Podstawy psychologii - Dr Elżbieta Żywucka-Kozłowska
Zaliczenie na ocenę (ostatni wykład przed sesją) - na zaliczeniu pytania z wykładów
WYKŁAD I - 23 II 2015
Psychologia wywodzi się z starożytnej Grecji, podobnie jak samo słowo :
PSYCHE -dusza LOGOS- nauka psychologia- nauka o duszy
Od tego momentu datuje się określenie tej nauki , które przetrwało do dna dzisiejszego.
Natomiast zainteresowanie człowiekiem -kim jest? W sensie duchowym,
Bo dzisiaj w współczesnym swiecie naukowym mamy 2 pojecia - Zycie psychiczne i duchowość a to SA 2 różne kwestie.
Nad duchowością pracują głównie psychologowie.
Dusza jest zbiorczym określeniem, bardzo szerokim dotyczącym naszej psychiki , czyli naszego życia psychicznego.
Ro ze dzisiaj tu jesteście, słuchacie,czy słuchacie- datuje się znaznie wczesniej , zdecydowanie wczesniej
Już w dalekiej prehistorii kilka milionów lat temu, kiedy człowiek stawał się istotą społeczną, też kierowało nim to życie psychiczne. On wychowywał swoje młode do momentu,ni etak jak dzisiaj - uzyskania całkowitej pełnoletniości tylko samodzielności, czyli np. gdy młode potrafiło samo zdobywać pożywienie.tak długo trwał w związku ze swoją partnerką dopóki młode nie było samodzielne.
Współczene badania dowodzą że zainteresowanie psychiką, życiem niematerialnym i psychicznym, duchem człowieka jest zdecydowanie strasze.
Udało sie odczytać papirusy z okresu Ptolemeuszy, którzym podkreślano ze zmarły musi być przygotowany w sposób idealny na spotkanie z Bogiem śmierci- stad to balsamowanie zwłok .
To dlatego balsamowano zwłoki to dlatego zostawiano w grobocach majątki,zwierze wierząc,że ten duch człowieka powędrował do krainy smierci i musi tam mieć zapewnione wszystko.
Ma pięknie wyglądać przed bogiem śmierci. Już wtedy dostrzegano element zycia psychicznego i stad od wielu wielu wieków zainteresowanie psychiką człeka.
Dlatego my jeszcze nie potrafimy poznać, zrozumieć wilu zjawisk psychicznych , ponieważ brauje nam argumentacji. Wspolczesna nauka wymaga standardu dowodu naukowego.
Starożytna Grecja to kolebka tej nauki od ktorej zaczyna się badanie ludzkiej psychiki. Niewątpliwie za pierwszego badacza i twierdzicie jest - Hiporates- ojciec lekarzy.
Ale nie tlko on rozmyślał nad udszą, było wielu mędrców.
Hipokrates sklasyfikował temperament człeka, mówiąć że rządzą nim cztery żywioły.
Przypisał im płyny ustrojowe, bo według niego one miały kolosalny wpływ na to jakim człowiekiem jesteśmy.
Przybrał odpowiednie barwy:
Żółć do żółtego
Flegma do bueli
Żółć do czrni
Krew do czerwieni
Sangwinik melancholik flegmatyk choleryk znamy te temperamenty, które przetrwaly do dziś.
One mją znaczenie symboliczne i używane są w języku potocznym , natomiast z punktu wdzenia nauki psychologicznej my dzis temperament przyjmujemy jako składnik osobowości i wyłącznie - składnik osbowości, to nie jest osobowość człowieka.
Hipokrates dowodził że te płyny ustrojowe wpływają na to jacy my jesteśmy .
Cholerykowi przypisał żółć- twierdził , że u tego człiekwa wydziela się tak dużo żółci,że on jest właśnie taki krzykliwy,głośny, wybuchowy, ale szybko się uspakaja i zapomina o niesnaskach o własnych błędach, innych osób .Hipokrates mówił, że to dobry człowiek.
Melancholikowi też przypisaó żółć ale dał mu barwę czarną. To człowiek pogrążony w myśleniu, lekko przygaszony , zbliżający się w swoim myśleniu do śmierci, nie cieszący się z życia, spojny , zamyślny.
Sangwinik o nim niw wyrażał się zbyt konkretnie stąd czerwień i krew. To człowiek który był bardzo żywotny,żywiołowy, krzykliwy ale pamiętliwy i chciwy.
Flegmaatyk - flegma , miał na myślu śluz wydzielający się z nosa. Człwiek niezwykle powolny, ociężały, nigdzie mu się nie spieszyło, wszedzie zdąży bo po co się spieszyć ? jak nie zrobię tego dzisiaj to zrobi ę to kiedy indziej, człowiek, którego wyprzedzali wszyscy inni.
Hipokrates twierdził, że dusza żyje w człowieku. (jelita, serce)
Przyjmowano to jako pewnik, bo jak człowiek umarł to nie było słychać tego serca, jelit.
I stad tez twierdzenie, ze ta dusza przeniosła się do lepszego swiata- ciało zostało , duch jest nie śmiertelny.
