Uniwersytet Warmińsko-Mazurski Olsztyn, 25.06.2009 r.

Wydział Geodezji i Gospodarki Przestrzennej

Zakład Fotogrametrii i Teledetekcji

SPRAWOZDANIE

Temat: Uczytelnienie fotogrametryczne zdjęcia

lotniczego:

obiekt: miasto Olsztyn; szereg: 7; zdjęcie nr 2909

Wykonali:

Magda Chmielewska

Anna Ptaszyńska
Szymon Grabowski

1. PRZEDMIOT OPRACOWANIA

Do uczytelnienia wybrano zdjęcia, które pochodzą z nalotu fotogrametrycznego wykonanego w 2005 roku. Opracowywane zdjęcie pochodzi z szeregu 7 i ma numer 2909. Zdjęcia zostały wykonane w skali 1:8000. Zdjęcia wykonano za pomocą kamery lotniczej o stałej kamery C_k=305 mm. Zdjęcia te przeskanowano za pomocą skanera PhotoScan 2001, dla którego wielkość pixela wynosiła 21 μm i zapisano w formacie *geotif _RGB. Zdjęcie to zajmowało ok. 578 MB na dysku.

Aby uzyskać mniejszej wielkości obrazy cyfrowe zdjęcia przetworzono z *geofit _RGB na *BMP _RGB . Dzięki tej „operacji” zdjęcie „ważyło” już 300 MB. Następnie dokonano transformacji na zdjęcia w formacie * JPEG co pozwoliło na zmniejszenie rozmiaru obrazu do 6MB. Poprzez redukcję wymiarów zdjęcia z 11k x 11k do 6k x 6k otrzymano *JPEG o pojemności około 1,5 MB.

Uczytelnienia zdjęcia dokonano w programie CorelDraw 9.

2. ZASADY OPRACOWANIA

Uczytelnienie zostało przeprowadzone zgodnie z wytycznymi technicznymi G - 4.2 „Uczytelnianie fotogrametrycznych zdjęć lotniczych i pomiary uzupełniające dla mapy zasadniczej”. Na podstawie wytycznych zdefiniowano następujące zasady uczytelniania:

1. Odczytanie zdjęć jest terenowym lub kameralnym identyfikowaniem na powiększeniach zdjęć lotniczych elementów sytuacji i rzeźby terenu, stanowiącej treść mapy zasadniczej.

2. Interpretacja zdjęć jest to odczytanie obiektów i zjawisk obfotografowanych według pośrednich i bezpośrednich cech interpretacyjnych.

3. Uczytelnianie zdjęć jest to przedstawienie na powiększeniach zdjęć lotniczych wyników odczytania znakami umownymi z uzupełnieniem szczegółów niewidocznych na zdjęciu i zgeneralizowaniem treści zdjęcia.

4. Fotogrametryczna identyfikacja punktu jest to stwierdzenia wzajemnej jednoznacznej odpowiedniości między punktem w terenie, a punktem obfotografowanym.

5. Fotogrametryczna lokalizacja jest to określenie na powiększeniu zdjęcia lotniczego położenia obrazu szczegółu sytuacyjnego.

6. Mapę zasadniczą opracowaną metodą fotogrametryczną należy sporządzić w oparciu o uczytelnione w terenie powiększenie zdjęć lotniczych.

7. Uczytelniający zdjęcie jest redaktorem mapy i powinien posiadać doświadczenie z zakresu prac fotogrametrycznych i terenowych.

8. Granicę opracowania wykreśla się linią ciągłą o grubości około 0,5 mm -kolorem zielonym.

9. Granicę obszaru aktualizacji wykreśla się linią ciągłą o grubości około 0,5 mm - kolorem brązowym.

10. Granicę obszaru pomiaru bezpośredniego wykreśla się linią ciągłą o grubości ok. 0,5 mm - kolorem niebieskim.

11. Terenowe uczytelnienie przeprowadza się na przygotowanych powiększeniach zdjęć lotniczych.

12. Uczytelnienie należy wykonać kierując się zasadą postępowania od ogółu do szczegółu uczytelniając powierzchnie roboczą powiększenia zdjęcia z jednoczesną interpretacją i generalizacją sytuacji.

