Suicydologia 04.03.2008
ZACHOWANIA AUTODESTRUKCYJNE-świadome (intencjonalne) podjęte Zach które ze względu na swoją formę i cel zagrażają zdrowi, życiu:
TYPOLOGIA A
Zach Bezpośrednie(jawne, ostre)-świadome i dobrowolne działania których skutkiem jest uszkodzenie ciała (akt samobójczy, samookaleczenia)
Zach Pośrednie -zach świadome, dobrowolne zwiększające ryzyko wystąpienia negatywnych konsekwencji zdrowotnych:
-używanie substancji psychoaktywnych
-zaburzenia łaknienia
-intencjonalne cierpienie
- Zach impulsywne
-bezradność
TYPOLOGIA B
1) Samouszkodzenia, samookaleczenia- celowe zadawanie soboe bólu bez samobójczych intencji:
-nacinanie skóry kończyn, brzucha
-poparzenia
-obijanie się
- Różne metody ,,Udoskonalania” ciała:
Operacje plastyczne, tatuowanie, kolczykowanie, wybielanie skóry
- zaburzenia odżywiania
- nadużywanie substancji psychoaktywnych
- Zach ryzykowne (sporty ekstremalne, ryzykowny seks)
Samozniszczenie (próby samobójcze, samobójstwa dokonane)
Zaburzenia pozorowane (zesp. Barona Munchausena- zaburzenie psychiczne polegające na pozorowaniu choroby somatycznej; występują objawy danej choroby skłaniające lekarzy do podejmowania zabiegów medycznych, z hospitalizacją włącznie)
FUNKCJE ZACH AUTODESTRUKCYJNYCH
-kompensują poczucie winy, pustki
-redukują napięcie emocjonalne, lęk, cierpienie
-zaspokajają doraźne potrzeby np. wywołują oczekiwane reakcje otoczenia, demonstrują siłę, wytrzymałość na ból (Zach. Instrumentalne)
-potwierdzają przynależność do grupy, wzmacniają więzi społ
-są formą wypełniania norm kulturowych, społecznych (symboliczne okaleczenia chłopców w wielu kulturach są wyrazem ich inicjacji w roli dorosłego mężczyzny)
CELE SUICYDOLOGII:
Główny:-stworzenie podstaw naukowych programów profilaktycznych redukujących skalę samobójstw i prób samobójczych
Szczegółowe:
-opis i charakterystyka zjawiska samobójstwa prób samobójczych w oparciu o analizę obiektywnych danych
-poznanie uwarunkowań zachowań samobójczych
-określenie czynników ryzyka popełnienia samobójstwa i próby samobójczej oraz grup podwyższonego ryzyka
- opracowanie prognoz zjawiska samobójstwa
KATEGORIE ZACH SAMOBÓJCZYCH:
myśli samobójcze
gesty samobójcze, demonstracyjne Zach o niewielkim ryzyku śmierci-Parasamobójstwa
próby samobójcze o wysokim ryzyku śmierci- Samobójstwa nieudane
samobójstwa dokonane
Kryteria klasyfikacji
Czy występuje intancja śmierci/motyw działania
Jaki jest efekt tego działania, czym to się skończy
,skutek działania
SAMOBÓJSTWA DOKONANE-wg WHO- samobójstwo jest aktem o skutku śmiertelnym, który zmarły ze świadomością i oczekiwaniem takiegos kutku sam zaplanował i wykonał w celu spowodowania zmian przez siebie pożądanych(upragnionych)
USIŁOWANEGO- akt nie powodujący śmierci, dobrowolnie podjęty i wykonany przez daną osobę. Doprowadzający do samo uszkodzenia lub mogący do niego doprowadzić bez interwencji innych.
PRÓBY SAMOBÓJCZE A SAMOBÓJSTWA DOKONANE
RÓŻNICE: PODOBIEŃSTWA:
-skala zjawiska -psychologiczne, zdrowotne i społeczne uwarunk. zjawisk
-stopień wykrywalności -syndrom presuicydalny
-cechy demograficzne
-motyw zamachu
-efekt samobójczego zachowania
1:15-20!
