IV. DIAGNOZA PRZEDSZKOLNA czyli diagnoza gotowości dziecka do podjęcia nauki szkolnej.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół

( Dz.U. z dnia 15 stycznia 2009 r. ), każde dziecko w wieku poprzedzającym możliwość pójścia do szkoły, przejdzie

diagnozę przedszkolną pod kątem gotowości do podjęcia nauki w szkole oraz otrzyma odpowiednie wsparcie, aby być

dobrze przygotowane do rozpoczęcia szkolnej edukacji.

Jaki jest zatem cel diagnozy gotowości do podjęcia nauki szkolnej?

Celem diagnozy jest zgromadzenie informacji które mogą pomóc:

a) rodzicom, aby poznali stan gotowości swojego dziecka do podjęcia nauki w szkole i mogli je odpowiednio

do potrzeb w osiągnięciu tej gotowości wspomagać;

Rodzicom przekazujemy informację o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole wg określonego wzoru

( Rozporządzenie MEN z dnia 28.05.2010 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych - Dz.U z 2010 r., nr 97, 624 ):

„Informacja o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej jest wydawana rodzicom, którzy mogą

samodzielnie zdecydować o przekazaniu jej szkole, w której dziecko rozpocznie naukę, jeśli uznają, że zawarte w niej

uwagi mogą pomóc w dalszej pracy z dzieckiem oraz wspomaganiu jego rozwoju. Informacja nie jest świadectwem

ukończenia przedszkola czy oddziału przedszkolnego. Jest ona podsumowaniem pracy z dzieckiem, opisującym

opanowanie podstawy programowej wychowania przedszkolnego. Wskazuje również obszary, w których dziecko

potrzebuje wsparcia w kolejnym etapie kształcenia ze względu na swoje uzdolnienia lub trudności.”

b) nauczycielom przedszkola przy opracowaniu i realizowaniu indywidualnego programu wspomagania

rozwoju dziecka, który będzie realizowany w roku poprzedzającym możliwe rozpoczęcie nauki w szkole.

c) pracownikom poradni psychologiczno-pedagogicznej, do której zostanie skierowane dziecko w wypadku

zaobserwowania przez nauczycielkę potrzeby pogłębionej diagnozy związanej z jakiegoś rodzaju specjalnymi

potrzebami edukacyjnymi dziecka. W szczególności dzieci z zaburzeniami w rozwoju mowy powinny być objęte

opieką logopedyczną w przedszkolu. Należy zadbać o to, aby rodziców tych dzieci włączyć w proces korygowania

mowy.

Diagnozy umiejętności dzieci niezbędnych do podjęcia nauki szkolnej powinna dokonać nauczycielka przedszkola.

Żeby prawidłowo ocenić poziom rozwoju dziecka w zakresie dojrzałości fizycznej, motorycznej, poznawczej oraz

emocjonalnej i społecznej, to nauczycielka musi dokładnie znać zagadnienia dotyczące tych procesów oraz właściwości rozwojowe 5-latków.

Efektem prawidłowo dokonanej diagnozy jest indywidualizacja pracy z dziećmi:

- a) mającymi specyficzne trudności;

- b) wyróżniającymi się uzdolnieniami.

Podstawowym warunkiem osiągnięcia dojrzałości szkolnej jest odpowiedni rozwój fizyczny, umysłowy, emocjonalny,

społeczny dziecka. Efektem i wskaźnikiem jej osiągnięcia stają się sukcesy szkolne, warunkowane możliwościami

sprostania wymaganiom szkolnym.

O osiągnięciu dojrzałości szkolnej decydują następujące poczynania wychowawcze:

- wyrabianie samodzielności;

- kształtowanie systematyczności;

- wzbogacenie wiedzy o świecie i doświadczeń życiowych dziecka;

- rozwijanie spostrzegawczości i myślenia;

- uczenie prawidłowej wymowy;

- wyrabianie umiejętności słuchania;

- rozwijanie zainteresowania książką;

- nauka liczenia;

- usprawnianie ręki dziecka;

- wyrabianie u dzieci postawy życzliwości w stosunku do innych kolegów;

- przestrzeganie zasad kulturalnego zachowania się;

- wdrożenie do bezpiecznego przechodzenia przez jezdnię;

- przyzwyczajanie do stałego rozkładu dnia;

- kształtowanie pozytywnej motywacji do uczenia się.

Dojrzałość fizyczna i motoryczna.

Każde dziecko rozwija się w innym tempie, każde jest indywidualnością. Dzieci 5-letnie mają wyraźnie zwiększoną

potrzebę ruchu. Spostrzega się celowość ruchów i odpowiednie przystosowanie do rodzaju wykonywanego ruchu

np.: zbieganie po płaszczyźnie pochyłej, doganianie…itp.

Pięciolatkom można stawiać duże wymagania, gdyż obserwuje się u nich zwiększenie sprawności koordynacyjnej,

pamięci ruchowej i zdolności koncentracji uwagi.

Rozwój fizyczny w zakresie dużej motoryki pokazuje jak 5-latek jest dzieckiem bardzo ruchliwym - biega, skacze,

wspina się na drabinki, przelotnie. Dzieciom tym można stawiać dość duże wymagania, gdyż mają na tyle rozwiniętą

koordynację ruchów i koordynację wzrokowo-ruchową oraz poczucie równowagi, że podejmują różne czynności.

Próbują nauczyć się jeździć na rowerze na dwóch kołach.

5-latek potrafi:

- zwinnie i szybko biegać,

- umie skakać na jednej nodze w miejscu,

- skakać na dwóch nogach przed siebie,

- potrafi iść po krawężniku stopa za stopą, zachowując równowagę, przejść - nie wypadając z trasy, po wąskiej dróżce

wyznaczonej kredą liniami, szarfami, skakankami itp.; może utrzymać równowagę przy pomocy rąk;

- wchodzić sprawnie po schodach, naprzemiennie stawiając nogi, nie trzymając się poręczy,

- jeździć na rowerze.

Rozwój ruchowy jest m.in. efektem zabaw ruchowych organizowanych w przedszkolu. Dziecko, biorąc aktywny udział w tych zabawach uczy się również zasad prawidłowości i uczy się zwracać uwagę na inne dzieci.

