LEGALNE SUBSTANCJE CHEMICZNE O DZIAŁANIU PSYCHOAKTYWNYM

Sieć sklepów „Dopalacze.com” pojawiła się na polskim rynku kilka lat temu, funkcjonując początkowo jako sklep internetowy. W ostatnim roku zostały otwarte punkty z „dopalaczami” (tzw. „Party pills”) w wielu miastach całego kraju jako tzw. Fun Shop'y, wzbudzając tym samym wiele kontrowersji w społeczeństwie. Ponad to coraz częściej zdarza się, że niektóre z tych produktów można kupić w zwykłych, ogólno-przemysłowych, osiedlowych sklepach. Opinia publiczna domaga się uznania za nielegalną substancję zawartą w niektórych oferowanych specyfikach - benzylopiperazynę.

Jednakże patrząc na zabezpieczenia, jakie stosuje producent m.in. umieszcza wyraźny napis na każdym opakowaniu „NIE DO SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI, WYŁĄCZNIE W CELACH KOLEKCJONERSKICH I/ LUB OBRZĘDACH RELIGIJNYCH” lub „NAWÓZ DO FIOŁKÓW”, a w rubryce „Dawkowanie” używa określeń takich jak: tripozaurus, hardcorozaurus, speedozaurus, dziki zwierzak itp., które zastępują określenie ludzi - wydaje się niemożliwym wycofanie tych produktów z legalnego obrotu.

• Środki narkotyczne, głównie substancje o działaniu psychotropowym halucynogennym znane są ludzkości od pradziejów, stosowane pierwotnie głównie w przebiegu rytuałów religijnych, później coraz częściej jako tzw. środki „dające szczęście”

• Substancje te znane były i stosowane przez ludzi na skraju magii (szamani) jedynie okazjonalnie w przypadku świąt lub innych imprez okolicznościowych

• Obecnie ich zażywanie nie ma nic wspólnego z magią - stosowane są wyłącznie w celu odurzania się lub wprowadzania w odmienne stany świadomości

• W przebiegu ostatnich lat, daje się zauważyć pewną etapowość, np.:

- lata 70/80 - odurzanie substancjami typu rozpuszczalnikowego (pochodne ropy

naftowej, etery, toluen, benzen, itp.)

- początek lat 80-tych - wzrost produkcji środków syntetycznych

- ostatnie lata - modyfikacje amfetamin, a także nowe grupy substancji o działaniu amfetaminopodobnym - pochodne piperazyny (np.: BZP, TFMPP) - obchodzenie uregulowań prawnych

• Ze względu na poglądy społeczne, różnice kulturowe, stany prawne nie ma jednoznacznej definicji słowa narkotyk.

Narkotykami nazywa się:

- substancje, których przyjmowanie powoduje po jakimś okresie używania uzależnienie psychiczne i/lub fizyczne

- wszystkie substancje psychoaktywne, które aktualnie są nielegalne (tzw. policyjna definicja narkotyku; narkotyk z punktu widzenia obowiązującego prawa)

• Działanie narkotyczne wykazują substancje pochodzenia naturalnego, oraz syntetycznego. W zależności od rodzaju oraz dawki narkotyku efektem zażycia może być uspokojenie, odurzenie, euforia lub głęboki sen narkotyczny.

• W niewielkich dawkach używane są jako leki przeciwbólowe, nasenne i uspokajające oraz do znieczuleń podczas zabiegów chirurgicznych. Jednak nawet w tych przypadkach ich nadmierne stosowanie może spowodować uzależnienie pacjenta.

• SUBSTANCJA NARKOTYCZNA - w świetle obowiązującego prawa w naszym kraju zdefiniowana jest w Ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005r :

substancja psychotropowa - stanowi każdą substancję pochodzenia naturalnego lub syntetycznego działającą na ośrodkowy układ nerwowy, określoną w wykazie substancji psychotropowych stanowiącym załącznik nr 2 do ustawy

środek odurzający - stanowi każdą substancję pochodzenia naturalnego lub syntetycznego działającą na ośrodkowy układ nerwowy, określoną w wykazie środków odurzających stanowiącym załącznik nr 1 do ustawy

• Środki odurzające dzieli się na grupy w zależności od stopnia ryzyka powstania uzależnienia w przypadku używania ich w celach innych niż medyczne oraz zakresu ich stosowania w celach medycznych. W załączniku nr 1 do ustawy wymienione są dokładne nazwy tych substancji oraz przedstawiony jest ich podział na cztery grupy: I-N (np.: kokaina, morfina), II-N (np.: kodeina), III-N, IV-N (np.: heroina)

