php - ćwiczenia, Prawo UWM


Powszechna historia prawa dr Sokalska

20.10.2010

1. Poglądy na genezę prawa. Starożytne despotie wschodnie- rozwój prawa.

Hellenizm- elementy kultury greckiej, rzymskiej i właściwej dla tubylców

Rola jednostki- jednostka dla państwa, nie państwo dla jednostki

Teokracja- skumulowanie cech boskich u króla

3. Ludy germańskie i słowiańskie. Rozwój prawa i jego źródła

Ludy germańskie:

Od Cezara (I w. p.n.e.) do Tacyta (I w. n.e.)

Wróżda- zemsta rodowa

Ród- kilka rodzin posiadających wspólnego przodka

Plemię- kilka rodów, które mogły się przenosić na inne terytorium, ponieważ opierały się na związku osób

Państwo szczepowe- od III w. do IV w. połączenie kilku plemion, które zaczęły przemieszczać się na Zachód

27.10.2010

Leges barbarorum- spis prawa zwyczajowego ludów germańskich

- Lex Salica

- Spisy prawa zwyczajowego Burgundów i Wizygotów

- Lex ….. z 643 r.

- Lex Saxonum - Saskie VII- IX w.

- Lex Friskonum- prawo szczepów Fryzów, VII- IX w.

Leges Romanae Barbarorum- spisy prawa rzymskiego państw barbarzyńskich, zawierają dość prymitywnie ujęte przepisy

-prawo rzymskie Burgundów

- prawo rzymskie Wizygotów

3. 11.2010

Charakterystyka plemion słowiańskich

1. Słowianie zajmowali znaczne tereny w środkowej i wschodniej Europie (na południu przekroczyli linię Karpat i Dunaju, na zachodzie linię Odry)

2. Główne grupy etniczne

- Słowianie wschodni

- Słowianie zachodni

- Słowianie południowi

3. Gospodarka opierała się na rolnictwie ekstensywnym i hodowli.

4. Książąt wybierano ze starszyzny plemiennej poprzez wiec czyli zgromadzenie ludu, decydujące o najważniejszych sprawach, którego uczestnikami byli wszyscy wolni członkowie plemienia, zdolni do noszenia broni.

5. Podział społeczno- polityczny

- podstawowa jednostka społeczna - RÓD

- organizację społeczną tworzą ŻUPY

-członkowie żup łączyli się w jednostki tworząc SZCZEPY

- szczepy tworzyły małe, a potem wielkie plemiona

4. Prawo rzymskie okresu antycznego i epoki klasycznej. Kodyfikacja justyniańska.

Rzym

Królestwo

- konsulowie- decydowali o wszystkich sprawach publicznych

- senat- władza nad skarbem publicznym

- lud- sądził, rozdawał urzędy, posiadał prawo do zatwierdzania ustaw

- zgromadzenia ludowe

- tribusy

Państwo rzymskie- civitas

Republika do 27 r. p.n.e.

-senat- od III w. najważniejszy urząd

Urzędy kolegialne- centralne- lokalne

Źródła poznania prawa- fontes iuris cognoscendi

- źródła jurydyczne- np. kodyfikacja cesarza Justyniana- podstawowe źródło wiedzy o prawie rzymskim oraz Instytucje Gaiusa

- źródła epigraficzne- napisy o treści prawniczej wyryte w kamieniu bądź metalowych tablicach

- źródła nieprawnicze- dzieła historyków, poetów, filozofów.

Źródła powstania prawa- fones iuris oriudni

- zwyczaj- najstarszy czynnik na gruncie którego kształtowało się prawo zwyczajowe

- ustawa- LEX, dająca podstawy prawu stanowionemu, uchwalana przez zgromadzenia ludowe

Działy prawa rzymskiego

IUS CIVILE

pr. obywateli Rzymu

źródła- ustawy- leges

pr. zwyczajowe przodków

poszerzenie zakresu poszerzenie zakresu

osobowego stosowania prawa rzeczowego stosowania prawa

IUS GENTIUM IUS HONORARIUM

pr. ludów nieformalne pr. urzędnicze formalne

źródła: edykty pretorskie źródła: edykty pretorskie

IUS CIVILE- dział, którym posługiwali się wyłącznie obywatele rzymscy, nie dot. perygrynów

IUS HONORARIUM- dział powstały w wyniku działalności magistratur rzymskich (pretorzy, edylowie) mający na celu udoskonalenie całego systemu prawa prywatnego. Jego powstanie spowodowane było koniecznością poszerzenia zakresu rzeczowego prawa, gdyż ustawodawstwo nie nadążało za przemianami społ.- gospodarczymi i w małej mierze dot. prawa prywatnego.

