RACHUNKOWOŚĆ FINANSOWA

SYLABUS

Środki trwałe i wartości niematerialne i prawne w ciągu roku obrotowego i na koniec (wg wartości początkowej)

1. Definicje, klasyfikacje.

2. Wycena, amortyzacja (umorzenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych).ustalenie wysokości

3. Odpisy z tytułu trwałej utraty wartości środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

4. Ewidencja zmian w stanie i wartości środków trwałych (zakup środków trwałych, sprzedaż środków trwałych, darowizna przekazana, darowizna otrzymana, ulepszanie środków trwałych przeszacowanie środków trwałych).

5. Sposób prezentacji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych w sprawozdaniu finansowym.

6. Rachunek przepływów środków pieniężnych - zestawia strumienie pieniężne w trzech rodzajach.

Inwestycje długoterminowe

1. Definicje i klasyfikacja.

2. Wycena inwestycji w ciągu roku obrotowego i na dzień bilansowy.

3. Inwestycje w nieruchomości i wartości niematerialne i prawne.

4. Aktywa pieniężne oraz instrumenty finansowe.

5. Odpisy aktualizujące wartość inwestycji długoterminowych (o te odpisy zmniejsza się wartość początkową inwestycji długoterminowych wyceniając je do bilansu).

6. Ewidencja zmian w stanie inwestycji oraz przychodów z inwestycji.

7. Sposób prezentacji inwestycji w sprawozdaniu finansowym (w rachunku zysków i strat).

Zapasy

1. Zakres pojęcia.

2. Wycena zapasów w ciągu roku obrotowego z podziałem na: materiały, towary, produkty.

3. Ewidencja operacji zmniejszających stan zapasów, materiałów, towarów na rynku krajowym. Np. zakup i sprzedaż towarów, odpisy aktualizujące wartość towarów.

4. Sposób prezentacji zapasów w sprawozdaniu finansowym (sprzedaż towarów, zapasów).

Koszty

1. Definicje, klasyfikacje kosztów, rodzaje i ich rozliczanie, (rozliczenie kosztów w czasie, rozliczenie międzyokresowe czynne i bierne, warianty ewidencji kosztów).

2. Sposób prezentacji kosztów w sprawozdaniu finansowym (w rachunku zysków i strat).

Przychody

1. Definicje i klasyfikacja przychodów.

2. Ewidencja:

• Przychodów z podstawowej działalności operacyjnej;

• Pozostałych przychodów operacyjnych;

• Przychodów finansowych.

3. Rozliczenia międzyokresowe przychodów.

4. Prezentacja przychodów w sprawozdaniu finansowym.

Wynik finansowy

1. Wariant kalkulacyjny oraz porównawczy (różnią się tylko prezentacją kosztów podstawowej działalności operacyjnej). Koszty w układzie kalkulacyjnym są ujęte w trzech pozycjach: zarządu, sprzedaży wytwarzania, w układzie porównawczym: koszty wg. rodzaju.

2. Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego.

3. Etapy ustalania wyniku finansowego.

4. Rozliczenie wytworzonego wyniku finansowego po opodatkowaniu.

5. Sposób prezentacji wyniku finansowego w sprawozdaniu finansowym (bilans), rachunku zysków i strat. Metody sporządzania rachunku przepływów środków pieniężnych

• Bezpośrednie,

• Pośrednie (pośrednio dochodzi do strumieni).

ŚRODKI TRWAŁE to rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi (prawo wieczystego użytkowania gruntu, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego i mieszkaniowego).prawa o przewidywanym okresie użyteczności powyżej 1 roku kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki

Przy wprowadzaniu środków trwałych do ksiąg ujęcie w bilansie nie jest konieczne aby środki trwałe stanowiły własność lub współwłasność.

Środki trwałe zgodnie z klasyfikacją środków trwałych dzieli się na 10 grup:

KST - klasyfikacja środków trwałych - nie z bilansu

0. Grunty, w tym prawo wieczystego użytkowania ziemi.

1. Budynki i lokale, w tym spółdzielcze, własnościowe, prawo do lokalu mieszkalnego lub użytkowego

2. Obiekty inżynierii lądowej i wodnej (rurociągi, drogi, linie energetyczne i telekomunikacyjne)

3. Kotły i maszyny energetyczne.

4. Maszyny, urządzenia i aparatury ogólnego zastosowania.

5. Specjalistyczne maszyny, urządzenia, aparatury.

6. Urządzenia techniczne.

7. Środki transportu.

8. Narzędzia, przyrządy ruchomości i wyposażenia.

9. Inwentarz żywy.

W BILANSIE WYRÓŻNIA SIĘ:

1. grunty, budynki, lokale czyli grupy - 0,1,2

2. maszyny i urządzenia techniczne - 3,4,5,6

3. środki transportu - 7

4. pozostałe środki trwałe - 8,9

DOKUMENTAMI EWIDENCJONUJĄCYMI STAN I RUCH ŚRODKÓW TRWAŁYCH SĄ:

1. Dowody OT (przyjęcie środka trwałego).

2. Dowody OR (przyjęcie do kapitalnego remontu).

3. Dowody PT (przekazanie środka trwałego)

4. Dowody LT (likwidacja środka trwałego).

5. Dowody MT (zmiana miejsca użytkowania).

WYCENA

1. W ciągu roku obrotowego środek trwały wycenia się wg ceny nabycia lub kosztu wytworzenia.

Cena nabycia obejmuje cenę zakupu powiększoną o cło, akcyzę, podatek VAT naliczony nie podlegający odliczeniu, w przypadku nabycia środka trwałego z importu (dokument SAD) oraz kosztem zakupu, transportu i przygotowania do eksploatacji (używania) pomniejszone o roboty i upusty

Koszty wytworzenia środka trwałego obejmuje:

1. koszty bezpośrednie wpływające na jego wartość

2. uzasadnioną część kosztów pośrednich

Ponadto wartość początkowa środka trwałego powiększają koszty jego ulepszenia, kiedy to ulepszanie zachodzi podczas użytkowania środka trwałego, polegającego na:

• rozbudowie,

• przebudowie,

• modernizacji,

• rekonstrukcji i powodującego że wartość użytkowa tego środka po zakończeniu ulepszenia przewyższa posiadaną przy przyjęciu do używania wartość użytkową mierzoną okresem używania , zdolnością wytwórczą, jakością produktów, obniżek kosztów eksploatacji środka trwałego

Od pojęcia ulepszenia należy odróżnić pojęcie remontu.

REMONT to nakłady nie zwiększające wartości użytkowej tylko odtwarzające w ewidencji są zaliczane w koszty działalności operacyjnej (usługi remontu)

Koszty remontu środka trwałego poniesione przed przyjęciem go do używania zwiększa wartość początkową czyli cenę nabycia np. zakup samochodu używanego po wypadku to jego remont przed przyjęciem do używania zwiększa jego wartość).

