego, góry Korvvatunturi, Rovaniemi. Opowiadanie o poczcie Św. Mikołaja, fabryce zabawek, pomocnikach - krasnoludkach (elfach), o zaprzęgu reniferów i magicznych saniach.

Zabawa ruchowa przy piosence „My jesteśmy renifery, wszystkich rogów mamy cztery” (nagranie na płycie Uli Pakuły pt. „Unia jest jak rodzina”)

Wykonanie sylwetki Mikołaja z papieru metodą orgiami z kwadratu.

Składanie mini puzzli z pociętych pocztówek o tematyce świątecznej, naklejanie na karton, opowiadanie treści obrazka.

III - Wizyta Św. Mikołaja w przedszkolu (wcześniej należy poprosić jednego
z rodziców, aby przebrał się za Mikołaja i uzgodnić z nim pytania do dzieci)

Rozmowa z Mikołajem.

Quiz wiedzy o Finlandii (pytanie - Mikołaj, Odpowiedź - Dzieci).

Rozdanie prezentów, zrobienie wspólnej fotografii.

Katarzyna Barańska - PM Nr 206 w Łodzi

Grecja

I. Gromadzimy informacje na temat Grecji

Cel ogólny:

Zapoznanie z charakterystycznymi dla Grecji symbolami, miejscami, znanymi ludźmi.

Cele szczegółowe: (dziecko:):

• opisuje flagę Grecji

• opowiada o przynajmniej pięciu charakterystycznych cechach Grecji

• odszuka Grecję na mapie Europy

Metody:

• słowna: opowiadanie nauczyciela, instrukcji

• czynna: zadań stawianych dziecku

• techniki dramowe - opowiadanie wg B. Way`a

• percepcyjna: pokaz zdjęć

Środki dydaktyczne: kosz, zdjęcia (np. Meteory, Akropol, kanał koryncki, Aleksander Wielki), amfora, owca, maska antyczna, rzeźba, kolumna, winogrono, gąbka, sałatka grecka, oliwki, flaga, fragment mapy, napisy z informacjami
o przedmiocie, szablony do rysowania kreatywnego, kredki.

Przebieg:

1. Zabawa dydaktyczna „Koszyk pełen bogactw”- kosz zawiera przedmioty i zdjęcia. Dziecko losuje lub wybiera przedmiot. Wspólnie z nauczycielem ustalają co to jest i jak wiąże się to z Grecją. Dziecko odszukuje podpis oraz opis do wybranego przedmiotu lub zdjęcia ( opis znajduje się po odwrotnej stronie karteczki
z nazwą).Dzieci zdolne czytają opis.

2. Opowieść ruchowa do barwnego opowiadania nauczyciela, w które wplecione jest
jak najwięcej elementów z poprzedniej zabawy.

3. Rysowanie kreatywne wg elementów zawartych w dwóch poprzednich zabawach.

II. Podróż po Grecji

Cel ogólny:

Utrwalanie informacji na temat Grecji

Cele szczegółowe: (dziecko:):

• wskazuje na mapie Grecji Meteory, Ateny, Kretę

• tańczy krok podstawowy do muzyki z filmu „Grek Zorba”

• Wyjaśnia co ciekawego można zobaczyć w Atenach lub na Krecie

Metody: czynna: zadań stawianych dziecku

Środki dydaktyczne: mapa Grecji, dwa rodzaje kart pracy, ołówki, odtwarzacz CD, płyta CD, litery do tworzenia napisów

Przebieg:

1. Opowiadanie fabularne nauczyciela na temat podróży po znanych miejscach w Grecji. W opowiadaniu występują 4 stacje. Przy okazji każdej stacji nauczyciel lub dzieci przypominają informacje o danym miejscu. Każda stacja jest zaznaczana na mapie Grecji. W ten sposób powstaje mapa podróży.

I stacja - Meteory- dzieci układają z liter lub sylab nazwy- klasztor, Meteory

II stacja - gaj oliwny - dzieci próbują zatańczyć do muzyki - „Grek Zorba”

III stacja - wyspa Kreta - dzieci wykonują zadanie matematyczne

(odejmowanie lub dodawanie amfor - karta pracy)

IV stacja- Ateny - dzieci wypełniają karty pracy polegające na dorysowaniu
elementów budowli antycznej z wzorem lub bez wzoru.

III. Igrzyska Olimpijskie starożytnej Grecji

Cel ogólny:

Przybliżenie dziecku wyglądu i znaczenia olimpiad organizowanych w starożytnej Grecji

Cele szczegółowe: (dziecko:)

• Wymienia pięć dyscyplin pięcioboju

• Zademonstruje przynajmniej jedną dyscyplinę pięcioboju

• Wyjaśnia, jaki cel przyświecał olimpiadom

• Zachowuje zasady fair play w praktyce

Metody:

• słowna: objaśnień instrukcji, opowiadanie nauczyciela

• stacyjna

Środki dydaktyczne: długa gałąź, krążki, miarka krawiecka lub inna miarka, kreda.

Przebieg:

Prowadzący opowiada o igrzyskach olimpijskich w starożytności. Pokazuje zdjęcia, mówi o zasadach fair play oraz o celach jakie przyświecały igrzyskom. Następnie dzieci są poinstruowane o tym jak wyglądają poszczególne dyscypliny. Grupa zostaje podzielona na pięć mniejszych. Dzieci przygotowują sobie stanowiska i zaczynają „trening”, który trwa ok. 15 minut.

I stacja - bieg na 200 metrów.

II stacja - rzut dyskiem - dzieci rzucają krążkami. Zwycięża to, które rzuci najdalej

III stacja - skok w dal obunóż z rozbiegiem. Wygrywa to, które skoczyło najdalej.
pomiary dokonują dzieci miarką krawiecką.

IV stacja - rzut oszczepem - oszczep stanowi długa gałąź wcześniej przygotowana
przez nauczyciela.. Wygrywa to dziecko, które rzuci najdalej.

V stacja - zapasy dzieci dobrane wagowo przepychają siebie nawzajem na stojąco.
Wygrywa to, które wypchnie kolegę poza linię kwadratu narysowanego
kredą.

Nagrodą jest wieniec laurowy dla zwycięzcy każdej dyscypliny.

Całość zabaw przeprowadzana w ogródku przedszkolnym.

Agnieszka Leszczyńska - PM Nr 206 w Łodzi

Grażyna Nowacka - PM Nr 206 w Łodzi

Hiszpania

I. Zwiedzamy Hiszpanię

Cel ogólny:

Rozwijanie zainteresowania krainą hiszpańską

Cele operacyjne: (dziecko:)

• rozpoznaje flagi krajów europejskich łączących Polskę i Hiszpanię

• rozpoznaje i nazwać niektóre ważne obiekty, zabytki

• wybiera spośród innych zwierzęta i rośliny charakterystyczne dla Hiszpanii

• posługuje się liczebnikami w zakresie 6 w języku hiszpańskim

Metody:

• czynne: zadań stawianych dziecku, ćwiczeń

• percepcyjne: obserwacji i pokazu, uprzystępniania sztuki

• słowne: rozmowy, objaśnienia i instrukcje, rundka

Środki dydaktyczne: kostka z widokami flag kilku państw europejskich, albumy, zdjęcia, widokówki, przewodnik po Hiszpanii, kaseta z nagraniami, elementy do makiety

Przebieg:

1. Zabawa dydaktyczna „Flagi”- wyrzucanie kostki, na której są flagi państw
dzielących Polskę od Hiszpanii: Jazda z Łodzi do Stolicy-Warszawy- kolejne
wyrzuty kostki pozwolą w różnym czasie dotrzeć na miejsce tj. do stolicy
Hiszpanii- Madrytu

2. Przewodnik po Hiszpanii: Miasta - zabytki, architektura, ważne miejsca-rady dla
podróżnych - atrakcje w Hiszpanii- ilustracje, rozpoznawanie i nazywanie ich
przez dzieci-

Madryt - Pałac królewski - Palasio Real,

La Mancha - wiatraki

Granada - Alhambra - ogrody

3. Zabawa ruchowa „Pojazdy”- jazda różnymi środkami lokomocji - ekspresja
ruchowa przy muzyce

4. „Podróże marzeń” - „zwiedzanie”- oglądanie ilustracji, albumów, zdjęć, filmów:
wypowiedzi dzieci

5. Tworzenie krajobrazu lub makiety z uwzględnieniem fauny i flory (zwierzęta -
bocian czarny, ryś; drzewa - oliwne, figowce, palmy daktylowe)

- praca w zespołach

-ćwiczenia w posługiwaniu się liczebnikami w języku hiszpańskim - przeliczanie
elementów makiety.

