Prawo Handlowe

Z a g a d n i e n i a w s t ę p n e:

Przedsiębiorcą - jest osoba fizyczna, osoba prawna a także jednostka organizacyjna , której ustawa przyznaje zdolność prawną i która we własnym imieniu wykonuje działalność gospodarczą lub zawodową.

Zatem są trzy kategorie podmiotów:

1. osoby fizyczne, które prowadza działalność gospodarcza lub zawodową na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej;

2. osoby prawne - spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i Spółki Akcyjna - Europejska Spółka Akcyjna działa w oparciu o przepisy prawa europejskiego;

3. jednostki organizacyjne, którym ustawa przyznaje zdolność prawną a są to:

1. spółka jawna

2. spółka partnerska

3. spółka komandytowa

4. spółka komandytowo - akcyjna

są to spółki osobowe

5. Europejskie zgrupowanie interesów

6. sp. z o.o. i SA przed rejestracją

Przedsiębiorstwo - to zespół składników materialnych i niematerialnych służących do prowadzenia działalności gospodarczej.

Przedsiębiorca to podmiot, który działa poprzez przedsiębiorstwo.

Firma - to oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorcę (np. E.,Wedel sp. z o.o.)

Nazwa to oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo.

Firmą przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną jest jego imię i nazwisko - ale dopuszczalne jest zawarcie w firmie rodzaju prowadzonej działalności, miejsca wykonywanej działalności i innych fantazyjnych oznaczeń.

Firmą osoby prawnej jest jej nazwa oraz dodatek wskazujący na formę prawą (dopuszczalne jest dodanie miejsca) np. ORBIS SA - ORBIS to nazwa, SA oznaczenie formy prawnej.

W firmą jednostek organizacyjnych pojawia się nazwisko przynajmniej jednego ze wspólników.

Prokura - to szczególny rodzaj pełnomocnictwa handlowego, którego może udzielić przedsiębiorca, podlegający wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego. Prokura jest szczególna, bo

1. zakres umocowania prokurenta jest określony ustawowo. Taki prokurent może dokonywać wszystkich czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Prokurent może zawrzeć każdą umowę. Ale jest ograniczenie dot. zbycia przedsiębiorstwa oraz zbycia nieruchomości;

2. Prokurent to konkretnie wskazana osoba, która podlega wpisowi do KRS. Prokura udzielana jest na piśmie pod rygorem nieważności;

3. Prokura może być zawsze odwołana.

S p ó ł k a C y w i l n a

Spółka cywilna (S.C.) to nie jest odrębny podmiot prawa. S.C. nie jest przedsiębiorcą i nie jest podmiotem prawa. Umowa spółki cywilnej to umowa o współpracę między przedsiębiorcami. Zatem przedsiębiorcami są wspólnicy spółki cywilnej - ale sama spółka cywilna nie .

Definicja S.C. - przez umowę spółki cywilnej wspólnicy zobowiązują się do osiągania wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony - w szczególności przez wniesienie wkładów.

Konieczne jest zawarcie umowy.

Umowa spółki cywilnej powinna określać:

1. wspólników - czyli osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne którym ustawa przyznaje zdolność prawną. Warunkiem prowadzenia działalności gospodarczej w tej formie przez osoby prawne, jest posiadanie przez nich statutu przedsiębiorcy - tj. musi być wpis w ewidencji;

2. cel gospodarczy, który może mieć charakter jednozadaniowy albo ciągły. Jednorazowe dotyczą jednego konkretnego przedsięwzięcia - np. konsorcjum, ciągły polega na prowadzeniu przedsiębiorstwa;

3. działania wspólników - najczęściej wniesienie wkładów.

Forma umowy spółki cywilnej - pisemna. Czasem wymagany jest akt notarialny, w sytuacji, gdy wspólnicy S.C. jako wkład wnoszą nieruchomości.

Oznaczenie - do oznaczenie S.C. służą imiona i nazwiska wspólników (jeżeli dotyczą osób fizycznych) lub firma (gdy dotyczy osób prawnych). Skrót S.C. nie jest nigdzie uregulowany.

Majątek - Spółka cywilna nie posiada swojego majątku. Tu majątkiem jest współwłasność łączna wszystkich wspólników. Taka współwłasność łączna występuje właśnie w S.C. i w małżeństwie.

Zasady rządzące współwłasnością łączną:

1. wspólnik w czasie trwania spółki nie może rozporządzać swoim udziałem w majątku S.C. ani w poszczególnych składnikach tego majątku;

2. majątek spółki tworzą wkłady wspólników oraz wszelkie mienie nabyte w trakcie działalności spółki - a wkładem może być:

1. środki pieniężne (gotówka)

2. środki niepieniężne (aporty) - aportem może być prawo własności rzeczy - ruchomości bądź nieruchomości, prawa obligacyjne, udziały w innych spółkach, papiery wartościowe, prawa na dobrach niematerialnych, świadczenie pracy lub usług.

Czy wkłady będą stanowiły majątek, to zależy, bo wkłady mogą być wniesione na własność albo do używania. Majątek będą tworzyć tylko te, które będą na własność.

Prawa i obowiązki wspólników:

P r a w a :

Wspólnicy maja prawo do prowadzenia spraw spółki, reprezentacji, zysku

Prowadzenie spraw:

Prawo do prowadzenie spraw spółki to:

1. podejmowanie decyzji - sfera wewnętrzna między wspólnikami

2. składanie oświadczeń woli w imieniu wspólników - w stosunku do osoby trzeciej, czyli sfera zewnętrzna

Przy prowadzeniu spraw spółki podejmowanie decyzji zależy od jej wagi.

- czynności zwykłego zarządu - decyzję może podjąć samodzielnie każdy wspólnik,

- czynności przekraczające zwykły zarząd - wymagana jest zgoda wszystkich wspólników - uchwała zarządu.

To czy jest to czynność zwykłego zarządu czy nie - jest uzależnione od rodzaju i wielkości majątku.

- czynności nagłe - to czynności które mają zapobiec szkodzie w majątku spółki - te może podjąć każdy wspólnik.

- w/w to reguły kodeksowe - ale umowa spółki może wprowadzać inne rozwiązania.

Reprezentacja

Wspólnikom przysługuje prawo do reprezentacji w takim zakresie w jakim mają prawo prowadzenia jej spraw.

Zysk

Wspólnicy maja prawo do równego udziału w zyskach ( w umowie może być ustalone inaczej niż procentowo). Jeżeli spółka działa dłużej niż rok, zysk dzieli się z końcem każdego roku obrotowego - a gdy umowa zawarta jest na czas krótszy niż rok, po zakończeniu działalności.

- w/w to reguły kodeksowe - ale umowa spółki może wprowadzać inne rozwiązania - przy czym umowa nie może wyłączyć wspólnika z zysku.

O b o w i ą z k i:

Obowiązek pokrycia strat - to strefa wewnętrzna, tj. rozliczenia wspólników. W stratach wspólnicy uczestniczą po równo - ale jest to zasada kodeksowa. Umowa może stanowić inaczej, umowa może nawet wyłączyć w starach niektórych wspólników. Czym innym jest pokrycie strat a czym innym pokrycie niedoborów.

Odpowiedzialność:

Za zobowiązania spółki, wspólnicy ponoszą odpowiedzialność solidarnie, całym swoim majątkiem, w sposób nieograniczony. Odpowiedzialność solidarna -> wierzyciel może domagać się zaspokojenia roszczeń od jednego ze wspólników, od niektórych wspólników albo od wszystkich wspólników. Zaspokojenie wierzyciela jednego ze wspólników zwalania pozostałych ze zobowiązania.

Wypowiedzenie umowy:

Takie prawo istnieje jeżeli umowa była zawarta na czas nieoznaczony. Umowę spółki cywilnej można wypowiedzieć na 3 miesiące przed końcem roku obrotowego (umowa może inne terminy wskazywać). Umowę zawarta na czas nieoznaczony co do zasady nie można wypowiedzieć, ale istnieje taka możliwość jeżeli wystąpią ważne powody - np. konflikt wspólników).

Wspólnikom przysługuje również prawo żądania rozwiązania spółki przez Sąd - z ważnych powodów.

