Dowody.

Dowód → każdy dopuszczalny przez prawo dowodówe środek służący do ustalenia okoliczności mających znaczenie w przedmiocie procesu. W naszym procesie karnym nie ma zamkniętego katalogu dowodów. Podaje się przykładowo rodzaje dowodów, ale jak nie ma zakazu przeprowadzania dowodu to każdy sposób pozwalający na wyjaśnienie okoliczności w sprawie jest dopuszczalny. Ten katalog jest otwarty. Dowód w procesie karnym ma różne znaczenie, dowody są w różnych aspektach, powiemy o kilku najważniejszych.

1. Źródło dowodówe - źródło z którego płynie informacja o dowodzie, jest to nośnik informacji. Tym nośnikiem może być człowiek(osobowe źródła dowodówe), rzecz(rzeczowe źródła dowodówe), czy np. dokument.

2. Dowód z jako środek dowodówy - informacja, która jest uzyskiwana z danego źródła. Informacje z osobowego źródła dowodówego jako dowód w sprawie to np. wyjaśnienia oskarżonego, zeznania świadka, opiniowanie przez biegłego. Biegły jest źródłem dowodówym, a jego opinia jest środkiem dowodówym

3. Czynność dowodówa - okazanie

4. Sposób przeprowadzenia dowodu - np. przesłuchanie oskarżonego, świadka(osobowe źródła dowodówe), odczytanie(dokument)

5. Udowodnienie - dowód procesu myślowego - twarde dowody, które w sposób pewny wskazują, że tak jest, a nie inaczej. Pojęcie udowodnienia jest istotne - art 5 KPK. Można skazać oskarżonego tylko w razie udowodnienia mu winy. Kiedy dochodzi do udowodnienia winy z punktu widzenia procesu myślowego? Udowodnienie to subiektywne przekonanie sądu, że dany fakt miał miejsce. Przekonanie musi oznaczać, że nie ma możliwości przyjęcia innego faktu, jest nierealne, aby inny fakt mógł mieć miejsce. O udowodnieni umówimy też w znaczeniu obiektywnej przekonywalności, tzn z punktu widzenia zewnętrznego obserwatora, wniosek o tym fakcie jest również pewny, każdy kto dokonywałby oceny, doszedłby to tego samego wniosku, że tak rzeczywiście było. W naszym systemie procesowym, udowodnienie, czyli ocena dowodów jako podstawa do pewnych ustaleń faktycznych jest kontrolowalna(art 7 KPK). Kontrolę sposób u przeprowadzenia procesu myśliwego weryfikuje sad odwoławczy na żądanie strony. Art 7 jest przedstawia kryteria oceny dowodów. Subiektywna pewność sądu musi opierać się na przesłankach - logiczność, zgodność z doświadczeniem życiowym i zasadami współżycia społecznego.

6. Uprawdopodobnienie - art 249 KPK. Środki zapobiegawcze można stosować, gdy zebrane dowody wskazują, że oskarżony popełnił przestępstwo. Uprawdopodobnienie oznacza pewien stopień przekonania o zaistnieniu danego faktu, nie jest wymagana pewność. Ustawodawca zwiększa ten stopień uprawdopodobnienia w zależności od etapu postępowania czy czynności procesowej. Aby kogoś zatrzymać, musi istnieć subiektywnie przypuszczenie uzasadnione. Żeby wszcząć postępowanie, ustawodawca mówi, że musi istnieć uzasadnione podejrzenie(już nie przypuszczenie), czyli wyższy stopień prawdopodobieństwa. Środek zapobiegawczy - wysokie prawdopodobieństwo, graniczenie z pewnością.

Podział dowodów:

1. Bezpośrednie

2. Pośrednie

W języku prawniczym używamy czegoś takiego jak poszlaka, proces poszlakowy, oznacza to, że nie było dowodów bezpośrednich. Ten podział dowodów odnosi się do sprawstwa.

Dowód bezpośredni wskazuje na sprawstwo wprost, np. naoczny świadek znaczenia, a pośredni to taki, który nie wskazuje wprost na fakt główny, ale jest związany z tym faktem głównym, ale jest związany z nim, że w procesie rozumowania, może dać podstawy do stwierdzenia tego faktu głównego - np. odciski palców na miejscu zdarzenia. Żeby ustalić sprawstwo na podstawie dowodu pośredniego, jednej poszlaki to za mało, ale jak np. jest ich kilka, np. odciski palców z miejsca zdarzenia, ale i odciski palców na narzędziu zbrodni, ale i może być kolejna poszlaka jak np. brak alibi, czy też motyw.

Podział dowodów:

1. Pierwotne

2. Pochodne(wtórne)

Podział związany z zasadą bezpośredniości(dyrektywa pozwalająca ustalić prawdę).

Dowód pierwotny to ten, który jest najbliżej faktu głównego, natomiast dowód pochodny jest oddalony od faktu głównego pośrednimi okolicznościami, np. świadek ze słyszenia,

z relacji(pochodny), świadek naoczny(pierwotny). Głównie powinniśmy opierać się na dowodach pierwotnych, niż na dowodach wtórnych. Zeznanie świadka w procesie karnym - pierwotny, protokół przesłuchania świadka z procesu przygotowawczego - pochodny. Niektóre dowody ze swej natury mają charakter pochodny - np. dowód z opinii biegłego. Bo biegły gdyby był naocznym świadkiem, to nie były „czysty” i miałby swoją wizję.

Podział dowodów:

1. Ścisłe

2. Swobodne

Dowody ścisłe - dowody przeprowadzone zgodnie z regułami prawa dowodówego, w sposób sformalizowany. Ustawa wymaga, żeby obalenie domniemania niewinności nastąpiło na podstawie dowodów przewidzianych w sposób wskazany w KPK w danej procedurze.

Dowody swobodne - nie wiążą się z kwestią obalenia domniemania niewinności, np. jest przeprowadzany w przypadkach incydentalnych, np. świadek był chory..........uzupełnić.
Okoliczności na korzyść oskarżonego nie muszą być przeprowadzane ściśle. Dowody swobodne nie mają określonych reguł przeprowadzania.

Zakaz dowodówy

W doktrynie z uwagi na zasięg zakazu dowodówego wprowadza się podział na zakazy dowodówe o charakterze bezwzględnym i zakazy dowodówe o charakterze względnym. Te zakazy o charakterze bezwzględnym mogą być zupełne(nie wolno w ogóle) i niezupełne(z pewnego źródła nie można skorzystać, ale tą samą okoliczność można ustalić na podstawie innego źródła).

Jeśli świadek odmówi składania zeznań - zakaz dowodówy bezwzględny - nie wolno przesłuchać go, ale jeśli np. koleżance opowiedział wcześniej informacje, to można wezwać koleżankę do przesłuchania jako świadka - to jest zakaz wówczas dowodówy względny.

Zakaz dowodówy bezwzględny zupełne - tajemnica narady sędziowskiej - nie można przesłuchać sędziów, protokolanta, ani osoby, której sędzia coś powiedział.

Zakaz dowodówy bezwzględny zupełny - art 8 paragraf 2 - tzw. związanie sądu karnego konstytutywnym rozstrzygnięciem innego sądu, np. zakaz dowodzenia, że dany wyrok rozwodowy jest nieprawdziwy i go nie ma.

Zakaz dowodówy bezwzględny niezupełny - zakaz korzystania z danego źródła, ale wiedza płynąca z tego źródła, może być ustalona na podstawie innych dowodów, np. przesłuchanie koleżanki, której morderca zdradził jak zabił. Art 174 KPK - zeznań i wyjaśnień nie można zastąpić treścią zapisów, np. list.

Zakaz dowodówy bezwzględny niezupełny - art 178 KPK - tajemnica obrończa i tajemnica spowiedzi, ale jeśli oskarżony opowiedział komuś o tym co opowiedział adwokatowi i co u adwokat doradził, to tego kogoś można przesłuchać. Podobnie jak ksiądz powie koledze, to kolegę można przesłuchać, ale ksiądz zostanie ukarany prawem kanonicznym.

Zakaz dowodówy względny - istnieje dopóty nie odpadnie przyczyna skorzystania z dowodu - chodzi o wszelkie tajemnice. Dopóki osoba lub źródło dowodówe(dokument) jest objęty tajemnicą, to nie można z niego korzystać, ale przepisy określają możliwość zwolnienia z tajemnicy i ta tajemnica upada. Dopóki dana osoba posiada informacje objęte tajemnicą, to dla jej bezpieczeństwa, nie można jej przesłuchać, ale w określonych sytuacjach, można taką osobę zwolnić z z tajemnicy - art 179 KPK. Istota tajemnicy polega na ochronie zaufania osoby która przekazała informację i osoby posiadającej informację, np. tajemnica notarialna, dziennikarska etc. można wyłączyć przesłuchanie dziennikarza w określonych okolicznościach - art 180 paragraf 3 → anonimowi informatorzy dziennikarzy - nie można przesłuchać dziennikarza co do wydania kto informację przekazał. Ten który informuje dziennikarza ma być chroniony i dziennikarz nie może powiedzieć skąd ma informacje, ale można podejść informatora i np. za pomocą specjalnej teletechniki dojść kto dzwonił. Ważne, żeby dziennikarz milczał na temat tego, kto mu dostarczył informacji. Wolność prasy - prawo anonimatu.

Wyjaśnienia oskarżonego

Oskarżony w procesie karnym polskim jest szczególnym podmiotem, ponieważ przysługuje mu prawo, a nie obowiązek składania wyjaśnień, nie ponosi odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań i nie może być przesłuchany w charakterze świadka, ale w systemie anglosaskim jak oskarżony chce składać wyjaśnienia, to ponosi odpowiedzialność za składanie fałszywych wyjaśnień, może też zgłosić się jako świadek i musi też mówić prawdę.

Dostarczenie środka dowodówego w postaci wyjaśnień jest zależne od oskarżonego, bo przysługuje mu prawo odmowy składania wyjaśnień. Oskarżony ma prawo bez podania przyczyny odmówić składania wyjaśnień - art 175 KPK. Zasadą jest, że w procesie karnym oskarżony składa wyjaśnienia ustnie, wyjątkiem jest pisemna forma złożenia wyjaśnień w postępowaniu przygotowawczym, ale obok wyjaśnień ustnych jako dodatkowe wyjaśnienie, uzupełnienie, doprecyzowanie wyjaśnień ustnych. W postępowaniu sądowym jedyną formą jest forma ustna, ale jak ktoś jest niemy, może złożyć wyjątkowo wyjaśnienia pisemnie. Treść wyjaśnień ma wpływ na przebieg procesu karnego, bo ustawodawca przewiduje, że jak oskarżony przyzna się do popełnienia czynu, to jego wyjaśnienia skracają proces karny i mogą spowodować, że będzie niższa kara.

Tryb konsensualny

• gdy oskarżony się przyznaje, może wtedy z prokuratorem uzgodnić wymiar kary i zastosowany będzie tryb skazania bez przeprowadzenia rozprawy.

• na rozprawie - oskarżony może oskarżony złożyć wniosek o dobrowolne poddanie się karze.

• ograniczenie postępowania dowodówego -art 388 KPK - gdy oskarżony się przyznaje, to po co dalej przeprowadzać dowody.

Dowód z zeznań świadka

1. Znaczenie faktyczne

2. Znaczenie procesowej

Ad 1) Osoba, która ma wiadomość na temat określonych faktów, np. świadek wypadku

Ad 2) Osoba wezwana do złożenia zeznań przez organ procesowy, co oznacza obowiązek ich złożenia, chyba że zachodzą okoliczności związane z zakazami dowodówymi. Świadek ma mówić tylko prawdę i nie może zataić tej prawdy - art 233 KK.

Świadek w procesie karnym może być szczególnie chroniony z uwagi na to, iż istnieje niebezpieczeństwo dla jego życia lub zdrowia, albo stworzenie świadkowi warunków do swobodnego złożenia zeznań. Pierwszy sposób ochrony z uwagi na uzasadnione podejrzenie, że grozi mu niebezpieczeństwo - instytucja świadka anonimowego - in cognito - art 184 KPK.

Tajemnica ściśle tajna informacji o nim - tylko organy ścigania, prokurator i sąd zna te informacje.

Sposób jego przesłuchania - uniemożliwia się ustalenie jego wizerunku, np. wideokonferencja, nie pokazuje się twarzy i zniekształca się głos. Kiedyś przebierano świadków np. za Batmana czy Spider-mana. Drugi sposób ochrony - nie podawanie danych w protokole przesłuchania dotyczących adresu. Inny element ochrony - oskarżony dostaje odpis aktu oskarżenia bez adresu świadków. Swobodna wypowiedź świadka i pewne uspokojenie świadka, ograniczenie mu traumatycznych przeżyć - ten świadek musi odtworzyć informacje raz w postępowaniu przygotowawczym a potem przed sądem jeszcze raz. Ustawodawca wprowadza ograniczenie i zasadą powinno być, że świadkowie powinni być przesłuchiwani tylko raz → przesłuchiwanie świadków małoletnich, świadka pokrzywdzonego pełnoletnimi przestępstwem przeciwko wolności seksualnej. Art 185a - dotyczy sytuacji świadka małoletniego(nie ukończył 15 lat) pokrzywdzony w wyniku przestępstw przeciwko zdrowiu, życiu, wolności seksualnej. Ustawodawca chroni tak, że przesłuchuje się takiego świadka w postępowaniu przygotowawczym sąd w niebieskim pokoju z udziałem psychologa. Nie ma tu tej traumy związanej z oficjalnością przesłuchania. W czasie tego przesłuchania nie może być oczywiście obecny podejrzany. Zeznanie w niebieskim pokoju jest nagrywane, oprócz protokołu który zawsze musi być. W czasie rozprawy odczytuje się protokół i puszcza się nagranie. Można jeszcze raz przesłuchać takiego świadka, jeśli wyjdą istotne okoliczności. Art 185b - świadek małoletni, nie ma 15 lat w czasie przesłuchania, nie jest pokrzywdzony, ale ma istotne wiadomości dotyczące popełnionych przestępstw, np. użycie przemocy, groźby jej użycia, zabójstwo w czasie np. kłótni rodziców. Tutaj też z uwagi na dobro świadka, jest przesłuchiwana w niebieskim pokoju etc etc. Art 185c - ochrona pokrzywdzonych przestępstwami zgwałcenia, przewiduje się ją w postaci jednokrotnego przesłuchania, powinno ono być wykonane przez osobę tej samej płci, jeśli świadek miałby zeznawać po raz drugi przed sądem, to wtedy na jego wniosek, można przesłuchać świadka przez wideokonferencję.

Wprowadzenie dowodu do procesu karnego:

1. z urzędu

2. na wniosek

O tym mówi art 167 KPK.

Ad 1) W wypadku wprowadzenia dowodu z urzędu - realizacja przez sąd obowiązku dążenia do prawdy. W każdym wypadku kiedy sąd uznaje, że dla ustaleń faktycznych konieczne jest przeprowadzenie dowodu a strona jest bierna, to sąd ma obowiązek z urzędu dopuścić ten dowód i w konsekwencji przeprowadzić.

Nie działanie sądu z urzędu, gdy było to koniecznie, to jest to naruszenie art 167 KPK.

Obowiązuje tu zasada oficjalności i ograniczonej kontradyktoryjności na rzecz zasady śledczej
(działania z urzędu). W systemie common law sąd przeprowadza dowody tylko na wniosek. W naszym systemie to sędzia przeprowadza dowody. W systemie common law ustalenia faktyczne są tylko na podstawie dowodów przeprowadzonych przez strony. Z uwagi na tradycję kontynentalną i zasadę prawdy materialnej, art 167 wprowadza obowiązek wyszukania i przeprowadzenia dowodów.

Ad 2) Inicjatywa stron - wniosek dowodówy - żądanie przez stronę przeprowadzenia przez sąd dowodu. Ustawa wskazuje wymogi formalnego wniosku dowodówego w art 169 KPK:

1. Oznaczenie dowodu → we wniosku dowodówym strona musi podać dane identyfikujące dowód - jakiego rodzaju dowód chce przeprowadzić - osobowy dowód, dowód rzeczowy, czy z dokumentu etc, choć niekoniecznie musi wskazać możliwość przeprowadzenia świadka, np. nie zna adresu świadka. Świadkiem jest pracownik marketu i chce się powołać kasjerkę na świadka, więc zwrócę się do managera sklepu by podał adres, ale on odmówi, więc sąd z urzędu w trybie art 20 ma prawo a każdy do kogo sąd się zwraca ma obowiązek podania danych właśnie tej przykładowej kasjerki.

2. Drugi warunek formalny - wskazanie okoliczności, na którą dowód ma być przeprowadzony. → teza dowodówa. Ta teza dowodówa jest konieczna dlatego, że ustawodawca wskazuje przesłanki oceny wniosku dowodówego z punktu widzenia tej tezy - okoliczność będąca przedmiotem dowodzenia.
   W art 170 KPK wskazuje się podstawę oddalenia wniosku dowodówego. Ta teza dowodówa to punkt 2 art 170, teza ma wskazywać, że dowód ma znaczenie dla sprawy, dowodów nieistotnych nie powinno się przeprowadzać. W tezie dowodówej trzeba wskazać skonkretyzowane fakty. Trzeba we wniosku dowodówym podać fakty wynikające z dowodów i jednoczesnie istotne w przedmiocie procesu. Dodatkowym elementem tezy dowodówej jest sytuacja, gdy wnosi się o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego - ustawa wprowadza przesłankę a contrario oddalenia wniosku dowodówego - art 193.
   Dowód z opinii biegłego przeprowadza się wtedy, gdy jest potrzeba zasięgnięcia opinii specjalistycznej, chodzi o wiedzę specjalistyczną, która opiera się np. o różne nauki, np. związane z obrażeniami ciała, więc w tym przypadku powoła się lekarza na biegłego.

Oddalenie wniosku dowodówego z art 170 KPK:

1. Przeprowadzenie dowodu jest niedopuszczalne jeśli jest zakaz dowodówy - np. przesłuchanie duchownego jeśli chodzi o spowiedź, albo świadek odmawia składania zeznań i jednocześnie nie wolno wówczas odczytać protokołu z postępowania przygotowawczego

2. Okoliczność, która ma być udowodniona nie ma znaczenia dla okoliczności sprawy - teza dowodówa dotyczy faktów, które są nieistotne w sprawie z punktu widzenia odpowiedzialności karnej oskarżonego, nie dotyczą przebiegu zdarzenia, albo dotyczą, ale mają charakter niesporny(np to jak był ubrany oskarżony)

3. Oddalono wniosek dowodówy na potwierdzenie czegoś co zostało już potwierdzone i jest wszystko jasne, jest potwierdzona wiarygodność świadka, więc nie ma co ponownie się przekonywać o wiarygodności tego dowodu.

4. Dowód jest nieprzydatny do stwierdzenia danej okoliczności - nie ma potrzeby przeprowadzenia dowodu z uwagi na to, że dana okoliczność wynika z natury, np. odległość między miastami, określone pory roku i dnia, temperatura - to wszystko można ustalić w sposób niewymagający dowodu, np. że po nocy jest dzień.

5. Dowodu nie da się przeprowadzić - istnieje dowód, ale w momencie jego zgłoszenia on jest niedostępny - ktoś zgłosił dowód z zeznań świadka, a ten świadek wyjechał a granicę i nie ma się jego adresu przebywania. Nie można poszukiwać przecież listem gończym. Mimo istotności dowodu, nie da się go przeprowadzić. Podobnie z dowodem z dokumentów - dokument mógł zostać doszczętnie zniszczony. Ale może być tak, że świadek wróci do kraju, albo cudem uratowano dowód

6. Wniosek dowodówy zmierza faktycznie do przedłużenia postępowania - nie ma u nas granicy czasowej do składania wniosków dowodówych(można aż do czasu uprawomocnienia się wyroku), więc ta przesłanka nie może być okolicznością do oddalenia wniosku dowodówego, jeśli ten dowód ma znaczenie w sprawie. Chodzi o sytuację, kiedy storna przewleka postępowania w ten sposób, że mnoży dowody na tę samą okoliczność, np. powołuje 10 świadków w tej samej okoliczności.
   Sąd wtedy oddali np. 8, a 2 przesłucha. Strona mnożąc dowody ma nie powodować, żeby np. doszło do przedawnienia, przewlekłości postępowania.