Słownik:

Liczby:

1. Uno

2. Dos

3. Tres

4. Cuatro

5. Cinco

10- Diez

II. Z wizytą u króla Hiszpanii

Cel ogólny:

Poznanie symboli narodowych

Cele operacyjne: (dziecko:)

• wskazuje położenie Polski i Hiszpanii na mapie Europy

• rozpoznaje flagę Polski i Hiszpanii

• rozpoznaje godło Polski i Hiszpanii

• śpiewa Hymn narodowy Polski

• używa zwrotów grzecznościowych w języku polskim i hiszpańskim

Metody:

• czynne: zadań stawianych dziecku,

• percepcyjne: obserwacji i pokazu, uprzystępniania sztuki

• słowne: rozmowy, objaśnienia i instrukcje

Środki dydaktyczne:

Zaproszenie, globus, mapa Europy, nagrania z hymnami różnych państw, napisy państw, flagi i godła państw europejskich, ilustracje z eksponatami i reprodukcjami malarzy hiszpańskich, przepisy kulinarne, słowniczek hiszpański

Przebieg:

1. Wstęp; odczytanie zaproszenia, obmyślanie niespodzianek, planu podróży

2. Oglądanie globusa, mapy Europy- zaznaczenie Polski i Hiszpanii (napisem,
miniaturą flagi) - praca indywidualna z mapą

3. Lot samolotem przy muzyce z „Pedagogiki zabawy”- ekspresja ruchowa

4. Audiencja u króla i królowej Hiszpanii- (Juana Carolsa i Sofii)

-ekspresja ruchowo-gestykulacyjna - „Ukłony”

-komunikacja w języku polskim i Hiszpańskim(przedstawianie się, używanie
zwrotów grzecznościowych…)

-śpiew polskiego hymnu państwowego i słuchanie hymnu Hiszpanii

-prezentacje godła i flag (wybieranie ich wśród flag innych państw europejskich)

-oglądanie stroju narodowego Hiszpanii

5. Uczta- czytanie menu i wybieranie potraw polskich i hiszpańskich,

6. Udział w balu na dworze królewskim- ekspresja ruchowa, prezentacja polskich
tańców ludowych, narodowych (wg propozycji dzieci lub nauczyciela)

7. Oglądanie galerii różnych eksponatów i obrazów malarzy hiszpańskich -
znajdujących się w zamku.

8. Wręczanie darów, pamiątek.

9. Zabawa ruchowa „Pożegnania”- różnymi częściami ciała.

Słownik:

Dzień dobry- Buenos dias

Do widzenia - ciao/adios

Proszę - por favor

Dziękuję- gracias

Przepraszam- permiso

Mam na imię- me nombre/ nazywam się me llamo

III. Muzyka i taniec w słonecznej Hiszpanii

Cel ogólny:

Poznanie muzyki i tańców charakterystycznych dla Hiszpanii

Cele operacyjne: (dziecko:)

• rozpoznaje charakterystyczną muzykę dla Hiszpanii

• rozpoznaje i nazwa tańce hiszpańskie

• nazywa i odróżnia kastaniety i marakasy od innych instrumentów

Metody:

• czynne: samodzielnych doświadczeń, zadań stawianych dziecku, ćwiczeń

• percepcyjne: obserwacji i pokazu, uprzystępniania sztuki

• słowne: rozmowa, objaśnienia i instrukcje

Środki dydaktyczne: nagrania piosenek o Hiszpanii, film z tańcami, instrumenty perkusyjne, widokówki, kartony, kredki, papier kolorowy, nożyczki, klej

Przebieg:

1. Praca w zespołach składanie widokówek, ilustracji z części przedstawiających
Hiszpanię

-wypowiedzi na podstawie oglądanych ilustracji- podziwianie widoków Hiszpanii.

2. Rozmowa na podstawie fragmentów piosenek opiewających piękno Hiszpanii
(W Barcelonie, Gdzie Hiszpania?, Casablanka...),

3. Oglądanie tańców hiszpańskich na wideo (Flamenco, Passodoble) - naśladowanie

4. Działalność plastyczna- wykonanie wachlarza: składanie kartki papieru wg wzoru
i ozdabianie go wg własnego pomysłu.

5. Oglądanie, nazywanie i wybór znanych instrumentów perkusyjnych

- zagadki słuchowe-rozpoznawanie brzmienia różnych instrumentów,

- pokaz kastanietów i marakasów, nazywanie ich: - zabawa rytmami

6. Ekspresja ruchowa i rytmiczna:

-podział dzieci na dwie grupy: rytmiczne akompaniowanie do ruchu, rytmiczna
ekspresja ruchowa.

-ekspresja ruchowa w rytmie hiszpańskim -naśladowanie elementów tanecznych
z wykorzystaniem wachlarza, kastanietów i marakasów - posługiwanie się
nazwami marakasy i kastaniety

IV. Walki byków

Cel ogólny:

Poznanie zwyczajów ludowych panujących w Hiszpanii.

Cele operacyjne: (dziecko:)

• nazywa miejsce walki z bykami (arena- pista, ruedo)

• nazywa osoby walczące z bykami (matador, torreador, pikador)

• wymienia, wskazuje i zaznacza na mapie Hiszpanii miasta, w których odbywają się
walki

Metody:

• czynne: ćwiczeń

• percepcyjne: obserwacji i pokazu, uprzystępniania sztuki

• słowne: opowiadanie, wiersz, sposoby społecznego porozumiewania się, objaśnienia i instrukcje

Środki dydaktyczne:

ilustracje, opowiadanie „Byczek Fernando”, film z walkami byków, piosenka „O le,
o le”, rogi dla byka, czerwona chusta, wiersz ,, Byk”, kartony, kredki

Przebieg:

1. Zagadka -W jakim kraju panuje zwyczaj walki z bykami?

- zaznaczenie na mapie miast: Andaluzji, Pampeluny i Madrytu.

2. Rozmowa w oparciu o ilustracje i opowiadanie „Byczek Fernando" na temat
zwyczajów panujących w Hiszpanii

3. wysłuchanie piosenki Majki Jeżowskiej „ O le, o le”

4. Oglądanie fragmentu filmu z walkami byków (zwrócenie uwagi matadora,
torreadora, arenę- nazywanie areny hiszpańskim słowem ruedo, pista), zagrożenia
i niebezpieczeństwa, wypowiedzi dzieci, stosowanie nazw torreador, matador,
pikador.

5. Zabawa ruchowa "Corrida"

I wersja: Dzieci tworzą koło, jedno z dzieci otrzymuje opaskę z rogami i zajmuje
miejsce wewnątrz koła, zostaje bykiem. Podczas gdy dzieci mówią wiersz:…

Ten byk silny, okazały,

Ciężko pracował przez dzień cały.

A co robił? Któż to wie.

Jak chcesz zapytaj się:

Byku, byku gdzie byłeś?

Byku, byku co robiłeś?

…byk pokazuje ruchem dowolną czynność( jedzenie, spanie,
tańczenie…).Zadaniem dzieci jest odgadniecie czynności wykonywanej przez
byka. Kto odgadnie pierwszy zostaje wybrany kolejnym bykiem.

II wersja: Opaska na oczach ,, byka”, nawoływanie byka przez matadora -
ekspresja ruchowa z chustą.

6. Ekspresja słowna: naśladowanie lub wymyślanie okrzyków dopingujących
torreadora na podstawie w/w opowiadania

- ćwiczenia ortofoniczne

7. Ekspresja plastyczna: rysowanie na temat przygód Byczka Fernando lub walki
z bykami.

V. Zabawy w Hiszpanii - Fiesty

Cel ogólny:

Poznanie zwyczajów spędzania wolnego czasu

Cele operacyjne: (dziecko:)

• nazwać sposób spędzania wolnego czasu przez Hiszpanów

• nazwać owoce rosnące w Hiszpanii w języku polskim i hiszpańskim

Metody:

- czynna- zadań stawianych do wykonania, ćwiczeń, kierowania własną działalnością
dziecka

- percepcyjne - obserwacji i pokazu

- słowne- rozmowy, zagadki, objaśnienia i instrukcje

- pedagogiki zabawy

Środki dydaktyczne: gazety, płyta z nagraniem muzyki hiszpańskiej, gazety, owoce południowe: arbuz, daktyle, pomarańcze, melon, oliwki, brzoskwinie, mandarynki, winogrona, figi, napisy owoców

Przebieg:

1. Rozmowa z dziećmi na podstawie ilustracji przedstawiających krajobrazy Hiszpanii, zwrócenie uwagi na sposoby spędzania przez Hiszpanów czasu wolnego i obchodzenia różnorodnych narodowych uroczystości, wyjaśnienie słowa: ,,fiesta”

2. Zagadki słowne, obrazkowe, węchowe, smakowe

- rozpoznawanie i nazywanie owoców rosnących w Hiszpanii,

3. Wyszukiwanie podpisów do owoców w języku polskim, pokaz nazw owoców
   w języku hiszpańskim( łączenie) - globalne czytanie

4. Przygotowywanie sałatki owocowej: mycie owoców, obieranie, krojenie

5. Opowieść ruchowa z wykorzystaniem gazet,, Fiesta”

- spacer,, po ulicach”: poruszanie się po chodniku ułożonym z gazet

- taniec w rytmie muzyki hiszpańskiej - gazeta jako spódnica lub peleryna …

-,,Pomidorowa fiesta” - ugniatanie kul z gazety, rzucanie do partnera,
rzucanie do kosza, zabawa w ,,Pomidorowe dwa ognie”

