Część II
Ćwiczenia z procesów produkcyjnych
Ćwiczenia z procesów produkcyjnych wykonywane powinny być na zajęciach w zespołach maksymalnie trzyosobowych.
Organizacja przebiegu ćwiczenia:
wprowadzenie do ćwiczenia,
wykonywanie ćwiczenia przez zespoły,
ocena ćwiczeń,
dyskusja przebiegu ćwiczenia i uzyskanych wyników.
Ocena ćwiczenia:
każde ćwiczenie oceniane jest oddzielnie w sakli od zera do 5 punktów,
w sumie można uzyskać maksymalnie 25 punktów,
dla uzyskania zaliczenia, trzeba w ustalonych terminach oddać minimum trzy ćwiczenia i otrzymać minimum 10 punktów,
rozkład ocen:
liczba punktów ocena
10 - 13 dostateczna (3),
14 - 16 dostateczna plus (3,5),
17 - 19 dobra (4),
20 - 22 dobra plus (4,5),
23 - 25 bardzo dobra (5).
Zawartość ćwiczenia:
1) opis rozwiązania,
2) dyskusja uzyskanych wyników,
3) wnioski i spostrzeżenia,
4) inne informacje wg wymagań ćwiczenia.
Spis ćwiczeń:
1) Projektowanie optymalnej organizacji pracy (C1)
2) Projektowanie procesów produkcyjnych (C2)
3) Analiza progu równoważności i rentowności (C3)
4) Analiza organizacji cyklu produkcyjnego (C4)
5) Analiza rytmiczności produkcji (C5)
C1
Projektowanie optymalnej organizacji pracy
Instrukcja dla uczestników
Zespół ćwiczeniowy
L.p. |
Nazwisko i imię |
Ćwiczenie nr |
Średnia Ocena |
||||
|
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
|
|
|
Ocena |
|
||||
1 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
Zadanie: Wyroby A,B i C są wykonywane w pewnym przedziale czasu na tych samych stanowiskach pracy. Od kolejności realizacji tych wyrobów zależy czas ich wykonania. Opracować sposób (harmonogram) wykonania trzech wyrobów na trzech stanowiskach pracy i określić czas realizacji tego zadania dla każdej z 6 możliwych kolejności uruchamiania produkcji, mając dane:
Wyroby |
Stanowiska pracy |
||
|
1 |
2 |
3 |
|
Czasy trwania |
||
A |
4 |
6 |
2 |
B |
2 |
5 |
4 |
C |
6 |
3 |
9 |
Wyjaśnienia:
1. liczba harmonogramów: n! = 3! = 6,
2. harmonogramy:
A - B - C
A - C - B
C - A - B
C - B - A
B - A - C
B - C - A
Rozwiązanie:
Harmonogram: A - B - C (kolejność obróbki)
S p |
Czas wg założonego kalendarza |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
14 |
15 |
16 |
17 |
18 |
19 |
20 |
21 |
22 |
23 |
24 |
25 |
26 |
27 |
28 |
29 |
30 |
|
Plan wykonania wyrobu |
|||||||||||||||||||||||||||||
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Harmonogram: A - C - B (kolejność obróbki)
S p |
Czas wg założonego kalendarza |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
14 |
15 |
16 |
17 |
18 |
19 |
20 |
21 |
22 |
23 |
24 |
25 |
26 |
27 |
28 |
29 |
30 |
|
Plan wykonania wyrobu |
|||||||||||||||||||||||||||||
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Harmonogram: C - A - B (kolejność obróbki)
S p |
Czas wg założonego kalendarza |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
14 |
15 |
16 |
17 |
18 |
19 |
20 |
21 |
22 |
23 |
24 |
25 |
26 |
27 |
28 |
29 |
30 |
|
Plan wykonania wyrobu |
|||||||||||||||||||||||||||||
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Harmonogram: C - B - A (kolejność obróbki)
S p |
Czas wg założonego kalendarza |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
14 |
15 |
16 |
17 |
18 |
19 |
20 |
21 |
22 |
23 |
24 |
25 |
26 |
27 |
28 |
29 |
30 |
|
Plan wykonania wyrobu |
|||||||||||||||||||||||||||||
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Harmonogram: B - A - C (kolejność obróbki)
S p |
Czas wg założonego kalendarza |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
14 |
15 |
16 |
17 |
18 |
19 |
20 |
21 |
22 |
23 |
24 |
25 |
26 |
27 |
28 |
29 |
30 |
|
Plan wykonania wyrobu |
|||||||||||||||||||||||||||||
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Harmonogram: B - C - A (kolejność obróbki)
S p |
Czas wg założonego kalendarza |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
14 |
15 |
16 |
17 |
18 |
19 |
20 |
21 |
22 |
23 |
24 |
25 |
26 |
27 |
28 |
29 |
30 |
|
Plan wykonania wyrobu |
|||||||||||||||||||||||||||||
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wyniki: czasy trwania cykli dla harmonogramów:
Harmonogram czas trwania cyklu
A - B - C ……………………………….
A - C - B …………………………….....
C - A - B ……………………………….
C - B - A .....……………………………
B - A - C ……………………………….
B - C - A ……………………………….
Wnioski:
C2
Projektowanie procesów produkcyjnych
Instrukcja dla uczestników
Zespół ćwiczeniowy
L.p. |
Nazwisko i imię |
Ćwiczenie nr |
Średnia Ocena |
||||
|
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
|
|
|
Ocena |
|
||||
1 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
Zadanie: opracować dla wybranego przedmiotu procesy produkcyjne:
- proste,
- złożone,
- w układzie technologicznym,
- w układzie przedmiotowym.
Przeprowadzić analizę tych procesów.