Postanowienie o oddaleniu wniosku dowodówego - nie jest to decyzja stanowcza, bo pomimo oddalenia wniosku dowodówego, dowód można ponownie dopuścić. Sąd oddalił, ale po przeprowadzeniu innych dowodów, nagle dowód stał się istotny. W postępowaniu przygotowawczym prokurator oddala wniosek dowodówy, w postępowaniu sądowym sąd.

Sposób wprowadzenia dowodu do procesu ulega zmianie od 1 lipca 2015r, bo nowelizacja KPK zakłada zmianę modelu przebiegu postępowania przed sądem I instancji w kierunku zwiększenia kontradyktoryjności - że proces karny to spór między stronami, ten spór stron przejawia się w aktywności. Nie ma sporu kiedy milczę. Obecnie skoro sąd z urzędu przeprowadza dowody, strony nie muszą być aktywne. Dzisiaj sąd z urzędu musi przeprowadzić dowód. Po 1 lipca 2015 zmienia się zasady wprowadzania do procesu dowodów i sposób ich przeprowadzania. Przemodelowany jest art 167 KPK. W tej nowej wersji, zmiana tego przepisu oznaczać będzie, że jako zasadę wprowadza się regułę, że w postępowaniu sądowym wszczętym z inicjatywy strony, np. akt oskarżenia, apelacja etc, a także postępowanie incydentalne. Wszystko co storna wszczęła z własnej inicjatywy, zasadą będzie, że dowody przeprowadza strona dla której wniosek został dopuszczony, będzie odrzucenie dzisiejszej reguły, że to sąd przeprowadza dowody. Jeśli storna po 1 lipca zainicjowała przeprowadzenie, to ona ma przeprowadzić ten dowód przed sądem, sąd nie będzie angażował się w przeprowadzenie dowodów zgłoszonych przez stronę, a po drugie nie ma obowiązku wykazywania inicjatywy dowodówej co do zasady w celu poszukiwania dowodu. Obowiązuje zasada prawdy materialnej i będzie obowiązywać, ona się nie zmieni. Ustawodawca daje jednak sądowi możliwość zaangażowania się w przeprowadzenie dowodów, ale zastrzega się, że ma to być tylko i wyłącznie w wyjątkowych wypadkach uzasadnionych szczególnymi okolicznościami. Ten zwrot, że sąd z urzędu poszukuje dowodów albo włącza się z urzędu w dowody przeprowadzane przez strony w wyniku wyjątkowego wypadku, to wprowadzenie jest potrzebne dlatego, że oznacza powinność., a nie obowiązek sądu w aktywności dowodówej, który nie podlega ochronie. Będzie zakaz stawiania zarzutów dowodówych - np. strona nie zadała ważnego pytania, sad nie zadał, bo nie miał obowiązku, więc strona nie będzie mogła mieć pretensji do sądu o rozstrzygnięcie. Rozłoży się odpowiedzialność za wynik procesu również na oskarżyciela, bo obecnie jest tylko odpowiedzialność na sądzie. Ta klauzula nagłego wypadku jest potrzeba, gdy oskarżony wymaga pomocy ze strony sądu, wiadomo że w naszym procesie karnym niby jest zasada równości stron, ale wiadomo, że oskarżony jest słabszy. Jeśli będzie potrzeba przeprowadzenia dowodu na korzyść oskarżanego, to prokurator powinien też przeprowadzić taki dowód na korzyść. Sąd też powinien wówczas przeprowadzić taki dowód jak prokurator tego nie dokona, szczególnie nawet jak oskarżony nie ma obrońcy.

Powołuje się, że w pewnych wypadkach ten wyjątkowy wypadek, będzie związany z dowodami obowiązkowymi - koniecznym dla ustalenia przesłanek odpowiedzialności oskarżonego za zarzucany mu czyn - dowód z opinii biegłych psychiatrów. Prokurator nie musi przeprowadzać takiego dowodu, bo jest przecież domniemanie, że każdy jest zdrowy. Sąd musi działać z urzędu.

Postanowienie o oddalenie wniosku dowodówego nie można go zaskarżyć. Ale można postawić zarzut w apelacji, że sąd niezasadnie oddalił wniosek -art 447 paragraf 3.

Nowelizacja powoduje, że strony muszą zacząć w końcu działać i przygotowywać się do sprawy. Teraz sędzia idzie na „wakacje” :P

Środki przymusu - samemu dorobić pozostałe rzeczy nieomówione!

Chodzi nam o dział VI postępowania karnego, zaczynający się od art 243.

Celem środków przymusu jest umożliwienie przeprowadzenia czynności procesowych do których to ja muszę kogoś przymusić lub coś uzyskać, np. zabezpieczyć stawiennictwo oskarżonego, bo jest strach, że ucieknie.
Środki gwarantują przebieg postępowania w zakresie dostepności określonych podmiotów w procese, zabezpieczenie pewnych źródeł dowodówych

Rozdział 27 i 28

1. Zatrzymanie

2. Środki zapobiegawcze

Ad 1) Zatrzymanie

Pojęcie zatrzymania to co innego niż ujęcie - art 43 mówi o ujęciu obywatelskim - każdy ma społeczny obowiązek ująć osobę na gorącym uczynku popełnienia przestępstwa. Ustawodawca mówi, że jeśli jest obawa ukrycia tej osoby lub nie można ustalić jej tożsamości. Jak osobę się zna, to ujęcie obywatelskie mnie nie obowiązuje. Jest obawa, że osoba ta się ukryć może, nie znamy jej tożsamości. W związku z tym, wtedy mogę tą osobę pozbawić wolności, ale tylko w celu oddania tej osoby w ręce policji. Ja po ujęciu muszę niezwłocznie powiadomić policję. Można zatrzymać na gorącym uczynku, złapać za rękę, za nogę, albo w pościgu bezpośrednim potem, chodzi o ściganie nieustanne, nie mogę robić sobie nieuzasadnionych przerw w pościgu, że np. idę na kawę i potem znowu ścigam. To ujęcie nie jest zatrzymaniem, nie ma jakichś tu czynności kontroli dokumentów etc, więc chodzi tu o sam fakt pozbawienia wolności do czasu oddania w ręce policji. Czas zatrzymania liczy się od momentu oddania delikwenta w ręce policji, nieważne, że wcześniejsze ujęcie np. przeze mnie trwało 2 godziny. Jeśli jednak to ujęcie trwało określony czas, to ten czas ujęcia będzie wliczony później w czas kary pozbawienia wolności.

Zatrzymanie → pozbawienie wolności, jest określony maksymalny czas - 48 godzin. Czas zatrzymania może być przedłużony o 24 godziny, jeśli zatrzymany zostanie przekazany do sądu. 48 godzin jest na oddanie sądowi z wnioskiem o tymczasowe aresztowanie albo zwolnienie. Łącznie ten deadline wynosi 72 godziny, z tym że, to co zyskamy skracając zatrzymanie, to sąd nie może doliczyć sobie 24 godziny + np. 18godzin. Faktyczne przekazanie sądowi zamyka czas zatrzymania i do tego dolicza się 24 godziny.

Rodzaje zatrzymania - art 244, np. policyjne, penitencjarne, na podstawie ustawy o wychowywaniu w trzeźwości coś tam coś tam, nas najbardziej interesuje zatrzymanie procesowe z KPK → ustawodawca wprowadził dwa rodzaje zatrzymań takich:

• fakultatywne - pozostające do uznania organu ścigania

• obligatoryjne - ustawodawca zobowiązuje do dokonania zatrzymania, gdy spełnione są ustawowe przesłanki.

Zatrzymanie ogólne - w każdej sprawie - art 244 - osoba podejrzana - istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła przestępstwo, nie musi ono wynikać z konkretnych dowodów. Przypuszczenie to osobiste przekonania poparte jakimiś dowodami, np. widzę, że ktoś się zachowuje podejrzanie wobec auta, coś tam kręci przy zamku, więc dokonujemy zatrzymania - to jest jedyne moje przypuszczenie, że może chce ukraść, a może po prostu się pomyliła osoba, bo dalej stało jej auto identycznie wyglądające. Musi być spełniona przesłanka też obawy zatarcia śladów, że np. jak nie zatrzymam tej osoby, to nie będzie dowodów, że np. prowadziła po pijaku, np. chce wejść do auta po pijaku, pojeździ sobie, wróci do domu a na drugi dzień będzie trzeźwa i nie będzie dowodu, że prowadziła pojazd pod wpływem alkoholu. Druga przesłanka - nie można ustalić tożsamości, np. ktoś podchodzi do mojego auta, coś kręci i ja nie znam tej osoby - zatrzymuję ją. Trzecia - gdy jest obawa ucieczki lub ukrycia - znam delikwenta, ale wiem, że nie mieszka w tej okolicy i nie znam jej miejsca zamieszkania, a wiem, że wcześniej zajmowała się kradzieżą aut. Wtedy mam prawo zatrzymać kogoś tak jakby organ policji. Zatrzymanie przyspieszone - osoba złapana na gorącym uczynku - art 217a - żeby ten tryb uruchomić, potrzebna jest dyspozycja tego delikwenta. Tryb przyspieszony trwa 48 godzin.

Zatrzymanie związane z przemocą domową - przemoc stosowana wobec osoby z którą wspólnie mieszkamy. Żeby nie było, ze ten karateka gdy policja przyjedzie i odjedzie zemści się za wezwanie policji. Art 244 paragraf 1a i 1b → charakter uznaniowy. Chodzi o osobę, która wspólnie zamieszkuje z pokrzywdzonym. Policja przyjeżdżając na taką interwencję, ma prawo zatrzymać taką osobę, gdy karateka np. bije żonę i jest obawa, że dalej będzie bił. Policja nie może zostawić tej osoby, bo wiadome jest, że będzie wciąż się awanturowała. Samodzielna przesłanka zatrzymania to użycie przemocy wobec osoby z którą się mieszka i ponowna chęć użycia przemocy. Obligatoryjne zatrzymanie - użycie przemocy, ale to użycie przemocy jest kwalifikowane, bo np. grozi się użyciem się broni palnej, noża lub innego niebezpiecznego narzędzia. Wtedy, gdy policja przyjedzie, to jest obowiązek zatrzymania takiej osoby bez wyjątków, obligatoryjne zatrzymanie.

Czynności związane z zatrzymaniem - w momencie zatrzymania przez policje, przy spełnieniu przesłanek z zatrzymania ogólnego i związanego z przemocą, jest sporządzany protokół zatrzymania, wpisuje się godzinę zatrzymania, czas 48 godzin biegnie od godziny wpisanej do protokołu. W tym protokole wpisuje się przyczynę zatrzymania. Po trzecie trzeba pouczyć zatrzymanego o prawo do złożenia zażalenia na zatrzymanie - chodzi o ten element gwarancyjny. Można wpisać do protokołu zdanie zatrzymanego, że np. bito go, stosowano środki przymusu niewspółmierne. To pouczenie to prawo również do korzystania z pomocy adwokata, a od lipca 2015 również radcy prawnego. Osoba zatrzymana nie jest podejrzanym, jest to osoba podejrzana. Osoba ta ma prawo wniesienia zażalenia na zatrzymanie zgodnie z zasadą 16 wieku - habeas corpus - każdy pozbawiony wolności ma prawo do postawienia do sądu żeby ten sąd ocenił czy prawidłowo go zatrzymano. Zatrzymanego poucza się o prawie do złożenia zażalenia do sądu na zatrzymanie. Jest 7 dni na to zażalenie od daty zatrzymania, może więc złożyć też zażalenie po zwolnieniu go z zatrzymania, bo np. mógłi go puścić po paru godzinach.

Zażalenie wniesione do sądu - art 246 - można kwestionować zasadność, legalność, prawidłowość. Zasadność - nie było przesłanek, była znana moja tożsamość, jestem popularnym przestępca, po co zatrzymywać? :) albo zatrzymanie nie tej osoby co trzeba.
Nielegalne - gdy dokonał tego nieuprawniony organ np. straż miejska poza właściwością swojego działania. Wszędzie tam, gdzie nie było podstawy do podjęcia czynności, a jak były podstawy ale nie zatrzymałem tego co trzeba to będzie to niezasadność. Ochroniarz w firmie - nielegalne zatrzymanie jak zatrzyma kogoś. Prawidłowość zatrzymania - czy zachowano gwarancje, udostępniono kontakt z adwokatem, nie pouczono go, nie respektowano zadania kontaktu z lekarzem ze względu na chorobę.

Niewspółmierne użycie przymusu - np. rzucenie na ziemie, skucie kajdankami surowe etc - nie sąd, a prokurator będzie rozpatrywał, czy nie przekroczono uprawnień.

Sąd zażalenie rozpatruje jako sąd odwoławczy - sąd bada trzy przesłanki i ma 3 możliwości - utrzymanie w mocy , stwierdzi zaistnienie jednej z przesłanek np. nielegalność i nakaże zwolnić bezzwłocznie, stwierdzi niezasadność lub nielegalność i nie karze zwolnic, bo ta osoba już wyszła przecież. Wtedy już nie ma decyzji o zwolnieniu bo ta osoba już jest wolna. W tych dwóch ostatnich można na ich podstawie żądać od skarbu państwa odszkodowania. W tych dwóch wypadkach, sad ma obowiązek zawiadomić prokuratora i organ który zatrzymywał.

Zatrzymanie - art 247 - kazus posłanki Blidy - zatrzymanie przez prokuratora w toku postępowania przygotowawczego w celu doprowadzenia do prokuratory. Ustawodawca wskazuje przesłanki na podstawie których prokurator może zatrzymać:

1. obawa, że ta osoba się nie stawi na wezwanie

2. utrudnianie bezprawnie postępowania - nakłanianie osoby jakiejś do składania fałszywych zeznań, albo matactwo, albo oburzenie opinii społecznej.

Gdyby było prawo takie za Blidy jak dzisiaj, to by nie było podstaw zatrzymania Blidy.

Środki zapobiegawcze

- w zakresie tylko tymczasowego aresztowania - reszta samemu do doczytania. Tymczasowe aresztowanie narusza podstawowe konstytucyjne prawo do wolności chronione konwencjami międzynarodowymi. Przesłanki tego aresztowania są restrykcyjnie określone.

Przesłanki:

1. Ogólne

2. Szczególne

Ad 1) Art 249 KPK. Cel stosowania środków zapobiegawczych - zapewnienie prawidłowego toku postępowania, jest to przesłanka o charakterze ogólnym procesowym, tymczasowe aresztowanie ma zapewnić, że w związku z ograniczeniem wolności oskarżonego, nie zakłóci toku postępowania, np. w przypadku podejrzenia matactwa, grożenie świadkom, zacieranie śladów przestępstwa.

Chodzi tak samo o podejrzanego w postępowaniu przygotowawczym.

Kolejna przesłanka - charakter poza procesowy - obawa, że oskarżony będący na wolności popełni inne ciężkie przestępstwo - z uwagi prewencyjnej, np. oskarżony nadal grozi swojej ofierze, zgwałcił ją kiedyś, i znowu jej grozi, że np. ją pobije.

Przesłanka dowodówa - stosowanie tymczasowego aresztowania może nastąpić, gdy jest znaczne prawdopodobieństwo, że dana osoba zostanie uznana za sprawcę. Nie aresztuje się osób, do których nie ma się podejrzenia, bo potem są wysokie odszkodowania do wypłacania za ograniczanie wolności. Chodzi o duże prawdopodobieństwo, że oskarżony popełni przestępstwo, stan dowodów ma być taki, że w momencie stosowania tymczasowego aresztowania, stwierdzone jest duże prawdopodobieństwo, że oskarżony popełnił to przestępstwo w momencie stosowania tymczasowego aresztowania organ musi ocenić zebrany materiał dowodówy, muszą one być zebrane na tyle, żeby dać prognozę co do faktu popełnienia przestępstwa. Organ stosujący tymczasowe aresztowanie bada też jak ten czyn został zakwalifikowany i czy ta kwalifikacja jest prawidłowa, bo może być tak, że kwalifikacja będzie łagodniejsza i nie da to podstawy do tymczasowego aresztowania.

Dowody muszą być zebrane w sposób formalny, organ który przedstawia dowody świadczące o dużym prawdopodobieństwie muszą być zebranie formalnie.

Ad 2) Pozytywne - muszą zaistnieć, Negatywne - w razie zaistnienia dają podstawę do odstąpienia tymczasowego aresztowania mimo spełnienia innych przesłanek ogólnych i szczególnych

Pozytywne - art 258KPK - paragraf 1,2,3,

1. Dotyczy uzasadnionej obawy ucieczki lub ukrywania się oskarżonego/podejrzanego w postępowaniu przygotowawczym, np. gdy nie można ustalić jego tożsamości, albo nie ma w kraju swojego miejsca pobytu. Jest obawa przed ukrywaniem się przed organami ścigania. Ważne jest, by ta obawa, że oskarżony ucieknie lub będzie się ukrywał wynika z przekonania, obawa ma być uzasadniona, to uzasadnienie musi mieć charakter obiektywny, muszą być okoliczności, które wskazują na zasadność tego podejrzenia, np. gdy podejmuje czynności związane z opuszczeniem kraju, sprzedaje swój majątek, zostaje zatrzymana na granicy, wysyłane są do niej wezwania celem wstawienia do organu i wracają te wezwania, że nie ma nikogo, albo że zmieniono adres. Jeżeli komuś grozi surowa kara za zabójstwo, można przewidywać, że osoba będzie chciała uniknąć odpowiedzialności uciekając przed organami ścigania - ciężar gatunkowy przestępstwa może też świadczyć o obawie.

2. Obawa matactwa - działanie mające na celu zniekształcenie dowodów, polegające na oddziaływaniu na źródła dowodówe po to, by informacje z nich płynące były inne niż w rzeczywistości, np. oddziaływanie na świadków by zmienili zeznania, zacieranie śladów przestępstwa, niszczenie dowodów rzeczowych czy ich zniekształcanie. Podobnie jak pierwsza przesłanka dotycząca osoby oskarżonego, ocena ta przesłanki ma być obiektywna, ma być to uzasadniona obawa. Chodzi w tej przesłance o ochronę dowodów. Każdy świadek może się obawiać, że oskarżony/podejrzany pozostający na wolności może ich stresować.
   Wyjaśnienia współoskarżonych - dowodem podstawowym są wyjaśnienia obciążające innego, tzw. pomówienie. Nie będzie pomówienie, że obciążam kogoś i sam jestem oczyszczony. Chodzi o to, że obciążam siebie ale i inne osoby - może zachodzić tutaj konieczność ochronę współpodejrzanych co do osób, które złożyły wyjaśnienia, np. takie coś jest w zorganizowanych grupach przestępczych, ktoś poszedł na współpracę z organami ścigania jest on wówczas zagrożony odwetem i łamie zasady omerty(zasadę milczenia - Sycylijska stara zasada gangsterska). Zastrzeżenie, że w inny bezprawny sposób oskarżony utrudnia postępowania - kolejny element w przepisie, np. dana osoba nie stawia się na wezwanie organu mimo że przebywa w swoim miejscu zamieszkania.
   Bezprawnym utrudnieniem postępowania nie będzie złożenie wyjaśnień, gdzie oskarżony nie przyznał się do popełnienia czynu. Taka forma stosowania środka zapobiegawczego być nie może.

