RAPORT

Z EWALUACJI

WEWNĘTRZNEJ

Analiza zgodności programów nauczania z podstawą programową

przeprowadzonej w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym

w Cieszynie w roku szkolnym 2010/2011

WPROWADZENIE

Raport ten jest rezultatem ewaluacji wewnętrznej problemowej dotyczącej analizy zgodności programów nauczania z podstawą programową, przeprowadzonej w SOSW
w Cieszynie przez zespół w składzie Anna Kwolek, Bronisław Brachaczek, Katarzyna Buchta. Opracowanie harmonogramu ewaluacji i narzędzi oraz zbieranie i przetwarzanie informacji miało miejsce w okresie od września 2010 do 15 czerwca 2011 roku. Celem było rozpoznanie i ocena poprawności procedury dopuszczania do użytku programów nauczania oraz ich zgodności z podstawą programową. Zakres badania związany był ze spełnieniem wymagania 2.3 Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany.

Opis przedmiotu ewaluacji:

REALIZACJA PODSTAWY PROGRAMOWEJ

Cel ewaluacji:

Sprawdzenie, czy realizowane programy nauczania na każdym etapie edukacyjnym są zgodne z podstawą programową.

Pozyskanie informacji dotyczących realizacji podstaw programowych.

Dokonanie oceny skuteczności realizacji treści podstaw programowych.

Kryteria:

• Kontrola zgodności programów nauczania z podstawą programową;

• Kontrola zgodności rozkładów materiału z treściami podstawy programowej;

• Analiza testów na starcie pod kątem zgodności z podstawą programową;

• Analiza wyników ankiety przeprowadzonej wśród nauczycieli dotyczącej zgodności programów i rozkładów materiału z podstawą programową.

• Analiza wyników ankiety przeprowadzonej wśród rodziców dotyczącej realizacji podstawy programowej

Pytania kluczowe:

• Które przepisy prawa określają zgodność programów nauczania z podstawą programową;

• Na ile programy nauczania zawierają treści z podstawy programowej;

• Jakimi kryteriami kierują się nauczyciele przy wyborze programów nauczania
  i dostosowywania ich do potrzeb i możliwości intelektualnych uczniów;

• W jaki sposób nauczyciele monitorują realizację postawy programowej;

• Jak często nauczyciele modyfikują ofertę programową.

Wyniki ewaluacji sporządzono na podstawie:

• Analizy wpisów w dziennikach lekcyjnych;

• Analizy zestawów programów nauczania i podręczników;

• Analizy zapisów protokołów z zatwierdzania przez RP programów nauczania;

• Analizy rozkładów materiału i planów wynikowych;

• Analizy wyników ankiet z realizacji podstawy programowej.

I Kontrola zgodności programów nauczania z podstawą programową

W wyniku przeprowadzonej ewaluacji stwierdza się, że realizacja podstawy programowej w Ośrodku jest procesem kierowanym i zorganizowanym, opartym na obowiązujących przepisach prawnych dla każdym etapu edukacyjnego, na co wskazują:

• szkolne zestawy programów nauczania;

• plany pracy dydaktycznej w postaci rozkładów materiału i planów wynikowych;

• plany pracy wychowawczej.

W placówce do realizacji dopuszczano programy nauczania na ustny wniosek nauczyciela w czasie trwania posiedzenia Rady Pedagogicznej i zatwierdzano większością głosów Szkolne Zestawy Programów na dany rok szkolny. Każdy program dopuszczony do realizacji musiał posiadać pozytywną pisemną opinię wydaną przez innego nauczyciela danego przedmiotu, która stwierdzała jego zgodność z podstawą programową.

