• Powierzchnia skóry pokryta jest tzw. płaszczem hydrolipidowym,

• Płaszcz wodno/tłuszczowy, tworzy woda pochodząca z wydzieliny gruczołów potowych oraz lipidy z wydzieliny gruczołów łojowych i z uwalnianych przez keratynocyty w trakcie keratynizacji lipidów naskórkowych.

• Jego główną funkcją jest:

• Tworzenie bariery naskórkowej

• Utrzymanie kwaśnego pH skóry

• Oraz wpływa na wygląd estetyczny warstwy rogowej ( połysk)

• W zdrowej skórze utrzymana jest równowaga między natłuszczeniem a nawilżeniem. Grubość i budowa płaszcza hydrolipidowego skóry jest zróżnicowana ze względu na :

obszar ciała, a także egzo- i endogenne czynniki, takie jak pora dnia, pora roku, wilgotność powietrza i odżywianie, stres oraz choroby.

SPOIWO MIĘDZYKOMÓRKOWE

• Są to lipidy naskórka powstające w trakcie dojrzewanie korneocytów w warstwie kolczystej i ziarnistej.

• Pełnią one funkcje cementu łączącego komórki warstwy rogowej

Lipidy warstwy rogowej składają się z :

• Ceramidy 40%

• Cholesterol 25%

• Siarczan cholesterolu 10%

• Wolne kwasy tłuszczowe 25%

CERAMIDY

• Ceramidy to sfingolipidy (złożonego z nasyconego kwasu tłuszczowego i sfingozyny- alkohol aminowy).

• W warstwie rogowej wykryto 6 typów ceramidów.

• Zapewniją nieprzepuszczalność dla wody.

• Cermamidy aktywne nie są pochodzenia zwierzęcego, lecz roślinnego lub syntetycznego.

• 74% ceramidów to NNKT.

• Ceramidy są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania skóry.

• Mogą ulec uszkodzeniu.

• Z wiekiem zmniejsza się ich ilość.

• W starzejącej skórze produkcja ceramidów jest niewystarczająca, powstają „dziury” i łatwo wnikają przez nie szkodliwe substancje.

• Do organizmu można je dostarczać z zewnątrz.

• Należą do środków nawilżających bo utrzymują wodę w naskórku, spowalniają proces złuszczania naskórka.

• Preparaty z ceramidami polecane są dla osób starszych, wyjątek stanowią skóry młode z przesuszoną skórą lub dla skór przesuszonych promieniowaniem UV.

• Używamy do włosów przesuszonych i farbowanych

NNKT - niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe

• To grupa wysokonienasyconych kwasów tłuszczowych (zawierających dwa do czterech wiązań podwójnych), których obecność jest konieczna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Do NNKT należą:

• Kwas alfa- linolenowy

• Kwas gamma - linolenowy

• Kwas linolowy

• Kwas arachidowy oraz inne kwasy tłuszczowe szeregu omega - 6.

• zestaw związków zawierających te kwasy zwane jest witaminą F.

• NNKT nie są wytwarzane przez organizm. Są pobierane z żywnością.

• Najwięcej zawierają oleje z:

Kiełków zbóż, awokado, ze słodkich migdałów, orzechów laskowych, pestek winogron, wiesiołkowy, ogórecznika lekarskiego (oleje te zawierają kwas gamma - linolenowy, który jest składnikiem błon komórkowych skóry, wykazują właściwości przeciwzapalne i przeciwalergiczne).

NMF - NATURALNY CZYNNIK NAWILŻAJĄCY

• Jest składnikiem warstwy rogowej i płaszcza hydrolipidowego skóry.

• Nadaje im właściwości higroskopijne i hydrofilne.

• Składniki te powstały podczas procesu keratynizacji z dezintegracji jąder komórkowych rogowaciejących komórek.

NMF - SKŁADA SIĘ Z:

• Aminokwasów 40%

• Kwasu piroglutaminowego i jego soli sodowej (12%)

• Mocznika 7%

• Amoniaku

• Kwasu moczowego

• Glikozoaminy

• Keratniny (1,5%)

• Jonów (Na, Cl, K, Mg, P) 18%

• Soli kwasu mlekowego, cyrynowego, mrówkowego

WARSTWA ROGOWA SKŁADA SIĘ Z :

• KERATYNY (58%)

• NMF (30%)

• LIPIDY (11%)

PTS(PŁASZCZ TŁUSZCZOWY SKÓRY)

• Zalega na powierzchni naskórka.