Duży wpływ religii. Buddyzm- spokój, nirwana; chrześcijaństwo- islam-
Ciało umiera, duch idzie do tego dobrego miejsca.
By ło też piekło. W zależności kim byliśmy nasz duch wedrował w odpowiednie miejsce.
Demokryt- Wszystko jest zudowane z atomów, które krążą , dusza też.
Endedokles- naszym życiem, duchowością rzadza 4 żywioły(woda , powietrze, ogień , ziemia)
Hipokrates-dusza gdzieś jest
„De anima”- O duszy Arystoteles-pierwsze dzieło o duszy
Arystoteles uporządkował zjawiska fizyczne na ówczesny czas. Wskazał we współczesnej psychologii na prawo kojarzenia i kontrastu.
Prawo kojarzenia i kontastu- rzecz niebywale potrzebna w zyciu każdego człowieka; Prawnik powinien kojarzyć fakty i mieć umiejętność wyławiania na zasadzie kontrastu.
W średniowieczu uważano, że dusza jest w człowieku . Gdy człowiek umiera ta dusza z niego wychodzi i idzie na sad ostateczny.
Dotykanie , badanie zmarłych było profanum. Nie można było badać i wierzono,że ta dusza wygląda dokładnie jak my. I żyjąć w naszym wnętrzu jest wielkim odzwierciedleniem naszej fizjonomi naszej cielesności. Była przedstawiana jako miniaturka zyla gdzies w srodku.
Tak długo zyjemy poki bije nasze serce.
Da Vinci narysowal obraz w szkicach ludzkiego ciała. Znalazł mózg. Pozniej dowodzono, ze naszapsychka jest powiazana z mozgiem.
Był to okres psychologii przed naukowej.
1879 - rozpoczęcie psychologii naukowej. W Lipsku Wilchelm zakłada laboratorium psychologiczne.
Uważał,że życie psychiczne, wszelkiego rodzaju zjawiska psychiczne związane SA ze swiadomością człowieka.
Swiadomość=przytomność umysłu
Tam zastanawiano się jak poznać tą psychikę, to wnętrze.
Psychologia głębi- wgląd w życie psychiczne człowieka.
Współczesna psychologia opiera się na świadomości i wszelkich zjawiskach psychicznych. Nie jest to nauka jednolita. To konglomera wielu dziedzin poznania. Stąd tak wiele dziedzin psychologii. Współczesny świat został podzielony przez psychologów na wszelkie dziedziny.
Psychologia jest kompatybilnym, wielkim zbiorem różnych dziedzin poznania życia psychicznego człowieka.
Introspekcja - też wypracowane pojęcie w laboratorium…;wgląd we własne przeżycia psychiczne, nasze życie zewnętrzne
W laboratorium : Zadnie psychologii - poznanie człowieka jako podmiotu zachowania czyli tego co on robi w swoim życiu, jak się zachowuje,jak reaguje, jak się uczy, jak poznaje, jakie kierują nim emocje, do czego dąży, jak środowisko w którym życje oddziałowuje na jego zachowanie, wpływ na nasze zachowanie innych ludzi, czy człowiek żyjąc potrafi budować wokół siebie,
Człowiek istota społeczna.
Homeostaza - homeostaza po miedzy człowiekiem a swiatem zewnętrznym i człowiek a jego czynności wegetatywne (takie na które nie mamy wpływu jak mruganie oczyma, przełykanie śliny, oddychanie, trawienie)- musi być równowaga między tymi czynnościami wegatywnymi a czynnościami ruchowymi, bo my się i przemieszczamy i piszemy , wykonujemy inne czynności.
Manipulacyjne czynności - czynności w których potrzebne nam są ręce
Werbalne czynności- kody, język migowy,kod blisa(to piktogramy zrozumiałe dla każdego człowieka)
Lokomocyjne czynności- czynności do przemieszczania; możemy przejść z miejsca na miejsce ale też możemy się przemieścić za pomocą żrodków komunikacji.
Kwestie behawioralne- behawioryzm- zachowanie ale uwarunkowane pewnymi bodźcami.
W tym laboratorium spoglądano na człowieka przez pryzmat bodźca.
Bodziec jest akt, dopiero poźniej przyznano,żę te bodźce trafiaja na określone punkty ( które dziś wiemy,że nazywają się receptorami) my obieramy a nasz mózg to analizuje i syntetyzuje.
Dziś ze beahwiozymu zostało nam określenie psychologi sądowej czy kryminalnej, kryminalistycznej.
Ślad behawioralny to ślad określonego zachowania dynamicznego bądź statycznego człowieka. Np. ślad hamowania.
Olbrzymia dziedzina wiedzy psychologicznej jawi się dzisiaj jako behawioryzm, ma to znaczenie dla nas poglądowe.
Engra-ślad pamięciowy (różnych zdarzeń)
Neobehawioryzm - zaprzeczanie… stanowił o popędach człwieka- najważneiejsze w naszym życiu są nasze popędy-zabezpieczenie podstawowych naszych potrzeb życiowych. I nasze nawyki.
