PRAWO MIĘDZYNARODOWE PUBLICZNE I OCHRONA PRAW CZŁOWIEKA

T: Pojęcie, źródła i podmioty Prawa Międzynarodowego Publicznego [PMP]

TEZY :

1 - Pojęcie i Funkcje PMP

2 - Cechy Charakterystyczne PMP

3 - Źródła PMP

4 - Podmioty PMP

-państwa

-organizacje m-narod.

-naród walczący o wolność

- inne podmioty

Prawo Międzynarodowe : zespół norm regulujących stosunki między państwami oraz organizacjami międzynarodowymi i innymi uczestnikami stosunków międzynarodowych , które mają zdolność działania w stosunkach międzynarodowych.

Funkcje Prawa Międzynarodowego:

1. PMP - określa sytuacje państwa w tzw.społeczności międzynarodowej

2. określa podstawowe zasady postępowania między państwami we wzajemnych stosunkach np.zasada nieagresji.

3. PMP reguluje konkretne zindywidualizowane stosunki między państwami.

4. PMP ustala formy wzajemnych stosunków np. prawo dyplomatyczne lub konsularne

5. PMP ustala reguły postępowania na obszarach nie objętych , nie podlegających niczyjej suwerenności.

Cechy Charakterystyczne dla PMP

Do podstawowych cech charakterystycznych PMP należą

Sposób tworzenia prawa oraz sposób egzekwowania PMP.W stosunkach międzynarodowych nie ma wyraźnie określonego ustawodawcy , brak jest nadrzędnego organu prawodawczego .Normy prawa międzynarodowego tworzone są przez podmioty tego prawa, przede wszystkim przez państwa w wyniku porozumienia między nimi .Takie porozumienie musi być zawarte w sposób wyraźny [ musi być wyrażona zgoda] lub w sposób dorozumiany [ wynika z zawartych umów].

W prawie międzynarodowym nie ma scentralizowanego aparatu przymusu który np. jak w prawie wewnętrznym stałby na straży prawa. W prawie międzynarodowym każde państwo indywidualnie bądź wspólnie z innymi państwami może stosować środki niezbędne w przypadku naruszenia prawa [stosując środki przymusu , które są jednakże dopuszczalne i uznawane przez prawo międzynarodowe.].

W PMP wyróżniamy 3 podstawowe rodzaje sankcji:

1.tzw.sankcja natury psychologicznej - stwierdzenie naruszenia prawa i napiętnowanie państwa naruszającego prawo poprzez światową opinię publiczną np.rezolucja lub forma orzeczenia organu międzynarodowego.

2. sankcje natury odwetowej stosowane mogą być indywidualnie przez państwo lub zbiorowo przy udziale innych państw .Sankcjami o charakterze odwetowym w PMP są retorsje lub represalia

RETORSJA - jest to zastosowanie wobec państwa, które naruszyło interesy innego państwa środków natury podobnej w świetle PMP. Zastosowanie retorsji przez państwo wobec innego państwa jest dopuszczalne i zgodne z prawem. Retorsje są stosowane najczęściej w związku z podjęciem przez inne państwo środków dyskryminujących drugie państwo.

REPRESALIA - są bezprawnym działaniem będącym odwetem za dokonane wcześniej podobne bezprawie. Represalia mają na celu wymuszenie od strony przeciwnej poszanowania prawa międzynarodowego.Pomimo, że represalia [sensu stricte] są działaniem bezprawnym to zwyczaj międzynarodowy zezwala na stosowanie represaliów przy zachowaniu zasady proporcjonalności. PMP zezwala na stosowanie represaliów wyłącznie do rzeczy.

3.Sankcja Zorganizowana - nie może być stosowana przez pojedyncze państwo. Podmiotem właściwym zastosowania sankcji zorganizowanej jest zawsze organ międzynarodowy [sankcje ekonomiczne , polityczne , gospodarcze , zbrojne]

SANKCJE ZBROJNE - w obecnie obowiązującym PMP jedynym organem międzynarodowym, który ma prawo stosowania sankcji zbrojnych jest Rada Bezpieczeństwa przy ONZ, która ma to upoważnienie przy dwóch przypadkach.

- w sytuacji zagrożenia pokoju

- w przypadku ataku agresji państwa

Ź R Ó D Ł A P M P - dzielą się na trzy kategorie

1. źródła o charakterze materialnym[umowy międzynar .zwyczaj międzynar., ogólne zasady prawa przestrzegane w państwach cywilizowanych]

2.źródła o charakterze formalnym[umowy międzynar .zwyczaj międzynar., ogólne zasady prawa przestrzegane w państwach cywilizowanych]

3.źródła o charakterze poznawczym[uzupełnienie tych formalnych i materialnych]

Ad.1] źródła materialne - oznacza całokształt przyczyn czynników , przesłanek , które to mają istotny wpływ na zaistnienie norm prawa międzynarodowego. Do takich podstawowych przesłanek powstania tych norm można zaliczyć współpracę międzynarodową, współzawodnictwo, działanie organizacji międzynarodowych .

Ad.2] źródła o charakterze formalnym - są to formy w których tworzone są normy prawa międzynarodowego . Są to formy w których przejawia się wola państw[ lub innych podmiotów]. Do najważniejszych form PMP zaliczyć można

- Umowę międzynarodową

- Prawo zwyczajowe

Ad3]źródła o charakterze poznawczym - są to inaczej mówiąc zbiory dokumentów oraz analiza działalności organizacji podmiotów międzynarodowych.[przede wszystkim dokumenty dotyczące PMP oraz orzecznictwo organizacji międzynarodowych]

UMOWA MIĘDZYNARODOWA - jest jedną z ważniejszych i najstarszych instytucji prawa międzynarodowego. Przede wszystkim jednak jest głównym źródłem prawa międzynarodowego publicznego. Dziedzina prawa międzynarodowego , która reguluje zagadnienia umów międzynarodowych [kwestie związane z zawieraniem umów, stosowaniem , nieważnością itd.]jest prawo traktatowe. Największe znaczenie spośród umów międzynarodowych regulujących prawo traktatów ma Konwencja wiedeńska z 23.maja 1969r. o prawie traktatów. Polska stała się stroną konwencji w 1990r oraz Konwencja wiedeńska z 21.marca 1986r. o prawie traktatów między państwami a organizacjami międzynarodowymi lub między organizacjami międzynarodowymi [rozszerzyła krąg podmiotów]

RODZAJE UMÓW MIĘDZYNARODOWYCH:

1. Z punktu widzenia trybu zawierania umowy

- umowy zawierane w tzw. trybie złożonym ,które wymagają ratyfikacji lub zatwierdzenia

-umowy zawierane w tzw. trybie prostym w wyniku podpisania lub wymiany not. Tryb prosty polega na podpisaniu takiej umowy przez pełnomocników jeżeli nie jest wymagana głowa państwa natomiast wymiana not jest stosowana zazwyczaj gdy jest zawierana umowa multilateralna [tzn.gdy jest zawierana pomiędzy więcej niż dwoma państwami]

2. Biorąc pod uwagę organ który występuje w imieniu państwa umowy dzieli się na :

- umowy państwowe, które są podpisywane przez głowę państwa

- umowy rządowe , które podpisywane są w imieniu rządu

- umowy resortowe podpisywane przez właściwego ministra bądź w jego imieniu.

3. Z punktu widzenia liczby stron uczestniczących w umowie :

-umowy dwustronne [ bilateralne]

- umowy wielostronne[multilateralne]

4. Ze względu na możliwości przystąpienia do takiej umowy:

- umowy o charakterze zamkniętym

- umowy częściowo otwarte

- umowy o charakterze otwartym [ bezwarunkowo-otwartym]

5. Ze względu na formę wyrażenia woli:

- umowy w formie pisemnej

- umowy w innej formie niż pisemne

6. Ze względu na formy dokumentu:

- umowy zawierane w formie jednego dokumentu

- umowy zawierane w formie wielu dokumentów [przykładem umowy w formie wielu dokumentów jest tzw wymiana not].

7. Ze względu na kryterium czasu umowy umowy dzielimy na :

- krótkoterminowe

- średnioterminowe

- długoterminowe

Praktyka wypracowała pewne typy postanowień merytorycznych , nazywanych klauzulami , które ujmowane są w umowach w niemal identyczny sposób. Jedną z takich klauzul jest klauzula prolongacyjna , która umożliwia milczące przedłużenie umowy na taki sam lub dłuższy okres czasu.

PODMIOTY PRAWA MIĘDZYNORODOWEGO

Podmiotami PMP nazywamy podmioty , które występują w stosunkach prawno-międzynarodowych , których działanie bezpośrednio reguluje prawo międzynarodowe. Podmioty te muszą posiadać tzw .podmiotowość prawną międzynarodową tj. zdolność nabywania praw oraz zaciągania zobowiązań międzynarodowych.