Dodatkowo cenę nabycia oraz koszt wytworzenia zwiększa koszt obsługi zobowiązań zaciągniętych na zakup środków trwałych do czasu ich oddania do używania takie jak:

• odsetki i prowizje od kredytów i pożyczek zaciągniętych,

• różnice kursowe,

• naliczane odsetki w okresie użytkowania środka trwałego obciążające koszty finansowe.

2. Na dzień bilansowy

- środki trwałe wycenia się wg ceny nabycia lub kosztu wytworzenia lub wartości przeszacowanej pomniejszonej o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe a także o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości.

Przeszacowanie można dokonać na wniosek Ministra Finansów w sytuacji dużej inflacji przy pomocy ustalonych współczynników

Przeszacowanie środka trwałego polega na zwiększeniu wartości środka trwałego oraz wartości umorzenia w oparciu o współczynniki przeliczeniowe ustalone przez ministra finansów. Miało to miejsce w 1995 roku (czyli gdy ). Skutki przeszacowania przenosi się na kapitał z aktualizacji wyceny.

							Kapitał z aktywacji
	Środki trwałe			Umorzenie śr. Trwałego			wyceny
Sp	10000				5000		5000	10000
	10000				5000

10000*2=2000-10000=10000

5000*2=10000-5000=5000

AMORTYZACJA

Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się drogą systematycznego planowanego rozłożenia wartości początkowej na ustalony okres amortyzacji.

Amortyzowanie środka trwałego jest obowiązkiem a nie prawem przedsiębiorstw.

Stawki, okres i metody amortyzacji ustala się na dzień przyjęcia środka trwałego do eksploatacji.

Stawki i okres amortyzacji mogą być podwyższane i obniżane podczas użytkowania środka trwałego zmiana może nastąpić od następnego roku.

Metody amortyzacji nie można zmienić podczas użytkowania środka trwałego.

Przy ustalaniu stawki amortyzacji lub okresu amortyzowania środka trwałego bierze się pod uwagę:

1. Liczbę zmian na których pracuje dany środek trwały

2. Tempo postępu techniczno - ekonomicznego.

3. Wydajność środka trwałego mierzoną liczbą godzin jego pracy lub liczbą wytworzonych produktów.

4. Prawne lub inne ograniczenia czasu użytkowania np. umowa leasingu finansowego.

5. Przewidywaną przy likwidacji cenę sprzedaży istotnej pozostałości po środku trwałym, tzw. wartość końcowa.

Stawka amortyzacji - a%

a% = 100% : t

Amortyzacja

A = a% ∙ (Wp - 0) A_r = Wp - 0 : t A_m = A_r : 12 m- cy

A_r - amortyzacja roczna

A_m - amortyzacja miesięczna

A - kwota amortyzacji

Wp - wartość początkowa

O - wartość końcowe - odzyski np. odzysk w postaci złomu

t - przewidywany okres użytkowania

Ewidencja amortyzacji

zakładamy, że wartość początkowa środka trwałego wynosi 10000, przewidywany okres użytkowania 10 lat, odzyski są zbyt małe żeby je uwzględniać, stawka 10%

Ar = 10 000 * 10%

Ar = 1 000

Ar = 10 000/10 = 1 000 metoda liniowa

Umorzenie śr. trwałego			Amortyzacja
	1000 t1		1000
	1000 t2		1000
	1000 t3		1000
	1000 t4		1000

Umorzenie środków trwałych

Jeżeli suma umorzeń zrówna się z wartością początkową zaprzestajemy dalszych odpisów, ale czynimy tak również, gdy środek trwały sprzedajemy, likwidujemy.

Umorzenie środka trwałego (konto) zaliczamy do kont bilansowych korygujących, bowiem koryguje ono wartość początkową środka trwałego do jego wartości netto (wartości bieżącej).Wykazuje zawsze saldo kredytowe. Konto umorzeń towarzyszy kontu środki trwałe przez cały okres ekonomicznej użyteczności środka trwałego.

Amortyzację przeksięgowujemy na koniec roku na konto wynik finansowy

Odpisy amortyzacyjne to odniesione w koszty kwoty odpowiadające utracie wartości danego składnika majątku na skutek używania. Odpisy umorzeniowe natomiast to kwoty zmniejszające wartość początkową danego składnika środków trwałych.

Umorzenie środka trwałego księgujemy na koncie 070, a koszty w układzie rodzajowym

Zapisem księgowym Ct. Umorzenie środków trwałych, Dt. Kapitał podstawowy.

Należy podkreślić, że niektóre jednostki np. spółdzielnie mieszkaniowe nie dokonują w odniesieniu do środków trwałych odpisów amortyzacyjnych tylko odpisy umorzeniowe.

WYRÓŻNIAMY METODY NALICZANIA AMORTYZACJI:

1. Metoda liniowa.

2. Metoda degresywna.

3. Metoda naturalna.

4. Metoda progresywna.

Najbardziej popularne są dwie pierwsze.

Metoda liniowa polega na systematycznym rozłożeniu wartości początkowej środka trwałego na przewidywane lata jego użytkowania w równych latach.

Metoda degresywna polega na obliczaniu amortyzacji przy zastosowaniu stawek podwyższonych odpowiednim współczynnikiem 2 lub 3 wg następujących zasad:

1. W pierwszym podatkowym roku użytkowania środka trwałego od wartości początkowej.

2. W następnych latach od wartości bieżącej a więc od wartości początkowej pomniejszonej o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne ustalonej na początku każdego kolejnego roku użytkowego

3. Począwszy od roku podatkowego (obrotowego), w którym roczna amortyzacja będzie stanowiła niższą kwotę od kwoty wynikającej z zastosowania metody liniowej wg metody liniowej.

Zakupiono środek trwały o wartości początkowej 10000 przewidywany okres użytkowania 10 lat. Oblicz amortyzacje według metody liniowej i degresywnej. Współczynnik podwyższający stawkę podstawową 2.

1. obliczamy kwotę amortyzacji dla metody liniowej

10000*10% =1000

2. dla metody degresywnej - kwota amortyzacji w roku t1= wartość początkowa stawka podwyższona

	umorzenie			amortyzacja
		2000	t1	2000
		1600	t2	1600
		1280	t3	1280
		1024	t4	1024
		1000	t5	1000

Ar. t = wartość bieżąca * stawka= 2*10%

=20%Ar.t₁ =10000*20%=2000

Ar.t₂ = 10000-2000*20%=1600

Ar.t₃= 10000-(2000-1600)*20%=1280

Ar.t₄ = 10000-(2000-1600-1280)*20%=1024

Ar.t₅ = 10000-(2000-1600-1280-1024)*20%= 819

W roku t₅ amortyzacja wyliczona według metody degresywnej jest niższa od amortyzacji liczonej metodą liniową w związku z tym w roku 5 jak tez następnych amortyzacja będzie wynosiła 1000 zł.