3. Paragraf 2 art 258 - nie ma obawy matactwa czy ukrywania się, nie ma powodów, by twierdzić, że będzie zakłócał postępowanie, a mimo to można aresztować, jak popełnił zbrodnię. Sam fakt popełnienia zbrodni już decydować ma o tymczasowym aresztowaniu.
   Przy występkach ustawodawca wprowadza barierę, bo chodzi o występki, gdzie górna granica to co najmniej 8 lat, chodzi o samodzielne występowanie tej przesłanki, bo jak np. dokonał kradzieży zwykłej, ale i np. zastrasza świadka, to już wtedy można zastosować tymczasowe aresztowanie. Ustawodawca wymaga, że ma być to górna granica 8 lat pozbawienia wolności, to organ stosujący tymczasowe aresztowaniem musi dokonać prognozy kary i stwierdzić, że kara będzie surowa. Nie wiadomo jaka kara to surowa. Tymczasowe aresztowanie może być stosowane gdy sąd I instancji skazał oskarżonego na nie mniej niż 3 lata pozbawienia wolności. Zagrożenie surową karą to niby nie mniej niż 3 lata pozbawienia wolności.

Sam fakt grożącej surowej kary jest podstawą do aresztowania tymczasowego przy występkach.

4. Gdy zachodzi obawa uzasadniona, że oskarżony o zbrodnię lub umyślnego występku przeciwko życiu, zdrowiu, bezpieczeństwu publicznemu, jest ryzyko, że popełni przestępstwo przeciwko życiu, zdrowiu, bezpieczeństwu publicznemu - przesłanka ma charakter prewencyjny. Żeby chronić pokrzywdzonego przed kolejnym pokrzywdzeniem. Jest to samodzielna kolejna przesłanka stosowania tymczasowego aresztowania.

Gdy chodzi o stosowanie tymczasowego aresztowania, musi być spełniona przesłanka ogólna, a po drugie musi zaistnieć jedna z 4 grup przesłanek o charakterze szczególnym.

Przesłanki negatywne - mimo zaistnienia przesłanek pozytywnych, ogólnej i szczególnych, nie stosuje się tymczasowego aresztowania jako środka zapobiegawczego - art 259.

Ale mimo to jest tu charakter względny... względna obowiązkowość - należy uchylić, chyba że są szczególne względy.

* zagrożenie życia i zdrowia oskarżonego, podczas tymczasowego aresztowania. - jest

możliwość obecnie jednak leczenie w warunkach konwokowania etc etc. więc słaba ta przesłanka.

Trudna ona jest do stosowania ze względu na możliwość leczenia w zakładzie karnym.

1. Ciężkie skutki dla rodziny oskarżonego, nieodwracalne skutki, które nie mają charakteru czasowego i nie są naturalną konsekwencją(dzieci będą tęsknić za ojcem przecież, albo jako student tymczasowo aresztowany wiadomo, że sesję przegapi - trzeba było myśleć wcześniej). Podobnie opieka nad chorą matką - bo w końcu jest rodzina inna, pomoc społeczna. Musi to być sytuacja, że dana osoba jest samotna i wymaga stałej opieki, której nie zapewni pomoc społeczna, np. matka karmiąca tymczasowo aresztowana nie może karmić dziecka. Chodzi o najbliższą rodzinę, np. opieka nad poważnie schorowaną matką , która ma tylko mnie i wcześniej przez kilka lat się nią zajmowałem zanim mnie tymczasowo aresztowano.

2. Art 259 , par 2,3 - nie stosuje się tymczasowego aresztowania gdy kara nie będzie pozbawieniem wolności. Im dłużej taki tymczasowo aresztowany będzie aresztowany, to tym krótsza będzie jego ara pozbawienia wolności. Można odstąpić, gdy przesłanką byłoby ukrywanie się, uporczywe nie stawianie się na wezwania - jest przewidziana kara wolnościowa, ale ukrywa się ten oskarżony(par. 4).

3. przestępstwo jest obarczone karą pozbawienia wolności 1 roku, np. zniesławienie, znieważenie. Chodzi o drobne przestępstwa. - w 2015 roku w lipcu zmienia się to, i będzie to do 2 lat. No chyba, że zachodzi paragraf 4.

Przebieg stosowania środków zapobiegawczych:

1. Postępowanie przygotowawcze → stosuje je prokurator z wyjątkiem tymczasowego aresztowania, które stosuje sąd. Kontrola zastosowanego środka zapobiegawczego przez prokuratora jest dokonywana przez sąd. Podejrzany może wnieść zażalenie do sądu o zasadność.

2. Postępowanie sądowe → zawsze sąd stosuje środki zapobiegawcze.

Stosowanie tymczasowego aresztowania w postępowaniu przygotowawczym:

Należy do sądu rejonowego gdzie prowadzone jest postępowanie przygotowawcze, właściwy do rozpoznania wniosku i zastosowania tymczasowego aresztowania po raz pierwszy, choćby sprawa należała do właściwości sądu okręgowego. Jest to właściwość funkcjonalna sądu rejonowego.

Terminy stosowania - charakter względny, nie ma maksymalnego terminu stosowania tymczasowego aresztowania po którym należałoby tymczasowe aresztowanie ukrócić, można je przedłużać, ale może ono być ograniczone np. jak 25 lat pozbawienia wolności kary jest przewidziane nie będzie 30 lat tymczasowego aresztowania. Zdarzało się ze ktoś był w areszcie 3 lata, a otrzymał 2 lata. Sady w praktyce dostosowują wymiar kary do tymczasowego aresztowania, po to by oskarżony nie żądał odszkodowania.

Wszczęcie postępowania - właściwy jest sad rejonowy, tymczasowe aresztowanie sad stosuje na wniosek prokuratora, jest to czynność sadu w postępowaniu przygotowawczym, mimo ze gospodarzem tego postępowania jest prokurator. Po drugie ten wniosek może być złożony wobec podejrzanego, przed wystąpieniem do sadu o zastosowanie tymczasowego aresztowania, osobie trzeba postawić zarzut, żeby wprowadzić go w status podejrzanego. KPK wprost nie reguluje co ma zawierać wniosek, kwestie ta reguluje regulamin urzędowania prokuratury. Zmienia to nowelizacja, bo art 250 paragraf 2a zmienia się - prokurator musi udowodnić przesłankę ze oskarżony jest sprawca, uprawdopodobnić....uzupełnić z kpk.
Prokurator może powołać się tylko na dowody z którymi zapoznał się podejrzany, art 156 paragraf 5a, ale należy pamiętać ze postępowanie przygotowawcze jest tajne mimo to dla podejrzanego, np. nie przesłuchuje się świadków w obecności podejrzanego wówczas.

Art 249a od 1 lipca 2015 zmiana.

Sposób rozpoznania wniosku - wniosek wpływa do sadu, albo wobec osoby zatrzymanej albo wobec osoby będącej na wolności, albo osoby ukrywającej się. Jak osoba jest zatrzymana i wpływa taki wniosek, to sad na rozpoznanie wniosku i wydanie decyzji ma 72 godziny. Prokurator musi wystąpić z wniosek przed upływem 48godzin, więc sad ma 24 godziny tak naprawdę. Gdyby termin upłynął, sad rozpozna wniosek, ale trzeba zwolnic podejrzanego. Jeśli podejrzany jest zatrzymany, jest doprowadzany na posiedzenie sadu, mając możliwość obrony - art 249 paragraf 3, chyba ze doprowadzenie ni jest możliwe ze względu na ukrywanie się lub wyjazd za granice - wtedy jest posiedzenie zaoczne pod jego nieobecność. Udział w posiedzeniu bierze sąd, prokurator i obrońca, jeśli oskarżony domaga się jego powiadomienia. Niestawiennictwo obrońcy gdy został powiadomiony nie hamuje niczego. Pozostaje osoby nie biorą udziały w posiedzeniu, nie ma udziału tutaj pokrzywdzonego i jego pełnomocnika, nie ma publiczności. Postępowanie przygotowawcze wiadomo jest tajne! Ujawnienie informacji z postępowania przygotowawczego bez zgody organu jest przestępstwem.

Decyzje jakie mogą zapaść:

• sąd uwzględnia wniosek

• sąd nie uwzględni wniosku - nie uwzględnienie może polegać na tym, ze sad może zastosować inny środek zapobiegawczy, np. prokurator chce tymczasowego aresztowania, a sad stosuje zakaz opuszczania kraju, dozór, poręczenie majątkowe, albo nic.

Stosowanie tymczasowego aresztowania może być warunkowe - sad stosuje tymczasowe aresztowanie ale jednocześnie zastrzega ze zostanie ono uchylone, gdy w danym terminie zostanie wpłacone poręczenie majątkowe - art 257 paragraf 2. stosowanie tymczasowego aresztowana rzez sad po raz pierwszy to maksymalnie 3 miesiące. Po tym terminie organ prowadzący postępowanie przygotowawcze może wystąpić o przedłożenie tymczasowego aresztowania ale właściwy jest wówczas do tego sad właściwy do rozpoznania sprawy, co oznacza, ze jeśli właściwy jest sad okręgowy(sprawa o zbrodnie), to pierwsze tymczasowe aresztowanie do 3 miesięcy stosuje sad rejonowy o w sprawach o zbrodnie, po tym terminie, sad okręgowy. Przedłużenie tymczasowego aresztowania po tym pierwszym tymczasowym aresztowaniem może być przedłużone o 9 miesięcy jeśli wcześniej było 3 miesiące(łącznie 1 i 2 aresztowanie max 12 miesięcy) przedłożenie tymczasowego aresztowania jest konieczne gdy są szczególne okoliczności, - art 263 paragraf 2., np. nowe dowody. Jeśli w tych 12 miesiącach nadal jest konieczność stosowania tymczasowego aresztowania to właściwym do przedłużenia jest sad apelacyjny - chodzi o zagwarantowanie kontroli zasadności tak długiego trwania tymczasowego aresztowania - art 263 paragraf 4 - okoliczności tj → nadzwyczajne okoliczności tj. powstała konieczność zawieszenia postępowania, prowadzi się czynności wobec ustalenia tożsamości zatrzymanego cudzoziemca, czy tez bezdomnego, sprawa jest skomplikowana pod względem prawnym lub dowodówym - konieczność zasięgnięcia opinii biegłego np. z ekonomii, ruchu drogowego, albo czynności poza granicami kraju. Sad apelacyjny przedłuża na oznaczony czas który nie ma górnej granicy - nowelizacja 2015 wprowadza zmiany - nie wprowadza się górnej granicy, ale wprowadza ograniczenia w art 263 paragraf 4b - żeby sad apelacyjny przedłużył powyżej 12 miesięcy tymczasowe aresztowanie musi stwierdzić, ze podejrzanemu grozi kara nie niższa niż 3 lata pozbawienia wolności.

Jeśli sprawa wpłynęła do sadu, to teraz sad przedłuża tymczasowe aresztowanie na czas oznaczony, jeśli po raz pierwszy sprawa jest rozpoznawana, to od momentu zatrzymania, sad ma 2 lata na rozpoznanie sprawy i sam może zastosować tymczasowe aresztowanie przed upływem 2 lat. Uzupełnić......bo masakra.... coś o sadzie apelacyjnym ze może przedłużyć - nowelizacja wprowadza ograniczenie, ze sad apelacyjny może przedłużyć gdy kara wymierzona jest nie mniej niż 5 lat pozbawienia wolności.

Zaskarżalność → zażalenie przysługuje na postanowienie sadu do sądu wyższego rzędu. Jeśli sad apelacyjny przedłuża, to zażalenie do sadu apelacyjnego w innym składzie.

W czasie trwania tymczasowego aresztowania oskarżony może składać o jego uchylenie lub zmianę, może powołać się na pogarszający stan zdrowia etc.

Art 254 par2 - oskarżony może składać wniosek o uchylenie w każdym czasie ale zęby móc zaskarżyć o nieuwzględnienie wniosku, musi minąć co najmniej 3 miesiące od poprzedniego nieuwzględnienia wniosku.

Postepowanie przygotowawcze to odrębne stadium procesu, które jest odrębnie uregulowane przez KPK - w dziale VII.

Są dwie formy:

1. Śledztwo

2. Dochodzenie

Podział taki wychodzi z charakteru sprawy, a więc z uwagi na rodzaj przestępstwa, co do którego istnieje uzasadnione podejrzenie, albo z uwagi na zawiłość sprawy, albo z uwagi na podejrzanego kim on jest, albo z uwagi na ujemne przesłanki dochodzenia - znika ta przesłanka w lipcu 2015r.

Dochodzenie jest prowadzone w sprawach o mniejszym ciężarze gatunkowym, więc może być mniej sformalizowane. Przebieg śledztwa jest sformalizowany. Mniejsza formalizacja służy przyspieszeniu. Po 1949 była jedna forma postepowania, teraz jest dochodzenie i śledztwo.

Postepowanie przygotowawcze ma swój przebieg, musi się rozpocząć i zakończyć. Ustawa przewiduje dokonanie czynności związanych z wszczęciem postępowania przygotowawczego i co do zasady wszczęcie nastepuje poprzez wydanie postanowienia o wszczęciu - charakter sformalizowany, jest wyjątek - czynności niecierpiące zwłoki - dokonanie pierwszej czynności oznacza już wszczęcie postępowania przygotowawczego. Zostało wszczęte postępowanie i musi ono ulec zakończeniu też - są dwie formy zakończenia - umorzenie lub wniesienie aktu oskarżenia lub np. wniosku o warunkowe umorzenie, czyli przeniesienie sprawy do postępowania sądowego.

W toku postpowania przygotowawczego jego przebieg może być zatamowany w wypadku zawieszenia postępowania, np. z powodu zaistnienia jakiejś przeszkody. Z chwilą wszczęcia postępowania toczy się ono w sprawie - np. popełnienia przestępstwa. Jest podejrzenie popełnienia, to ktoś musiał to przestepstwo popełnić, najpierw postępowanie przygotowawcze toczy się w fazie in rem, a następnie jeśli zostanie ustalona w sprawie osoba podejrzana, a stan zebranych dowodów uzasadnia postawienie zarzutu, postepowanie przygotowawcze przeksztalca się w faze in personam.

W postepowaniu przygotowawczym są dwie strony → pokrzywdzony i podejrzany.

1. pokrzywdzony - status ten jest faktyczny, z chwila pokrzywdzenia, ta osoba uzyskuje uprawnienia pokrzywdzonego, nie wymagane jest wydanie decyzji o nabyciu praw pokrzywdzonego. A z chwila wszczeca postepowania przygotowawczego jest to pokrzywdzony w znaczeniu prawnym już. A wczesniej w znaczeniu faktycznym.

2. Podejrzany - co do uzyskania takigo statusu wymagana jest czynnosc procesowa postawienia zarzutu, do chwii postawienia zarzutu dana osoba jest „osoba podejrzana”, nie może więc ta osoba korzystac z uprawnien procesowych.

Są strony ale i jest organ prowadzacy postwpowanie - gospodarz - w naszym systemie prcoesowym są organy scigania - chodzi o sciganie przestepstw przeciez. Uprawnienie organow scigania do prowadzneia postepowania przygotowawczego zalezy od jego formy - czy śledztwo czy dochodzenie.

1. sledztwo → organem prowadzacym postepowanie przygotoawcze jest prokurator jako glowny najwazniejszy organ psotepowania przygotowawczego. Prokurator może to śledztwo powierzyc policji lub innym organom scigania w . lub w określ onym zakresie do dokonania określ onych czynności. Prokurator nie może powierzyc policji lub innym organom gdy śledztwo jest prowadzone w czynności postawienia zarzutu - w śledztwie postawienie zarzutu mozliwe jest tylko przez prokuratora. Jeżeli prowadzone jest śledztwo z uwagi na podejrzanego, to powierzenie śledztwa może dotyczyc danych czynności. Jeśli podmiot jest podmiotem szczegolnym, to organowi innemu niż prokurator nie można powierzyc śledztwa w calosci a tylko co do określ onych czynności.

2. Dochodzenie → do prowadzenia dochodzenia uprawniona jest policja lub inne ogany scigania - inspekcja sanitarna, panstwowa inspekcja handlowa, straz lesna, dyrektor narodowego parku, straz graniczna, CBA, ABW, CBŚ.

Kiedy postepowanie przygotowawcze wszczyna się?

Regulue to art 303KPK. - jeśli zachodzi podejrzenie popelnienia przestepstwa, istnieje stan pewnego przekonanai ze mógło zostac popelnione przestepstwo w określ onym stopniu prawdopodobienstwa. W naszym systemie procesowym jest zasada legalizmu - organy scigania są zobowiazane do przeprowadzenia postepwania w sprawie przestepstw sciganych z urzedu - jeśli jest zasadnosc faktyczna, stan uzasadnionego podejrzenia i dopuszczalnosc prawna, to przy spelnieniu warunkow, organscigania ma obowiazek wszczac postepowanie przygotowawcze. Ta dopuszczalnosc prawna oznacza, ze wszczecie postepowania nie jest mozliwe gdy zachodza ujemne przesł anki procesowe.

Impuls do wszczecia postepowania przygotowawczego:

1. z urzedu - kazdego rodzjau powziecie informacji także o hcarakterze doniesien medialnych

2. zawiadomienie o popelnieniu przestepstwa - przekazania informacji przez osobe fizyczna lub jednostke orgnaizacyjna w jakiejkolwiek postaic o mozliwosci popelnienia przestrepstwa. W przyapdku tego zawiodomienia, jest instytucja czynności sprawdzajacyhc - chodzi o weryfikacje czy to zawiadomienie nie ma charakteru wprowadzenia w blad albo zlozenia zawiadomienia przeciwko komus które ma hcarakter np. zartu. Organ na podfsitawie zamego zawiadomienia nie jest w stanie zdecydowac, dlatego potrzebne są te czynności sprawdzajace.

Istnieje prawny i społeczny obowiązek zawiadomienia o popelnieniu przestepstwa. Obowiazek spoleczny dotyczy np. mnie. Obowiazek prawny oznacza, ze określone podmioty nie mogą zawiadomic o popelnieniu przestepstwa jeśli zuyskaly iformacje, ponieważ brak takiego zawadomienia może stanowić podstawę do odpwoiedzilanosci karnej podmiotu, który był zobowiazany do zawiadomienia. Tymi podmiotami na których ciazy ten prawny obowiazek zawiadomienia to instytucje panstwowe i samorzadowe.

Osoby które kieruja takimi instytucjami nie mogą nie zawiadomic, bo rodzi to odpowiedzilanosc karna z art 231.

do kogo zlozyc zawiadomienie o popelnieniu przestepstwa- nie ma znaczenia do kogo -albo policja albo prokuratura.

Czynności sprawdzajace - art 307 - ustawodawca wskazuje czas trwania tych czynności, by decyzja o wszzeciu nie była odkladana. Termin 30 dniowy na przeprowadzenie czynności sprawdzajacyhc - w ramach tych czynności organ scigania będzie weryfikowal informacje zwiazane z tym zawiadomieniem:

• przesluchanie zawiadamiajacego w charakterze świadka - jeśli będę zawiadamial ustnie, ze np. skradziono mi auto, to sporzadza się protokol zbiorczy art 304a i przesł uchuje się w charakterze swiadka i jestem już przesł uchiwany w charakterze swiadka. zlozylem zawiadomeieni o popelnieniu przestepstwa na pismie - tzw. donos. Te czynności beda polegac na tym ze beda tez sluchac w charakterze swiadka by sprawdzic moje zawiadomienie. 30 zawiadomien - 30 przesł uchan.

Albo się wszczyna albo odmawia wszczescia.

