|
DOCHODZENIE |
ŚLEDZTWO |
Organ prowadzący |
(I) policja jest ona klasycznym organem dochodzenia (prowadzi znakomitą większość dochodzeń); (II) prokurator jeżeli przejmuje sprawę na zasadzie dewolucji do osobistego prowadzenia; (III) inne organy ) organy Inspekcji Handlowej - w sprawach o ujawnione przez nie w czasie przeprowadzania kontroli przestępstwa określone:
b) organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej w sprawach o przestępstwa określone:
d) Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej w sprawach o przestępstwa określone w art. 208 ust. 1 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne 5) Inne organy wskazane przez ustawodawcę: Spośród innych organów na mocy przepisów szczególnych uprawnienia do prowadzenia dochodzenia przysługują:
|
(I) policja jeżeli nie prowadzi go prokurator (podstawowy organ prowadzący śledztwo); (I) prokurator (1) gdy osobą podejrzaną o przestępstwo jest określony funkcjonariusz państwa lub (2) o występki popełnione przez tych funkcjonariuszy w związku wykonywaniem czynności służbowych oraz (3) w sprawach o zabójstwo; (III) organy określone w przepisach szczególnych w zakresie właściwości tych organów
Uprawnienia Policji przysługują także: 1) (249) organom Straży Granicznej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służby Celnej oraz Centralnego Biura Antykorupcyjnego, w zakresie ich właściwości,
|
zakres spraw |
dochodzenie prowadzi się w sprawach o przestępstwa należące do właściwości sądu rejonowego : (I) zagrożone karą nie przekraczającą 5 lat pozb.wol., z tym że w wypadku przestępstw przeciwko mieniu tylko wówczas, gdy wartość przedmiotu przestępstwa lub szkoda wyrządzona lub grożąca nie przekracza 100 000 zł (z wyłączeniem wielu przestępstw z powodu większej zawiłości); (II) przestępstwa bójki i pobicia z użyciem niebezpiecznego narzędzia oraz przestępstwa ograbienia zwłok; (III) przestępstwa kradzieży z włamaniem, oszóstwa i wymuszenia okupu oraz kwalifikowanej postaci zaboru pojazdu w celu krótkotrwałego użycia jeżeli wartość przedmiotu przestępstwa albo szkoda wyrządzona lub grożąca nie przekracza 100 000 zł art. 325b kpk |
śledztwo obligatoryjne gdy właściwy dla prowadzenia sprawy jest Sąd Okręgowy, gdy czyn zagrożony jest karą powyżej 5 lat pozbawienia wolności, gdy przestępstwo przeciwko mieniu zagrożone jest karą nieprzekraczającą 5 lat pozbawienia wolności, ale wartość przedmiotu przestępstwa albo szkoda wyrządzona lub grożąca przekracza 100.000 zł, o przestępstwa określone w Kodeksie karnym w art. 155, art. 156 § 2, art. 157a § 1, art. 164 § 2, art. 165 § 2, art. 168, art. 174 § 2, art. 175, 181-184, 186, 201, art. 231 § 1 i 3, art. 233 § 1 i 4, art. 240 § 1, art. 250a § 1-3, art. 265 § 3 oraz w rozdziale XXXVI i XXXVII, gdy sprawca jest pozbawiony wolności w tej lub innej sprawie. Dochodzenie (przy spełnieniu innych dodatkowych przesłanek) może być prowadzone jednak wyjątkowo jeżeli pozbawienie wolności jest wynikiem zatrzymania lub ujęcia sprawcy na gorącym uczynku oraz efektem następczego zastosowania tymczasowego aresztowania, gdy powołani do wydania opinii w sprawie biegli stwierdzą, że poczytalność oskarżonego w chwili popełnienia zarzucanego mu czynu lub w czasie postępowania jest wyłączona albo w znacznym stopniu ograniczona. śledztwo fakultatywne może toczyć się w sparwach o inne występki, jeżeli prokurator tak postanowi ze względu na wagę lub zawiłość sprawy
|
wyłączenie możliwości prowadzenia |
dochodzenia nie wolno prowadzić (czyli prowadzi się wtedy śledztwo) (I) w stosunku do podejrzanego pozbawionego wolności (wystarczy by pozbawienie wolności istniało w pewnym fragmencie dochodzenia), chyba że zastosowano zatrzymanie lub tymaczasowe aresztowanie wobec sprawcy ujętego na gorącym uczynku lub bezpośrednio potem; (II) jeżeli podejrzany jest nieletni, głuchy, niemy lub niewidomy lub jeżeli zachodzi uzasadniona wątpliwość co do jego poczytalności |