CECHY STRUKTURALNE ZACH SAMOBÓJCZYCH:
-intencja samouszkodzenia
-celowość, nie przypadkowość Zach
-przekonanie że akt samobójczy zmieni sytuację
-ambiwalencja celów
-różne rodzaje motywacji
-ukryte, nie uświadomione motywy
-komponent emocjonalny: cierpienie, poczucie beznadziejności, braku perspektyw, rezygnacji
-nieefektywna komunikacja z otoczeniem
- SYNDROM PRESUICYDALNY
10 WSPÓLNYCH CECH SAMOBÓJSTW:
-poszukiwanie rozwiązania
-ucieczka od świadomości
-wspólnym bodźcem jest nieznośny bój psychiczny
-wspólnym stresorem są niezaspokojone potrzeby psychiczne
-emocją wspólną samobójcom jest poczucie beznadziejności i bezradności
-stanem poznawczym wspólnym jest ambiwalencja
- zawężanie percepcji
-działaniem wspólnym jest ucieczka
-aktem interpersonalnym wspólnym jest zakomunikowanie swoich zamiarów
- wzorcem wspólnym jest spójność aktu samobójczego ze stylem życia
CECHY SYNDROMU PRESUICYDANEGO(Ringel)
1)Zawęzenie(zakres rozwiązywania problemów redukuje się do zera)
*osobistych możliwości
*uczuć, wartości
*relacji z otoczeniem(zamyka się w sobie i wobec innych)
2) Zahamowana i skierowana na siebie agresja
3)Fantazje samobójcze
*wyobrażenie ,, Bycia martwym”
*wyobrażenie ,,Podniesienia na siebie ręki”
*planowanie, przygotowanie aktu samobójczego
MOTYWY ZACH SAMOBÓJCZYCH:
Intencja Śmierci
Motywy Instrumentalne
-wzbudzenia zainteresowania swoimi problemami
-uzyskanie pomocy
-wywołanie poczucia winy
-uniknięcie sankcji, szantaż
3) Tymczasowa ucieczka od syt trudnej
4) Rozładowanie wew napięcia
11.03.2008
MOTYW SAMOBÓJSTWA A SPOS DOKONANIA ZAMACHU
Wybór spos zamachu dokonany jest ze względu na jego skuteczność, a ta związana jest z siłą i kierunkiem procesu motywacyjnego
Im silniejszy motyw tym bardziej skuteczny spos zamachu
Im bardziej instrumentalny charakter zamachu tym mniej skuteczny sposób jego dokonania
ŹRÓDŁA DANYCH O ZACH SAMOBÓJCZYCH
SAMOBÓJSTWA DOKONANE
-protokoły policyjne (Stp-zgłoszenia o zamachu samobójczym)
- akta prokuratorskie
-dokumnetacja medyczna(protokół sekcji zwłok, karta zgonu)
PRÓBY SAMOBÓJCZE:
-dokumnetacja medyczna
-historia chorony, dokumenty Pogotowia Ratunkowego
-konsultacja psychologiczna, psychiatryczna z niedoszłymi samobójcami
-dokumnety osobiste (listy, dzienniki)
- relacja osób z najbliższego otoczenia samobójcy, niedoszłego samobójcy)
WIARYGODNOŚĆ DOSTĘPNYCH DANYCH STATYSTYCZNYCH W POLSCE:
-zaniżona liczba rejestrowanych zgonów samobójczych
-rozbieżność co do liczby zgonów publikowanych przez GUS i KGP danych
-niepełna, fragmentaryczna wiedza, nt. zarejestrowanych przypadków zgonów samobójczych
- łączne klasyfikowanie samobójstw dokonanych i prób samobójczych
- drastycznie znaczona liczba usiłowań samobójczych
METODY BADANIA ZACH SAMOBÓJCZYCH:
Statystyczno- Socjologiczna-skala zjawiska, struktura, dynamika, skale rozwojowe, niska wiarygodność, pracochłonne)
Badanie Dokumentów oficjalnych (protokoły dochodzeń, sekcji zwłok)
Podłużne badanie wybranej grupy-wybieranie os w okr kategorii wiekowej i bada się je w danym obszarze, rzadko stosowane, kosztowne
Analiza dokumentów samobójcy (listy, pamiętniki)
Metoda autopsji psychologicznej, socjologicznej-zbieranie wszelkich danych
Metody kliniczne (skale, testy)
EPIDEMIOLOGIA/ SKALA ZACH SAMOBÓJCZYCH
Próby samobójcze 10-20 razy więcej niż samobójstw dokonanych od 3-8% osób w populacji podejmuje próby samobójcze
Polska-7,8%
Myśli samobójcze- Polska 14,5%
Najwięcej-myśli samobójczych, próby samobójcze, samobójstwa dokonane