Wszczęcie - zawiadamia się o tym pokrzywdzonego i zawiadamiajacego. Zawiadamia się o lub nie wszczeciu dlatego ze zaiwadamiajacym może zlozyc zazalenie do organu nadrzednego na bezczynności jeśli od daty zawiadomienia uplynelo 6 tygodni a nie uzyskal informacji o wszczeciu lub odmowei wszczecia. Chodzi o kontrole czy nie było zwloki. Po uplywei 6 tygodni można zlozyc zazalenie w przypadku dochodzneia od prokuratora, a w śledztwie do prokuratora nadrzednego.

Odmowa bo np. nie było przekonania o określ onym stanie faktycznym, to wtedy ustawodawca przewiduje mozliwosc zazalenia na postanowienie o domowei wszczecia do sadu co do zasady. Kontrolne na d prawidlowoscia sprawuje sąd -a nie organ nadrzedny. Jest to czynnosc sadu w postepowaniu przygotowawczym.

Trzeci podmiot uprawniony do zlozenia zazalenia to sam zawiadamiajacy - gdy nie jest on pokrzywdzonym, bo z racj iokrzywdzenia ma zawsze mozliwosc zazalenia, to sam zawiadamiajacy jako osoba trzecia postronna może zlozyc zazalenie jeśli doszlo do naruszenia jego praw, bo np. mial określ ony interes prawny, bo przestepstwo może go posrednio dotyczyc, np. obraza uczuc religijnych.ale już nie moge zlozyc zazalenia jak ktos opędzluje sasiadowi piwnice. Albo jako osboa trzecia moge zlozyc zazalenie ze X dal lapowke lekarzowi i przez to ja będę musial dzien pozniej mieć wizyte u lekarza więc to mnei dotyczy.

Pewne ograniczenia do zlozenia zawiadomienia do sadu na odmwie wszczecia postepowania - umorzenie rejestrowe - po zawiadomieniu organ nie odmawia wszczecia, tylko umarza postepowanie i wpisuje sprawe do rejestru przestepstw. Te czynności sprawdzajace prowadzone są w terminie 5 dni a nie 30. chodzi o takie sytuacje gdy w momencie zawiadomienai o popelnienia przestepstwa wiadomo ze przestepstwa się nie wykrwyje. By przyspieszyc, to skrocono termin i wprowadzono nie odmowe, tylko umorzenie wpisane do rejestru. Umarzamy ale nie zawsze, tylko wpisujemy jako sprawe niewykryta i tam moooooze będziemy myslec :) wprowadzono ta instytucje ze względu na liczne kradzieze samochodu. Bo dziek itemu po 5 dniach mógłem dostac odszkodowanie od ubezpieczalni.

Gdybym chcial umorzenie rejestrowe skarzyc, bo uznalbym ze powinno się prowadzic normalne czynności to zazalenie sladam do prokuratora a nie sadu, a dopiero gdy prokruator nie przychyli się to dopiero do sadu. Gdy się przychyli to policji nakaze prowadzenie nromalnych czynności.

Wymogi postanowienai o wszczeciu postepowania przygotowawczego - art 303:

1. gdy organ doszedl do wniosku ze są podstawy do wszczecia z czynnościami sprawdzajacymi lub bez nich, to musi w postanowieniu o wszczeciu opisac czyn - jakie to przestepstwo, ze np. w dniu takim i takim wylamano zamek i skradziono z mieszkania to i to, trzeba wskazac kwalifikacje. Opisany czyn przestepny co do którego ma się toczyc postepowanie. Jeśli to postanoweieni jest wydane przez policje o wsazczeciu dochodzenia to nie wymaga ono zatwierdzenia przez prokruatora. Natomaist prokruator zatwierdza postanowienai policji o odmowie waszczecia lub umorzenia postepowania przz policje, z wyjatkiem umorzenia rejestrowego.

Postanowienei o odmowie wszczecia musi być zatwierdzone przez prokruatora.

Decyzje o wszczeciu śledztwa wydaje prokurator i tylko on, można przekazac je do policji w calosic lub w czesci np. do przsluchania swiadkow, ale zazwyczaj przekazuje prokurator w calosic.

Cele postepowania przygotowawczego - art 297:

• ustalenei czy został popelniony czyn zabropniony stanowiacy przestepstwo - czy są spelnione wszystkei znamiona przestepstwa bo może okazac się ze osoba podejrzewana rzeczywiście czyn popelnila ale nieumyslnie. Bo np. może się okazac ze ktos dzialal w obronie koniecznej. Trzeba ustalic czy osoba może ponosic odpowiedzilanosc karna, czy jest poczytalna, czy nie dzialala w bledzie. Musi w postepowaniu przygotoawczym ustalic czy znamiona stron przedmiotowej i podmiotowej zostaly zrealizowane.

• Ustalenie sprawcy przestepstwa - wykrycie go.

• Ustalenie danych tej osoby - właściwości osobiste tej osoby, warunki tej osoby - kim jest, gdzie pracuje, stan rodzinny majatkowy, zdrowia, czy leczyla się psychiatrycznie czy była poprzednio karana, to jest potrzebne np. do wymiaru kary.

• Wyjasnienie okolicznosci sprawy w tym ustalenie osob pokrzywdzonych w tym rozmiaru szkody. - ustalenie dlaczego dane przestepstwo zostalo popelnione.

• Zebranie i zabezpieczenie dowodów dla sadu - zmieni się ona 1 lipca 2015. ale dziś oznacza ze postepowanie przygotoawczew jest prowadzone dla sadu, prokruator czy policja tak zbieraja dowody by sad mógł je wykorzystac. Jeżeli prokurator lub policja w psotepowani uprzygotoawczym uzyskuje ifnromacje ze swiadkam, to może utrwalic wypowiedz w postaci notatki urzedowej z rozmowy z nim albo wezwanie go na komende i przesł ucanie w charakterze swiadka na protokol, ale zeby sad mógł wykrozystac, to przed sadem wykorzysta się taki protokol. Dowodoem może być tylko dowod protokol przed sadem. Jeśli robi się ogledziny miejsca to musi być protokol ogledzin. Po nowelizacji zmienia się ten rpzepis punktu 5 art 297 - uzupelnic..... :) po 1 lipca 2015 protkuratore będzie prowadzil lub organ scigania nie dla sadu, a dla siebie pod kątem ich ewentualnego wykorzystania przed sadem. jeżeli uzna ze np. danych osob nie będzie zglaszal to nie potrzebne będzie ich przesłuchiwanie. Będzie przesł uchiwal swiadkow tylko na okolicznosci które potrzebne beda do powtorzenia przed sadem. Ma być ograniczone postepowanie przygotoawcze do czynności które w ocenie organu są potrzebne prokuratorowi do potwierdzenia zasadnosci oskarzenia. Ten przepis zobowiazywal prokuratora czy policje do szeorkiem prowadzenia psotewania, bo dziś sad kontroluje przeprowadzenie postepowania przygotoawczego. -art 435kpk. Po nowelizacji nie będzie już instyucji zwrotu i sad nie będzie mógł uznac ze postepowanie przygotowawcze jest niekompletne. Zasadnosc oskarżenia będzie spoczywac na proruatorzer a dziś spoczywa jeszcze na sadzie.

Wyjatek od zasady ze wymagane jest formalne wydanie postanowienia o wszczeciu dochodzenia lub śledztwa - tzw. instytucja zwiazana z przeprowadzeniem czynności niecierpiacych zwloki - art 308kpk. Uznanie ze taka czynności musi być dokonana oznacza ze z chwila jej dokonanai oznacza wszczecie postepowania. Chodzi o podjecie czynności które są wymagane dla zabezpieczenia sladow lub dowodów. Nie można czekac na wydanie decyzji o śledztwie bo decyzja będzie wydawana dnia nastepnego a slady beda już zatarte, np. pada snieg, albo pobranie krwi od kierowcy w celu spraewdzenia czy jest pijany.

Przesłuchanie danej osoby w charakterze podejrzanego jest mozliwe nawet przed postawieniem zarzutu jest mozliwe jeśli taka koniecznosc jest, nawet przesł cuhanie jakiejs osoby w charakterze swiadka bo jest ryyzko ze np. może umrzec. Czybnnosci niecierpiace zwloki maja zabezpieczyc dowody przed ich utrata zanim wydae się postanowinie o wszczeciu psotepowania. Wtedy jest t owszczecie postepowania przygotoawczego przed wydanie mformalnie decyzji o jeg owszczeciiu.

Kryteria podzialu na śledztwo i dochodzenie:

Przeslanki śledztwa:

• obligatoryjni

• fakultatywnie

Oblugatoryjnie - przepis wymaga by w tego typu sprawach zawsze śledztwo:

• w I instancji wlasciwy do rozpoznania sprawy jest sąd okregowy - glownei zbrodnie ale i niektore wystepki gdy jest wysoka kwota szkody(dzis 100tys zlotych)

• z uwagi na osobe podejrzanego - art 309 - punkt 2 i 3 wskazuje podmioty, osoby które z racj iwyukonywanego zawodu lub pelnioneo funkcji są osobami publicznymi, jeżeli te osoby beda podejrzane o popelnieniea przestepstwa niezaleznie czy to był wystepek czy zbrodnia, zawsze będzie śledztwo. Bo glupio byloby ze jak prokruator spowoduje wypadek, to policja ma prowadzic przecikwo niemu dochodzenie. Te organy to sedzia, prokruator, funckonoariusz policji, cba, abw, albo straz graniczna, zandarmermia wojskowa.

• Z uwagi na to ze chodzi o wystepki w których nie prowadzi się dochodzenia -przed 1 lipca ustawodawca wprowadza negatywne przesł anki dochodzenia, mimo ze czyn jest wtystpekiem i nie został popelniony przez np. projuratora - art 325c - ten artykul jest do skreslenia po 1 lipca.

• Charakter uznaniowy - przejecie sprawy przez prokuratora do śledztwa ze względu na wage i zawilosc sprawy, np. medialna sprawa, czy tez psrawa obrazy uczuc religijnych

czas prowadzenia śledztwa → ustawodawca przewiduje czas trwania na 3 miesiace, potem można przedluzac na czas oznaczony. Przedluzenie zwiazane jest z uprawnieniem organu do przeldizania bo nie ma limiutu czasowego prowadzenia śledztwa - bo są śledztwa prowadzone kilka lat już, np. śledztwo smolenskie. Bo w naszym systemien ie ma terminu na zakonczenie śledztwa. Jedyne bariery zbyt sdlugeigp rzesdluzania nieuzasadnionego wiaza się z organem decydujacym o przelduzenie, do 3 miesiecy prowadzi się śledztwo bez przedluzania, jeśli w ciągu 3 miesiecy nie zakonczy się śledztwo, to organ prowadzacy śledztwo, a więc albo policja(jesi przekazal im prokurator) wytapi do prokuratora o przeldiuzenie, a jeśli prokurator to prokurator wystapi do przelozonego o przelduzenie śledztwa. Jeśli w ciągu np. przeldizonego śledztwa o rok nie można ukonczyc, to trzeba zwrocic się o przedluzenie do pokuratora nadrzednego, np. jak prowadzi śledztwo rejonowka do to okregowki, jeśli okregowka to do apleacyjnej, jeśli apelacyjna to do prokruatora generalnego.

W toku tego śledztwa czynności mogą być prowadzone dowodówe, to gromadzenie dowodów w toku śledztwa czy dochodzenia, ma na celu ustalenie czy zachodzi podstawa do przedstawienia zarzutu określ onej osobie.

Przedstawienie zarzutu → ustawodawca przewiduje czynnoscp rocesowa postawienia zarzutu jako kreujaca strone wp ostepowaniu przygotowawczym w postaci podejrzanego .osoba podejrzewana staje się podejrzanym i jest strona postepowania przygotoawczego i uzyskuje określone uprawnienia procesowe. Czynnosc postawienia zarzutow ma charakter sformalizowany w śledztwie i niesformalizowany w dochodzeniu.

Warunkiem psotawienia zarzutu jetst spelnienei przesł anki dowodowej w postaci uzasadnionego dostatecznie podejrzenia, ze dana osoba popelnila przestepstwo. Oznacza to, ze stan dowodow zebranych w postepowaniu przygotowawczym pozwala na wplyniecie przekonania przez organ scigania ze określ ona osba jest sprawca przestepstwa. Musi być określ obny poziom tego przekonania, są dowody dajace podstawe do przekonania. To przekonanie musi być uzasadnione dowodowo wskazujace na wysokie prawdopodobienstwo, ze jest to sprawca przestepstwa i ten sprawca powninen poniesc odpowiedzialnosc karna. Poczatek drogi do osakrzenia do postawienie zarzutu. Była ot przesł anka dowodowa

wymogi formalne postawienia zarzutu - odmienne w śledztwei i dochodzeniu..

sledztwo:

1. wydanie postanowienia o przedstawieniu zarzutów - organ post. Przyg. Wydaje postanowienie postawic zarzut, bez obecnosci danej osoby, dokonywane przez organ gdy taka decyzje podejmuje

2. ogloszenie tego postanowienia - w obecnosci podejrzanego

3. przesluchanie podejrzanego

ten pierwszy element bez wiedzy osoby której to postanowienie ma być ogloszone, pozostale dwa elementy maja miejsce w obecnosci osoby, trzeba ja wezwac, oglosic jej ipotem przesł uchac ta osobe.

Status podejrzanego uzyskuje po wezwaniu do organu, wydaniu postanowenia - art 71kpk - osoba staje się podejrzanym nawet o tym jeszcze nie wiedzac. Czynnosc ogloszenia a potem przesł uchania jest dokonywane wobec osoby już podejrzanej.

Od zasady ze konieczne jest oglosznieei p rzesluchanie ustawa przewiduje wyjatki, gdy faktycznie nie jest mozliwe przesł uchanie danej osoby w związku z tym, ze ukrywa się lub jest nieobecna w kraju. Jeśli osoba ukrywa się przed organamoi scigania w celu utrudnienia postepowania można zastosowac tymczasowe aresztowanie.

Wymogi formalne tego postanowienia o przedstawieni zarzutow - nie wymaga się sporzadzenia uzasadnienia, organ scigania wydaje postanowienie bez uzaadnieniaOsoba której postanowienie ogloszono może az do czasi zapoznania się z materialem postepowania przygotoawczwgo czy pod jego koneic, zlozyc wniosek o podanie ustne podstaw zarzutow, ogran ma mu wytlumaczyc albo tez o sporzadzenie na pismie uzasadeniania postanoweiani o przedstawieniu zarzutow w teminie 14 dni. Wskazuje się tu podstawy dowodowe do stwierdzenia sprawstwa i stwierdzenie przesł anek odpowiedzialnosci karnej. Na postanowienei to nie sluzy zazalenie, nie można kwestionowac zasadnosci postawienia zarzutu. Nie jest to kontrolowalne ,nie można powolac się do sadu. Wladza organu scigania jest bardzo duza.

W toku trwajacego postepownaia przygotoawczwego po postaiweniu zarzutow może dojsc do modyfikacji, trzeba postawic kolejny zarzut, czy zmodyfikowac opis czynu, zakwalifikowac z innego przepisu bo np. nowe okolicznosci się ujawnily. Ustawodawca przewiduje instytucje uzupelnienia lub zmiany przedstawienia zarzutow. Uzupelnienie zarzutow - gdy dojdzie do postawienia zarzutu o nowy czyn, znowu organ scigania wydaje postanowienie, znowu oglasza i znowu przesł uchuje. Zmiana polega na tym, ze organ w istotny sposób zmieni opis czynu, doda np. nowe elementy, podwyzsza wartyosc, wskaze inny sposób dzialania czy strone podmiotowa przy tej samej kwalifikacji. Czyn opisuje w inny sposób , oglasza postanowienie i znowu przesł uchuje. np. wczesniej było ze dzialal w zamiarze ewentualnym ale prokurator zmienil ze jednak w zamiarze bezposrednim. Zmiana będzie tez gdy zmienia się kwalifkacja prawna - ten sam czyn ale zmiana kwalifkacji. Trzeba wydać postanoweieni o zmianie zarzutu, gdy organ zmienia kwalifkacje na surowsza. By zmianie na lagodniejsza nie ma postanowienia. Inna okolicznosci cyz przepis powodujaca surowsza odpowiedzilanosc, zmiana na taki przepis, wymaga wydania ponownie postanowienia.

Ta są te wymogi formalne postawnoeiani p rzedstawini uzarzutow obowiazujacych w śledztwie. W śledztwie wydaje prourator wszelkie kwestie, bo on prowadzi to Śledzt ow on decyduje komu i w jakiej postaci postawic zarzut, choc może przekazac śledztwo policji. Prokruator postawi zarzut, zmienia lub uzupelnia,

Dochodzenie

- ustawodawca przewiduje uproszczona forme przedstawienia zarzutow bo nie wymaga wydania postanwowienia o przedstawieniu zarzutuow. Czynności polegan a tmy, zeo soba do tej pory podejrzewanaj est wzywana celem ustnego ogloszenia jej zarzutu, który w pisuje się do protokolu przesł uchania a następnie przesł uchuje. Organ oglasza zarzut bez postanoweinia, an podstawie wlasnych notatek, tresc zarzutu wpisuje do protokolu przed rozpoczeciem przesł cuhania. A potem przesł uchanie. Ta osoba uzyskuje status podejrzanego z chwila rozpoczecia pprzesluchania.

To uproszczenie jest dość trudne do zrealizowania bo oznaczałoby to ze policjant który ma postawic zarzut musi przedstawic go z glowy, na gorąco sformulowac bo to nie jest takie proste. Latwiej jest napisalc a potem oglosic, bo można to skorygowac. Bo jak się pomyli to musi wydać postanowienei o zmianie czy uzupelnieniu, a jak napisze to zawsze może zweryfikowac. Rzadko stosuje się przedstawieie zarzutu, stad w dochodzeniu tez się mimo wszystko wydaje postanowienie o przedstawieniu zarzutu.

Dochodzenie prowadzi policja, a nie prokurator, nie musi być zatwierdzenie prokuratora, tu tez nie przysługuje zażalenie na postanowienie przedstawienia zarzutów.

Jeśli zachodzi koniecznosc uzupelnienia, dodania nowego zarzutu lub modyfikacja w zakresie surowszej kary, to trzeba wydać postanowienie kolejne w formie uproszczonej etc.

z chwila rozpoczęcia przesłuchania w dochodzeniu a z chwila wydania postanwoeinai w śledztwwie - osoba podejrzewana staje się podejrzanym i ma już określone uprawneinia procesowe - jest o nich mowa w art …....kpk.

O uprawnieniach przed pierwszym przesł uchaniem jest pouczony na pismie o jego uprawnieniach które podpisuje. To pouczenie nastepuje przed rozpoczeciem przelsuchania, bo podstawowym prawem osoby podejrzanej jest prawo do milczenia. Czynnosic przesł uchania może zakonzyc się milczeniem.

prawo do koryzstania z pomocy obroncy i jego udzialu w czynności przesł uchania bowiem podejrzany może oswiadczyc ze podczas przesł uchania nie będzie jego obroncy, więc trzeba czynnosc odlozyc, to pouczenie jest wazne z punktu widzenia gwarancji korzystania z prawa do obrony.

prawo do skladania wnioskow dowodowych, inicjowanie przeprowadzania dowodow na korzysc. Podejrzany musi wiedziec ze sam może zglaszac dowody a nie tylko czekac na dowody organu scigania.

brak obowiazku dostarczania dowodow na swoja niekorzysc. Nie można wymagać np. próbki pisma, próbki wypowiedzi, ale nie jest wymagana aktywność przy pobieraniu krwi do badan, dmuchanie w alkomat już wymagana jest aktywność.. można stosować środki przymusu np. do tego pobrania krwi.

Ma obowiązek pozostawać w miejscu swojego pobytu podczas trwania postepowania, nie może zmienic miejsca pobyutu. Jestli chce, to za zgoda do 7 dni po poinformowaniu organu.

Chodzi o to ze gdy jest wzywany, musi się stawic.

