POSTĘPOWANIE KARNE - ĆWICZENIA
System Prawa Karnego:
Materialne
KK + ustawy okołokodeksowe
KW
KKS
Ustawa o post. Wspr nieletnich
Ust o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych
procesowe
KPK
KPSpW
KKS
Wykonawcze
KKW
KKS
Cele postępowania:
Art.2 kpk
Wykrycie sprawcy przestępstwa pociągnięcie go do odpowiedzialności
Aby osoba niewinna nie poniosła odpowiedzialności
Przez trafne zastosowanie środków prawa karnego oraz ujawnienie okoliczności sprzyjających popełnieniu przestępstwa osiągnięte zostały zadania postępowania karnego
Zwalczanie przestępstw, zapobieganie im, umacnianie poszanowania prawa i zasad współżycia społecznego
Uwzględnienie prawnie chronionych interesów pokrzywdzonego
Rozstrzygnięcie sprawy w rozsądnym terminie. - odpowiednio do rodzaju i zawiłości sprawy oraz występujących w nim przeszkód.
ZASADY POSTĘPOWANIA KARNEGO
Podział zasad:
Ogólnoprawne
Praworządność
Humanizm
Sprawiedliwości
Ustrojowo - organizacyjne
Dot. wymiaru sprawiedliwości
Niezależność sądów
Niezawisłość sędziów
Socjalizacja - udział czynnika społecznego
Dot. prokuratury
Zasada dewolucji
Zasada substytucji
Zasada indyferencji
Zasada jednolitości
Kierownicze podporządkowanie
Wewnętrzne
Zewnętrzne
Prokurator prokuratury rejonowej - prokurator rejonowy
Prokurator prokuratury okręgowej - prokurator okręgowy
Prokurator prokuratury apelacyjnej - prokurator apelacyjny
Prokurator generalny
Procesowe
Dynamiki i motoryki procesu
Oficjalność
Legalizm
Skargowość
Kontradyktoryjność - inkwizycyjność
Jawność
Poznania dowodowego
Prawdy
Swobodnej oceny dowodów
Bezpośredniości
Ciężaru dowodu
Gwarancyjne
Prawo do obrony
Domniemanie niewinności
In dubio pro Reo
Ne bis In idem
Lojalności procesowej
Medytacja weekendowo-świąteczna
Waltoś W X lecie obwiązywania kpk PiP 2009 nr 4
Olszewski T. umorzenie absorpcyjne Prok i Prawo 2008 nr 39
PRZESŁANKI PROCESOWE / WARUNKI DOPUSZCALNOŚCI PROCESU
Wpływają na możliwość prowadzenia procesu
Pozwalają wszcząć i prowadzić postępowanie lub odwrotnie - nie pozwalają na jego wszczęcie
Wszczęcie postępowania ≠ odmowa wszczęcia postepowania.
Umorzenie = likwidacja procesu
Zawieszenie postępowania - charakter czasowy, gdy zaistnieją przesłanki uniemożliwiające czasowe prowadzenie postępowania
Przesłanki:
Negatywne - art.17
Czynu ni e popełniono (brak woli)
Brak danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia czynu
Czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego
Ustawa stanowi że sprawca nie popełnia przestępstwa - 162 par 2, 213 par 2 240 par 2 256 par3 318 319 344 par1 + wył winy i karalno
Społeczna szkodliwość czynu
Pozytywne
Materialne
Formalne
Brak ćw z 10.11.2011 r.
Ćwiczenia - 18.11.2011 r.