IUS GENTIUM- dział prawa, którym posługiwały się wszelkie społeczności. Jego powstanie

spowodowane było koniecznością poszerzenia właściwości osobowej prawa.

9.11.2010

Źródła prawa rzymskiego w kolejnych formach ustrojowych Rzymu

- prawo zwyczajowe

- „odchodzenie” od prawa zwyczajowego

- prawo stanowione przez Zgromadzenie Ludowe

- coraz mniejszy wpływ prawotwórstwa prawa pretorskiego

- ustawodawstwa Senatu i cesarza

- prawotwórstwo prawników rzymskich powoływanych do oficjalnej wykładni prawa

- ustawodawstwo cesarza

Zwyczaj:

- podstawa do wytworzenia się prawa zwyczajowego

-zwyczaj stał się normą prawną kiedy został uznany przez większość za konieczny i bywa niezmiennie stosowany przez dłuższy czas

-prawo zwyczajowe podstawą do powstania prawa XII Tablic

Ustawa- „to co lud nakazuje i ustanawia” Gaius

- tworzone przez zgromadzenia ludowe

- początkowo głoszenie odbywało się jawnie

- po zatwierdzeniu ustawy przez zgromadzenie, wymagana była zgoda senatu

- Ustawa XII Tablic

Edykt pretorski:

- od 242 r. p.n.e. wymiar sprawiedliwości spoczywa w rękach dwóch pretorów- pretora miejskiego i pretora perygrynów

- pretor nie miał władzy ustawodawczej; mógł wydawać edykty

- w edyktach zawarte były zasady jakich miał zamiar trzymać się pretor w czasie jednorocznego urzędowania

- od 67 r. p.n.e. za sprawą Lex Corneliae pretor związany był z tym, co przyrzekł

- początkowo ustnie, potem pisemnie

Uchwały senatu:

- zatwierdzanie ustaw przez zgromadzenia (okres republikański)

- możliwość tworzenia uchwał o mocy prawa obowiązującego (okres pryncypatu) przy jednoczesnym podporządkowaniu się woli cesarza

Nauka prawa:

- wielka rola prawników rzymskich w praktyce prawa (Gaius, Paulus, Ulpianus)

- zbiory (dzieła) ogólnych opinii prawników stawały się z czasem prawem stanowionym

PRZEDJUSTYNIAŃSKIE ZBIORY PRAWA

Codex Gregorianus, Codex Hermogenianus, Kodeks Teodezjański

3 zbiory konstytucji z okresu pryncypatu

Konstytucje cesarskie

Constitutiones- akty prawne wydawane przez kancelarie cesarskie

- formy wydawania konstytucji- edykty, dekrety, reskrypty, mandaty

- …………jako najważniejsze źródło prawa wczesnego średniowiecza

- Kodeks Justyniana (Corpus Iuris Civilis)

5. Prawo w państwie frankońskim i Francji w dobie średniowiecza.

Ustrój:

- państwo patrymonialne

- państwo było związkiem osobowym, wyrażało się w tytule króla, który był królem Franków

- wybierani królowie uznawali podbite terytorium za swoja własność; dysponowali królestwem jak majątkiem prywatnym

- godność królewska dziedziczna (wprowadził Klodwig)

- po śmierci króla państwo podlegało podziałom między członków rodu

Władza królewska:

- władza wojskowa- sprawa wojny i pokoju, obronność kraju

- król- strażnik pokoju, czuwał nad utrzymaniem pokoju królewskiego (pax regia)

- zwierzchnictwo sądowe; król mógł ewokować wszystkie sprawy jakimi był zainteresowany

- władza wykonawcza- bannus- prawo do wydawania rozkazów

- władza ustawodawcza

Obsadzanie biskupstw i urzędów kościelnych, zwoływanie synodów, ogłaszanie uchwalanych na nich praw i zapewnienie ich wykonania.

Organy centralne

Wiec- zgromadzenie obejmujące wszystkich wojowników; początkowo miały duże znaczenie, ale z powodu rozległości państwa nie można było ich często powoływać.