Odmiennosci pomiedzy śledztwem a dochodzeniem:

przepisy regulujace śledztwo stosuje się odpowiednio do dochodzenia, art 325a par 2.

art 325b - jakie wystepki naleza do formy śledztwa.

Regula - wszystkie wystepki nalezace do sadu rejonowego zawsze dochodzenie z tym ze niektore wystepki muszą się toczyc w formie śledztwa mimo pozostawienia we właściwości sadu rejonowego - art 325b - punkt 1 i 3.

negatywne przesł anki docohdzenia art 325c - będzie skreslony od lipca 2015

prowadzenie post przygt w formie śledztwa lub dochodzenia jeśli jest w sadzie rejonowym na znaczeniu z punktu widzenia trybu:

3. tryb zwyczajny

4. uproszczony

rodzaj trybu zalezy od formy prowadzenia postepowania przygotoawczewgo bo ta forma determinuej tryb. Jeśli post przyg zakonczylo się w formie dochodzenia to jest tryb uproszczony.

Od 1 lipca 2015, w post sadowym znowi się tryb uproszczony- niezaleznie czy dochodzenie czy śledztwo, w postepowaniu sadowym jedyna forma będzie post zwyczajne, z tym ze znaczenie z punkt uwidzenia ma znaczenie w postepowaniu nakazowym.

Po nowelizacji trybu dochodzenia, sklad sadu odwolawczego w wyniku wniesienia apelacji..... znow kocioł... :D

organy - dochodzenie prowadzi polciaj ale i ine organy mogą prowadzic dochodzenie, - art 213 → np. straz graniczna etc etx, abw etc.

art 325d - uprawnienie minsitrasprawiedliwosci do wydania rozporzadzenia w celu wskazania wlasciwego roganu do prowadzenia dochodzenia.

Moca ustaw szczeoglnych - straznicy leśni(kradziez drzewa, drewna z lasu), straz lowiecka.

Uproszczenie czynności zwiazanych z wydawanami decyzjami w zwiazku z wszczeciem, umorzeniem, zakonczeniem postepowania w dochodzneiu - nie trzeba wydawac uzasadnienia - art 95 - „chyba ze ustawa stanowi inaczej”.

Uproszczenie ze nie wymaga się zawiadomienia prokuratora o wszczeciu dochodzenia, bo prokurator nie musi nic zatwierdzac. Więc jest to calkowita wladza policji co do wszczecia. Prourator dowiaduje się tylko wtedy, gdy wydaje się postanowienie o umorzeniu postepowania bo musi je zatwierdzic...................................

na postawnowienie o odmowie wszczecia postepowania przygotoawczego to postanowienie ywmaga tez zatwierdzenia przz prokiratora.

Tylko 2 postanowienai - o wszczeciu dochodzenia i umorzeniu odchodzenia i wpisaniu do rejestur przestwepew - nie wymaga uzasadnienia.

Art 465 par 5 - do sadu przyslugjje zazalenie na postanowienie prokuratora.

Zazalenie na decyzje wydane w post przyg. Przysluje do sadu gdy chodzi o postanoweieni o zaniechaniu scigania-> odmowie wszczecia post przyg i post o umorzeniu te decyzje kontroluje sąd.

Uproszczenia dot przebiegu dochodzenia - w dochodzeniu czynności dowodowe ogranicza się przesł cuahnia pokrzywdzonego i podejrzanego oraz tylko dokonać wystacyrcz czynności niecierpiacyhc zwloki czy niepowtarzalnych np. ogldziny, a inne czynności można zaniechac. przesł uchanie swiadkow może być utrwalone w tzw, protokole ograniczonym - ustawodawca mowi ze prootkoujacy utewqalw w protkoloe tylkot najistotniejsze kwestie. Ten przepsij est malo uprszaczyjacy bo wymaga ze jak policjant przesłuchuje kogoś w charakterze swiadka to poicjant i tak wie co będzie naistotniejsze............... ale i tak sluchaja szeroko na wszelki wypadke, rzadko stosuje się protokol ograniczony, bo trudno ustalic co jest naprawdę istotne w tej czynnosic.ustawodawcy chodzilo o to zeby przesł cuhac konkretnie o znamiona przestepstwa, ale nie zaszkodzi przesł cuahc nieco więcej.

Kolejne przyspieszenie dochodzenia - skrocenie terminu - dochodzenie ma trwac 2 miesiace, a powyzej 2 miesiecy na okres 3 miesiecy ma przedluzyc prokurator. Powyzej 3 miesiecy daleh można przesł uchac dochodzenie jeśli jest to konieczne w wypadkach szczeoglnie uzaadnionych - niekontrolowalne to jest bo nie ma zazalenia na przedluzenie. Można przedluzac nawet i do przedawnienia karalnosci.....

nadzór prokuratora nad prowadzonym postepowaniu przygotoawczym w formie dochodzenia i sledzwa.

Śledztwa - prokurator jest prowadzacym śledztwo, moe je powierzyc w calosci lub w określ onej czesci organom scigania(olicji albo innym organom wlasciwym ze wzgl na przedmiot sprawy), on wtedy decyduje o jego przebiegu choc czynności powierza innemu organowi.

Dochodzenie - prokurator ma prawo ingerowac w jego przebieg, to ingerowanie polega na tym, ze może zaznajomic się z materilamia postepowania, żądać akt, jak ktos napisal skarge etcx, ma prawo czestniczyc w cyznnosciach, przejac jakas czynności np. rzeslcuhanie kogoś ze względu na wage i powage, ze trzeba być doswiadczonym w przesł cuhaniu etc.

prokurator może zmieniac lub uchylac decyzje wydane przez organ prowadzacy postepowanie, proruator może uchylic postanowienei wydane przez policje w jakiejs kwesti .., może uchylac decyzje dotyczace zakonczneiu postepowania, prokurator może uchylic postanowienie o umorzeniu post i policja musi dalej prowadzic postepowanie.

Druga forma nadzoru - nadzor z mozliwoscia podjecia post przyg które zostalo już zakonczone poprzez jego umorzenie. To ponowne podjecie post które zostało umorzone przez prokruatora w ramach nadzoru może mieć 3 postacie:

1. podjecie na nowo postepowania umorzonego → dotyczy to syt, gdy post przyg umorzono w fazie in rem(w sprawie), nikomu nie przedstawiono zarzutu, nie wykryto sprawcy. Takie postanowienie może być podjecie na mocy psotanowienia prokuratora w kazdym czasie az do przedawnienia. Dotyczy śledztwa i dochodzenia

3. wznowienie postepowania umorzonego → forma śledztwa jak i dochodzenia, ale ta forma dalszego prowadzenia post przyg w formie wznowienia dotyczy syt, gdy post przyg umorzono przeciwko osobie, nie wnioso aktu oskarżenia ale umorzono, bo np. stwierdzono ze była obrona konieczna etc, takie postanowienei można podjac na mocy prokuratora nadrzednego ale warunkiem podjecia wznowienia post umorzonego jest wykrycie nowych faktow i dowodow nie znanych wczesniej w postepowaniu.

4. uchylenie postepowania umorzonego → tez w stosunku do osoby, jeśli umorzenie post było niezasadne, ocena ze cos było niezasadne, ze post w tych okolicznosciach było blednie umorzone. Tylko prokurator generalny może uchylic post umorzone...... Ograniczenia - dzialanie z zakazem uchylenia postanowienia na niekorzysc po uplywie 6 miesiecy od uprawomocnienia się orzczenia, a drugie ograniczenie, sytuacja w ktorje sad rozpatrywal zazalenie na postanowienei na umorzenie przeciwko osobie. Prokurator nie może uchylic wówczas jak wystapia te ograniczenia, prokurator nie może kontrolowac wladzy sadowniczej. Art 521. doczytac... cos o kasacji do SN.

Czynności sadowe pozniej.............

Czynności sądu w post. Przygotowawczym

kpk przewiduje udział sadu w post przygotowawczym w dwóch płaszczyznach:

7. nadzór instancyjny nad post przygotowawczym - czyli rozpoznawanie zażaleń na decyzje prokuratora

8. przeprowadzanie czynności procesowych w postępowaniu przygotowawczym - w tym aspekcie czynności sadu mogą polegać bądź na przeprowadzeniu dowodu w post przygotowawczym, bądź wydawaniu decyzji odnoszącej się do decyzji którą również wykonuje prokurator

Ad 1) uregulowana w art 465 par 2. - na postanowienia prokuratora przysługuje zażalenie do sadu właściwego do rozpoznania sprawy chyba ze ustawa stanowi inaczej

Rodzaje postanowień prokuratora na które przysługuje zażalenie do sądu.....

5. postanowienia o odmowie wszczęcia lub umorzenia postępowania - dwa wyjątki
   - gdy w post przygotowawczym odmówiono wszczecia lub umorzenia postepowania w sprawie ściganej z oskarżenia prywatnego z uwagi na nie stwierdzenie interesu spolecznego do objecia ścigania.

- umorzenie rejestrowe - kiedy po 5 dniach umorzono postępowanie i wpisano sprawę do rejestru przestepstw - na to postanowienie o wpisaniu do rejestue przestepstw, zazalenie przysluguje do prokuratora a nie bezposrednio do sadu, chodzi o to by prokurator skontrolowal czy policja dolozyla nalezytej starannosci w swym działaniu.

Zazalenie do sadu nie przysluguje na postanowienia policji etc, tylko prokuratora!

Ad 2) czynności procesowe mogą wiazac się w post przyg z wydawaniem decyzji o określ onym aspekcie, mogą wiazac się z przeprowadzeniem dowodu przez sad w post przyg - ustawodawca wskazuje kiedy sad jest upranwiony do przeprowadzenia dowodu a nie prokurator:

5. art 316 par 3 - przesł uchanie swiadka w sytuacji, gdy zachodzi ryzyko, ze nie przesł ucha się go na rozprawie. To zadane przesł cuhania przez sad może zlozyc kazda strona czy tez adwokat.

6. Przesluchanie swiadka maloletniego albo pokrzywdzonego w sprawach przeciwko wolnosci seksualnej - art 185a do 185d - znowelizowano te przepisy, obowiazuja one od 1 stycznia 2015 w zakresie rozszerzenia katalogu czynności przesł uchania swiadka przez sad. Przepisy maja na celu ochrone powyzszego swiadka przed powtornym pokrzywdzeniem z racji powtornego przesł cuhania przed sadem. Jest instytucja przesł cuhania przez sad tego swiadka w post przyg raz - a przed sadem odtwarza się zeznania w postaci np. nagrania obrazujacego obraz i dźwięk.

Trzy sytuacje w zakresie przesł uchiwania swiadka w warunkach wynikajacyhc z tych przepisow:

3. przesluchuje się swiadka pokrzyuwdzonego który w chwili przesł uchania nie ukomczyl 15 lat, a pokrzywdzenie dotyczy popelnienia na jegoszkode przestepstwa z uzyciem grozby karalnej, a także przestepstwa wymienione w rozdzialach 23,25,26 kk, - wolnosci, wolnosci seksualnej.

4. Swiadek maloletni który nie jest pokrzywdzonym, ale jest swiadkiem czynu - czyny te co powyzej

5. swiadek pokrzywdzony przestepstwam iz art 197 i 199 - niezaleznie od wieku - chodzi o swiadka pelnoletniego, bo jeśli maloletni to poprzednie tryby powyzsze.

Sposób przeprowadzania dowodu z zeznan takiego swiadka - zasada jest taka iz, w czynności przesł uchania przez sad swiadka o ktorym mowa wczesniej, nie bierze udzialu podejrzany, ma nie mieć bezposredniego kontaktu z osoba która jest przesł cuhiwana. Oprócz sadu bierze udzial prokurator, pelnomocnik pokrzywdzonego, sam pokrzywdzony jeśli nie jest swiadkiem jednoczesnie lub rodzic gdy swiadek jest niepelnoletni.

Swiadek jest przesł uchiwany nadto w obecnosci psychologa.

Przesluchania dokonuje sad na posiedzneiu ,w tym posiedzeniu bierze udzial obronca gdy podejrzany ma obronce, a gdy chodzi o syt swiadka z pkt 1 i pkt 2, to sad z urzedu wyznacza mu obronce do tej czynności przesł uchania swiadka, zeby podejrzany nie mogl powolac się potem ze nie mial obroncy. Ten swiadek w czasie przesł cuhania jest rejestrowany, a maloletni swiadkowie są dodatkowo w specjalnym pomieszczeniu przesł uchiwany. Nagrywa się to na plyte i po tym przesł cuhaniu na rozprawie te nswiadek nie jest przesł uchiwany i jest puszczana plyta i spisuje się protokol.

Ale można powtorzyc przed sadme przesł cuhanie tego swiadka maloletniego ale są dwa wyjatki:

• gdy pojawia się istotne okolicznosci które wczesniej nie były znane

• jeżeli w czasie przesł uchania podejrzany nie mial obroncy i zlozyl wniosek o ponowne przelsuchanie - i zeby temu zapobiec , podejrzanemuy wyznacza się za wczasu obronce z urzedu.

Zeby ograniczyc traumatyczne przesł cuhiwanie pokrzywdoznych w przestepstwa seksualne, ustawodawca wprowadza regule ze sad w post przyg może przesł uchac tylko raz - art 185c. -przesluchanie przez sad post przyg, bierze udzial obronca, bez podejrzaneog, a jak nie ma obroncy no to nie ma już tego obowiazku powolania obroncy z urzedu. Ten przepis ma ograniczyć to wielokroten traumatyczne przesł uchiwanie.

Podejrzany w post przyg nie jest przesł uchiwany przez sad, tylko przez organ scigania.

Decyzje sadu w post przyg dotyczace jego przebiegu:

ustawodawca zastrzega pewne decyzje ze względu na dowody które maja być uzyskiwane:

• decyzja dowodowa o dopuszczeniu, wyrazeniu zgody na podsluch w atrybie art 237kpk.

• Decyzja dotyczaca zwolnienia z tajemnic - art 180 par 2 - lekarska, adwokacja, dziennikarska, notarialna, radcowska. Dziennikarz nie ma obowiazku mimo to podania zrodla informacji jeśli zrodlo zastrzeglo swoja anonimowosc.

• Internacja - badanie podejrzanego psychiatryczne z umieszczeniem w szpitalu, wiaze się to w koncu z pozbawieniem wolnosci, sad w post przyg wydaje postanowienei o obserwacji psychiagtycznej.

Rozpoznawanie zazalen na decyzje o zaniechaniu scigania otwiera to pokrzywdoznemu lub zamyka droge do wniesienia subsydiarnego aktu oskarzenia.

→ decyzja organu zwiazana z post przyg wiaze si z zawiadomieniem o popelnieniu przestepstwa, składa się zawiadominie, sam pokrzywdzony lub osoba trzecia składa zawiadomienie. Po zlozeniu zawiadomienia organ scigania ma dwie mozliwosci - wszczac postepowanie albo przed wszczeciem przeprowadizc czynności sprawdzajace czy jest podstawa do wszczecia. Po przeprowadzeniu tych czynności które maja trwac 30 dni, prkuator lub polcija może podjac decyzje o wszczeniu lub odmowic wszczecia. Jak jest odmowa, to na to postanowienie o odmowieprzysluguje zazalenie(3 grupy mogą):

• sam pokrzywdzony w znaczeniu faktycznym bo nie ma przeciezj eszcze post przyg.

• Instytucja pandtwowa, samorzadowa lub spoleczna która zawiadomila o przestepstwie, np. pracownik tej instytucji cos tam zbroil.

• Inna osoba fizyczna lub prawna, jeżeli w wyniku podejrzenia popelnienia przestepstwa doszlo do naruszenia jej praw - np. obraza uczuc religijnych, np. nergal podarl biblie.

Po zlozeniu zazalenia przez jeden z powyzszych podmiotow, sad rozpatruje to zazalenie, wlasciwy do rozpoznania zazalenia jest sad wlasciwy do rozpoznania sprawy. Termin an wniesienie zazalenia to 7 dni. Jeśli postanowienei jest wydane przez policje - sprawy odmowy wszczecia dochodzenia, nie muszą zawierac uzasadnienia. Ustawa przewiduje ze taki podmiot ma dostęp do akt. Składa zazalenei do sadu, sad na posiedzeniu rozpoznaje zazalenie i wydaje jedna z dwoch decyzji:

• utrzymanie w mocy - odmowa była zasadna co oznacza ze postepowanie nie będzie wszczete i nie mozliwosci wzruszenia przez zawiadamiajacego tego postanowienia

• sad uwzglednia zazalenie - uchylenie odmowy i nakaz przeprowadzenia czynności.

Prokurator ma znow mozliwosci dwie:

• odmowic ponownie → pokrzywdzony i tylko on(nie zawiadamiajacy, ani insttucja, ani zadna osoba fizyczna) może w terminie miesiaca od daty doreczenia mu zawiadomienia o ponownej odmowie wszczescia wniesc subsydiarny atk oskarżenia gdyż dwukrotnie odmowiono wydania postanoweia i otwiera mu się droga do subsydiarnego aktu oskarzenia.

• wszczecie postepowania i uznanie ze wzbogacono zasadnosc to wszczescia → ale potem umorzyl je. Na to postanowinie przysluguje ponownie zazalenie gdyż zgodnie z art 55 kpk, zeby była otwarta droga do wniesienia subs. Aktu oskarzenia, musi być wydane ponownie tozsame postanowienie. Zazalenie przysluguje pokrzywdzonemu, bo wszczeto postepowanie, instytucji tym powyzzym co wczesniej wskazalem, ale także innemu podmiotowi jeżeli ta osoba zlozyla zawiadomienie o przestepstwie i w związku z tym zawiadomieniem wszczeto postepowanie a na skutek tego przestepstwa doszlo do naruszenia jej praw - chodzi o przestepstwa z art 306 par 1a pkt 3. te 3 podmioty składają zazelenie na to peirwsze umorzenie maja na to 7 dni i sad ma dwie mozliwosci:

• utrzymanie w mocy - sprawa definitywnie zakonczona - takie postanowienei może być z 521 w trybie kasacji …..

• sad uwzglednil zazalenie i uchylil to peirwsze postaowienie o umorzeniu a drugie o zaniechaniu scigania i nakazal prowadzenie dalszego psot przyg. Organ prowadzacy ma dwie mozliwosci: wniesienie aktu oskarżenia - pokrzywdzony jest happy, albo organ scigania ponownie umarza - więc jest to drugie postanowienie o umorzeniu i otwiera się droga do subsydiarnego aktu oskarzenia. W terminie miesiaca od daty otrzymania tego zawiadomienia wniesc można subsydiarny akt oskarzenia.

Ten pokrzywdzony może wniesc aktu oskarżenia subsydiarny, bo jest ono zamiast, zastepuje prokruatora w sciganiu. Zeby ograniczyc, dorpoeadzic do pewnej zasadnosci wnoszenia tych subsydiarnych aktow oskarzenia, ustawodawca wprowadza przyumus adwokacko radcowski.

Art 55, 330. ten termin miesiaca do wniesienia subysdiarnego aktu oskarżenia to termin prekluzyjny - jeśli pokrzywdzony po tym terminie wniosl aktu oskarzenia, to uprawnienei wygasa.

Jak liczyc terminby w miesiacach - art 123 par 2.

art 88 kpk - art 78.

subsydiarny akt oskarżenia - pelnomocnik musi napisac ten akt jakby był prokuratorem.

Akt oskarżenia i jego wymogi formalne - art 332 i 333.

• część wstepna jako pisma procesowego

• część merytoryczna - zarzut oskarzenia

• część motywacyjna - uzasadnienie aktu oskarzenia

• wykaz dowodow których przeprowadzenia przed sadem domaga się oskarzyciel

z tych 4 czesci po 1 lipca 2015 zachodza w nich zmiany, te zmiabny wiaza się z wymogami aktu oskarżenia zwiazanego z uzasadnieniem i wykazem dowodow.