WŁAŚCIWOŚĆ SĄDU
Obowiązek organu do podejmowania rozstrzygnięć w sprawie
Rodzaje właściwości:
Miejscowa - związana z terytorium, art.31
Miejsce popełnienia przestępstwa, art. 6§2 kk
Sąd macierzystego portu statku
Jeśli popełniono w kilku okręgach - sąd gdzie najpierw wszczęto postępowanie przygotowawcze
Art.32 - kryteria dodatkowe
Rzeczowa - kwalifikacja,
S.R., S.O., S.A., SN
Funkcjonalna - uprawnienie organu wynikające ze spełnieni określonej funkcji
Instancyjna - zawiera się we właściwości funkcjonalnej
Łączność spraw:
Podmiotowa - wspólnym mianownikiem jest oskarżony/podejrzany; jeden oskarżony, któremu zarzuca się popełnienie kilku przestępstw w różnych okręgach(sąd który pierwszy wszczął, albo sąd pierwszej instancji)
Przedmiotowa - te same przestępstwa popełniło kilka osób
Przekazanie sprawy do sądu innej instancji:
Przekazani sprawy do sądu innego okręgu - można gdy wymaga tego dobro wymiaru sprawiedliwości;
WYŁĄCZENIE SĘDZIEGO
Stosowane do sędziego, ławnika, protokolanta, oskarżyciela publicznego, biegłego,
Realizuje zasady: sprawiedliwości, bezstronności, niezawisłości sędziego, praworządności
Na żądanie sędziego
Z urzędu
Na wniosek strony
Z mocy prawa - katalog zamknięty - art.40
Na wniosek - uzasadniona wątpliwość co do bezstronności - ary. 41
Skład sądu:
1 sędzia i dwóch ławników - o zbrodnie, okręgowy
2 sędziów i 3 ławników - Przestępstwa o dożywocie, okręgowy
3 sędziów - ze względu na zawiłość sprawy
1 osobowy - co do zasady w SR
Sąd apelacyjny - 3 sędziów co do zasady
na posiedzeniu - co do zasady skład jednoosobowy
STRONY POSTĘPOWANIA
Oskarżyciel publiczny
Prokurator - organ zdekonstucjonalizowany
Jednostek powszechnych
Wojskowy
IPN
Nieprokuratorskie organy ścigania
Organy policyjne
Pozostałe niepolicyjne (art. 312 kpk)
Art. 325 d - Rozporządzenie z 13.06.2003
Państwowa agencja rozwiązywania problemów alkoholowych
325 d - 312, + parpa - wypisać przestępstwa w jakich są właściwe
Ćwiczenia - 02.12.2011 r.
UCZESTNICY POSTĘPOWANIA KARNEGO
Organy procesowe
postępowania przygotowawczego
postępowania głównego
postępowania odwoławczego
postępowania wykonawczego
Strony postępowania
Zasadnicze
Bierne
oskarżony
czynne
karna
pokrzywdzony
oskarżycieli
publiczny
prywatny
posiłkowy
subsydiarny
uboczny
cywilna - powód cywilny
Szczególne
Rodzic/opiekun
Interwenient 58§1 kks
Podmiot odpowiedzialny posiłkowo 24 kks - podmiot który osiągnął korzyść z przestępstwa
Quasi - pozwany cywilnie - art. 52 kk oraz 416 kpk - podmiot zobowiązany do zwrotu korzyści majątkowej (odp. Art. 24§5 kks)
Reprezentanci stron
Rzecznicy interesu publicznego
Osobowe źródła dowodowe
Pomocnicy organów procesowych
Pokrzywdzony:
Przesłanki:
Osoba fizyczna, osoba prawna, instytucja państwowa, instytucja społeczna, samorządowa i.in.
Jeśli dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo
Wyłączenia: współoskarżony, oskarżenie wzajemne
Uprawnienia w procesie:
„roszczenia” - powództwo adhezyjne, naprawienie szkody
Może być oskarżycielem prywatnym, posiłkowym lub powodem cywilnym
Zastępstwo:
Osoba prawna, instytucje - uprawniony organ
Osoba nieletnia - opiekun
Śmierć:
Osoby najbliższe przejmują jego prawa
Jeśli nie ma osób najbliższych to prokurator
Sąd ma obowiązek pouczenia jednej osoby
Oskarżyciel posiłkowy:
Przesłanki:
Pokrzywdzony
Oskarżyciel prywatny kiedy wstąpi prokurator
Przystąpienie:
Wniosek lub oświadczenie pisemnie lub do protokołu
Do momentu otwarcia przewodu sądowego
Można wycofać
Oskarżyciel subsydiarny:
Miesiąc od doręczenia postanowienia o umorzeniu
Przymus adwokacko-radcowski sporządzenia aktu subsydiarnego
Nie można zwrócić do uzupełnienia
Jeśli odstąpi postępowanie umarza się
Posiłkowy uboczny
Sąd nie umożliwi - gdy osoba jest nieuprawniona, ograniczenie ilościowe,
Może odstąpić, ale ma to charakter nieodwołalny
Śmierć:
Mogą wstąpić następcy prawni
Brak ćwiczeń -09.12.2011
Ćwiczenia - 16.12.2011 r.
Oskarżony:
Obowiązki:
Stawiennictwo
Obrona obligatoryjna - art. 79
Obrońca
CZYNNOŚCI OPERACYJNO - ROZPOZNAWCZE
Definicja
Odrębny system poufnych bądź tajnych działań organów policyjnych lub innych prowadzonych poza procesem karnym, lecz zazwyczaj służących aktualnym bądź przyszłym celom procesu i wykonywanych dla zapobiegania i zwalczania przestępczości i innych prawnie określonych negatywnych zjawisk społecznych
Realizowane są przede wszystkim poprzez uzyskiwanie, sprawdzanie oraz wykorzystywanie informacji o zdarzeniach, środowiskach i osobach będących przedmiotem prawnie uzasadnionego zainteresowania organów ścigania. W ich ramach przeprowadzane są też działania wykrywacze i zapobiegawcze.
