19. Zależności pomiędzy współczynnikami bezpieczeństwa.

Ogólna zależność:

Dla zębów prostych w przeciętnych warunkach wykonania:

Stosunek tych współczynników zależy od:

• Właściwości mechanicznych materiału wyrażających się stosunkiem wytrzymałości zmęczeniowej na złamanie do wytrzymałości na naciski Z_z1:k_z1

• Liczby zębów z₁, od której zależą współczynniki ujęte w drugim członie równania

• Przełożenia u

Wpływ liczby zębów w zębniku z_n1 na wartość współczynnika bezpieczeństwa na złamanie X_z i naciski X_p:

W praktyce dąży się do uzyskania stosunku X_z:X_p w zakresie od 1,5 do 2,5 w zależności od charakteru obciążenia. W przypadku obciążeń udarowych stosuje się górne wartości. W przypadku gdy współczynnik X_z okaże się zbyt mały nastąpi nagłe złamanie zęba i przekładnia natychmiast zostanie wyłączona z ruchu. Natomiast w przypadku gdy wystąpi zniszczenie powierzchni i pojawią się jamy pittingowe przekładnia może jeszcze długi czas pracować co ułatwia zaplanowanie wymiany. W przypadku powierzchni utwardzanych tj gdy k_z jest duże, trzeba stosować małą liczbę zębów z₁ aby uzyskać wymaganą wartość stosunku X_z:X_p, natomiast w przypadku stali ulepszanych gdy k_z jest małe w porównani z Z_z można stosować duże liczby zębów z₁ dzięki czemu znacznie podwyższy się wytrzymałość na naciski, obniżając niepotrzebnie duży zapas bezpieczeństwa na złamanie.

20. Rozkład przełożenia na stopnie

Całkowite przełożenie przekładni jest dane w założeniach projektowych. Ze względów wytrzymałościowych korzystnie jest, aby liczby zębów współpracujących kół, były względem siebie liczbami pierwszymi (tj nie miały wspólnych podzielników). Do konstruktora należy określenie optymalnej liczby stopni i optymalny rozkład przełożenia na poszczególne stopnie. Objętość zębnika zależy od:

• Momentu obrotowego M₁

• Przełożenia danego stopnia u₁

• Wytrzymałości materiału na naciski

• Geometrii zazębienia

Wykres rozkładu przełożenia na poszczególne stopnie ze względu na minimum momentu bezwładności.

21. Dobór liczby zębów:

Ogólnie:

Graniczna liczba zębów wyznaczana jest z zależności:

gdzie α₀ to kąt przyporu.

Inna zależność określająca liczbę zębów to:

gdzie d - średnica koła podziałowego, m - moduł

Dobór liczby zębów zębnika: (nie wiem czy to o to chodziło)

Liczba zębów wpływa w istotny sposób na wskaźniki wytrzymałościowe na zginanie i na naciski. Na rysunku przedstawiono zależność pomiędzy optymalną liczbą zębów w przekroju normalnym z_n a właściwościami materiału wyrażającymi się stosunkiem wytrzymałości zęba przy zginaniu Z_z do wytrzymałości zęba na naciski k_z. Wpływ na liczbę zębów ma również przełożenie u.

Rzeczywista liczba zębów może być wyznaczona za pomocą przybliżonego wzoru:

Liczba zębów koła z₂ wynika w szczególności z obliczonej liczby zębów zębnika z₁ oraz obranego przełożenia u₁ rozpatrywanego stopnia.

22. Dobór względnej szerokości zębnika:

23. Dobór współczynnika korelacji kół:

26. Przełożenie bazowe i sprawność bazowa:

Przełożenie bazowe określa stosunek prędkości obrotowych wałów n₁ i n₂ przy nieruchomym jarzmie (n_h=0):

Sprawność bazowa to stosunek mocy wyjściowej N₂ ze znakiem ujemnym do mocy wejściowej N₁ lub wartością bezwzględną tego stosunku przy nieruchomym jarzmie (n_h=0):

---