Dziecko rewolucji otoczone kultem

12 paź, 09:27

Bartosz Sadulski / Onet.

Marc Bolan (fot. Getty Images)

Jak nakazują niepisane zasady rocka żył szybko i umarł młodo. Po jego tragicznej śmierci rozpadł się jeden z najważniejszych zespołów lat 70.

Lider zespołu T.Rex - Marc Bolan uległ wypadkowi nad ranem 16 września 1977 roku. Wracał do domu samochodem kierowanym przez jego dziewczynę Glorię Jones. Po uderzeniu w drzewo Bolana wyrzuciło przez przednią szybę fioletowego Mini Coopera. Często powtarzał, że zginie w wypadku samochodowym i z tego powodu nigdy nie nauczył się prowadzić. Gloria Jones przeżyła wypadek i wróciła do Ameryki. Syn pary, mający w chwili wypadku 20 miesięcy, Rolan Bolan został muzykiem i modelem. Kilka dni po tragedii fani włamali się do mieszkania wokalisty T.Rex i okradli je. To świadczy o kulcie, jakiem był otoczony.

Egotyczny piękniś

Bolan urodził się jako Mark Feld 30 września 1947 roku w Londynie. Jego ojciec Simeon był w połowie Polakiem i w połowie Rosjaninem żydowskiego pochodzenia. Muzyk swoją pierwszą gitarę zbudował sam. Od dzieciństwa był przekonany, że "jest w jakimś sensie lepszy niż reszta ludzi". W 1959 roku zakłada pierwszy zespół - The Hoola-Hoops, będący odskocznią od szkolnej nudy. Marka fascynują jedynie zajęcia z historii i plastyki. Rok później, po koncercie amerykańskiego muzyka Eddiego Cochrana, mały Mark odnosi mu gitarę do samochodu. Pod koniec swojej brytyjskiej trasy Cochran zginie w wypadku samochodowym. Bolan będzie to bardzo przeżywał. W wieku 14 lat porzuca dalszą edukację i na życie zarabia jako kelner, pomocnik na straganie matki, ale też model. Fotografom bardzo podobała się jego uroda efeba. Dzięki niej uda mu się wystąpić w kilku telewizyjnych programach dla dzieci. Na początku lat 60. będzie próbował też nagrać swoje pierwsze taśmy demo. Pierwszą nagraną piosenką Bolana jest "Mrs Jones". Pani Jones w przyszłości rozbije jego małżeństwo i spowoduje śmiertelny wypadek. W połowie lat 60. Bolan występuje pod pseudonimem Toby Tyler i Marc Riggs. Nagrywa pierwsze taśmy demo w studiu Abbey Road, ale te zostają odrzucone przez wytwórnię EMI. Muzyk przeżywa silną fascynację muzyką Boba Dylana - wśród nagranych piosnek znajduje się między innymi "Blowin' In The Wind". Singiel wyda mu wytwórnia Decca w 1965 roku. Decyduje się na ostateczne przybranie pseudonimu. Zamiast Mark podpisuje się jako Marc. Nazwisko jest prawdopodobnie zainspirowane ulubionym wykonawcą wokalisty - Bobem Dylanem, a raczej pierwszą sylabą imienia i ostatnią nazwiska. W 1966 roku Bolan zjawia się osobiście u producenta Simona Napiera-Bella, żeby małym koncertem przekonać go do reprezentowania jego interesów. To właśnie Napier-Bell przekona egotycznego wokalistę do przyłączenia się do grupy John's Children, która z czasem przekształci się w T.Rex.

Dinozaury rocka

Marc szukał dla zespołu nazwy, która odzwierciedlałaby jego mityczne zainteresowania. Ostatecznie zamiast Zeusa czy Afrodyty postawił na dinozaury, odkryte niedawno na pustyni Gobi. Zespół bez prób szybko zaczął występy, ale rezultaty były opłakane. Musieli zmienić swoje ambitne plany zostania wielką grupą z elektrycznymi gitarami, na rzecz zostania duetem o akustycznym brzmieniu. Bolanowi sprzyjał jedynie dziennikarz John Peel, puszczający w swoim pirackim radiu natchnione kawałki barda. W 1968 roku na koncercie wypatrzył ich producent Tony Visconti i wziął pod swoje skrzydła. Bolan oraz Steve Took bez przerwy grają koncerty i w końcu w wytwórni Regal ukazuje się ich debiut o koszmarnie długim tytule: "My People Were Fair and Had Sky in Their Hair... But Now They're Content to Wear Stars on Their Brows". Nie ma wtedy jeszcze mowy o Glam Rocku - Tyrannosaurus Rex gra psychodeliczny folk, a wszystkie kawałki, napisane oczywiście przez Bolana, pełne są poetyckich i mitologicznych odniesień. Płyta jest sukcesem i na jego fali szybko ukazuje się kolejna. Między muzykami zaczyna iskrzyć, bo Took chce, aby zespół grał też jego kompozycje. Bolan się nie zgadza, a wytwórnia staje po jego stronie. Took zaczyna brać narkotyki, które są dodatkowym powodem do konfliktów między nim a wokalistą. Pierwsze tournee grupy po Stanach w 1969 roku to katastrofa. Na jednym z koncertów Took rozebrał się i biczował. Ostatecznie został deportowany do Anglii i wyrzucony z zespołu. Nowym członkiem Tyrannosaurus Rex został Mickey Finn. Bolan coraz więcej eksperymentuje z brzmieniem elektrycznej gitary a w lata 70. wchodzą już jako T.Rex. Zespół przestaje być hipisowskim duetem naćpanego wizjonera i dzięki sięgnięciu przez Bolana po gitarę elektryczną staje się rockowym gigantem.