Dzisiaj jeśli chodzi o 3 i 4 wymog, dziś ustawodawca przewiduje jako zasade ze aktu musi zawierac uzasadnienie - faktyczne i prawne podstawy jego wniesienia, uzasadnienia nie musi wydawac policja jak prowadzi dochodzenie i sporzada akt oskarzenia. Oraz art 325d...

natomiast zatwierdza i wnosi prokurator to. Nowelizacja od 1 lipca 2015, zmienia się art 322 par 2 kpk z którego będzie wynikac ze sporzadzenie aktu oskarżenia pozostaje w uznaniu organu który ten akt wnosi. Prokruator będzie mial uznanie w umieszczaniu uzasadnienia.. druga zmiana - wykaz dowodow w akcie oskarzenia, prokurator przedstawia sadowi dowody których przerpwoadzenia na rozprawie się domaga, wykaz tych dowodow oznacza liste dowodow pogrupowanych według rodzaju dowodow. Są trzy grupy dowodow - osobowe zrodla dowodowe, dowody z dokumentów, dowody rzeczowe. Dziś ten wykaz dowodow choc jest wnioskiem dowodywm nie musi zawierac tez dowodowych - prikruator nie wskazuej na jakie okolicznosci te dowody maja być przeprwoadzone zaoferowane przez niego. Pokazuje jaki dowod i koniec, nie pisze na jaka okolicznosc. Art 169kpk - prokurator jest z tego zwolniony. Od 1 lipca 2015 zmienia się regula nie wskazywania tez, zgodnie z 333 par 1 muszą być tezy dowodowe co do kazdego dowodu. Przedstawianego przez prokruatora

art 119 kpk, art 213 kpk,

sformulowanie zarzutu - o co oskarza, to jak opisuje i art 332 par 1 pkt 2:

• czas popelnienia czynu

• miejsce popelnienia czynu

• sposob popelnienia czynu

• ookolicznosci popelnoienia czyny

• skutek popelnienai a jak charakter majatkowy to dodadkowo wysokosci szkody

art 279 - kto kradnie z wlamaniem podlega karze etc etc... nie można napisac ze ukradl z wlamaniem, trzeba podac sposób wlamania i do czego wlamal się, jak, ze wyrwal klodke, czy przepilowal, czy może roztopil, wszedl do komorki, co zrobil...zabral rower, podaje się tez wwartosc roweru, czas i miejsce, nie podaje się daty bo ciezko podac date - edzien, miesiac, rok. Podaje się czas ze podczas mojego pobytu na wakacjach.

Kwalifikacja prawna czynu - a dodatkoo art 64 jak recydywa.

Potem proruator musi podac sad wlasciwy do rozpoznania sprawy, podac tryb postepowania(zwyczajny lub uproszczony, po nowelizajci będzie tylko zwyczajny).

Potem uzasadnienei bo musi a po nowelizacji nie będzie musual. Wykaz dowodow dziś bez tezy pogrupowane na 3 grupy, po nowelizacji z teza(na jaka okolicznosc dany dowod, np. dowod z zeznan swiadka - bo widzial pobicie etc.)

zalaczniki fdo aktu oskarzenia:

• odpisy aktu oskarżenia dla oskarzonego

• lista osob poktrzywdzonych wraz z ich adresami i adresami swiadkow

3 kwiecien - ustawa o ochronie swiadka wchodzi w życie - adresy swiadkow i pokrzywdzonyc hbeda poza aktami sprawy.

Rozpoczęcie rozprawy

Istotą tego etapu rozprawy głównej jak mówi art 381 jest sprawdzenie stawiennictwa. Stwiwiennictwo to czynność związana zu prawnieniem stron i innych uczesntikow, stawiennictwo lub niestawiennictwo waurnkuje przejscie do kolejnego etapu postepowania.

Zasada stawiennictwa na rozprawie:”

9. 30 czerwca - stan prawny do oskarżonego, zależy ono od trybu rozpoznania sprawy, dziś są sprawy z oksazenia publicznego(postepowanie zwyczajne, uproszczone, przyspieszone) a z oskarzena prywatnego. Jeśli chodzi o tryb zwyczajny dzisiaj, to zasada jest ze udzial oskarzonego w rozprawie jest obowiazkowy w trybie zwyczajnym. W przypadku niestawiennictwa co do zasady zachodzi mozliwosc odroczenia rozprawy i spowodowania obecnosci oskarzonego na niej. To spodowanie nieobecnosci jeśli jest nieustpawiedliwiona to należy zmusic oskarzonego do becnosci za pomoca srodkow przymusu. Pierwszy jest lagodnijszy, kolejny bardziej - tym bardziej jest tymczasowe aresztowanie.

Art 377 par 3 - rozpoczecie rozprawy mimo nieobecnosci oskarzonego a wydany wyrok nie jest wyrokiem zaocznym - art 376 kpk. Wymagane jest spelnienie jednej z 3 przesalanek - art 377 par 3

6. oskarzony mowi ze nie będzie bral udzialu w rozprawie

7. gdy dokonal np. samouszkodzenia by nie wziac udzialu w rozprawie, albo się zabarykadowal - uniemozliwienie dorpowadzneia

8. kiedy oskarzony odebral osobiscie wezwanie

w tych 3 sytuacjach oskarzony wyraza wole niestawiennictwa, wtedy w trybie zwyczajnym mimo jego niebecnosci sad może rozpoznac sprawe i wydać wyrok. Jeżeli jedna z tych przesł anek nie zachodzi,

art 377 par 1 - sytuacja, gdy oskarzony ze swej winy wprawil się w stan uniemozliwiajacy udzial w rozprawie - np. upojenie alkoholowe. Ustawodawca wprowadza warunek, ze należy stwierrdzic stan niezdolnosci który potiwerdza brak mozliwosci udzialu w rozprawie - przymusowe przebadania na stan nietrzezwosci.

W pozostalych trybach - post uproszczone ui przyspieszone udzial oskarzonego w rozprawie nie jest obowiazkowy, w związku z czym jeżeli w postepowaniu przyspoeiszonym oskarzony nie został zatryzmany, nie stawil się na rozprawie etc, to sprawe się rozpatruje pod jego nieobecnosc. Tryb uproszcozny - przewiduje się mozliwosc rozpatrzenia sprawy pod nieobecnosc oskarzonegop a nadto jak nie ma obroncy albo ma obronce a ten się nie stawil, to wydaje się wyrok zaoczny, co oznacza ze ten wyrok podlega doreczeniu oskarzonemu i może on wniesc srodki zaskarzenia w postaci sprzeciwu lbu wniosku o sporzadzenie uzasadnienia wyroku.

Postepowanie w sprawach z oskarżenia prywatnego - sotusje się przepisu postepowania uproszczonego.

Art 374kpk, art 479 kpk

od 1 lipca stan pranwy ulega zmianie ponieważ ustawodawca odwraca zasade ze udzial oskarzonego jest obowiazkowy, przyjmuje się ze oskarzony ma prawo udzialu a nie obowiazek w rozprawie. Ustaowdawca liwkuduje tryn uproszczony, co oznaczac będzie ze sprawa z oskarżenia pbulciznegobedzie rozpatrywana tylko w dwoch trybach, tj. w postepowaniu zwyczajnym i przyspieszonym. Niestawiennictwo oskarzonego na rozprawie w trybie zwyczajnym jak i przyspieszonym gdy został on prawidlidlowo powiadomiony, nie stanjowi przeszkody. Od tej zasady beda dwa wyjatki →

7. udzial będzie obowiazkowy jezei przewodniczacy skladu orzekajacego lub sad tak postanowi - na mocy decyzji o uznaniu obecnosci za obowiazkowa

8. sprawy o zbrodnie - gdzie udzial oskarzonego w rozprawie będzie obowiazkowy tylko na rozpoczeciu przewodu sadowego. Czynności przedstawienia aktu oskarżenia i czynności jego przesł uchania. Po dokonaniu tych czynności, staiwennictwo z obowiazkowego staje się stawiennictwem dobrowolnym - art 374 po nowelizacji.

Art 174:

6. charakter czynu - jeżeli czyn stanwoi wystepek, obowiazek stawiennictwa będzie gdy sad wyda taka decyzje

7. sprawy o zbrodnie - obowizkowo na pierwszym terminie rozprawy w związku z otwarciem przewodu sadowego, potej czynności stawiennictwo przeksztalca się w dobrowolne, chyba ze sad postanowi inaczej.

Ta zasada dot. prawa udzialu w rozprawie w związku z stawiennictwem dotyczy tez pozbawionego wolnosci. Z dniem 1 lipca, aby reguly były te same, w stosunku do oskarzonego pozbawionego wolnosci w sprawie o wystepek - pozbawiony będzie musi zlozyc wniosek o dprowadzenie, w temrinie 7 dni musi zlozyc wniosek w tej sprawie. Gdy się spozni, to ustawodawca mowi, ze taki wnisoek można uwzglednic gdy nie powoduje to koniecznosci odroczenia rozprawy.

Sprawy o zbrodnie - na 1 termin będzie zawsze przywieziony.

Tryb przyspieszony - zasada się nie zmienia

oskarzyciel publiczny, czy prokurator - jego udzial w rozprawie jest obowiazkowy i będzie po nowelizacji obowiazkowy - art 46 kpk. Rozprawa musi być z udzialem prokruatora, jego niestaiennictwo powoduje odroczenie rozprawy.

Oskarzyciel posolkowy, prywatny - ich udzial nie jest obowiazkowy , to jest zasada, nie ma wyjatkow, niestawiennictwo nie jest przeskzoda do prowadzenia sprawy.

To samo dotyczy powoda cywilnego - od 1 lipca instytucj powoda cywilnego zostaje zlikwidowana!!

obronca - dziś jest fakultatywna i obligaotryjna, gdy jest obligatoryjna to udzial jest obowiazkowy obroncy. Po nowelizcji wprowadza się obrone z urzedu na żądanie, czyli prawo oskarzonego do zlozenia wniosku o wyznaczenie mu obroncy zu rzedu bez koniecznosci wykazywania niczego. - art 78a dzisiaj, po nowelizacji art 80a par 1. w wypadku zlozenia takeigo wniosku, przewodniczacy jest zobowiazany wyznaczyc obronce chyba ze oskarzony ma obronce z wyboru już.

Art 117 par 2a, i 117 par 2 - podstawa do usprawienidliwienia niestawiennictwa, od lekarza sadowego. Inna przyczyna niestawiennictwa - musi być nalezyte usprawieldiwienie, uzasadnuione, np. zdarzenie losowe jakieś. Sad ma obowiazek uwzglednic wniosek o odroczenie rozprawy i rozprawy nie przeprowadzac.

Drugi etap rozprawy - przewód sądowy - poczatek wiaze się z odczytaneim aktu oskarzenia, koniec to stwierdxzenie ze wszystkie dowody na przewodzie został ystwierdzone. Istota jest przeprowadzenie dowodow. Przewod sadowy jest poswiecony przeprowadzeniu dowodow - merytoryczna część rozprawy. Dziś otwarcie przewodu sadowego oznacza odczytanie przez oskarzyciela aktu oskarzenia. Co oznacza, ze oskarzyciel publiczny, prywartny, posilkowy odczytuje tresc tego pisma. Akt oskarżenia składa się z 3 część jak miowono, opdczytuje się kazda część. Od1 lipca zmienia się czynności otwarcia przewodu sadowego - prkurator albo inny oskarzyciel nie będzie odczytywal aktu oskarżenia tylko ma zwiezle przedstawic zarzut oskarzenia. Ta zmiana idzie w 3 kierunkach - pierwsza od strony technicznej - nie będzie odczytywania tylko swoimi slowami stwierdzenie, mowi tez w jaki sposób ta prezentacja ma być - zwięźle! Trzecia zmiana ot przedmiot przedstawienia - już nie caly akt oskarżenia tylko zarzuty oskarzenia. Ustawodawca zmienia w art 332 par1 punkt 2 zarzut oskarżenia - opis czynu i kwalifkacja prawna. Opis czynu skladasie z 5 elementow - trzeba wskazac......... czas miejsce sposób skutek etc.

jeżeli czyn skladasie z 5 elementow, to oskarzyciel ma przedstawic zwiezle elementy, więc pominie pewnie okolicznosci dzialania, wazne jest jak to zrobil. Na czym polegal czyn - zaniechanie czy dzialanie i jak dzialal etc. art 385kpk.

Pierwsza czynnosc po otwarcu przewdou sadowowego jest czynności przesł cuhania oskarzongo - ta czynnosc dziś z reguly jest przeproadzaana w trybie zwyczajnym, a po 1 lipca ta czynnosc będzie uwarunkowana w sprawach o wystepki, ze jeżeli nie będzie chcial uczesniczyc w przesł uchaniu, to nie musi. Wyjatek - sprawy o zbrodnie, albo gdy sad uzna ze oskarzony musi być na rozprawie.

Czynnosc przesłuchania:

• pouczenie

• zapytanie o przyznanie się o dokonanie mu zarzucanego czynu

• zlozenie wyjasnien - tylko wtedy, gdy oskarzony zechce takie wyjasnienia zlozyc. - jeżeli osakrzony zechce je zlozyc, to można zadawac pytania oskarzonemu.

Zakres pouczenia - to dziś odnosi się do art 175 kpk - poucza się go o prawie do odmowy skladania wyjasnien bez podania przyczyny, i prawie do udzielania odpowiwiedzi na pytania lub prawie odmowy. Po nowelizacji z dniem 1 lipca ustaowdawca rozszerza zakres pouczen, bo będzie on pouczany o prawie do skladania wnioskow dowodowych i o konsekwencjach nieskorzystania z tego prawa, a nadto o tresci przepisów art 100 par 3 i 4, art 376, 377, 422, 419 par 1.

od lipca pouczenie w zakresie ksladania wnioskow odwodowych oznacza ze na rozprawie zasada jest ze dowody przeprowadza się na wniosek a nie z urzedu jak teraz jest do 1 lipca.

Druga konsekwencja jest to ze w wyjatkowych wypadkach dowod sad może przeprowadzic z urzedu gdy uzna ze dowod ma wyjatkowo wazny charakter, nowelizacja wylacza zarzut sedziemu, ze nie przeprwoadzil danego dowodu. Dziś obowiazkiem sadu jest aktynosci, brak aktywnosci do 1 lipca powoduje mozliwosc apelacji. Art 427 par 4.

druga konsekwencja braku aktywnosci dowodowej - prekluzja dowodowa - wygasniecie skladania wniosku dowodowego. Po nowelizacji nie będzie tej zasady - będzie ograniczona prekluzja dowodowa - art 427 par 3. opskarzony nie będzie mogl w apelacji zlozyc wniosku dowodowgo.

Dalsze poyuczenia są zwiazane z art 100 par 3

art 377 kpk, 376 par 2 kpk.

3 etap czynności przesł uchania - zlozenie wyjasnien pod warunkiem, ze oskarozny chce z tego prawa skorzystac. Jeżeli osakrzony nie skorzystal z tego prawa, to swobodnie składa wyjasnienia. Ustawodawca przewiduje ujawnienie wyjasnien z postepowania przygotoawczego gdy nie korzysta on z prawa odmowy wyjasnien. Od 1lipca ten protokol z post pryzgo będzie przeprowadzala strona a nie sad. Art 389 kpk.

Odczytywanie wyjasnien anstepuje w koreslonych sytuacjach art 389 par 1 i 2

po odczytaniu oskarozny jest zobowiazany do przedstawienia swojego stanowiska.

Art 370 kpk w związku z 371 par 2.

drugi dowod przeprowadzany na rozprawie - to dowod z zeznan swiadkow - przed nim ustawodawca przewiduje o mozliwosci zadawania pytan swiadkom. przesł uchanie swiadka na rozprawie dzel isie na 2 czesci:

• część formalna → 3 elementy - pouczenie o obowiazku mowienia prawdy i odpowiedzialnosci karnej - art 233 kk, odebranie jego danych personalnych, trzecia część to odebranie przyrzeczenia albo wobec braku sprzeciwu stron, ze swiadka można przesł uchac bez ograniczen.

• część merytoryczna → 3 elementy - spontaniczna wypowiedz swiadka w granicach danej czynności, mozliwosc zadawania pytan swidkowi i udzielanie na nie pytan przez swiadka, odczytywanie protokolow poprzednio zlozonych zeznan - art 391 par 1 kpk.

Ta część meyrtoryczna to srodek dowodowy w postaci zeznan.

Część formalna - 8 kwietnia 2015 roku oglososzno ustawe o ochronie swiadka i pokrzywdzonego która przewiduje, ze w ramach cyznnosci rozpytania swiadka o dane osobowe czy dane dot. jego osoby nie zadaje się pytan o miejsce zamieszkania,

część merytoryczna - swiadek ma mówić to co w sprawie wie i jest istotne, ma to być bezwplywowe. Druga i trzeia część zlozenai zeznan - zwiazane jest to z uzupelnieniem tej spontanicznej wypowiedzi.

Zadawanie pytan - w pierwszej kolejnosci pyta ten który zglosil dowod z przesł uchania swiadka. Art 370 decyduje o kolejnosci.

Odczytanie protokolow - art 391 par 1 i 1a po nowelizacj - 392 po nowelizacji - przepisy stanowiace podstawe do odczytania zeznan swiadka.

Art 366 kpk

sad odczytywac będzie zeznanai z pzygotowawczego psotepowania tylk owtedy kiedy uzna, ze jest to potrzebne do wydania orzeczenia.

Dowod z dokumentu - art 393 kpk. Art 394 par 2.

dowód rzeczowy - dowod który stanowi podstawy z uwagi na jego właściwości, dowod zmyslowy ,np. przedmiot przestepstwa typu nóż, czy sfałszowana umowa która dolacza się do akt sprawy, a np. jak dowod rzeczowy jest siekiera to nie dolacza się do akt sprawy siekiery.

Dowody z dokumentow jako dowod prywatny - tzw. dowod z dokumentu prywatnego - dziś nie mogą stanowic dowodu jeśli zostaly stworozne w celu przedlozenia go do postepowania karnego. Zakladano ze jedynym tworca dowodu może być organ procesowy. Jeśli chce mieć ekspretyze bieglego to muszę zwrocic się do sadu o to zeby on zlecil prywatna eksperytze a nie samemuy ide do bieglego. Nowelizacj zmienia to art 393 par 3 - strioy mogą prywatnie gromadzic dowody.

Dalszy etap rozprawy glownej - glosy stron!

Na orpzraiwe glownej glosy stron wiaza się z urpawnieniem stron do przedstawienia swoich racji w związku wyczekiwaniem przez nich wyroikiem. Na tym etapie strony podsumowuja przebieg postepowani dowoegowego wyrazaja swoje stanowisko w przedmiocie rozstrzygniecia odpowiedizlanmosc karnej oskarzonego za zarzucany czyn. Ustawa przewiduje kolejnosc zabierania glosow przez strony, jest ustalony porządek zabierania glosu.

W art 106kpk - oskarzony a potem kolejne osoby, obronca i pelnomocnik przed strona wystepuje zawsze, w ramach glosow stron, kazda ze stron ma prawo do repliki - odpowiedzi na wystapienie. Przewodeniczacy ma obowiazek umozliwic ustnosunkowanie się do wypowiedzi pokrzywdzonych.

Natomaist dalsze zabieranie glosow w ramsch odopwiedzi na odpowiedz - duplika - to uprawnienie przewoedniczacego co do umozliwienia tej odpowiedzi. Po wystapieniu glosow storn, sad przestepuje niezwlocznie do narady, rozpoczna się 4 etap rozprawy glownej, określ any jako wyrokowanie. Zasada jest ze sad powinien niezwlocznie po naradze przystapic do wyrokowania by na swiezo mieć w pamieci wystapienia stron które mogą mieć wpływ na ostateczna decyzje sadu co do rozstrzygniecia w przedmiocie procesu. Od tej zaady ustawa przewiduej wyjatek bowiem daje sadowi praow do orzeczenia wydania wyroku na czas nie dluzysz niż 7 dni. Jest to twmein ine przkraczalny, o charakterze stanowcznym, bo w wypadku jego niedotrzymania, rozprawa toczy się od początku.