Większość zabaw ruchowych wspomaga orientację przestrzenną. Dzieci przez własny wysiłek uczą się i zapamiętują

ważne dla tej orientacji słowa: pod, nad, za, w górze, w dole, przed, z lewej, obok…itp.

Oprócz dzieci rozwijających się prawidłowo pod względem ruchowym oraz wyróżniających się wyjątkową fizyczną

sprawnością można spotkać dzieci o ruchach niezręcznych. W procesie ich rozwoju ruchowego można zaobserwować

różnego typu zaburzenia.

Zaburzenia te można zaobserwować podczas czynności codziennych, zabawowych, sportowych oraz zajęć ruchowych.

Są to:

- mała aktywność ruchowa,

- trudności utrzymania równowagi przy staniu i skakaniu na jednej nodze,

- unikanie zabaw ruchowych,

- zakłócenia koordynacji wzrokowo-ruchowej w zabawach i zadaniach w których ruch odbywa się pod kontrolą

wzroku np.: rzut piłką, gra w klasy…,

- niezręczne chodzenie po schodach, są bojaźliwe,

- niezręczność w zabawach z piłką ( nie potrafią łapać, rzucać, kopać ),

- trudności w opanowaniu jazdy na rowerze lub łyżwach czy nartach.

Kłopoty obserwuje się także podczas rysowania i ćwiczeń grafomotorycznych. Dzieci te szybko się zniechęcają, nie

kończą pracy, mają trudności z koncentracją.

Rozwój ruchowy - mała motoryka ( ruchy rąk ) jest bardzo ważna w pracy szkolnej dziecka, zwłaszcza

w początkowym okresie kształcenia. W okresie przedszkolnym następuje dalszy rozwój i doskonalenie ruchów,

co wpływa na samodzielność i zaradność dziecka.

W trakcie rozwoju dziecko najpierw wykonuje duże ruchy, a dopiero potem nabiera umiejętność wykonywania drobnych ruchów manipulacyjnych ( np.: lepienie, rysowanie, pisanie… ).

Te duże - to ruchy związane z czynnościami samoobsługowymi np.: samodzielne jedzenie, rozbieranie się, ubieranie

oraz czynności higieniczne.

5-latek potrafi ( w zakresie czynności samoobsługowych ):

- samodzielnie się ubrać i rozebrać,

- samodzielnie je łyżką, widelcem,

- potrafi umyć i wytrzeć ręce, buzię - ale te ruchy nie są płynne tylko sztywne,

- myje zęby pod kontrolą, czesze włosy,

- samodzielnie korzysta z toalety.

5-latek potrafi ( w zakresie sprawności rąk ):

- nawlekać korale ( zwykłe, plastikowe, jarzębiny…itp. ) na żyłkę,

- sprawnie łączyć różnego typu klocki i budować z nich proste budowle,

- wylepiać z plasteliny, ciastoliny czy modeliny narysowane kontury, lepić proste kształty przestrzenne,

- przecinać nożyczkami papier, ciąć po linii.

5-latek potrafi ( w zakresie czynności grafomotorycznych ):

- prawidłowo trzymać ołówek w trakcie rysowania,

- rysować linie pionowe, poziome, ukośne,

- odwzorowywać koło, krzyżyk, trójkąt,

- odwzorowywać szlaczki,

- kolorować różne obrazki, wypełniać kolorem kontury,

- rysować rysunek zgodny z podanym tematem. Narysowane postacie mają podstawowe części ciała, występują

elementy krajobrazu;

- malować kredkami, farbami, używając pędzla, patyka i innych przyborów,

- używać prostych narzędzi podczas majsterkowania,

- tworzyć kompozycje z różnorodnych materiałów np.: przyrodniczych.

Dziecko mające trudności w zakresie motoryki małej podczas codziennych czynności przejawia:

- duże trudności w wykonywaniu prostych zadań; jest mało samodzielne, codzienne czynności wykonuje wolno

i niezręcznie,

- trudności w budowaniu z klocków, słabo łączy je w całość,

- psucie i niszczenie zabawek oraz przedmiotów codziennego użytku,

- niechęć do wycinania nożyczkami,

- trudności z zapinaniem guzików, wiązaniem sznurowadeł, ubieraniem.

Dzieciom z zaburzeniami w zakresie motoryki należy organizować wiele zabaw i zajęć ruchowych rozwijających

równowagę, koordynację ruchów rąk, nóg, zdolność do wykonywania ruchów szybkich, precyzję ruchów i zdolność

koncentrowania się na czynnościach zadanych.

Dojrzałość umysłowa ( poznawcza )

O umysłowej gotowości do nauki świadczy poziom aktywności poznawczej dziecka oraz jego zainteresowanie wiedzą.

Dziecko umysłowo dojrzałe do nauki szkolnej jest zainteresowane pisaniem, czytaniem i liczeniem oraz dobrze się

orientuje w najbliższym otoczeniu i środowisku.

Dziecko potrafi uważnie i ze zrozumieniem słuchać tego co mówi nauczycielka, rozumie i poprawnie realizuje jej polecenia. Podstawą rozszerzenia orientacji dziecka w świecie jest rozwój jego procesów poznawczych, rozwój

spostrzeżeń, myślenia, mowy, pamięci i uwagi.

a) Percepcja wzrokowa 5-latka.

- spostrzega jeszcze dość chaotycznie, w sposób nieuporządkowany, przypadkowy. Na obrazkach widzi do kilkunastu

elementów,

- na obrazkach spostrzega do kilkunastu elementów oraz niektóre czynności. Nie spostrzega jeszcze zależności między

elementami ilustracji. Mówi np.: „Rower jedzie” a nie „Rower jedzie po ulicy.”,

- spostrzega od 5 do 8 różnic między podobnymi obrazkami,

- spostrzega podstawowe części ciała człowieka ( części zwierząt, mebli…itp. ),

- spostrzega w sposób na tyle analityczno-syntetyczny, że potrafi różnicować kształty liter drukowanych, cyfr

( niekiedy myli ich ukierunkowanie ), kształty podstawowych figur geometrycznych, potrafi budować proste budowle

wg załączonego wzoru; złożyć z elementów jakieś znane zwierzę, lalę itp., układać proste puzzle.

b) Percepcja słuchowa 5-latka.