Uczytelnieniu podlegają:

• Punkty osnowy

• Granice

• Ogrodzenia trwałe

• Budowle i budynki

• Urządzenia inżynieryjno-techniczne (naziemne i podziemne)

• Drogi i urządzenia towarzyszące

• Wody i urządzenia towarzyszące

• Rzeźbę terenu i sztucznie usytuowane formy terenu

• Rodzaje użytków gruntowych i pokrycie szatą roślinną

• Tereny rekreacji, sportu i zabaw

• Pomniki, cmentarze, figury, krzyże przydrożne

• Inne szczegóły terenowe ustalone w instrukcjach resortowych lub w warunkach technicznych robót wykonywanych dla celów apelacyjnych.

13. Odczytane przedmioty terenowe wykreśla się według następujących zasad:

• Sytuacja odfotografowana stanowiąca elementy treści opracowywanej mapy linią o grubości 0,2 mm kolorem czarnym

• Sytuacja niewidoczna, nieodfotografowana lub powstała po wykonaniu zdjęcia, a stanowiąca treść mapy linią o grubości 0,2 mm kolorem czerwonym

• Osnowę geodezyjną, fotogrametryczną i K-punkty kółkami o średnicy 5mm kolorem niebieskim.

14. Tuszem czarnym określa się obrazy przedmiotów terenowych obfotografowanych na zdjęciu, które nie powinny być wykazane na mapie. Nie dotyczy to obrazów przedmiotów, które nie wchodzą w treść mapy.

15. Zasady generalizacji konturów szczegółów terenowych podczas uczytelniania podano w instrukcji G-4.

16. Przy identyfikacji wyraźnie odfotografowanych szczegółów należy kierować się następującymi zasadami:

• Szczegóły sytuacyjne leżące w płaszczyźnie terenu, jak drogi, ulice, granice działek i użytków gruntowych należy uczytelniać według obrazu na powiększeniu zdjęcia.

• Budynki i inne przedmioty przestrzenne należy uczytelniać zgodnie z faktycznym położeniem.

• Niewidoczne, niezidentyfikowane lub powstałe po wykonaniu zdjęć lotniczych elementy sytuacyjne stanowiące treść mapy należy zlokalizować na powiększeniu uwzględniając ich położenie względem innych widocznych szczegółów sytuacyjnych i wykreślić kolorem czerwonym.

17. Jeżeli uczytelnienie jest wykonane równolegle z ustaleniem granic władania to uczytelnienie granic należy wykonać zgodnie z zasadami ustalonymi w instrukcji G-5.

Wszystkie działania związane z uczytelnieniem zdjęcia fotogrametrycznego zostały wykonane w formie cyfrowej w programie CorelDraw 9. Przy pracy kierowaliśmy się zasadami podanymi instrukcji G - 4.2, jednak ponieważ dotyczy ona uczytelniania zdjęć w formie analogowej do oznaczania poszczególnych obiektów przyjęliśmy poniższe oznaczenia:

- obiekty odfotografowane będące przedmiotem treści mapy - kolor czarny, linia ciągła grubości 0,2 mm

- obiekty stanowiące treść mapy, których kształtu nie można jednoznacznie określić ze względu na przysłaniające obiekt korony drzew, chmury, itp. - kolor niebieski, linia ciągła grubości 0,5 mm, oznaczony obszar opisano `Pomiar bezpośredni' , napis kolorem niebieskim,

- obiekty wyłączone z pomiarów - kolor czerwony, linia ciągła grubości 0,5 mm;

- obszary, na których zaszły zmiany po wykonaniu zdjęcia fotogrametrycznego - kolor brązowy, linia przerywana grubości 0,5 mm,

- oznaczenie K - punktów - kółko średnicy 5 mm, kolor niebieski opisany numerem:

K - 2909/x, gdzie x stanowi numer kolejnego K- punktu (1, 2, 3, …), kolor niebieski.

Uczytelnieniu poddaliśmy główne drogi utwardzone, budynki (opisane ze względu na przeznaczenie: m - mieszkalny, g - gospodarczy, i - inny), granice jezior i wód stojących, granice użytków rolnych. Budynki uczytelniane zostały po obrysach dachów, ze względu na niewidoczność przyziemi. K - punkty staraliśmy się rozmieścić w okolicach położenia punktów Grubera, jednak dla zachowania zasady utrzymania wizury między sąsiednimi K - punktami rozmieszczenie nie jest zbyt regularne.

3. SZKICE K - PUNKTÓW

K-punkt 2909/1 K - punkt 2909/2

Prawy górny narożnik dachu budynku Lewy górny narożnik

K - punkt 2909/3 K-punkt 2909/4

Lewy górny narożnik dachu Środek białej plamy

K - punkt 2909/5 K - punkt 2909/6

Środek obiektu Prawy górny narożnik

---