Poglądy marksistowskie-
„psychika to funkcja mózgu a zjawiska i procesy fizyczne to subiektywne odzwierciedlenie obiektywnej rzeczywistości”
-dzisiaj wiemy ze mózg steruje naszą pscychiką ale mózg nie jest funkcja, jest sterownikiem.
subiektywne odzwierciedlenie obiektywnej rzeczywistości- dzisiaj mamy 22 II 2015,poniedziałek ,aula kongresowa, wykład z psychologii- to jest rzeczywistość ona obiektywnie istnieje ale każdy z nas odbiera ją subiektywnie, czyli indywidualnie ( określeni „bliskości”).
1 ) HIPOKRATESOWSKI PODZIAŁ TEMPERAMENTU
2) ISTOTA PSYCHOLOGII I JEJ ZADANIE
Psychologia nie jest nauką jednolitą> psychologia została podzielona na wiele dziedzin. Psychologię można podzielić w układzie dychotomicznym na psychologię teoretyczną i psychologię stosowania.
Psychlogia teoretyczna to przede wszystkim poszukiwanie prawidłowości w poszczególnych elementach życia psychicznego człowieka ale tylko teoretycznie, sprawdzanie ,udowadnianie.
Psychologia stosowana to….. z wykorzystaniem terapii, pychologia wykorzystywana na potrzeby człowieka.
Działy psychologii również dzielą się, bo każda dziedzina ma tą część praktyczną stosowaną i tą część teoretyczną , bo bez podstaw teoretycznych nie byli byśmy w stanie czegoś zbudować. Współczesne, najważniejsze dziedziny, działy psychologii:
Psychologia ogólna- wszystko o psychologii ,.. procesy emocjonalne ,motywy- ogolnie o psychologii
Psychologia rozwojowa - bada prawa, które rządzą rozwojem psychicznym człowieka i całego świata żywego; zajmuje się prawami na drodze obserwacji co człowiek zdrowy psychicznie jak się rozwija (1 roczny człowiek szedzi, zęby)
Starość- 75l. - nauka - meno i andropauzy czyli przekwitania.
Co powinismy umieć, jak się zachować w poszczególnych etapach naszego życia.
Psychologia społeczna-człwek istota społeczna ; badanie w aspekcie grupy społecznej (małych, dużych i wielkich). Hitler.
Psychologia wychowawcza -podstawy psychologiczne nauczania i uczenia się człowieka, czyli jak my powinniśmy tego człowieka uczyć, w jaki sposób, co robić żeby on chciał się uczyć.
Psychologia kliniczna - jakie mamy zaburzenia w zachowaniu, które wystepują u człowieka jakie są przyczyny tego zaburzonego zachowania, jakie są skutki , co wpływa, co inicjuje.
Psychologia pracy-analiza zawodu i predyspozycji człowieka do jego wykonywania.
Psychologia sztuki-jesteśmy bardzo wiele powiedzieć o autorze dzieła materialnego. (van ghog , wyspiński )
Psychologia wojskowa- zachowanie osób pełniących służbę wojskową
Psychologia penitencjalna - zajmuje się osobami osadzonymi w zakładzie karnym
Psychologia kryminalna - zajmuje się sprawca przestepstwa ,kim jest ten człowiek, skad pochodzi,dlaczego zaczal lamac prawo
Psychologia kryminalistyczna - jakie sprawca zostawia ślady, jak popełnia przestępstwo
Psychologia sądowa - psychologia dla potrzeb postepowania sadowego (zwązanie dziecka z rodzicem)
Psychologia żałoby - zajmuje się stanem psychicznym człowieka po utracie osobu dla niego blisiej i znaczcej
Psychologia prenatalna- dziecka w łonie matki
Psychologia miłości
Psychologia motywacji -co motywuje do dzialania czy zaniechania
Psychologia pamięci ,zapamiętywania
Psychologia serca , sumienia człowieka
3)DZIAŁY PSYCHOLOGII (5 + charakteryzacja)
4)METODY POZNAWCZE W PSYCHOLOGII
Metody poznawcze psychologii to obserwacja i wywiad. są to metody nie specyficzne, czyli występują także w innych dziedzinach nauki. Wywiad np. w medycynie, obserwacje w kryminalistyce.
Przyglądamy się osobie-obserwacje.
Cel obserwacji.
Człowiek koncentruje się na tym co jest inne, to przykuwa jego uwagę, ciekawi.
Wywiad-życiorys.
Metody specyficzne w psychologii - testy. Test inteligencji. Ustalamy czy jednostka jest prawidłowo rozwinięta czy nie występuje u niej upośledzenie umysłowe,które łagodzi stan albo wyłącza odpowiedzialność karną. Te testy są dostosowywane do potrzeb konkretnego badania, konkretnego człowieka. Testy postaci dla dzieci.
Inne metody badania w psychologii to analiza dokumentu, którym dysponuje organ i przekazuje biegłemu. (pamiętniki, terminarze, kalendarze)
Badania standaryzowane tzn. że dopuszczalne w progach w tych elementach , które zostały obięte obserwacją, wywiadem, badaniem. 2 punkty tolerancji.