W bieżącym roku szkolnym procedura ta została usystematyzowana. W chwili obecnej nauczyciel składa pisemny wniosek o dopuszczenie programu do realizacji wraz z opinią (zał.1). Obowiązkiem nauczyciela jest opisanie zgodności treści programu z podstawą programową, określenie poprawności dydaktycznej programu (czy materiał jest przystępny dla uczniów, uszeregowany zgodnie z zasadą stopniowania trudności, uwzględniający zainteresowania i potrzeby uczniów, uwzględniający różnorodność metod i indywidualizację kształcenia), możliwości planowania i realizacji wybranego programu na danym etapie edukacyjnym, oceny interdyscyplinarności programu (czy łączy treści z innych przedmiotów), wreszcie określenie, czy treści wychowawcze zawarte w programie są zgodne z zapisami podstawy programowej. Na III etapie edukacyjnym w związku ze zmianą podstawy programowej w 2009 roku i brakiem programów nauczania oraz podręczników dla szkolnictwa specjalnego, nauczyciele opracowują programy własne oparte o nową podstawę programową, korzystając równocześnie ze starych podręczników i zeszytów ćwiczeń jako książek pomocniczych. Dyrekcja systematycznie monitoruje realizację podstawy programowej, kontrolując dokumentację oraz sprawdzając zgodność treści Indywidualnych Programów Edukacyjnych i Terapeutycznych z podstawą programową i orzeczeniami wraz
z opiniami poradni psychologiczno - pedagogicznej. W ramach nadzoru pedagogicznego hospituje i obserwuje zajęcia dydaktyczne. Prowadzi kontrolę stopnia realizacji podstawy programowej porównując zgodność treści programu z podstawą.

II Kontrola zgodności rozkładów materiału z treściami podstawy programowej

Nauczyciele po wyborze programu nauczania i dostosowaniu go do potrzeb oraz możliwości ucznia niepełnosprawnego intelektualnie, przygotowują treści podstawy programowej w formie rozkładu materiału lub planu wynikowego na dany etap edukacyjny. Plany te pozwalają Dyrekcji Ośrodka w każdym momencie kontrolować stopień realizacji podstawy programowej przez danego nauczyciela. Odwołują się do nich podczas obserwacji zajęć prowadzonych przez nauczycieli. Są również przydatne w trakcie monitorowania realizacji obowiązkowej liczby godzin przewidzianej podstawą programową dla danego etapu edukacyjnego. Pełna i poprawna realizacja podstawy programowej wiąże się, bowiem
z dobrze opracowanym i przygotowanym rozkładem materiału nauczania. Analizy przeprowadzanych przez nauczycieli na końcu roku diagnoz przyrostu wiedzy i umiejętności są podstawą do modyfikacji tychże planów zgodnie z potrzebami szkoły, zmieniającymi się metodami pracy, przekładając się tym samym na wzrost efektów kształcenia.

III Analiza testów na starcie pod kątem zgodności z podstawa programową

Nauczyciele, co roku przeprowadzają diagnozy w postaci testów na starcie, badające poziom wiedzy i umiejętności uczniów w zakresie podstawy programowej na danym etapie edukacyjnym (zał. 2). Uczniowie i ich rodzice otrzymują pełną informację zwrotną wraz ze wskazaniem obszarów wiedzy i umiejętności wymagających doskonalenia.

Analiza wyników testów na starcie przeprowadzana jest indywidualnie dla każdego ucznia jak i zespołu klasowego. Natomiast wyniki sprawdzianów i egzaminów zewnętrznych porównywane są z wynikami testów na starcie i oceniania wewnątrzszkolnego.

IV Analiza wyników ankiety przeprowadzonej wśród nauczycieli dotyczącej zgodności; programów i rozkładów materiału z podstawą programową.

Ankieta (zał.3) została przeprowadzona w roku szkolnym 2010/2011 wśród
5 nauczycieli Szkoły podstawowej, 5 nauczycieli Gimnazjum, 5 nauczycieli Szkoły Zawodowej i 5 nauczycieli Szkoły Przysposabiającej do pracy. Ogółem ankietę wypełniła grupa reprezentatywna 20 nauczycieli. Celem przeprowadzonego badania była ewaluacja realizacji podstawy programowej w Ośrodku na każdym etapie edukacyjnym. Wyniki przedstawiamy w formie wykresów.

Na pytanie 1 „Czy analizowała Pani/Pan podstawę programową swojego przedmiotu?” nauczyciele odpowiedzieli w następujący sposób:

100% nauczycieli analizowało podstawę programową swojego przedmiotu.

Na pytanie 2 „Czy analizowała Pani/Pan podstawę programową przedmiotów pokrewnych?” nauczyciele odpowiedzieli w następujący sposób:

25% nauczycieli nie zapoznało się z podstawą programową pokrewnych przedmiotów.