Placita- wprowadzone zamiast demokratycznych zgromadzeń. Reprezentowana w nich była jedynie świecka i duchowna arystokracja. Miały charakter doradczy, ale wobec słabszych królów znaczenie ich wzrosło.

Palatium- dwór królewski na wzór rzymski; przebywała tam drużyna, wybitne osobowości świeckie i duchowne (peladyni) i urzędnicy.

Urzędnicy- pierwszymi byli majordom, który za Merowingów zagarnął dla siebie wiele uprawnień królewskich. Urząd stał się dziedziczy i utrzymywał się aż do Pepina Małego, który przybrał koronę królewską. Karolingowie nie przywrócili tego urzędu, a główne funkcje powierzyli SENASZALOWI. Inni urzędnicy to: cieśnik, komornik, pelatyn, kanclerz.

Zarząd lokalny:

Hrabstwa- na jej czele stał urzędnik królewski i hrabia. Stały się podstawowymi okręgami zarządu terytorialnego. Hrabia sprawował władzę administracyjną i wojskową. Dzieliły się na wicehrabstwa.

Margrabstwa i księstwa- marchie były to hrabstwa położone w strefach granicznych.

Wysłannicy królewscy sprawowali kontrolę nad hrabstwami. Zazwyczaj jeden hrabia i jeden biskup. Odwiedzali poszczególne hrabstwa, zbierali skargi, czuwali nad stosowaniem prawa i zdawali raporty ze swych inspekcji.

Ustrój gospodarczy:

Prekaria- dobrowolne oddanie się wolnych chłopów pod opiekę wielkich właścicieli. Chłop dawał panu swą ziemię na własność i otrzymywał ją z powrotem w użytkowanie w zamian za pewne świadczenia. Pan zapewniał swą opiekę, której chłop potrzebował z powodu małego bezpieczeństwa publicznego.

Immunitet- przywilej nadawany na rzecz wielkiego właściciela, w którym król wzbraniał swym urzędnikom wkraczania na dobra immunizowane dla pobrania podatku lub wykonywania sądownictwa.

Ustrój lenny- poszczególni feudałowie mieli określone miejsca w hierarchii feudalnej jako wasale dzierżący od króla lub od innych seniorów ziemię w zamian za służbę wojskową. Ustrój lenny wywodzi się z instytucji wasala i z beneficjum.

Akt komendacji- wolni oddawali się pod opiekę króla lub innych możnych zwanych seniorami i zobowiązywali się wobec nich pod przysięgą do wiernej i dożywotniej służby jako wasale.

Beneficjum- nadawanie ziemi jedynie dożywotnie nie na własność, ale w użytkowanie, a własność pozostawała przy nadawcy. Beneficja stały się powszechnie stosowanych sposobem rozdawania ziemi dla wynagradzania lub pozyskiwania wiernych służebników.

Stosunki społeczne

Wolni- wyłoniona grupa arystokracji. Należały do niej osoby żyjące blisko która- hrabiowie, biskupi. Stawali się oni na ogół wielkimi właścicielami ziemskimi. Po powstaniu feudalnej konnej służby wojskowej byli rycerzami. W dobie karolińskiej stawali się oni tzw. grupą uprzywilejowaną- seniorami. W późniejszym okresie stali się szlachtą.

Półwolni i niewolni- liczba niewolników malała, gdyż wraz z innymi kategoriami ludności wiejskiej stawali się poddanymi, czyli chłopami na własny rachunek na ziemi należącej do pana.

17.11.2010

Sądownictwo

- na początku sądy sprawowało Zgromadzenie Ludowe, odbywało się na wzgórzu sądowym (Malberg) pod przewodnictwem wybieranego przez ludność urzędnika (thunginusa).

- w dobie merowińskiej w miejsce thunginusa występował urzędnik królewski- hrabia. On przewodniczył zgromadzeniu i ogłaszał wyrok w otoczeniu 7 mężów, tzw. rachimbugów, powoływanych przez to zgromadzenie. Proponowali oni wyrok, który zgromadzenie mogło przyjąć lub odrzucić.

- w dobie karolińskiej zamiast rachimburgów występowali ławnicy, powoływani przez hrabiego na zgromadzeniu jako jego stali pomocnicy.

- od czasów Karola Wielkiego udział czynnika ludowego uległ dalszemu zmniejszeniu. Lud uczestniczył odtąd na wyrokach sądowych głównych, odbywających się pod przewodnictwem hrabiego tylko 3 razy do roku. Na pozostałych rokach, mniejszych, sądził hrabia lub delegowany przez niego wicehrabia z udziałem ławników. Od wyroków wszystkich tych sądów nie było możliwości odwołania się.