• Substancje psychotropowe dzieli się na grupy w zależności od stopnia ryzyka powstania uzależnienia w przypadku używania ich w celach innych niż medyczne oraz zakresu ich stosowania w celach medycznych. W załączniku nr 2 do ustawy wymienione są dokładne nazwy tych substancji oraz przedstawiony jest ich podział na cztery grupy: I-P (np.: LSD, tetrahydrokannabinole-THC), II-P (np.: amfetamina, ketamina), III-P (np.: cyklobarbital, flunitrazepam), IV-P (np.: tetrazepam, estazolam)

„Zgodnie z art. 1 decyzji wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej są zobowiązane do podjęcia niezbędnych środków, zgodnych z prawem krajowym, w celu objęcia benzylopiperazyny środkami kontroli proporcjonalnymi do zagrożenia związanego z tą substancją, jak również sankcjami karnymi. Benzylopiperazyna jest substancją syntetyczną, która po raz pierwszy pojawiła się w Unii Europejskiej w 1999 r. Podobnie jak amfetamina czy metamfetamina, benzylopiperazyna działa pobudzająco na ośrodkowy układ nerwowy, jednak jej siła działania jest wyraźnie mniejsza (około 10 % siły działania amfetaminy). Z uwagi na właściwości pobudzające, zagrożenie dla zdrowia oraz brak korzyści medycznych, zdaniem Rady Unii Europejskiej istnieje potrzeba ustanowienia kontroli nad tą substancją.”

• SUBSTANCJA PSYCHOAKTYWNA (substancja psychotropowa) - jest to substancja chemiczna oddziałująca na centralny układ nerwowy, bezpośrednio wpływając na funkcje mózgu, czego efektem są czasowe zmiany postrzegania, nastroju, świadomości i zachowania.

• Substancje psychoaktywne mogą być używane rekreacyjnie w celu wywołania zmiany świadomości (np. kawa, alkohol, heroina, kokaina, czy środki pochodzenia konopnego), w kulcie niektórych religii (np. zawierający meskalinę kaktus Pejotl, czy grzyby psylocybinowe), w medycynie (np. opioidy wykorzystywane do łagodzenia bólu, stymulanty do łagodzenia objawów narkolepsji i ADHD, leki przeciwdepresyjne i neuroleptyczne w neurologii i psychiatrii).

• Używanie wielu z tych substancji (zwłaszcza stymulantów i depresantów) może doprowadzić do nałogu i uzależnienia, oraz wyrządzić znaczne szkody zdrowotne.

PODZIAŁ SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH WEDŁUG DZIAŁANIA FIZJOLOGICZNEGO PRZYJĘTY PRZEZ INTERPOL I STOSOWANY W FARMAKOLOGII

1. Stymulanty czyli substancje pobudzające ośrodkowy układ nerwowy:

- Amfetamina i jej pochodne (np. amfetamina, metamfetamina),

jej modyfikacje oraz substancje o działaniu zbliżonym do

amfetamin (niektóre pochodne piperazyny)

- Efedryna i jej steroizomery

- N-metyloksantyny: kofeina, teofilina, teobromina

2. Depresanty czyli substancje działające opóźniająco na ośrodkowy układ nerwowy:

- Benzodiazepiny np. diazepam, flunitrazepam

- Depresanty nasenne: alkohol, eter, barbiturany, chloroform,

wodzian chloralu

- Opioidy np. opium, kodeina, tramadol, morfina, heroina,

3. Psychodeliki czyli substancje wywołujące zaburzenia w ośrodkowym układzie nerwowym:

- delirianty np. skopolamina, atropina

- psychodeliki stymulacyjne np. MDMA, MDA, meskalina, LSD-25

- pozostałe psychodeliki np. Salvinorin A

- dysocjanty np. podtlenek azotu, ketamina

4. Kannabinoidy i ich pochodne (głównie THC -tetrahydrokannabinole). Są wyróżniane jako osobna grupa ponieważ wykazują działanie stymulacyjne i depresyjne, a ponadto posiadają cechy psychodelików.