Człowiek reguluje swoje stosunki ze swiatem zewnętrznym przy pomocy trzech elementów :
1)zabawa- trwa przez całe życie
2)nauka
3)praca
5) RODZAJE DZIAŁALNOŚCI CZŁOWIEKA nauka,zabawa,praca
Warunkowanie klasyczne i instrumentalne. Połączenie z behawioryzmem i rakcja na bodźce.
Warunkowanie klasyczne -jesteśmy w stanie stworzyć zamierzoną reakcję i musimy do tego dobrać właściwy bodziec. (zdasz egzamin kupię Ci samochód)
Warunkowanie instrumentalna- sytuacja podobna z tym ,że …. Jeżeli wykonasz coś zgodnie z moją wolą zgodnie z tym bodźcem, który powinien sprawić … to ja cię za to nagrodzę.
6)PODSTAWOWE TERMINY STOSOWANE W PSYCHOLOGII
Amnezja- niepamięć(następcza, wsteczna)
Amencja - splątane toku myślenia
Alienacja - wyobcowanie
Afekt - silne uczucie, ale bardzo krótki czasowo -nietrwałe
Namiętność- uczucie głębokie, rozłożone w czasie
Ananke - jednostkowy los człowieka
Ambiwalencja - konflikt psychiczny
Apatia - brak reakcji na bodziec
Delirium - określenie zbiorcze dla majaczenia drżemnego (delirium)
Fobie - patologiczny lęk przed czymś
Prokulsja - działanie w kierunku osiągnięcia określonego celu
WYKŁAD II - 23 III 2015
Prawidłowości uczenia się
Uczenie się człowieka jest procesem , który prowadzi do wykształcenia pewnych umiejętności nie koniecznie społecznie pożądanych. Wedle behawiorystów człowiek lepiej się uczy tych kwestii które są dla niego mniej przydatne.
W procesie uczenia się człowiek zmienia swoje zachowanie tzn. zdobyte umiejętności, przyswojona wiedza, mają prowadzić do zmiany zachowania. Jeśli nauczyliśmy się jeść łyżeczką to nasze zachowanie będzie uważane za kulturalne.
Stadia / elementy procesu uczenia się:
1.motywacja/nastawienie się człowieka (obecność-wraz z zbliżaniem się zaliczenia rośnie proporcjonalnie liczba studentów na zajęciach, a na ostatnich -100%). Człowiek efektywnie może się uczyć , czyli przyswajać wiedzę - maksymalnie przez 2 godziny. Po 2 godzinach mózg musi odpocząć (przerwa co najmniej 30 min), musi zostać dotleniony, musi dostać swoją porcję energii w postaci tlenu , cukru. Dlatego polecane jest spożywanie jakiś słodkości w trakcie uczenia się. Sprawność mózgu w ośrodku mózgowym warunkowana jest prawidłowym poziomem glukozy- 1 warunek , 2 to odpowiednia ilość tlenu.
Picie kawy, herbaty powoduje tylko bezsenność nie wspomaga procesu uczenia się.
2. powtarzanie przyswojonych treści - po pewnym czasie, po wypoczynku odczytujemy to co do tej pory poznaliśmy. W ten sposób kształtuje się też pamięć człowieka i umiejętność odszukania w zbiorze informacji które mamy tego co jest istotne.
Jeżeli rozumiemy partię materiału to idzie nam to szybciej, sprawniej.
3. zrozumienie
4.generalizacja - uogólnianie- to co do tej pory poznaliśmy powinniśmy zgeneralizować.
5. działanie w praktyce oznacza wykorzystanie tej wiedzy, nie na potrzeby czysto teoretyczne tylko na potrzeby doświadczenia życiowego.
Z doświadczenia życiowego wiemy, że semestr się kiedyś kończy na podstawie poprzedniego semestru czy że po poniedziałku następuje wtorek że po roku 2014- 2015.
Zdarza się tak, że pewne czynności robimy rutynowo na zasadzie nawyku, ktoś się uczy rano ktoś w środku nocy, ktoś pije kawę czy herbatę bo taki ma styl uczenia się.
Pamięć wzrokowa, słuchowa czy mieszana jest też rytualna w procesie uczenia się.
Rodzaje uczenia się:
Warunkowanie klasyczne- bodziec wyznacza nam reakcję np. bodźcem jest otworzenie książki albo hasło „uczę się prawa karnego” to reakcją jest przyswajanie klasyczne (typowe dla małych dzieci -klocki)
Warunkowanie sprawcze - uczenie się w konsekwencji, czyli prowadzi nas do konsekwencji potrafię, umiem, rozumiem.
Inne etapy uczenia się to : recepcja - odbiór informacji, po drugie zapamiętywanie i (3) odtwarzanie, 4 etapem jest zapominanie - etap naturalny dla człowieka.
6. -7. rok życia- rozwija się pamięć u zdrowych umysłowo - etap dojrzałości szkolnej.
Z punktu widzenia psychologii dziecko w wieku 5. lat nie jest gotowe na szkołę, bo dopiero jest na etapie trzymania długopisu, rysowania prostych kresek.