7. Odpoczynek przy muzyce relaksacyjnej (odgłosy przyrody znad morza, …)

8. Degustowanie sałatki.

Słowniczek:

Arbuz - sandia	oliwka - aceituna
awokado - palta	Melon- kantalup/melon
banan - platano	Brzoskwinia- durazno
winogrona - uvas	Pomarańcza - naraja
daktyl - datil	Mandarynka - mandarina

Beata Bibel - PM Nr 206 w Łodzi
Joanna Skorupa - PM Nr 206 w Łodzi
Anna Franczyk - PM Nr 206 w Łodzi

Niemcy

Cel ogólny:

- Rozbudzanie zainteresowań poznawczych innymi krajami - Niemcami

I. „Gdzie te Niemcy?”

Cele operacyjne: (dziecko:)

• potrafi wyszukać Niemcy na mapie Europy

• dziecko potrafi na podstawie konturów rozpoznać i nazwać państwo: Polskę
i Niemcy

• dziecko rozpoznaje flagę Niemiec

Metody:

• elementy metod twórczych,

• elementy kinezjologii edukacyjnej,

• słowne: instrukcje, wypowiedzi ;

• czynne: samodzielnych doświadczeń;

• percepcyjne - wzrokowe: pokaz, obserwacja.

Formy: praca z całą grupą, zespołowa, indywidualna

Środki dydaktyczne: puzzle, układanki, cytryna, rozsypanki literowe, mapa Europy, kalka techniczna, ilustracje przedstawiające flagi różnych państw, szarfy, niemiecka muzyka ludowa

Przebieg:

1. 
   
   
   Zgaduj zgadula dokąd zabierze Cię czarodziejska kula - zagadka słowno- obrazkowa

1. układanie z puzzli litery (powstaje litera N)

2. wyodrębnianie pierwszej głoski w wyrazie IRMA

3. rozpoznawanie dotykiem kształtu litery E

(zaczarowany worek)

4. wskazywanie wspólnej litery dla wyrazów: mama, mydło, miś

5. rozpoznawanie po smaku i zapachu owocu (cytryna) wyodrębnianie pierwszej głoski C

6. zamalowanie pól oznaczonych tym samym znakiem (litera Y)

7. składanie z powstałej rozsypanki nazwy państwa sąsiadującego
   z Polską

2. „Gdzie leżą Niemcy” - wskazywanie Niemiec na mapie Europy

3. „My i nasi sąsiedzi” - kalkowanie linii granicznych Niemiec i Polski, porównywanie kształtów, wielkości obu państw.

4. „Powiedz jakie to Państwo” - rozpoznawanie na podstawie konturów nazwy państwa.

5. „Niemcy są jak...Polska jest jak.. - tworzenie listy atrybutów w odniesieniu do kształtów obu państw: Polski i Niemiec.

6. „Poszukiwana flaga” - rozpoznawanie na ilustracjach flagi Niemiec, dzieci otrzymują w kopertach obrazki z flagami. Zadanie polega na wyszukaniu spośród kilku - flagi Niemiec (praca indywidualna)

7. „Trzy kolory” - zabawa ruchowa ( każde dziecko otrzymuje szarfę w jednym
   z trzech kolorów: czarny, czerwony, żółty), na podany sygnał dzieci łączą się w trójki (po jednym kolorze w trójce).

8. „Kolory Niemiec” - wyszukiwanie prostokątów w kolorze szarfy, układanie
   w trójkach według wzoru flagi niemieckiej (praca zespołowa).

9. „Kolorowa mapa Niemiec” - wydzieranie pasków w trzech kolorach w rytm niemieckiej muzyki ludowej, wyklejanie mapy zgodnie z układem barw na fladze niemieckiej.

10. „Tworzymy kącik niemiecki” - gromadzenie prac w wyznaczonym miejscu (mapa, flaga)

II. „Wyjeżdżamy do Berlina - stolicy Niemiec” - przygotowania do
wycieczki

Cele operacyjne: (dziecko:)

• nazywa stolicę Niemiec

• wskazuje na mapie miejsce, w którym jest stolica Niemiec

• wymieni zapamiętane miejsca z terenu Niemiec

Metody:

- czynne: samodzielnych doświadczeń, zadań stawianych do wykonania

• słowne: instrukcja, objaśnienia, rozmowa

• percepcyjne: obserwacji i pokazu

Środki dydaktyczne: krzyżówka i pytania do jej rozwiązania, albumy, foldery reklamowe Niemiec, kartony, komputer do zapisywania danych osobowych.

Przebieg:

1. Krzyżówka „Wycieczka do Niemiec”

1. miejsce, w którym wykupujemy wycieczki: .................. podróży

2. zabieramy z sobą w podróż: b........... (ciężki i wielki)

3. nasz kontynent

4. symbol narodowy na głoskę f......

5. potrzebny w podróży, jego posiadanie sprawdza konduktor

6. cel naszej podróży ( N I E M C Y)

2. Berlin stolicą Niemiec - zaznaczanie Stolicy Niemiec i Polski na mapach, zaznaczanie trasy podróży (łączenie punktów przy pomocy taśmy)

3. „Ciekawostki z Niemiec” - oglądanie albumów, folderów z biura podróży, odczytywanie informacji z broszur, folderów, reklamówek

4. „Dokąd jedziemy?” - negocjowanie trasy wycieczki do Niemiec na bazie zgromadzonych materiałów (nazywanie miejsc, które chcemy odwiedzić)

5. „Przygotowania do podróży” - „Gromadzenie niezbędnika małego podróżnika” - przygotowanie biletów podróżnych, paszportów (zapisywanie danych osobowych z wykorzystaniem programu komputerowego), bagaży - naśladowanie ruchem pakowania walizki z potrzebnymi do podróży rzeczami (zabawa pantomimiczna).

6. „Czym jedziemy” - wybór środka lokomocji (rozpoznawanie i nazywanie środków transportu, naśladowanie sposobu poruszania się, wydawanych dźwięków - zabawy dźwiękonaśladowcze).

7. „Zaczarowany pociąg” zabawa ruchowa z piosenką

„Jedzie pociąg z daleka na nikogo nie czeka,

konduktorze złoty zawieź nas do Europy.

Jedzie, jedzie pociąg już

do walizek rzeczy włóż,

bo jedziemy zaraz już

w bardzo daleką podróż uuuuuuuuu”

III. „Jesteśmy na wycieczce - zwiedzamy Berlin”

Cele operacyjne: (dziecko:)

• wymieni zabytki Berlina (Brama Brabdenburska, Mur Berliński, Ratusz, Reichstag)

• rozpozna na podstawie ilustracji, zdjęć, wybrane zabytki Berlina i nazwać je (Brama Brabdenburska, Mur Berliński, Ratusz, Reichstag)

• nazywa wybrane zwierzęta w języku niemieckim (der Papagei papuga, der Tiger tygrys, der Bär niedźwiedź, der Hase zając, die Katze kot)

• potrafi nazwać wynalazek Gutenberga (druk)

Metody:

- czynne: samodzielnych doświadczeń, zadań stawianych do wykonania

• słowne: instrukcja, objaśnienia, rozmowa

• percepcyjne: obserwacji i pokazu

Środki dydaktyczne: albumy, zdjęcia wybranych miejsc, figurki i obrazki zwierząt
z zoo, film dydaktyczny „Gutenber i jego wynalazek, duże klocki, litery w tajemniczym worku, zdjęcia z muzeum dla dzieci „Labirynt”elementy do tworzenia labiryntu.

Przebieg:

1. „Jedziemy do Berlina” zabawa ruchowa z piosenką

2. „Plan wycieczki” - odczytywanie informacji, ustalenie kolejności zwiedzanych obiektów

1. muzeum techniki

2. ogród zoologiczny

3. zabytki Berlina: Brama Brabdenburska, Mur Berliński, Reichstag

4. muzeum dla dzieci „Labirynt”

1. „Metrem po Berlinie”

1. stacja 1 - zabytki Berlina

praca w grupach: składanie z części obrazków wybranych zabytków, nazywanie ich, określanie ich przeznaczenia, czytanie krótkich informacji

Brama Brandenburska Reichstag

Hanower Mur Berliński Ratusz

2. stacja 2 - ogród zoologiczny

• zabawa ruchowa - naśladowanie wybranych zwierząt najczęściej spotykanych w ogrodach zoologicznych, wyszukiwanie ukrytych obrazków zwierząt, podawanie nazw polskich i poznawanie odpowiedników niemieckich (der Papagei papuga, der Tiger tygrys, der Bär niedźwiedź, der Hase zając, die Katze kot)

3. stacja 3 - muzeum techniki

Kto wymyślił druk? - film dydaktyczny (wykorzystanie encyklopedii multimedialnej- Gutenberg i jego wynalazek)

Rozwiązywanie krzyżówki z hasłem: DRUK

1. Są w każdym mieście, mają okna i drzwi

2. Głoski słyszę a .......piszę

3. Miejsce, w którym można oglądać ciekawe, stare rzeczy

4. Z Łodzi do Berlina: w.....

„Zgadywanka układanka” - kto wymyślił druk - układanka z liter (g u t e n b e r g). Na odwrocie każdej litery znajduje się odpowiednia cyfra od 1 -9, dzieci losują z tajemniczego worka litery a następnie ustawiają się zgodnie z kolejnością od 1 do 9. Odczytują powstałe hasło - nazwisko wynalazcy druku.