- rozumie czytany tekst - lubi słuchać, kiedy się czyta,

- w wyuczonym wierszu odtwarza rymy,

- potrafi podzielić ( po ćwiczeniach ) zdanie 3-4 wyrazowe na wyrazy ( jeszcze bez spójników i przyimków ),

- potrafi podzielić wyraz na 2-3 sylaby,

- wydziela głoski w nagłosie,

- potrafi pokazać na obrazkach lub w otoczeniu przedmioty, których nazwa zaczyna się na podaną głoskę,

- potrafi tworzyć proste rymy,

- odtwarza proste rytmy.

c) Myślenie 5-latka.

W okresie przedszkolnym kształtuje się myślenie przedoperacyjne i dziecko myśli konkretno-wyobrażeniowo,

pochopnie i intuicyjnie;

- pięciolatek ma duże trudności z przyswojeniem informacji dotyczących: przestrzeni, czasu ( pory dnia, dni tygodnia,

pojęcia: wczoraj, dziś, jutro ), ale zna i różnicuje pory roku,

- potrafi porównywać pod kątem różnic ( zwykle skupia się na barwie, wielkości i czynnościach ),

- potrafi porównywać pod kątem podobieństw,

- potrafi klasyfikować ze względu na dwa , trzy kryteria,

- definiuje, biorąc pod uwagę funkcje ( np.: piłka jest do grania…itp. ), rzadko opisuje definiowaną rzecz,

- myśli często w sposób skojarzeniowy,

- przelicza zbiór składający się z około 10 elementów - ostatni liczebnik odnosząc do wielkości zbioru,

- liczy na konkretach podając wynik,

- potrafi na polecenie dokładać ( dodawać ) i zabierać ( odejmować ) elementy zbioru,

- rozumie pojęcia: więcej, mniej, tyle samo, ile,

- rozpoznaje podstawowe figury geometryczne i jest osłuchany z ich nazwami.

d) Mowa 5-latka.

Mowa służy do porozumiewania się. Pełni funkcję komunikacyjną zarówno z dorosłymi jak i z dziećmi. Kształtowanie

się mowy dziecka ma ścisły związek z jego rozwojem społeczno-emocjonalnym. Częste kontakty werbalne

z otoczeniem wzbogacają słownictwo, uczą prawidłowych zasad gramatycznych.

W wieku 4-5 lat zarówno słownik bierny ( rozumienie słów ), jak i czynny ( posługiwanie się słowami ) dziecka

znacznie zwiększa się i jest uwarunkowany kulturowo. Dzieci, którym czyta się książeczki i rozmawia się o nich,

znają znacznie więcej słów niż bierni słuchacze, a zupełnie nie ma porównania z tymi dziećmi, dziećmi którymi

mało się w domu rozmawia i wcale nie czyta książek i nie opowiada bajek.

W zakresie mowy 5-latek:

- prawidłowo wymawia głoski,

- nazywa przedmioty, czynności, sytuacje, potrafi je opisać przy pomocy przymiotników,

- wypowiada się zdaniami, potrafi przedstawić przebieg zdarzenia, opisać co się stało, dlaczego płacze, cieszy się…itp.

- rozumie treść poleceń, rozumie podstawowe pojęcia dotyczące sytuacji w domu, w przedszkolu,

- pyta się o nieznane słowa, chce je zrozumieć.

Dojrzałość emocjonalna.

Rozwój emocjonalny jest istotnym elementem rozwoju osobowości dziecka. Dzieci poznają emocje głównie podczas kontaktów z innymi ludźmi. Bliskie relacje osobiste tworzą więź emocjonalną pełną miłości lub nienawiści, dumy lub wstydu, smutku lub radości. Wszystkiemu co się robi towarzyszą emocje ( pozytywne, które wywołują chęć powtórzenia sytuacji, oraz negatywne - powodujące chęć unikania sytuacji ).

Człowiek dorosły kieruje się nie tylko emocjami, ale też rozumem, doświadczeniem i przewiduje konsekwencje

poczynań. Natomiast działania dzieci zdominowane są przez emocje. Dzieci chcą robić tylko to, co jest dla nich przyjemne. Bronią się przed tym, co uważają za przykre. Nie potrafią jeszcze logicznie myśleć; nie mają doświadczeń

i nie przewidują konsekwencji działań.

Emocje 5-latka są:

- silne, gwałtowne,

- zwykle krótkotrwałe,

- zmienne - łatwo płacz przechodzi w śmiech i odwrotnie,

- spontaniczne - dziecko nie panuje nad ekspresją emocji.

5-latek zaczyna:

- rozumieć, że rodzice przyjdą po nie do przedszkola,

- liczyć się z rówieśnikami i chcąc się z nimi bawić coraz rzadziej obraża się, złości, płacze,

- przewidywać reakcje dorosłych na skutki swej działalności - zaczyna zależeć mu na pochwale, stara się więc

skończyć rozpoczętą pracę,

- próbować pokonywać trudności, o ile nie przerastają znacznie jego możliwości.

Dojrzałość społeczna.

Przedszkole zaspokaja potrzebę kontaktów z rówieśnikami. Dzieci wspólnie bawią się, w zabawie zaczynają naśladować swoje zachowania, rozwijają mowę, zdobywają informacje, umiejętności.

Dzieci uczą się więc współdziałania, współpracy, rozwiązywania konfliktów. Powoli zaczynają czuć się członkami

grupy.

W zakresie rozwoju społecznego 5-latek:

- próbuje bawić się zgodnie z innymi, bez ciągłych konfliktów, bójek, skarg,

- rzadziej obraża się, złości, płacze, rzadziej odchodzi od grupy,

- bawi się w grupie, jest zapraszany przez inne dzieci do wspólnej zabawy,

- zaczyna przejmować się uczuciami innych dzieci - pociesza, pomaga, okazuje współczucie, ale jeszcze tak jak inni

dokucza,

- mniej skarży, czasami potrafi bez interwencji dorosłego przeprosić inne dziecko,

- zaczyna stosować się do poleceń skierowanych przez nauczycielkę do całej grupy.

Wymienione umiejętności społeczne są ujęte w celach podstawy programowej:

„Celem wychowania przedszkolnego jest:

- rozwijanie umiejętności społecznych dzieci, które są niezbędne w poprawnych relacjach

z dziećmi i dorosłymi…

- kształtowanie u dzieci przynależności społecznej: do rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty

narodowej.”…”

Podsumowując zebrane wiadomości, należy zwrócić uwagę na to, że dotyczą one przeciętnych 5-latków.