Gdy wspólnik wystąpi ze spółki - nie zwalnia go to z odpowiedzialności za te zobowiązania, które powstały w czasie, gdy jeszcze wspólnikiem był.

Wierzyciel wspólnika na również prawo wypowiedzenia umowy spółki cywilnej, jeżeli uzyskał zajęcie praw przysługujących wspólnikowi w spółce.

Rozwiązanie spółki cywilnej

To rozwiązanie może spowodować:

1. uchwała wspólników;

2. inne zdarzenia przewidziane w umowie np.

1. upływ czasu

2. realizacja transakcji

3. śmierć wspólnika

4. wypowiedzenie umowy przez wspólnika

3. prawomocne orzeczenie sądu

Wówczas wspólnicy muszą spłacić zobowiązania spółki i jeżeli coś zostało - można podzielić między wspólników, gdyż od momentu rozwiązania spółki majątek łączny stanowi współwłasność w częściach ułamkowych wspólników. Zwraca się wkłady a pozostałą nadwyżkę dzieli się między wspólników - takim stopniu, w jakim uczestniczą w zysku.

S P Ó Ł K I O S O B O W E

Spółki osobowe charakteryzują się tym, że:

1. wspólnicy bezpośrednio prowadzą sprawy spółki i ja reprezentują;

2. ponoszą osobistą odpowiedzialność za zobowiązania spółki;

3. nie są osobami prawnymi.

Podmiotowość prawną posiadają osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne - ale osobowość prawną maja tylko osoby prawne. Spółki osobowe to ta trzecia kategoria - to jednostki organizacyjne, którym ustawa przyznaje zdolność prawną. Tradycyjnie nazywane są ułomnymi osobami prawnymi.

Spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa - w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, może pozywać i być pozywana -> to jest właśnie zdolność prawna - zdolność do czynności prawnych.

Spółki osobowe to odrębny od wspólników podmiot prawa. Nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od osób prawnych. Podatek jest tylko od zysków wypłacanych wspólnikom (a nie od zysku spółki).

S p ó ł k a j a w n a

Spółka jawna należy do grupy spółek osobowych.

Utworzenie spółki jawnej:

Do utworzenia spółki wymagana jest umowa i jest wpis do Krajowego Rejestru Sądowego.

Umowa spółki powinna:

1. określać wspólników

2. określać firmę -> firma powinna zawierać nazwisko przynajmniej jednego wspólnika oraz dodatek wskazujący formę prawna „sj”. - wspólnikiem może być także osoba prawna i ułomna osoba prawna wtedy w firmie podaję się firmę jednej z nich;

3. określać siedzibę spółki (miejscowość w której prowadzona jest działalność)

4. określać przedmiot działalności - który oznacza się na podstawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD);

5. określać wkłady wspólników - których wniesienie jest obowiązkowe przez każdego wspólnika tj. określać wspólnika, przedmiot i wartość wkładu;

6. określać czas - jeżeli zawarta jest na czas określony.

w/w to elementy obligatoryjne

Konieczna jest forma pisemna - pod rygorem nieważności.

Każdy wspólnik ma obowiązek zgłoszenia spółki do KRS (formularz + umowa spółki + inne).

Do KRS wpisuje się w/w dane, adres do korespondencji i sposób reprezentacji (czy jednoosobowy, czy kilku wspólników).

Spółka jawna powstaje z momentem wpisu do KRS. Od tego momentu powstaje nowy byt prawny. Okres między zawarciem umowy a wpisem do KRS-u uregulowany jest odrębnie. Gdyby wtedy doszło do zaciągnięcia zobowiązania - tj. przed wpisem do KRS - to za te zobowiązania odpowiadają osoby, które działają w imieniu spółki (jeszcze nie wspólnicy). Istnieje możliwość przekształcenia spółki cywilnej w spółkę jawną.

Majątek spółki jawnej:

Spółka jawna ma swój własny majątek i jest on odrębny od wspólników. Wspólnikom przysługują jedynie udziały kapitałowe. Majątek spółki tworzą wkłady wspólników oraz wszelkie mienie nabyte w trakcie działalności. To nie jest współwłasność wspólników.

Udziały kapitałowe stanowią wartość wyrażoną w złotówkach określoną w umowie, która jest podstawą do obliczania praw majątkowych przysługujących wspólnikom w spółce np. prawo do odsetek, prawo do udziału w masie likwidacyjnej. Udział kapitałowy jest równy wartości rzeczywiście wniesionego wkładu - chyba, że umowa stanowi inaczej. Czym nie jest nim wkład umowny - tj. takie który wspólnik zobowiązuje się włożyć, ale wkład rzeczywisty.

Uprawnienia wspólników spółki jawnej:

O charakterze n i e m a j ą t k o w y m:

1. prawo do prowadzenia spraw spółki - każdy wspólnik ma prawo do prowadzenia spraw spółki, możliwe jest także powierzenie prowadzenia tych spraw osobom trzecim ale zawsze przynajmniej jeden wspólnik musi zachować prawo doprowadzenia spraw spółki. Wspólnik może być pozbawiony tego prawa - na podstawie umowy spółki, albo na mocy prawomocnego orzeczenia sądu.

1. czynności zwykłego zarządu - każdy wspólnik,

2. czynności przekraczające zwykły zarząd - zgoda wszystkich wspólników - w tym i wspólników wyłączonych od prowadzenia spraw spółki,

3. czynności nagłe - każdy wspólnik mający prawo prowadzenia spraw

w/w - to reguły kodeksowe - ale umowa spółki może wprowadzać inne

2. prawo do reprezentacji -

1. sposób reprezentacji - każdy wspólnik ma prawo samodzielnie reprezentować spółkę - jest to reprezentacja indywidualna - ale jest to zasada kodeksowa którą umowa może zmienić i wprowadzić np. reprezentację łączną czyli współdziałanie dwóch wspólników, lub wspólnika z prokurentem (co nie oznacza że obaj muszą razem podpisywać).

2. zakres reprezentacji - obejmuje wszystkie sądowe i pozasądowe i nie można tego zakresu ograniczyć, ze skutkiem w stosunku do osób trzecich.

Wspólnik może być pozbawiony prawa do reprezentacji albo w umowie albo na mocy prawomocnego orzeczenia sądu.

Jedna kwestia nie może być zmieniona mocą umowy - mianowicie wspólnik ma prawo do osobistego zasięgania informacji o stanie interesów spółki i przeglądania ksiąg i dokumentów. Nie można wspólnika pozbawić tego prawa.

Ograniczenia wspólników

1. obowiązek lojalności

2. zakaz konkurencji

Obowiązek lojalności - wspólnik ma obowiązek powstrzymywać się od wszelkiej działalności sprzecznej z interesem spółki.

Zakaz konkurencji - wspólnik może bez zgody spółki zajmować się interesami konkurencyjnymi ani uczestniczyć w konkurencyjnej spółce jako wspólnik spółki cywilnej, spółki jawnej, jako partner, komplementariusz albo członek organu spółki (to te osoby które decydują o spółce). Przy czym spółka na to się zgodzić albo wyraźnie albo domniemanie (brak sprzeciwu).

Spółka konkurencyjna to taka, która spełnia następujące kryteria:

1. asortymentowe (przedmiot działalności)

2. terytorialne (miejsce)

3. czasowe (czas).

W/w kryteria nie muszą się pokrywać, ale mogą się krzyżować, zazębiać.

O charakterze m a j ą t k o w y m:

Prawo do udziału w zysku - po równo. podziału zysku dokonuje się z końcem każdego roku obrotowego chyba, że umowa stanowi inaczej. W przypadku uszczuplenia majątku kapitałowego przez stratę - zysk najpierw musi iść na pokrycie tej straty, która zmniejszyła majątek - przy czym umowa może stanowić inaczej.

Obowiązek pokrycia strat: wspólnicy pokrywają straty po równo, ale umowa może to zmienić - przy czym i w tym wypadku umowa nie może pozbawić prawa do zysku.

Prawo do odsetek: - każdy wspólnik ma prawo do odsetek w wysokości 5% od wartości udziału kapitałowego - przy czym umowa może to zmienić.

Wspólnicy maja nadto prawo do części majątku w przypadku wystąpienia ze spółki oraz prawo do udziału w masie likwidacyjnej.