PYTANIA NA EGZAMIN

1. Pojęcie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

2. Wycena środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

3. Ewidencja podstawowych prezentacji w sprawozdaniu finansowym.

Wykład II. 16.10.2005r.

Wycena środka trwałego wg ceny rynkowej jeśli uzyskaliśmy go przez darowiznę

Cechą charakterystyczną środka trwałego i wartości niematerialnych i prawnych jest proces umorzenia i amortyzacji wynikające zużywania się środka i wpływu czasu.

Budynki masowe 1,5% - 2,0% maszyny i urządzenia ok. 10% ale może wynosić 25-30%

W załącznikach do usta o podatku dochodowym.

Metody amortyzacji:

- liniowa - systematycznie równe raty

Dla środków o niskiej wartości początkowej (inaczej niskocenne) stosuje się uproszczone metody naliczania amortyzacji.

Wg ustawy o podatku dochodowym - niskocenny to tańszy niż 3,5 tys zł.

Ustawa o rachunkowości nie ustala wartości, pozostawia tą kwestię do decyzji przedsiębiorcy.

Mogą mieć miejsce 3 rozwiązania amortyzacji (amortyzacja środka trwałego niskocennego):

I. nie wprowadzenie środka trwałego do ewidencji bilansowej w tej sytuacji nie wprowadzamy do ewidencji bilansowej, natomiast uwzględniamy w ewidencji pozabilansowej.

W takim przypadku wydatek na zakup środka trwałego może być zarachowany w ciężar kosztów zużycia materiałów (układ rodzajowy) lub też w układ funkcjonalny (5).

r-ek bankowy zużycie materiałów ew.pozabilansowa niskocenny śr.tr.

3.500 (1) 3.500 3.500

1. zakupiono środek trwały za 3.500 zł (cena nabycia)

II. wprowadzenie nabytego składnika do ewidencji bilansowej oraz dokonanie jednorazowej amortyzacji w miesiącu przyjęcia do używania.

r-ek bankowy środki trwałe umorzenie śr. trw. amortyzacja

3.500 (1) 3.500 3.500 (2) 3.500

1. zakupiono środek trwały za 3.500 zł (cena nabycia)

III. wprowadzenie środka trwałego do ewidencji bilansowej i dokonanie odpisów wg zasad ogólnych

r-ek bankowy środki trwałe umorzenie śr. trw. amortyzacja

3.500 (1) 3.500 700 (2) 700 1 rok

700 700 2 rok...

eksploatuje 5 lat

Amortyzacja = (Wp - O)/ t

1. zakupiono środek trwały za 3.500 zł (cena nabycia)

2. amortyzacja miesięczna wg stawki 5 lat eksploatacji 3500/5= 700

Metoda naturalna amortyzacji - polega na tym, że odpis amortyzacji następuje w proporcji do pracy środka trwałego

Wp

A_r = -------- * Praca wykonana

P planowana

Przy zakupie środka trwałego ustalamy jaka będzie planowana produkcja na tym środku trwałym i dzieląc wartość początkową przez planowaną produkcję obliczyć wartość amortyzacji przypadającą na 1 jednostkę produkcji

A = 1000/500 * Wp = 2 na jednostkę

w styczniu wytworzono 10 jednostek a więc amortyzacja 20 zł

w lutym wytworzono 20 jednostek - amortyzacja 40 zł

w marcu wytworzono 30 jednostek - amortyzacja 60 zł

Trwała utrata wartości środka trwałego - zmniejszenie wartości początkowej środka trwałego zachodzi wtedy gdy istnieje duże prawdopodobieństwo że kontrolowany przez jednostkę składnik środków trwałych nie przyniesie w znaczącej części lub całości przewidywanych korzyści ekonomicznych a to z powodu:

- zmiany technologii produkcji

- przeznaczenia do likwidacji np. likwidujemy magazyn

- wycofania z używania

- innych przyczyn: np. utrata wartości handlowej

Uzasadnia to dokonanie odpisu aktualizacyjnego doprowadzającego wartość składnika aktywów wynikającą z ksiąg rachunkowych (wartość początkowa minus dotychczasowe umorzenie) do ceny sprzedaży netto.

Cena sprzedaży jest niższa od wartości księgowej, w sytuacji gdy wartość księgowa netto środka trwałego (wartość początkowa - dotychczasowe umorzenie) jest niższa od ceny sprzedaży nie zachodzi utrata wartości.

Dokonanie tych odpisów jest obowiązkiem ustawowym na koniec roku obrotowego (bilansowego).

Zakładamy, że środek trwały utraciły wartość bowiem cena jego sprzedaży netto bez VAT-u jest niższa od wartości księgowej netto środka trwałego.

1. wartość początkowa środka trwałego - 10.000

2. wartość umorzenia 50% tj. 5.000

3. cena sprzedaży 2000 (jest ona niższa od wartości netto)

4. musimy więc dokonać odpisu aktualizacji na kwotę 3.000,

Aby doprowadzić wartość netto środka trwałego do ceny sprzedaży odpisów tych dokonujemy w ciężar konta „pozostałe koszty operacyjne” w korespondencji bądź:

• z kontem „umorzenie” do którego tworzymy analitykę „odpisy z tytułu trwałej utraty wartości”

• z kontem syntetycznym „odpisy z tytułu trwałej utraty wartości”

środki trwałe umorzenie śr. trw. Pozost .koszty op. Odpisy z tyt. utr. wart.

sp.10000 3000 5000 sp. (1) 3000

3000 (1) 3000

Ewidencja operacji zwiększających stan środków trwałych.

Zakup środka trwałego nie wymagającego montażu, a więc nie przechodzącego przez konto środki trwałe w budowie.

Na zakup środka trwałego Jak też na zakup każdego środka składają się dwa dokumenty:

1. otrzymana faktura VAT od dostawcy

2. dowód przyjęcia środka trwałego na stan OT

Dane faktury:

1. cena nabycia środka trwałego wartość netto FV 10.000

2. VAT 22% - 2.200

3. wartość brutto faktury która stanowi zobowiązanie wobec dostawcy 12.200

Zakładamy, że VAT naliczony podlega odliczeniu od VAT-u należnego płaconego przy sprzedaży produktów wytworzonych przy pomocą tej maszyny.

VAT naliczony przy zakupie stanowi należność od US.