Charakterystycznymi cechami zdolności podmiotów międzynarodowych są:

1. Podmiot może dokonywać wszelkich czynności prawnych

2. Podmiot może utrzymywać stosunki dyplomatyczne i konsularne

3. Podmiot może tworzyć normy prawa międzynarodowego np.poprzez zawieranie umów międzynarodowych

4. Podmiot ma uprawnienia/ zdolność procesową/występowania przed trybunałami międzynarodowymi.

5. Podmiotowi przysługują określone w prawie międzynarodowym przywileje i immunitety.

6. Podmiot ponosi odpowiedzialność za szkody wynikające z faktu naruszenia norm prawa międzynarodowego.

W świetle obowiązujących przepisów prawnych do podmiotów prawa międzynarodowego zaliczamy:

1. Państwa - primus interpares [ pierwszy wśród równych]

2.Organizacje Międzynarodowe

3.Podmiot - Stolica Apostolska

4.Podmiotowość narodu [ w tej podmiotowości wyróżniamy dwa rodzaje [powstańcy i strona wojująca]

5. Podmiotowość jednostki

6. Podmiotowość osób prawnych

W sensie PMP państwo charakteryzuje

-pierwotność

-tzw pełność

-suwerenność

Do podstawowych cech charakteryzujących państwo należą:

- terytorium

-ludność

-władza państwowa

- zdolność do wchodzenia w stosunki

PAŃSTWO - jest to organizacja polityczna , suwerenna, wyposażona we władzę do której przynależność ma charakter sformalizowany .

PODMIOTOWOŚĆ państwa przejawia się w 2 aspektach

-państwo jest uznane przez inne państwa oraz organizacje międzynarodowe

-możliwość prowadzenia niezależnej polityki od innych państw

Powstanie państwa

1. zjednoczenie dwóch lub kilku istniejących państw

2. INKORPORACJA jednego państwa przez drugie [jedno państwo traci swoją podmiotowość międzynarodową natomiast terytorium drugiego się powiększa i powstaje jedna podmiotowość]

3. rozpad istniejącego państwa na dwa lub więcej państw

4. SECESJA -oderwanie się częsi terytorium istniejącego państwa i utworzenie na nim nowego niezależnego państwa, nabywającego podmiotowość prawno-międzynarodową

RODZAJE PAŃSTW

1. Państwa jednolite - wszelkie umowy międzynarodowe są zawierane w imieniu jednego państwa ,obecnie zdecydowana większość państw.

2. Państwa złożone - tzw .federacje i konfederacje - generalnie prowadzona jest polityka międzynarodowa przez organ centralny a jego istotą jest podział suwerenności między całość a części składowe.

- FEDERACJA- jej istotą jest posiadanie centralnych organów , w związku z czym występuje ona jako jeden podmiot prawa międzynarodowego.Państwa związkowe rezygnują z prowadzenia stosunków międzynar. Na rzecz federacji i nie mają w związku z tym w ogóle lub mają ograniczoną zdolność do czynności w stosunkach międzynar. Państwami federalnymi są USA, Argentyna , Brazylia , Meksyk, Szwajcaria.

-KONFEDERACJA- jest luźnym związkiem państw opartym na umowie międzynarodowej dla prowadzenia wspólnej polityki zagranicznej i obronnej. Z reguły nie ma centralnej władzy wykonawczej. Państwa związkowe pozostają suwerennymi i samodzielnymi podmiotami prawa międzynar natomiast związek może mieć ograniczoną podmiotowość .Obecnie konfederacje nie występują.

3. Państwa zależne - to takie państwo , którego zdolność do utrzymywania stosunków międzynarodowych i prowadzenia polityki zagranicznej jest ograniczona na rzecz innego podmiotu .Prawno międzynarodowa zależność oznacza przejęcie reprezentacji zewnętrznej jednego państwa przez inne, występujące w jego imieniu. Nie pozbawia ona podmiotowości prawno-międzynarodowej , ale w konsekwencji ograniczenia zdolności do czynności prawnych prowadzi do jej upośledzenia. Państwami zależnymi są protektoraty oraz państwa wasalne.

4. Mini państwa .[Lichtenstein, Monako , San Marino]

5. Państwa trwale neutralne.[Szwajcaria i Austria]

T ; C U D Z O Z I E M C Y

Wszystkie osoby przebywające na terytorium państwa można podzielić na jego obywateli i cudzoziemców.

OBYWATELSTWO- specyficzna więź prawna łącząca państwo z daną jednostką. Na jednostkę nakłada się obowiązki ale też jednostka ma w stosunku do państwa określone prawa. Wynika z tego obowiązek wierności i lojalności w stosunku do państwa oraz zwierzchnictwo osobowe państwa / jurysdykcja/ nad własnymi obywatelami , niezależnie od tego , gdzie się znajdują a więc także na obszarze nie podlegającym niczyjej suwerenności oraz na obszarach innych państw. Obywatel obowiązany jest szanować prawo swego państwa , także jeśli się znajduje poza terytorium , a w konsekwencji może być pociągnięty do odpowiedzialności za naruszenie prawa swego państwa , nawet jeśli naruszenia tego dokonał w czasie pobytu za granicą. Równocześnie obywatel każdego państwa uprawniony jest do korzystania z opieki swego państwa .Jest to tzw.opieka dyplomatyczna .Polega ona na tym , że państwo może występować na forum międzynarodowym w imieniu swoich obywateli w stosunku do innych państw oraz przed sądami międzynarodowymi i komisjami arbitrażowymi.

CUDZOZIEMIEC - osoba , która nie jest obywatelem danego państwa. Cudzoziemcami mogą być obywatele innych państw lub nie posiadać żadnego obywatelstwa /apatrydzi/.

Wszystkie osoby przebywające na terytorium państwa podlegają jego władzy i prawu. Cudzoziemca będącego obywatelem dwóch lub więcej państw traktuje się jako obywatela tego państwa , którego dokument podróży stanowił podstawę wjazdu na terytorium RP.

Osobę , która oprócz obywatelstwa polskiego posiada inne obywatelstwo na terytorium RP traktuje się jako obywatela RP. Sprawa traktowania cudzoziemców należy do kompetencji własnej państwa i jest regulowana jego prawem wewnętrznym. W praktyce państwa wykształciły pewne systemy traktowania cudzoziemców:

1 - traktowanie narodowe - / równouprawnienie ogólne/ polega na przyznawaniu cudzoziemcom w zasadzie takiego samego zakresu praw cywilnych , z jakiego korzystają obywatele,

2 - traktowanie specjalne - polega na przyznaniu cudzoziemcom tylko określonych uprawnień przewidzianych w prawie wewnętrznym lub umowie międzynarodowej ,

3 - traktowanie w sposób najbardziej uprzywilejowany - polega na przyznaniu obywatelom określonego państwa takich praw , jakie już posiadają lub uzyskają w przyszłości obywatele jakiegokolwiek państwa trzeciego , najbardziej uprzywilejowanego .

Prawa przysługujące cudzoziemcom są z reguły węższe niż prawa , z jakich korzystają obywatele danego państwa ; podlegają one ograniczeniom, w szczególności z uwagi na bezpieczeństwo lub porządek publiczny. Cudzoziemcy ograniczeni są w zakresie prawa posiadania własności oraz wykonywania określonych zawodów .Cudzoziemiec przebywający w obrębie jurysdykcji jakiegoś państwa jest zobowiązany do respektowania jego ustawodawstwa i zarządzeń regulujących jego pobyt.

Dopuszczanie i wydalanie cudzoziemców na terytorium RP -

1 - O dopuszczeniu cudzoziemca na terytorium państwa decyduje samo państwo. Generalnie w RP cudzoziemiec może przekroczyć granicę oraz przebywać na jej terytorium jeżeli posiada ważny dokument podróży oraz wizę o ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej. Przekroczenie granicy może być uzależnione od uiszczenia przez cudzoziemca opłaty związanej z wjazdem. Ponadto cudzoziemiec powinien posiadać lub mieć udokumentowane posiadanie środków finansowych niezbędnych do pokrycia kosztów pobytu na terenie RP.W ruchu wizowym państwo nie ma obowiązku uzasadniania swych decyzji.

2 - Wydalanie cudzoziemców odbywa się wg określonej procedury zawartej w rozdziale 8 ustawy o cudzoziemcach oraz w protokole 4 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka.Istnieje zakaz zbiorowego wydalania cudzoziemców.

Cudzoziemcowi wydaje się decyzję o wydaleniu z terytorium RP:

a - jeżeli przebywa na terytorium bez wymaganej wizy , zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, zezwolenia na osiedlenie się lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego WE

b - jeżeli wykonywał pracę niezgodnie z ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy albo podjął działalność gospodarczą niezgodnie z obowiązującymi przepisami

c - nie posiada środków finansowych niezbędnych do pokrycia kosztów pobytu na terytorium RP

d - jeżeli jego dane są wpisane do wykazu cudzoziemców , których pobyt na terytorium RP jest niepożądany

e - jego dalszy pobyt stanowiłby zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego albo naruszałby interes RP

f - niezgodnie z przepisami przekroczył lub usiłował przekroczyć granicę

g - dobrowolnie nie opuścił terytorium RP w terminie określonym w decyzji

h - nie wywiązuje się z zobowiązań podatkowych

i - zakończył odbywanie kary pozbawienia wolności orzeczonej w RP za umyślne przestępstwo lub przestępstwo skarbowe

j - został skazany w RP prawomocnym orzeczeniem na karę pozbawienia wolności podlegającą wykonaniu i istnieją podstawy do przeprowadzenia postępowania o przekazanie go za granicę w celu wykonania orzeczonej wobec niego kary.

Cudzoziemcowi , który posiada zezwolenie na osiedlenie się lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego WE nie wydaje się decyzji o wydaleniu .

Zasady Traktowania Cudzoziemców Uprzywilejowanych

Cudzoziemcy uprzywilejowani to tacy którym wolno to czego innym nie wolno oraz którzy są zwolnieni z obowiązków do których inni są zobowiązani.