Zabawy w małego drukarza - tworzenie albumu „Pamiątki z Berlina” - układanie podpisów do ilustracji (wykorzystanie stempli z małego drukarza oraz zdjęć poznawanych wcześniej miejsc).

d) stacja 4 - muzeum dla dzieci „Labirynt” - wspólne tworzenie labiryntu na podstawie wybranych zdjęć z muzeum dla dzieci; „zabawy z omijaniem przeszkód, przechodzenie przez zaczarowany labirynt.

IV. Niemieccy bajkopisarze - bajki braci Grimm

Cele operacyjne: (dziecko:)

• wymieni niemieckich autorów bajek (bracia Grimm, Wilhelm Hauff - bajki niemieckie z 1890 r)) i tytuły niektórych bajek.

• wymienić ciekawostki z życia i twórczości Braci Grimm

• rozpoznaje bajki Braci Grimm na podstawie obrazków, zagadek, rebusów

Metody:

- czynne: samodzielnych doświadczeń, zadań stawianych do wykonania

• słowne: instrukcja, objaśnienia, rozmowa, drama

• percepcyjne: obserwacji i pokazu

Środki dydaktyczne: książeczki z bajkami braci Grimm, ilustracje z bajek, stroje,
elementy charakteryzacji, elementy do tworzenia scenografii.

Przebieg:

1. Spotkanie w księgarni w Tyrolu - zabawa dydaktyczna „Reporter” (wywiad
z księgarzem - zadawanie pytań dotyczących bajek i baśni niemieckich
autorów.) - poznanie elementów biografii braci Grimm

2. Bajkowe zgadywanki - rozwiązywanie rebusów z tytułami bajek braci Grimm

T + pciuszek

nakryj się

W

kap+ turek

Królewna Śnieżka, Kopciuszek, Stoliczku nakryj się, Kot w butach,

Czerwony Kapturek

1. Tworzymy zagadki - dzieci na podstawie ilustracji - elementów charakterystycznych z danej bajki układają samodzielnie zagadki i prezentują je.

2. Nowa bajka z kosza bajek braci Grimm - dzieci losują karty
   z elementami z wybranych bajek, tworzą nową przygodę znanych postaci.

3. Bawimy się w teatr - dobieranie strojów zgromadzonych
   w kąciku teatralnym do odgrywanych postaci, przygotowanie scenografii do treści powstałej bajki, wystawienie nowo ułożonej bajki.

4. Bajkowa wystawa baśni i bajek braci Grimm - gromadzenie książek, obrazków, elementów dekoracji i strojów.

V. Dźwięki muzyki - czy Bach potrafił jodłować?

Cele operacyjne: (dziecko:)

• rozpoznaje niemiecką muzykę ludową (jodłowanie)

• pokazuje charakterystyczne elementy tańca górali tyrolskich

• wymienia twórców muzyki klasycznej (Johana Sebastiana Bacha, Ludwika van Beethovena)

• rozpoznaje wybrane utwory niemieckich klasyków (Toccata i Fuga D-Mol, Bach; Bagatela „Dla Elizy” Beethoven)

Metody:

- elementy metody Batti Strauss, elementy metody Pedagogika zabawy,

- czynne: samodzielnych doświadczeń, zadań stawianych do wykonania

• słowne: instrukcja, objaśnienia, rozmowa

• percepcyjne: obserwacji i pokazu

Środki dydaktyczne: kasety z nagraniami muzyki ludowej i klasycznej, portrety mistrzów muzyki, kartony format A-3, farby.

Przebieg:

1. Muzyczne powitanie - zabawy w echo (próby naśladowania jodłujących
   tyrolskich górali) dzieci wysłuchują jodłujących górali
   z kasety magnetofonowej a następnie naśladują słyszane odgłosy bawiąc się w echo.

2. „Słucham i bawię się” - dzieci słuchają przygotowanych różnych fragmentów muzyki niemieckiej, na dźwięk jodłowania klaszczą lub wstają.

3. Tyrolska czapeczka - z przygotowanych kwadratów dzieci składają według instrukcji (technika origami) typową czapeczkę niemieckiego górala. Przygotowane czapeczki dzieci przeliczają, następnie układają je w dwóch grupach tak, aby w każdej było tyle samo.

4. Taniec Tyrolski - dzieci bawią się dwóch grupkach, powstałych podczas dzielenia czapeczek tyrolskich. (pedagogika zabawy)

5. Wycieczka do Filharmonii - oglądanie portretów Johana Sebastiana Bacha i Ludwika van Beethovena, czytanie ciekawostek z życia
   i twórczości muzyków, wybieranie utworów z płyt, czytanie tytułów. Słuchanie wybranych fragmentów ( po 2 utwory).

6.

L. v Bethoven J. S. Bach

7. Wielcy mistrzowie - zgadywanka muzyczna - odgadywanie tytułów
wybranych
utworów - dobieranie napisów z tytułem. (charakterystyczne utwory: „Sonata
księżycowa” , „Dla Elizy” Bethoven; „Sonata organowa” „Koncert
Brandenburski” Bach)

8. Nasza orkiestra- improwizacje muzyczne z wykorzystaniem instrumentów perkusyjnych melodycznych i niemelodycznych (metoda Bati Strauss)

9. Malowana muzyka - malowanie farbami inspirowane słuchaną muzyką niemiecką

10. Wystawa prac.

Marta Janiszewska - PM Nr 206 w Łodzi

Beata Kochaniak - PM Nr 206 w Łodzi

Katarzyna Warmińska - PM Nr 206 w Łodzi

Szwecja

Cel ogólny:

Budzenie zaciekawienia krajem Unii Europejskiej - Szwecją

Poznanie tradycji ,symboli i kultury Szwecji

I. Poznajemy Szwecję

Cele szczegółowe: (dziecko:)

• wskazuje na mapie lub globusie Szwecję

• nazywa nowo poznane państwo - Szwecję

• nazywa przodków Szwedów

• rozpoznaje i wskazuje flagę Szwecji

Metody:

• czynne: zadań stawianych do wykonania, samodzielnych doświadczeń

• percepcyjne: pokaz

• słowne: objaśnienia, rozmowa, wypowiedzi dzieci

• opowieść ruchowa

• elementy metody ruchu rozwijającego W. Sherborne

• aktywizujące; ekspresja plastyczna, werbalna, swobodna ekspresja ruchowa

Formy:

-cała grupa

-indywidualna

-w grupach

Środki dydaktyczne: ilustracje przedstawiające historie państwa szwedzkiego, mapa polityczna Europy, mapki konturowe dla każdego dziecka, rozsypanka literowa,

puzzle z flagami, płyta z muzyką zespołu „ABBA”, globus dla każdego dziecka

Przebieg:

1. Zabawa integrująca za śpiewem : „Wszyscy są, witam Was”.

2. Oglądanie ilustracji, zdjęć itp. Przedstawiających charakterystyczne,

najbardziej znane budowle, zabytki Szwecji - rozmowa w oparciu

o ilustracje.

3. Zabawa dydaktyczna „Spróbuj znaleźć”

Odszukiwanie przez dzieci wspólnie z nauczycielką na mapie lub

globusie (z podziałem politycznym), Polski, Morza Bałtyckiego, Szwecji.

4. Praca indywidualna:

- odszukiwanie i wskazywanie na globusie Szwecji,

- układanie z rozsypanki literowej nazwy Szwecja, odczytywanie ułożonej

nazwy, umieszczenie powstałych napisów na mapkach konturowych Europy.

5. Rozmowa na podstawie ilustracji o początkach państwa szwedzkiego,

Wikingach i ich trybie życia.

6. Opowieść ruchowa „Wyprawa Wikingów” z wykorzystaniem elementów

Metody Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne (ćwiczenia w parach
i grupach czteroosobowych)

• walka Wikingów- na podstawie walki kogutów (dzieci podskakując
  w przysiadzie odpychają się rękami)

• transportowanie zdobyczy- (jedno z dzieci z pary przeciąga drugie, które leży na kocyku)

• wiosłowanie- na podstawie wagi (dzieci siedzą w parach naprzeciw siebie
  i trzymając się za ręce wykonują naprzemiennie skłony w przód i tył)

• płynięcie łodzi na podstawie kołysek cztero osobowych ( dzieci siedząc
  w rozkroku jedno za drugim wykonują równocześnie skłony do boków,
  w przód i w tył)

• wyładowywanie większych paczek- skała( dwoje dzieci próbuje przepchnąć trzymających się pod boki kolegów, stawiających opór, poza wyznaczoną linię.