W 1970 roku Bolan bierze ślub ze swoją długoletnią dziewczyną June Child, byłą sekretarką managera Syda Barreta. Kluczowa dla kariery zespołu będzie płyta "Electric Warrior", z piosenkami "Jeepster" i przede wszystkim "Get It On". Ten drugi utwór, niedosłownie opowiadający o seksie, stanie się jedynym hitem grupy w Stanach i najbardziej znanym kawałkiem T.Rex. Gitarowy riff z "Get It On" przydał się Noelowi Gallagherowi w czasie komponowania piosenki "Cigarettes & Alcohol". Rok później ukazał się singiel "Children of the Revolution", który nigdy nie znalazł się na płycie T.Rex, a światu został przypomniany między innymi na Live 8 w 2005 roku przez Eltona Johna i pijanego Peta Doherty'ego, który zapomniał większość słów.

Powoli rodził się glam rock. Bolan, autor wszystkich piosenek kwartetu T.Rex, ze swoimi długimi kudłami i dziewczęcą urodą był papieżem nowego nurtu, opartego na bizantyjskim przepychu i cekinach. Był wtedy nie tylko muzykiem, ale też modelem, aktorem i przede wszystkim natchnionym poetą. Pisał wieloznaczne, często bełkotliwe teksty, tworzące jednak erotyczną i magiczną atmosferę. Będąc u szczytu sławy twierdził, że "nie próbuje być gwiazdą, on nipo prostu jest". Miał kolumnę w gazecie i swój program telewizyjny. W ostatnim odcinku zaprosił do niego Davida Bowie. Na koniec wykonywali wspólnie napisany utwór, w czasie wykonywania którego Bolan spadł ze sceny. NME okrzyknęło T.Rex nowymi Beatlesami i najlepszą grupą świata. Bolan szaleje. Porzuca żonę dla amerykańskiej czarnoskórej piosenkarki Glorii Jones. W 1973 roku zamieszkuje z kochanką, a kiedy po trzech latach sąd orzeka jego rozwód z June, żadne z nich nie odbiera papierów. Wokalista coraz więcej pije i w 1975 roku, po wielodniowym ciągu alkoholowym, lekarze każą mu zmienić tryb życia. W Stanach muzyk uzależnił się od kokainy. Decyduje się na powrót do Anglii, a po narodzinach syna jego jedynym narkotykiem jest mocna herbata. Przyjaźni się z Ringo Starrem. W połowie lat 70. nagrywa piosenki z żoną, ale po dwunastym albumie T.Rex planowane są duże trasy po Wyspach, a w 1978 także w Niemczech.

Zatańczył się na śmierć

W piosence "Cosmic Dancer" Bolan śpiewał "Zatańczyłem się na śmierć. Czy to dziwne, że tańczę tak szybko?". Zginął w wieku 29 lat, zostawiając po sobie setki piosenek nagrywanych do dzisiaj. Na jego pogrzebie pojawili się między innymi David Bowie i Rod Stewart. Epoka glam rocka skończyła się wraz ze śmiercią jej kudłatego wieszcza, o którym piosenki śpiewali Ramones, REM i My Chemical Romance. Wierzył w Boga i reinkarnację - nią tłumaczył swoje poetyckie zdolności. Kto wie, może dzisiaj Bolan biega po świecie pod postacią rosyjskiego chłopa. Chociaż to, co robił, dzisiaj wydaje się kiczowate, pozostaje ważne i wpływowe. Bez Bolana i glam rocka nie byłoby punk rocka. A bez punk rocka nie byłoby nic.

Autor: Bartosz Sadulski

Źródło: Onet.

---