Na pytanie 3 „Czy uwzględniła Pani/Pan podstawę programową pisząc własny program?” nauczyciele odpowiedzieli w następujący sposób:

1 nauczyciel realizuje program nauczania napisany przez innego nauczyciela
i w związku z tym nie uwzględnił podstawy programowej, ponieważ nie pisał programu własnego.

Na pytanie 4 „Czy rozpisała Pani/Pan rozkład materiału lub plan wynikowy na cały cykl kształcenia według podstawy programowej?” nauczyciele odpowiedzieli
w następujący sposób:

Wszyscy nauczyciele rozpisali rozkłady materiału i plany wynikowe na cały etap kształcenia.

Na pytanie 5 „ Czy obowiązująca dany etap edukacyjny podstawa programowa jest w pełni do zrealizowania w szkolnictwie specjalnym”

Wykres procentowy nauczycieli przedstawia się w następujący sposób:

Analizując wyniki tego pytania, można stwierdzić, że wszyscy nauczyciele gimnazjum twierdzą, że nowa podstawa programowa jest zdecydowanie nie do zrealizowania
w szkolnictwie specjalnym, szczególnie z przedmiotów ścisłych. 4 nauczycieli uważa, że podstawa programowa raczej nie jest do zrealizowania w szkole podstawowej i zawodowej. Natomiast 11 nauczycieli twierdzi, że podstawa programową można zrealizować.

Na pytanie 6 „Czy treści ujęte w podstawie programowej inspirują Panią/Pana do samodzielnego rozszerzania tematów? nauczyciele odpowiadali:

Wykres procentowy nauczycieli przedstawia się w następujący sposób:

45% - czyli 9 nauczycieli uważa, że treści ujęte w podstawie programowej raczej nie inspirują ich do samodzielnego rozszerzania tematów.

Na pytanie 7 „Czy treści ujęte w podstawie programowej stymulują twórcze myślenie ucznia? nauczyciele odpowiadali:

Wykres procentowy nauczycieli przedstawia się w następujący sposób:

11 nauczycieli, w tym 2 z SP, 4 z gimnazjum, 3 z ZSZ i 2 SPP, stwierdza, że treści ujęte w podstawach programowych raczej nie stymulują twórczego myślenia ucznia.

Analizując pytanie 8 - otwarte: „Które zagadnienia powinny zostać usunięte
z podstawy programowej dla uczniów w szkolnictwie specjalnym”, możemy stwierdzić, że tylko nauczyciele uczący w gimnazjum zgodnie z nową podstawą programową uważają, że niektóre treści w niej ujęte są za trudne i nie do zrealizowania.

Matematyka - działania na potęgach, działania na pierwiastkach, badanie funkcji,

Historia - za obszerne wiadomości z historii powszechnej,

Geografia- obliczenia czasu, odczytywanie współrzędnych geograficznych,

Fizyka - przekształcanie wzorów, obliczenia matematyczne z ułamkami, pojęcia,

Informatyka - algorytmy i ich wykonywanie za pomocą komputera, praca w systemie obsługi baz danych Access, tworzenie stron www za pomocą pojęć języka HTML.

Na pytanie 9 „Na które treści programowe chciałaby Pani przeznaczyć więcej czasu na ich realizację”

Nauczyciele chcieliby przeznaczyć więcej czasu na zagadnienia związane z życiem codziennym takim jak:

Matematyka - nauka posługiwania się pieniędzmi - procenty, porównywanie cen
i obliczanie kosztów, odczytywanie godzin na zegarach -obliczenia czasu, posługiwanie się kalendarzem - obliczanie czasu, odczytywanie wskazań termometru - obliczanie amplitudy temperatury, doskonalenie działań pisemnych, działania na ułamkach, zamiana jednostek, obliczanie pól i obwodów.

Geografia - przekształcanie skali mapy -zamiana jednostek, obserwacje i pomiary
w terenie, orientacja mapy i czytanie map, wskazywanie kierunków geograficznych, ruch Ziemi i jego następstwa - obliczanie czasu, oświetlenie Ziemi w poszczególnych porach roku obliczanie amplitudy temperatur.

Informatyka - praca w edytorach teksu, ćwiczenia w sprawnym pisaniu na klawiaturze, obróbka grafiki, gromadzenie, przetwarzanie i prezentowanie informacji w Internecie, przygotowywanie prezentacji multimedialnych.