Księgowanie faktury zapisem złożonym (1)

Rozl. z dostaw. Rozl. zakupu

środka trwałego naliczony VAT środki trwałe

12.200 (1) (1a)10.000 (1b) 2.200 (2) 10000

wartość brutto netto

Księgowanie faktury zapisami prostymi

Rozl. z dostaw. Rozl. zakupu

środka trwałego naliczony VAT

12.200 12.200 2.200 2.200

Dowód przyjęcia OT (2)

Rozl. zakupu

środka trwałego środki trwałe

10.000 (2) 10.000

Zakup środka trwałego gdy firma jest podatnikiem VAT

Rozrachunki Rozliczenie zakupu

z dostawcami środka trwałego środki trwałe

Fa VAT OT

wartość brutto wartość netto

roz. z tyt. VAT

VAT naliczony

Księgowanie środka trwałego wymagającego montażu (3)

Faktura za montaż 8.000

Vat 1.760

9.760

Rozl. zakupu

Rozl. z dostaw środka trwałego śr.tr. w budowie naliczony VAT śr. trwały

12.200 (1) 10.000 10.000 (2) 10.000 (1) 2.200

9.760 (3) 8.000 8.000 8.000 18.000(4) (3) 1.760 (4) 18.000

koszty montażu

Po zakończeniu montażu przyjmujemy środek trwały na stan księgowy (4)

W przypadku gdy vat naliczony nie podlega odliczeniu od należnego co oznacza, że służy on produkcji wyrobów zwolnionych przedmiotowo z vat-u. Vat zwiększa cenę nabycia środka trwałego.

Zakup środka trwałego z importu - księgujemy trzy dokumenty

1. Faktura otrzymana od kontrahenta zagranicznego w walucie obcej, którą należy przeliczyć na złotówki wg kursu z dokumentu SAD.

Otrzymano FA za zakupiony środek trwały 4000$ kur wymiany 3 zł za 1$

W księgach rachunkowych zapisy dokonywane są w złotówkach, a więc wartość wynosi 4000 x 3 = 12.000 zł

Rozl. zakupu

Rozl. z dostaw środka trwałego

12.000 (1) 12.000

2. dokumenty odprawy celnej SAD w którym to urząd celny nalicza cło, podatek akcyzowy i VAT

cło - 1000

podatek akcyzowy - 1000

VAT - 2000

4000 Rozl. zakupu Rozl. z US

Rozl. z US środka trwałego z tyt. VAT-u

4.000 (2) 4.000 2.000 (3) 2.000

Z uwagi że importowany środek trwały służy sprzedaży opodatkowanej należy wyksięgować VAT zawarty w SAD na rozrachunki z US.

Cło i akcyza zwiększyły wartość początkową środka trwałego.

3. Wyciąg bankowy potwierdzający zapłatę za środek trwały wg kursu sprzedaży przyjętego w banku obsługującego importera.

Kurs zwiększył się do 3,5 zł za 1 $, zapłacono za dostawę 4.000 x 3,5 = 14.000 zł

R-ek bieżący Rozl. z dostaw

14.000 (4) 14.000

Powstały ujemne różnice kursowe, które zwiększają wartość początkową środka trwałego

14.000 - 12.000 = 2.000, które księgujemy

Rozl. zakupu

Rozl. z dostaw środka trwałego

2.000 (5) 2.000

4. Dowód przyjęcia OT - środek trwały nie wymagający montażu

12.000 + 4.000 - 2.000 + 2.000 = 16.000

Wartość środka trwałego:

1. wartość faktury przeliczonej na złotówki - 12.000

2. ujemne różnice kursowe - 2.000 (gdyby były dodatnie to zwiększają)

3. cło - 1.000

4. akcyza - 1.000 = 16.000

Rozl. zakupu

środka trwałego środki trwałe

16.000 16.000

Otrzymano darowiznę środka trwałego

Darowiznę traktuje się jako przychody przyszłych okresów, wycenia się ją wg ceny sprzedaży takiego samego lub podobnego środka trwałego.

Przychody

przyszłych okres. środki trwałe obrabiarka ( konto analityczne)

10.000 10.000 10.000

Po przyjęciu środka trwałego do używania rozpoczynamy jego amortyzację.

Zakładamy, że stawka roczna wynosi 10%

Ar = 10% x 10.000 = 1.000

Am = 1000/12 = 83,33

umorzenie

środka trwałego amortyzacja

83,33 83,33

Wysokość kwoty amortyzacji przeksięgowujemy z przychodów przyszłych okresów na przychody bieżącego okresu czyli na przychody miesiąca w którym naliczono amortyzację. Jest to wymógł zasady współmierności przychodów z kosztami.

Przych.przyszł.ok. pozostałe przych.operacyjne

83,33 83,33

1. Otrzymana darowizna OT

2. naliczona amortyzacja

3. przeksięgowanie przychodów przyszłych okresów na przychody bieżące.

Ewidencja sprzedaży środka trwałego

Przy sprzedaży środka trwałego księgujemy:

1. Fakturę sprzedaży

Dane faktury:

• FA wystawia zawsze sprzedawca

• Cena sprzedaży środka trwałego bez podatku VAT - wartość netto FA = 20.000 zł

• VAT należny 22% - 4.400 zł

• Wartość brutto = 24.400 zł

pozostałe Rozl. z

przych.operacyjne odbiorcami VAT należny

20.000 24.400 4.400

(zapis złożony - wartość brutto)

24.400 24.400

4.400 4.400 (dwa zapisy proste)

2. dowód wydania środka trwałego

Wz- wyksięgowanie z ewidencji

Środki trwałe umorzenie śr. trw. Pozostałe koszty operacyjne

Sp. 30.000 10.000 (2) 10.000 5.000 Sp. (1) 5.000

20.000 (3) 5.000 (1) (3) 2.000 do tego analityka

Z uwagi na to, iż cena sprzedaży środka trwałego jest niższa od wartości netto środka trwałego musimy dokonać odpisu z tytułu trwałej utraty wartości doprowadzając wartość netto do ceny sprzedaży.

Odpis ten będzie wynosił 5.000 zł

1) dokonanie odpisu aktualizującego

2) przeksięgowanie umorzenia na konto środka trwałego 10.000 zł

3) na koncie środka trwałego powstała wartość netto, którą przeksięgowujemy na konto pozostałe koszty operacyjne, wartość ta wynosi 20.000 zł i równa się cenie sprzedaży

Likwidacja środka trwałego.

Dokonuje się ją w trzech sytuacjach:

1. gdy traci on przydatność gospodarczą, w danym przedsiębiorstwie wówczas wartość netto likwidowanego środka trwałego obciążamy pozostałe koszty operacyjne

2. z tytułu zdarzeń losowych, które spowodowały zniszczenie środka trwałego, wówczas wartością netto obciążamy konto straty nadzwyczajnej

3. gdy w miejsce likwidowanego środka trwałego ma powstać nowy środek - wówczas wartością netto obciążamy konto środki trwałe w budowie

Po zakwalifikowaniu środka trwałego do likwidacji następuje:

1. wyksięgowanie jego z ewidencji bilansowej

2. zaksięgowanie w ewidencji pozabilansowej na konto środka trwałego w likwidacji (jednostronnie)

3. po zakończeniu likwidacji wyksięgowanie środka trwałego z ewidencji pozabilansowej

Jaki środek trwały likwidujemy?