18.03.2008
CZYNNIKI BIOLOGICZNE
*Genetyczne-badania genetyczne którymi chcemy wyjaśnić Zach ludzi, szukamy genu samobójczego,podatność genetyczna, dziedziczenie zabuzren i chorob psychicznych, Zach impulsywnych i agresywnych spzryjajace samobojstwom
*Zaburzenia w pracy neuroprzekaznikow: dopomina, serotonina
*Poziom cholesterolu:dobry i zły, od posiadające wyższy poziom maja male szanse na Zach samobójcze i agresywne
*Sezonowość samobójstw-wiosna najwięcej
CHOROBY SOMATYCZNE
*neurologiczne *choroby kosci, stawow z przewlekłym bolem
*nowotwory *zaburzenia sercowo-naczyniowy
*cukrzyca * AIDS
*stwardnienie rozsiane * zaburzenia seksualne
*chroniczne niewydolności nerek, wątroby *ograniczenia w poruszaniu się, widzeniu komunikowaniu
- wpływają na stan zdrowia psychicznego, pogarszają je
-wplywa na polozenie społeczne (rozpadanie związków, kosztowne leki)
- AIDS- niebezpieczn momenty gdy choroba jest wykryta 3 miesiace po, drugie gdy choroba się ujawnia w zaawansowanym stadium
CZYNNIKI RYZYKA ZACH SAMOBOJCZYCH
Choroby i zaburzenia psychiczne
*depresja
*zespol maniakalno-depresyjne
*schizofrenia
*uzależnienie, nadużywanie substancji psychoaktywnych
*zaburzenia lekowe
*zaburzenia osobowości
*zaburzenia odzywiania
PROBLEM ALKOHOLOWY A SAMOBOJSTWO. RODZAJE ZALEZNOSCI
Osoby z problemem alkoholowym nazlezado grupy ryzyka popełnienia samobójstwa
Alkohol wywoluje wzmacnia myliszsamobojcze i ulatwia podjecie decyzji o samobójstwie
Problem alkoholowy członka rodziny ma wpływ na Zach samobojcz einnych osob
Alkohol może być zastosowany jako srodek popełnienia smaobojstwa
CZYNNIKI PSYCHOLOGICZNE
INDYWIDUALNE:
-niedojrzalosc emocjonalna
-wysoki poziom leku
-gwaltowne zmiany nastroju
-impulsywnosc
-zanizona samoocena, poczuci ewiny
-niechec, nieumiejetnasc wspoldzialnia
-dychotomiczne myslenie
-sztywnosc poznawcza
-dychotomiczne myslenie
-uogolniona negatywna ocena wlasnego zycia
WYSTEPUJACE W NAJBLIZSZYM OTOCZENIU
-choroby psychiczne, somatyczne
-proby samobójcze, samobójstwa dokonane
-agresja slowna, fizyczna
SYTUACJE URAZOGENNEJ/ KRYTYCZNE WYDARZENIA ZYCIOWE. CECHY STRUKTURALNE
- maja kluczowe znaczeie dla przebiegu jakości zycia
-mogą wystąpić nagle, losowo albo być rozciągnięte
-zawsze sa wyodrebione z codziennych wydarzen, dotycza cenionych wartości , bardzo azne emocjonalnie i trudne zarazem
-powoduja stan napiecia i obciążenia psychicznego
-powoduja zakłócenia wewpsychicznego i społecznego funkcjonowania
-wymuszaja konieczność dokonywania zmian w mechanizmach przystosowawczych
-maja interakcyjny, dynamiczny charakter
KATEGORIE SYTUACJI TRAUMATYCZNYCH
- utrata bliskiej osoby, śmierć, opuszczenie, odrzucenie
-utrata kontroli nad wlasnym bezpieczeństwem(gwałt, pozremoc)
-utrata kontroli nad wlasnym organizmem(kalectwo, choroba)
-niemoznosc zaspokojenia pdst potrzeb
- utrata waznych życiowych celow
-skutki klesk żywiołowych
-wojny
SOCJOLOGICZNA INTERPRETACJA ZACH SAMOBOJCZYCH
Akt samobójczy-rezygnacja jednostki z wycia spol - wskaźnik dezorganizacju społeczeństwa, grupy spol, wskaźnik nieprzystosowania do pelnienia rol spol i zawodowych
-nornalna tzn oczekiwana reakcja czl na skrajnie trudna syt zpol
MAKROSPOL UWARUNKOWANIA ZACH SAMOBOJCZYCH
-oslabienie wiezi spol i mechanizmow kontroli spol
-rozbieznosci pomiedzy aspiracjami jednostki a mozliwosciamu uch zaspakajania w ramach struktury spol
PODSTAWOWE WYMIARY SOCJOLOGICZNEJ ANALIZY SAMOBOJSTW
Struktura demograficzna
-plec, wiek, stan cywilny