W grupie przedszkolnej są dzieci, które mają problemy w dojrzewaniu do podjęcia roli ucznia oraz są także dzieci,

które znacznie przewyższają swoich rówieśników w niektórych lub wszystkich zakresach rozwoju.

Dlatego, bardzo ważne jest wspieranie dzieci, których rozwój przebiega nieharmonijnie lub jest opóźniony, jak również tych dzieci które są wybitne i bez problemów osiągają gotowość do podjęcia nauki szkolnej.

Nauczycielka powinna być wrażliwa na potrzeby i oczekiwania dzieci. Dlatego diagnoza gotowości dziecka do podjęcia nauki szkolnej pokaże różne poziomy dojrzałości: A - bardzo niski,

B - niski,

C - dobry,

D - bardzo dobry.

Po ustaleniu tych poziomów dojrzałości w grupie, nauczycielka będzie zaspakajać potrzeby i oczekiwania dzieci

będących na każdym z tych poziomów. Należy dać tym dzieciom emocjonalne wsparcie, stworzyć klimat zaufania.

Wtedy dziecko będzie czuło się bezpieczne i będzie chciało bawić się, uczyć, poznawać i badać otaczającą rzeczywistość. Zadaniem nauczycielki jest wykorzystać naturalną ciekawość dziecka w poznawaniu przez nie świata

i tak organizować różne sytuacje aby odbywało się to poprzez działanie.

Narzędzia diagnozy.

Zgodnie z wytycznymi MEN należy dojrzałość szkolną 5-latka oceniać dwukrotnie. Mówi o tym szczegółowo

Komunikat MEN do nauczycieli i dyrektorów przedszkoli z dnia 21 września 2009 r., uaktualniony 31 lipca 2012 r.

„Diagnoza przedszkolna musi objąć wszystkie dzieci kończące w danym roku pięć lat oraz do 2014 roku

dzieci sześcioletnie. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej w sprawie podstawy programowej

wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, zadaniem nauczycieli jest

prowadzenie obserwacji pedagogicznych mających na celu poznanie możliwości i potrzeb rozwojowych dzieci oraz

dokumentowanie tych obserwacji.

Dlatego wszystkie dzieci w grupach pięciolatków powinny być objęte odpowiednim postępowaniem

diagnostycznym, tak jak i sześciolatki obecne jeszcze w edukacji przedszkolnej.

Zgodnie z nową podstawą programową, zadaniem nauczycieli wszystkich dzieci z grup pięciolatków i sześciolatków

objętych wychowaniem przedszkolnym, jest poprowadzenie obserwacji pedagogicznych mających na uwadze poznanie możliwości i potrzeb rozwojowych tych dzieci oraz dokumentowanie swoich obserwacji.

Z początkiem roku szkolnego poprzedzającego możliwe rozpoczęcie przez dziecko nauki w klasie I szkoły podstawowej ( w październiku-listopadzie ) należy przeprowadzić analizę gotowości dziecka do podjęcia nauki

w szkole ( diagnoza przedszkolna ).

W oparciu o zgromadzone wyniki diagnozy przedszkolnej nauczyciel przedszkola ma opracować

i zrealizować indywidualny dla każdego dziecka program wspomagania i korygowania jego rozwoju.

Celem takiej analizy jest także zgromadzenie informacji, które po przekazaniu rodzicom mają im pomóc w poznaniu

stanu gotowości swojego dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej, aby mógł je wspomagać w osiąganiu tej

gotowości odpowiednio do ich potrzeb.

Następnie, najlepiej w marcu, nauczyciel ma przeprowadzić kolejną diagnozę, której wynik posłuży

nauczycielom przedszkoli przy sporządzaniu informacji o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej,

gdyż zgodnie z &3 ust.5 i &4 ust.7 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 28 maja 2010 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych ( Dz.U. Nr97 poz.624 ) przedszkola wydają rodzicom

dziecka objętego wychowaniem przedszkolnym informację o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej. Powyższą informację wydaje się w terminie do końca kwietnia roku szkolnego, poprzedzającego rok

szkolny, w którym dziecko ma obowiązek albo może rozpocząć naukę w szkole podstawowej. Informację o gotowości

dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej wydaje się na podstawie dokumentacji prowadzonych obserwacji

pedagogicznych dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym w danym przedszkolu.

Informacja ta powinna być wydana zarówno rodzicom dzieci sześcioletnich, jak i dzieci pięcioletnich.

Rodzice otrzymują tę informację i decydują o przekazaniu jej szkole, w której dziecko rozpocznie naukę, jeśli uznają,

że zawarte w niej uwagi mogą pomóc w dalszej pracy z dzieckiem oraz wspomaganiu jego rozwoju. Natomiast szkoła

nie ma prawa żądać od rodziców udostępnienia informacji o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej.”

Ocenę pierwszą nauczycielka przeprowadza, aby wytypować te dzieci z którymi należy nasilić pracę w celu pomocy

osiągnięcia przez nich wymaganych przez szkołę właściwości i umiejętności.

W trakcie drugiej oceny, nauczycielka sprawdza jakie są efekty pracy z dziećmi w osiągnięciu ich dojrzałości szkolnej.

Możliwości 5-latka w sferze fizycznej, psychicznej i społecznej dają podstawę do dokonania oceny dojrzałości szkolnej dziecka.

Poszczególne wymagania dobrane są zgodnie z podstawą programową i przedstawione są w postaci: arkusza diagnozy

gotowości szkolnej dziecka 5-letniego.

Na dole arkusza znajduje się „legenda” - instrukcja wyjaśniająca sposób posługiwania się arkuszem.

Wszystkie te dzieci, które w ocenie ogólnej uzyskają wynik niewystarczający ( od 0 do 50 pkt. ), powinny być objęte

szczególną opieką w przedszkolu i skonsultowane w poradniach.

Druga diagnoza prowadzona jest na tym samym arkuszu, tylko innym kolorem długopisu, obok istniejących już punktów. Wpisane nowe oceny można porównać z poprzednimi.

„ARKUSZ GOTOWOŚCI 5-LATKA DO PODJĘCIA NAUKI

SZKOLNEJ.”

( arkusz szczegółowy )

Imię i nazwisko dziecka…………………………………………………………………………………..