• Składa się z : tłuszczy , wosków, kw.tłuszczowych, bakterii, grzybobójczego skwalenu, cholesterolu, trójglicerydów.

• PTS hamuje przenikanie wody i substancji hydrofilnych.

• Chroni przed utratą wody z ustroju, utrzymuje pH skóry na poziomie 5,5.

• Ze względu na duże stężenie jonów H+ jest barierą dla elektrolitów dodatnich (kwaśny płaszcz ochronny skóry).

• Sebum miesza się z potem i tworzy płaszcz hydrolipidowy skóry.

KWAŚNY ODCZYN SKÓRY NADAJĄ:

• Wolne kwasy tłuszczowe zawarte w łoju.

• Kwas mlekowy zawarty w wodzie.

• Tlen z powietrza.

• Naturalna flora bakteryjna.

KWAŚNY PŁASZCZ OCHRONNY SKÓRY

• Jego rola polega głównie na pośredniej ochronie mikrobiologicznej i bezpośrednim zabezpieczeniu przed zasadowymi substancjami szkodliwymi.

• Wartość pH skóry właściwej wynosi około 7 ( pH obojętne)

• Na powierzchni skóry mamy kwaśne pH bliskie 5

• Ostatnie badania potwierdzają, że kwaśne pH (i) warstwy rogowej odgrywa ważną rolę w kształtowaniu i strukturze lipidów naskórka, a tym samym w formowaniu bariery naskórkowej.

• Ph skóry jest zmienne w zależności od osoby, części ciała

• Mieści się na ogół w przedziale 4 - 7 , średnio wynosi 5,5

• pH skóry wzrasta z wiekiem

• Jest bardziej zasadowe u kobiet

• Rośnie pod wpływem różnych czynników zewnętrznych i jest regulowane przez wydzielanie potu

• Kwaśny odczyn wydzieliny stanowi barierę ochronną skóry przed mikroorganizmami

• Nie zaleca się stosowania preparatów zasadowych

• UNERWIENIE I UNACZYNIENIE SKÓRNE

UNACZYNIENIE SKÓRY

• Unaczynienie limfatyczne i tętniczo-żylne

• przebiega przez tkankę podskórną, skórę właściwą i dochodzi do granicy błony podstawnej.

• Naskórek nie jest bezpośrednio ukrwiony, jest odżywiony drogą dyfuzji ze skóry właściwej.

• Układ naczyniowy skóry właściwej tworzą:

• Tętnice

• Żyły

• Naczynie limfatyczne

ROLA KRĄŻENIA SKÓRNEGO

• Zapewnia dotlenienie i odżywienie różnych warstw komórkowych skóry.

• Odgrywa podstawową rolę w termoregulacji.

• Utrzymuje równowagę ciśnienia tętniczego.

• Dzięki unaczynieniu skóra właściwa uczestniczy w zjawisku absorbcji przez skórę.

UNERWIENIE SKÓRY

• Unerwienie dotyczy

-skóry właściwej i naskórka,

chociaż w naskórku znajdują się tylko zakończenia nerwowe.

• Cała sieć nerwowa pozostaje natomiast w skórze właściwej.

• Unerwienie skórne czuciowe, stanowi podstawę zmysłu dotyku, aksony czuciowe pochodzą ze zwojów czuciowych rdzeniowych lub czaszkowych.

• W skórze obecne są włókna mielinowe, natomiast w naskórku włókna bezmielinowe

• Tworzą one splot głęboko w skórze właściwej.

• Drugi splot powstaje na granicy warstwy siateczkowatej i brodawkowatej gdzie formowane są zakończenia nerwowe: wolne, rozgałęzione lub upostaciowane.

• WOLNE ZAKOŃCZENIA NERWOWE -docierają do mieszków włosowych i gruczołów łojowych.

• ROZGAŁĘZIONE ZAKOŃCZENIA NERWOWE- występują głównie przy mieszkach włosowych

• UPOSTACIOWANE ZAKOŃCZENIA NERWOWE- umieszczone są w najbardziej wrażliwych strefach (twarz, ręce, nogi, narządy płciowe).

4

---