Lucjan Skwarek

Tomasz Michalski

EPiFM Bb

Ćwiczenie nr 9

Badanie współczynnika lepkości oleju

CZĘSĆ TEORETYCZNA:

Oleje roślinne należą do grupy towarów, których przeładunek i przewóz morzem wymaga szczególnej staranności. Wynika to z cech fizykochemicznych i przeznaczenia tych ładunków. Oleje roślinne są mieszaninami trójglicerydów, będących estrami gliceryny i nasyconych oraz nienasyconych kwasów tłuszczowych.

Oleje roślinne zawierają obok tłuszczów ok. 30% fosfatydów, sterali, witamin.

Wszystkie oleje roślinne są palne, lecz ze względu na stosunkowo wysokie temperatury zapłonu nie zalicza się ich do materiałów niebezpiecznych.

Światło, zwłaszcza promieniowanie ultrafioletowe i błękitne w obecności tlenu z powietrza przyspiesza proces jełczenia tłuszczów w drodze autooksydacji.

Tłuszcze naturalne najczęściej zawierają kilkanaście kwasów tłuszczowych. Wzrost udziału kwasów nienasyconych powoduje obniżenie temperatury krzepnięcia (jest ona zwykle niższa niż 20^oC, wtedy to oleje mają gęstość ok. 0,856 - 0,947 kg/dm³).

Fizycznie jest udowodnione, iż ze wzrostem temperatury maleje gęstość cieczy - w wypadku olei jest to proporcjonalność liniowa. Ze wzrostem temperatury związana jest również rozszerzalność cieplna olei - 1% ogólnej objętości co 15^oC. Wiąże to ze sobą konieczność pozostawienia w ładowni statku wolnej przestrzeni tzw. (ullage).

Krzywe zmian temperatury przy badaniu olejów testem Mackeya

1. olej lniany

2. olej słonecznikowy

3. olej sojowy

CZĘŚĆ DOŚWIADCZALNA:

1. W zlewce umieściliśmy 200 ml oleju.

2. Następnie przelaliśmy go do metalowego pojemnika gdzie został ogrzany.

3. Kolejnym krokiem było zlewanie podgrzanego oleju do cylindra i odmierzanie czasu opróżnienia pojemnika.

1. Pomiar

Temperatura - 30^oC

Czas opróżnienia - 15”48'

2. Pomiar

Temperatura - 60^oC

Czas opróżnienia - 7”54'

Jak nietrudno zauważyć - lepkość oleju jest funkcją liniową (pominięte zostało zwiększenie objętości oleju - niewielki wpływ na wynik doświadczenia).

Zakładając gęstość = 0,9 kg/dm³ otrzymujemy:

---