Zasady dotyczące odpowiedzialności za zobowiązania spółki jawnej:

Za zobowiązania spółki jawnej odpowiada spółka jawna. Solidarnie ze spółka odpowiadają wspólnicy w sposób nieograniczony - całym swoim majątkiem. Z tym, że wspólnicy odpowiadają dodatkowo w sposób subsydiarny (tj. w pierwszej kolejności, muszą wierzyciele szukać zaspokojenia w majątku spółki a potem dopiero domagać się od wspólników. Zatem egzekucja z majątku wspólników może nastąpić dopiero po bezskutecznej egzekucji z majątku spółki.

W spółce jawnej jest możliwość przystąpienia do spółki nowego wspólnika - za zgodą wszystkich wspólników i ten nowy wspólnik odpowiada za te zobowiązania, które powstały przed jego wstąpieniem.

Zbycie członkowstwa - przeniesienie praw członkowstwa - może nastąpić jeżeli przewiduje to umowa, za pisemną zgodą wszystkich wspólników - chyba, że umowa stanowi inaczej. W przypadku zbycia członkowstwa - dotychczasowy i nowy wspólnik odpowiadają solidarnie za zobowiązania powstałe przez zbyciem członkowstwa.

Zawarcie umowy spółki jawnej z przedsiębiorcą jednoosobowym (to szczególna sytuacja), który dodatkowo wnosi swoje przedsiębiorstwo jako wkład do spółki - w przypadku zbycia przedsiębiorstwa, zbywca i nabywca odpowiadają solidarnie za zobowiązania, które powstały przy prowadzeniu przedsiębiorstwa z tym, że nabywca do wysokości aktywów netto nabytego przedsiębiorstwa.

Dopuszczalne jest wypowiedzenie umowy spółki - przysługuje ono wspólnikowi jeżeli była zawarta na czas nieokreślony - na 6 miesięcy przed zakończeniem roku obrachunkowego - przy czym umowa może to zmienić.

Nie ma możliwości wypowiedzenia umowy spółki jawnej zawartej na czas określony - nawet z ważnych powodów.

Wspólnik ma prawo zażądania rozwiązania spółki przez sąd z ważnych powodów. Jeżeli ten ważny powód jest po stronie tylko tego, kto wnosi - są może wyłączyć tego wspólnika.

Postępowanie likwidacyjne:

Są dwa tryby postępowania likwidacyjnego:

1. formalna likwidacja - pojawiają się likwidatorzy, którzy będą spieniężali majątek;

2. inny sposób zakończenia działalności spółki uzgodniony przez wspólników.

Przesłanki do rozwiązania spółki jawnej:

1. przyczyny przewidziane w umowie

2. uchwała wspólników

3. śmierć wspólnika

4. wypowiedzenie umowy przez wspólnika lub jego wierzyciela

5. ogłoszenie upadłości wspólnika

6. prawomocne orzeczenie sądu

7. ogłoszenie upadłości spółki (prowadzi się postępowanie upadłościowe - wskutek postanowienia i ogłoszeniu upadłości)

Etapy postępowania likwidacyjnego:

Etap I -> ustanowienie likwidatorów (są nimi wszyscy wspólnicy chyba, że umowa lub uchwała wspólników stanowi inaczej). Likwidatora może ustanowić także Sąd Rejestrowy na wniosek osób mających w tym interes prawny.

Etap II -> likwidatorzy zgłaszają otwarcie likwidacji do KRS (które to zgłoszenie obejmuje podstawę prawną likwidacji, dane dotyczące likwidatorów - w szczególności podaje się sposób reprezentacji czy łączna czy samodzielna),

Etap III -> obowiązek sporządzenia bilansu otwarcia likwidacji (w ciągu 15 dni od dnia zdarzenia) - do którego przyjmowane są wszystkie elementy dotyczące wartości zbywczych.

Etap IV -> podejmowanie czynności likwidacyjnych - ściągnięcie wierzytelności, spieniężenia majątku spółki.

Etap V -> po spieniężeniu majątku spółka spłaca zobowiązania a pozostały majątek dzieli się między wspólników - wspólnikom spłaca się wartość ich udziałów kapitałowych określonych na podstawie bilansu likwidacyjnego. Mogą się zdarzyć roszczenia sporne - dlatego likwidatorzy powinni zachować pewne kwoty na ich zabezpieczenie.

Etap VI -> złożenie wniosku o wykreślenie spółki jawnej z rejestru. Dopiero z momentem wykreślenia spółka przestaje istnieć.

Celem czynności likwidacyjnych jest zakończenie bieżących interesów. Nowe interesy mogą być podejmowane tylko jeżeli mają na celu zakończenie dawnych.

Likwidacja może trwać dłużej albo krócej - jak trwa dłużej niż rok, bilanse likwidacyjne musza być co roku.

S p ó ł k a p a r t n e r s k a

Spółka partnerska jest najmłodszą ze spółek. wywodzi się z USA. Celem spółki partnerskiej jest uniknięcie odpowiedzialności za błędy w sztuce. W Polsce po raz pierwszy regulacja dla tej spółki pojawiła się w 2001 roku.

Charakter prawny:

jest to jednostka organizacyjna, której ustawa przyznaje zdolność prawną, jest spółka osobową, jest przedsiębiorcą, jest to jedyna spółka, która ma ograniczony krąg podmiotów.

Cechy spółki partnerskiej:

1. wyłączenie odpowiedzialności partnerów za błędy pozostałych partnerów;

2. wybór między dwoma modelami zarządzania tj:

1. model zarządzania w oparciu o przepisy spółki jawnej (reprezentacja przez wspólników),

2. model zarządzania w oparciu o przepisy spółki z o.o. (możliwość powołania zarządu)

Spółka partnerska to jedyna spółka osobowa, która może mieć zarząd.

Partnerami spółki partnerskiej mogą być tylko osoby fizyczne wykonujące wolny zawód. Wyliczenie wolnych zawodów zawiera art. 88 KSH (np. zawody prawnicze, związane z ochrona zdrowia, doradztwem finansowym) ale poza tam wskazanymi zawodami, inna ustawa może również upoważnić do założenia spółki partnerskiej (np. ustawa o wykonywaniu zawodu psychologa).

W ramach spółki partnerskiej może być wykonywany jeden wolny zawód - lub więcej, o ile ustawa korporacyjna nie stanowi inaczej. Np. ustawa o adwokatach pozwala na prowadzenie spółki partnerskiej tylko z radcami prawnymi. Notariusze mogą prowadzić tylko sami. Ustawy korporacyjne wprowadzają ograniczenia.

Utworzenie spółki partnerskiej

1. zawarcie umowy

2. wpis do KRS

Umowa spółki partnerskiej ma formę pisemną pod rygorem nieważności (do stycznia 2009 roku musiał być akt notarialny). Umowa winna określać:

1. strony umowy

2. firmę (a ta musi zawierać nazwisko przynajmniej jednego z partnerów, dodatkowo określenie wolnego zawodu oraz dodatek wskazujący na formę prawną „… spółka partnerska”, „… i partner” „… i partnerzy”.

3. siedzibę spółki

4. przedmiot działalności

5. określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów

6. wkłady partnerów do spółki

to były elementy obligatoryjne a nadto umowa może zawierać:

7. czas trwania - jeśli miałby być ograniczony

8. modyfikacje

9. ograniczenia w reprezentowaniu spółki

Wraz z wnioskiem do KRS-u składa się umowę spółki i dowody upoważniające do wykonywania wolnego zwodu.

Odpowiedzialność partnerów:

Odpowiedzialność partnerów jest zróżnicowana - uzależniona od rodzaju zobowiązań.

Zobowiązania wynikające z wykonywania wolnego zawodu:

Partnerzy nie odpowiadają za zobowiązania powstałe wskutek działań pozostałych partnerów oraz osób zatrudnionych w spółce będących pod kierownictwem innego partnera (odpowiada partner co zawalił - subsydiarnie - i odpowiada spółka). Ale istnieje możliwość rozszerzenia tej odpowiedzialności, mianowicie partner może przyjąć na siebie (na mocy umowy spółki) odpowiedzialność za działania pozostałych partnerów - przy czym musi to być ujawnione w KRS.