System działań, który ma swoją podstawę prawną w ustawie z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji oraz w analogicznych przepisach dotyczących ABW i innych. Są to tylko przepisy ogólne przewidujące stosowanie takich czynności, jednak szczegółowe ich określenie i przebieg zawierają instrukcje resortowe o charakterze tajnym
Organy
Policja
CBŚ
ABW
Agencja Wywiadu
Wojskowe Służby Informacyjne
Organy kontroli skarbowej
Straż Graniczna
Inspekcja Celna
Żandarmeria Wojskowa
Służba Więzienna
Znaczenie dla procesu karnego
Przebieg i wyniki czynności operacyjno - rozpoznawczych nie mają bezpośredniego znaczenia dowodowego i dlatego nie mogą być bezpośrednio wykorzystane w toku procesu karnego.
Czynności te jednak mogą ustalać kierunki, w których należy przeprowadzić dowody, a także mogą służyć weryfikacji już przeprowadzonych dowodów.
Znaczenie dowodowe mogą mieć utrwalone treści rozmów telefonicznych, innych rozmów lub przekazów informacji w tym korespondencji przesyłanej drogą elektroniczną, ale:
Tylko w ramach toczącego się postępowania
Nie są tajne
Decyzję o zastosowaniu tych środków podjął sąd na wniosek prokuratora
Metody
Celowo stosowany zespół zachowań i środków, który dzięki konsekwencji oraz wykorzystaniu wiedzy i doświadczenia pozwala na optymalną realizację założonych celów.
Formy proste realizacji metod
WYWIAD - uzyskiwanie informacji poprzez prowadzenie swobodnej rozmowy z inną osobą
Jawny
Ukryty - np. policjant występuje po cywilnemu
OBSERWACJA - względnie stała koncentracja uwagi na poznaniu wzrokowym określonego przedmiotu (osoby, miejsca, rzeczy) bądź to w celu zapewnienia temu przedmiotowi ochrony, bądź w celu poznania zmian w jego usytuowaniu w czasie i przestrzeni
Statyczna - obserwujący znajduje się w bezruchu
Dynamiczna - obserwujący znajduje się w stałym lub okresowym ruchu
Ukryta
Jawna
Kombinowana - kilku obserwatorów, część jawna, a część ukryta
Formy złożone
INFILTRACJA ŚRODOWISKOWA - zyskanie sobie sprzymierzeńców w zespole przeciwnika bądź ich wprowadzenie do tego zespołu (i. pośrednia) albo przeniknięcie do takiego zespołu (i. bezpośrednia)
Pośrednia - organizacja i wykorzystywanie poufnych osobowych źródeł informacyjnych, mogą być objęte tylko takie środowiska w odniesieniu do których jest to prawnie uzasadnione
Bezpośrednia - przenikanie do środowisk przestępczych kadrowego pracownika organów ścigania, jako osoby nie mającej związku z policją
KOMBINACJA OPERACYJNA - zespół takich zachowań organów ścigania, które mają stymulować poczynania przeciwnika w pożądanym przez te organy kierunku
Zakup kontrolowany - dokonanie w sposób niejawny zbycia lub przejęcia przedmiotów pochodzących z przestępstwa; złożenie propozycji nabycia, zbycia lub przejęcia przedmiotów pochodzących z przestępstwa
Przesyłka kontrolowana - niejawne nadzorowanie wytwarzania, przemieszczania, przechowywania i obrotu przedmiotami przestępstwa
KONTROLA OPERACYJNA
Analiza operacyjna - staranne badanie poszczególnych elementów zbioru informacji operacyjnych służące podjęciu decyzji w przedmiocie wykorzystania tego zbioru
Wykorzystanie techniki operacyjnej - obejmuje uzyskiwanie, zabezpieczanie i przetwarzanie informacji takimi środkami techniki jak elektroniczne i inne urządzenia do bezpośredniego podsłuchu i podglądu pomieszczenia i.t.p.