• o wartości początkowej 100.000

• o umorzeniu - 50%

Środki trwałe umorzenie śr. trw. Pozostałe koszty operacyjne

Sp.100.000 50.000 (1) 50.000 50.000 Sp. (2) 50.000

50.000 (2)

analityka konto pozabilansowe

obrabiarka umorzenie obrabiar. Śr.trw.w likwidacji

Sp.100.000 100.000 50.000 50.000 Sp. (1,2) 100.000100.000 (3)

Księgujemy:

1) przeniesienie umorzenia na konto środków trwałych

2) wyksięgowanie wartości netto środka trwałego ( wartość początkowa 100.000 - umorzenie 50.000 = 50.000) w zależności od przyczyny likwidacji księgujemy:

• pozostałe koszty operacyjne

• straty nadzwyczajne

• środki trwałe w budowie

3) po zakończeniu likwidacji wyksięgowujemy z ewidencji pozabilansowej

Zlikwidowano środek trwały na skutek pożaru, odzyskano złom

Zyski nadzwyczajne materiały kasa

1.000 1.000 1.000 1.000

Darowizna traktowana jest na równi ze sprzedażą

W związku z tym darczyńca musi wystawić fakturę wewnętrzną, a w niej VAT należny do US. Vat oblicza się od ceny sprzedaży takiego samego lub podobnego środka trwałego a więc od ceny innej niż wartość środka trwałego.

Wartość początkowa -100.000

Umorzenie - 20.000

Wartość netto 80.000

Środki trwałe umorzenie śr. trw. Pozostałe koszty operacyjne

Sp.100.000 20.000 (1) 20.000 20.000 Sp. (2) 80.000

80.000 (2) do tego analityka

Środek trwały należy księgować tak jak sprzedany

1. przeniesienie umorzenia

2. wyksięgowanie środka trwałego wartość netto w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych

Cena sprzedaży wynosi 85.000 x 22% = 18.700

Roz. z US z tyt. VAT Pozostałe koszty

18.700 18.700

Wykład III 30.10.05

Istota ewidencji - wycena zapasów

Zapasy - obejmują:

• materiały

• produkty gotowe

• półprodukty

• produkcją w toku

• towary

Materiały - to różnego rodzaju artykuły, które jednostka nabywa lub wyjątkowo wytwarza we własnym zakresie (opakowania) z przeznaczeniem na własne potrzeby.

Materiały służą do:

• wytworzenia produktów i są to surowce i materiały podstawowe przenoszące swoją istotę na nowy produkt

• materiały pomocnicze, które nadają wyrobom pewne cechy (np.: lakierowanie obuwia) lub przyśpiesza proces produkcji, służą do konserwacji maszyn i urządzeń

• na cele ogólne czyli zużyte materiały biurowe, czystościowe, paliwa i smary, różne nośniki energii.

Produkty gotowe - wytwarzane przez jednostkę artykuły nadające się do sprzedaży dla odbiorców zewnętrznych

Półprodukty - wytworzone przez jednostkę wyroby, które przeszły określone fazy produkcji i przeznaczone są do montażu lub przerobu w dalszych fazach. Mogą być magazynowane.

Produkcja w toku - produkty rozpoczęte znajdujące się w określonej fazie produkcji.

Towary - nabyte przez jednostkę artykuły do odsprzedaży.

Materiały stanowią różnorodną grupę obejmującą:

• materiały podstawowe

• materiały pomocnicze

• paliwa i smary

• części zamienne maszyn i urządzeń oraz środków transportu (służące do remontu)

• odpady czyli materiały niepełnowartościowe odzyskane z produkcji, budowy lub rozbiórki środków trwałych, które nie nadają się do wykorzystania w danym przedsiębiorstwie i są odsprzedawane

• opakowania, ale nie należące do materiałów podstawowych.

Opakowanie do materiałów podstawowych to te bez których produkt nie będzie istniał np. tuba do pasty

Z punktu widzenia przydatności materiałów dzielimy je na:

1. Zapasy prawidłowe czyli te które zapewniają ciągłość produkcji, sezonowe i rezerwowe

2. zapasy nieprawidłowe - nadmierne, zbędne, niepełnowartościowe

W zależności od stosowanej przez jednostkę metody ich ewidencji bilansowej wyróżnia się:

• materiały objęte ewidencją podczas składowania, są ewidencjonowane na koncie 310 „materiały”

1. przyjęcie na stan zakupionych materiałów wg powyższej ewidencji wygląda jak poniżej (dowód PZ - przyjęcie z zewnątrz)

2. wydanie do zużycia na potrzeby jednostki (RW) będą księgowane

Rozli zakup.mater. 310 materiały zużycie materiałów

10.000 (1) 10.000 5.000 (2) 5.000

PZ RW

490 koszty 501 koszty prod.podst. koszty zarządu koszty sprzedaży

2.000 2.000 1.000 2.000

1.000

2.000

• materiały nie objęte ewidencją podczas składowania co oznacza, że zakupione materiały księgowane sa od razu w ciężar konta zużycia materiałów,

W tej sytuacji na koniec roku obrotowego dokonuje się inwentaryzacji i koryguje koszty zużytych materiałów o te materiały, które nie zostały zużyte wyksięgowując je tylko na dzień z konta zużycie materiałów na konto materiały tylko na moment bilansowy. Na początek następnego roku przeksięgowuje się je na konto zużycie materiałów.

Rozli. zakup.mater.			Materiały				zużycie materiałów
	10.000 (1)		(2) 2000				(1)10.000	2000 (2)
								8000 Sk
					Wynik finansowy
					8000
kolejny rok				2000			2000
					3)

1. zaksięgowanie w ciężar konta materiałów zakupionych 10.000 zł

2. weryfikacja kosztów zużycia materiałów o tę ich część która do końca roku obrachunkowego nie zostanie zużyta

Po przeprowadzeniu inwentaryzacji okazuje się, że w magazynie istnieją materiały na kwotę 2.000 zł

3. przeksięgowanie materiałów na początek następnego roku w ciężar konta zużycie materiałów

Spośród materiałów objętych ewidencją bilansową wyróżnia się kolejne dwie grupy:

1. materiały w drodze czyli materiały zafakturowane przez dostawcę lecz nie przyjęte przez jednostkę do magazynu

w tym przypadku faktura dokumentująca zakup materiałów wyprzedza dostawę i dlatego wartość materiałów w cenach wykazanych w fakturze ujmuje się na koncie rozliczenia zakupu po stronie Dt i umieszcza się w bilansie w aktywach w pozycji materiały lub nowej pozycji materiały w drodze.

2. materiały w magazynie jednostki lub przechowywane przejściowo w innych magazynach

Wycena materiałów

1. w księgach rachunkowych

2. na dzień bilansowy

Podstawą wyceny przychodów jak też rozchodów mogą być:

• cena zakupu czyli cena pochodząca z faktury dostawcy bez podatku VAT

• cena nabycia to cena zakupu plus koszty zakupu czyli załadunku, wyładunku, rozładunku, transportu, ubezpieczenia podczas transportu

Koszty wytworzenia jeśli są to materiały wytworzone we własnym zakresie np. pokrowce do gitary.