Zobowiązania nie wynikające z wykonywania wolnego zawodu:

Te zobowiązania dot. m.in. lokalu, finansów, inwestycji - to zobowiązania które dotyczą każdej innej spółki.

Jeżeli Spółka partnerska będzie prowadzona w oparciu o przepisy spółki jawnej - ta odpowiedzialność jest ukształtowana jak w spółce jawnej. Natomiast gdy będzie prowadzona w oparciu o przepisy dotyczące spółki z o.o. - wówczas ta odpowiedzialność jest ukształtowana tak jak w przepisach dot. zarządu sp. z o.o.

Zarządzenie spółka partnerską:

Model zarządzania spółką partnerska w oparciu o przepisy dot. spółki jawnej:

Ten model oparty jest o przepisy dotyczące spółki jawnej -> prowadzenie spraw spółki i reprezentacja jest taka sama jak w spółce jawnej - czyli 3 rodzaje czynności (zwykły zarząd, przekraczający zwykły zarząd - gdzie wymagana jest uchwała partnerów, czynności nagłe). Reprezentacja też tak jak w spółce jawnej - ale można pozbawić partnera prawa do reprezentacji na mocy uchwały podjętej większością ¾ głosów - przy obecności 2/3 partnerów (reprezentacja indywidualna, zakres reprezentacji nieograniczony, można pozbawić prawa do reprezentacji w drodze orzeczenia sądowego).

Model zarządzania spółką partnerska w oparciu o przepisy dot. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością:

Ten model oparty jest o przepisy dotyczące sp. z o.o. - w zarząd spółki mogą wchodzić sami partnerzy oraz osoby trzecie (spoza spółki) ale i zarząd może się składać z samych osób trzecich.

Powołanie zarządu musi wynikać z umowy spółki partnerskiej, członkowie zarządu będą wpisani do KRS, będą powoływani i odwoływani przez partnerów. Do członków zarządu będą stosowane przepisy dotyczące spółki z o.o. W zakresie prowadzenia spraw spółki uchwały zarządu są wymagane przy czynnościach przekraczających zwykły zarząd, w zwykłych jest zasada reprezentacji łącznej tj. współdziałanie 2 członków zarządu , ewentualnie 1 członka zarządu z prokurentem.

Ale umowa spółki partnerskiej może zmienić wszystko.

Modyfikacje dotyczące spółki partnerskiej w sprawach nieuregulowanych.

1. modyfikacja - dotyczy wstąpienia spadkobierców do spółki. Takie wstąpienie jest możliwe gdy:

1. umowa tak stanowi

2. spadkobierca ma prawo do wykonywania wolnego zawodu;

2. modyfikacja - dotyczy istnienia jednoosobowej spółki partnerskiej - ma to miejsce w sytuacji, gdy w spółce miałby pozostać tylko jeden partner np. wskutek śmierci drugiego, utarty uprawnień dotyczących wykonywania wolnego zawodu, wypowiedzenia umowy. Taka sytuacja może istnieć przejściowo - maksymalnie 1 rok od zdarzenia - w tym czasie wspólnik który pozostała albo ma załatwić wszystkie sprawy do końca, albo znaleźć innego partnera.

Cala reszta jest taka, jak w spółce jawnej.

S p ó ł k a k o m a n d y t o w a

Geneza tego rodzaju spółki sięga średniowiecza. Wtedy szlachta nie mogła się zajmować handlem - dlatego też tą działalność dawali do prowadzenia mieszczanom.

W spółce komandytowej są dwie grupy wspólników:

1. komplementariusze

2. komandytariusze.

Charakter spółki:

Spółka komandytowa jest spółką osobową, którą prowadzi przedsiębiorca pod własną firmą, której za zobowiązania komplementariusz odpowiada w sposób nieograniczony, a komandytariusz w sposób ograniczony.

Komplementariusz - inwestor aktywny	Komandytariusz - inwestor pasywny
nieograniczona odpowiedzialność prowadzenie spraw reprezentacja wspólnicy jawni - tylko ich nazwiska mogą być w firmie do nich w większości stosuje się przepisy spółki jawnej	ograniczona odpowiedzialność nie prowadzi spraw spółki tylko - tylko wymagana jest jego zgoda na czynności przekraczające zwykły zarząd nie reprezentuje spółki chyba, że jako pełnomocnik ich nazwiska nie są umieszczane w firmie do nich stosuje się przepisy spółki komandytowej

Utworzenie spółki komandytowej:

Konieczne jest zawarcie umowy - w formie aktu notarialnego która to umowa winna zawierać:

1. określenie stron umowy - wspólników

2. firmę -> ta powinna zawierać nazwisko komplementariusza oraz dodatek wskazujący formę prawną „spółka komandytowa”, jeżeli kompelentariuszem jest osoba poprawna - wówczas należy ujawnić pełne brzmienie firmy tej osoby;

3. siedzibę

4. przedmiot działalności

5. wkłady

6. sumę komandytową -> to kwotowy zakres odpowiedzialności komandytariuszy.

w/w elementy są obligatoryjne

Konieczny jest również wpis do KRS - dopiero z momentem wpisu powstaje spółka komandytowa.

Odpowiedzialność:

K o m p l e m e n t a r i u s z odpowiada za zobowiązania tak, jak w spółce jawnej tj. całym swoim majątkiem, osobiście, w sposób nieograniczony, solidarnie z pozostałymi wspólnikami i spółką i w sposób subsydiarny.

K o m a n d y t a r i u s z - jego odpowiedzialność jest ograniczona - odpowiada do wysokości sumy komandytowej - odpowiedzialni są również solidarnie i subsydiarnie.

Na zakres odpowiedzialności komandytariusza ma wpływ wniesiony wkład. Komandytariusz jest wolny od odpowiedzialności w granicach wartości rzeczywiście wniesionego wkładu tj. suma komandytowa - wniesione wkłady = odpowiedzialność komandytariusza.

Są trzy przypadki w których kiedy komandytariusz odpowiada w sposób nieograniczony:

1. gdy jego nazwisko znajduje się na firmie spółki komandytowej

2. gdy zaciągnął zobowiązania w imieniu spółki przed wpisem do KRS

3. gdy działa jako pełnomocnik, ale nie ujawnił swojego pełnomocnictwa lub też przekroczy zakres umocowania, albo działa bez umocowania.

Obniżenie sumy komandytowej wymaga aktu notarialnego, nadto zmiany w KRS, i to obniżenie jest skuteczne tylko do tych, których wierzytelności powstają po dokonaniu wpisu o obniżeniu. Za zobowiązania które powstały przed zmianą tej sumy - komandytariusz odpowiada w pierwotnej wysokości.

Prowadzenie spraw spółki

Prowadzenie spraw spółki - komplementariusz ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki, komandytariusz nie prowadzi spraw. Przy czym umowa spółki może to zmienić (komplementariusze mogą być wyłączeni od prowadzenia spraw a komandytariusze upoważnieni do prowadzenia). Komandytariusze wyrażają zgodę na czynności przekraczające zwykły zarząd - o ile umowa nie stanowi inaczej.

Reprezentacja spółki

Spółkę reprezentują komplemenratiusze. Obowiązuje zasada reprezentacji indywidualnej tj. każdy komplementariusz samodzielnie może dokonywać wszystkich czynności. Komandytariusze mogą reprezentować spółkę - tylko jako pełnomocnicy ewentualnie prokurzuje enci.

Zakaz konkurencji obowiązuje tylko i wyłącznie komplementariuszy, komandytariuszy tylko wówczas, gdyby powierzono im w umowie prawo prowadzenia spraw spółki lub reprezentacji.

Prawa do zysku - Komplementariusze uczestniczą w zysku po równo, Komandytariusze uczestniczą w zysku proporcjonalnie do wartości wkładu rzeczywiście wniesionego.

Prawo do informacji: - stosunku do komplementariuszy stosuje się przepisy dotyczące spółki jawnej. W stosunku do komandytariuszy są pewne ograniczenia, mianowicie komandytariusze mogą się domagać odpisu rocznego sprawozdania finansowego i przeglądać księgi i dokumenty celem sprawdzenia tego sprawozdania. Sąd dodatkowo może rozszerzyć uprawnienia komandytariuszy w tym zakresie - na jego wniosek.