Zasady wynikają z ogólnych stosunków między zainteresowanymi państwami.

Do spraw stosunków dyplomatycznych państwo jako podmiot prawa międzynarodowego posiada zarówno organy wewnętrzne jak i zewnętrzne

1. Organy wewnętrzne - należą do nich parlament , głowa państwa , premier i rząd , minister spraw zagranicznych , ministerstwo spraw zagranicznych

2. Organy zewnętrzne - organy zewnętrzne dzielą się na stałe i tymczasowe .Do stałych zalicza się ambasady , poselstwa , urzędy konsularne , stałe misje przy organizacjach międzynarodowych i inne stałe przedstawicielstwa i misje. Do tymczasowych zaliczane są zazwyczaj wszelkie misje ad hoc o charakterze dyplomatycznym jak np. delegacje biorące udział w konferencjach międzynarodowych , organizacjach międzynarodowych , rokowaniach , przedstawiciele państw w różnych komisjach międzynarodowych oraz misje specjalne. Tymczasowymi organami są także oddziały wojskowe oraz okręty wojenne państw znajdujące się poza granicami państwa wysyłającego .Rolę tymczasowych organów reprezentujących państwo za granicą spełnia również głowa państwa , szef rządu , minister spraw zagranicznych i inni ministrowie podczas ich tymczasowego pobytu za granicą np.w misji specjalnej.

Na określenie nie podlegania jurysdykcji władz państwa przyjmującego dopuszczalne jest używanie tylko określenia immunitet , natomiast wyłącznie na określenie różne prerogatywy , ulgi i ułatwienia , dopuszczalne jest używanie tylko określenia przywilej.

Przywileje i immunitety przyznawane są państwu wysyłającemu , w celu zabezpieczenia skutecznego wykonywania funkcji przez misje dyplomatyczne reprezentujące ich państwo , a nie po to , aby zapewnić korzyści poszczególnym osobom. Przywileje i immunitety służą więc bezpośrednio celowi utrzymania i rozwijania stosunków między podmiotami prawa międzynarodowego. Łączą się więc one nie z osobami , lecz funkcjami . Służą one zapewnieniu swobody wykonywania funkcji głównie przez uwolnienie osób korzystających z przywilejów i immunitetów od wszelkich form przymusu i zapewnienia im bezpieczeństwa osobistego.

Osoby korzystające z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych dzielą się na cztery grupy .

• do pierwszej zaliczane są osoby korzystające w pełni ze zwyczajów i immunitetów dyplomatycznych - a mianowicie: szef misji dyplomatycznej oraz pozostali członkowie personelu dyplomatycznego misji , jak również członkowie ich rodzin pozostający z nimi we wspólnocie domowej, nie będący obywatelami państwa przyjmującego .Z przywilejów i immunitetów nie będą korzystać małżonkowie mieszkający oddzielnie , żyjący w separacji oraz dzieci będące na własnym utrzymaniu i mieszkające oddzielnie.

• do drugiej grupy należą członkowie personelu administracyjno - technicznego / sekretarze , szyfranci , lekarze , kierowcy /. Korzystają oni z przywilejów i immunitetów , z tym jednak , że immunitet jurysdykcji cywilnej i administracyjnej państwa przyjmującego nie stosuje się do czynności dokonanych przez nich poza obowiązkami służbowymi , a przywileje i immunitety dotyczące zezwolenia na wwóz oraz zwolnienia z wszelkich opłat celnych , podatków i innych pokrewnych należności dotyczą tylko przedmiotów wwiezionych w okresie pierwszego urządzania się.

• trzecią grupę stanowią członkowie personelu służby misji , nie będący obywatelami państwa przyjmującego ,

• a czwartą grupę służący prywatni także nie będący obywatelami państwa przyjmującego ,

Trzecia grupa korzysta jedynie z immunitetu w sprawach służbowych i zwolnieniu od podatków od wynagrodzenia , a czwarta grupa tylko z tego ostatniego przywileju oraz ewentualnie z przywilejów i immunitetów przyznawanych przez państwo przyjmujące. Odrębną grupę stanowią członkowie misji posiadający obywatelstwo państwa przyjmującego lub trzeciego . Korzystają oni jedynie z nietykalności i immunitetu jurysdykcyjnego i to tylko w odniesieniu do aktów dokonywanych w toku pełnienia funkcji służbowych.

Istnieje instytucja zrzeczenia się immunitetu jurysdykcyjnego, która przysługuje danemu państwu. Sam dyplomata nie może zrzec się immunitetu. Dopiero gdy państwo zrzecze się immunitetu to dyplomata taki odpowiada jurysdykcji państwa na terenie którego np. popełnił przestępstwo .Podstawowym obowiązkiem osób uprzywilejowanych jest to ,że każdy dyplomata musi przestrzegać prawa państwa na terenie którego działa .

Korpusem dyplomatycznym są wszyscy dyplomaci akredytowani w danym państwie.

Rodzaje Przywilejów

1. NIETYKALNOŚĆ OSOBISTA - nietykalność osobista przedstawiciela dyplomatycznego jest najważniejszym wśród przywilejów i immunitetów. Oznacza , że nie podlega on żadnej formie przymusu , a szczególnie aresztowaniu lub zatrzymaniu. Państwo przyjmujące zobowiązane jest traktować przedstawiciela dyplomatycznego z należytym szacunkiem i podejmować odpowiednie kroki , by zapobiec wszelkim zamachom na jego osobę , wolność lub godność , a przede wszystkim nie dopuścić do bezpośredniego fizycznego ataku i stosowania wobec niego jakiegokolwiek przymusu; zobowiązane jest przede wszystkim powstrzymać się od naruszania nietykalności członków misji dyplomatycznej państwa wysyłającego. W wyjątkowych wypadkach zasada nietykalności osobistej może doznać pewnych ograniczeń , głównie w ramach obrony koniecznej i zastosowania innych środków mających na celu przeszkadzanie popełnieniu czynów przestępczych a szczególnie zbrodni wobec poszczególnych obywateli , jak i przeciwko samemu państwu przyjmującemu. Ograniczenie takie może dotyczyć osoby korzystającej z nietykalności , która działa z bronią w ręku , pod wpływem alkoholu, narkotyków , choroby psychicznej lub gdy jej działalność stanowi bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa np. udział w spisku, szpiegostwie itp.W takich uzasadnionych przypadkach władze miejscowe mogą daną osobę zatrzymać , a nawet w razie konieczności obezwładnić. Zatrzymanie to jednak powinno być chwilowe tzn do momentu przekazania takiej osoby do dyspozycji szefa misji dyplomatycznej lub ewentualnie władz państwa wysyłającego. Przy tym zatrzymaniu wobec osoby zatrzymanej powinny być zachowane należne jej statusowi dyplomatycznemu względy Nie może ona być znieważona , pozbawiona posiadanych przedmiotów, zmuszona do podpisywania oświadczeń , protokołów. Nie powinna ona w zasadzie być poddawana rewizji oraz nie powinny podlegać przeglądowi posiadane przez nią dokumenty i korespondencja. Interwencja organów władzy powinna ograniczyć się do odebrania takiej osobie broni lub innych narzędzi , za pomocą których zagrażała ona otoczeniu lub dokonywała przestępstw.

2. NIETYKALNOŚĆ POMIESZCZEŃ MISJI - nietykalność pomieszczeń misji dyplomatycznych stanowi naturalne przedłużenia i uzupełnienie immunitetu nietykalności osobistej i odgrywa ważną rolę w zapewnieniu nieskrępowanego i swobodnego wykonywania funkcji dyplomatycznych. Na państwie przyjmującym ciążą następujące zobowiązania z tytułu nietykalności pomieszczeń misji: szczególny obowiązek podejmowania i swobodnego wykonywania funkcji przez misję , obowiązek ochrony pomieszczeń misji przed jakimkolwiek wtargnięciem , szkodą , zakłóceniem spokoju lub uchybieniem godności misji. Funkcjonariusze państwa przyjmującego mogą wkraczać do pomieszczeń misji jedynie po uprzednim uzyskaniu na to wyraźnej / a nie domniemanej/ zgody szefa misji lub osoby przez niego upoważnionej. Rezydencja prywatna przedstawiciela dyplomatycznego korzysta z takiej samej nietykalności i ochrony jak pomieszczenia misji. Nietykalność pomieszczeń rozciąga się także na mieszkania członków personelu dyplomatycznego i personelu administracyjno-technicznego misji , pod warunkiem , że nie są oni obywatelami państwa przyjmującego i nie mają tam stałego miejsca zamieszkania.

3. MAJĄTEK MISJI DYPLOMATYCZNEJ - niezależnie do miejsca , w którym się znajduje , gdy służy wykonywaniu funkcji urzędowych misji , wolny jest od egzekucji i środków zabezpieczających , rewizji , zajęcia , wywłaszczenia lub przymusowego zatrzymania w innych formach .Mienie ruchome i nieruchome misji chronione jest immunitetem jurysdykcyjnym i egzekucyjnym.