-status spol- zawodowy, Sr zamieszkania
-etnicznosc
-procesy migracji, ruchliwość przestrzenna
2) Struktura kulturowa
-wzory kultury w sys norm, wartości, symboli, zwyczajow, idei tradycji
-kultura w aspekcie wzorow spol zachowan, postaw i reakcji wobec samobójstw
- transmisji Zach samobójczych w kontekście norm, postaw kształtowanych przez mas media
MODEL SPOLECZNEJ INTEGRACJI (Durkheim)
Kryteria klasyfikacji typow samobójstw:
-stopien integracji (wiezi) spol jednostki z gr spol
-stopien kontroli gr spol nad zachowaniem jednostki
TYPOLOGIA SAMOBOJSTW
Samobójstwo Egoistyczne:- slaba integracja jednostki gr spol
-samozniczenie jest wynikiem poczucia nadmiernego indywidualistycznego modelu wiezie Pol (Samotność w tlumie)
2) Samobójstwo Altruistyczne- nadmierny antyindywidualizm,
-utozsamianie się z kolektywna moralnością
-zbyt silna wiez jednostki z gr
3)Anomiczne- rezultat rozregulowania istniejącego porządku spol, politycznego ekonomicznego charakterystycznego dla okresow gwałtownych zmian spol prowadzacych do przejściowego zalamania norm spol regulujących Zycie spol i tym samym prowadzacych do poczucia zagubienia
Gwałtowny wzrost gospodarczy prowadzi do sukcesow ekonomicznych-może powodowac Zach relacji spol i równowagi psychicznej
Kryzys ekonomiczny rodzi konieczność ograniczania poziomu zaspakajania potrzeb
Fatalistyczne-calosciowe ograniczenie sfery wolności jednostek
-pozbawienie możliwości oddziaływania jednostek na swoje losy
MODEL ZMIAN SPOL- EKONOM (MODEL MODERNIZACJI)
Teoria M. Jarosz
- szybki rozw cywilizacji industrialnej i postindustrialnej prowadzi przede wszystkim w regionach wiejskich do osłabienia wiezi spol
-zaniku tradycyjnych wartposci
-dezintegracji społeczności, co powoduje zwiekszenie ryzyka wystapienia Zach samobójczych
-podstawa spol integracji jest stabilność norm, wartości, sieci spol relacji i wiezi
Teoria K P Wilkinsona i GP Israela
-nie rozpad tradycyjnych wartpsci i wiezi spol warunkuje wzrost liczby samobójstw lecz ustrzymywanie i uporczywe trwanie tych samych wartoscii wzorow Zach we współczesnym, szybko zmieniającym się swieci prowadzi do procesow nieprzystosowania i ich skutkow min Zach samobójczych
-spol integruje brak stabilności
-pdst przeslanka dobrobytu i Skutecznego funkcjonowania we współczesnym swiecie jest umiejętność reakcji na zmiany, nowe wyzwania, czyli elastyczność i mobilność Zach
MODEL KULTUROWYCH NORM, WARTOSCI I POSTAW SPOL
-samobojstwa powinny być analizowane jako fenomen kulturowy
-kulturowe postawy wobec samobójstw i osob podejmujących takie Zach tzn prawne i obyczajowe regulacje wobec takich Zach, normy, wyobrażenia, idee, które wyznaczaja reakcje i postawy wobec samobójstwa powinny być przedmiotem analiz syicydologicnzych
- normy prawne, moralne, religijne związane z dana kultura wyznaczaja ramy analizy problematyki suicydologicznej
Samobójstwo może być w danej kulturze postrzegane jako:
-niewybaczalny grzech
-bezmyslny i nieprzemyślany akt
-zach psychopatologiczne
-zach rytualne honorowe
-zach rozpatrywane w kategorii praw czł
MODEL TRANSMISJI ZACH SAMOBÓJCZYCH
-masowe rozpowszechnianie wiadomości o przypadkach samobójstw i samobójcach/ niedoszłych samobójcach może w okr gr spol wywołać powielanie i naśladowanie takich Zach- EFEKT WERTERA
CZYNNIKI SPOL:
-cechy gr spol (wiek, plec)
-kategorie spol-zawodowe (robotnicy rolni, rolnicy,bezrobotni, hodowcy)
-niski status spol (finansowy, zawodowy
- środowisko zamieszkania (wies, male miasta)
SUICYDILOGIA 8.IV.