Król mógł każdą sprawę ewokować pod swój sąd. Do wyłącznej kompetencji sądów królewskich należały niektóre sprawy ze względu na osobę stron (inwestytur kościelnych, wasali królewskich) lub na rodzaj sprawy (obraza majestatu, złamanie królewskiego BANNUS).

Proces

- charakter procesu skargowego (akuzatoryjnego)

- nie odróżniano spraw cywilnych od karnych

- charakter kontradyktoryjny czyli sporny

- opierał się na zasadzie ustności i jawności

- formalizm- postępowanie związane z rygorystycznym stosowaniem ustalonych form i formułek

- postępowanie dowodowe nie poprzedzało zapadnięcia wyroku, było oddzielone od właściwego przewodu na rozprawie sądowej i następowało dopiero po wydaniu wyroku]

- wyrok sądowy rozstrzygał pierwotnie sprawę w sposób ostateczny

Środki odwoławcze

- przysięga

- Ordalia (sądy Boskie)

Państwo frankońskie- źródła prawa

Zetknięcie się różnych ludów germańskich z autochtoniczną ludnością rzymską spowodowało, iż władze nie wiedziały, które z praw respektować. Frankowie, podobnie jak Rzymianie nie porzucali swojego prawa podbitym przez siebie szczepom germańskim. Stosowano więc zasadę osobowości prawa. Zasada ta nastręczała wiele trudności. Sędzia na początku każdego procesu musiał dowiedzieć się, które z praw respektuje podsądny. Składał on oświadczenie tzw. wyznanie prawa i był sądzony stosownie do tego oświadczenia. W takich warunkach sędzia zmuszony był znać i stosować różne systemy prawa. Jeżeli strony podlegały różnemu prawu należało stosować wtedy prawo właściwe dla pozwanego. Często spotykano się ze zjawiskiem mieszania systemów prawnych. Prowadziło to do kształtowania się lokalnych praw zwyczajowych.

Źródłami poznania prawa stosowanego w państwie frankońskim były ustawy królewskie, spisy prawa i dokumenty praktyki prawnej.

Ustawodawstwo królewskie- kapitularze

3 rodzaje kapitularzy:

- dodawane do spisów prawa stanowiły uzupełnienie do istniejących już spisów prawa

- dla wysłanników królewskich- zawierały szczegółowe instrukcje dla wysłanników

- właściwe- odnosiły się zwykle do terytorium całego państwa; zawierały główne normy administracyjne i gospodarcze

Ze względu na treść:

- świeckie- wydawał król na mocy swej władzy ustawodawczej

- kościelne- król nadawał autorytet monarszy decyzjom podejmowanym przez synody kościelne

Dokumenty praktyki

Dokumentami lub dyplomami nazywamy akty spisane dla poświadczenia dojścia do skutku jakiejś czynności prawnej (np. nadanie lenna, immunitetu, sprzedaż wsi). Rozróżnia się dokumenty publiczne, wydawane przez władzę państwową oraz dokumenty prywatne.

Przez poszczególne klasztory sprzedawane były KAPITULARZE i KODEKSY DYPLOMETYCZNE. Przy sporządzaniu dokumentów posługiwano się zbiorami wzorów dla ich redagowania czyli formularzami.

23.11.2010

Powstanie terytorialnego prawa zwyczajowego i jego rozdrobnienie

Rozbiciu państwa na wiele feudalnych państewek towarzyszyło rozbicie w dziedzinie prawa sądowego. Podstawowym źródłem prawa stało się niemal wyłącznie prawo zwyczajowe, kształtujące się różnorodnie w różnych okolicach i miejscowościach. Prawo to ewoluowało do zasady terytorialnej prawa tzn. każdy sąd stosował odtąd tylko jedno terytorialnie właściwe prawo.

Proces ten doprowadził do rozbicia dzielnicowego.

Podział Francji na kraje prawa zwyczajowego i kraje prawa pisanego.

Rozdrobnienie prawa wymagało od sądów stosowania specjalnych środków dla stwierdzenia tego, jaki zwyczaj prawny jest stosowany na danym terenie.