|
okres trawania |
dochodzenie należy ukończyć w ciągu 2 m-cy. Prokurator nadzorujący może ten okres przedłużyć do 3 m-cy. UWAGA ! w razie niezakończenia dochodzenia w ciągu tego przedłużonego okresu postępowanie przygotowawacze prowadzi się dalej, ale już w formie śledztwa ! |
śledztwo powinno zostać ukończone w ciągu 3 m-cy, ALE ! w uzasadnionych przypadkach okres ten może ulec przedłużeniu przez prokuratora nadzorującego śledztwo (gdy śledztwo prowadzi policja) lub prokuratora nadrzędnego (gdy prowadzi śledztwo osobiście prokurator) na dalszy czas oznaczony nie dłuższy niż 1 rok. Dodatkowo prokurator nadrzędny nad prokuratorem nadzorującym może w szczególnie uzasadnionych wypadkach przedłużyć śledztwo na dalszy okres oznaczony
|
wszczęcie |
Art. 325e. § 1. Postanowienia o wszczęciu dochodzenia, odmowie wszczęcia dochodzenia, umorzeniu dochodzenia i wpisaniu sprawy do rejestru przestępstw, umorzeniu dochodzenia oraz o jego zawieszeniu wydaje prowadzący postępowanie. Mogą one zostać zamieszczone w protokole, o którym mowa w art. 304a, i nie wymagają uzasadnienia. § 1a. W przypadku gdy zawiadomienie o przestępstwie zostało złożone przez inspektora pracy, uzasadnienie postanowienia o odmowie wszczęcia dochodzenia oraz umorzeniu dochodzenia sporządza się na jego wniosek. § 2. Postanowienia, o których mowa w § 1, z wyjątkiem postanowienia o wszczęciu dochodzenia oraz umorzeniu i wpisaniu sprawy do rejestru przestępstw, zatwierdza prokurator. Prokurator stosuje art. 323; nie dotyczy to sprawy, którą po umorzeniu wpisano do rejestru przestępstw. § 3. Nie jest wymagane powiadomienie prokuratora o wszczęciu dochodzenia |
Art. 303. (225) Jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa, wydaje się z urzędu lub na skutek zawiadomienia o przestępstwie postanowienie o wszczęciu śledztwa, w którym określa się czyn będący przedmiotem postępowania oraz jego kwalifikację prawną.
Art. 304. § 1. Każdy dowiedziawszy się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym prokuratora lub Policję. Przepis art. 191 § 3 stosuje się odpowiednio. § 2. Instytucje państwowe i samorządowe, które w związku ze swą działalnością dowiedziały się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, są obowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub Policję oraz przedsięwziąć niezbędne czynności do czasu przybycia organu powołanego do ścigania przestępstw lub do czasu wydania przez ten organ stosownego zarządzenia, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów przestępstwa. § 3. (226) Zawiadomienie o przestępstwie, co do którego prowadzenie śledztwa przez prokuratora jest obowiązkowe, lub własne dane świadczące o popełnieniu takiego przestępstwa Policja przekazuje wraz z zebranymi materiałami niezwłocznie prokuratorowi.
|
Postanowienie o wszczęcieu |
|
Niezwłocznie po otrzymaniu zawiadomienia o przestępstwie organ powołany do prowadzenia postępowania przygotowawczego obowiązany jest wydać postanowienie o wszczęciu bądź o odmowie wszczęcia śledztwa. § 3. Postanowienie o wszczęciu śledztwa wydaje prokurator. Postanowienie o odmowie wszczęcia lub o umorzeniu śledztwa wydaje prokurator albo Policja; postanowienie wydane przez Policję zatwierdza prokurator. § 4. O wszczęciu, odmowie wszczęcia albo o umorzeniu śledztwa zawiadamia się osobę lub instytucję państwową, samorządową lub społeczną, która złożyła zawiadomienie o przestępstwie, oraz ujawnionego pokrzywdzonego, a o umorzeniu także podejrzanego - z pouczeniem o przysługujących im uprawnieniach.