Zachowania samobójcze a środowisko pracy:
ASPEKTY ANALIZY:
Samobójstwo w strukturze społeczno-zawodowej
Miejsce pracy jako źródło przyczyn zachowań samobójczych
Bezrobocie jako czynnik ryzyka zachowań samobójczych
Grupy o najwyższych wskaźnikach samobójczych (1996)
rolnicy
bezrobotni
Czynniki związane z pracą sprzyjające tendencji i działaniom samobójczym:
utrata pracy, lęk przed utratą pracy
emocjonalne, społeczne, finansowe konsekwencje utraty pracy (zerwanie więzi społecznych, poczucie „bycia niepotrzebnym”, „gorszym”, poczucie izolacji i osamotnienia, obniżenie poziomu życia)
zmiana pracy, lęk przed zmianą pracy
zakończenie pracy (przejście na emeryturę, rentę, zasiłek przedemerytalny)
pełnienie nieadekwatnej (w stosunku do własnych możliwości czy wyobrażeń) roli zawodowej
pozostawienie w stanie chronicznego braku pracy, trudności ze znalezieniem pracy
konflikty w pracy (z przełożonym, współpracownikiem)
SUICYDOLOGIA 15. 04. 2008
SOCJOLOGICZNY PROFIL POLSKIEGO SAMOBÓJCY
mężczyzna
wielk: 40-54 lat
żyjący w związku nieformalnym, rozwiedziony lub owdowiały
wykształcenie podstawowe lub zasadnicze zawodowe
pracownik fizyczny o niskich kwalifikacjach zawodowych, robotnik, rolnik lub bezrobotny
mieszkaniec wsi lub małego miasta
bez stałego źródła utrzymania, o niskich dochodach/braku dochodów
GRUPY PODWYŻSZONEGO RYZYKA POPEŁNIENIA SAMOBÓJSTWA
młodzież doświadczająca jednocześnie problemów w relacjach z rodzicami, rówieśnikami oraz trudności szkolnych
osoby chorujące na choroby psychiczne i przewlekłe choroby somatyczne
osoby doświadczające długotrwałych konfliktów interpersonalnych (w rodzinie, w miejscu pracy)
osoby, które doświadczyły utraty np. bliskiej osoby, zdrowia, pracy
osoby, które doświadczyły różnych form przemocy
osoby uzależnione od substancji psychoaktywnych
bezrobotni, zagrożeni utratą pracy
osoby znajdujące się w trudnej sytuacji socjalnej (zadłużenie, brak stałego źródła utrzymania, brak mieszkania)
osoby samotne
członkowie rodzin alkoholików, osób chorych psychicznie
osoby, które w przeszłości podejmowały próby samobójcze
CZYNNIKI CHRONIĄCE
cechy indywidualne
poczucie osobistej wartości
zaufanie do siebie, wiara w swoje osiągnięcia
posiadanie celu życia
otwartość na doświadczenia innych
szukanie pomocy w trudnych sytuacjach
korzystanie z rady, wsparcia innych przy dokonywaniu ważnych wyborów
umiejętność porozumiewania się MODEL RELACJI RODZINNYCH, SPOŁECZNYCH
wsparcie emocjonalne i instrumentalne od osób znaczących
satysfakcjonujące relacje z najbliższymi
czynniki społeczne, kulturowe
adaptacja wartości, norm i tradycji kulturowych (np. religijnych)
społeczna aktywność, przynależność/integracja z grupą społeczną
brak kontaktu ze środowiskami patologicznymi
czynniki zdrowotne
dobry stan zdrowia somatyczny i psychiczny
prawidłowy sposób odżywiania się
dobry, relaksujący sen
sprawność fizyczna
22.04.