- w cenach przyjętych do ewidencji różnych od cen zakupu z równoczesnym ujmowaniem różnic między rzeczywistą ceną zakupu, a przyjętą stałą ceną ewidencyjną

W sytuacji gdy materiały wycenione są w cenie zakupu koszty zakupu w całości obciążają zużyte materiały.

Jeżeli materiały wycenione w cenie nabycia to koszty zakupu są księgowane na koncie rozliczenia międzyokresowego kosztów i rozliczenie na koniec każdego miesiąca na tę część, która dotyczy zużytych materiałów i tę która dotyczy zapasów. Ta część kosztów, która dotyczy zapasów (stanowi saldo Dt konta rozliczenia międzyokresowego kosztów), które to saldo na koniec roku jest dodawane do salda konta materiały.

Cena nabycia = cena zakupu + koszty cena zakupu = cena nabycia - koszty

Wycena przychodów i rozchodów materiałów w cenie zakupu(czyli w cenie pochodzącej z faktury dostawcy):

Na zakup materiałów (przychód) składają się dwa dokumenty:

• FA dostawcy

• Dowód PZ (przyjęcie z zewnątrz)

Dane Faktury:

• wartość netto (ilość kupowanego materiału x cena bez VAT) 100 x 100 = 10.000

• VAT 22% x 10.000 = 2.200

• wartość brutto FA = 12.200 (do zapłaty)

1) FA - I dostawa materiałów A 12.200

2) PZ 10.000 przez ewidencję magazynową

3) II dostawa materiałów A wartość netto FA 20x 110 = 2.200

VAT 22% x 2.200 = 484

wartość brutto = 2.684

4) PZ 2.200

5) III dostawa materiałów A wartość netto FA 10x 120 = 1.200

VAT 22% x 1.200 = 264

wartość brutto = 1.464

6) PZ 1.200

Rozrach. z dost. Rozl. zakupu mater. Materiały

12.200 (1) 10.000 10.000 (2) 10.000 12200 (7

2.684 (3) 2.200 2.200 (4) 2.200 12400 (7

1.464 (5) 1.200 1.200 (6) 1.200 12368 (7

12250 (7

VAT naliczony

(1) 2.200

(3) 484

(5) 264

Rozchód materiałów

Do produkcji wydano z magazynu 120 jednostek materiału A

Oblicz wartość tego rozchodu wg metody:

a) FIFO - pierwsze przyszło na stan pierwsze wyszło do produkcji

100 x 100 = 10.000

20 x 110 = 2.200

12.200

b) LIFO - ostatnie przyszło pierwsze wyszło

10 x 120 = 1.200

20 x 110 = 2.200

90 x 100 = 9.000

12.400

c) wg cen przeciętnych, którą obliczamy dzieląc sumę wartości poszczególnych dostaw przez sumę ilości ze wszystkich dostaw.

10.000 + 2.200 + 1.200 = 13.400

100 + 20 + 10 = 130 = 103,08 103,08 x 120 = 12.368

d) wg szczegółowej identyfikacji do produkcji poszło:

analityka

5 szt. x 120 = 600 materiały zużycie materiałów

15 x 110 = 1.650 I 100x100 12.200 (a) 7) 12.200

100 x 100 = 10.000 II 20x110 12.400 (b) 7) 12.400

12.250 III 10x120 12.368 (c) 7) 12.368

12.250 (d) 7) 12.250

Pytania na egzamin

Metody wyceny obrotu materiałowego

Odp. Przyjęcie/wydanie w cenach zakupu

Przyjęcie/wydanie w cenach nabycia

Przyjęcie/wydanie w cenach stałych ewidencyjnych

Ceny rzeczywiste - koszty wytwarzania

Metody zużycia materiałów

Odp. FIFO, LIFO, ceny przeciętne, wg szczegółowej identyfikacji

Kiedy są stosowane w/w metody zużycia materiałów

Odp. Są stosowane do wyceny zużycia materiały gdy wg Pz na stan przyjmujemy materiały w rzeczywistej cenie zakupu (dostawy mają różne ceny)

Wycena materiałów w stałych cenach ewidencyjnych różnych od rzeczywistych cen zakupu.

Jeżeli do wyceny materiałów Pz i rozchodu wewnętrznego RW przyjmujemy stałe ceny ewidencyjne

Materiały:

• Dt - Pz w stałych cenach ewidencyjnych

• Ct - Rw w stałych cenach ewidencyjnych

Materiały:

• Dt - Pz według ceny rzeczywistej

• Ct - Rw według ceny rzeczywistej metodą: FIFO, LIFO, ...

1. w rzeczywistych cenach zakupu jeżeli do wyceny materiałów Pz i rozchodu wewnętrznego przyjmujemy w rzeczywistych cenach.

Stała ewidencyjna cena to taka, którą przedsiębiorstwo wybiera na początku roku obrotowego do wyceny materiałów.

Cena ta może się opierać o cenę zakupu z ostatniej dostawy plus przewidywany procent inflacji.

- ceny najczęściej występującej w ubiegłym roku

102 zł przyjmujemy stałą cenę zakupu

Nr dostawy	Wartość w stałej cenie ewidencyjnej	Wartość w rzeczywistej cenie nabycia	Odchylenia od cen ewidencyjnych
I	100x102 = 10 200	100 x 100 = 10 000	100 x 2 = - 200 ct
II	20 x 102 = 2 040	20 x 110 = 2 200	20 x 8 =160 dt
III	10 x 102 = 1 020	10 x 120 = 1 200	10 x 18 = 180 dt

Różnica między wartością dostawy w stałych cenach ewidencyjnych oraz w rzeczywistych cenach zakupu pochodzących z faktury stanowi odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów.

Mogą mieć one charakter Dt gdy stała cena ewidencyjna jest niższa od rzeczywistej ceny zakupu dot. dostawy II i III lub charakter Ct gdy stała cena ewidencyjna jest wyższa od rzeczywistej ceny zakupu dot. dostawy I.

Odchylenia nie występują gdy stała cena ewidencyjna jest równa cenie rzeczywistej.