Wiek dziecka ( data urodzenia: wiek, lat, miesięcy )……………………………………………………..

Rodzice lub opiekunowie…………………………………………………………………………………

Adres……………………………………………………………………………………………………...

Data przeprowadzenia diagnozy: I ……………………………………………………………………….

II ……………………………………………………………………….

Lp.	Badana umiejętność	Zachowania dzieci podczas wykonywania zadania	Punkta-cja zadania	Ilość uzyskanych punktów
								Diagnoza I	Diagnoza II
I. Rozwój ruchowy - duża motoryka.
1.	Chętnie uczestniczy w ćwiczeniach gimnastycznych i zabawach ruchowych kształtujących postawę	- cieszy się z ćwiczeń gimnastycznych i wykonuje je prawidłowo - wymaga zachęty do udziału w ćwiczeniach - wolno ćwiczy, trochę niezgrabnie - nie chce brać udziału w ćwiczeniach gimnastycznych, stoi lub siedzi na uboczu	3 2 1 0
2.	Zwinnie biega w różnych kierunkach, bez potrącenia, omijając przeszkody	- jest bardzo sprawne fizycznie, biega w różnych kierunkach, bez potrącania, omijając przeszkody - wolno porusza się po sali, przed przeszkodą ( np.: krążkiem ) zatrzymuje się i wtedy ją omija - słabo biega, często odpoczywa, ciągle wpada na kolegów i koleżanki - nie potrafi spokojnie poruszać się po sali, biega chaotycznie, jest agresywny w stosunku do innych dzieci	3 2 1 0
3.	Wykonuje skoki na jednej nodze w miejscu i obunóż przed siebie	- potrafi skakać na jednej nodze lub obunóż poruszając się przed siebie - ma problem ze skakaniem na jednej nodze, a obunóż porusza się do przodu - do stania na jednej nodze potrzebuje pomocy osoby dorosłej lub innego dziecka. Przy skakaniu obunóż myli się - stoi na jednej nodze trzymając się stołu lub osoby dorosłej, chwieje się, obunóż skacze nieporadnie	3 2 1 0
4.	Chwyta i odrzuca piłkę Rzuca piłką do celu Toczy piłkę przed sobą jedną ręką i dwiema rękami	- potrafi chwytać piłkę i odrzucać ją koledze, rzuca piłką do celu i wie jak toczyć piłkę przed siebie - przy chwytaniu często wypuszcza piłkę z rąk, rzucając piłkę do celu z wielką siłą ,piłkę potrafi toczyć tylko jedną ręką lub tylko obiema - nie potrafi chwytać piłki, ani rzucać do celu zamiast toczyć piłkę, to ją rzuca - odsuwa się od piłki, boi się jej. Nie próbuje nawet toczyć	3 2 1 0
5.	Potrafi wejść na ławeczkę, przejść po niej i zeskoczyć z niej na ugięte nogi	- sprawnie wchodzi na ławeczkę, aby przejść po niej i zeskoczyć do przysiadu bez pomocy osoby dorosłej lub kolegi - na ławeczkę wchodzi z pomocą nauczycielki, po ławeczce idzie sam, ale do zeskoku potrzebuje pomocy osoby dorosłej - na ławeczkę wchodzi z pomocą nauczycielki, podczas przejścia i zeskoku również korzysta z pomocy osoby dorosłej - boi się wejść na ławeczkę, najczęściej rezygnuje z tego ćwiczenia	3 2 1 0
6.	Porusza się prawidłowo na czworakach po sali, omijając inne dzieci lub ustawione przeszkody	- potrafi prawidłowo poruszać się na czworakach po sali i omija inne dzieci - poruszając się na czworakach czasami wpadają na ustawione przeszkody - zamiast na czworakach porusza się na kolanach i z „rozpędu” wpada na kolegów lub przeszkody - nie chce chodzić na czworakach, ani brać udziału w takich zabawach	3 2 1 0
7.	Wchodzi i schodzi ze schodów naprzemiennie bez trzymania się poręczy	- potrafi sprawnie wchodzić i schodzić ze schodów naprzemiennie bez trzymania się poręczy - sprawnie wchodzi na schody naprzemiennie bez trzymania poręczy, ale schodzi ze schodów trzymając się poręczy - schodzi powoli - wchodzi i schodzi ze schodów trzymając się poręczy w różny sposób: raz naprzemiennie, raz po jednym schodku - wchodzi i schodzi ze schodów po jednym schodku z pomocą poręczy i osoby dorosłej	3 2 1 0
		Suma uzyskanych punktów
II. Rozwój ruchowy - mała motoryka ( ruchy rąk )
1.	Samodzielnie rozbiera się i ubiera	- potrafi samodzielnie ubrać się i rozebrać - ma trudności w samodzielnym zakładaniu elastycznych rajstop, wkładaniem bluzki lub swetra z małym otworem na szyję - wkłada ubranka „tył do przodu” lub na lewą stronę. Ubiera buty, ale nie potrafi zawiązać sznurówek - ubiera się z pomocą osoby dorosłej lub czeka aż ubierze go ktoś dorosły	3 2 1 0
2.	Potrafi samodzielnie jeść posługując się łyżką, widelcem	- samodzielnie je łyżką, widelcem, trzyma w ręce kanapkę, sprząta ze stołu - je tylko łyżką, ma problem z trzymaniem kanapki - źle trzyma łyżkę, czeka na pokrojenie kanapki, nie sprząta po sobie ze stołu - długo siedzi nad jedzeniem czekając na pomoc osoby dorosłej, nie potrafi samodzielnie jeść	3 2 1 0
3.	Samodzielnie wykonuje czynności higieniczne (mycie, wycieranie rąk , mycie zębów ..)	- jest samodzielny podczas mycia, potrafi wytrzeć się do sucha. Sam czyści zęby, potrafi się uczesać - potrafi umyć i wytrzeć ręce i buzię - ale ruchy nie są płynne. Zęby czyści tylko z przodu - myje się niestarannie, wyciera się niestarannie, zęby czyści tylko z przodu, ale bardzo krótko. Czesze włosy tylko z przodu - nie potrafi się umyć samodzielnie ( nawet rąk ). Całkowicie oczekuje pomocy osób dorosłych ( nawet w toalecie )	3 2 1 0
4.	Sprawnie łączy klocki różnego typu i buduje proste budowle	- buduje proste budowle łącząc prawidłowo klocki - przy łączeniu klocków kilka razy próbuje je połączyć szukając odpowiedniego. Przez to buduje wolno - ma problem z doborem właściwych klocków. Chętnie korzysta z pomocy kolegów - nie potrafi łączyć właściwych klocków i przez to bardzo się denerwuje. Po pewnym czasie zniechęca się i rozrzuca klocki	3 2 1 0