Struktura proby smaobojczej:
1.ZDARZENIE bezp POPRZEDZAJACE PROBE-wplywa
Przyczyna Proby Samobójczej-subiektywne deklaracje tego co ludzie widza za przyczyne.przyczyny powstaly w spos długotrwały,syt się kumulowaly,pojawil się syndrom, narastaly problemy syt te mialy charakter subiektywnej deklaracji
Subiektywna deklaracja-
Motywy-50% chcialo zginac, 25% chcialo się odseparowac od sytuacji, uwolnic Si eod tegoc o ich gnębiło,25% os kierowalo się instrumentalnymi powodami
ZACHOWANIA SAMOBOJCZE WŚRÓD MLODZIEZY
Czynniki ryzyka samobójstw:
-agresja
-impulsywnosc
-drazliwosc
-poczucie beznadziejnosci
POSTAWY RODZICOW ZWIEKSZAJACE RYZYKO ZACH SAMOBOJCZYCH
-nie zachowanie pewnego dystansu miedzy rodzicem a dzieckiem (nadmierna kontrola)
-brak zainteresowania sprawami, problemami dziecka
-agresja wobec dziecka
-wygorowane oczekiwania rodzicow
-Podwojna komunikacja rodzicow wobec dzieci
-rozgrywki miedzy rodzicami
-przenoszenie na dziecko wlasnych niezaspokojonych potrzeb, pragnien Marzen
-faworyzowanie rodzeństwa
CECHY RODZIN O ZWIEKSZONYM RYZYKU
-zycie teraźniejszością, slabe wiezy z pzreszloscia i male oczekiwania na porzyszlosc
-rozluznione wiezi ze społeczeństwem, ograniczone kontakty z os spoza rodziny
-zaburzona komunikacja wew rodziny
-brak harmonii we wzajemnych relacjach
-chlod uczuciowy
-czeste konflikty
-alkoholizm, przemoc, b. trudna syt materialna
SUICYDOGENNE ZACH NAUCZYCIELI
ZACHW YRAZAJACE OGOLNE POSTAWY WOBEC UCZNIOW BĄDŹ BEDACE SPOSOBEM REAGOWANIA NA ROZNE SYT SZKOLNE
-wyrazanie przekonania o niskich możliwościach intelektualnych, o posiadaniu wyłącznie cech negatywnych
-koncentrowanie się na nieustannym potwierdzaniu takich przekonan
-nie dostrzeganie pozytywnych Zach
-rozne formy agresji słownej
ZACH ZWIAZANE Z SYS OCENIANIA
-uzaleznienie ocen od innych niż wiedza cech ucznia/ od postawy stanow emocjonalnych n-la
-zasada średniej oceny
KRYTYCZNE WYDARZENIA ZYCIOWE:
-smierc/ smaobojstwo proba samobojcza os bliskiej
-rozwod, rozstanie rodzicow
-doswiadczenie przemocy, agresji
-niechciana ciaza
-choroba fizyczna/ psychiczna rodzica
-utrata zdrowia. Pieniędzy
-konflikty interpersonalne z rówieśnikami
-konflikty interpersonalne z rodzicami
-trudne syt szkolne, zwiaz z nauka
NASLADOWANIE ZACH SAMOBOJCZYCH
-inf o zgonach samobojczychw mediach
-zach samobójcze bliskich osob
- Pakty samobójcze
PROFIL SPOL MLODEGO NIEDOSZLEGO Samobójcy:
- dziewczyna 17 lat
-mieszka w duzym miescie
-rodizna pelna, niekoniecznie biologiczna
-zabuzrone relacje z rodzicami
-trudna syt szkolna
-funkcjonuje w bliskim otoczeniu os pzrejawiajacych rozne Zach patologiczne
GRUPY RYZYKA ZACH SAMOBOJCZYCH
-mlodziez doswiadczajaca problemow w relacjach z rodzicami, rówieśnikami oraz trudności szkolnych
-os które doświadczyły śmierci zwłaszcza samobójczej bliskiej osoby
-os chore psychicznie, somatycznie
-os dosw roznych form przemocy
- czl rodizn alkoholikow