Śmierć komandytariusza nie powoduje rozwiązania spółki.

S p ó ł k a K o m a n d y t o w o - A k c y j n a

Spółka komandytowo - akcyjna też ma dwie grupy wspólników - komplementariusze i akcjonariusze.

Charakter spółki:

Jest to spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą i jeden ze wspólników odpowiada w całości (Komplementariusz) a drugi nie odpowiada w ogóle (akcjonariusz). Jest to połączenie spółki osobowej i spółki kapitałowej. To jedyna spółka, która umożliwia zachowanie kontroli nad spółką - z możliwością jej dokapitałowania.

Komplementariusz - obowiązują przepisy dot. spółki jawnej	Komandytariusz obowiązują przepisy dot. spółki akcyjnej
bezpośrednie prowadzenie spraw spółki i reprezentacja osobista i nieograniczona odpowiedzialność brak osobowości prawnej - jest to jednostka organizacyjna której ustawa przyznaje zdolność prawną	kapitał zakładowy i akcje walne zgromadzenie (organ reprezentujący akcjonariuszy) może pojawić się rada nadzorcza

Spółka komandytowo - akcyjna to umowa spółki jawnej, umowa spółki akcyjnej + ewentualne zmiany w statucie.

Utworzenie spółki komandytowo - akcyjnej

W tym wypadku stosuje się przepisy dotyczące spółki akcyjnej ponieważ tworzy się kapitał. Czynności :

1. podpisanie statutu;

2. złożenie oświadczeń o objęciu akcji

3. wniesienie wkładów na pokrycie kapitału zakładowego

4. wpis do rejestru

- w/w to czynności obligatoryjne, ale mogą być jeszcze dodatkowe:

5. powołanie rady nadzorczej - jeżeli ustawa lub statut tak stanowi

6. sporządzenie sprawozdania założycieli

7. opinia biegłego rewidenta.

Statut jest sporządzany w formie aktu notarialnego, podpisują co najmniej wszyscy komplementariusze i te osoby, które pospisują statut są założycielami.

Statut zawiera:

1. firmę spółki (regulacja jak przy spółce komandytowej - nazwisko przynajmniej jednego komplementariusza i dodatek wskazujący formę prawną „spółka kapitałowo - akcyjna”, jeżeli komplementariuszem jest osoba prawna - pełne brzmienie tej osoby prawnej,

2. siedzibę spółki

3. wysokość kapitału zakładowego - minimalna wysokość wynosi 50 tys zł - kapitał zakładowy stanowi sumę nominalną wszystkich akcji (np. kapitał zakładowy dzieli się np. na 50 tys. akcji o nominale 1 zł). Rodzaje akcji muszą być wskazane (czy osobowe, czy na okaziciela)

4. dane komplementariuszy oraz ich wkłady

5. organizację walnego zgromadzenia i rady nadzorczej - jeżeli sa powołane.

Oświadczenia o objęciu akcji - są składane w formie aktu notarialnego, to akty związania zawierające dane akcjonariuszy - liczbę i wartość akcji. Zatem umowa założycielska jest złożona, bo zawiera statut i akty związania.

Wniesienie wkładów na pokrycie kapitału zakładowego akcjonariusze powinni opłacić w ¼ przed zarejestrowaniem spółki.

Wpis do KRS obejmuje złożenie wniosku + statut + oświadczenie o objęciu akcji.

Po wpisaniu powstaje spółka komandytowo - akcyjna.

Dodatkowe czynności:

Powołanie Rady Nadzorczej - może być powołana jeżeli statut tak stanowi albo liczba akcjonariuszy przekracza 25 osób. Wówczas Rada Nadzorcza liczy minimum 3 osoby a ich dane będą wpisane do KRS-u.

Sprawozdanie założycieli i opinia biegłego rewidenta - wtedy, gdy do spółki będą składane wkłady niepieniężne (aporty) i zawierają wycenę tych aportów.

Prowadzenie spraw spółki:

Prawo i obowiązek prowadzenia spraw mają komplementariusze - do nich stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej. Dodatkowo do prowadzenia spraw spółki jest rozłożone między komplementariuszy a Radę Nadzorcza i Walne Zgromadzenie. Tu komplementariusze decydują we wszystkich sprawach które nie są zastrzeżone na rzecz Walnego Zgromadzenia i Rady Nadzorczej. Ale statut może rozszerzyć te uprawnienia, wtedy komplementariusze będą musieli wyrazić zgodę.

Reprezentacja spółki:

Prawo i obowiązek reprezentowania spółki mają komplementariusze i zasadę jest reprezentacja indywidualna. Stosuje się przepisy spółki jawnej ale z pewnymi modyfikacjami dotyczącymi pozbawienia komplementariusza prawa do reprezentacji. To pozbawienie może nastąpić za zgodą komplementariusza w drodze zmiany statutu bądź bez jego zgody - ale na mocy prawomocnego orzeczenia sądu. Pozbawienie komplementariusza prawa reprezentacji bez jego zgody zwalania go z odpowiedzialności za zobowiązania spółki.

Akcjonariusze mogą reprezentować spółkę jako pełnomocnicy czy prokurenci.

Odpowiedzialność za zobowiązania:

1. odpowiada spółka

2. odpowiadają komplementariusze w sposób nieograniczony, całym swoim majątkiem, solidarnie i subsydiarnie

3. akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania w ogóle z tym, że gdy komplementariusz nabędzie akcje i stanie się akcjonariuszem - nie zwalnia go to z odpowiedzialności - dalej jest bowiem komplementariuszem;

Walne zgromadzenie:

Walne zgromadzenie to organ, który reprezentuje akcjonariuszy na, na którym mogą wykonywać swoje prawo głosu. Każdy akcjonariusz ma prawo uczestnictwa i prawo głosu na walnym zgromadzeniu. Zasadą jest, że każdej akcji przypada 1 głos, ale statut może wprowadzić uprzywilejowanie akcji i to uprzywilejowanie może być do 2 głosów za 1 akcję. Ale gdyby akcje objął komplementariusz, to tej akcji przysługuje wyłącznie 1 głos.

Walne zgromadzenie dzieli się na:

1. zwyczajne walne zgromadzenie - powinno się odbyć w ciągu 6 miesięcy od zakończenia roku obrotowego, podsumowujące dany rok obrotowy (podział zysków);

2. nadzwyczajne walne zgromadzenie - które odbywa się poza w/w terminami.

Kompetencje Walnego zgromadzenia można podzielić na trzy grupy:

1. samodzielne kompetencje

2. uchwały, które wymagają zgody wszystkich komplementariuszy;

3. uchwały które wymagają zgody większości komplementariuszy

Rada nadzorcza:

Powołuje się ją jeżeli jest więcej niż 25 akcjonariuszy. Przy czym jest problem, bo są dwa rodzaje akcji - imienne i na okaziciela. Imienne są ewidencjonowane a na okaziciela nie. Rada Nadzorcza składa się minimum z 3 osób - jest powoływana i odwoływana przez Walne Zgromadzenie (komplementariusz który jest akcjonariuszem niema prawa głosu).

W skład rady nadzorczej nie mogą wchodzić komplementariusze ani pracownicy komplementariuszy. Ale komplementariusz może stać się członkiem Rady Nadzorczej, jeżeli będzie pozbawiony prawa do prowadzenia spraw spółki i reprezentacji.

Kompetencje rady nadzorczej:

Rada nadzorcza:

1. prowadzi stały nadzór nad działalnością spółki

2. ma prawo do badania ksiąg i dokumentów

3. domagania się wyjaśnień od komplementariuszy i pracowników spółki

4. może dokonywać rewizji stanu majątku spółki

5. może wytoczyć powództwo przeciwko komplementariuszowi za szkodę wyrządzoną spółce

6. może - gdyby nie było komplementariuszy - delegować jednego ze swoich członków do wykonywania czynności komplementariusza w przypadku, gdy żaden z komplementariuszy nie może działać i reprezentować.

Likwidacja spółki komandytowo - akcyjnej:

Stosuje się przepisy dotyczące likwidacji spółki akcyjnej.