7. ETAPY UCZENIA SIĘ
8. DOŚWIADCZENIE ŻYCIOWE
9. GENERALIZACJA
10. WARUNKOWANIE KLASYCZNE I WARUNKOWANIE SPRAWCZE
11. PRAWIDŁOWOŚCI UCZENIA SIĘ
12. PROCESY POZNAWCZE CZŁOWIEKA
Procesy poznawcze człowieka :
Wrażenia
Spostrzegania
Człowiek poznaje przez zmyły smaku , słuchu, wzroku węchu.
Wrażenia są elementarne doznania sensoryczne, które spowodowane są stymulacją określonego rodzaju.
Klasyfikacja wrażeń pochodząca od zmysłów:
Słuchowe
Węchowe- coś nam się podoba bądź nie podoba zapachowo
Bólowe - mamy receptory bólowe; cecha indywidualna, z punktu widzenia stomatologii - ból zęba jest najgorszy, najczulszy. Mężczyźni są mniej odporni na ból.
Dotykowe - generalnie dotyk czujemy tak samo, wyjątkami są sytuacje, kiedy mamy bardzo zgrubiałe opuszki palców- osoby wykonujące prace powodujące rogowacenie naskórka dłoni.
Smakowe
Ciepła i zimna - pory roku- zimą cieplej się ubieramy , latem zimniej.
Organiczne - niezależne od naszej woli np. wrażenia głodu, pragnienia.
Równowagi - zaburzenia występują chorobowo czy też przez alkohol.(ucho, móżdżek)
Mięśniowo-ruchowe- podnoszenie ręki podczas głosowania, chodzenie.
Osoby głuche mają lepszy wzrok a osoby ślepe lepszy słuch. Ale zdarza się ze osoby są głuche i ślepe .
Indywidualne czułości na bodźce.
Spostrzeganie- inaczej percepcja, polegająca na przetwarzaniu informacji, którą odebraliśmy zmysłowo( sensorycznej?). Np. dotknięcie czegoś ciepłego mamy świadomość, że to parzy np. rozróżnianie zwłok 2 dniowych czy 2 tygodniowych.
Podział spostrzeżeń:
Spostrzeżenia mono- (pojedyncze) i polisensoryczne (złożone z wielu spostrzeżeń)
Spostrzeżenia zjawisk rzeczywistości - zjawiska rzeczywistości- poniedziałek, ładna pogoda.
spostrzeganie czuciowo-ruchowe i znaczeniowo-czynnościowe - możemy wyjść , wejść z Sali, założyć , zdjąć okulary; znamy znaczenie słów w naszym języku,człowiek jest w stanie połączyć to słowo o odpowiednim znaczeniu z czymś, z czymś kojarzyć
spostrzeganie figuralne i przedmiotowe - spostrzegamy duże kształty, figury ; spostrzeganie konkretne.
Myślenie i procesy pamięci
Myślenie człowieka - myślenie łączy się z procesami pamięci. Nie ma tak,że sobie myślimy jak nic nie pamiętamy.
Pamięć- składa się z engramów, czyli śladów pamięciowych. Pamięć to zdolność człowieka do zachowania się w taki sposób, który został wcześniej skodyfikowany, zapamiętany. Kształtuje się przez całe nasze życie, im dłużej żyjemy tym pamięć jest szersza., ale człowiek im starszy tym gorzej zapamiętuje. U ludzi starszych charakterystyczną cechą jest to, że pamiętają szczegółowo to co działo się w ich młodym wieku. Świeża pamięć ulega degradacji.
Pamięć możemy podzielić na :
pamięć mechaniczną - zakuć , zdać , zapomnieć- pamięć nietrwała
pamięć logiczna - pamięć trwała, uczymy generalizować, łączyć różne fakty, doświadczenie, bardzo przydatne w życiu człowieka
pamięć mimowolna - nie ukierunkowujemy swojej uwagi na czymś, nie skupiamy na czymś naszej uwagi , zapamiętujemy to czy nam się podoba to czy nie.
pamięć dowolna - wybieramy sobie obiekt tego co chcemy zapamiętać, skupiamy swoją uwagę na konkretnym obiekcie.
pamięć wzrokowa
pamięć słuchowa
pamięć ruchowa
pamięć uczuciowa - jest potrzebna do kształtowania naszej empatii czyli umiejętności obcowania z innymi ludźmi
pamięć biologiczna (?)
cechy pamięci:
dokładność,wierność
trwałość - jak długo
szybkość - w jakim czasie zapamiętujemy
gotowość - na ile jesteśmy w stanie się skoncentrować
zakres
2 podstawowe rodzaje zaburzeń pamięci :
nadczynność pamięci- fenomenalna, długa pamięć, szeroka pojęciowo, zakresowo i trwała
niedoczynność pamięci- może być spowodowana zmianami czynnościowymi albo organicznymi np. choroba, przeziębienie, wysoka gorączka jako przeszkoda.