Fizyka - obliczenia matematyczne we wzorach fizycznych, zamiana jednostek,

Historia - zagadnienia związane z historią Polski,

Na pytanie 10 „ Czy Pani/Pan koreluje treści przedmiotu z podstawy programowej z innymi przedmiotami”

Nauczyciele są zgodni, co do korelacji treści międzyprzedmiotowych i ich realizacji. Widać to w szczególności w przedmiotach ścisłych - matematyka, geografia, fizyka, na co wskazuje analiza ankiety w pytaniu 9

Na pytanie 11 , „Które treści podstawy programowej sprawiają uczniom najwięcej trudności” nauczyciele odpowiedzieli w następujący sposób:

Matematyka - działania na ułamkach zwykłych i dziesiętnych, działania na procentach, zamiana jednostek, obliczanie pola powierzchni i objętości, algorytm dzielenia pisemnego, skala mapy.

Fizyka - zamiana jednostek, przekształcanie wzorów, obliczenia matematyczne,

Geografia - zamiana jednostek, przekształcanie skali mapy, posługiwanie się skalą mapy do obliczania odległości w terenie. obliczanie czasu słonecznego i strefowego, współrzędne geograficzne, następstwa ruchów Ziemi, obliczenia wysokości względnej i bezwzględnej, określenie położenia geograficznego oraz matematyczno-geograficznego punktów i obszarów na mapie.

Informatyka - praca w programie Excel, sprawne pisanie na klawiaturze, wyszukiwanie informacji.

Historia - nauka dat i umiejscowienie ich na osi czasu, abstrakcyjne pojęcia.

Na pytanie, 12 Jakie elementy ułatwiłyby realizację podstawy programowej”

Wykres procentowy nauczycieli przedstawia się w następujący sposób:

W tym pytaniu nauczyciele zgodnie twierdzili, że najlepszą pomocą dydaktyczną usprawniającą realizację podstawy programowej w szkolnictwie specjalnym były by zestawy edukacyjne dla nauczyciela i ucznia oraz pakiety multimedialne. Tylko 2 nauczycieli Szkoły Zawodowej chciałoby w procesie nauczania mieć dostęp do podręczników.

Na pytanie 13 „Czy liczba dostępnych materiałów edukacyjnych w szkole z zakresu Pani/Pana przedmiotu w odniesieniu do zagadnień ujętych w podstawie programowej jest:? nauczyciele odpowiadali:

Wykres procentowy nauczycieli przedstawia się w następujący sposób:

11 nauczycieli, z czego wszyscy badani nauczyciele gimnazjum twierdzą, że ilość dostępnych materiałów edukacyjnych z ich przedmiotu potrzebnych do realizacji treści programowych jest za mała.

Na pytanie 14 „Które treści Pana/Pani przedmiotu są najbardziej przydatne dla ucznia w szkolnictwie specjalnym” nauczyciele odpowiadali:

Geografia - posługiwanie się skalą mapy do obliczania odległości w terenie, pomiar temperatury, ciśnienia, składniki pogody, obieg wody w przyrodzie

Informatyka - praca w edytorach teksu, obróbka grafiki, gromadzenie, przetwarzanie i prezentowanie informacji w Internecie,

Matematyka - posługiwanie się pieniędzmi, obliczanie procentów, odczytywanie godzin na zegarze, obliczenia kalendarzowe, zamiana jednostek, obliczanie pól powierzchni.

Fizyka - stany skupienia wody, posługiwanie się informacjami pochodzącymi z analizy przeczytanych tekstów (w tym popularnonaukowych), odczytuje prędkość i przebytych odległość

Historia - układ chronologiczno-problemowy, wkład Polaków w rozwój cywilizacji europejskiej i światowej