S p ó ł k a z o g r a n i c z o n ą o d p o w i e d z i a l n o ś c i ą

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością należy do grupy spółek kapitałowych. Zatem tak jak każda spółka kapitałowa :

1. ma osobowość prawą

2. działa przez organy (nie wspólników)

3. posiada kapitał zakładowy

4. ma zmienny skład osobowy

5. brak odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki (tu tylko osoby prawne odpowiadają majątkiem za zobowiązania)

Tworzenie spółki:

Spółkę mogą tworzyć osoby fizyczne, osoby prawne oraz osobowe spółki prawa handlowego. Sp. z o.o. może mieć postać spółki wieloosobowej lub jednoosobowej (tu wszystkie udziały lub akcje należą do jednego wspólnika lub akcjonariusza). Ale jest ograniczenie - sp. z o.o. nie może zostać zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobowa spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

Cel utworzenia spółki z o.o.:

Spółkę z o.o. można utworzyć w każdym celu prawnie dopuszczalnym. Najczęściej jest to cel zarobkowy, gospodarczy - prowadzenie przedsiębiorstwa. Możliwe jest utworzenie Sp. z o.o. w celu niezarobkowym - organizacja not for profit - zysk wykorzystywany jest w innym celu np. organizacje pożytku publicznego, organizacje non profit - w celach kulturowych, artystycznych, naukowych (alternatywnie dla utworzenia fundacji.

Etapy tworzenia Sp. z o.o.

1. zawarcie umowy;

2. powołanie władz (zarząd czasem i innych)

3. wniesienie wkładów (w całości przed rejestracją)

4. zgłoszenie spółki z o.o. do Krajowego rejestru Sądowego i w tym momencie powstaje osoba prawna.

Umowa założycielska:

Umowa musi być zawarta w formie aktu notarialnego i winna zawierać:

1. firmę może być obrana dobrowolnie ale powinna zawierać dodatek oznaczający formę prawna „sp. z o.o”) i siedzibę spółki (siedziba jest miejscowość)

2. przedmiot działalności spółki - rodzaj prowadzonej działalności wskazany na podstawie PKD;

3. kapitał zakładowy - obecnie wynosi 5.000 zł

4. ustalenia, czy wspólnik ma prawo do objęcia jednego udziału czy więcej (są dwa systemy obejmowania udziałów: o równej wartości nominalnej i niepodzielnie - wspólnik ma więcej udziałów po ileś tam i o nierównej wartości - każdy ma jeden udział ale o różnych wartościach. Minimalna wartość udziału wynosi 50 zł.

5. czas trwania spółki - jeżeli ma być na cza oznaczony

6. oznaczenie wkładów niepieniężnych - tu imię i nazwisko wspólnika, określenie przedmiotu wkładu, liczba i wartość objętych w zamian udziałów.

Skutki zawarcia umowy Spółki z o.o.

1. zawiązanie spółki

2. objęcie udziałów przez wspólników

3. powstanie sp. z o.o. w organizacji

Spółka z o.o. w organizacji:

Spółka z o.o. w organizacji może we własnym imieniu nabywać prawa - w tym własności nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i Bryc pozywana. Posiada ona podmiotowość prawną (nie osobowość). Taka spółka istnieje do momentu wpisu do KRS. Sp. z o.o. organizacji posiada firmę, która powinna zwierać dodatek „ organizacji” i pod tą firma występuje w obrocie.

R e p r e z e n t a c j a spółki w organizacji: Spółkę reprezentuje zarząd lub pełnomocnik powołany jednomyślną uchwałą wspólników. Powołanie pełnomocnika może stać się niezbędne dla zawarcia umowy o pracę z członkiem zarządu. W przypadku jednoosobowej sp. z o.o. w organizacji jej jedyny wspólnik nie może jej reprezentować z wyjątkiem zgłoszenia do KRS.

O d p o w i e d z i a l n o ś ć spółki organizacji: wobec osób trzecich za zobowiązania odpowiada sama spółka - solidarnie ze spółką odpowiadają osoby które działają w jej imieniu (np. pełnomocnik). Solidarnie ze spółką i innymi odpowiadają wspólnicy - do wartości nie wniesionego wkładu określonego w umowie.

L i k w i d a c j a spółki w organizacji : jeżeli minie 6 miesięcy a spółka nie zostaje zgłoszona do KRS, albo gdy Sąd odmawia rejestracji spółki z przyczyn określonych w umowie - spółka w organizacji ulega rozwiązaniu. Jeżeli spółka w organizacji nie jest w stanie dokonać niezwłocznie zwrotu wkładów lub pokryć w pełni wierzytelności osób trzecich - zarząd spółki w organizacji, albo zgromadzenie wspólników, albo sąd rejestrowy - wyznacza likwidatora a likwidacja następuje w sposób taki sam jak w spółce z o.o już po rejestracji.

Powołanie władz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością:

Skład personalny pierwszego zarządu może być wyszczególniony już akcie notarialnym zawierającym umowę spółki, albo innym dokumencie, który nie stanowi integralnej części umowy, dołączonym później do zgłoszenia o wpis spółki do KRS. Zarząd może skutecznie działać już od momentu powołania - przy czym nie może on ustanowić jeszcze prokury.

Organy nadzoru spółki z o.o.

Są to Rada Nadzorcza i Komisja Rewizyjna. Ich powołanie co do zasady jest fakultatywne, ale obowiązkowo jeden z ich musi zostać powołany, gdy kapitał spółki przekracza 500 tys. zł i spółka ma więcej niż 25 wspólników. Również obowiązkowe jest powołanie, gdy ustawa lub umowa tego wymaga - tu trzeba powołać organy nadzoru przed wpisem do KRS.

Wniesienie wkładów:

Kapitał musi być w całości pokryty przed rejestracją. Kapitał zakładowy to suma wartości wszystkich akcji. Kapitał zakładowy może być pokryty zarówno gotówką jak i aportami.

Zdolność aportowa: Wkład niepieniężny powinien spełniać :

1. zdolność bilansową (przedmiot który da się wycenić i umieścić w bilansie)

2. zbywalność (możliwość prawnego dysponowania wkładem na rzecz spółki)

to były przesłanki obligatoryjne - a pomocniczo:

3. przydatność i faktyczna dostępność dla spółki

Rodzaje aportów:

1. prawa rzeczowe (np. prawa własności rzeczy)

2. prawa obligacyjne - wierzytelność , udziały, akcje, obligacje innej spółki

3. prawa na dobrach niematerialnych (np. prawa wynikające ze znaków towarowych, patentów, know - how)

Wyłącznie aportów - aportem nie może być:

1. prawo niezbywalne (użytkowanie)

2. świadczenie pracy lub usług

3. zobowiązanie się do świadczenia w przyszłości określonej sumy pieniężnej;

4. wierzytelność wspólnika w postaci wynagrodzenia za usługi świadczone przy tworzeniu spółki = prowizja grynderska.

Odpowiedzialność za wady wkładu:

Jeżeli wspólnik wniósł wkład mający wady - zobowiązany jest do wyrównania różnicy między wartością wkładu przyjętego w umowie a jego rzeczywistą - zbywczą wartością. Dzień ustalenia wartości zbawczej wkładu to dzień objęcia udziału przez wspólnika tj, dzień podpisania umowy. Odpowiedzialność wyrównawcza dotyczy zarówno wad fizycznych jak i prawnych.

Przeszacowanie:

Jeżeli wartość wkładów niepieniężnych została znacznie zawyżona w stosunku do ich wartości zbywczej w dniu zawarcia umowy spółki, wspólnik który wniósł taki wkład oraz członkowie zarządu , którzy wiedząc o tym zgłosili spółkę do KRS - obowiązani są solidarnie wyrównać spółce brakujące wartości.

Odpowiedzialność członka zarządu:

Zarząd musi dołączyć do KRS oświadczenia, że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego zostały w całości pokryte. Za podanie fałszywych danych członkowie zarządu będą odpowiadać wobec wierzycieli przez okres 3 lat. Nadto kodeks spółek handlowych przewiduje karę grzywny, karę ograniczenia wolności oraz pozbawienie wolności do 3 lat. Zatem jest to odpowiedzialność cywilna i karna.