|
Przedstawienie zarzutów |
Art. 325g. § 1. (281) Nie jest wymagane sporządzenie postanowienia o przedstawieniu zarzutów oraz wydanie postanowienia o zamknięciu dochodzenia, chyba że podejrzany jest tymczasowo aresztowany. § 2. Przesłuchanie osoby podejrzanej zaczyna się od powiadomienia jej o treści zarzutu wpisanego do protokołu przesłuchania. Osobę tę od chwili rozpoczęcia przesłuchania uważa się za podejrzanego. § 3. Podejrzanemu należy umożliwić przygotowanie się do obrony, a zwłaszcza ustanowienie lub wyznaczenie obrońcy.
|
Art. 313. § 1. Jeżeli dane istniejące w chwili wszczęcia śledztwa lub zebrane w jego toku uzasadniają dostatecznie podejrzenie, że czyn popełniła określona osoba, sporządza się postanowienie o przedstawieniu zarzutów, ogłasza je niezwłocznie podejrzanemu i przesłuchuje się go, chyba że ogłoszenie postanowienia lub przesłuchanie podejrzanego nie jest możliwe z powodu jego ukrywania się lub nieobecności w kraju. § 2. Postanowienie o przedstawieniu zarzutów zawiera wskazanie podejrzanego, dokładne określenie zarzucanego mu czynu i jego kwalifikacji prawnej. § 3.)Podejrzany może do czasu zawiadomienia go o terminie zaznajomienia z materiałami śledztważądać podania mu ustnie podstaw zarzutów, a także sporządzenia uzasadnienia na piśmie, o czym należy go pouczyć. Uzasadnienie doręcza się podejrzanemu i ustanowionemu obrońcy w terminie 14 dni. § 4. W uzasadnieniu należy w szczególności wskazać, jakie fakty i dowody zostały przyjęte za podstawę zarzutów. Art. 314. (252) Jeżeli w toku śledztwa okaże się, że podejrzanemu należy zarzucić czyn nie objęty wydanym uprzednio postanowieniem o przedstawieniu zarzutów albo czyn w zmienionej w istotny sposób postaci lub też, że czyn zarzucany należy zakwalifikować z surowszego przepisu, wydaje się niezwłocznie nowe postanowienie, ogłasza się je podejrzanemu oraz przesłuchuje się go. Przepis art. 313 § 3 i 4 stosuje się odpowiednio.
|
Zamknięcie |
|
Art. 321. § 1. (259) Jeżeli istnieją podstawy do zamknięcia śledztwa, na wniosek podejrzanego lub jego obrońcy o końcowe zaznajomienie z materiałami postępowania, prowadzący postępowanie powiadamia podejrzanego i obrońcę o terminie końcowego zaznajomienia, pouczając ich o prawie uprzedniego przejrzenia akt w terminie odpowiednim do wagi lub zawiłości sprawy, określonym przez organ procesowy. § 2. Termin zaznajomienia podejrzanego z materiałami postępowania powinien być tak wyznaczony, aby od doręczenia zawiadomienia o nim podejrzanemu i jego obrońcy upłynęło co najmniej 7 dni. § 3. (260) W czynnościach zaznajomienia podejrzanego z materiałami postępowania ma prawo uczestniczyć obrońca. § 4. (261) Nie usprawiedliwione niestawiennictwo podejrzanego lub jego obrońcy nie tamuje dalszego postępowania. § 5. (262) W terminie 3 dni od daty zaznajomienia podejrzanego z materiałami postępowania strony mogą składać wnioski o uzupełnienie śledztwa. Przepis art. 315 § 2 stosuje się odpowiednio. § 6. (263) Jeżeli nie zachodzi potrzeba uzupełnienia śledztwa, wydaje się postanowienie o jego zamknięciu i ogłasza się je lub o jego treści zawiadamia się podejrzanego oraz jego obrońcę.
|