Niepamięć (amnezja) - może mieć charakter wsteczny ( dot. całego obszaru życia podmiotu przed zdarzeniem) bądź następczy (pamięta co było przed danym zdarzeniem nie pamięta samego zdarzenia ale jest zorientowany tu i teraz)
Złudy pamięciowe
Omamy pamięciowe
zaburzenia dezorientacji
Zaburzenia dot. sytuacji
Konfabulacje - zastępowanie luk pamięciowych w miarę logicznymi elementami, które łączą się ze zdarzeniem czy wydarzeniem ale które człowiek dodaje sam, ukrywa swoje niedobory pamięci. (świadomie)
Myślenie człowieka -proces umysłowy, który polega na tworzeniu tzw. nowych reprezentacji (związków) za pomocą dostępnych informacji (tego co już wie). To także manipulowanie w sensie pozytywnym wiedzą zdobytą wcześniej.
Myślenie to opiera się na 4 podstawowych strukturach umysłowych:
Pojęcia
Schematy - jedno pojęcie wynika z drugiego
Skrypty - pozwalają na połączenie z poszczególnych elementów wiedzy ,związków
Wyobrażenia wzrokowe -jeżeli o czymś myślimy to sobie to w pewny sposób wyobrażamy
Klasyfikacje myślenia:
Myślenie nieukierunkowane ( myślenie w sposób dowolny tzw. myślenie o niebieskich migdałach)
Myślenie ukierunkowane - podział na 2 typy : 1.myślenie krytyczne - musie być oparte albo na prawdzie albo na fałszu) 2. Myślenie twórcze - na podstawie naszego myślenia tworzymy nowe teorie, badania.
Standard obertowski - my powszechnie o tym wiemy ze np. 2+2=4
2 procesy myślenia :
Analiza - rozpad na pewne elementy - np. tworzenie podstaw wersji kryminalistycznej tego zdarzenia
Synteza - składanie pewnych elementów np. rekonstrukcja zdarzeń
Cechy myślenia :
Krytyczne
Samodzielne
Giętkie (elastyczne) (chodzi tu o zmianę zdań-nie bycie uparciuchem nie myślenie sztywno)
Szybkość myślenia
Z myślenie łączy się język i mowa.
Język i mowa muszą tworzyć kontowe rat (?) czyli mają być nie rozłączne.
13.MYŚLENIE CZŁOWIEKA
14. CECHY MYŚLENIA
15. ZABURZENIA MYŚLENIA
16. MYŚLENIE
17. PROCESY PAMIĘCIOWE
18.CECHY PAMIĘCI
Zaburzenie myślenia :
LEPKOŚĆ MYŚLENIA ZW. WISKOTYCZNOŚCIĄ - trzymanie się jednego tematu o niczym innym nie chce mówić
ROZKOJARZENIE MYŚLENIA czyli coś tam gdzieś tam, to myślenie zbacza w bok
Zatamowanie myślenia - mówimy ,mówimy nagle zapominamy i potrzebujemy naprowadzenia na tamten wątek
Zahamowanie myślenia - całkowite zastopowanie ; prowadzi do mudyzmu (?) czyli do zupełnego zastania procesu myślenia
Splątanie toku myślenia zw. amencją
Uwaga człowieka -regulator, reduktor nadmiaru informacji
Cechy uwagi:
Zakres - na czym możemy się skupić (kobiety mają większy zakres uwagi)
Skupienie, koncentracja
Trwałość - na ile jesteśmy w stanie koncentrować się na danym przedmiocie (max 2h)
Przerzutność - z obiektu na obiekt (np. kierowcy)
Podzielność - możliwość wykonywania w jednym czasie więcej niż 2 czynnośći
Wybiórczość - wybieramy pewne elementy
19.UWAGA
20. CECHY UWAGI
Procesy emocjonalne i motywacyjne:
Emocje - system obejmujący uczucia, uznawane za składnik subiektywny, pobudzenie fizjologiczne wraz z specyficznej ekspresji.
Emocje prowadzą do zmiany zachowania.
3 podstawowe elementy procesu emocjonalnego:
Zmiana poziomu aktywacji organizmu (motyle w brzuchu)
Znak emocji (dodatni - wychodzimy z zaliczonego egzaminu bądź ujemny)
Specyficzna treść
Emocje dążą do dość szybkiego rozładowania w reakcjach ekspresyjnych (rzucanie talerzami, skakanie z radości).
Procesy emocjonalne wg psychologii introspekcyjnej :
Znak emocji
Natężenie emocji - jak mocno
Afekt - silny i bardzo krótkotrwały
Namiętność - długa i silna
Treść emocji
Rola emocji w życiu człowieka:
Regulują stosunki z innymi ludźmi (jeśli jesteśmy wybuchowi przyjaciół nie mamy)
Sprzyjają zachowaniu prospołecznym
Są częścią naszego systemu komunikacji niewerbalnej (widać kto jest zły kto się cieszy)
Spełniają ważną funkcję, która polega na regulowaniu interakcji społecznych
Jako pozytywne spoiwo społeczne wiążą nas z innymi ludźmi
Pozwalają nam na zachowanie dystansu wobec innych
Nastrój - uczucie o znacznie słabszym nasileniu i długim czasie trwania (np. nostalgia, irytacja, samotność, tęsknota).