Zgłoszenie spółki z o.o. do KRS

Takie zgaszenie następuje w ciągu 6 miesięcy od dnia zawarcia umowy (do tego czasu funkcjonuje spółka w organizacji). Wpis do KRS ma charakter konstytutywny - z momentem wpisu spółka uzyskuje osobowość prawną. Zgłoszenia spółki dokonuje zarząd a wniosek podpisują wszyscy jego członkowie - to wyjątek od zasady reprezentacji. Zgłoszenia dokonuje się na formularzy i dołącza się:

1. umowę spółki

2. oświadczenie o pokryciu wkładów

3. dowód ustanowienia władz

4. listę wspólników

5. osoby uprawnione do reprezentacji - wraz z wzorem ich podpisów

Prawo do rozporządzania udziałem:

1. Zbycie - udziału lub jego ułamkowej części wymaga formy pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym. Ograniczenie w rozporządzeniu udziałem - (wyjątkowo w umowie może być) - musi być zezwolenie zarządu. Innym ograniczeniem jest posiadanie pierwszeństwa pierwokupu zbycia udziałów przez dotychczasowych wspólników. Zbycie udziału, jego części lub ułamkowej części udziału może być uzależnione od zgody zarządu. Zgoda musi być w formie pisemnej. Jeżeli zarząd odmawia zgody może ją udzielić Sąd Rejestrowy - jeżeli zachodzą ważne powody. Spółka w terminie wyznaczonym przez Sąd powinna wskazać innego nabywcę a jeżeli nie mogą się porozumieć co do ceny - Sąd określa cenę i termin zbycia. Jeżeli wskazana przez spółkę osoba nie uiści w terminie ceny nabycia - wspólnik może swobodnie tym udziałem rozporządzać;

2. zastaw i użytkowanie - do ustanowienia zastawu lub użytkowania na prawie stosuje się formę pisemną z podpisami notarialnie poświadczonymi. Umowa spółki może również dopuszczać wykonywanie prawa głosu przez zastawnika lub użytkownika - jednakże musi to być również objęte treścią umowy. Możliwe jest również ustanowienie zastawu rejestrowego na udziale.

O przejściu udziału, ustanowienia zastawu lub użytkowania musi być spółka zawiadomiona i względem spółki jest to skuteczne z momentem zawiadomienia jej.

Prawa niemajątkowe:

Prawo do uczestnictwa na zgromadzeniu wspólników. Jest to uprawnienie o charakterze bezwzględnym. Spółka nie może pozbawić wspólnika udziału w zgromadzeniu. To uprawnienie może być wykonywane osobiście albo przez pełnomocnika. W przypadku gdyby wspólnik nie został prawidłowo zawiadomiony albo niedopuszczony, to może zaskarżyć przyjęte na zgromadzeniu uchwały.

Prawo głosu na zgromadzeniu wspólników - generalnie obowiązuje zasada, że na każdy jeden udział o równej wartości nominalnej przypada 1 głos. Jednakże umowa spółki może wprowadzić udziału uprzywilejowane, ale maksymalnie 3 głosy na jeden udział. W systemie o udziałów o nierównej wartości - gdy umowa nie stanowi inaczej - na każde 10 zł wartości nominalnej przypada 1 głos. Udziały nierówne nie mogą być uprzywilejowane co do głosu;

Wyłączenie prawa głosu - ani wspólnik ani jego pełnomocnik nie mogą głosować gdy sprawa dotyczy:

1. odpowiedzialności wspólnika wobec spółki

2. udzielenia mu absolutorium

3. zwolnienia wspólnika ze zobowiązań w stosunku do spółki

4. sporu między wspólnikiem a spółką

Prawo indywidualnej kontroli - przysługuje wspólnikowi zawsze, gdy brak jest organów nadzoru. W przypadkach gdy w spółce występują organy nadzoru, prawo kontroli może być wyłączone albo ograniczone, ale tylko w umowie. Na prawo to składa się przeglądanie ksiąg i dokumentacji spółki, sporządzanie bilansu dla swojego użytku, żądanie wyjaśnień od zarządu. Prawo to może być wykonywane przez wspólnika samodzielnie bądź z inną upoważnioną przez wspólnika osobą. Zarząd ma prawo odmówić wyjaśnień i powyższych praw, gdy istnieje uzasadniona obawa, że wspólnik wykorzysta te informacje w sposób sprzeczny z interesem spółki. Odmowa przez zarząd udzielenia wyjaśnień powoduje przekazanie sprawy do zgromadzenia wspólników. W terminie 1 miesiąca od zgłoszenia żądania spółce - wspólnicy powinni podjąć uchwałę bezwzględną większością głosów. Jeżeli zgromadzenie wspólników podtrzyma stanowisko zarządu lub nie podejmie uchwały, wówczas wspólnik może złożyć wniosek do sądu rejestrowego o zobowiązanie spółki do udzielenia mu informacji.

Prawo zaskarżania uchwał - można wytoczyć powództwo o uchylenie uchwały - sprzecznej z umową bądź dobrymi obyczajami i godzącymi w interes spółki; stwierdzenie nieważności uchwały sprzecznej z ustawą.

Te powództwa można wytoczyć gdy:

1. wspólnik glosował przeciwko uchwale i prosił o zaprotokołowanie tego sprzeciwu

2. wspólnik został bezzasadnie niedopuszczony do zgromadzenia wspólników;

3. wspólnik był nieobecny na zgromadzeniu wspólników - doszło do wadliwego zebrania lub podjęto uchwałę poza porządkiem obrad

4. wspólnik został pominięty w trakcie głosowania pisemnego bo nie zgodził się na głosowanie pisemne, albo glosował przeciwko i w ciągu 2 tygodni zgłosił sprzeciw.

Prawo żądania wyłączenia wspólnika ze spółki :

Aby domagać się wyłączenia wspólnika ze spółki muszą zaistnieć ważne powody a takimi są:

1. działanie wspólnika na szkodę spółki

2. długotrwała choroba

3. nie wywiązywanie się z postanowień umowy

4. notoryczne zwoływanie zebrania

5. wykonywanie nadzoru dla szykany

Z tym żądaniem mogą wystąpić wszyscy pozostali wspólnicy, ale muszą reprezentować większość kapitału zakładowego - przy czym umowa może przyznawać to uprawnienie mniejszej liczbie wspólników, jeżeli ich udziały stanowią więcej niż połowę kapitału zakładowego.

Ochrona wyłączonego wspólnika: Udziały wyłączonego wspólnika musza zostać przejęte przez innego wspólnika lub inna osobę. Cenę, którą należy zapłacić za udziały wyłączonego wspólnika określa sąd rejestrowy, również sąd określa termin, w jakim ma dojść do przejęcia. Cena ma być pokryta wraz z odsetkami do dnia wniesienia pozwu. Cena ta musi zostać zapłacona a brak tej opłaty powoduje, że orzeczenie jest bezskuteczne a wspólnik dalej pozostaje w spółce.

Prawo żądania rozwiązania spółki przez Sąd przysługuje wspólnikom gdy osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe, bądź gdy zaszły inne ważne przyczyny wywołane stosunkami spółki. - np.:

1. nie uzyskanie koncesji;

2. zniszczenie przedmiotów służących do prowadzenia przedsiębiorstwa;

3. brak możliwości podejmowania uchwał;

4. konflikty między wspólnikami

Sąd gospodarczy może tego dokonać. Powództwo takie wytacza się przeciwko całej spółce.

Prawa mniejszości:

Sąd Rejestrowy na żądanie wspólnika lub wspólników reprezentujących co najmniej 1/10 kapitału, może po wezwaniu przez zarząd do złożenia oświadczenia, wyznaczyć podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych, w celu zbadania rachunkowości oraz działań spółki (prawo wezwania biegłego). Wspólnik lub wspólnicy reprezentujący co najmniej 1/10 kapitału mogą żądać zwołania nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników, jak również umieszczenia określonych spraw w porządku obrad.

Uprawnienia o charakterze majątkowym:

Prawo do d y w i d e n d y

Prawo do udziału w zysku wynikającego z rocznego sprawozdania finansowego, przeznaczane do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników. Uchwała podjęta jest bezwzględną większością głosów, na zwyczajnym zgromadzeniu wspólników zwołanym w ciągu 6 miesięcy od zakończenia roku obrotowego. Zysk przypadający wspólnikom dzieli się w stosunku do udziałów (liczby/wartości). Przy czym umowa może wprowadzić udziały uprzywilejowane co do dywidendy. Można przyznać uprawnionemu dywidendę, która przewyższa nie więcej niż o połowę dywidendę przysługującą udziałom zwykłym. Przy czym umowa może to precyzować.

