Seminarium I
Geriatria i gerontologia we współczesnym świecie.
Podstawy fizjologii starzenia - teorie starzenia.
.
Starość jako końcowy okres procesu starzenia się zaczyna się
od 60r.ż. (Wg WHO) lub (wg ONZ) 65r.ż.
Wyróżniamy wiek kalendarzowy,
wiek biologiczny ( porównuje cechy biologiczne, które nie ulegają
zmianom pod wpływem treningu)
wiek sprawnościowy- ocena sprawności funkcjonalnej.
W Polsce jest obecnie 4,7 mln. Osób po 65 r.ż
Umowne okresy życia człowieka:
1. Rozwojowy do ok.29 r.ż.- dzieciństwo + młodość po ok. 15 lat
2. Twórczy -produkcyjny 30-59 r.ż. - wiek pośredni i wiek dojrzałości
po ok. 15 lat
3. Wiek starości- 60-80 r.ż.- wczesna tzw. III wiek do 74 r.ż.
Późna starość od 75 do 89 r.ż.
4. Długowieczność - wiek sędziwy po 90 r.ż.
Starzenie się jest nieodwracalnym procesem, polegającym na zmniejszeniu sprawności funkcjonalnej narządów, zanikaniu zdolności prokreacyjnych, spadku adaptacji do stresu. Wzrasta prawdopodobieństwo śmierci.
Do najczęściej występujących chorób u osób po 60 r.ż. zaliczamy:
1. Niewydolność układu sercowo-naczyniowego 75%
2. Schorzenia układu ruchu - 68%.
3. Ch. ukł.oddechowego- 46%
4. Ch.ukł.trawiennego- 34%
5. Niewydolność krążenia mózgowego,
zespoły otępiennne- 15%.
6. Ch. Metaboliczne.
Grupa osób starszych między 60-75r.ż. Jest obciążona stosunkowo najmniejszą liczbą chorób.Najtrudniejszą diagnostycznie i terapeutycznie jest grupa pomiędzy 86-95r.ż.
Osoby sędziwe chorują rzadziej i cechuje je wyższa tolerancja
istniejących już chorób
Stany chorobowe swoiste dla wieku podeszłego „ of Aging”
- nietrzymanie zwieraczy
- upadki
- osteoporoza
Stany chorobowe charakteryzujące się odmiennym przebiegiem
„in Aging”
- nadciśnienie tętnicze
- niewydolność serca
- choroba niedokrwienna serca
- cukrzyca
GERONTOLOGIA SPOŁECZNA to ważny dział gerontologii, zajmuje się poznawaniem warunków życia i potrzeb ludzi starszych, dążąc do poprawy tych warunków, zaspokajania ich potrzeb i aktywizacji społecznej.
Teorie wyjaśniające źródła i przyczyny starzenia się organizmu:
Teorie :
- genetyczne
- niegenetyczne
- fizjologiczne
Teorie genetyczne - upatrują źródło przyczyn starzenia się organizmu w uszkodzeniach materiału genetycznego
Teorie niegenetyczne koncepcje starzenia się postulują, że przyczyna tego procesu jest nagromadzenie substancji szkodliwych dla organizmu, które w dawkach, w jakich występują przyczynaja się do rozpadu organizmu
Teorie fizjologiczne sugerują, że starzenie się jest wynikiem degeneracji systemów fizjologicznych ( immunologicznego, endokrynnego )
Inne teorie:
1. Teoria wolnych rodników, uszkadzających komórki.
2. Działanie promieniowania kosmicznego prowadzi do mutacji genów i
chromosomów.
3. Starzenie się kolagenu.
4. Zaburzenia i zmiany inwolucyjne w CUN.
5. Niekorzystny wpływ środowiska i stylu życia.
6. Nagromadzenie nieprawidłowych białek.
7.Utrata zdolności komórek do podziału i odnowy.