Emocje:
Pierwotne (niższe) - charakterystyczne dla przestępstw czy biologicznych potrzeb
Wtórne (wyższe)
21.PROCESY EMOCJONALNE
22. PODZIAŁ EMOCJI
23.CZYM JEST AFEKT, NAMIĘTNOŚĆ, NASTRÓJ.
Świadomość ulega zaburzeniu np. spowodowane chorobą czy jakimiś środkami.
Zaburzenia świadomości występują w chorobach z podwyższoną temperaturą czy psychicznych.
Podział dychotomiczny zaburzeń świadomości na :
Ilościowe - spowodowane są chorobą organiczną , wysoką gorączką ale także urazami. Charakterystyczne dla chorób ze śpiączką np. cukrzyca. Zaburzenia ilościowe : senność, niedoczynność tarczycy -> senność, senność głęboka zw. Soporem, śpiączka - całkowita nieprzytomność .
Jakościowe - mają podłoże chorobowe w sferze psychiatrii. Zalicza się : majaczenie drżenne - na tle alkoholizmu czy narkotyków, stany pomroczne czyli zamroczenia, stany ekstatyczne ( najczęściej o charakterze religijnym), stany aneroidalne (spowodowane marzeniami sennymi; wybudzony ze snu ale zachowuje się jakby śnił), amencja - całkowite splątanie charakteryzuje się sałatą słowną - taki człowiek mówi słowa zupełnie ze sobą nie związane, stan maniakalny - podwyższony nastrój( zmienię wszystko, przyjaciel świata),=/= depresja
Pogranicze jakościowo-ilościowe - występują u osób z demencją straszą
24. co to jest świadomość człowieka
25. Zaburzenia świadomości
26. PROCESY MOTYWACYJNE
27. CECHY PROCESÓW MOTYWACYJNYCH
Proces motywacyjny - taki proces, który ukierunkowuje ludzką aktywność, czyli drogę działania człowieka. Np. głód.
Natomiast to co człowiek czyni warunkowane jest potrzebą, czyli motywem.
WYKŁAD III - 27 IV 2015
Temat : Osobowość człowieka
Osobowość jest cechą każdego z nas, która nas charakteryzuje. Pojęcia tego używał , tzn. pisał o niej- Hipokrates, Arystoteles.
Osobowość- pewna stała charakterystyczna dla jednostki cecha, dzięki której możemy opisać sferę życia psychicznego-to co dzieje się w psychice. Na osobowość składają się:
Temperament
Zdolności, uzdolnienia, talenty
Zdolności warunkują człowieka osiąganie celu, łatwiejsze osiąganiu celu.
Uzdolnienie utożsamiane z talentem.
Intelekt-zdolność natury ogólnej
Instynkt - samozachowawczy
Potrzeby różnego rodzaju (psychiczne, biologiczne)
Potrzeby:
BIOLOGICZNE (sen, wydalanie, pragnienie, oddychanie)
PSYCHICZNE (bezpieczeństwo-czujemy niepokój gdy jesteśmy e niebezpieczeństwie, akceptacja=zrozumienie - człowiek pozbawiony empatii a więc możliwości współodczuwania jakiś zjawisk też ma na to wpływ.(poczucie dobra,przykre)
Zainteresowania
Postawy człowieka
Wobec ludzi,innych.
Postawy:
Prospołeczne- otwarte na ludzi
Antyspołeczne, aspołeczne -przeciwko człowiekowi
Sens życia
Charakter- odróżnia nas od innych ludzi
Obraz samego siebie-samorealizacja- sami realizujemy się w jakimś kierunku
Osobowość ulega zmianie między innymi przez wirusy,choroby.
Typy osobowości:
Typ silny- osobowości zrównoważone (sangwinik i flegmatyk)jak i niezrównoważone (choleryk)-człowiek nie poddający się trudom życia, mimo porażek potrafi sobie z tym sam poradzić
Typ słaby (melancholik)
Co wpływa na kształtowanie się ludzkiej osobowości?
Zadatki dziedziczne - pewne elementy osobowości dziedziczymy
Środowisko i relacje jakie budujemy z innymi
Stan naszego zdrowia
Charakteropatia-…..
Socjopatia-..
Psychopatia -
Osobowość prawidłowa- zgodna z oczekiwaniami dużej grupy, morale itp. osobowość zaburzona taka która te elementy narusza.
Teorie osobowości :
I wg Frojda- nasza osobowość składa się z 3 elementów:
Popędy- nasze potrzeby
Ego -czyli ja
Superego - nasze sumienie, nasza wina
Póki te elementy są spójne i równoważne to człowiek zachowuje się prawidłowo, nie szkodzi innym.
II wg Janusza Rejkowskiego - teoria regulacji………….
Osobowość jest w asekcie naszego istnienia do otaczającego świata i człowiek…….
I Osobowość jej składniki.
II Charakteropatia a socjopatia (przyczyny warunkujące, co leży u ich postaw)
WYKŁAD IV - 4 V 2015
Temat :
Agresja jest zachowaniem celowym
Agresja- świadome, zamierzone działanie, mające na celu wyrządzenie komuś szeroko rozumianej szkody-fizycznej lub psychicznej wobec osób o zbliżonych możliwościach, mającej zdolności skutecznej obrony.