4. ARCHIWA , DOKUMENTY I KORESPONDENCJA MISJI - są nietykalne w każdym czasie i niezależnie od miejsca w którym się znajdują , a więc ich nietykalność niezależna jest od osoby , która nimi dysponuje oraz pomieszczenia , w którym się one znajdują . Na wejście do pomieszczeń, w których znajdują się archiwa misji organy miejscowe muszą uzyskać dodatkowo specjalne zezwolenie szefa misji. Korespondencja urzędowa misji nie podlega kontroli władz państwa przyjmującego .Nie może być zatrzymana ani otwierana. Korespondencja urzędowa i dokumenty członków personelu dyplomatycznego i techniczno-administracyjnego misji również korzystają z nietykalności.

5. IMMUNITET JURYSDYKCYJNY - oznacza nie podleganie jurysdykcji państwa przyjmującego w zakresie jego jurysdykcji karnej , cywilnej i administracyjnej .

6. IMMUNITET KARNY -Osoba dyplomaty jest zwolniona z odpowiedzialności prawno-karnej. Nie podlega orzecznictwu sądów karnych. Immunitet ten wyłącza całkowicie właściwość sądów karnych i organów śledczych . Nie można stosować żadnych sankcji. Dyplomata nie może być bez swej zgody przesłuchiwany w charakterze świadka Nie można przeciwko dyplomacie wszczynać postępowania sądowego. Nie można takiej osobie doręczać żadnych wezwań .Istnieje możliwość zwracania się do nich z prośbą za pośrednictwem ministra spraw zagranicznych państwa przyjmującego o wyjaśnienia i zaznania na piśmie , jednak odpowiedź na taką prośbę należy wyłącznie do dobrej woli adresata.. Od zasady immunitetu jurysdykcji karnej istnieją dwa wyjątki a mianowicie: osoby korzystające z tego immunitetu mogą podlegać jurysdykcji karnej państwa przyjmującego jedynie w razie uprzedniego wyraźnego zrzeczenia się przez państwo wysyłające immunitetu od jurysdykcji karnej lub także po upływie terminu wyznaczonego przez państwo przyjmujące do opuszczenia jego terytorium w razie uznania danej osoby za persona non grata , po upływie którego wygasa także immunitet od jurysdykcji karnej.

7. IMMUNITET OD JURYSDYKCJI CYWILNEJ I ADMINISTRACYJNEJ - przedstawiciel dyplomatyczny korzysta z immunitetu od jurysdykcji cywilnej i administracyjnej , czyli nie podlega jurysdykcji wszelkich sądów państwa przyjmującego i władz administracyjnych oprócz ściśle określonych wyjątków. Pierwszy dotyczy powództwa w zakresie prawa rzeczowego odnoszącego się do prywatnego mienia nieruchomego , położonego na terytorium państwa przyjmującego, chyba że osoba korzystająca z immunitetu od jurysdykcji cywilnej posiada je w imieniu państwa wysyłającego i dla celów misji. Drugi wyjątek dotyczy przedmiotów , w których osoba korzystająca z immunitetu od jurysdykcji cywilnej występuje jako wykonawca testamentu , administrator, spadkobierca lub zapisobierca , w charakterze osoby prywatnej , a nie w imieniu państwa wysyłającego. Trzeci wyjątek dotyczy powództw odnoszących się do wszelkiego rodzaju działalności zawodowej lub handlowej wykonywanej przez osobę korzystającą z immunitetu od jurysdykcji cywilnej i administracyjnej w państwie przyjmującym , poza ramami jej funkcji urzędowych.

Ponadto dodatkowo dyplomaci zwolnieni są od opłat , podatków i ubezpieczeń społecznych .Posiadają przywileje : prawo używania flagi i godła państwa wysyłającego oraz przywilej korzystania z radiostacji i szyfrów.

Specjalne Kategorie Cudzoziemców :

Uchodźcy /ustawa o repatriacji Dz.U.nr 106 poz.1118/

Azylanci

Repatrianci

cudzoziemcy korzystający z pobytu tolerowanego

W/opisane przypadki reguluje Ustawa o udzielaniu pomocy cudzoziemcom na terytorium RP z 2003 r. Dz.U.nr 128 poz.1176

P R A W A C Z Ł O W I E K A

Prawa Człowieka są to powszechne prawa moralne o charakterze podstawowym , przynależne każdej jednostce w jej kontaktach z państwem .Ich istnienie opiera się na trzech zasadniczych przesłankach :

- każda władza jest ograniczona

- każda jednostka posiada sferę autonomii , do której nie ma dostępu żadna władza

- każda jednostka może się domagać od państw ochrony jej praw.

Prawa człowieka mają charakter uniwersalny i należą do wszystkich ludzi żyjących w każdym społeczeństwie .Ponadto mają charakter podstawowy, tzn iż nie trzeba ich uzasadniać , powołując się na jakiekolwiek inne prawa. Nie oznacza to jednak , że prawa człowieka mają charakter absolutny ; mogą one podlegać ograniczeniom, ale tylko w wyjątkowych , z góry przewidzianych wypadkach i zgodnie z uznanymi procedurami.

W odróżnieniu od wielu innych praw moralnych czy nadanych przepisami , praw człowieka dochodzi się od państwa .Prawa człowieka regulują stosunki między jednostką i państwem , jego organami i funkcjonariuszami sprawującymi władzę na różnych szczeblach.

Ważną cechą praw człowieka jest ich przyrodzony charakter. Oznacza to , iż prawa te przysługują człowiekowi tylko i wyłącznie z tej racji , że jest istotą ludzką .Ich źródłem jest przyrodzona człowiekowi godność osobowa. Godność osobową należy odróżnić od tzw. godności osobistej , która jest pojęciem bliskim honorowi - na tę godność należy zapracować Dla praw człowieka ważna jest jednak ta pierwsza - godność osoby ludzkiej.

Prawa człowieka spełniają trzy zasadnicze funkcje ;

1. Ochrona wolności jednostki przed jej naruszeniem przez państwo

2. Konieczność stworzenia przez państwo możliwości realizacji praw jednostki

3. Ochrona przez państwo praw i wolności jednostki przed naruszeniami przez inne osoby.

Prawa człowieka to prawa indywidualne , nie zaś zbiorowe - ich podmiotem jest pojedynczy człowiek.

Rozróżnia się dwie zasadnicze grupy tzw.praw człowieka:

1. Prawa Materialne - to konkretne wolności i prawa przysługujące człowiekowi / np. wolność sumienia , wyznania , prawo do nauki itp./

Prawa materialne dzielą się na :

- prawo - obowiązek rządzących zrobienia czegoś czynnie dla każdego z obywateli państwa

- wolność - to nałożone na rządzących zakazy ingerowania w określone obszary życia.

2. Prawa Proceduralne - procedury pozwalające każdemu skutecznie bronić swoich praw przed ich naruszeniem.

Prawa i Wolności człowieka:

1. Prawo do życia

2. Zakaz tortur

3. Zakaz niewolnictwa i przymusowej pracy

4. Prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego

5. Prawo do rzetelnego procesu sądowego

6. Zakaz karania bez podstawy prawnej

7. Prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego , mieszkania i korespondencji

8. Wolność myśli , sumienia i wyznania

9. Wolność wyrażania opinii

10. Wolność zgromadzania się i stowarzyszania

11. Prawo do zawarcia małżeństwa

12. Prawo do skutecznego środka odwoławczego

13. Zakaz dyskryminacji

14. Uchylenie stosowania zobowiązań w stanie niebezpieczeństwa publicznego

Pierwszym międzynarodowym dokumentem odnoszącym się do .ochrony praw człowieka jest uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w dniu 10.12.1948r. POWSZECHNA DELKARACJA PRAW CZŁOWIEKA - zamieszczone tam są podstawowe prawa i wolności :

- prawo polityczne i obywatelskie

- prawo ekonomiczne , kulturalne i społeczne

- prawa solidarności międzyludzkiej

* prawo do życia w przyjaznym środowisku

* prawo do dziedzictwa kulturowego

W dniu 4.11.1950 r. zawarto w Rzymie w ramach Rady Europy EUROPEJSKĄ KONWENCJĘ PRAW CZŁOWIEKA I PODSTAWOWYCH WOLNOŚCI - akceptacja zasad Konwencji stała się istotnym kryterium stanu demokracji w państwach i kulturowej bliskości zachodnioeuropejskiego regionu , w konsekwencji również jednym z podstawowych warunków przyjęcia nowych państw do Rady Europy.

Do EKPC uchwalono dodatkowe protokoły uzupełniające .Najważniejsze z nich dotyczyły:

Protokół I - prawo do ochrony własności

- prawo do nauki

- prawo wolnych wyborów

Protokół IV - zakaz pozbawienia wolności za długi

- prawo do swobodnego poruszania się

- zakaz wydalania obywateli

- zakaz zbiorowego wydalania cudzoziemców

Protokół VI - zniesienie kary śmierci z wyjątkiem czasu wojny

Protokół VII - zestaw gwarancji proceduralnych wydalania cudzoziemców

- prawo do środka odwoławczego w sprawach karnych

- odszkodowanie za niesłuszne skazanie

- zakaz ponownego sądzenia lub karania

- równość małżonków

Protokół XII - generalny zakaz dyskryminacji w korzystaniu z jakichkolwiek praw

Protokół XIII - całkowity zakaz stosowania kary śmierci

Ważnym instrumentem uzupełniającym Europejską Konwencję Praw Człowieka jest Europejska Konwencja w sprawie Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu przyjęta przez Komitet Ministrów Rady Europy 26.06.1987r./weszła w życie 1.02.1989r/

Ponadto 28.01.1981r.państwa członkowskie Rady Europy przyjęły Konwencję o Ochronie Osób w Związku z Elektronicznym Przetwarzaniem Danych o Charakterze Osobistym/weszła w życie 1.10.1985r/

EUROPEJSKI TRYBUNAŁ PRAW CZŁOWIEKA - Na skutek debaty dotyczącej reformy mechanizmu kontrolnego Europejskiej Konwencji Praw Człowieka w maju 1994r.otwarto do podpisu Protokół nr 11 tworzący nowy etap funkcjonowania konwencji. W wyniku tego rozpoczął działalność od 1.11.1998r.Trybunał Praw Człowieka stając się stałym i jedynym organem powołanym do rozpatrywania wszystkich skarg , zaś Europejska Komisja Praw Człowieka zakończyła działalność z dniem 31.10.1999r.

