I Opis Zajęć

Temat: Różnorodność językowa na świecie

Adresaci: Uczniowie pierwszej klasy gimnazjum (24 osoby w wieku 14 lat)

Czas realizacji: 60 minut

Cele: Zapoznanie uczniów z podstawowymi informacjami dotyczącymi zróżnicowania językowego na świecie, a w szczególności w Europie.

Schemat zajęć: Powitanie uczestników, poinformowanie uczestników, jaki jest temat zajęć.

Przed każdym z zadań praktycznych nauczyciel robi 10 minutowy wstęp dotyczący zagadnienia, z którym powiązane jest ćwiczenie.

Zadania można zorganizować w formie quizu. W tym celu należy podzielić uczniów np. na 4 osobowe grupy.

Wprowadzenie, część 1:

Nauczyciel podaje podstawowe informacje o różnorodności językowej na świecie (Ile mamy języków na świecie? Jakie są podstawowe rodziny językowe na świecie? Wymienić języki, które mają najwięcej użytkowników. Iloma językami posługują się Europejczycy?) Wszystkie dane zostaną przedstawione w tabelach/wykresach, na mapach.

Nauczyciel rozdaje do wykonania Zadanie 1

Po wykonaniu przez uczniów tego zadania nauczyciel może podać uczniom podstawowe informacje dotyczące sytuacji językowej w krajach, które są wymienione w tym zadaniu.

Wprowadzenie, część 2:

Nauczyciel kontynuuje wykład. Przedstawia podział języków europejskich na rodziny językowe. Szczegółowo omawia rodzinę języków słowiańskich. Podobieństwa i różnice. Tutaj jako ciekawostkę można podać kilka słów, które w większości języków słowiańskich są identyczne (woda/voda, chleb/hleb/hljeb) lub podać bardzo podobne słowa w językach słowiańskich, których znaczenie można łatwo odgadnąć np. serce/srce/srdce, człowiek/čovek/človek/čelovek, słońce/slunce/sunce/sonce/slnko. Można również podać kilka pułapek słownych, słów identycznych o zupełnie innym znaczeniu (np. napad w jęz. czeskim znaczy pomysł itd.).

Uczniowie wykonują Zadanie 2

Wprowadzenie, część 3:

Co to jest alfabet? Alfabety funkcjonujące w Europie. Szczegółowe zapoznanie uczniów z alfabetem greckim i cyrylicą. W jakich krajach ludzie posługują się tymi alfabetami. Rozdanie pomocy: Alfabet + odpowiedniki liter w łacince.

Nauczyciel rozdaje Zadanie 3

Jeśli zadania były zorganizowane w formie konkursu, można na koniec zajęć wręczyć uczniom z grup, które najszybciej rozwiązały poszczególne zadania, drobne nagrody (np. rozmówki obcojęzyczne).

Lista materiałów dydaktycznych wykorzystanych do przygotowania zajęć:

Zielińska Janina, Różnorodność językowa na świecie (slajdy z wykładu w UKKNJA UW);

Gwiazdecka Ewa, Zielińska Janina, Baśniowy świat języków, Warszawa 2011;

http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_languages_by_total_number_of_speakers

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/60/WritingSystemsoftheWorld4.png

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/47/Writing_directions_of_the_world.svg

http://edl.ecml.at/LanguageFun/LanguageFacts/tabid/1859/language/en-GB/Default.aspx

http://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyki_s%C5%82owia%C5%84skie

http://pl.wiktionary.org/wiki/Aneks:Transliteracja_j%C4%99zyka_rosyjskiego

Sposób ewaluacji:

Praca uczestników zajęć nie podlega ocenie formalnej. Uczniowie wypełniają ankietę ewaluacyjną pod koniec zajęć. W ankiecie uczniowie wskazują zadania, które sprawiły im szczególną trudność oraz te, które najbardziej im się podobały. Oceniają również zagadnienia z części wykładowej, zaznaczając, które zagadnienia uważają za najbardziej interesujące i na jaki z poruszanych tematów chcieliby dowiedzieć się czegoś więcej. Nauczyciel na podstawie wyników ankiety dokonuje modyfikacji treści wykładu i zadań praktycznych.

II Opis zadań praktycznych

Zadanie 1

Uczniowie dostają listę nazw państw zapisanych w językach tych krajów oraz mapy konturowe państw. Zadaniem uczniów jest rozpoznanie państw na podstawie ich konturów i naniesienie na mapy ich nazw.

Zadanie 2

Uczestnicy zajęć mają za zadanie przyporządkować właściwemu językowi słowiańskiemu zwroty „Cześć” i „Nazywam się Ania/Adam”.

Zadanie 3

Uczniowie dostają wydrukowane alfabety: cyrylicę i alfabet grecki wraz z odpowiednikami poszczególnych liter w łacince. Zadaniem uczniów jest zapisać swoje imię używając liter alfabetu greckiego lub cyrylicy.