Przemoc- wykorzystywanie swojej przewagi nad słabszym Mamy z nią do czynienia wówczas, gdy osoba słabsza (ofiara
) poddawana jest przez dłuższy czas negatywnym działaniom osoby lub grupy osób silniejszych.
RÓŻNICE MIĘDZY AGRESJA I PRZEMOCĄ
Przemoc jest długotrwała-występuje różnego typu przewaga spracy nad ofiarą ( sprawca to ktoś strszy silniejszy, mający większe możliwości) dochodzi w niej do wyodrębnienia się ról : sprawcy, ofiary, świadka przemocy. Zzwyczaj pozostają one naq stałe w swoich rolach, jest w jej przebiegu następują fazy zaostrzenia i fazy względnego spokoju, w którym możemy mieć wrażenie, że problem uległ rozwiązaniu.
Dla agresora najważniejsze są jego pragnienia wewnętrzne…. Krzywdzenie innych sprawia mu radość. Przemoc daje przewagę, ale nie radość.
SKUTKI PRZEMOCY:
Przemoc narusza podstawowe prawo każdego człowieka- prawo do życia w poczuciu bezpieczeństwa.
Agresywny cieszy się zadawaniem bólu. Płacz krzywdzonego jest dla niego miłym i dobrym przeżyciem.
RODZAJE AGRESJI WERBALNE NIEWERBALNE
AGRESJA UKIERUNKOWANA
Ludzi nad zwierzętami. Skrajnym przypadkiem jest samo agresja.
AUTOAGREJA WYSTĘPUJE W RÓŻNYCH POSTACIACH
Nacięcia skóry, wbijanie gwoździ, połykanie różnych przedmiotów, otwieranie jamy brzusznej itp.
SKRAJAN POSTAĆ AUTOAGRESJI TO SAMOBÓJSTWO
ZACHOWANIE SUICYDIALNE TO KONGLOMERAT DZIAŁANIA
Elementy za…….:
Śmierć wyobrażona ( każdy człowiek przynajmniej raz w życiu wyobrażał sobie własną śmierć)
Śmierć upragniona ( aktywność człowieka ukierunkowana jest na poszukiwanie sposobów spowodowania śmierci)
Śmierć usiłowana ( próba pozbawienia się życia udolna bądź nie)
Śmierć dokonana
SAMOBÓJSTWO ROZSZERZONE
Zabija wpierw innych, by później popełnić samobójstwo…
….jakby potrzebował towarzystwa…. w lepszym świecie.
AGRESJA I PRZEMOC W RÓŻNYCH SFERACH
Ekonomiczna, fizyczna, seksualna, psychiczna.
PREDYSTYNACJA
To nic innego jak predyspozycja do
PREDYSTYNACJA DO STAWANIA SIĘ OFIARĄ PRZEMOCY AGRESJI
Zespół czynników, które niejako „ułatwiają” wybór ofiary
CZYNNIKI PREDYSTYNACJI
Wiek- dzieci i osoby starsze stanowią łatwiejszy cel Noe są w stanie się bronić
SPRAWNOŚĆ I SIŁA FIZYCZNA
Zarówno dzieci jak i osoby starsze są słabsze od młodego dorosłego człowieka
SYMPTOMY KRZYWDZENIA
Obniżenie nastroju, wycofanie się z życia towarzyskiego, poczucie zagrożenia, strach, niepokój.
SPRAWCA AGRESJI I PRZEMOCY
Może każdy najczęściej najbliższa osoba
AGRESJA JAK I PRZEMOC SĄ ZACHOWANIAMI NAGANNYMI
AGRESJA I PRZEMOC SĄ CECHAMI WIELU ….
Znęcanie się, stalking (nękanie), rozbój, znęcanie, pobicie, zabójstwo oraz wiele innych.
PRZEMOC I AGRESJA MOGĄ POWODOWAĆ AGRESJĘ I PRZEMOC
I Agresja i jej cechy
II Rodzaje agresji
III Przyczyny agresji
IV Przemoc i jej skutki
WYKŁAD V - 18 V 2015 zastępstwo z doktorem Robertem Dziembowskim
Pytania:
Istota choroby psychicznej
Upośledzenie umysłowe i jego stopnie
Niepoczytalność
Międzynarodowa klasyfikacja ICD-10 wskazuje jako:
ZABURZEENIA PSYCHICZNE
Zaburzenia nerwicowe behawioralne zaburzenia osobowości upośledzenia umysłowe zaburzenia rozwoju psychicznego zaburzenia zachowania i emocji
CHOROBY PSYCHICZNE
Organiczne zaburzenia psychiczne zaburzenia spowodowane stosowaniem substancji psychoaktywnych schizofrenia i zaburzenia schizotypowe inne zaburzenia urojeniowe zaburzenia nastroju-afektywne
Choroby psychiczne- wszelkie zaburzenia psychiczne, które stanowią poźniej zainteresowanie psychiatrii, ze względu
Choroby psychiczne dzielą się na :
Zaburzenia nerwicowe
Zaburzenia psychotyczne
Nerwice od psychozy różnią się brakiem