Wykorzystanie zbiorów informacji
WYKORZYSTANIE KONSULTANTÓW - organy zwracają się do specjalisty z określonej dziedziny ze zleceniem ustnej lub pisemnej konsultacji
CZYNNOŚCI WZOROWANE NA CZYNNOŚCIACH PROCESOWYCH
Tajne przeszukanie
Organizacja lokali kontaktowych i punktów kontaktowych
Prowokacja policyjna
Rozmowa operacyjna
Organizacja scenariusza operacyjnego
ŚWIADEK INCOGNITO - zachowanie w tajemnicy okoliczności umożliwiających ujawnienie tożsamości świadka, w tym danych osobowych postanowieniem sądu lub prokuratora
ŚWIADEK KORONNY
TRADYCYJNE CZYNNOŚCI
Rozpoznanie - zespół tak tajnych i poufnych, jak też oficjalnych i jawnych czynności nastawionych na uzyskanie informacji o osobach, środowiskach, zdarzeniach lub miejscach
Inwigilacja - zespół czynności skoncentrowanych na systematycznym śledzeniu i utajnionym kontrolowaniu osób, co do których istnieje uzasadnione podejrzenie, że mogą dopuścić się przestępstwa
Rozpracowanie operacyjne - usystematyzowany zespół prostych form czynności ukierunkowany na popełnione lub przygotowane przestępstwo
PROTOKOŁY
Dokumentacja czynności procesowych
Cel sprawozdawczy
Funkcja kontrolna
Nie można niczym zastępować
Zawiera:
Czynność
Miejsce, czas
Organ przeprowadzający
Określenie
Przebieg - poszczególne czynności
Zastosowanie urządzeń
Kto prowadzi czynności
Podpisy osób biorących udział
Zastrzeżeni a osoby
Sporządzany na bieżąco
Art. 148 kpk
Art. 244 par. 3 - protokół z zatrzymania procesowego
Można też sporządzić gdy organ uzna to za konieczne
Sporządza protokolant - uczestnik procesu
Jest możliwość sprostowania protokołu
Stenogram
NOTATKA URZĘDOWA
Funkcja uzupełniającej dokumentacji procesowej
AKTA SPRAWY KARNEJ
Postępowania przygotowawczego
Postępowania sądowego
Mogą być dołączone materiały dowodowe
Zakazy dowodowe:
Względne
Bezwzględne
Zakaz dowodzenia określonych faktów - art. 185 i 186, 108, 8 § 2
Zakaz przesłuchiwania określonych osób - obrońcy, duchownego co do faktów spowiedzi - 199
Zakaz przesłuchiwania osób, które są zobowiązane do zachowania informacji niejawnych - uchylić może prokurator, sąd albo o organ nadrzędny - mechanizmy uchylenia zakazu!!!!!!!!!!!!!!!!!
Zakaz przesłuchiwania świadków, którzy odmówili składania zeznań, albo uchyliły się od odpowiedzi na pytanie - 182 § 2, 185, 581 § 1 i § 2, 175 § 1
Niedopuszczalne metody -
Zakaz stosowania metod przy przeprowadzeniu dowodów z ososbowych źródeł dowodowych
Zakaz zastępowania dowodu z wyjaśnień oskarżonego lub świadka treścią pism, notatek zapisów
Szczególne postaci świadków!!!!!!!!!!!!!!
Obowiązki świadka
Znaleźć głupie orzeczenie SA LUB SN
Ćwiczenia - 02.03.2012
Biegli sądowi
Posiada wiedzę specjalistyczną
Wydaje opinię
Biegli stali - wpisani na listę biegłych sądowych
Biegli Ad hock - do konkretnej sprawy
Można wnosić o uzupełnienie opinii biegłego
Opiniowanie psychiatryczne - art. 202 - 203, co najmniej dwóch biegłych
Oględziny:
Osoby, miejsc, rzeczy
Do pozyskania materiału dowodowego
Nakierunkowane na sobę (przeszukanie dotyczy rzeczy a nie ciała)
Sekcja zwłok - gdy jest podejrzenie że osoba nie zmraża sama
Ekshumacja
W celu przeprowadzenia pierwszej lub kolejnej sekcji zwłok
Łukasz Cora; „O pojęciu pozaprocesowego zatrzymania”, PiP 2008 nr 3, str od 82
Za tydzień środki przymusu + zatrzymanie stadionowe
Tymczasowe aresztowanie (Sanki )
Kontrola i utrwalanie rozmów
Wywiad środowiskowy
Art. 213 - badanie osoby oskarżonego, przeprowadzane zawsze
§ 1 - badania osobo poznawcze
Dane o karalności i § 2 - sytuacja prawna
Art. 214 - wywiad środowiskowy, w ściśle określonych sytuacjach
§ 1 - fakultatywne przyczyny zastosowania
§ 2 - obligatoryjne przesłanki
Kontrola - analityczne sporządzenie obrazu czy siatki połączeń
Zatrzymanie i przeszukanie
Rzeczy, przesyłki, dane informatyczne, korespondencję
Rzeczy mogące stanowić dowód w psrawie, zabezpieczenie roszczenia
Przeszukanie:
Pomieszczenia, osoby, odzież, podręczne przedmioty
Cel - art. 219 § 1,
Obława - zorganizowane przeszukanie
Uprzednio bądż następczo przez organ procesowy
Pora doby - od 6 do 22, wyjątkowo w nocy