Ustawa wskazuje przesłanki odroczenia wyroku:

1. w sprawie zawiłej - zawiłość sprawy

2. o charakterze ogolnym - inne wazne powody, np. kazda przyczyna o ile jest istotna.

Zastosowanie tego przepisu o odroczeni wydania wyroku oznacza, ze sad po glosach storn musi wydać termin w ktorym wyrok zostanie ogloszony. Zgodnie z kpk i konstytucja art 45, ogloszenie wyroku odbywa się publiczniem jest jawnosc zewnetrzna, stawiennictwo na ogloszneie wyroku nie jest obowiazkowe, mimo obowiazku stawiennictwa na ropzrawie. Niestawiennictow na oglosznei wyorku nie stanowi rpzeszkody.

Etap wyrokowania:

1. niejawny - w skladach kolegialnych, czyli 3 osobowych lub 5 osobowych na rozprawie, etap niejawny to narada, wymiana pogladow, jeśli są rozbieżnosci to jest glosowanie, po podjeciu decyzji w wyniku glosowania sporzadza się wyrok na pismie i podpisuja wszyscy - nawet ten co był przeciwny ale może zaznaczyc ze był przeciw. Gdy sklad jest jednoosobowy to nie ma narady, sad podejmuje po prostu decyzuje, zastanawia się nad decyzja, sporzadza wyrok na pismie i go podpisuje. Tajnosc oznacza ze jest zakaz dowodowy zupelnie bezwzgledny i nikt nie może być zwolniony od tajemnicy. Obowiazek zachowania tajemnic ynarady

2. promulgacja wyroku

3. odczytanie wyroku - poprzez podanie do wiadomsoci tego co zostalo zapisane w dokumencie

4. podanie najwazniejszych powodow wyroku, co oznacza ze przy tej czynności przewodniczyacy lbu sediza sprawozdawca podaje przyczyny tkaiego a nie innego wyroku

5. pouczenie o prawie wniesienai apelacji

ogloszneie wyroku ma uroczysta forme, wyrok sad wydaje w imieniu RP. Stad tez osoby obecene na ogloszeniu wyroku wysluchuja go stojac z wylaczeniem skladu sadu orzekajacego. Z waznych powodow przewodcniczacy może zezwolic aby np. inwalida siedzial. Ustne powody wydania wyroku które sad podaje już wysluchuje się na siedzaco.

Po tych dwoch etapach jak nie ma potrzeby wydawania kolejbych rozstrzgniec(bo może być rozstrzygniecie o zasadzeniu srodka zapobiegawczego)

po podjeciu tych decyzji,p rzewodniczacy oglasza zamkniecie rozprayw. Z tym momentem konczy się rozprawa.

Budowa wyroku

Wyrok ma szczególna forme jeśli chodzi o dokument pisemny bo jest zaopatrzony wizerunkiem orła - godła Polski. Jeżeli chodzi o tresc to wyrok składa się z 2 czesci:

1. wstepna → inaczej komparycja

2. rozstrzygajaca → dyspozytywna, zwana tez sentencja, tenorem(najdawniej tak zwano xD)

część wstepna wyroku to oznaczenie sadu który wydal, jazwiska sedziow i lawnikow jeśli byli, daty wyroku, imię i nazwisko protokolanta i oskarzyciela. Wskazuej się date rozpoznania sprawy, a potme wskazuje się opis zarzucanego oskarzonemu czynu, wpisuje się tresc zarzutu w akcie oskarzenia. Opis czynu i jego kwalifikacja.

Czesc rozstrzygajaca - tresc sentencji zalezy od rodzaju wyroku. Jeżeli wyrok jest uniewinniajacy lbu umarzajacy postepowanie to sentencja wyroku składa się z 1 rozstrzygniecia - uniewinnienie czy też umorzenie. Gdy wyrok jest skazujacy, waurnkowo umarzajacy postepowanie, to sentencja wyroku składa się co najmniej z 2 rozstrzygniec →

• przypisanie winy

• nalozenie srodkow represji karnych w związku z przypisana wina

przy wyroku sklazujacym takim srodkiem karnym będzie kara,

sposob formulowania tych rozstrzygniec jest zwyczajem formulowania wyrokow, przyjmuje się skrot myslowy - ze jeśli sad uznaje oskarzonego za winnego to mowi ze oskarzonego uznaje za winnego zarzUcanego mu czynu i wymierza mu kare tyle i tyle lat. Jest to obalenie domniemania niewinnosci. Ale ten czyn musi być czynem zabrononym jako przestepstwo.

Tak samo z dwoch elementow składa się wyrok warunkowo umarzajacy postepowanie:

• ustalenie sprawstwa - uznanie za iwnnego anie nie wymierza się kary tylk ostousje się srodek probacyjny, uznaje się za winnego i warunkowo umarza postepowanie. W ramach tego waurnkowego umorzenia można orzec srodki karne, obowiazek naprawienia szkody etc etc.

pod tymi rozstrzygnieciami stawiamy podpis.

Wyrok uniewinniajacy sad wydaje w rzypadku skazania w trybie 414 - nastepuje gdy zaistnieja negatywne rpzeslanki materialno prawne - bądź o charaktrze dowodowym bądź materilanopranwym. Dowodowa to np. stwierdzenei niepopelnienia czynu, albo ze czynu w ogole nie było.

Przeslanki materilano prawne - gdy czyn nie stanowi czynu zabronuonego - art 17 par 2.

ustawa stanowi, ze sprawca nie popelnia przesteptwa - tzw kontratypy typu obrona konieczna, stan wyzszej koniecznosci, dzilanie w warunkach wylaczajacych wine(blad, nieletniosc)

niepoczytalnosc - wyjatek od zasady, ze pomimo niepoczytalnosc wylacza wine, sprawca nie popelnia przestepstwa, sad nie wydaje wyroku ueniwinniajjacego tylko umarzajacy. Tutaj nastapilo odejscie od zasady ze jest wydawany wyrok uniewinniajacy ze względu na wydzwiek. Bo uniewinnienie sprawcy który np. zabil jako niepoczytalny byloby troche kontrowersyjne.

Wyrok umarzajacy gdy zaszly przelsnki z art 17 par 3 do konca do 11. zaistnienei tych przelankek powoduje wydanie wyroku umarzjaacego.. Par 1-2 powoduja uniewinnienie co do zasady.

Art 66 i 67kk.

Po wydaniu wyroku, po jego ogloszeniu, sad podaje motywy wyroku. Po nowelizacji, jeśli chodzi o wyglaszanie wyroku, cyznnosic odczytania wyroku nie ebdzie już odczytywana w calosci, po nwoelziacji utawodawca uproszcza, gdy art 418 znoweizowany par 1a mowi ze sad może od razu sentencje przecyztac.

postepowanie odwolawcze!!!

post odwolawcze wiaze się z realizacja kontytucyjnej zasady ze post sadowe jest co najmniej 2-instancyjne, co oznacza, ze jeżeli sad orpzoznaje sprawe, a więc orzeka, realizuje zasade prawa do sadu, to po rozpoznaniu sprawy zgodnei zk onstytucja musi istniec system który pozwoli na skontrolowanie wydanego orzeczenia. Jego realizacja wymaga spelnienia 3 warunków od których zalezy realizacja kosntytufyjnej zasady 2 instancyjniosci postpeowaania:

• istnienei srodkow prawnych pozwalajacych na kontrole wydanego w 1 instancji orzeczenia - apelacja i zazalenie w procesie karnym

• sad który kontroluje musi być sadem wyzszego rzedu nad tym który wydać orzeczenie w poprzedniej instancji - musi to być sad hierarchnicznie wyzszy.

• Uksztlatowanie procedury odwolawczje, by umoziwiala ona rzeczywista kontrole orzeczenia.

Kontrola odwolawcza

Wyrok → zeby rozpoczac kontrole odwolawcza od wyroku przysluguje apelacja jako srodek odwolawczy, z trzema wyjatkami:

• wyrok zaoczny - zginie po 1 lipca

• wyrok nakazowy - od tego wyroku przysluguje sprzeciw umozlwiiajacy rozpoznanie sprawy na zasadach ogolnych

• rozstrzygniecie od wyroku - jak w wyroku sad orzekl o kosztach i strona kwestionuje koszty, to na koszty przysluguje zazalenie a nie apelacja.

Nie ma w naszym systemie procesowym wyroku, na ktorym nie przyslugiwalby srodek odwolawczy.

Zaskarzenie wyroku w drodze apelacji nastepuje 2-etapowo:

• zlozenie wniosku o sporzadzenie na pismie uzasadnienia wyroku - tzw. zapowiedz apelacji.

• Otrzymanie wyroku wraz z uzasadnieniem i wniesienie apelacji.

Strona może zlozyc tzw. apelacje wprost, czyli nie czekajac na sporzadzenie uzasadnienia wyroku.

Pisemne uzasadnienie wyroku jest potrzbene bo:

• stanowi dla strony rzeczywista kontrole odwolawcza bo wiemy z jakich powodow sad wydal taki wyrok

• mozliwosc dokonania kontroli odwolawczej przez sad odwolawczy - sad odwolawczy nie wie czym kierowal się sad I instancji wydajac wyrok. Dzieki tej pisemnosci sad odwolawczy poznaje powody.

To uzasadnienei gwarantuje przperowadzenie rzetelnej kontroli odwolawczej

Zażalenie jako drugi sordek odowlawcyz:

• od postanowien

• od zarzadzen

1) apelacja przysluguje od kazdgo wyroku z pewnymui wpsomnianymi wczensiej wyjatkami, tak przy zazaleniu jest ograniczenie dostepnosci do kontroli odwolawczje bo wskzuje przypadki keidy można zaskarzyc orzeczenie w postaci postanowienia lbu zarzadzenia.

• charakter rozstrzygniecia -zamykajace droge do wydania wyroku, chodzi o to, ze blokuja wydanie wyroku w sposób bezpowrotny, np. sad na poseidzeniu umorzy postepowanie,

• zamkniecie drogi do wydania wyorku dotyczy tez wyroku II instancji. np. sad odwmoil przyjecia nwiosku o sporzadzenie uzasadnienia wyroku.

2) Drugi rodzaj zarzadze i postanowien to chodzi o postanowienai w przedmiocie srodka zabezpieczajacego - umieszczenie w zamknietym zakladzie psychoiatrycznym, obowiaek poddania się leczeniu - art 93 i nastpene kodeksu karnego. Na postanowieeni o przyznaniu takiego srodka przyslugje zazalenie

• wtedy gdy ustawa tak stanowi, art 170 cos tam wspomniane było.

Przy zazaleniu mamy mozliwosc wniesienia sordka odwolawczego tylko w tych 3 przypadkach.

Zazalenie wnosi się w terminie 7 dni od daty ogloszenia rozstrzygniecia a jeżeli ustawa przewiduje jego doreczenie, to od daty doreczenia. Zasady doreczania - art 100 par 1. jeśli zarzadzaie nie wydaje się na zadnym forum to warunkiem doreczenia jest obecnosc storny na ogloszeniu tej decyzji,

wyjatkiem jeśli chodzzi o mowlziowsc wniesienai zazalenia w temirnei 7 dni jest zazalenei na ksozty procesu zawarte w wyroku w terminie 14 dni od doreczenia uzasadnienia wyroku.

Jeżeli wiemy jakei decyzje podlegaja zaskarzeniu i jakie są srodki, to teraz powiemy o charakterystyce tych srodkow odwlawczyhc etcx etc.......

w naszym systemie procesowym jest podzial na tzw:

• zwyczajne srodki zaskarzenia - rpzysgluja co do zasady do decyzji nieprawomocnych

• nadzwyczajne środki zaskarzenia - wzruszaja cos co jest prawomocne

zwyczajne: bo wydane I winstancji

• apelacja

• zazalenie

sprzeciw od wyroku nakazowego -srodek zaskarzenia niebedacy srodkiem odwolawcyzm ale nakezy do kategorii srodkow zaksarzenia, odwolanie od decyzji przewodniczacego skladu orzekajacego tez,

nadzwyczajne:

• kasacja

• wniosek o wznowienie postepowania

• wniosek o uchylnie wyroku w zwiakzu z dzialalnoscia polityczna - wzursza wyroki wydawane jako represja wobec osob walczacych z komuna xD !

Srodki odwolawcze są najwazneijsze bo dotycza rozstrzygania co do przedmiotu procesu, czy tez postanowie n oumorzneiu etc.

cechy sordkow odwolawczyhc:

• dewolutywność - rozpoznanei sprayw przez organ wyzszeog rzaud .. przneiisenie sprayw do d2 instancji. Może być bezwzgledna lub wzgledna, bezwzgledna. Wzgledna - srodek odwolawczy może rozpatrzyc ten sam organ co wydal decyzje, na poziomie tej samej insntancji. Zawsze po wniesieniu apelacji organ rozpoznajacy apelacje jest zawsze wyzszeog rzedu niż ten co wydal zaskarzony wyrok. Wzglednie dewolutywnie są zazalenia bo organ który wydal zaksarzone zarzadznei lbu psotanowienei jeżeli orzeka w tym samm skladzie co zostalo ono wydane, może zazalenie uwzglednic w calosci. Zkalada się bowiem ze przy decyzjach icydentalncyh orgba orocesiwy może dokonać reasumpcji swojej decyzji uznajac zasadne zazalenie. Zeby niefatygowac sadu 2 instancji, sam sad może sam przyznac się do bledu i zazalenie uwzglednic

• suspensywność → ona oznacza wstrzymanie wykonanai zaskarzonej decyzji, może być wzgledna lub bezwzgledna. Bezwzgledna - wniesienie sordka odwolawczego ZAWSZE wstryzmuje wykonanie, wzgledna oznacza, ze wniesienie sordka odowlawczeog nie wstryzmuje wykonania zaskarzonego decyzji. Bezwzglendie suspensywna jest apelacja. Wzglednie suspensywne jest zazalenie bo wniesienie zazalenia nie wstrzymuje wykonania zaskarzonego zarzadzenia lub postanowienia chyba ze organ który je wydal, w związku w wnieiseniem zazalenia lub orgna który jest upranwiony d pjegp wykonaan ,moze wstryzmad jego wykonanie.

• Zakaz reformationis in peius → instytucja procesowa która gwarantuje oskarzonemu swobode podejmowania decyzji o zaskarzeniu orzeczenia przez uwolenieni go od obawy, ze w związku z niezasadnym zaskarzeniem, organ rozpoznajacy srodek odwolawczy orzeknie na jego niekorzysc. Jedyny wyjatek od zakazu reformationis in peius który dziś jest a od 1 lipca nie będzie go, to jest rozpoznawanie sprawy w trybach konsensualnych - dogadalem się z prokuratorem ze 2 lata ide siedziec ale ja kwroce do domu to mysle ze chyba za dużo cos iwec apelacje skladam i pozniej okazuje się ze za lagodna to kara była wg sadu i dowalono mi 4 xD po nowelizacji apelacja już nie będzie dopuszczlana w takiej sytuiacji gdy się dogadaja. Dziś i po nowelizacji beda dwa wyjatki od niedzialania zasady reofrmationis in peius - maly swiadek koronny, który dostaje obligatoryjne nadzwyczjane zlagodzenie kary, ale jest stres ze mnei koledzy zatłuka i ustawodawca mowi ze jak wniesiesz apelacje to sad za kare może mi wymierzyc surowsza kare. Drugi wyjatek!!! to...stosowanie sordkow zabepziezajacych - wniesiono apelacje na korzysc oskarzonego, od wyroku skazujaceog, sad odwolawczy uchylic zaskarzony wyrok i przy ponownym rozpatrzeni uspraywy wyszlo ze oskarozny był niepcozytalby i trzeba go zmaknac w zakladzie zmaknietym, bo wyszly nowe okolicznosci.

• interes prawny w zaskarzeniu → chodzi o mozliwoc zaskarzenia tlyko takic hrozstrzygniec które naruszjaa jje prawa, prawa strony. Szkoda nteresom. Dolegliwosc orzeczenia jest oceniana z punktu iwdzenia obiektywnego bo nie może być oceniana z punkt uwidzrnia subiektywnego bo oznaczaloby to uwzlednieeni apelacji która by pogorszyla sprawe oskarzonego. np. oskarzony nie ma gdzie mieszkac i chce pozbawienia wolnosci bo tam ma cieplo xD apelacja jest niedpuszczlana, bo samemu nie można sobie pogarszac. Badamy itneres prawny z punkt uwidzenia obiektywnego. Jak orzeczono okare grzywny to nie może oskarzony żądać zamiany na waurnkowe zawieszeen wykonania kary pozbawienia wlnosci.

Jedynya strona która nie musi wykazayc itneresu pranwrgo w zaksarzeniu jest oskarzycle piubliczny który dzilaa jako skarzacy i rzecnzik itneresu spoleczneog. Taka jest ich rola, prkruatuirze dzialaja na rzecz interesu spolecznego. Wyrok musi być sprawiedliwy.

Ostatnim elementem jest legitymacja proceoswa jako cecha sorkda odwolawczeog -aby wniesc srodek odwolawcyz trzeba mieć uprawnienie do jego wniesienia. Zasada jest ze sordek taki przysluguje stornom ale tez mogą przedstaiwciele procesowi - pelnomocnik, obronca, przedstawiciel ustawowy.

Jest wyjatek - rozszerzenie na podmioty nie majace statusu stron - gdy chodzi o wyrok i apelacje w zwiakzu z tym to wyjatek to wyrok warunkowo umarzajacy postanowienei wydane na posiedzneiu i apelacja przysluguje pokrzywdzonemu choc nie jest strona.

Drugie rozszerzenie - przy zazaleniu - zasda jest ze zazalenie tez przysluguje stornom ale tez innym osobom neibedacych stronami, których postanoweieni lub zarzenie bezposrednio dotyczy, nie maja statusus trony ale wydanie rozstrzygniecia odnosi się do ich praw i obowiazkow, np. sad orzekl o kosztach dla bieglego. Bieglu nie jest storna lae postanowieeni dotyczy jego kasiory. Swiadek ukarany tez kara za niestaiwnnictwo.

3 modele związane z charakterem środka odwoławczego:

1. Apelacyjny

2. Kasacyjny

3. Rewizyjny

Ad 1) Sąd odwoławczy rozpoznając środek odwoławczy od wyroku którym jest apelacja jest sądem merytorycznym, po raz drugi rozpoznaje sprawę. Zobowiązuje go do ponowienia przeprowadzenia postępowania dowodowego w takim zakresie w jakim wymagane jest to do wydania przedmiotowego rozstrzygnięcia. Jeżeli stwierdził uchybienie, naprawiaj e wydając własne merytoryczne rozstrzygnięcie, tym samym nie może uchylić wyroku, przekazać sprawy do ponownego rozpoznania, tylko sam sprawę rozpoznaje. Sąd jest sądem faktów - ponownie dokonuje oceny dowodów, ustala fakty, bada wyrok pod względem zgodności z prawdą.

Ad 2) Sąd odwoławczy jest sądem prawa, nie bada prawidłowości ustaleń faktycznych, nie bada prawidłowości oceny dowodów, sprawdza tylko czy wydany wyrok jest zgodny z obowiązującym prawem. Jeżeli stwierdza że nie, to go uchyla i nakazuje ponownie rozpoznać sprawę. W tym modelu sąd nie wydaje orzeczeń merytorycznych, wydaje tylko formalne - niezasadność kasacji lub zasadność kasacji. Sam wyroku zmienić nie może.