Karta zadań

Zadanie 1

Nanieś na mapy nazwy państw zapisane w językach, którymi posługuje się większość mieszkańców danego kraju.

Nazwy państw: United States of America [juːˈnaɪtɪd steɪts of əˈmɛrɪkə], Elláda (nazwa państwa zapisana w alfabecie obowiązującym w tym kraju Ελλάδα) [wymowa: elada], République française [wymowa: ʀepyblik fʀɑ̃sɛz], Bhārat (oryginalna pisownia: भारत) [wymowa: barat], Rossijskaja Fiedieracyja (nazwa państwa zapisana w alfabecie obowiązującym w tym kraju: Российская Федерация) [wymowa: rasijskaja federacija], España [wymowa: espanja], Italia [wymowa: italja]

mapa nr 1

mapa nr 2

mapa nr 3

mapa nr 4

mapa nr 5

mapa nr 6

mapa nr 7

Zadanie 2

Przyporządkuj właściwemu językowi słowiańskiemu zwroty „Cześć” i „Nazywam się Ania/Adam”.

Cześć: Zdravo (oryginalny zapis: ЗдраЬo) [wymowa: zdrawo], Ahoj [wymowa: ahoj], Privet (Привет) [wymowa: priwjet]

Mam na imię Anna/Adam: Zovem se Ana/Adam (ЗoЬeм се Aнa/Aдaм) [wymowa: zowem se ana/adam], Menja zovut Ana/Adam (Меня зовут Aна/Aдaм) [wymowa: mjenja zawut anna/adam], Jmenuju se Anna/Adam [wymowa: jmenuju se anna/adam]

Język	Cześć	Nazywam się Anna/Adam
czeski
serbski
rosyjski

Zadanie 3

Zapisz swoje imię w jednym z europejskich alfabetów, których nie używasz na co dzień.

Cyrylica

Alfabet grecki

Litera grecka	Nazwa grecka litery	Transliteracja	Przykłady
Α α	αλφα [alfa]	a	αγορά [aghora] - rynek
Β β	βητα [wita]	v	βουνό [wuno] - góra
Γ γ	γαμα [ghama]	g	γάτα [ghata] - kot γιαγιά [jaja] - babcia
Δ δ	δελτα [dhelta]	d	δρόμος [dhromos] - droga
Ε ε	εψιλον [epsilon]	e	έπιπλο [epiplo] - mebel
Ζ ζ	ζητα [zita]	z	ζωή [zoi] - życie
Η η	ητα [ita]	i	ήλιος [iljos] - słońce
Θ θ	τητα [thita]	th	Θεός [theos] - bóg
Ι ι	γιωτα [jota]	i	ιστορία [istorja] - historia
Κ κ	καπα [kapa]	k	καφές [kafes] - kawa
Λ λ	λαμδα [lamdha]	l	λέξη [leksi] - słowo, wyraz
Μ μ	μι [mi]	m	μητέρα [mitera] - matka
Ν ν	νι [ni]	n	νερό [nero] - woda
Ξ ξ	ξι [ksi]	x	ξένος [ksenos] - obcy
Ο ο	ομικρον [omikron]	o	όνομα [onoma] - imię
Π π	πι [pi]	p	πόδι [podhi] - noga
Ρ ρ	ρο [ro]	r	ρύζι [rizi] - ryż
Σ σ,ς	σιγμα [sighma]	s	σινεμά [sinema] - kino κοσμος [kozmos] - świat
Τ τ	ταυ [taf]	t	τρύπα [tripa] - dziura
Υ υ	ιψιλον [ipsilon]	y	ύμνος [imnos] - hymn
Φ φ	φι [fi]	f	φως [fos] - światło
Χ χ	χι [hi]	h, ch	χαρτί [charti] - papier
Ψ ψ	ψι [psi]	ps	ψωμί [psomi] - chleb
Ω ω	ομεγα [omegha]	o	ώρα [ora] - godzina

Odpowiedzi:

Zadanie 1

mapa nr 1: United States of America

mapa nr 2: España

mapa nr 3: République française

mapa nr 4: Italia

mapa nr 5: Elláda

mapa nr 6: Bhārat

mapa nr 7: Rossijskaja Fiedieracyja

Zadanie 2

Język			Cześć			Nazywam się Anna/Adam
czeski			Ahoj			Jmenuju se Anna/Adam
serbski			Zdravo			Zovem se Ana/Adam
rosyjski			Privet			Menja zovut Ana/Adam

Ankieta ewaluacyjna

Które z zadań sprawiło Ci najwięcej trudności? Jak myślisz, czym to było spowodowane?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Które z zadań najbardziej Ci się podobało? (Jeśli żadne, to też proszę o tym napisać.)

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Które z zagadnień uważasz za najbardziej interesujące? Dlaczego?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Czy chciałbyś/chciałabyś dowiedzieć się czegoś więcej na temat któregoś z omawianych podczas zajęć wątków? Jeśli tak, to który to był wątek?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...

Izabela Lewandowska, studia podyplomowe

2

---