7. Ekspresja plastyczna i werbalna zainspirowana rozmową o początkach
państwa szwedzkiego i opowieścią ruchową. Tworzenie przez dzieci
zakończenia opowieści:

1. w formie plastycznej przy użyciu dowolnie wybranej techniki

2. układając opowiadanie na podstawie wykonanej pracy plastycznej
   z użyciem słowa „wikingowie”

8. Zaprezentowanie dzieciom flagi Szwecji. Opisywanie przez dzieci wyglądu
tej flagi: kolorów, charakterystycznych elementów.

9. Układanie puzzli z flagami krajów europejskich (praca indywidualna
dostosowana do umiejętności każdego dziecka). Dokonanie wyboru flagi
Szwecji i doklejenie jej na mapkę konturową. Nazwanie państwa, na który
naklejono flagę.

10. Swobodna ekspresja ruchowa przy muzyce szwedzkiego zespołu ABBA.

II. Poznajemy charakterystyczne dla Szwecji dyscypliny sportowe

Cele szczegółowe: (dziecko:)

• wymienia charakterystyczne elementy środowiska geograficznego Szwecji (góry, morze, wyspa, śnieg, zima)

• opisuje krajobraz Szwecji

• rozpoznaje spośród innych dominujące sporty związane z położeniem geograficznym Szwecji (narciarstwo, hokej, saneczkarstwo, wyścigi psich zaprzęgów)

Metody:

- czynne: samodzielnych doświadczeń, zadań stawianych do wykonania, kierowania
własną działalnością dziecka

- słowne: rozmowa, zagadki, wypowiedzi dzieci

- percepcyjne: pokaz

- techniki twórcze: lista atrybutów

Formy:

• praca z całą grupą

• praca indywidualna

• praca zespołowa

Środki dydaktyczne: chusta animacyjna, zdjęcia, albumy, filmy video o Szwecji, instrumenty perkusyjne, zagadki obrazkowe, kartki z rysunkiem i napisem przedstawiającym sport, karty pracy z rysunkami różnych sportów, 6 kijów z grubej tektury, krążek z gąbki.

Przebieg:

1. „Łowienie łososia” zabawa ruchowa z wykorzystaniem chusty animacyjnej . Jedno dziecko „Rybak” schowane jest pod chustą, Pozostałe dzieci „Łososie” siedzą dookoła niej, trzymając ją za brzegi. Rybak niespodziewanie wciąga kolejno dzieci pod chustę.

2. Oglądanie krajobrazów Szwecji na zdjęciach, w albumach i na filmach video. (można wykorzystać film „Dzieci z Bullerbyn”, filmy przyrodnicze). Rozmowa na podstawie obejrzanych materiałów o krajobrazie i klimacie szwedzkim

3. Wymienianie przez dzieci charakterystycznych elementów środowiska geograficznego, opisywanie tego środowiska na podstawie wskazanej przez nauczyciela ilustracji - rundka.

4. Zabawa muzyczno-ruchowa „Jazda psimi zaprzęgami - z użyciem instrumentów perkusyjnych konwencjonalnych i niekonwencjonalnych.

Dzieci dobierają się trójkami. Jedno z nich jest „woźnicą”, dwoje pozostałych „psami”. Dzieci poruszają się w rytmie muzyki, w różnych kierunkach, jednocześnie wystukując słyszany rytm.

5. Rozwiązywanie zagadek obrazkowych i słownych, dotyczących charakterystycznych cech krajobrazu szwedzkiego( góry, śnieg, Laponia, morze, wyspa, zima).

6. Lista atrybutów: Szwecja jest..........

7. Na podstawie zdobytych wiadomości i ilustracji wypowiedzi dzieci na temat najczęściej uprawianych sportów w Szwecji (hokej, narciarstwo, jazda psimi zaprzęgami, jazda na skuterach śnieżnych, saneczkarstwo).

8. Zabawa dydaktyczna „Jaki to sport”. Dzieci losują kartki z rysunkiem lub napisem (w zależności od umiejętności poszczególnych dzieci) jednego ze sportów uprawianych w Szwecji. Zadaniem każdego z nich jest przedstawienie za pomocą języka ciała wylosowanej dyscypliny. Pozostałe dzieci odgadują.

9. Ćwiczenia w rozpoznawaniu dyscyplin charakterystycznych dla Szwecji. Każde z dzieci ma kartę pracy z rysunkami różnych sportów. Zadaniem każdego dziecka jest zakreślenie odpowiednim kolorem sportu, który jest charakterystyczny dla Szwecji. Dzieci chętne nazywają sporty, które zaznaczyły.

10. Gra zespołowa z wykorzystaniem kijków z grubej tektury i krążka z gąbki (dzieci podzielone na dwie drużyny 6-osobowe)

III. „Wielcy Szwedzi”

Cele szczegółowe: (dziecko:)

• wymienia poznane osiągnięcia Szwedów

• wymienia nazwiska poznanych Szwedów-odkrywców

Metody:

• czynne: samodzielnych doświadczeń, zadań stawianych do wykonania, kierowanie własną działalnością dzieci

• słowne: objaśnienia, instrukcje, wypowiedzi dzieci , ekspresja werbalna

• percepcyjne: pokaz

• technika twórcza- burza mózgów

Formy:

• praca z całą grupą

• rundka

• praca indywidualna

Środki dydaktyczne:

krążki w kolorach czerwonym i zielonym, zdjęcia, plakaty, rysunki, rekwizyty, modele samochodów volvo i saab, termometry, kaseta z nagraniem, klocki, makieta ulicy

Przebieg:

1. Zabawa orientacyjno- porządkowa „ Jedziemy samochodem do muzeum”. Dzieci w rozsypce biegają po sali, naśladując jazdę samochodem. Na sygnał wzrokowy ( krążek czerwony) zatrzymują się na światłach, na kolor zielony- ruszają.

2. Zabawa tematyczna „Zwiedzanie Muzeum”.

W sali są wyznaczone miejsca, w których znajdują się przedmioty, zdjęcia,

plakaty odzwierciedlające dorobek narodowy Szwedów.

• Wystawa poświęcona Alfredowi Noblowi ( fotografia naukowca, fotografia medalu-nagrody Nobla, rysunek wynalazku Nobla, kaseta z nagraniem biografii wynalazcy oraz obchodów wręczania nagród z uwzględnieniem nagrodzonych Polaków). Dzieci słuchając nagrania oglądają eksponaty zgromadzone
  w ekspozycji.

• układanie rymowanek rozpoczynających się słowami „Wielki Nobel...”,

• zainspirowanie dzieci rymowanką wymyśloną przez nauczyciela :

„Wielki Nobel mądry był

Więc nagrodę wymyślił”

• Sala badawcza, w której dzieci mogą dokonywać pomiarów temperatury w skali Celsjusza, za pomocą różnego rodzaju termometrów (temperatura powietrza
  w pomieszczeniu i na zewnątrz, ciała, wody) i zapisują jej odczyt cyframi.

• wysłuchanie krótkiej informacji, dotyczącej wynalazcy skali temperatury
  i oznaczania jej literą C,

- ćwiczenie logopedyczne, powtarzanie za nauczycielem trudnej sekwencji:

„Kiedy głowa boli cię, temperaturę Celsjusza mierzy się”.

• Wystawa modeli samochodowych marki: volvo i saab. Zabawa dowolna:

„Parking samochodowy”(podział na dwie grupy)- budowanie z klocków garaży, autostrad, mostów....dla swoich marek samochodów. Wyjazd na trasę swoimi samochodami, następnie parkowanie w miejscu wyznaczonym dla danej marki napisem(volvo lub saab). Powrót na trasę, na sygnał słowny n-la (nazwa samochodu) parkuje wywołana marka.

3. Praca indywidualna:

1. „Pamiątka z Muzeum”- rysowanie kredkami na kartonie podzielonym na trzy części. Dziecko rysuje zapamiętane z danej ekspozycji eksponaty. Każde
   z dzieci prezentuje swoją pracę nazywając poznane osiągnięcia szwedzkie (dynamit, termometr, volvo),

2. odszukanie spośród przygotowanych napisów - nazwisk poznanych Szwedów - odkrywców (odczytywanie ich).

4. Relaks przy muzyce szwedzkiego zespołu Roxette.

Podczas zajęć popołudniowych proponujemy zabawę tematyczną „Zakupy
w IKEA” z uwzględnieniem stoiska kosmetycznego „Oriflame” i bufetu na zasadzie szwedzkiego stołu. Zakupów dokonujemy używając waluty szwedzkiej-korona szwedzka.

