Identyfikacja - wyznaczenie na podstawie pomiarów wielkości wejściowych i wyjściowych elementu, takiego jego modelu matematycznego, który umożliwi odpowiednio dokładne przewidywanie zachowania się identyfikowanego elementu (predykcję).
Wyróżnia się następujące główne metody identyfikacji elementów.
Metody podstawowe obejmujące:
Metody eksperymentu czynnego (wymagają one wprowadzenia na wejście elementu wymuszeń standardowych) są to:
- metoda odpowiedzi skokowej lub impulsowej (charakterystyki czasowe)
- metoda częstotliwościowa (charakterystyki częstotliwościowe)
Metody eksperymentu biernego (wówczas rejestracja informacji jest prowadzona w czasie normalnej pracy obiektu):
- metody korelacyjne (transmitancja widmowa)
Metody modelu polegające na utworzeniu numerycznego modelu matematycznego elementu symulującego pracę elementu rzeczywistego.
Charakterystyka statyczna - zależność między sygnałem wyjściowym y a sygnałem wejściowym u wyznaczona w stanach ustalonych.
Współczynnik wzmocnienia - parametr transmitancji operatorowej, będący stosunkiem wartości zmiany sygnału wyjściowego do wartości zmiany sygnału wejściowego.
Linearyzacja charakterystyk nieliniowych - polega na uproszczeniu modelu matematycznego nieliniowego w otoczeniu pewnego punktu w taki sposób, że charakterystykę nieliniową przybliża się lokalnie charakterystyką liniową.
Standardowe sygnały wymuszające stosowane do zdejmowania charakterystyk
czasowych:
- funkcja skoku jednostkowego - charakterystyki czasowe noszą wtedy nazwę charakterystyk skokowych
- impuls Diraca (lub prostokątny) - charakterystyki czasowe nazywa się wtedy charakterystykami impulsowymi
Transmitancja operatorowa - stosunek transformaty Laplace'a sygnału wyjściowego do transformaty Laplace'a sygnału wejściowego układu przy zerowych warunkach początkowych. G(s)=Y(s)/U(s)
Transmitancja widmowa - stosunek transformaty Fouriera sygnału wyjściowego do transformaty Fouriera sygnału wejściowego układu przy zerowych warunkach początkowych.
G(j)=Y(j)/U(j)
G(s)=G(j)|s=j
G(j)=(j)2+3j(j)(j)
G(j)=G(s)|=s/j
Elementy statyczne - ustalonej wartości sygnału wejściowego odpowiada ustalona wartość sygnału wyjściowego. Liniowe elementy statyczne to takie, których równania charakterystyczne (przyrównane do zera mianowniki transmitancji) nie zawierają pierwiastka zerowego.
Przykłady statycznych elementów liniowych:
- element inercyjny:
- element różniczkujący rzeczywisty:
Elementy astatyczne - ustalonej wartości sygnału wejściowego odpowiada ustalona wartość pochodnej sygnału wyjściowego. Liniowe elementy astatyczne to takie, których równania charakterystyczne (przyrównane do zera mianowniki transmitancji) zawierają pierwiastek zerowy.
Przykłady astatycznych elementów liniowych:
- element całkujący idealny:
,
- element całkujący rzeczywisty:
- element proporcjonalno - całkujący (regulator PI):
W praktyce regulacji automatycznej przyjęło się przedstawianie obiektów statycznych o równaniach wysokiego rzędu (z wyjątkiem obiektów typu oscylacyjnego) za pomocą obiektów zastępczych scharakteryzowanych tylko trzema parametrami: wzmocnieniem k, czasem opóźnienia T0 i stałą czasową T. Obiektowi zastępczemu przypisuje się transmitancję operatorową:
- dla członu inercyjnego I-rzędu
Stała czasowa - czas, od chwili wymuszenia skokiem jednostkowym do chwili, w której sygnał wyjściowy osiąga 63,2 % wartości ustalonej.
Logarytmiczny dekrement tłumienia - jest to logarytm naturalny ze stosunku amplitudy w dowolnej chwili czasu t do amplitudy w chwili t+T, gdzie T to okres.
Określony jest zależnością:
T - okres drgań
współczynnik tłumienia
Współczynnik tłumienia - jest to iloraz stałej tłumienia dla danego materiału przez jego podwojoną masę, wyrażony zależnością:
b - stała tłumienia zależna od właściwości materiału
m - masa [kg]