Z badań wynika, że ankietowani nauczyciele, zapoznali się z podstawą programową realizowanego przez siebie przedmiotu, jak również przedmiotów pokrewnych. Przy wyborze programu nauczania lub opracowaniu programu własnego, uwzględnili podstawę programową. Każdy nauczyciel rozpisał również rozkład materiału lub plan wynikowy na poszczególnym etapie kształcenia, uwzględniający treści podstawy programowej. W zależności od nauczanego przedmiotu nauczyciele chcieliby korzystać z różnych pomocy dydaktycznych, aby wspierać prawidłową realizację podstawy programowej. Wymienione zostały między innymi: pakiety multimedialne, zestawy edukacyjne dla nauczyciela i ucznia oraz podręczniki. Jasno również wynika z przeprowadzonej ankiety, iż podstawa programowa w gimnazjum jest zdecydowanie nie do zrealizowania w całości w szkolnictwie specjalnym. Nauczyciele uważają, że treści w niej zawarte, są za trudne dla dzieci niepełnosprawnych intelektualnie i niemożliwe jest nawet ich dostosowanie do potrzeb i możliwości uczniów.

V Analiza ankiety przeprowadzonej wśród rodziców dotyczącej realizacji podstawy programowej

Kolejnym narzędziem badawczym była ankieta (zał.4) skierowana do 20 losowo wybranych rodziców ze wszystkich typów szkół na temat realizacji podstawy programowej.

Na pytanie czy w szkole realizowane są założenia podstawy programowej respondenci odpowiedzieli w następujący sposób:

Wywnioskować można, że 70 % rodziców, zna podstawę programową, według której jego dziecko realizuje obowiązek szkolny. 25 % rodziców nie ma zdania, co może świadczyć o tym, że nie znają podstawy programowej. Tylko 5 % respondentów, czyli 1 osoba uważa, że szkoła nie realizuje założeń podstawy programowej.

Na pytanie czy według rodziców oferta szkolna nakierowana jest na rozwój dziecka zgodnie z założeniami podstawy programowej odpowiadano:

75 % ankietowanych uważa, że szkoła jest nakierowana na rozwój ich dzieci, co oznacza, że
1 osoba, która w 1 pytaniu uważała, że szkoła nie realizuje założeń podstawy programowej, twierdzi jednak, że jej dziecko jednak w szkole się rozwija, a 25 % badanych nie ma zdania na ten temat.

Czy rodzice są informowani o realizacji podstawy programowej ankietowani odpowiadali:

Czy rodzice mają uwagi co do realizacji podstawy programowej odpowiedzi przedstawiały się następująco:

Większość rodziców nie ma uwag, co do realizacji podstawy programowej realizowanej przez szkołę, lub nie ma zdania na ten temat. Tylko dwóch rodziców swoje zastrzeżenia wyraziło w stosunku, co do realizacji podstawy programowej uważając, że większy nacisk powinno się położyć na uspołecznienie dzieci.

VI Wnioski końcowe z ewaluacji wewnętrznej

W wyniku przeprowadzonej ewaluacji na podstawie analizy dokumentacji szkolnej, rozmów z nauczycielami i Dyrekcją oraz wyników analizy ankiet skierowanych do nauczycieli i rodziców należy stwierdzić, że:

Słabe strony szkoły w realizacji postawy programowej to:

• uczniowie mimo dostosowania wymagań programowych do indywidualnych potrzeb i możliwości, nie zawsze potrafią przyswoić sobie treści podstawy programowej i nie otrzymują promocji do klasy programowo wyższej;

• baza sportowa Ośrodka nie w pełni zaspakaja wszechstronną realizację treści zawartych w podstawie kształcenia ogólnego;

• szkoła nie posiada wystarczającej obudowy dydaktycznej dla nauczycieli i uczniów na trzecim etapie edukacyjnym, co jednak nie jest jej winą, lecz MEN, które nie przygotowało takowej dla szkolnictwa specjalnego.

Mocne strony szkoły w realizacji postawy programowej to:

• organizacja nauczania w Ośrodku jest zgodna z obowiązującymi przepisami prawa;

• oferta edukacyjna szkół wchodzących w skład Ośrodka jest spójna z podstawą programową dla danego etapu edukacyjnego;

• podstawa programowa stanowi bazę w oparciu, o którą opracowywane są programy nauczania oraz Indywidualne Programy Edukacyjne i Terapeutyczne;

• szkolny zestaw programów nauczania zawiera programy dopuszczone do użytku szkolnego zarówno przez ministra właściwego do spraw oświaty jak i programy własne nauczycieli;

• nauczyciele na bieżąco realizują podstawę programową kształcenia ogólnego na wszystkich etapach edukacyjnych, co potwierdzają wyniki kontroli;