IV. „Spotkanie z Pippi”

Cele szczegółowe: (dziecko:)

• podaje imię głównej bohaterki poznanej książki Astrid Lindgren (Pippi)

• podaje imiona pozostałych bohaterów książki (Anika, Tommi)

• podaje tytuł poznanej książki

Metody:

• czynne: samodzielnych doświadczeń, zadań stawianych do wykonania

• słowne: rozmowa, wypowiedzi dzieci

• percepcyjne: teatrzyk kukiełkowy

• elementy metody Orffa

• techniki twórcze: lista atrybutów

• metody aktywizujące: swobodna ekspresja ruchowa

Formy:

-praca z cała grupą

-rundka

-indywidualna

Środki dydaktyczne: kukiełki, pacynki, peruka, rozsypanka literowa, fotografie, rysunki przedstawiające głównych bohaterów, farby, kredki, włóczka, stemple

Przebieg:

1. Zabawa ruchowa „Berek przyjaciel”. Dzieci biegają po sali, jeden z nich jest berkiem, pozostałe uciekają. Przed złapaniem przez „Berka” chroni podanie ręki przez innego uczestnika zabawy.

2. Teatrzyk kukiełkowy, prezentujący fragment przygód „Pippi Langstrump”

- rozmowa z dziećmi na temat „inności” Pippi i jej problemów z dorosłymi.

( w celu zapoznania dzieci z jak największą liczbą przygód, fragmenty książek

można czytać przez cały tydzień podczas zajęć porannych i popołudniowych).

3. Zabawa ruchowa ze śpiewem: „Dziś mała Pippi, uczy dzieci swoje, a ma ich wszystkich 123 itd..........”-dzieci naśladują wykonywane przez prowadzące dziecko czynności, ruchy, gesty (prowadzący ma na głowie perukę Pippi)

4. Układanie z rozsypanki literowej imion głównych bohaterów i dopasowywanie ich do fotografii, lub rysunków przedstawiających głównych bohaterów ( Pippi, Anika, Tommi), odczytywanie, nazywanie.

5. Lista atrybutów:

Pippi jest............

Anika jest...............

Tommi jest...................

Lubię Pippi bo................................

Nie lubię Pippi bo.........................

6. „Portret ulubionego bohatera” (z którym dziecko się utożsamia) - praca plastyczna z wykorzystaniem różnych technik (malowanie farbami, kredkami pastelowymi, wyklejanie włosów z użyciem włóczki, stemplowanie). Zorganizowanie wystawki portretów, wybieranie podpisów z rozsypanki wyrazowej lub literowej(stemple) - odczytywanie, podawanie imion bohaterów i tytułu książki.

7. Zabawa taneczna z użyciem apaszek z wykorzystaniem piosenki Majki Jeżowskiej pt.: „Wszystkie dzieci nasze są”

V. „Wiemy wszystko”

Cele szczegółowe: (dziecko:)

• wybiera i wskazuje elementy, symbole związane z kulturą, tradycją
  i dorobkiem Szwecji

• odtwarza krajobraz poznanego kraju w formie pracy plastycznej

Metody:

• czynna: zadań stawianych do wykonania, kierowanie własną działalnością dziecka

• słowna: instrukcje, objaśnienia, quiz

• pedagogika zabawy

Formy:

• praca z całą grupą

• praca w grupach

• praca indywidualna

Środki dydaktyczne: napis Szwecja, rysunki, napisy, gotowe elementy do pracy plastycznej, kaseta z nagraniem

Przebieg:

1. Podsumowanie zajęć z całego tygodnia quizem „Prawda, czy fałsz?” (pytania

kierowane do każdego dziecka)

Pytania typu:

• Wikingowie zamieszkiwali tereny Szwecji- prawda czy fałsz?

• flaga szwedzka jest niebiesko-żółta- prawda, czy fałsz?

• dynamit wynalazł Nobel- prawda, czy fałsz?

• w Szwecji powstała książka „Pippi Langstrum” - prawda, czy fałsz?

• Szwecja leży nad Bałtykiem - prawda czy fałsz?

2. Zabawa orientacyjno-porządkowa: pary, trójki, czwórki. Dzieci maszerują po całej sali, na sygnał słowny dobierają się w odpowiednią ilość osób. Kiedy są ustawione w parach, jeno dziecko z pary ustawia się po prawej stronie sali, drugie po lewej. W ten sposób dzielą się na dwie grupy.

3. Dzieci wykonują zadania w grupach:

Zespół I

1. układa hasła, wyrazy, kojarzące się z poznawanym państwem do napisu

Szwecja np.:

Sanki

Zdobycz

Wiking

Europa

Celsjusz

Jazda zaprzęgami

Astrid Lindgren

2. wykonanie pracy plastycznej „Szwecja oczami dziecka” z wykorzystaniem techniki kolażu

Zespół II

a) Zabawa „Słoneczko”- dobieranie i uszeregowanie „promyczkowe” rysunków
lub napisów kojarzących się z osiągnięciami państwa szwedzkiego

b) wykonanie pracy plastycznej: „Co świat ma od Szwedów” z wykorzystaniem
techniki kolażu

4. Porównywanie prac plastycznych, odnajdywanie wspólnych elementów, rozmowa na temat powtarzających się elementów, uzasadnianie swoich wyborów.

5. Ćwiczenia słuchowe : wysłuchiwanie z kasety i powtarzanie po lektorze zwrotów w języku szwedzkim:

• cześć - hej

• dziękuję - tack

• do widzenia - hej da

6. Improwizacja ruchowa przy muzyce zespołu ABBA

Urszula Banasiak - PM Nr 7 w Łodzi

Beata Masica - PM Nr 14 w Zgierzu

Barbara Wnęk - PM Nr 200 w Łodzi

Katarzyna Grabowska - PM Nr 122 w Łodzi

Włochy

Cel ogólny:

Rozwijanie zainteresowań państwami UE

Cele szczegółowe: (dziecko:)

- rozpoznaje kształt państwa i wskazuje go na mapie

- wymienia kolory flagi włoskiej

- nazywa stolicę Włoch

- opowiada legendę o powstaniu Rzymu

- posługuje się zwrotami grzecznościowymi w języku włoskim:

- liczy po włosku do 4

- rozpoznaje i nazywa zabytki Włoch

- wymienia charakterystyczne potrawy włoskie

- śpiewa piosenkę o Włoszech

- tańczy Tarantelę.

I. Podróż do Włoch

Przebieg:

1. zabawa integracyjna z pedagogiki zabawy przy muzyce „Samolot”

2. powitanie w języku włoskim - „Buon giorno”

3. wskazanie Włoch na mapie Europy i na globusie

- zwrócenie uwagi na charakterystyczny kształt buta

4. zapoznanie z wyglądem flagi włoskiej ( kolory)

5. zabawa twórcza „Włoski but” - układanie konturów państwa z wykorzystaniem różnorodnych materiałów np. sznurki, kasztany, apaszki, druciki kreatywne…

6. rozwiązanie zagadki:

„ Na drewnianych nóżkach spaceruje, przez świat wielki wędruje,

idzie polem, idzie lasem, słońce i deszcz spotka czasem,

czapkę ma na głowie, a gdy kłamstwo powie,

nosek jego drewniany zostaje wydłużony” (PINOKIO)

1. prezentacja kukiełki i przywitanie Pinokia przez dzieci w języku włoskim

2. zapoznanie z melodią i słowami piosenki śpiewanej przez Pinokia pt.: „Włochy” z płyty „Śpiewające brzdące” nr 8

3. improwizacja ruchowa przy w/w piosence

4. zabawa w kole z kukiełką rozwijająca twórcze myślenie - dokończenie zdania „Pinokio jest….” (przypisywanie cech)

5. tworzenie książeczki o Włoszech - wykonanie 1 strony książki. Łączenie wykropkowanych konturów państwa, kolorowanie kredkami, kolorowanie flagi. Naklejenie nazwy państwa z rozsypanki literowej.

6. pożegnanie w kole w języku włoskim „Arrivrdeci”

II. Poznajemy Rzym

Przebieg:

1. powitanie w języku włoskim - utrwalenie

2. zabawa ruchowa „Jedziemy pociągiem do Rzymu”. Przed rozpoczęciem zabawy dzieci kupują bilety od nauczyciela, poznają słowa w języku włoskim: proszę - per favore, dziękuję - grazie. Tworzą pociągi zgodnie z numerem
   i kolorem cyfry na bilecie ( od 1 - 6, kolory podstawowe). Pociągi poruszają się po Sali zgodnie z poleceniami wydawanymi przez nauczyciela (W prawo,
   w lewo, do przodu, w tył, stop).

3. wskazanie Rzymu na mapie i zapoznanie z legendą miasta

4. oglądanie i omawianie ilustracji zabytków Rzymu: Colosseum, Panteon, Bazylika św. Piotra

5. zabawa taneczno - ruchowa przy muzyce z płyty „Mini mini” ( dzieci naśladują ruchy nauczyciela)

6. układanie i naklejanie puzzli na karton „Colloseum” - 2 strona książeczki

7. zabawa pantomimiczna z wykorzystaniem rekwizytów ( prześcieradło, wieniec laurowy) pt.: „Niemy teatr”. Dzieci nazywają czynności prezentowane przez aktorów.

8. prezentacja fotografii Papieża i przekazanie dzieciom informacji o Watykanie.

9. praca w grupach - układanie z alfabetu literowego napisu WATYKAN

10. pożegnanie w języku włoskim - mówienie sylabami.