Trybunał składa się z sędziów , których liczba jest równa liczbie państw stron Konwencji .Sędziów Trybunału wybiera Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy Sędziowie są niezawiśli i działają w imieniu własnym a nie jako reprezentanci państw.

Aby skarga indywidualna była rozpatrzona przez Trybunał muszą być spełnione pewne kryteria dopuszczalności skargi:

1. wyczerpano wszystkie dostępne środki odwoławcze w kraju

2. zachowano limit 6 miesięcy od krajowej decyzji ostatecznej w sprawie

3. skarżący jest bezpośrednią bądź pośrednią ofiarą naruszenia prawa

4. nie jest anonimowa

5. nie jest , co do istoty identyczna ze sprawą już rozpoznaną przez Trybunał

6. nie jest rozpatrywana przez inną instytucję międzynarodową

7. nie stanowi tzw. nadużycia prawa do skargi / skarga jest wykorzystywana w celach politycznych/

8. nie jest w sposób oczywisty bezzasadna / jej podstawą nie są prawa wolności ustanowione w Konwencji/

9. skarga może być składana w języku narodowym skarżącego

Trybunał rozpatruje sprawy w oparciu o swój statut. Jest on organem jednoinstancyjnym. Na straży wykonywania wyroków stoi Komitet Ministrów Rady Europy.

Z zajęć z podinsp.Drolińskim

T;Prawa i Wolności Człowieka

Prawa moralne o charakterze podstawowym , powszechnym , przynależne każdej jednostce w jej kontaktach z państwem.

Istnienie praw i wolności człowieka opiera się na trzech przesłankach :

1.Każda władza jest ograniczona

2.Każda jednostka posiada sferę autonomii do której nie ma dostępu żadna władza

3.Każda jednostka może się domagać od państwa ochrony jej praw.

Źródłem i podstawą praw i wolności człowieka jest PRZYRODZONA NIEZBYWALNA GODNOŚĆ OSOBOWA CZŁOWIEKA.

Związana jest ona z samą istotą człowieczeństwa i wynika z faktu bycia człowiekiem .

UNIWERSALNOŚĆ PRAW CZŁOWIEKA

Podmiotowa -przysługuje każdemu człowiekowi niezależnie od jego indywidualnych cech/rasy , płci , inteligencji itp./

Przedmiotowa - chronią różne kategorie dóbr istotnych z perspektywy ludzkiej egzystencji

- dobra osobiste / np. prawo do życia , wolność od tortur/

- dobra polityczne / prawo wyborcze /

- dobra gospodarcze / prawo do własności /

- dobra socjalne / prawo do zabezpieczenia społecznego /

- dobra kulturalne / prawo do nauki /

Terytorialna - służą człowiekowi pod każdą szerokością i długością geograficzną

Niezbywalność Praw Człowieka - człowiek nie może być skutecznie pozbawiony praw człowieka , ani sam nie może się skutecznie ich wyzbyć.

P R A W O A W O L N O Ś Ć

Prawo przysługujące jednostce Wolność jednostki rozumiana jest

po stronie państwa oznacza jako obowiązek państwa do

obowiązek działania na rzecz tej powstrzymania się od działania

jednostki

. .

Jeśli mam prawo to obowiązkiem władzy jest coś dla mnie zrobić

Jeśli przysługują mi wolności to państwo ma się od działania wstrzymać

T: DZIAŁALNOŚĆ PAŃSTWA A OCHRONA PRAW CZŁOWIEKA

- formalna

- materialna

Większość praw materialnych to prawa ograniczone. Spośród praw ujętych w EKPCz. jedynie wolność od tortur i wolność od niewolnictwa nie może być ograniczona w żadnych okolicznościach. Pozostałe , gdy ich realizacja pozostaje w konflikcie z bezpieczeństwem państwa i bezpieczeństwem publicznym lub dobrobytem gospodarczym kraju., ochrony porządku i zapobiegania przestępstwom , ochrony zdrowia i moralności , ochrony praw i wolności innych osób.

Ograniczenia dopuszczalne są tylko ze względu na konkretne cele i można to robić jedynie USTAWĄ. Dopuszczalne jest jedynie najmniejsze ograniczenie występujące dla ochrony dobra , z którym realizacja prawa znalazła się w takiej kolizji, wreszcie forma ograniczenia musi być dopuszczalna w demokratycznym społeczeństwie wolnych ludzi.

SYSTEM MIĘDZYNARODOWY OCHRONY PRAW I WOLNOŚCXI CZŁOWIEKA

- Karta Narodów Zjednoczonych (1945)

- Powszechna Deklaracja Praw Człowieka ( 1948)

- Międzynarodowe Pakty Praw Człowieka (1966)

- Dokumenty wyspecjalizowane

System EUROPEJSKI ZWIĄZANY Z RADĄ EUROPY:

Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (1950)

Europejska Karta Socjalna (1961-1966)

Dokumenty wyspecjalizowane

SYSTEMY REGIONALNE

-Afrykańska Karta Praw Człowieka i Ludów ( 1981)

- Amerykańska Konwencja Praw Człowieka (1969)

- Arabska Karta Praw Człowieka (1994)

SYSTEMY UNIWERSALNE:

Karta Narodów Zjednoczonych - podpisana 26.06.1945r. weszła w życie 24.10.1945r.

Powszechna Deklaracja Praw Człowieka - ZO ONZ (10.12.1948r.)

MIĘDZYNARODOWE PAKTY PRAW CZŁOWIEKA - 1966:

- Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych Społecznych , Kulturalnych

- Międzynarodowy PAKT Praw Obywatelskich i Politycznych 16.12.1966r.

Polska ratyfikowała w/w 03.03.1977r.

oraz

Umowy Szczegółowe

- Konwencje w sprawie likwidacji wszystkich form dyskryminacji rasowej

- konwencje przeciwko torturom

POWSZECHNA DEKLARACJA PRAW CZŁOWIEKA

10.XII 1948r. Paryż

To najważniejszy dokument ideologiczny z dziedziny praw człowieka .

ZO ONZ uchwaliło deklarację o uzupełnieniu postanowień Karty Narodów Zjednoczonych

o prawach , które zasady postanowienia praw człowieka wyraziła w formie ogólnej.

Deklaracja nie jest umową międzynarodową a tylko zaleceniem wywarła jednak duży wpływ na dalszy rozwój międzynarodowej ochrony praw człowieka.

Deklaracja składa się ze wstępu i 30 artykułów

Deklaracja głosi m.innymi wolność i równość jednostek dąży do zapobiegania dyskryminacji ze względu na rasę , kolor skóry , płeć , język , religia , przekonania polityczne , pochodzenie narodowe , lub społeczne , majątek i urodzenie zawiera poręczenie prawa do życia , wolności i bezpieczeństwa osobistego , zawiera zakaz niewolnictwa , torturowania , karania lub traktowania w sposób nieludzki , okrutny lub poniżający deklaruje również prawo do pracy.

RADA EUROPY Londyn 1949 r.

Pałac Europy w Strasburgu Francja -

Statut oparty na prawach człowieka

Państwa ubiegające się o członkostwo muszą :

- Uznać zasadę państwa prawa

- Działanie na rzecz podnoszenia świadomości i rozwoju tożsamości i różnorodności kulturowej w Europie.

- Poszukiwania sposobów rozwiązywania problemów np.: umiejętności nietolerancji , ochrony środowiska , klonowania ludzi , AIDS, narkotyków , przestępczości zorganizowanej .

-Pomoc wzmacnianiu demokratycznej stabilności w Europie poprzez popieranie reform politycznych ustawodawczych i konstytucyjnych .

Struktura Organizacyjna Rady Europy

Komitet Ministrów - organ decydujący RE w którym zasiadają ministrowie spraw zagranicznych państw członkowskich, uchwala konwencje , przyjmuje rekomendacje w celu wykonania wspólnej polityki, przyjmuje nowych członków , uchwala program organizacji i jej budżet.

Zgromadzenie Parlamentarne- organ opiniodawczo-doradczy o pewnych uprawnieniach decyzyjnych. Wybór sekretarza generalnego i sędziów Trybunału Praw Człowieka . Uchwalone przez ten organ dokumenty wyznaczają ogólne kierunki dla ministrów , rządów , parlamentów i partii politycznych.

Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych- organ konsultacyjny , reprezentuje władze lokalne i regionalne , zajmuje się autonomią lokalną , ochrona zdrowia , ochroną środowiska kulturą i edukacją.

Sekretariat - ( z sekretarzem generalnym) - sekretarz reprezentuje organizację na zewnątrz i z sekretariatem prowadzi bieżącą działalność , politykę Rady Europy.