Ad 3) Zawarte są tu pierwiastki apelacyjności, jak i kasatoryjności. W tym modelu sąd odwoławczy jest sądem kontrolującym, bada prawidłowość ustaleń faktycznych oceny dowodów, rozstrzygnięcia zgodnego z prawem. W razie stwierdzenia nieprawidłowości wymagających ponownego rozpoznania sprawy, może wyrok uchylić celem rozpoznania sprawy jeszcze raz. W systemie rewizyjnym sąd nie przeprowadza ponownie dowodów, ma kontrolować to, co zostało zgromadzone przed sądem I instancji. Wyjątkowo sąd odwoławczy może przeprowadzić dowód celem zbadania zasadności postawionego zarzutu. Jeżeli pozwalają na to zebrane dowody, sąd oprócz możliwości uchylenia wyroku, ma także uprawnienia merytoryczne - może uchylić zaskarżony wyrok i wydać wyrok. Wprowadza się klauzulę rewizyjności, czyli przepis zobowiązujący sąd odwoławczy do badania prawidłowości wydania wyroku odnośnie wszystkich jego rozstrzygnięć, a więc pod kątem czy wydane orzeczenie nie jest rażąco niesprawiedliwe. Przeprowadza kontrolę wszystkich rozstrzygnięć w wyroku.

Z tych 3 modelów, ten ostatni przejmuje część 1 i 2. W naszym systemie od 1949 obowiązuje model rewizyjny. Wcześniej był model apelacyjny.

Mamy pierwiastki apelacyjności i kasatoryjności w modelu rewizyjnym.

Art 440 kpk- nakazuje się sądowi odwoławczemu badanie wyroku w całości pod kątem, czy nie jest rażąco niesprawiedliwy.

Od 1 lipca 2015, zmienia się charakter kontroli odwoławczej poprzez zdecydowane zwiększenie jej apelacyjności - będzie to nadal rewizyjny, mieszany, ale w szerszym aspekcie i zakresie dominować będą pierwiastki apelacyjne, które mają za zadanie poszerzenie uprawnień sądu apelacyjnego do rozpoznania merytorycznego sprawy.

Sąd odwoławczy będzie mógł uchylić wyrok i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia w 3 przypadkach:

1. jeżeli zachodzą bezwzględne przyczyny odwoławcze - np. wyrok niepodpisany, czy inne poważne błędy

2. reguły z art 454 paragraf 1 kpk - ograniczają możliwość skazania oskarżonego przez sąd odwoławczy, gdy ten sąd musiałby skazać oskarżonego po raz pierwszy. Gwarantują te zasady oskarżonemu II-instancyjność dla oskarżonego. Wydanie najsurowszej kary przez sąd odwoławczy nie jest możliwe - kolejna zasada in peius w art 454 paragraf 3 kpk

3. Art 437 paragraf 2 zdanie 2 - gdy zachodzi konieczność przeprowadzenia postępowania dowodowego ponownie w całości - jedyna przyczyna merytoryczna. Taka sytuacja, kiedy nie chodzi o uzupełnienie materiału dowodowego, sąd musi jeszcze raz przeprowadzić postępowanie dowodowe w całości tak jak sąd I instancji.

Poza tymi 3 przyczynami, od 1 lipca sąd odwoławczy będzie zobowiązany wydać orzeczenie merytoryczne, będzie merytorycznie orzekał.

Drugi element rozszerzający apelacyjności - zakres postępowania dowodowego w instancji odwoławczej. Po nowelizacji 2015 przewiduje się, że sąd odwoławczy ponownie będzie przeprowadzał postępowanie dowodowe, jeśli będzie to konieczne do dokonania kontroli zaskarżonego wyroku - do lipca 2015 nie przeprowadza sąd bo jest sadem kontrolującym póki co.

Ostatni element apelacyjności - od lipca 2015 skreślenie reguły in peius z art 454 paragraf 2 - przepis który obecnie zabrania orzeczenie surowszej kary pozbawienia wolności sądowi odwoławczemu, gdy nie zmienia ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku. Po nowelizacji uchyla się ten paragraf. Po 1 lipca w razie błędnego wymiaru kary pod względem surowości, przy zmianie ustaleń faktycznych na niekorzyść, sąd odwoławczy będzie miał prawo karę zaostrzyć.

Granice rozpoznania sprawy, granice środka odwoławczego

Post. Odwoławcze - zasada jest, że zgodnie z zasada skargowości, wszczęcie postępowania zależy od strony, która domaga się kontroli i wnosi środek odwoławczy w postaci apelacji. Powinien wskazać dlaczego ten wyrok kwestionuje. Co w konsekwencji powinno oznaczać, że sąd odwoławczy powinien skontrolować wyrok w zakresie oczekiwanym przez niezadowoloną stronę, np. w zakresie surowości kary. Ta zasada dotycząca kontroli odwoławczej byłaby dziś zastosowana pod warunkiem że każdy oskarżony wskazuje jaki błąd I instancja popełniła, bo w zakresie tego błędu trzeba sprawdzić. Dziś problem polega na tym, ze nie każda strona musi wskazać uchybienie, co zarzuca, wystarczy ze powie, że nie zgadza się z wyrokiem.:

1. oskarżyciel publiczny

2. obrońca

3. pełnomocnik

Powyższe osoby muszą wskazać konkretnie co im się nie podoba, a strony prywatne nie mają obowiązku wskazać uchybień, wystarczy że podadzą w środku odwoławczym, że zaskarżają i czego się domagają.

Nie każda storna ma obowiązek wskazać zarzuty, więc granicę rozpoznania sprawy wyznacza zakres zaskarżenia - jeśli wyrok ma kilka rozstrzygnięć, to np. nie zgadzam się z jednym rozstrzygnięciem. Granice środka odwoławczego - art 433 kpk - wyznacza zakres zaskarżenia i w granicach tego zaskarżenia sąd odwoławczy musi zbadać zarzuty i kierunek środka skarżącego - czy na korzyść czy na niekorzyść.

Po nowelizacji zmienia się bo od 1 lipca - art 427 kpk paragraf 1 - każdy skarżący, a więc strony prywatne - oskarżony, oskarżyciel posiłkowy, prywatny będą musiały sformułować zarzut, wskazać dlaczego nie zgadza się treścią wyroku. Można ustanowić obrońcę lub pełnomocnika ad hoc do sporządzenia apelacji, po to by oskarżonemu czy oskarżycielowi posiłkowemu ,prywatnemu pomóc sporządzić apelacją z zarzutem. Dziś granicę kontroli odwoławczej wyznacza zakres zaskarżenia, a po nowelizacji, każdy skarżący rozpoznaje również sprawę w kwestii zarzutu. Zarzuty odwoławcze nakreślą granice rozpoznania sprawy przez sąd odwoławczy.

Budowa środka odwoławczego

Środek odwoławczy by został skutecznie wniesiony, został przyjęty musi być prawidłowo zbudowany. Ustawodawca wskazuje pewne elementy, by był prawidłowo zbudowany i rozpoznany.

Dwie grupy:

1. Wymagania ogólne pisma procesowego

2. Warunki szczególne tego pisma, bo to pismo jest szczególne

Ad 1) Zawsze muszą być spełnione - zaczynamy pisać pismo przez wskazanie od kogo do kogo jest pisane. Organem do której się wnosi jest sąd odwoławczy, ale składa się pismo w sądzie, który wydał wyrok. Pisze to sądu okręgowego ale za pośrednictwem sądu rejonowego. Muszę wskazać od kogo pochodzi pismo - nadawca pisma. Muszę wskazać sprawę, której pismo dotyczy - podaje się oznaczenie sprawy - imię i nazwisko oskarżonego i zarzucany mu czyn i sygnatura akt. Po czwarte muszę to pismo zatytułować - do dziekana pisze się prośba, wniosek, a tutaj piszemy po prostu...apelacja. To są początkowe warunki pisma ogólne. Na końcu muszę podać dwa elementy - data ma być na końcu!!!!! no i trzeba się podpisać. To są warunki ogólne każdego pisma jakie piszemy.

Ad 2) wskazanie zaskarżenia o rozstrzygniecie - np. apelacja od wyroku sądu rejonowego Łódź śródmieście z dnia takiego i takiego. Są wyroki, które mają jedno rozstrzygniecie ,np umorzenie lub uniewinnienie i taki wyrok zaskarża się w całości. Ale są wyroki co mają ponad jedno rozstrzygnięcie i taki wyrok zaskarżyć można albo w całości, albo w części. Można kwestionować sprawstwo, ale można też kwestionować wysokość wymierzonej kary. Mówi się, że przepisy wymagają wskazania przedmiotowego zakresu zaskarżenia - które rozstrzygnięcia z wyroku są skarżone, ustawodawca wprowadza dwa domniemania, a po nowelizacji będą trzy, które ten zakres rozszerza i każe traktować jakby obejmowało wszystkie rozstrzygnięcia. Jeżeli kwestionuję sprawstwo, to z kwestionowaniem sprawstwa kwestionuje się też karę, bo jak wykaże się brak sprawstwa to przecież kara nie zostanie.

Domniemania:

• Domniemanie ma oznaczać, że rozszerza się zakres rozstrzygnięcia na wszystkie rozstrzygnięcia. Wprowadza się domniemanie, że jak oskarżony skarży winę, to wyrok zaskarża w całości.

• Drugi rozszerzony zakres - kwestia kary, jeżeli ktoś skarży karę, to skarży wszystkie konsekwencje związane z wina, domaga się zmiany represji z nią związanych. Wraz ze zmianą kary należy przecież zmienić zakres środka karnego, bo często środek karny może być bardziej dolegliwy niż kara. Zaskarżenie wyroku co do kary oznacza ex lege, że rozszerza się zakres na środek karny.

• Od 1 lipca zaskarżenie środka karnego, jeśli został orzeczony tylko i obok niego są inne środki karne, to jeśli zaskarża się jeden, to drugi jest z automatu też zaskarżony.

To jest zakres przedmiotowy, oprócz niego jest przedmiotowy złożony w prawach przedmiotowych - gdy oskarżony jest skazany za dwa czyny, np. kradzież z włamaniem i czynnego oporu wobec funkcjonariuszy policji. Wtedy w apelacji muszę wskazać, który czyn skarżę, czy może obydwa. I dopiero potem wskazać w jakim zakresie dany czyn skarżę, czy też w jaki zakresie wszystkie zaskarżam.

Zakres podmiotowy - w sprawie jest więcej niż jeden oskarżony, np. współsprawstwo. Jeżeli będzie to skarżył inny podmiot niż oskarżony, np. prokurator to musi podać w apelacji co do którego wnosi apelację, ale może też do wszystkich. Podobnie jest oskarżycielem posiłkowym.

Warunek formalny w apelacji - podanie rozstrzygnięcia czy to wyrok czy postanowienie i muszę wskazać jakie postanowienia w wyroku skarżę, czy może wszystkie. Wprowadza się domniemania o których wyżej napisałem.

Czy można zaskarżyć brak rozstrzygnięcia? np. nie orzekł o obligatoryjnym środku karnym zakazu prowadzenia pojazdu? Czy prokurator może takie coś zaskarżyć? Przepis mówi, ze zaskarża się rozstrzygnięcie, a nie jego brak. Co zrobić? Do tej pory przyjmowano, że nie można zaskarżyć braku rozstrzygnięcia i w zakresie rozstrzygnięcia trzeba podać z jakim rozstrzygnięciem ten brak jest związany. Ta koncepcja polega na tym, że nie ma w polskim systemie karnym procesowym negatywnych rozstrzygnięć karnych. Jeżeli czegoś nie orzekł, to nie jest to rozstrzygnięcie. Po 1 lipca wprowadza się nowelizację i będzie można objąć zakresem brak rozstrzygnięcia środka karnego i przewiduje się, że w apelacji będzie można objąć zakresem apelacji brak środka karnego.

Zarzuty odwoławcze

Dziś może je stawiać oskarżyciel publiczny, a po 1 lipca 2015 roku już każdy.

Zarzut odwoławczy - nie ma definicji czystej, art 427 paragraf 2(po nowelizacji 1). nie ma legalnej definicji, ale skoro zarzut ma sformułować skarżący, więc formułowanie zarzutów to twierdzenie skarżącego o uchybieniu. To jest subiektywne przekonanie o nieprawidłowości wyroku. Ustawodawca mówi uchybienie, bo sąd odwoławczy uwzględnia apelację wobec uchybienia a nie zarzutu. Uchybienie w stosunku do zarzutu jest pojęciem węższym, bo uchybienie jest to kategoria obiektywna - stwierdzenie błędu, a zarzut to stwierdzenie o błędzie. Decydują uchybienia a nie sama nazwa zarzutu. Uchybienie to ocena sądu.

Względne i bezwzględne przyczyny odwoławczego

Grupy uchybień: - względne przyczyny

• obraza prawa materialnego

• obraza przepisów procesowych

• błąd w ustalaniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, które mogło mieć wpływ na treść wyroku

• rażąca niewspółmierność kary, niesłuszne zastosowanie lub niezastosowanie środka zabezpieczającego lub innego

• rażąca niewspółmierność orzeczonego środka karnego, nawiązki, przepadku - OD 1.07.15!

Ten podział na przyczyny odwoławcze oznacza, że niektóre z nich zawsze powodują uchylenie wyroku a inne że nie zawsze.

Ad 1 i Ad 4 nie zawiera wymogu uchylenia. Uchybienia te są zawsze zawarte w treści wyroku. Ad 2 i ad 3 nie jest zawarty w wyroku, bo to jest droga którą sąd ma podążać by wyrok prawidłowy wydać i sąd może zboczyć z drogi i pytanie czy będzie dalej szedł tą złą drogą xD nie idźcie tą drogą!

Trzeba wykazać, że uchybienie takie w błądzeniu idąc złą drogą xD mogło mieć wpływ na treść wyroku. Wysłuchanie wyroku na siedząco to niby uchybienie ale czy ma to wpływ na treść wyroku? Chyba nie xD

bezwzględne przyczyny odwoławcze - zawsze mają wpływ na treść wyroku.

• Wiążą się ze składem sądu i orzekaniem

• Ujemne przesłanki procesowe

• Naruszenie gwarancji procesowych w zakresie prawa do obrony przez oskarżonego.

Art 439 wymienia - doczytać!!!

Art 438 kpk - przeczytać!!!

W wypadku zażalenia - forma rozpoznania zażalenia to rozpoznaje się zażalenie na posiedzeniu

W wypadku apelacji - forma rozpoznania apelacji to rozpoznaje się na rozprawie - rozprawa apelacyjna

Posiedzenie zażaleniowe

Względna dewolutywność - rozpoznanie zażalenia poprzez jego uwzględnienie przez organ który wydał zaskarżoną decyzję - przewodniczący wydał postanowienie i ma on możliwość samemu zmiany tej decyzji uwzględniając zażalenie

Mamy instancyjność względną(gdy w tej samej instancji uwzględnia się zażalenie pod warunkiem, że zażalenie uwzględnia się w całości! Drugi warunek - uwzględnić zażalenie musi ten sam organ, który je wydał - w znaczeniu osoby, która w jego imieniu wydała postanowienie - gdy nie stwierdzi organ, że zażalenie jest trafne, to sprawę rozpoznaje dopiero sąd odwoławczy)

Zaskarżalność pozioma

- odstępstwo od zasady dwuinstancyjności - w pewnych wypadkach organem odwoławczym nie jest sąd wyższego rzędu tylko ten sam sąd który wydal postanowienie ale w innym składzie, np. zarządzenie przewodniczącego wydziału o zwrocie akt - art 337 kpk.

Druga sytuacja - jeżeli orzekał sąd odwoławczy w toku postępowania odwoławczego - art 426 paragraf 2 w związku z art 430. w pozostałych przypadkach, gdy ustawodawca nie przewiduje zaskarżalności poziomej, to sądem odwoławczym jest sąd wyższego rzędu.

Posiedzenie zażaleniowe - strony mogą wziąć udział:

• w posiedzeniach dotyczących decyzji zamykającej drogę do wydania wyroku, kończących postępowanie - kontrolowana jest i na takim posiedzeniu strony są

• jeżeli przed sądem 1 instancji strony brały udział w posiedzeniach

• jeżeli rozpoznaje kwestię zażalenia na zatrzymanie, wtedy zatrzymany ma prawo wziąć udział w posiedzeniu zażaleniowym

w innych wypadkach udział jest uzależniony tylko od zgody sądu.

Po rozpoznaniu zażalenia sąd odwoławczy orzeka o utrzymaniu w mocy lub o przekazaniu sprawy od ponownego rozpoznania....................... lub coś jeszcze...

Rozprawa apelacyjna -

Sąd rozpoznaje apelację, wyjątkiem jest apelacja która zarzuca bezwględną przyczynę odwoławczą - art 439 kpk gdy dotyczy to tej przyczyny formalnej, sąd odwoławczy może na posiedzeniu taką apelację rozpoznać.

Rozprawa apelacyjna ma 4 etapy:

• rozpoczęcie rozprawy

• przewód sądowy

• głosy stron

• wyrokowanie

Ad 1) początek - wywołanie stron, koniec

- zapytanie storn o to czy nie mają uwag w zakresie przystąpienia do merytorycznego orzekania. Trzeba ustalić stawiennictwo osób uprawnionych i czy można sprawę rozpoznać mimo niestawiennictwa.

Zasadą jest prawo a nie obowiązek udziału z wyjątkami określonymi:

• prokurator

• obrońca - gdy jest obligatoryjna

chyba, ze sąd uzna inaczej, że stawiennictwo np. dla oskarżonego jest obowiązkowy.

Stawiennictwo oskarżonego pozbawionego wolności - z uwagi na fakt pozbawienia wolności oskarżony sam nie może się stawić. Oskarżonego poucza się przed terminem rozprawy apelacyjnej o prawie do złożenia wniosku o doprowadzenie na rozprawę apelacyjną. Ten wniosek to warunek doprowadzenia względnie wiążący, bo sąd może uznać, że udział oskarżonego nie jest konieczny - ograniczenie wycieczek dla oskarżonych xD Sąd może odmówić, ale wobec tego, gdy sąd odmawia, wtedy wyznacza się obrońcę z urzędu dla takiego oskarżyciela pozbawionego wycieczki xD gdy oskarżony ma obrońcę z wyboru, to ten jest zobowiązany do uczestnictwa.

Drugi etap rozprawy apelacyjnej

ad 2) przewód sądowy

inaczej niż przed sądem II instancji, nie ma otwarcia poprzez odczytanie aktu oskarżenia , art 453 kpk paragraf 1 i 2 - przewód sądowy rozpoczyna ustne sprawozdanie sędziego sprawozdawcy. Przedstawia się przebieg dotychczasowego postępowania. Zawsze ten element przewodu jest obowiązkowy, musi być ustne sprawozdanie. Oprócz tego mogą wystąpić 2 dodatkowe czynności, mające charakter fakultatywny - składanie przez strony oświadczeń, wniosków w związku z rozpoznawaną sprawą, np. oświadczenie, że oskarżony naprawił szkodę etc etc, trzeci element to przeprowadzenie dowodów - art 452kpk, dziś sąd odwoławczy tylko w wyjątkowych wypadkach przeprowadza i tylko wtedy gdy przyspieszy to postępowanie. Postępowanie odwoławcze nie ma tu dowodów istotnych co do przedmiotu sprawy, sad rewizyjny nie wchodzi w buty sądu I instancji. W wyjątkowych wypadkach, paragraf 2 452 kpk, wprowadza wyjątek - przeprowadzenie dowodu na rozprawie.

Trzeci etap ad 3) głosy stron

przed sądem I instancji mamy kolejność zabierania głosów, a przed odwoławczym, pierwszy głos zabiera skarżący, kolejne zabranie głosów zależy od decyzji przewodniczącego składu sędziowskiego.

---