^{III. Spotkanie w tawernie}

Przebieg:

1. powitanie w języku włoskim (śpiewająco)

2. śpiewanie piosenki pt.: „Włochy” - wyróżnienie włoskich potraw występujących w piosence (pizza, spaghetti)

3. zabawa dydaktyczna „Koszyk warzyw” - nazywanie warzyw zgromadzonych w koszyku, wyjaśnienie pojęcia włoszczyzny i historii dotarcia jej do Polski (królowa Bona)

4. tworzenie zbiorów warzyw i porównywanie ich liczebności - przeliczanie warzyw w języku włoskim do 4: 1 - uno, 2 - duo, 3 - tree, 4 - quatro

5. zabawa ruchowa z pedagogiki zabawy „Sałatka warzywna”

6. karta pracy „Włoskie potrawy” - 3 strona do książeczki

7. zabawa badawcza „Co to jest?” - rozpoznawanie oliwek za pomocą różnych zmysłów

8. „Wizyta w tawernie” - działalność plastyczna. Wyjaśnienie dzieciom pojęcia „tawerna”, wykonywanie pizzy z masy solnej i różnych nieużytków np. styropian, korale, jarzębina…

9. rozmowa z dziećmi na temat innych włoskich potraw znanych dzieciom (lody włoskie, kawa cappucino…)

10. zabawy logopedyczne „Jemy lody”- ćwiczenia języka i „Dmuchamy na gorącą kawę” - ćwiczenia oddechowe

11. pożegnanie i ekspozycja prac dzieci w kąciku dla rodziców

IV. Karnawał w Wenecji

Przebieg:

1. powitanie w języku włoskim - rytmizacja tekstu

2. wskazanie Wenecji na mapie i przekazanie informacji o słynnym mieście na wodzie - wyjaśnienie pojęć: gondola, gondolier, tramwaj wodny

3. karta pracy „Gondola” - 4 strona do książeczki, kolorowanie kredkami

4. zabawa z gazetami „Płyniemy gondolą do Wenecji” - dzieci parami siadają na rozłożonej gazecie, trzecie dziecko stoi (gondolier) i naśladuje ruch gondoliera

5. improwizacja ruchowa z apaszkami przy muzyce „Karnawał w Wenecji” - wyjaśnienie słowa „karnawał”

6. praca plastyczna „Maska karnawałowa” - odrysowywanie szablonu
   i ozdobienie w sposób dowolny z wykorzystaniem różnorodnych materiałów

7. zabawy taneczne z wykorzystaniem strojów z kącika teatralnego i wykonanych masek przy dźwiękach włoskiej muzyki - zapoznanie z krokiem włoskiego tańca „Tarantella”

8. ćwiczenia oddechowe „Płynące gondole” z wykorzystaniem papierowych łódek - ćwiczenie oddechu przeponowego

9. pożegnanie z dowolnym gestem

V. Włoskie ciekawostki

Przebieg:

1. powitanie w języku włoskim - cicho i głośno

2. zagadka „Muszla” - zapoznanie z nazwą włoskiego morza i pokaz na mapie

3. zabawa twórcza „Muszelkowe wzorki” - praca w grupach

4. aktywne słuchanie muzyki wg Batti Strauss „Akwarium” - dzieci stoją w parach naprzeciwko siebie i trzymają za uchwyty szarfy z bibuły zielonej i niebieskiej. Falują szarfami tak jak im podpowiada muzyka naśladując ruchy fal morskich
   (w górę, w duł, wolno, szybko). Dwoje wybranych dzieci jest rybkami, które poruszają się między falami - szarfami (pod szarfami)

5. rozmowa kierowana w oparciu o ilustrację na temat „Zwierzęta i roślinność Morza Śródziemnego” - wyjaśnienie pojęcia owoce morza

6. improwizacja ruchowa przy muzyce „Kąpiele morskie”

7. przekazanie dzieciom innych ciekawostek dotyczących Włoch np. krzywa wieża w Pizzie

8. karta pracy „Krzywa wieża w Pizzie” - 5 strona do książeczki, kolorowanie kredkami pastelowymi

9. złożenie książeczki w całość (5 kartek) i ekspozycja w kąciku dla rodziców (wzbogacenie poszczególnych stron o swobodne teksty dzieci zapisane przez nauczyciela)

10. pożegnanie w języku włoskim z dołączonym ruchem naśladowanym przez dzieci.

Irmina Urbańczyk - PM. Nr 36 w Łodzi,

Marzena Iwanicka - PM. Nr 109 w Łodzi,

Katarzyna Kaźmierska - Przedszkole „Playshool” w Łodzi.

Wielka Brytania

^{I. Poszerzanie wiadomości o krajach Unii Europejskiej - Wielkiej
Brytanii.}

Cel ogólny:

Poznanie podstawowych wiadomości o Wielkiej Brytanii.

Cele operacyjne: (dziecko…)

• wyróżnia wśród innych flag flagę Wielkiej Brytanii,

• wskazuje na mapie Europy położenie Wielkiej Brytanii,

• aktywnie słucha opowiadania nauczyciela,

Metody: czynna, słowna, oglądowa.

Formy: zbiorowa i indywidualna.

Środki dydaktyczne: mapa Europy, flaga, ilustracje przedstawiające charakterystyczne budowle, taśma z muzyką, karty pracy, kredki.

Przebieg:

1. Zabawa integracyjna „Samolot”.

2. Opowiadanie nauczyciela „Wakacje Jasia w Wielkiej Brytanii” z wykorzystaniem
ilustracji (lotnisko, pałac, krajobraz itp.).

3. Rozmowa na temat wysłuchanego opowiadania. Odpowiedzi dzieci na pytania
nauczyciela:

- Dokąd Jaś pojechał na wakacje?

- Co ciekawego widział?

- Na co zwrócił szczególną uwagę?

- Co mu się podobało?

- Jaki język słyszał?

4. Zabawa muzyczno ruchowa przy piosence „Hocky - Pocky”.

5. Kolorowanie flagi wg wzoru. Wystawa prac.

^{II. Z wizytą w pałacu królowej.}

Cele ogólne:

Poszerzanie wiadomości na temat zasad kulturalnego zachowania się.

Utrwalenie znajomości nazw figur geometrycznych.

Cele operacyjne: (dziecko…)

• nazywa figury geometryczne,

• poprawnie przelicza w zakresie 1 - 10,

• zna zasady etyki dworskiej,

• stosuje zwroty grzecznościowe w życiu codziennym,

• współdziała zgodnie z partnerem i grupą,

• potrafi rytmicznie poruszać się przy muzyce.

Formy: zbiorowa i indywidualna.

Metody: czynna, słowna, oglądowa.

Środki dydaktyczne: Ilustracje przedstawiające: pałac, królową, komnaty, strażników, taśma z muzyką, klocki dla każdego dziecka, zastawa stołowa.

Przebieg:

1. Zabawa integracyjna „Powitania”.

2. Opowiadanie - opis ilustracji przedstawiających pałac królowej.

3. Zabawa muzyczno - ruchowa „Walc angielski”.

4. Zabawa typu puzzle - „Pałac królowej”.

5. Ilu gwardzistów pilnuje królowej? - przeliczanie w zakresie 1 - 10.

6. Zabawa tematyczna „Podwieczorek u królowej”.

III. Kubuś Puchatek i przyjaciele.

Cele ogólne:

Rozwijane wyobrażani u dzieci,

Rozwijanie zainteresowań literaturą dziecięcą krajów Unii Europejskiej,

Cele operacyjne: (dziecko…)

• potrafi dokończyć treść bajki,

• poprawnie wypowiada się pod względem gramatycznym,

• ocenia dobre i złe postępowanie bohaterów,

• zgodnie współdziała w zespole.

Metody: czynna, słowna, oglądowa.

Formy: zbiorowa, indywidualna.

Środki dydaktyczne: Kaseta video, kartony, kredki, mazaki, farby.

Przebieg:

1. Zagadka „Zgadnij, o kim mówię”.

Nasz znajomy miś pluszowy

Mieszka w lesie Stumilowym.

Ma przyjaciół bardzo wielu.

Zgadnij, kim jest przyjacielu?

1. Oglądanie bajki w systemie video „Przygody Kubusia Puchatka”

2. Rozmowa na temat obejrzanej bajki.

3. Wymyślanie przez dzieci zakończenia - prezentacja słowna.

4. Zabawa ruchowa „Kubuś Puchatek w lesie”.

5. Praca w zespołach - wykonanie książeczki „Przygody Kubusia Puchatka”.

6. Autoprezentacja wykonanych prac.

IV. Angielski tor przeszkód.

Cel ogólny:

Rozwijanie sprawności ruchowej.

Cele operacyjne: (dziecko…)

• Sprawnie wykonuje polecenia nauczyciela.

• Czerpie radość z wykonywania ćwiczeń.

• Zachowuje prawidłową postawę podczas ćwiczeń.

Metody: czynne, słowne, oglądowe.

Formy: zbiorowa, w małej grupie, indywidualnie.

Środki dydaktyczne: tamburyno, obręcze, szarfy w dwóch kolorach, ławeczki, tunele, tarcze, woreczki, pierścień królowej.