EUROPEJSKI NSYSTEM OCHRONY PRAW CZŁOWIEKA - związany z Radą Europy :

Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności - Rzym 4.11.1950r ,weszła w życie 08.09.1953r

Polska stroną Konwencji - 19.01.1993r.

Do EKPC przyjęto protokoły dodatkowe zmieniające lub uzupełniające Konwencję

- proceduralne ( dot.funkcji i postępowania przed organami konwencji)

- materialne ( rozszerzające katalog uprawnień EKPC o dodatkowe wolności

Europejska Karta Społeczna - Turyn 18.10.1961r.zrewidowana Strasburg - 03.05.1996r.

Umowy Szczegółowe

- Europejska Konwencja o Zapobieganiu Torturom lub poniżającemu albo nieludzkiemu traktowaniu albo karaniu ( 26.11.1987r)

- Konwencja o Ochronie osób w Związku z Automatycznym Przetwarzaniem Danych Osobowych (28.01.1981r.)

POLSKA CZŁONKIEM Rady Europy - 26.11.1991r.

Polska stroną Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności od 19.01.1993r

Polska w dniu 01.05.1993r.uznała kompetencje Europejskiej Komisji Praw Człowieka i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka także w zakresie skarg indywidualnych

Protokół dodatkowy nr 11 - 1998

W roku 1998 zaczął obowiązywać protokół 11 do Konwencji , który zmienił całkowicie mechanizm kontrolny konwencji i tak:

- przestała funkcjonować Europejska Komisja Praw Człowieka

- osoby fizyczne zyskały prawo bezpośredniego występowania do Trybunału ze skargą

- powstał nowy jednolity Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu

- Komitet Ministrów Rady Europy stracił uprawnienia do decydowania o naruszeniu konwencji , pozostała mu jedynie funkcja kontrolna - czy państwa stosują się do orzeczeń Trybunału , (przy czym zasadą jest , że państwa stosują się do orzeczeń Trybunału)

W przypadku Polski - Trybunał będzie rozpatrywał tylko te sprawy - skargi co do naruszeń powstałych po 01.05.1993r.( zakończenie procedury ratyfikacyjnej)

Europejska Konwencja Praw Człowieka - prawa i wolności przysługują:

- obywatelom danego państwa

- cudzoziemcom

- obywatelom innych państw

- uchodźcom

- bezpaństwowcom

Każdy człowiek podlegający jurysdykcji danego państwa jest adresatem praw i wolności EKPC.

T: POLICJA A PRAWA CZŁOWIEKA

Trzy płaszczyzny odniesień praw człowieka do policji:

1. Policjant jako stróż prawa - art.30 Konstytucji RP „ przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródła wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nie naruszalna a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych”

2. Policjant jako potencjalny naruszyciel praw człowieka - ustawa o policji z 6.04 . 1990r. art.14 - „ policjant w toku wykonywania czynności służbowych ma obowiązek respektowania godności ludzkiej oraz przestrzegania i ochrony praw człowieka”

3. Policjant jako jednostka - jest beneficjentem praw i wolności powinien podlegać szczególnej ochronie.

Bez współistnienia tych trzech elementów nie wydaje się aby możliwe było zapewnienie realnego powiązania praw człowieka z działalnością policji.

Policjant przy wykonywaniu swoich obowiązków powinien znać następujące przepisy prawa międzynarodowego:

1. Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych - Twarde Prawo

2. Konwencja w Sprawie Zakazu Stosowania Tortur oraz innego nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karaniu - ZO ONZ 1984r.- Twarde Prawo

3. Kodeks Postępowania Funkcjonariuszy Porządku Prawnego ZO ONZ - Miękkie Prawo

4. Podstawowe Zasady Użycia Siły oraz Broni Palnej przez f-szy porządku prawnego ( VIII Kongres ONZ w sprawie zapobiegania przestępczości i postępowania z przestępcami) - 1990 - Miękkie Prawo

5. Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności - Rada Europy 1950 r - Twarde Prawo

6. Deklaracja o Policji Rada Europy 1979r.- Miękkie Prawo

7. Europejska Konwencja o Zapobieganiu Torturom oraz nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu lub karom - Rada Europy 1987r - Twarde Prawo

8. Konwencja O Ochronie Osób w związku z automatycznym przetwarzaniem dasnych osobowych - Rada Europy 1987r Miękkie Prawo

Problematyka Praw Ochrony Człowieka ma kapitalne znaczenie dla funkcjonowania policji . Do zadań policji należy m-innymi ochrona życia i zdrowia obywateli , ich mienia przed bezprawnymi zamachami naruszającymi te dobra oraz ochrona porządku publicznego i bezpieczeństwa publicznego.W celu właściwej realizacji tych zadań policjantów wyposażono w przeciwieństwie do innych f-szy publicznych w szczególny zakres uprawnień. Uprawnienia te pozwalają ingerować niekiedy w sposób znaczny w szereg wolności i praw obywatela np. zatrzymanie , przeszukanie czy stosowanie spb Zastosowanie tych instrumentów może nastąpić wówczas , gdy przepisy prawne wyraźnie to określają.W państwie prawa człowiek może czynić to wszystko co nie jest wyraźnie zabronione przez prawo , natomiast państwo lub jego funkcjonariusze np.policji - tylko to na co im prawo zezwala.

STANDARDY PRAW CZŁOWIEKA W PRACY POLICJI -

1. poszanowanie prawa i praw człowieka - policjant musi szanować tak samo prawa wszystkich bez względu na ich pozycję społeczną , pochodzenie , religię czy inne cechy

2. Prawa Człowieka mogą być ograniczone - policjant nie może sam ograniczać praw innych osób , może to robić tylko na podstawie prawa i gdy jest to konieczne w demokratycznym państwie dla ochrony ściśle określonych wartości

3. policjant powinien w każdej sytuacji przestrzegać prawa.Powinien również przeciwstawiać się naruszeniu prawa przez innych policjantów . Żadne okoliczności nie zwalnieją policjanta od odpowiedzialności za takie czyny popełnione w związku ze służbą jak : - zabójstwo - stosowanie kar cielesnych - okaleczenie - torturowanie - poddawanie eksperymentom itp.

Przestępstwa nie będą nigdy potraktowane jako wykonywane w ramach obowiązków służbowych.

WYBRANE PRAWA I WOLNOŚCI W EUROPEJSKIEJ KONWENCJI A POLICJA:

art.2 - stanowi , że prawo każdego człowieka do życia chronione jest ustawą

art.3 - zakazuje tortur , nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania

art.5 - gwarantuje prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego

art.6 - dotyczy prawa każdego do rzetelnego i publicznego rozpatrzenia jego sprawy w rozsądnym terminie przez niezawisły i bezstronny sąd

art.8 - chroni prawo do poszanowania życia prywatnego rodzinnego i tajemnicy korespondencji.

art.10 - dotyczy wolności posiadania poglądów oraz prawa do otrzymywania i przekazywania informacji

art.11 - określa prawo do pokojowego zgromadzania się oraz swobodnego stowarzyszania włącznie z prawem tworzenia związków zawodowych w celu ochrony swoich interesów

EUROPEJSKI TRYBUNAŁ PRAW CZŁOWIEKA:

Mechanizm kontrolny Europejskiej Konwencji Praw Człowieka obejmuje przede wszystkim skargi wnoszone przez jednostki , grupy osób czy organizacje pozarządowe , które uważają , że stały się ofiarami naruszenia przez państwo praw i wolności gwarantowanych w Konwencji. Oprócz skarg indywidualnych istnieje mechanizm zgłaszania tzw.skarg państwowych / stosunkowo rzadko/

Trybunał składa się z sędziów , których liczba jest równa liczbie państw konwencji/46/.Wybiera ich zgromadzenie parlamentarne Rady Europy .Są niezawiśli , działają we własnym imieniu a nie jako reprezentanci państw. Skargi kierowane przeciwko Polsce mogą dotyczyć tylko spraw mających miejsce po 30.iv 1993r./ data zakończenia procedury ratyfikacyjnej/

Przesłanki dopuszczalności skargi:

- należy wyczerpać wszystkie środki odwoławcze przewidziane w prawie wewnętrznym danego państwa

- skarga musi być złożona w terminie 6 miesięcy od wydania ostatecznej decyzji

- skarga nie może być anonimowa

- skarga nie jest rozpatrywana przez inną instytucję międzynarodową

- skarga nie może stanowić tzw.nadużycia prawa do skargi / nie jest wykorzystywana w celach politycznych/

- skarga nie może być bezzasadna / gdy jej podstawą nie są prawa i wolności ustanowione w konwencji/

Skarga może dotyczyć tylko działania organów państwa - sądów , organów administracji państwowej policji. Nie będzie ona przysługiwała na postępowanie innych osób prywatnych,.