-os wczesniej podejmujące proby samobójcze
29.04.2008
Róznice prob smaobojczych młodzieży a dorosłych
cechy demograficzne- plec- młodzież wieksze dysproporcje
uwarunkowania-mlodziez rzadziej o ekonomicznym charakterze
wpływ srodkow psychoaktywnych-mlodziez rzadziej popelnia proby po alkoholu cyz narkotykach
spontaniczność, impulsywność decyzji-mlodziez bardziej impulsywna, rzadziej zaplanowana
KONSEKWENCJE ZACH SMAOBOJCZYCH
SPOLECZNE
-utratawiezi, rol spol, aktywności spol, zawodowej
-dezorganizacja grupy spol
-negatywne konsekwencje dla otoczenia
PSYCHOLOGICZNE
--gleboki kryzys psychologiczny u osob z bliskiego otoczenia samobójcy/ niedoszlegos maobojcy tzn Syndrom tych którzy pozostali
-wzrost ryzyka wystapienia zabuzren, hcorob psychicznych, somatycznych
-wzrost ryzyka popełnienia samobójstwa/ proby
ZALOBA PO SMIERCI SMAOBOJCZEJ (Melntosh) 1998
Śmierc smaobojcza ma charakter nagly i nieoczekiwany- nie ma molziwosci przygotowania Si Edo śmierci, pozegnanie się ze zmarłym ,,załatwienia z nim spraw”
Gwałtowność i brutalność śmierci samobójczej- traumatyczne wspomnienia, złość wobec zmarłego
Wstyd, stygmatyzacja, poczucie winy utrudniaja proces zaloby- rezygnacja ze zwyczajowych praktyk zalobnych,, pogrzeb w ukryciu” brak potrzebnego sparcia spol (pogrzeb)
SYNDROM TYCH KTÓRZY POZOSTAJĄ(czestyu przebieg zaloby)
-szok i ogłuszenie, niewiara w prawdziwość informacji, nierealność śmierci
-zapzreczenie śmierci samobójczej
-poszukiwanie przyczyn śmierci Dlaczego?
-poczucie wstydu i stygmatyzacji
-poczucie winy i odpowiedzialności za śmierć
-obwinianie innych
-zlosc, obwinianie innych
-poczucie smaotnosci i izolacji spol
-poczucie odrzucenia
-komunikacja w rodiznie, związki rodziny mogą być wzmocnione lub osłabione
-depresja, podwyższone ryzyko samobójcze mysli, identyfikacja ze zmarłym
Grupy których proces zaloby może być utrudniony: rodzice: osoby które znalazly cialo, świadkowie samobójstwa:dzieci
PROCES ZALOBNY PO SMIERCI SAMOBOJCZEJ
*Ambiwalentne uczucia(rodziny alkoholikow, patologia rodzinna)
*Lęk przed wasnymi tendencjami autodestrukcyjnymi, odczuwanie ,,Mocy przeznaczenia”,,ja tez się zabije”; lek przed genem smaobojczym
KONSEKWENCJE ZACH SAMOBOJCYCH CD:
ZDROWOTNE:
-powiklania zdrowotne (tymczasowe, trwale) w wyniku podjecia proby smaobojczej
EKONOMMICZNE
-koszty leczenia, transportu po akcie smaobojczym
-kostzy leczenia powikłań zdrowotnych
-koszty świadczeń spol (renty)
MITY O ZACHOWANIACH SMAOBOJCZYCH
-Samobojstwa popełniają tylko os chore psychicznie
-Ci którzy mowia ze popelnia smaobojstwo nigdy nie odbieraja sobie zycia
-os która raz próbowała popelnic smaobojstwo (bez skutku) będzie ponawiac proby Az do śmiertelnego skutku
-zach samobójcze s azarazliwe
-os podejmujaca dzialania smaobojcze nie pragna śmierci, chca tylko manipulowac otoczeniem
-pytanie o zamiary mysli smaobojcze może sprowokowac do Zach. Smaobojczego