UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI		UKŁADY NAPĘDOWE laboratorium
Temat ćwiczenia: Demontaż i montaż wybranej skrzyni biegów.				Nr tematu: 3
Nazwisko i imię	Grupa		Data wykonania	Zaliczenie
	B

1.Cel ćwiczenia.

Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z ogólna budową i zasadą działania skrzyni biegów na podstawie skrzyni z fiata 126p.

2. Przebieg ćwiczenia.

2.1. Ogólne oględziny badanej skrzyni biegów.

2.2. Zbadanie jak poszczególne biegi się zazębiają oraz policzenie zębów w kołach zębatych.

3. Obliczenie poszczególnych przełożeń na podstawie ilości zębów w kołach zębatych.

Przełożeniem [i] pary kół zębatych jest stosunek ilości zębów koła napędzanego do ilości zębów koła napędzającego.

Dla pary kół zębatych zależności są następujące:

Jeżeli i >1 to jest to przełożenie zwalniające, wobec tego:

z1 < z2

n1 > n2

Mo1 < Mo2

Jeżeli i = 1 to jest to przełożenie bezpośrednie, wobec tego:

z1 = z2

n1 = n2

Mo1 = Mo2

Jeżeli 0 < i < 1 to jest to przełożenie przyspieszające (nadbieg), wobec tego:

z1 > z2

n1 < n2

Mo1 > Mo2

3.1 Bieg I.

Koło napędzające: z=12

Koło napędzane: z=40

i1=40/12

i1=3,33

Przełożenie zwalniające.

3.2 Bieg II.

Koło napędzające: z=15

Koło napędzane: z=31

i2=2,06

Przełożenie zwalniające.

3.3 Bieg III.

Koło napędzające: z=20

Koło napędzane: z=26

i3=1,3

Przełożenie zwalniające.

3.4 Bieg IV.

Koło napędzające: z=40

Koło napędzane: z=34

i4=0,85

Przełożenie przyspieszające.

3.5 Bieg wsteczny.

Przełożenie całkowite [ic] = i1 x i2

Koła napędzające: Z1=12, Z2=21

Koła napędzane: Z1=26, Z2=39

i1=2,16

i2=1,85

ic=4,02

Przełożenie zwalniające.

4.Wnioski.

Przeprowadzone ćwiczenie pozwoliło na zapoznanie się z budową oraz działaniem skrzyni biegów. Badana skrzynia posiada cztery biegi oraz bieg wsteczny. Pierwsze trzy oraz wsteczny posiadają przełożenie zwalniające dzięki czemu zwiększany jest moment obrotowy na wyjściu. Bieg czwarty posiada przełożenie przyspieszające zmniejszające moment obrotowy oraz zwiększające prędkość obrotową na wyjściu. Dzięki temu przy tych samych obrotach silnika względem przekładni zwalniającej, możliwe jest uzyskanie większej prędkości pojazdu. Załączenie biegu pierwszego i wstecznego odbywa się za pomocą zespołu dwóch kół zębatych, w którym jedno jest poosiowo przesuwane na wałku i osadzone jest na nim na wielowypuście. Rozwiązanie to jest obarczone wieloma wadami: Głośną pracą przekładni z uwagi na konieczność zastosowania kół zębatych walcowych o zębach prostych. Zgrzyt towarzyszący załączaniu biegu, wynikający z różnicy prędkości obrotowych wałków, a tym samym z różnicy prędkości liniowych zębów obu kół zębatych. Zmniejszanie zdolności przenoszenia momentu obrotowego przez przekładnię w wyniku ciągłego skracania się wzdłużnego zębów, będącego następstwem ich zużywania się podczas załączania przełożenia. Biegi trzeci i czwarty załączane są za pośrednictwem synchronizatora dzięki czemu możliwe było zastosowanie kół zębatych o zębach skośnych. Rozwiązanie to pozwala uniknąć problemów wynikających z użycia zębów prostych oraz zgrzytu podczas załączania biegów.

---