• zapisy tematów zajęć w dziennikach lekcyjnych są zgodne z realizowanymi rozkładami materiału i planami wynikowymi opartymi na podstawie programowej;

• nauczyciele znają przepisy prawne dotyczące wdrażania nowej podstawy programowej;

• nauczyciele opracowują sprawozdania z realizacji podstawy programowej;

• uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności zgodne z podstawą programową, potwierdzają, analizy dokumentacji szkolnej, w tym wyniki sprawdzianów wewnętrznych;

• uwzględniając możliwości rozwojowe dziecka, w szkole indywidualizuje się podejście do ucznia, dostosowując wymagania i wykorzystując na zajęciach różnorodne pomoce dydaktyczne, aby wspierać prawidłową realizację podstawy programowej nauczyciele dokonują analizy treści określonych w podstawie programowej;

• nauczyciele wdrażają treści określone w podstawie programowej; wnioski z analizy osiągnięć uczniów poprzez ewaluację rozkładów materiału i planów wynikowych;

• nauczyciele wykorzystują wnioski z analizy osiągnięć uczniów w planowaniu swojej pracy na zajęciach;

Opracował zespół w składzie;

Anna Kwolek

Katarzyna Buchta

Bronisław Brachaczek

Załącznik nr 1

WNIOSEK

nauczyciela Specjalnego Ośrodka Szkolno Wychowawczego w Cieszynie

w sprawie dopuszczenia przez dyrektora szkoły do użytku

programu nauczania z matematyki w szkole podstawowej specjalnej

Na podstawie Art. 22a ust.2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256 ze zmianami), w związku z § 2. 2 Rozporządzenia MEN z dnia …… ………………..w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz. U. Nr 89, poz. 730) wnioskuję o dopuszczenie przez dyrektora SOSW
w Cieszynie do użytku w niżej wymienionego programu nauczania na lata szkolne :…………………………………..

Przedmiot : …………………………………

Tytuł programu : …………………………………….

Jest to program* :

a) Opracowany samodzielnie,

b) Opracowany we współpracy z innymi nauczycielami szkoły,

c) Opracowany przez innego autora (autorów) z uzasadnieniem wyboru**,

d) Opracowany przez innego autora (autorów) wraz z dokonanymi zmianami z uzasadnieniem**.

e) Z wykazu MEN. Numer DKW - 4014 - 302/99

**Uzasadnienie:

…………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………….

Oświadczam, że wyżej wymieniony program nauczania został opracowany na podstawie podstawy programowej kształcenia ogólnego do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia………... (Dziennik Ustaw z dnia ……….. Nr …, poz. …) i spełnia następujące warunki określone § 4.1 Rozporządzenia MEN z ………w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników:

1. Stanowi opis sposobu realizacji celów kształcenia i zadań edukacyjnych ustalonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego.

2. Zawiera:

a) szczegółowe cele kształcenia i wychowania,

b) treści zgodne z treściami nauczania zawartymi w podstawie programowej kształcenia

ogólnego,

c) sposoby osiągania celów kształcenia i wychowania, z uwzględnieniem możliwości

indywidualizacji pracy w zależności od potrzeb i możliwości uczniów oraz warunków, w

jakich program będzie realizowany,

d) opis założonych osiągnięć ucznia, a w przypadku programu nauczania ogólnego

uwzględniającego dotychczasową podstawę programową kształcenia ogólnego - opis

założonych osiągnięć ucznia z uwzględnieniem standardów wymagań będących podstawą

przeprowadzania egzaminów, określonych w przepisach w sprawie standardów wymagań

będących podstawą przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów,

e) propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania osiągnięć ucznia.

3. Jest poprawny pod względem merytorycznym i dydaktycznym.

Podpis nauczyciela:

……………………………………

Uwagi nadzoru pedagogicznego (wicedyrektora):

Stwierdzam, że ww. program nauczania spełniają warunki / nie spełniają* określone w

Rozporządzeniu MEN z dnia 8 czerwca 2009 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników.

*Program nie spełnia następujących warunków:

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

Termin uzupełnienia braków - ………………… .

Pieczęć i podpis wicedyrektora

………………………………..

Cieszyn, ………………….. 20… r.