5.	Lepi z plasteliny np.: człowieka, zwierzę; lepi proste kształty przestrzenne - figury ( owoce, warzywa… )	- sprawnie lepi z plasteliny. Potrafi uformować kulki, człowieka, zwierzątko i inne proste formy przestrzenne np.: owoce - prawidłowo formuje kulki, próbuje uformować postać lub zwierzątko, ale nie zawsze jako forma przestrzenna ( czasami jako forma płaska ) - umie robić długie wałeczki, lepi kulki, stara się łączyć je w przypadkowe całości, stara się wylepić plasteliną narysowany kontur - ma problem z płynnymi ruchami podczas lepienia, wałkowania. Często odrywa kawałki plasteliny i przylepia je do podstawki, kruszy plastelinę	3 2 1 0
6.	Potrafi nawlekać na żyłkę korale ( jarzębinę…itp. ). Przecina nożyczkami papier, tnie po prostej linii	- nawleka koraliki posiadające różnej wielkości otwory, sprawnie posługuje się nożyczkami, prawidłowo trzyma je w palcach. Potrafi ciąć po linii prostej - nawleka koraliki tylko z dużymi otworami, tnie nożyczkami, ale nie potrafi ciąć po linii prostej - podczas nawlekania koralików oczekuje pomocy osoby dorosłej, słabo posługuje się nożyczkami; przy przecinaniu papieru nie potrafi ustawić nożyczek, aby cięły - nie chce nawlekać koralików, nie potrafi samodzielnie posługiwać się nożyczkami	3 2 1 0
7.	Prawidłowo trzyma ołówek. Rysuje linie pionowe, poziome i ukośne. Rysuje figury geometryczne. Odwzorowuje szlaczki	- w trakcie rysowania prawidłowo trzyma ołówek, przyjmuje właściwą postawę. Umie rysować linie pionowe, poziome i ukośne; odwzorowuje szlaczki utrzymując się w liniamencie - ołówek trzyma prawidłowo, tylko podczas rysowania nie utrzymuje prawidłowej postawy. Linie pionowe i poziome stara się narysować, ale z ukośnymi nie radzi sobie. Podczas odwzorowywania szlaczków wymaga pomocy dorosłych - jest mało samodzielne. Do ćwiczeń grafomotorycznych wymaga stałej pomocy osoby dorosłej - ołówek trzyma w pięści. Nie potrafi rysować wskazanych linii i szlaczków. Łatwo się zniechęca, denerwuje	3 2 1 0
8.	Koloruje obrazki, wypełnia kolorem kontury. Rysuje rysunek zgodny z podanym tematem; postacie mają podstawowe części	- potrafi kolorować obrazki, wypełniać kontury kolorem. Rysuje rysunek zgodny z podanym tematem. Wszystkie elementy są bogate w szczegóły. Postać ludzka posiada szyję, dłonie i stopy. Ubranie jest zróżnicowane i bogate w szczegóły. Elementy tematu stanowią jednolitą scenę - podczas kolorowania obrazków czasami wychodzi poza linię. Na rysunku są wszystkie elementy tematu. Są tylko błędy proporcji i połączeń różnych części. Postacie dziewczynki i chłopca są wyraźnie zróżnicowane przez szczegóły ubrania i uczesania - kolorując obrazek często wychodzi poza jego kontur. Na rysunku przedstawione są czytelnie przynajmniej 2 elementy tematu, przy czym postać ludzka posiada podstawowe części ( głowa, tułów, ręce i nogi ). Zaznaczone jest ubranie, nie ma wyraźnej różnicy między ubraniem dziewczynki i chłopca. W rysunku występują błędne proporcje, nieprawidłowe. Widać załamania linii - kontury w kolorowanym obrazku są zaznaczone kredką. Dziecko byle jak koloruje. Rysunek przedstawia w sposób czytelny tylko jeden element tematu, a jak jest ich więcej, to przedstawione są bardzo prymitywnie, ma wiele błędów, są bardzo ubogie w szczegóły. Postać ludzka jest bez rąk albo ręce i nogi są narysowane jednowymiarowo. Brak niektórych elementów twarzy, niezaznaczone jest ubranie ani włosy. Proporcje postaci są niewłaściwe. Linie są szarpane, zamazane, pogrubione. Układ elementów jest chaotyczny	3 2 1 0
		Suma uzyskanych punktów
		III. Rozwój umysłowy a) Percepcja wzrokowa
1.	Spostrzega dość chaotycznie. Na obrazkach widzi do kilkunastu elementów. Na obrazkach nie spostrzega jeszcze zależności między elementami ilustracji	- jest spostrzegawcze. Potrafi na obrazku zobaczyć do kilkunastu elementów. Stara się dostrzec zależności między elementami ( np.: na podstawie usytuowania tych elementów względem siebie: „W wazonie są kwiaty.” ) - w obrazku dostrzega tylko kilka elementów. Ma problem z dostrzeżeniem zależności między poszczególnymi częściami. Dopiero po naprowadzeniu przez dorosłego dostrzega tą zależność np.: „ptaszek lata nad krzakiem” ) - dostrzega pojedyncze elementy. Słabo zauważa zależność między elementami na obrazku - wymienia elementy obrazka po wskazaniu ich przez osobę dorosłą. Nie potrafi dostrzec żadnych zależności między elementami obrazka	3 2 1 0
2.	Spostrzega od 5 do 8 różnic między podobnymi obrazkami	- porównując podobne obrazki dostrzega wszystkie różnice - w dwóch podobnych obrazkach dostrzega nie wszystkie różnice ( tylko połowę ) - w dwóch podobnych obrazkach dziecko dostrzega różnice dopiero po naprowadzeniu przez osobę dorosłą - mimo zachęty ze strony osoby dorosłej dziecko nie podejmuje próby wyszukania różnic w tych obrazkach	3 2 1 0
3.	Spostrzega podstawowe części ciała człowieka, zwierząt	- wyróżnia poszczególne części ciała człowieka lub zwierzęcia nazywając je prawidłowo - nazywa z pomocą osób dorosłych różne części ciała człowieka lub zwierzęcia - wyróżnia tylko niektóre części ciała np.: głowa. Z częściami zwierząt ma problem; nie wie że łapy to nogi, łeb to głowa - myli różne części ciała, nie zna ich prawidłowych nazw. Albo nie chce odpowiadać	3 2 1 0
4.	Potrafi różnicować kształty liter drukowanych, cyfr, kształty podstawowych figur geometrycznych	- zna kształt liter i cyfr - wie jak wyglądają podstawowe figury geometryczne, nazywa prawidłowo figury - myli ukierunkowanie liter i cyfr - myli figury geometryczne - potrafi rozpoznać kilka liter i cyfr ( 3-5 ) - nie zna figur geometrycznych	3 3 2 2 1 0
5.	Buduje proste budowle wg załączonego wzoru	- jest spostrzegawcze, potrafi dostrzec narysowane elementy na wzorze - właściwie dobiera odpowiednie elementy budowli - próbuje łączyć elementy nie zawsze zgodnie ze wzorem - myli łączenie elementów - nie potrafi posługiwać się podanym wzorem	3 3 2 1 0