KLASYFIKACJA PRODUKTÓW OFEROWANYCH PRZEZ „DOPALACZE.COM”

Określona przez producenta:

• Pigułki energetyzujące - Frenzy, Devils, Jump, Push, Hummer, Bolts,

Fast and Furious, Move, Neuro Blast

• Pigułki wywołujące euforię - Smile's, Escape, Flying Angel, Jax, XXX, Mind

Music, Groove, Meo, Summer Daze, Doves

• Pigułki psychodeliczne - Exodus, Mash, Space Trips, Chemistry

• „Ozdrowienie” - Elevate, Recovery + - środki załączane również jako „gratisy”

do specyfików zawierających w składzie pochodne piperazyny;

służą do niwelowania skutków ubocznych po zastosowaniu

tych preparatów (inaczej łagodzenia „zjazdu”)

• Szałwia wieszcza (Salvia divinorum) -Salvia Joint, Salvia Leaf, Salvia Extract 1g

x5, x6,x10, x20, x35, x40, x45, x50, x60

• „Magiczny ogród” - Kratom Joint, 3 Soma Spliff's, Blue Lotus, Kratom Leaf,

Kratom Powder, Kratom Gold, Fly Agaric (Amanita

muscaria), Kratom Extract x6, x30

• Zioła - Ex-Ses, P.E.P Spice, Spice Gold, Genie, Spice Arctic, Spice Tropical,

Dream, Sence, Spice Diamond

Składniki tych preparatów o właściwościach psychoaktywnych możemy podzielić na:

• komponenty syntetyczne

• składowe będące roślinami, które zawierają substancje o właściwościach psychoaktywnych.

GRUPY SUBSTANCJI / SUBSTANCJE

• SYNTETYCZNE:

1. Mieszanka piperazyn (nie określono jakie pochodne wchodzą w skład tej mieszanki)

2. Benzylopiperazyna - BZP

3. Trifluorometylofenylopiperazyna - TFMPP

4. Metylobenzylopiperazyna - MBZP

5. D.O.M.S (Difenylprolinol)

6. Fenyloalanina

7. Ketony (nie określono dokładnie jakie)

8. Oktopamina

9. Tauryna

10. Karnityna

11. 5-HTP

• NATURALNE (występujące w roślinach wchodzących w skład preparatów) m.in.:

1. Salvia divinorum - salvinorin (salwinoryna) A

2. Firmowa, ziołowa mieszanka (nie wiadomo co producent ma na myśli)

3. Zielona herbata - alkaloidy pochodne puryny (kofeina, teobromina, teofilina)

4. Pieprz Cayenne - alkaloidy oraz pochodne piperazyny

5. Paullinia cupana (Paulinia guarana )- alkaloidy pochodne puryny ( głównie kofeina, poza tym teobromina, teofilina)

6. Myristica fragrans (nutmeg - gałka muszkatołowa) - mirystycyna, elemicyna, safrol

7. Coffea arabica - alkaloidy purynowe (głównie kofeina, poza tym teobromina, teofilina)

8. Ilex paraguariensis - alkaloidy purynowe (głównie kofeina, poza tym teobromina, teofilina)

9. Theobroma cacao - j.w.

10. Citrus aurantium - synefryna

11. Alstonia macrophylla - alkaloidy

12. Nasienie maku - nie wiadomo jaki gatunek maku producent ma na myśli

13. Argyreia nervosa (zwyczajowo Havaiian Baby Woodrose) - alkaloidy pochodne kwasu lizergowego (ergina - LSA, ergometryna)

Mieszanka piperazyn

Ponieważ mieszanka ta zawarta jest w większości pigułek, a producent nie określa konkretnych pochodnych, więc zostały wymienione pochodne które na Świecie zanotowano jako składnik „dopalaczy”. Aczkolwiek leków i substancji będących pochodnymi piperazyny o działaniu psychoaktywnym jest bardzo dużo (np.: Flupentiksol, Flufenazyna, Clozapina, Trazodon, Cyklizyna, Sildenafil) to jednak nie ma dowodów na obecność tych substancji w „dopalaczach”

• BZP

• 2C-B-BZP

• MBZP

• MDBZP

• DBZP

• pFPP

• mCPP

• MeOPP

• TFMPP

BZP

• BZP jest pochodną piperazyny, występuje w postaci soli chlorowodorku benzylopiperazyny (biały proszek) lub w postaci wolnej (ciecz o żółto -zielonym kolorze).

• Postać wolna powoduje korozje i jest łatwopalna.

• Pomimo, że BZP nie posiada właściwości dietetycznych i odżywczych, na zachodzie BZP była reklamowana jako rzekomo "suplement diety" w celu ominięcia prawa. Niektóre osoby kupujące te preparaty były przekonane, że jest to substancja pochodzenia roślinnego. W rzeczywistości jest to produkt powstały tylko i wyłącznie w wyniku syntezy chemicznej.

Efekty działania:

• Efekty działania BZP są podobne do działania amfetamin.

• Badania przeprowadzone na osobach kiedyś uzależnionych od amfetaminy pokazują, że osoby te nie widzą różnicy po dożylnym podaniu amfetaminy i BZP.

• Użytkownicy odnotowują takie działania jak pobudzenie, podniecenie, euforia i generalne wrażenie bardzo dobrego samopoczucia.