Przykład ewidencji rozliczeń

Rozrach. z dost. Rozli.zakupu Materiały VAT odchylenia

I 12 200 (1) 10 000 10 200 (2) 10 200 (1) 2 200 200(3

(3) 200

II 2 684 (1) 2 200 2 040 (2) 2 040 (1) 484 (3) 160

160 (3)

III 1 464 (1) 1 200 1 020 (2) 1 020 (1) 264 (3) 180

180 (3)

12 240

I dostawa Fa 10 000 II dostawa 2 200 III dostawa 1 200

VAT 2 200 484 264

12 200 2 684 1 464

Pz 100 x 102 = 10 200 20 x 102 = 2 040 10 x 102 = 1 020

Pytania na egzamin

Oblicz rzeczywistą cenę nabycia

Stała cena ewidencyjna 10200

Odchylenie ct 200 (odejmuje się, Dt dodaje)

Koszty 1000

Cena zakupu 10200 - 200(odchylenia ct, dt się dodaje) + 1000(koszty) = 11000 (cena nabycia)

Cena nabycia - koszty = cena zakupu

Cena zakupu ±OCEM _Dt^Ct

OCEM Ct - cena ewidencyjna niższa od ceny zakupu

Dt - cena ewidencyjna wyższa od ceny zakupu

Wydano do produkcji

RW 120 x 102 = 12 240

Ct materiały 12 240 dt zużycie materiałów

Zużycie materiałów w stałych cenach ewidencyjnych należy doprowadzić do zużycia rzeczywistej ceny zakupu

Aby obliczyć odchylenie przypadające na zużycie materiałów należy:

1. obliczyć wskaźnik narzutu odchyleń

2. kwotę odchyleń

Wskaźnik narzutu odchyleń = (odchylenia na początek okresu ±odchylenia bieżące)

stan materiałów tj. sald dt konta materiały

• sk odchyleń CT

+ sk odchyleń DT

W no = (340-200) / 13260x100 = 1,1%

Kwota odchyleń przypadająca na zużyte materiały wynosi Wno x wartość rozchodu = 1% x 12240 = 122,40

Ct odchylenia 122,40 dt zużycie materiałów

Zużycie materiałów w stałych cenach ewidencyjnych wynosi 12240 a w rzeczywistej cenie zakupu wynosi stała cena plus odchylenie dt = 12 240 +122,40 = 12 362,40

Wykład IV 13.11.05

Rozliczenie kosztów zakupu.

Koszty zakupu mogą obejmować:

1. koszty transportu

2. koszty załadunku

3. koszty wyładunku

4. ubezpieczenie podczas transportu

W sytuacji, gdy koszty te z okresu na okres kształtują się na podobnym poziomie można je wliczać na bieżąco w koszty działalności danego okresu. Gdy jednak poziom kosztów jest wysoki i ulega wahaniom jednostki gospodarcze wykorzystują możliwość rozliczania ich w czasie w celu równomiernego obciążania kosztów działalności.

Aby rozliczyć koszty zakupu na:

1. wydane materiały do zużycia

2. sprzedane

3. przekazane w formie darowizny

Należy obliczyć:

1. wskaźnik narzutu kosztów zakupu

2. koszty zakupu przypadające na rozchodowane materiały

koszty zakupu na początek okresu + koszty zakupu bieżącego okresu

strona debet konta materiały

W_NKZ:

Wskaźnik narzutu kosztów zakupu =

Koszty zakupu obciążające poszczególne

kierunki rozchodu materiałów = Wnkz * rozchodowane materiały

Księgowania kosztów zakupu:

1. faktura za koszty transportu wystawiana przez firmę transportową (wartość netto faktury, VAT, wartość brutto).

Faktura VAT za transport:

- wartość netto 10000

- VAT 22% 2200

- wartość brutto 12200

2. Przeksięgowanie kosztów transportu w ciężar konta usługi obce „4”

3.  Przeksięgowanie kosztów transportu do rozliczenia w czasie

Do przejścia z rozliczeń „4” na inne układy „rozliczenie kosztów rodzajowych 490”

4. Zaliczenie części kosztów transportu rozliczanych w czasie w koszty bieżącego okresu

	rozlicz. z dostawcami			rozliczenie zakupu, usług			rozlicz. kosztów rodzajowych
		12200	1) 1)	10000	10000	2)		10000	3)
	VAT naliczony			usługi obce			rozlicz. miedzyokres. kosztów zakupu
1)	2200		2)	10000		3)	10000	5000	4)
	koszty działaln. podst.			wartość sprzed. mat.
4a)	3000		4b)	2000

Funkcjonowanie konta rozliczenie zakupu materiałów - służy do rozliczenia zakupu materiałów polega na porównaniu faktury z PZ i wyksięgowaniu różnic, które mogą dotyczyć:

rozliczenie zakupu mat.
Fa w cenie nabycia (cena nabycia = c. zakupu + koszty zakupu)	PZ w stałych cenach ewidencyjnych

• odchyleń od cen ewidencyjnych (jeżeli PZ są wyceniane w stałych cenach ewidencyjnych)

• kosztów zakupu gdy Fa zakupu jest wystawiona w cenie nabycia (PZ w stałych cenach ewidencyjnych)

• różnic ilościowych lub wartościowych miedzy Fa i PZ które należy wyjaśnić i wyksięgować (ilość inna iż uzgodniona w umowie, inna cena niż uzgodniona w umowie)

Konto rozliczenie zakupu materiałów może wykazywać jedno saldo Dt. lub Ct., dwa salda Dt. oraz Ct. , lub nie wykazywać salda w ogóle.

Wykazuje saldo Dt, gdy z danej dostawy otrzymujemy fakturę a do zamknięcia roku obrotowego nie otrzymaliśmy dowodu przyjęcia Pz.

Salda Dt wykazują konta aktywne, co oznacza, że w tej sytuacji konto rozliczenie zakupu materiałów jest kontem aktywnym.

Saldo Dt tego konta zostanie wpisane do bilansu zamknięcia w aktywach w pozycji materiały (materiały na składzie i materiały w drodze łącznie), w informacji dodatkowej do sprawozdania należy napisać w poz. materiały 15 000 w tym 10 000 to materiały w drodze lub umieszczamy je w odrębnej pozycji jako materiały w drodze.

Saldo, Ct. Na koncie rozliczenie zakupu materiałów oznacza że z II dostawy otrzymaliśmy materiały a nie nadeszła jeszcze faktura . Saldo Ct oznacza, że te dostawy są nie fakturowane.

Jeżeli dwie dostawy są nierozliczone konto rozliczenia kosztów zakupu materiałów zamyka się dwoma saldami. Aby zamknąć konto należy zsumować obroty, a następnie saldo Dt zapisać po str. Ct, a Ct po Dt

	rozlicz. zakupu mater.
	10000	0
	0	20000
obrót	10000	20000	obrót
Sk.Ct.	20000	10000	Sk.Dt.
	30000	30000
	zbilansowane saldami

Rozliczenie zakupu			Rozliczenie zakupu
materiałów			materiałów
I Fa 10000				20000 Pz
	10000 Sk Dt		Sk Ct 20000

Konto wykazując saldo Ct. zachowuje się jak pasywne. Saldo na koniec roku przenosimy do bilansu w pasywach w pozycji zobowiązania z tytułu usług i dostaw informując, że w tej pozycji 20000to dostawa nie fakturowana. Można dopisać pozycje nie fakturowane i nie trzeba pisać dodatkowej informacji.

Wycena zapasów materiałów na dzień bilansowy.