6.	Układa proste puzzle	- układa chętnie i samodzielnie obrazek z puzzli - dostrzega szczegóły i odpowiednio łączy je w całość - układa puzzle z niedużą pomocą dorosłego - myli elementy puzzli podczas układania - układa puzzle chaotycznie	3 3 2 1 0
		Suma uzyskanych punktów
		b) Percepcja słuchowa
1.	Rozumie czytany tekst, lubi słuchać, kiedy się czyta	- wie co czyta rodzic lub nauczycielka - potrafi opowiedzieć treść słyszanego opowiadania, bajki… - opowiada treść utworu z pomocą pytań - opowiada pojedynczymi słowami - mimo pytań, nie wie co czytała nauczycielka	3 3 2 1 0
2.	Dzieli proste zdanie 3,4 wyrazowe na wyrazy Dzieli wyraz na 2,3 sylaby	- umie podzielić zdanie na wyrazy oraz wyraz na sylaby - radzi sobie z podziałem wyrazu na sylaby - nie potrafi podzielić zdania na wyrazy - myli się podczas podziału wyrazu na sylaby - nie radzi sobie z zadaniem	3 3 2 1 0
3.	Wyróżnia głoski w nagłosie	- wyodrębnia głoski w słowach o prostej budowie fonetycznej - ma trudności z wyodrębnianiem głosek - nie wyodrębnia samodzielnie żadnej głoski	3 1 0
4.	Pokazuje na obrazku lub w otoczeniu przedmioty, których nazwa zaczyna się na podaną głoskę	- szybko wyszukuje na obrazku i w otoczeniu przedmioty na podaną głoskę - wyszukuje z pomocą przedmioty na podaną głoskę - nie radzi sobie z zadaniem	3 2 0
5.	Potrafi tworzyć proste rymy; W wyuczonym wierszu odtwarza rymy	- wie, które słowa w wierszu się rymują - wymyśla rymujące się słowa - rozpoznaje z pomocą rymujące się słowa - nie potrafi wymienić rymujących się słów	3 3 2 0
6.	Odtwarza proste rytmy	- potrafi dokładnie odtworzyć wysłuchany rytm na instrumencie, klaskając lub w inny sposób - odtwarza rytm z pomocą nauczycielki	3 2
		- myli rytm - mimo zachęty, nie chce odtwarzać rytmu	1 0
		Suma uzyskanych punktów
		c) Mowa i myślenie
1.	Wypowiada się na określony temat i umiejętnie formułuje myśli w zdania	- mówi chętnie, swobodnie - opisuje całość prostymi zdaniami - formułuje zdania złożone - interpretuje treść obrazka - ma bogaty słownik - wymawia poprawnie głoski w tym: sz, ż, cz, dż, r - wylicza, wymienia nazwy pojedynczych przedmiotów lub czynności - formułuje jedno zdanie proste, dalej wylicza - nie chce odpowiadać. Wymaga zachęty - źle wymawia następujące dźwięki…. - mówi dziecinnie ( mowa zmiękczona ) - jąka się, zacina, agramatyzmy, ubogi zasób słów	3 3 3 3 3 2 2 1 0 0 0
2.	Posiada wiadomości o najbliższym otoczeniu i podstawowych zjawiskach przyrodniczych: - zna pory roku, umie je nazwać - rozpoznaje i nazywa zjawiska atmosferyczne charakterystyczne dla danej pory roku - zna dni tygodnia i ich następstwa - zna pojęcia: dziś, jutro, wczoraj - rozumie pojęcia: przód, tył, prawo, lewo - potrafi wymienić rośliny i zwierzęta żyjące w różnych środowiskach przyrodniczych - umie powiedzieć w jaki sposób człowiek pomaga zwierzętom - zna warunki potrzebne roślinom do wzrostu - pyta się o niezrozumiałe słowa, chce je zrozumieć	- posiada bardzo dużo wiadomości odpowiadając na 8-9 pytań - posiada dużo wiadomości odpowiadając na 6-7 pytań - posiada wystarczająco wiadomości odpowiadając na 4-5 pytań - odpowiada mało wyczerpująco na 1-3 pytania	3 2 1 0
3.	Potrafi umiejętnie rozumować i wypowiadać się w oparciu o przedstawioną na obrazku sytuację lub historyjkę obrazkową	- łączy przyczynę ze skutkiem i próbuje przewidzieć co się może zdarzyć - formułuje wnioski dotyczące zdarzeń, zjawisk - potrafi klasyfikować przedmioty w sensowny sposób i formułuje uogólnienia - udziela przypadkowe odpowiedzi - mimo zachęty nie podaje odpowiedzi	3 3 3 1 0
4.	Zna podstawowe pojęcia matematyczne	- prawidłowo przelicza zbiór składający się z 10 elementów lub więcej - ostatni liczebnik odnosi do wielkości zbioru	3
		- dodaje do 5, 8, 10 a) na konkretach, liczmanach b) w pamięci - odejmuje w granicach 5, 7, 10 a) na konkretach, liczmanach b) w pamięci - rozumie pojęcia: więcej, mniej, tyle samo, ile a) zna niektóre z nich b) myli pojęcia c) nie rozumie tych pojęć - liczy poniżej 10 - nie wie ile jest - nie potrafi wykonać żadnego zadania lub najwyżej 1	3 3 2 1 0 2 1 0
		Suma uzyskanych punktów
		IV. Rozwój emocjonalno-społeczny
1	Poznanie zachowania dziecka w różnych sytuacjach a) w kontaktach z dziećmi b) w wyrażaniu emocji i stosunku do działania	- jest lubiany przez dzieci , zapraszany do zabawy - bawi się zgodnie bez zbytnich konfliktów - nawiązuje kontakty z dorosłymi i z dziećmi - organizuje wspólną zabawę. Przestrzega reguł - pomaga innym dzieciom, pociesza płaczące lub smutne dziecko - stosuje się do poleceń skierowanych do grupy - samo nie nawiązuje kontaktów - z trudem udaje się z nim nawiązać kontakt - bawi się z dala od innych - sprawia trudności wychowawcze. Jego zachowanie cechuje brak zdyscyplinowania - przejawia agresję fizyczną, werbalną lub autoagresję - odchodzi od zabawy, gdy inne dzieci chcą się w nią włączyć - dziecko swobodne. Tylko na początku onieśmielone - chętnie podejmuje zadania. Pracuje wytrwale, w skupieniu cały czas - zwykle kończy rozpoczętą pracę - próbuje pokonywać trudności - zachowuje się jak dziecko znacznie młodsze. Często płacze, złości się lub obraża - łatwo zniechęca się do zajęć, które sprawiają mu trudności - wszystkie instrukcje trzeba mu powtarzać - nie kończy zadania, wykonuje je źle i twierdzi, że zrobiło dobrze - mało aktywne, waha się, namyśla przed rozpoczęciem zadań - pracuje bardzo wolno, wymaga zachęty - słabo koncentruje się na wykonywanych zadaniach	3 3 3 3 3 2 1 0 0 0 0 3 3 3 3 1 1 1 1 0 0 0
		Suma uzyskanych punktów