T: Współpraca państw w zakresie zwalczania przestępczości

Przestępstwo Transnacjonalne:

Czyn , który ze względu na charakter sprawy sposób i okoliczności jego popełnienia bądź skutki , nosi charakter ponad graniczny i ponadnarodowy/ponadpaństwowy/a w związku z tym ściganie i karanie jego sprawcy nie jest możliwe bez współpracy międzynarodowej i bez udziału prawa międzynarodowego publicznego. Sprawcą przestępstwa transnacjonalnego może być wyłącznie osoba fizyczna lub grupa osób fizycznych. Typowymi przykładami są przestępstwa związane z wykonywaniem czy też nadużywaniem elektronicznych nośników informacji/np.w Internecie / terroryzm międzynarodowy , międzynarodowa przestępczość zorganizowana , fałszerstwa międzynarodowe. Prawie wszystkie p-stwa transnacjon.są przestępstwami konwencyjnymi. Szczególną odmianą p-stw transnacjon. są prz-stwa transgraniczne , związane z istnieniem i funkcjonowaniem granic państwowych/różne rodzaje przemytu/

Przestępstwo konwencyjne - / określane jako delictum iuris gentium- prz-stwo prawa narodów/ - czyn popełniany przez osobę fizyczną naruszający wartości lub interesy istotne dla wielu państw , o którego bezprawności i ściganiu na zasadzie represji wszechświatowej państwa te decydują w konwencji wielostronnej.

Umowa zobowiązuje strony do powtórnej kryminalizacji oraz penalizacji czynu na gruncie własnego prawa karnego. W ten sposób następuje względna unifikacja oraz standaryzacja przepisów karnych w poszczególnych państwach. Przestępstwo konwencyjne może mieć zasięg krajowy lub postać p-stwa transnacjonalnego .Przykładami p-stw konwencyjnych są :

-utrzymywanie w niewolnictwie

- handel ludźmi

- nielegalny obrót środkami odurzającymi i psychotropowymi

- fałszerstwo pieniędzy

- czyny przeciwko bezpieczeństwu narodowemu , lotnictwu cywilnemu

- czyny skierowane przeciwko osobom posiadającym przywileje i immunitety międzynerod.

- piractwo morskie

Z umów międzynarodowych wielostronnych bardzo ważne znaczenie ma Konwencja Narodów Zjednoczonych Przeciwko Międzynarodowej Przestępczości Zorganizowanej - 15.XI 2000r.Palermo - sesja wyjazdowa ZO ONZ oraz 3 protokoły uzupełniające tą konwencję.

Protokół o zapobieganiu zwalczaniu i karaniu handlu ludźmi zwłaszcza kobietami i dziećmi.

Protokół przeciwko przemytowi migrantów drogą morską, lądową i powietrzną.

Protokół przeciwko nielegalnemu wytwarzaniu handlowi bronią palną , jej częściami oraz amunicją.

Umowy dwustronne określają współdziałanie w walce z p-ścią i mogą dotyczyć: międzynarodowej pomocy w sprawach karnych - ekstradycji oraz współpracy policji , straży granicznych i urzędów celnych .Zakres przedmiotowy umów o międzynarodowej pomocy w sprawach karnych / obrotu w sprawach karnych/może dotyczyć: przekazania przejęcia ścigania karnego , ekstradycji , sądowej pomocy prawnej / przesyłanie i doręczanie pism i akt sądowych , przesłuchiwanie świadków na prośby obcych władz wymiaru sprawiedliwości czy udzielanie informacji z rejestru skazanych/ oraz uznawanie i wykonywanie obcych wyroków karnych.

Przedmiotowy zakres współpracy międzynarodowej policji:

1.terroryzm

2. nielegalna produkcja i rozpowszechnianie środków odurzających lub psychotropowych

3. nielegalny obrót materiałami promieniotwórczymi

4. nielegalny handel bronią , amunicja , i materiałami wybuchowymi

5. fałszowanie środków płatniczych i papierów wartościowych

6. pranie brudnych pieniędzy

7. nielegalna migracja i przemyt ludzi a także środków odurzających i broni i innych niebezpiecznych rzeczy

8. poszukiwania podejrzanych i zaginionych

9. zwalczanie innych przestępstw o charakterze kryminalnym

10. zapewnienie bezpieczeństwa delegacjom państwowym i rządowym oraz innym osobom korzystającym z przywilejów dyplomatycznych

11. zapewnienie bezpieczeństwa w ruchu drogowym

Po przedstawieniu przedmiotowego zakresu współpracy międzynarodowej następuje określenie jej form. Na przykładzie polskiej praktyki wyróżnić można:

- wymiana informacji o osobach , zdarzeniach i rzeczach

- wymiana wzorów dokumentów i wiz oraz różnego rodzaju próbek

- wymiana danych operacyjnych

- dostarczanie specjalistycznego sprzętu technicznego , szkolenia czy też oddelegowanie personelu na określony czas

- działania operacyjne , czynności śledcze , ochrona świadka koronnego , ekstradycja

- badania naukowe , wymiana materiałów i informacji o charakterze naukowo-technicznym prawnym oraz ekspertyz

- udostępnianie materiałów archiwalnych

- wymiana doświadczeń oraz przygotowanie zawodowe specjalistów

- ponadto współpraca obejmuje dziedzinę kryminologii i kryminalistyki , sferę spraw socjalnych i zdrowia.

Bardzo ważnym elementem współpracy jest zasada , że przy realizacji współpracy stosuje się przepisy prawne państwa , do którego prośba o współpracę została skierowana .Przepisy proceduralne strony kierującej wniosek o współpracę mogą być stosowane na jej życzenie o ile nie są sprzeczne z prawem drugiego państwa. Istnieje obowiązek zapewnienia tajności informacji przekazywanych przez partnera zagranicznego. Strony zachowują prawo do odmowy współpracy lub żądanej pomocy jeżeli ich realizacja mogłaby zagrozić istotnym interesom państwa albo byłaby sprzeczna z obowiązującym prawem na terenie jego terytorium .Koszty związane z udzielana pomocą lub współpracą są głównie pokrywane przez strony we własnym zakresie.

W ramach organizacji międzynarodowych ważną rolę w kształtowaniu tej współpracy odgrywa ONZ oraz jej organy:

- Zgromadzenie Ogólne

- Rada Gospodarczo-Społeczna

- Sekretariat Generalny

oraz liczne ciała pomocnicze takie jak :

- komisje prawa międzynarodowego

- kongresy Narodów Zjednoczonych

W ramach ONZ funkcjonują liczne organizacje wyspecjalizowane , które odpowiednio do swoich właściwości zajmują się zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości.

Wyspecjalizowane organizacje ONZ:

UNESCO -organizacja narodów zjednoczonych ds. oświaty nauki i kultury( kradzieże dzieł sztuki oraz ich przemyt)

WHO - światowa organizacja zdrowia

FAO - organizacja narodów zjednoczonych ds. wyżywienia i rolnictwa ( nielegalna produkcja , przetwarzanie i handel środkami odurzającymi i psychotropowymi)

ICAO - organizacja międzynarodowa ds. lotnictwa cywilnego ( czyny bezprawne ds. lotnictwa cywilnego)

ITU -międzynarodowy związek telekomunikacyjny( nielegalny przekaz radiowy)

IMO - międzynarodowa organizacja morska ( czyny przeciwko bezpieczeństwu żeglugi morskiej)

ILO - międzynarodowa organizacja pracy ( praktyki uzależniające człowieka w stopniu zbliżonym do niewolnictwa)

IAEA - międzynarodowa agencja energii atomowej ( zagadnienia nielegalnego obrotu materiałami radioaktywnymi)

ONZ wypracowała wiele skutecznych instrumentów do walki z działalnością międzynawową grup przestępczych np. w dziedzinie handlu narkotykami. Takim instrumentem jest Konwencja przeciwko nielegalnemu obrotowi środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi z 1988r.Również Konwencja z 2000 przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej czy Konwencja przeciwko korupcji 31.X 2003r.

W ramach Rady Europy przyjęto wiele instrumentów do walki z organizacjami przestępczymi np.

-Europejska Konwencja o Pomocy Prawnej w Sprawach Karnych - 1959r.

- Konwencja w Sprawach Prania Dochodów Pochodzących z Przestępstwa Ich Ujawniania , Zajmowania i Konfiskaty - 1990r

- Europejska Konwencja o zwalczaniu terroryzmu - 1977r.

- Europejska Konwencja o Ekstradycji - 1957r.

27.01.1999r. - Konwencja Prawno - Karna w Sprawie Korupcji ( przewiduje kryminalizację szerokiego zakresu przestępstw związanych z korupcją w tym biernej i czynnej korupcji urzędników publicznych na szczeblu krajowym i międzynarodowym , członków parlamentów , zgromadzeń , sędziów , czerpania profitów z wpływowej pozycji czy prania dochodów pochodzących z korupcji )

08.01.2001r. - Konwencja o Cyberprzestępczości ( kompleksowo reguluje zwalczanie p-stw dokonanych przy użyciu techniki komputerowej )

16-17 05.w Warszawie odbył się III Szczyt Redy Europy na którym wyłożono do podpisu 3 nowe europejskie konwencje:

-o zwalczaniu terroryzmu

-o zwalczaniu handlu ludźmi

- w sprawie zapobiegania prania brudnych pieniędzy

Jeżli wejdą w życie po podpisaniu przez odpowiednią liczbę państw będą nazywane tzw.KONWENCJAMI WARSZAWSKIMI

Współpraca w ramach INTERPOLU - międzynarodowej organizacji policji kryminalnej :

Podstawowa różnica między Europolem a Interpolem sprowadza się do tego , że do Interpolu może przystąpić policja kryminalna każdego państwa na mocy deklaracji rządowej , natomiast Europol / Europejskie Biuro Policji/ jest instytucja „ wbudowaną w polityczny obraz UE skupiającym wyłącznie państwa stowarzyszone / teraz 27 państw / oparta na konwencji , dlatego przynależność do niej wymaga ratyfikowania konwencji przez parlament kraju kandydującego.