Rozwiązanie:
C3
Instrukcja dla uczestników
Analiza progu równoważności i rentowności
Zespół ćwiczeniowy
L.p. |
Nazwisko i imię |
Ćwiczenie nr |
Średnia Ocena |
||||
|
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
|
|
|
Ocena |
|
||||
1 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
Instrukcja dla uczestników
Analiza progu równoważności i rentowności
Zadania:
1. Przy jakiej produkcji należy stosować organizację A i przy jakiej organizację B?, jeśli wiadomo, że:
- koszty stałe: KSA = 100 000 zł, KSB = 200 000 zł,
- koszty zmienne: KZjA = 500 zł, KZjB = 400 zł.
Zilustrować graficznie obszar zmienności.
Rozwiązanie:
Próg równoważności
Analiza opłacalności produkcji
przy n < no organizacja ,
przy n = no organizacja ,
przy n > no organizacja .
Wykres:
2. Dwie metody obróbki są równoważne (pod względem kosztów) przy produkcji n = 10 000 szt. Metoda pierwsza charakteryzuje się: KS1 = 10 min. zł.,
KZj1 = 1000 zł. W metodzie drugiej jednostkowe koszty zmienne są o połowę mniejsze niż w metodzie pierwszej. Ile wynoszą koszty stałe w metodzie drugiej?
Rozwiązanie
Próg równoważności:
KS1 + KZj1⋅ n = KS2 + KZj2⋅ n stąd
KS2 = KS1 + n(KZj1 - KZj2)
KZj2 = αKZj1 mamy
KS2 = KS1 + n(1 - α) ⋅ KZj1 = mln zł.
3. Do jakiego poziomu powinna wzrosnąć produkcja, aby zainwestowane środki w wysokości 100 000 zł. przyniosły dodatkowy zysk w wysokości 30 000 zł.?, jeśli wiadomo, że:
- dotychczasowa produkcja wynosiła 1000 szt.,
- koszt stały z zyskiem: 50 000 zł.,
- koszt zmienny: 300 zł.,
- koszty zmienne ulegają zmniejszeniu o 30%,
- cena nie ulega zmianie.
Rozwiązanie:
Próg rentowności:
KZj2 =
KS2 =
n2 =
C4
Instrukcja dla uczestników
Analiza organizacji cyklu produkcyjnego
Zespół ćwiczeniowy
L.p. |
Nazwisko i imię |
Ćwiczenie nr |
Średnia Ocena |
||||
|
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
|
|
|
Ocena |
|
||||
1 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
Zadanie: opracować organizację cyklu produkcyjnego dla partii n = 100 wyrobów dla przebiegu:
- szeregowego,
- równoległego,
- szeregowo-równoległego,
mając dane:
Nr operacji |
Numer pozycji |
|||||||||
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
|
Pracochłonność |
|||||||||
1 |
1 |
2 |
4 |
3 |
1 |
2 |
1 |
2 |
4 |
3 |
2 |
3 |
1 |
2 |
2 |
3 |
3 |
2 |
2 |
2 |
1 |
3 |
2 |
3 |
3 |
1 |
2 |
1 |
3 |
4 |
1 |
2 |
4 |
4 |
4 |
1 |
4 |
3 |
3 |
4 |
3 |
3 |
4 |
Rozwiązanie:
Siatka do wykresów
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wnioski:
Przykład analizy:
Dane: n = 100 szt.,
2 partie po 50 szt.,
3 operacje o pracochłonnościach:
t1 = 1 godz.,
t2 = 3 godz.,
t3 = 2 godz.,
razem 6 godz.,
tB = 0 (bufor czasu),
Długości cykli produkcyjnych zależnie od sposobu prowadzenia produkcji:
C5
Instrukcja dla uczestników
Analiza rytmiczności produkcji
Zespół ćwiczeniowy
L.p. |
Nazwisko i imię |
Ćwiczenie nr |
Średnia Ocena |
||||
|
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
|
|
|
Ocena |
|
||||
1 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
Zadanie: obliczyć kwartalną rytmiczność produkcji wg dekad i wg miesięcy, mając dane:
Miesiąc |
Dekada |
Numer danych |
|||||
|
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
|
|
Wielkość produkcji |
|||||
1 |
1 |
30 |
50 |
60 |
80 |
100 |
150 |
|
2 |
50 |
60 |
110 |
130 |
150 |
200 |
|
3 |
40 |
50 |
70 |
90 |
120 |
180 |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
4 |
40 |
50 |
60 |
80 |
110 |
170 |
|
5 |
50 |
60 |
60 |
80 |
120 |
160 |
|
6 |
20 |
70 |
70 |
90 |
130 |
180 |
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
7 |
30 |
40 |
50 |
70 |
100 |
150 |
|
8 |
40 |
50 |
70 |
90 |
120 |
170 |
|
9 |
50 |
50 |
60 |
80 |
110 |
190 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Rozwiązanie i wnioski:
Informacja dotycząca obliczania rytmiczności produkcji
Rytmiczność produkcji oznacza stopień równomierności spływu produkcji w czasie. Im ten stopień jest większy, tym lepsze wykorzystanie środków pracy. Rytmiczność może być rozpatrywana w skali: - miesiąca,
- kwartału,
- roku,
oraz w odniesieniu do różnych jednostek organizacyjnych zakładu (wydział, gniazdo, stanowisko robocze).
Miarą stopnia rytmiczności produkcji jest wskaźnik rytmiczności spływu produkcji liczony wg wzoru:
WR = 1- (ၓODP) / P
gdzie: ODP - odchylenie produkcji od średniej produkcji z badanego przedziału,
P - produkcja za analizowany okres,
Do obliczeń okres czasu jest dzielony na n przedziałów:
- produkcja średnia z przedziału:
Ps = P / n
- suma odchyleń: ၓODP = ၓ|Pi - Ps|
140