Dlatego od XIII w. pojawiły się tendencje do spisywania prawa zwyczajowego oraz do ustalania jednolitego prawa w szerszych ramach terytorialnych. Powstanie jednolitego powszechnego prawa na terenie całej prowincji nie wykluczało dalszego rozwoju lokalnych praw zwyczajowych. Dlatego podstawą prawa sądowego do XV w. pozostało prawo zwyczajowe lokalne.

Prawo zwyczajowe kształtowało się różnie na północy i południu kraju. Na południu prawa zwyczajowe rozwijały się pod silnym wpływem prawa pisanego tzw. prawa rzymskiego. Na północy wpływy te były znikome. Na tej podstawie dokonał się podział Francji na dwie strefy:

Spisy prawa zwyczajowego

zwane księgami prawa zwyczajowego.

Zaczęły powstawać z inicjatywy jednostek. Miały charakter spisów prywatnych i nieoficjalnych. Najważniejsze powstały w XIII w. Zaliczamy do nich:

1.12.2010

7. Rozwój prawa i jego źródła- Niemcy do XV wieku.

Źródła prawa ziemskiego

Zwierciadło Saskie- spis zwyczajowy prawa niemieckiego dokonany w okresie 1220- 1235 przez rycerza saskiego Eike von Rapkow.

Składa się z:

Cechy:

- autentyczność

- brak sugestii i wtrętów zaczerpniętych z obcych systemów prawnych

-pewna tendencyjność

Eike von Rapkow sporządził pierwszą redakcję w języku łacińskim, drugą w języku dolnoniemieckim i dlatego uważany jest za twórcę prawniczego języka niemieckiego.

Spisy te poziomem i znaczeniem nie dorównywały dziełu Eike von Rapkow.

Źródła prawa miejscowego

- porady prawny

- ortyle (wyroki sądowe)

- ustawodawstwo miejskie (wilkierze)

- akty praktyki sądów miejskich

- statuty (systematyczne zbiory, spisy zwyczajowego prawa miejscowego)

Źródła praw specjalnych

Prawo górnicze- rozwinęło się na terytorium Rzeszy bardzo wcześnie. Szczególne znaczenie miało prawo górnicze spisane już w XIII w. w czeskiej Ilhavie na Morawach.

7.12.2010

8. Rozwój prawa i jego źródła w państwie kijowskim i Rosji do poł. XVIII w.

Ruska Prawda- (prawda- w słowiańskim tłumaczeniu- prawodawstwo) najstarszy zbiór prawa Rusi Kijowskiej.

Pierwsze edycje powstały w czasach panowania Jarosława Mądrego. Pomnik prawa średniowiecznego. Zbiór przepisów zawierających normy prawa zwyczajowego oraz stanowionego (w postaci ustawodawstwa Książęcego).Spisana w całości w języku starosłowiańskim. Porównywana z frankońskim Leges Barbarorum (z uwagi na analogiczny podział rozwoju prawa).

Ruska Prawda powstawała etapami (wraz z upływem czasu była modyfikowana i uzupełniana. Znane są obecnie dwie redakcje Ruskiej Prawdy:tzw. Krótka Prawda i Obszerna Prawda. Znany jest również wyciąg z Obszernej Prawdy, tzw. Skrócona Prawda. Odkryto ponad 100 odpisów zbioru.

Krótka Prawda- powstała wcześniej, schyłek XI w. Obejmuje:

W obydwu częściach tej redakcji przeważają regulacje dot. dziedziny prawa karnego oraz prawa procesowego.

Obszerna Prawda- pochodzi z I poł. XII w. Składa się z dwóch części:

W tej redakcji wciąż dominują przepisy prawa karnego i procesowego, silniej rozbudowano przepisy prawa cywilnego, w szczególności zobowiązań (depozyt, pożyczka, kupno-sprzedaż), jak również dziedziczenie i opieka. Nie przewidywała kary śmierci ani okaleczania, najsurowszą karą publiczną było wygnanie winowajcy (wraz z rodziną) połączone z zaborem całego mienia.

Ruska Prawda zawierała regulacje typowe dla ówczesnego prawa, np. Stanowość prawną (córki bojarów dziedziczyły ziemie, tylko w przypadku braku synów).

21.12.2010

9. Prawo w państwie anglosaskim i anglonormandzkim.

Anglia:

Stosunek lenny:

Magna Carta Libertatum- 1215 r.