INTERPOL- / międzynarodowa organizacja policji kryminalnych/ - organizacja działa już ponad 80 lat. W 2000 roku członkami Interpolu było 186 państw. Interpol powstał w roku 1923 jako Międzynarodowe Komisje Policji Kryminalnych. Od 1956roku organizacja nosi nazwę Międzynarodowej Organizacji Policji Kryminalnych INTERPOL.W 1975r. Interpol uzyskał prawo do współpracy z Radą Gospodarczą ONZ . Od 1996r. otrzymał status stałego obserwatora przy zgromadzeniu ogólnym ONZ. Główną kwaterą Interpolu jest Lion we Francji. Jako podmiot prawa międzynarodowego ma prawo zawierać umowy międzynarodowe , korzysta z przywilejów i immunitetów międzynarodowych , kieruje się zasadą uniwersalizmu oraz respektuje suwerenność wszystkich członków .Dzięki długoletnim wysiłkom sekretariat generalny Interpolu stał się doskonałą bazą danych o przestępcach , utraconych przedmiotach w wyniku przestępstwa , metodach działania sprawców przestępstw . W latach 80-tych Interpol zbudował system internetowej łączności komputerowej , który zintegrowany z systemem analizy kryminalnej stał się globalną siecią łączności policyjnej, prze którą łącznie przekazywanych jest kilka milionów informacji. W 2002 roku wdrożono nowy system łączności oparty na technologi internetowej. System ten ma zapewnić lepszy dostęp krajowym biurom Interpolu do krajowych baz danych. Podstawą działania organizacji jest statut uchwalony w Wiedniu 1956r.art.3 statutu zabrania organizacji podejmowania jakichkolwiek interwencji lub działań o charakterze politycznym militarnym religijnym , narodowościowym.

Struktura Zgromadzenie Ogólne , Komitet Wykonawczy tzw Sekretariat Generalny - na co dzień kierujący pracą organizacji z sekretarzem wybieranym na 5 lat . W 1991r. dla państw z kontynentu europejskiego powołano tzw.Europejski Komitet Interpolu - Europol jako organ doradczy , kontrolny, określa politykę wobec państw europejskich. Interpol współpracuje z organizacjami ponad europejskimi Erop.Wspóln.Wegla i Stali , Euratom , i Wspólnotą Europejską oraz rządowymi i ponad rządowymi .W każdym państwie członkowskim działa krajowe biuro Interpolu , spełniające rolę łącznika między organizacją a organami i instytucjami państw. W Polsce w KGP w Biurze Gabinecie Komendanta Policji działają dwa twory do kontaktów międzynarodowych tj,Wydział Rozwoju i Międzynarodowej Współpracy Policji oraz Biuro Wywiadu Kryminalnego , które są odpowiedzialne za współpracę wszystkimi dostępnymi kanałami z partnerami zagranicznymi - Interpolem , Europolem ,Baldcomem oraz zagranicznymi i krajowymi oficerami łącznikowymi. Wśród zadań krajowych biur wymienia się :

1. zbieranie dokumentacji oraz informacji na temat przestępczości oraz przekazanie tego materiału innym krajowym biurom oraz sekretariatowi generalnemu.

2. gwarantowanie podjęcia na żądanie biura z innego państwa na terytorium swojego kraju policyjnych działań lub zorganizowanie policyjnych operacji

3. przyjmowanie próśb o dostarczenie informacji czy dokonanie sprawdzeń nadsyłanych z innych biur innych państw oraz odpowiadanie im na zapytania

4. przekazywanie próśb o podjęcie współpracy międzynarodowej z którą zwróciły się sądy lub odpowiednie wydziały policji w ich kraju - krajowym biurom Interpolu w ich państwach.

W walce z przestępczością międzynarodową Interpol wykorzystuje różne instrumenty , które są publikowane na wniosek państw członkowskich przez Sekretariat Generalny , np. 6 kategorii kolorów oznaczających różne dziedziny:

czerwone - poszukiwania w celu aresztowania i ekstradycji

żółte - wszczęcie poszukiwań osób zaginionych

niebieskie - uzyskanie dodatkowych danych o osobie lub informacji o nielegalnej działalności

czerwone - ustalenie tożsamości nie zidentyfikowanych zwłok

zielone - ostrzeżenie o osobach , które popełniły przestępstwo i prawdopodobnie mogą popełnić takie same w innym kraju

pomarańczowe - informacje o osobach , które mogą posiadać ukrytą broń lub materiały wybuchowe oraz inne niebezpieczne przedmioty

Budżet organizacji składa się ze składek organizacji członkowskich

.Języki oficjalne to : angielski , francuski , hiszpański, arabski.

Polska Policja była współzałożycielem Międzynarodowej Komisji Policji Kryminalnej w 1923r.W okresie zimnej wojny względy polityczne zadecydowały , że w 1952r.nasz kraj wystąpił z organizacji by powtórnie zastać przyjętym w 1990r.Polak Andrzej Koweszko w kadencji 1997-2000 był członkiem Komitetu Wykonawczego Interpolu.W 2002 roku w Tallinie w Estonii podczas konferencji Interpolu Polka Hanna Ruszkowska - dyrektor byłego Biura Międzynarodowej Współpracy Policji KGP została członkiem KomitetuEuropejskiego Interpolu.

EUROPOL - Międzynarodowa Organizacja Rządowa w Ramach UE.

O jego powstaniu zadecydowały państwa członkowskie Unii Europejskiej zawierając Traktat z Mastrich 7.02.1992r.

2.VI 1993r, w Kopenhadze ministrowie spraw wewnętrznych i sprawiedliwości państw członk.UE przyjęli porozumienie o utworzeniu Europejskiej Jednostki Narkotykowej z czasem przemianowanej na EDU - Europol Druks Unit. Do podstawowych zadań EDU należało zwalczanie przestępczości narkotykowej.

26.VI 1995r. przyjęto konwencję Europolu i tym samym EDU zostało wchłonięte do tej organizacji.

EUROPOL jest podmiotem prawa międzynarodowego. Siedziba Haga w Holandii. Jego funkcjonariusze posiadają immunitety i przywileje międzynarodowe. Obecnie personel liczy około 500 osób, z czego 80 to oficerowie łącznikowi, którzy reprezentują różne jednostki organów ścigania / policji , żandarmerii , straży granicznej , czy służb celnych ) . Oficerowie łącznikowi są nadal funkcjonariuszami organów ścigania kraju i odpowiadają przed swoimi władzami krajowymi - oni wspólnie z innymi pracownikami Europolu / analitykami , ekspertami / obsługują w wymiarze 24 godzinnym wszystkich partnerów organizacji. Europol utrzymuje kontakty z władzami państw członkowskich poprzez tzw.Krajowe Jednostki ds. Współpracy z Europolem oraz oficerów łącznikowych Europolu.

Europol wspomaga państwa założycielskie poprzez :

1. ułatwienie wymiany danych osobowych i nieosobowych pomiędzy oficerami łącznikowymi w Europolu

2. wykonywanie analiz operacyjnych , raportów strategicznych oraz analiz kryminalnych w oparciu o informacje dostarczone przez państwa członkowskie lub uzyskane z własnych źródeł.

3. wsparcie techniczne organizacji w trakcie postępowań i operacji prowadzonych przez organy ścigania państw członkowskich .

Struktura Europolu

Zarząd

Dyrektor

Kontroler Finansowy

Polska członkiem UE - 1.05.2004r.

Polska członkiem Europolu 1.XI.2004r.Przed wejściem do UE Polska utrzymywała kontakty z organizacją na podstawie Umowy o Współpracy Polskiej Policji i Straży Granicznej z Europejskim Biurem Policji EUrOPOL 3.X.2001

PYTANIA WYPOWIEDZIANE NA ZAJĘCIACH PRZEZ DROLIŃKIEGO

1. Zasady ogólne prawa międzynarodowego

2. Prawa I generacji ( wolnościowe o ochronie obywateli)

3. Prawa II generacji ( wolności gospodarcze )

4. Prawa III generacji ( prawo do pokoju )

5. Co jest źródłem prawa międzynarodowego ?

6. Jakim dokumentem został powołany do życia Europejski Komitet ds. przeciwdziałania torturom ?

7. Prawo materialne

8. Prawo formalne

9. Co to są represalia ?

10. Co to jest retorsja?

11. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka - kiedy gdzie i do jakiego systemu jest zaliczana?

12. Co się kryje pod pojęciem norm partykularnych?

13. Protokoły dodatkowe /EKPC - czego dotyczyły poszczególne protokoły/

14. Od kiedy Polska jest członkiem Rady Europy?

15. Co wprowadził protokół 11 do konwencji ? ( zmienił mechanizm kontrolny)

16. Kto jest adresatem praw i wolności Konwencji ?

17. Dyplomaci- odpowiedzialność , przywileje

18. Różnice między dyplomatą a konsulem

19. który art.ustawy o policji wypowiada się o ochr.praw człowieka?

20. Schengen II

21. Podstawowe warunki użycia broni palnej /Schengen/

22. SIS - gł.siedziba i co oznacza?( Strasburg gł serwer- System Informacji Schengen)

23. Biuro SIREN - co oznacza i czym się zajmuje?( Biuro Koordynacyjne - zajmuje się koordynacją komputerową z innymi państwami , bazą komputerową bądą posługiwały się inne służby oprócz policji/

-

---