Przy tej wycenie należy po pierwsze uwzględnić zmniejszenie wartości użytkowej materiałów, (a informacje taką uzyskujemy podczas inwentaryzacji) część, bowiem znajdujących się w jednostce na dzień bilansowy materiałów mogła utracić wymagane dla nich cechy użytkowe ulegając uszkodzeniu, zniszczeniu, zepsuciu, przeterminowaniu lub stała się zbędna.

Konieczne, zatem staje się dokonanie odpowiedniego odpisu aktualizującego doprowadzając wartość bilansową zapasu materiałów do cen sprzedaży netto, (jeżeli będą one mogły być sprzedane), lub też w całości wyksięgować z ewidencji.

Odpisu aktualizującego dokonujemy następująco: Ct. konto 34 (zespół „3”)odpisy aktualizujące wartość materiałów, Dt. pozostałe koszty operacyjne.

Materiały do bilansu wyceniamy według cen nabycia lub kosztów wytworzenia nie wyższych jednak od cen ich sprzedaży netto na dzień bilansowy.

Np. jeżeli cena nabycia materiałów wynosiła 8 zł. a cena sprzedaży tego materiału na dzień bilansowy 5 zł. To do bilansu wycena jest według ceny sprzedaży (5zł). Gdy zaś cena nabycia jest niższa od ceny sprzedaży to według ceny nabycia.

Klasyfikacja kosztów i przychodów.

Wszystkie koszty i przychody kształtujące wynik finansowy brutto przedsiębiorstwa zestawione są na koniec każdego roku obrotowego w sprawozdaniu finansowym - w rachunku zysków i strat. Symetryczny układ kosztów i przychodów pozwala na wyodrębnienie następujących wyników cząstkowych kształtujących wynik ogólny:

1. wynik na sprzedaży (zysk lub strata)

2. wynik na pozostałej działalności operacyjnej (różnica między pozostałymi przychodami operacyjnymi a pozostałymi kosztami operacyjnymi) w rachunku kalkulacyjnym G - H

3. wynik na operacjach finansowych (przychody finansowe - koszty finansowe)

4. wynik zdarzeń nadzwyczajnych

• zyski nadzwyczajne - odszkodowania z zakładu ubezpieczeń, odzyski materiałowe

• straty nadzwyczajne - to „koszty” zniszczonych podczas zdarzeń losowych składników majątku.

1. podatek dochodowy ( - )

Suma powyższych składników daje zysk netto (wyniki ujemne odejmujemy, dodatnie dodajemy, podatek dochodowy - odejmujemy).

Struktura wyniku finansowego poszczególne wyniki do wyniku ogólnego *100%

Jeżeli do wyniku na sprzedaży w obu wariantach dodajemy pozostałe przychody operacyjne, odejmujemy koszty operacyjne, otrzymujemy wynik na działalności operacyjnej.

Pozostałe koszty operacyjne to wartość netto sprzedawanych środków trwałych do wartości niematerialnych spowodowanych zdarzeniami gospodarczymi.

Pozostałe przychody to otrzymane darowizn, przychody ze sprzedaży środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych spisanie w ciężar

Odpisy z powodu trwałej utraty wartości - koszty pozostałej działalności

Pozostałe przychody z tytułu dotacji subwencji i z tytułu działalności socjalnej (ze sprzedaży obiadów)

Koszty pozostałe to koszty obiadów, hoteli (socjalnych).

Jeżeli do wyniku na działalności operacyjnej dodamy przychody finansowe a odejmiemy koszty finansowe uzyskamy wynik na działalności gospodarczej.

Przychody finansowe to:

• dywidendy i udziały w zyskach od nabytych udziałów i akcji,

• odsetki,

• zysk ze zbycia papierów wartościowych, (cena sprzedaży jest wyższa od ceny zakupu)

• aktualizacja wartości aktywów trwałych.

Koszty finansowe to:

1. odsetki (od zaciągniętych kredytów, pożyczek, wyemitowanych papierów dłużnych od zobowiązań przedterminowych, od weksli własnych)

2. strata ze zbycia papierów wartościowych (cena sprzedaży niższa od ceny zakupu)

3. odpisy aktualizujące wartość papierów wartościowych.

Jeżeli do wyniku na działalności gospodarczej dodamy zyski nadzwyczajne a odejmiemy straty nadzwyczajne otrzymamy zysk brutto (na całokształcie działalności).

Jeżeli od zysku brutto odejmiemy podatek dochodowy oraz pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku otrzymujemy zysk netto.

Podatek dochodowy składa się z:

1. zaliczki na podatek dochodowy liczonej według podstawy opodatkowania różnej od wyniku brutto

2. rezerwy na podatek dochodowy

3. aktywów z tytułu odroczonego podatku

Nie można sumować następujących wyników

- wynik na sprzedaży do wyniku na działalności operacyjnej, do wyniku na działalności gospodarczej, do wyniku brutto i wyniku netto gdyż są one zawarte i się dublują .

Najważniejszym wynikiem w strukturze wyniku finansowego ma wynik na sprzedaży (produktów, towarów, usług).

Na wynik na sprzedaży składa się:

- wynik na sprzedaży produktów

- wynik na sprzedaży towarów

- wynik na sprzedaży usług

Wynik na sprzedaży produktów obliczamy następująco:

Wariant kalkulacyjny	Wariant porównawczy
Przychody ze sprzedaży produktów - koszt wytworzenia sprzedanych produktów = wynik brutto na sprzedaży (1) - koszty sprzedaży - koszty zarządu = wynik na sprzedaży (2)	Przychody ze sprzedaży produktów - koszty układu rodzajowego: amortyzacje, zużycie materiałów i energii, usługi obce, podatek i opłaty, wynagrodzenia, ubezpieczenia i inne świadczenia, pozostałe koszty = wynik na sprzedaży (koszty w układzie rodzajowym zawierają zarówno koszty wytwarzania jak też sprzedaży i zarządu, lecz nie są wyraźnie wyeksponowane)

W rachunku kalkulacyjnym obliczamy wynik na sprzedaży dwupoziomowo.

Wariant kalkulacyjny i porównawczy rachunku kosztów różni sposób prezentacji kosztu własnego sprzedaży.

W wariancie kalkulacyjnym ten koszt jest wyrażony za pomocą trzech pozycji:

- koszt wytworzenia sprzedanych produktów

- koszt sprzedaży }koszt własny sprzedaży

- koszty zarządu

W rachunku porównawczym ten koszt ujęty jest w układzie rodzajowym.

Wynik na sprzedaży towarów obliczamy:

przychody ze sprzedaży towarów minus wartość sprzedanych towarów w cenie nabycia lub zakupu.

W obu wariantach liczy się go jednakowo. Jeżeli przedsiębiorstwo świadczy usługi a one są rodzajem produktu wynik na sprzedaży liczy się jak w pierwszym przypadku.

---