Parlament Angielski- geneza

Parlament angielski- struktura

- Izba Lordów- możnowładztwo

- Arcybiskupi

- Biskupi

- Opaci

- Przeorowie

- Bezpośredni lennicy króla

- od schyłku XIV w. także możni mający zaproszenia od króla

- Izba Gmin- rycerstwo i mieszczaństwo

(przyczyny zasiadania rycerstwa i mieszczaństwa razem)

- Wspólne zasiadanie na sesjach sądowych podczas zgromadzeń hrabstw

- nieoficjalne zebrania przed sesjami parlamentu

- osiedlanie się młodych synów rycerstwa w bractwach

Liczba członków w Izbie Gmin nieustannie zmieniała się.

Model utrwalił się w 1295 r. w czasie istnienia Parlamentu Wzorcowego

- po 2 rycerzy z 37 hrabstw

- po 2 przedstawicieli z uprzywilejowanych miast

- Przewodniczącym rycerzy był desygnowany szeryf, a potem wybierani byli przez wolnych właścicieli ziemskich z hrabstwa

Parlament angielski- kompetencje-

- wzięły się z prawa gmin do przedstawiania królowi petycji o wydanie ustawy rozstrzygającej podniesioną kwestię

- w XV w. Izba Gmin zaczęła sama redagować odpowiedzi na petycje- projekt ustaw- Bill

- podobną inicjatywę ustawodawczą uzyskała Izba Lordów i krół

- od 1414 r. król zobowiązał się do niezmieniania pozycji Izby Gmin

- Izba Lordów była najwyższą instancją oraz sądem dla przestępstw popełnionych przez Lordów

- z czasem zaczęła rozstrzygać najważniejsze przestępstwa urzędnicze- impeachment

- Impeachment- skarga wnoszona przez Izbę Gmin przeciw oskarżonym o nadużycie władzy

- 1376 r. - pierwszy przypadek impeachmentu

- Act of Attainder- ustawa Parlamentu skazująca określonego urzędnika na karę śmierci lub wygnania bez procesu ale na podstawie głosowania.

- po raz pierwszy sformułowane w 1297 r. kiedy do Edward I zobowiązał się do nienakładania podatków bez zgody Parlamentu

- od XV w. Izba Gmin wnosi projekty ustaw skarbowych zaś przewodniczący referował do przedstawienia królowi.

4.01.2011

10. Rozwój prawa i jego źródła w okresie monarchii absolutnej w Europie.

Monarchia absolutna we Francji

Sądownictwo we Francji w okresie monarchii absolutnej

Sądownictwo królewskie- król był najwyższym sędzią, miał prawo do osobistego rządzenia, a istniejące sądy sprawowały władzę z delegacji królewskiej i sądziły w imieniu króla. Król miał możliwość zawieszenia tej delegacji i poddawania spraw sadowi.

a. sądownictwo delegowane

b. sądownictwo delegowane do spraw specjalnych, w tym w szczególności:

c. sądownictwo królewskie zastrzeżone

- rozstrzyganie placetów (petycji skierowanych do króla o sprawiedliwość)

- wydawanie listów opieczętowanych (podpisanych przez króla i opatrzonychjego pieczęcią)

- ewokacja

- listy commutimus i sądy komisarskie

- kasacja wyroków

- listy sądowe

Sądy królewskie

a. sądownictwo kościelne

b. sądy miejskie- właściwie w drobnych sprawach porządkowych

Niemcy

Terytoria Rzeszy

1. Księstwo albo władztwo terytorialne

a. właściwie świeckie księstwa Rzeszy m. in. Brandenburgia, Austria, Bawaria, Saksonia, Palatynat Renu, Pomorze Zachodnie

b. Księstwo biskupie m. in. Księstwo biskupie magdeburskie, bamberskie, monasterskie

c. mniejsze terytoria świeckie (hrabstwa) i kościelne opactwo i prelatury

Miasta Rzeszy albo cesarskie

Elementy scalające:

a. osoba cesarza- monarcha elekcyjny (7-9 elektorów), faktycznie nie miały prawie żadnej wł. Osobistej, od 1519 r. był ograniczony tzw. kapilacjami wyborczymi.