V. Cechy charakterystyczne.

1. Stan zdrowia…………………………………………………………………………………………………………………..

2. Cechy charakterystyczne, znaki szczególne…………………………………………………………………………………..

3. Zdolności, zainteresowania……………………………………………………………………………………………………

4. Lateralizacja:

- pracuje ręką PL………………………………………………………………………………………………………………

- kopie piłkę nogą PL………………………………………………………………………………………………………….

- stoi i skacze na nodze PL…………………………………………………………………………………………………….

- zagląda okiem PL…………………………………………………………………………………………………………….

5. Który rok w przedszkolu?..........................................................................................................................................................

6. Wymaga pomocy i ćwiczeń w zakresie……………………………………………………………………………………….

7. Inne……………………………………………………………………………………………………………………………

…….......................... …………………………… ………………………………… ……………………

miejscowość przedszkole nr diagnozę wykonała: Podpis

imię i nazwisko

INSTRUKCJA WYJAŚNIAJĄCA SPOSÓB POSŁUGIWANIA SIĘ ARKUSZEM:

1. Każdą umiejętność oceniamy w skali 4-stopniowej: 0,1,2,3 wpisując punkty w rubryce: „Suma uzyskanych punktów - diagnoza I ( lub II ),

które sumujemy i wpisujemy w odpowiedniej rubryce.

Na podstawie uzyskanych punktów robimy zestawienie ogólne dające możliwość oceniania na jakim poziomie dojrzałości jest dziecko:

0 - 50 pkt poziom A ( bardzo niski )

51 - 80 pkt poziom B ( niski )

81 - 120 pkt poziom C ( dobry )

121 - 162 pkt poziom D ( bardzo dobry )

„ARKUSZ GOTOWOŚCI 5-LATKA DO PODJĘCIA NAUKI SZKOLNEJ.”

( OGÓLNY )

L.p.	Sfery rozwoju dziecka	Suma uzyskanych punktów		Poziom dojrzałości szkolnej w różnych sferach rozwoju
				I diagnoza	II diagnoza	I diagnoza	II diagoza
1.	Rozwój ruchowy - duża motoryka
2.	Rozwój ruchowy - mała motoryka (ruchy rąk)
3.	Rozwój umysłowy a) percepcja wzrokowa
		b) percepcja słuchowa
		c) mowa i myślenie
4.	Rozwój emocjonalno - społeczny
			Ocena ogólna

Ogólny arkusz gotowości 5-latka do podjęcia nauki szkolnej wskaże na jakim poziomie jest dane dziecko. Wskazuje również obszary,

w których dziecko potrzebuje wsparcia w kolejnym etapie kształcenia ze względu na swoje uzdolnienia lub trudności.

POZIOM A

Wskazuje na to, że przygotowanie dziecka jest bardzo słabe, niewystarczające. Dlatego, takie przygotowanie nie pozwoli mu na osiągnięcie

wystarczających wyników w nauce. Należy zatem wspomagać i korygować jego rozwój. Uznajemy, że dziecko jest na tym poziomie, jeżeli

otrzymało za poszczególne zadania:

1) 3 lub więcej ocen A ( przy 3 ocenach A, pozostałe mogą być na poziomie wyższym niż B )

2) 1 ocenę A i 1 lub więcej ocen B.

POZIOM B

Przygotowanie dziecka do szkoły ma jeszcze poważne braki i wymaga wspomagania i korygowania jego rozwoju.

Oceniamy na tym poziomie, kiedy uzyskało:

1) 2 oceny A, ale wśród pozostałych nie ma oceny B

2) 3 lub więcej ocen B, ale żadnej oceny A

POZIOM C

Poziom ten wskazuje, że przygotowanie dziecka do nauki jest dobre, chociaż może ono mieć braki, na które należy zwrócić uwagę pracując

z dzieckiem. Dziecko osiągnęło poziom C, jeżeli otrzymało:

1) 1 lub 2 oceny B a pozostałe to oceny C i D.

2) 4 lub więcej ocen C, ale nie ma ocen A i B

POZIOM D

Dziecko jest bardzo dobrze przygotowane do podjęcia nauki szkolnej. Dziecko jest na tym poziomie jeżeli uzyskało przewagę ocen D

za wykonanie poszczególnych zadań, i nie ma żadnej oceny A lub B.

14

---