Obliczanie kwoty do podziału:

Do zysku za ostatni rok obrotowy należy doliczyć:

1. niepodzielone zyski za lata ubiegłe;

2. kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów - zapasowego i rezerwowego, które mogą być przeznaczone do podziału (kapitały specjalnego przeznaczenia) tylko na wypłatę dywidendy - fundusze dywidendowe

ale od tego należy odliczyć:

1. niepokryte straty

2. udziały własne

3. obowiązkowe odpisy ustawowe lub umowne na kapitał zapasowy lub kapitały rezerwowe (np. zakładowy fundusz świadczeń socjalnych).

Wypłata dywidendy:

Uprawnionymi do dywidendy za dany rok obrotowy są wspólnicy którym udziały przysługiwały w dniu podjęcia uchwały o podziale zysku. Umowa spółki może upoważnić zgromadzenie wspólników do przesunięcia terminu tj. określenia dnia według którego ustala się listę - ale maksymalnie w ciągu 2 miesięcy od dnia powzięcia uchwały (dzień dywidendy). Termin wypłaty określa zgromadzenie wspólników a gdy ten nie określi - określa zarząd.

Wypłata zaliczki na poczet dywidendy:

Wypłatę zaliczki na poczet dywidendy można dokonać, gdy przewiduje to umowa. Nadto spółka musi posiadać środki wystarczające na wypłatę (przy czym nie może to spowodować utraty płynności finansowej). Musi zostać zatwierdzone sprawozdanie finansowe za poprzedni rok obrotowy - wykazujący zysk. Zaliczka może stanowić najwyżej połowę zysku osiągniętego do końca poprzedniego roku obrotowego powiększonego o kapitały rezerwowe utworzone z zysku, którymi w celu wypłaty zaliczki może dysponować zarząd, oraz pomniejszone o niepokryte straty i udziały własne.

Prawo do udziału w masie likwidacyjnej:

Podział między wspólników majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli nie może nastąpić przed upływem 6 miesięcy od daty ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli. Podział ten następuje proporcjonalnie albo do liczby udziałów albo do wartości udziałów.

Prawo poboru:

Przysługuje w przypadku podwyższenia kapitału zakładowego. Jest to prawo do objęcia nowych udziałów w podnoszonym kapitale zakładowym przysługuje w stosunku do dotychczasowych udziałów. To prawo może zostać wyłączone w umowie spółki albo uchwale Zgromadzenia Wspólników. Uchwala zapada głosami 2/3 wspólników i wymaga zgody tych, którym to prawo zostaje wyłączone (jak dotyczy wszystkich musi być jednomyślność).

Obowiązek dopłat

Dopłaty stanowią formę wewnętrznej, przymusowej pożyczki wspólników na rzecz spółki. Dopłaty nie zwiększają kapitału zakładowego, ale zwiększają majątek własny spółki, stanowiąc w bilansie odrębny kapitał rezerwowy pochodzący z dopłat. Dopłaty powinny być przewidziane w umowie spółki. Dopłaty mogą być przewidziane tylko w formie pieniężnej i powinny być nałożone proporcjonalnie w stosunku do udziałów. Wysokość i termin dopłat oznaczone są w miarę potrzeby uchwała wspólników. Jeżeli wspólnik nie uiścił dopłaty w określonym czasie, musi zapłacić odsetki ustawowe a nadto spółka może żądać naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki. Dopłaty mogą być zwracane wspólnikom jeżeli nie są wymagane na pokrycie straty wykazanej w sprawozdaniu finansowym (ale umowa może to zmienić). Zwrot dopłat wymaga uchwały podjętej bezwzględna większością głosów. Zwrot może nastąpić po upływie 1 miesiąca od dnia ogłoszenia o zamierzonym zwrocie.

Obowiązek powtarzających się świadczeń niepieniężnych:

Jeżeli wspólnik ma być zobowiązany do powtarzających się świadczeń to musi to być zawarte w umowie wraz ze wskazaniem rodzaju i zakresu tych świadczeń. Wynagrodzenie wspólnikowi za takie świadczenie na rzecz spółki jest wypłacane przez spółkę także w przypadku gdy sprawozdanie finansowe nie wykazuje zysku. Wynagrodzenie to nie może przewyższać cen lub stawek przyjętych w obrocie i nie może być wypłacone z kwot przeznaczonych na pokrycie kapitału zakładowego.

Obowiązek zwrotu nieżelaznych wypłat:

Wspólnik, który wbrew przepisom praw lub postanowieniom umowy otrzymał jakiekolwiek wypłaty - zobowiązany jest do ich zwrotu. Członkowie organów spółki, ponoszą odpowiedzialność za zwrot takiej kwoty solidarnie z odbiorcą. Jeżeli zwrotu wypłaty nie można uzyskać od odbiorcy jak również od osób odpowiedzialnych z wypłatę, dodatkowo za ubytek w majątku spółki będą odpowiadali wspólnicy w stosunku do swoich udziałów.

Organy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Klasyfikacja:

organy wykonawcze - zarząd (zawsze)

organy kontrolne - Rada Nadzorcza i Komisja Rewizyjna (nie zawsze)

organ uchwałodawczy - Zgromadzenie wspólników (zawsze)

Z a r z ą d :

Skład zarządu stanowią osoby fizyczne mające pełna zdolność do czynności prawnych. Zarząd spółki może być jednoosobowy lub wieloosobowy. Umowa spółki powinna określać liczbę członków zarządu - sztywno albo widełkowo. Członkami zarządu mogą być wspólnicy jak osoby spoza ich grona.

Powołanie zarządu

Członków zarządu powołują wspólnicy (uchwała zgromadzenia wspólników) bezwzględną większością głosów w glosowaniu tajnym. Przy czym umowa może to określić inaczej - w szczególności może powierzyć powołanie zarządu Radzie Nadzorczej. Powołanie danej osoby do zarządu powoduje nawiązanie z nią stosunku organizacyjnego. Dodatkowo może zostać zawarta umowa o pracę, umowa zlecenia, kontrakt menadżerski.

Zgłoszenie do KRS:

Zarząd podlega wpisowi do KRS z określeniem imion i nazwisk członków, sposobu reprezentacji, w razie potrzeby wzory podpisów. Wpis ma charakter jedynie deklaratoryjny tj. potwierdza to, że członek zarządu został powołany. Wpisu należy dokonać w ciągu 7 dni od powołania.

Kadencja i mandat:

Kadencja - to okres sprawowania funkcji przez członka zarządu. Kadencja jest co do zasady indywidualna. Wspólna kadencja musi wynikać z umowy. Również w umowie winna zostać określona kadencja. Jeżeli umowa nie zawiera regulacji wówczas w spółce występują kadencje jednoroczne.

Mandat - to uprawnienie do sprawowania funkcji członka zarządu. Mandat wygasa z upływem kadencji, śmierci, rezygnacji albo odwołania. Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej mandat wygasa z dniem odbycia się zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za pierwszy pełny rok obrotowy pełnienia funkcji. W przypadku powołania na okres dłuższy niż rok mandat wygasa z dniem odbycia zgromadzenia wspólników za ostatni pełny rok obrotowy - jeżeli umowa nie stanowi inaczej.

Odwołać może członka zarządu w każdym czasie organ, który go powołał lub zgromadzenie wspólników ( z ważnych powodów - gdy umowa tak stanowi).

Rezygnacja nie wymaga przyjęcia jej przez spółkę i jest skuteczna z chwilą dojścia oświadczenia woli członka zarządu o rezygnacji do adresata.

Kompetencje zarządu:

Zarząd prowadzi sprawy spółki oraz reprezentuje ją na zewnątrz tj. podejmuje decyzje, zarządza, składa oświadczenia woli we wszystkich czynnościach sądowych i poza sądowych.

Domniemanie kompetencji zarządu oznacza, że zarząd decyduje we wszystkich sprawach nie zastrzeżonych na rzecz innych organów przez przepisy prawa lub umowy spółki.

26

---