Sejm Rzeszy- jego zwierzchnicy terytoriów Rzeszy i przedstawiciele miast Rzeszy (charakter organu federalistycznego Sejmu Rzeszy), do jego kompetencji należało m. in. Ustawodawstwo w sprawach Rzeszy, decyzje o wojnie i pokoju, zawieranie traktatów międzynarodowych, uchwały podatkowe i sprawy rekrutacji wojska; w skład Sejmu Rzeszy wchodziły:

Książęta świeccy i duchowni mieli głosy wirylne, natomiast nie będący książętami hrabiowie i prałaci mieli głosy kurialne. (2 duchowne, 4 świeckie kurie)

Tworzyło dwie ławy: reńską i szwabską. Każde miasto miało jeden głos.

Sąd Kameralny Rzeszy

powołany w 1495 r. jako trybunał dla całej Rzeszy

12.01.2011

Źródła prawa z Rzeszy

1532 r.- Constitutio Criminalis Cardina

1759 r.- Kodeks Cywilny Bawarski\

1794 r.- Landrecht pruski

3 austriackie kodeksy karne:

1768 r. Terezjana- wyd. przez Marię Teresę, dość zacofana, bardziej konserwatywna od Caroliny

1787 r. Józefina- wyd. przez Józefa II, bardziej postępowy, zrównał usiłowanie z dokonaniem, zniósł zasadę analogii, wprowadził zasady nullum crime sine lege i nulla poena sine lege

1803 r. Franciszkana- wyd. przez Franciszka II, złagodzenie kar pozbawienia wolności.

Anglia

Statut o proklemacjach 1539 r.

Ustawa o Sądzie Izby Gwieździstej 1487 r.

Rosja

Myśl kodyfikacyjna w XVIII- XIX w.

Przesłanki umożliwiające kodyfikację prawa: polityczne, społeczno- gospodarcze, techniczno- prawne.

Przesłanki polityczne- związane z ustrojem monarchii absolutnej, likwidujące partykularyzm prawny i polityczne.

Przesłanki społeczno- gospodarcze- wynikały ze zmiennych potrzeb gospodarczych wynikających z odkryć geograficznych.

Przesłanki techniczno- prawne- rozwój prawa i jego nauki oraz postępu w technice legislacyjnej.

Problem kodyfikacji prawa w XVIII w.

Cesare Baccaria- „O przestępstwach i karach” 1764 r.

Prawo natury- ideologiczna podstawa kodyfikacji.

Ideologiczna podstawą kodyfikacji z przełomu XVIII/XIX w. była doktryna prawa natury.

Hugon Grocjus- twórca doktryny nowożytnego prawa natury/ obowiązek dotrzymania umów, nienaruszalna własność prywatna jednostki, obowiązek naprawy wyrządzonej szkody, karalność niektórych czynów zabronionych.

Okres absolutnego prawa natury:

Okres względnego prawa natury:

- przenikanie prawa natury do ustawodawstwa państwowego i orzecznictwa sądowego w formie idei nadrzędnej, stanowiącej uzasadnienie teoretyczne dla podejmowania konkretnych rozstrzygnięć w dziedzinie porządku prawnego.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Test Logika, Prawo UWM
AJAX i PHP cwiczenia praktyczne cwajph
Prawo finansowe M. Karlikowska ćwiczenia 3, Prawo finansowe(11)
Prawo finansowe M. Karlikowska ćwiczenia 2, Prawo finansowe(11)
ephl egzamin cwiczenia, Leśnictwo UWM Olsztyn, Semestr IV, Ekologiczne Podstawy Hodowli Lasu, Egzami
prawo uwm przykładowe pytania
Podstawy Prawa Karnego Ćwiczenia, Prawo karne(4)
1 Wniosek do operatu wodnoprawnego WODA I SCIEKI 2004, Ochrona Środowiska, semestr VI, Prawodawstwo
Podstawy psychologii, PRAWO UWM, PSYCHOLOGIA
Podstawy prawa cywilnego z umowami w administracji - cwiczenia 1, Prawo cywilne z umowami w administ
Prawo karne - test I- zaliczenie z cwiczen, Prawo karne
Prawo finansowe M. Karlikowska ćwiczenia 9, Prawo finansowe(11)
Prawo finansowe M. Karlikowska ćwiczenia 8, Prawo finansowe(11)
ochrona srodowiska, 04.12.04r. ćwiczenia, Prawo ochrony środowiska
CWICZENIA Prawo upadłościowe
CWICZENIA Prawo upadłościowe
Postępowanie karne - ćwiczenia, Prawo UKSW, KPK
Prawo finansowe M. Karlikowska ćwiczenia 5, Prawo finansowe(11)

więcej podobnych podstron