• Percepcja niektórych wrażeń takich jak smak, postrzeganie kolorów czy muzyki subiektywnie wzrasta i wyostrza się.

• Średni czas działania jest dłuższy od dekstraamfetaminy, zazwyczaj trwa od 4-6 godzin, ale w zależności od dawki może trwać nawet ok. 8 godzin.

• Ostatnio prowadzone badania pokazują, że mieszanie BZP z innymi pochodnymi piperazyny np: TFMPP jest w swych efektach farmakodynamicznych podobne jak po zażyciu MDMA.

Subiektywne efekty:

Po podaniu od 50 do 200 mg substancji odnotowano takie działania jak:

• na „haju”

• zmiany (wzrost) teperatura ciała

• mdłości

• rumieńce, wypieki

• suchość w ustach

• dobry nastrój

• zaciskanie i drętwienie szczęk

• przyspieszone bicie serca

• osoba jest bardziej towarzyska

• gonitwa myśli

• rozszerzone źrenice

• zmniejszenie apetytu

• nietrzymanie moczu

• uczucie "przyspieszenia"

• zwiększenie wrażliwości na muzykę

• mrowienie skóry

• uczucie euforii, zdumienia, zadziwienia, energii, rozradowania

• zwiększona ochota na ruch

• Zjazd"

• bóle głowy

• nudności

• objawy kaca szczególnie po dużych dawkach

• zmęczenie

• zwiększony głód i wzmożone pragnienie

• bezsenność

• splątanie

• utrata apetytu

Właściwie nie wykonuje się badań nad tolerancją związku. Krążą anegdoty, że stosowanie BZP zwiększa tolerancję organizmu na tę substancję, ale ze względu na dość przykre skutki uboczne stosowanie tego stymulanta nie jest długie i częste.

Efekty uboczne (toksyczność)

• Tak jak większosć stymulantów BZP ma znaczące efekty uboczne.

• Gdy pożądane działanie substancji minie, odnotowano, że powoduje m.in. bezsenność i objawy kaca. Jednakże w celu łagodzenia tych nieprzyjemnych skutków producent zaczął dodawać za darmo do przesyłek pigułki "ozdrowienie" zawierające 5-HTP (5-hydroksytryptofan) i witaminy.

• Główne efekty uboczne obejmują poszerzenie źrenic, zamazany obraz, suchość w ustach, ekstremalnie zwiększoną czujność, świąd, konfuzje, podniecenie, poruszenie, drżenie ciała, dystonię, akatyzję (pobudzenie ruchowe, lęk, rozdrażnienie, trudny do zniesienia niepokój), ból głowy, zawroty głowy, niepokój, bezsenność, wymioty, ból w klatce piersiowej, drętwienie szczęki, kończyn, halucynacje, parestezje, tachykardię, nadciśnienie, palpitacje, załamanie nerwowe, hiperwentylację, nadmierną potliwość, hipertermię, nietrzymanie moczu, okresową impotencję.

• Bardziej poważne efekty uboczne to psychozy lub odwrócenie stanu świadomości, toksyczność nerek, niewydolność oddechowa oraz napady padaczki.

• Informacja zamieszczona przez producenta na stronie internetowej sklepu:

„Aby zamówić produkty ze strony www.dopalacze.com musisz być pełnoletni - jeżeli nie masz 18 lat, opuść tą stronę. Nie propagujemy narkotyków i nikogo nie zachęcamy do ich spożywania i używania, a tym bardziej do ich produkcji. Wszystkie produkty sprzedajemy tylko jako pamiątki. Nie bierzemy żadnej odpowiedzialności za szkody prawne, fizyczne i moralne poniesione wskutek nieodpowiedniego wykorzystania zakupionych tutaj produktów. Wszystkie informacje zawarte w opisach i na opakowaniach produktów służą celom edukacyjnym bądź kolekcjonerskim i nie są zachętą do łamania prawa, a tym bardziej do spożywania produktów przez nas sprzedawanych.”

„Żaden ze sprzedawanych produktów nie powinien być spożywany przez kogokolwiek, kto bierze przepisane przez lekarza lekarstwa, kobiet w ciąży, osób z wysokim ciśnieniem krwi, osób z chorobami tarczycy i/lub serca, osób z cukrzycą, osób stosujących inhibitory MAO (monoaminooksydazy), środki i leki antydepresyjne, lub jakiekolwiek inne lekarstwa na receptę.” - taka „uniwersalna” informacja jest zamieszczona jako przeciwwskazania (w kolekcjonowaniu?) dla każdego oferowanego specyfiku.

1

---