Przebieg:

1. Zabawa ruchowa bieżna „Uciekające kruki z Tower” (Gry i zabawy w edukacji
europejskiej).

2. Zabawa skoczna „Potwór z Loch Ness” - przeskakiwanie z obręczy do obręczy.

3. Przejście do toru przeszkód. Podział dzieci na dwie drużyny.

- Zabawa z elementem równowagi - przechodzenie po ławeczce „Przejście po

moście Tower”

- Zabawa z elementem czworakowania - przejście przez tunel „Kanał La

Manche”

- Zabawa wieloznaczna przewlekanie przez szarfę.

- Zabawa rzutna traf do tarczy Robin Hooda.

- Zabawa bieżna powrót do drużyny.

4. Zabawa uspokajająca „Pierścień Królowej” (Gry i zabawy w edukacji
europejskiej”).

^{V. Quiz o Wielkiej Brytanii.}

Cel ogólny:

Utrwalenie wiadomości o Wielkiej Brytanii.

Cele operacyjne: (dziecko…)

• wskazuje miejsce Wielkiej Brytanii na mapie Europy.

• nazywa zabytki Wielkiej Brytanii.

• rozpoznaje melodie charakterystyczne dla Wielkiej Brytanii.

• układa obrazek z części.

• rozwiązuje łamigłówkę.

• współdziała w zespole.

Metody: czynna, słowna, oglądowa.

Formy: zbiorowa, w zespołach, indywidualna.

Środki dydaktyczne: szarfy w dwóch kolorach, worek z losami - zadaniami, obrazki do składania, zakryte obrazki sławnych miejsc, klocki, medal królowej, kaseta
z muzyką.

Przebieg:

1. Zabawa ze śpiewem piosenki „Hocky - Pocky”

2. Podział dzieci na dwie drużyny, wyjaśnienie zasad przyznawania punktów
samodzielnie - dwa punkty, z pomocą drużyny - jeden punkt.

3. Rozwiązywanie zadań :

- Złóż obrazek.

- Co widzisz na obrazku?

- Rozwiązywanie zagadek słownych.

4. Przeliczanie punktów . Odznaczenie Zwycięzców.

5. Zabawa taneczna „Walc angielski”

6. Praca indywidualna wg możliwości dzieci - łamigłówki, rebusy.

Katarzyna Wlazeł - PM Nr 8 w Pabianicach

Renata Pabich - SP w Bukowcu

Anna Marciniak - PM Nr 176 w Łodzi

Małgorzata Chorążewska PM Nr 176 w Łodzi

Francja

Dzień tygodnia Temat; Cel og.:	Edukacja językowa	Edukacja matematyczna	Edukacja społeczno - moralna	Edukacja przyrodnicza	Edukacja muzyczna	Edukacja plastyczna	Edukacja ruchowa
I poniedziałek T: Poznajemy Francję Cel: zapoznanie z położeniem geograficznym Francji, flagą, językiem i walutą.	- zagadka słowna wprowadzająca do tematu - praca mapą: położenie Francji na mapie Europy, odczytanie nazw państw sąsiadujących - wskazanie stolicy (nazwy ) poprzez rozwiązanie krzyżówki i odszukaniu na mapie - pokaz i omówienie wyglądu flagi, waluta - poznanie podstawowych zwrotów danego języka	- układanie flagi Francji z figur geometrycznych (puzzle naklejanki) -prostokąty i kwadraty prezentacja monet i przeliczanie	-zabawa dydaktyczna utrwalająca zwroty grzecznościowe	- ukształtowa- nie terenu z wykorzystaniem mapy fizycznej ( niziny,wyżyny rzeki i jeziora )		- kolorowanie flagi Francji: dowolny wybór techniki wykonania	- zabawa ruchowa z wykorzy - staniem słów grzeczno - ściowych
II wtorek T: Francja - miasto artystów i projektantów mody Cel: Francja kolebką mody -poznanie postaci francuskiego bajkopisarza Jeon De Lafontaine	- oglądanie fragmentu pokazu mody francuskiej ( kaseta ) - nazywanie części garderoby i wybrane z nich w jęz. francuskim (nazwiska znanych stylistów ) - krótkie zapoznanie z życiem i twórczością bajkopisarza Jean De Lafontaine	- tworzenie zbiorów z wcześniej wyciętych z katalogów części garderoby (wg rodzajów garderoby, wg pór roku )	- poznanie bajek do wyboru: „Kruk i lis”, „Żaba i wół”, „Lis i kozieł”i wypływających z nich morałów i nauk		- zorganizo - wanie pokazu mody z wykorzystaniem skrzyni skarbów z podkładem muzycznym	- zaprojekto - wanie strojów wg własnego pomysłu wycinanie z papieru lub materiału gotowych elementów - projektowanie materiałów na ubrania dziecięce	- zabawa ruchowa „Kulawy lisek”
III środa T: Zabytki i kultura Francji Cel: dziecko poznaje ciekawe miejsca Francji	- rozwiązanie plątaninki literowej Hasło:zabytki - praca z mapą Europy - zabytki - oglądanie ilustracji prezentujących najciekawsze miejsca Francji: a)Wieża Eiffla b)ŁukTriumfalny c)Katedra Notre Dame d)Luwr (układanie z rozsypanki literowej nazw), dopasowywanie podpisów do obrazka - sylwetka Napoleona Bonaparte	- „Tajemniczy zamek”-roazwiązywanie działań matematycznych w zakresie 10 - ciu,kolorowanie rysunku wg kodu uzyskanego z działań matematycznych	- budzenie szacunku dla inności drugiego człowieka - projekcja bajki pt.: „Dzwonnik z Notre Dame”- poznanie Francji widzianej oczami dziecka,katedra Notre Dame	- piękno ogrodów francuskich: a)albumy b)zdjęcia c)nadawanie kształtu roślinom przez człowieka (przycinanie)	-zapoznanie z tańem Kankan -nauka piosenki „Panie Janie „w jęz.francuskim wykorzysta- niem animacji komputerowej „La La”	- technika collage,praca zbiorowa lub w małych grupach.Wyko- nanie ilustracji do bajki „Dzwonnik z Notce Dame” lub Wieża Eiffla - budowla przestrzenna z dowolnego materiału lub Wieża Eiffla - rysowanie kredkami świecowymi i kolorowanie całej powierzchni akwarelą	Zestaw ćw.gimna- stycznych z zastoso- waniem metody stacyjnej (Łuk Triumfal- ny,most na Lorze
IV czwartek T: Smacznie inaczej Cel: tradycje kuchni francuskiej	Wprowadzenie -degustacja różnych serów wyprodukowanych z mleka koziego,owczego i krowiego (fromage,Blanc,cantal, Roquefort,brie i camembert )- określenie przez dzieci smaku,zapachu,koloru, konsystencji -zapoznanie z tradycjami kuchni francuskiej na podstawie książki kucharskiej -wspólne tworzenie krzyżówki,której hasłem będzie „ser”	-utrwalanie liczebników porządkowych od 1 do 10 podczas przygotowywa- nia kanapek -przeliczanie owoców winogrona na kiści	-kulturalne spożywanie posiłków,sto- sowanie zwrotów grzecznościo- wych:dziękuję, proszę, smacznego	-winnice-uprawa,sposób zbierania (owoce,soki, wino) - degustacja owoców i soku winogronowego (czerwone i białe)	-śpiewanie piosenki „Panie Janie”z podziałem na głosy	-przygotowanie kanapek z wykorzystaniem produktów spożywczych charakterysty- cznych dla Francji (bagietka,sery itp.) lub -żaba - origami	-opowieść ruchowa- zbieranie winogron
V piątek T: Nasi koledzy z Francji Cel: sposoby spędzania wolnego czasu przez rówieśników z Francji	-ciekawostki z zycia dzieci francuskich: a)edukacja przedszkolna i szkolna b)sposób oceniania c)czas wolny,rozrywka -prezentacja parku zabaw dla dzieci Eurodisneyland -zaproszenie dla kolegi z Francji-zaproszenie Słowno-obrazkowe	-zabawa dydaktyczna mająca na celu wprowadzenie nazw liczebników głównych w języku francuskim-wyliczanka	uiz nt Francji: mapa flaga zabytki zwroty kuchnia francuska		-nauka pląsu „La dance Bergerienne”	-kalkowanie postaci bajkowych-kolorowanie	-zab.ruch. „Wesołe miaste- czko”

Płyta CD, U. Pakuła, Unia jest jak rodzina.

Ł. Debski, Gdzie Portugalczyk wygrzewa stopy czyli podróże w głąb Europy, wyd. Znak, Kraków 2004r.

S. Bloch, J. Tabor, europejska podróż Krzysia, wyd. Nowik SP.J., Opole 2003r.

N

O

R

U

I

B

B

A

G

A

Ż

E

A

P

O

E

U

R

F

A

G

A

L

B

T

E

L

I

Y

C

M

E

I

N

D O M Y

L I T E R Y

M U Z E U M

W Y C I E C Z K A

---