DECYZJA DYREKTORA

Na podstawie Art. 22a ust.2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z

2004 r. Nr 256 ze zmianami) w związku z § 2. 2 Rozporządzenia MEN z dnia 8 czerwca 2009

r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i

programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz. U. Nr 89,

poz. 730), po uzyskaniu pozytywnej opinii Rady Pedagogicznej z dnia 28 sierpnia 2009 r

Dopuszczam nw. program do użytku szkolnego, wpisując je do Szkolnego Zestawu Programów Nauczania Specjalnego Ośrodka szkolno Wychowawczego w Cieszynie pod numerem:

Lp. :

etap edukacyjny :

Tytuł programu :

Nr dopuszczenia :

Nr w szkolnym zestawie programów :

Pieczęć i podpis Dyrektora:

Cieszyn, ………………….. 20…. r.

Arkusz oceny programu nauczania

z uwzględnieniem potrzeb szkoły i wymagań podstawy programowej

1. Podstawa programowa.

1.Czy uwzględniono wszystkie treści?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Czy uwzględniono zalecenia do realizacji?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Czy uwzględniono cele szczegółowe?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

II. Potrzeby szkoły.

1. Czy jest zgodny z celami i zadaniami ogólnymi szkoły?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Czy zapewnia kontynuację kształcenia?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Na ile struktura programu jest dostosowana do potrzeb uczniów?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. Na ile uwzględniono kryteria oceny osiągnięć ucznia i metod sprawdzania?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Na ile program uwzględnia uwarunkowania lokalne?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6. Na ile obudowa dydaktyczna programu jest realna do realizacji w szkole, biorąc pod uwagę jej zasady?

a. dostępności podręczników

………………………………………………………………………………………….

b. koszt i dostępność pomocy dydaktycznych

…………………………………………………………………………………………

c. infrastruktura szkoły

…………………………………………………………………………………………………

.d. inne

…………………………………………………………………………………………

III. Opinie specjalisty

1. Na ile program jest zgodny z wymaganiami podstawy programowej:

a. Zalecenia metodyczne

…………………………………………………………………………………………………..

b. Zakres treści - materiał nauczania

………………………………………………………………………………………….

c. Cele szczegółowe

…………………………………………………………………………………………………..

Podpisy osoby/osób opiniujących program:

Cieszyn, …………………

Załącznik nr 2

SPRAWOZDANIE Z TESTU NA STARCIE

( PRÓBNEGO SPRAWDZIANU )

W SZÓSTEJ KLASIE SZKOŁY PODSTAWOWEJ

ANALIZA WYNIKÓW UCZNIÓW

Do „Testu na Starcie” przystąpiło 3 uczniów szóstej klasy szkoły podstawowej.

Przedmiotem sprawdzania były umiejętności i wiadomości opisane w standardach wymagań egzaminacyjnych.

Sprawdzian obejmował następujące obszary umiejętności:

I. Czytanie,

II. Pisanie,

III. Rozumowanie,

IV. Korzystanie z informacji,

V. Wykorzystanie wiedzy w praktyce.

Celem testu na starcie było sprawdzenie podstawowych wiadomości i umiejętności uczniów
z szóstej klasy szkoły podstawowej. Powstał po to, aby dostrzec niedociągnięcia i braki oraz mieć możliwość powtórzenia, przypomnienia i wyćwiczenia przed sprawdzianem kończącym podstawówkę tego, co nie zostało jeszcze utrwalone.

Sprawdzian o tytule „O wiośnie” zawierał 24 zadania. Maksymalna liczba punktów, którą uczeń mógł uzyskać za poprawne rozwiązanie wszystkich zadań, wynosiła 40.

Wyniki testu:

1. Karol Giemza 24 / 40 punkty, 60%

2. Paulina Kłoda 18 / 40 punktów 45%

3. Rudolf Raszka 25 / 40 punktów 62,5%

Najwyższy uzyskany wynik to 25 / 40 punktów.

Najniższy uzyskany wynik to 18 / 40 punktów.

Średnia arytmetyczna liczba punktów uzyskanych przez naszych uczniów to 22.3 punkty.

Średnia klasy w procentach : 55,8 %.

Cel sprawdzianu:

Celem testu było sprawdzenie podstawowych umiejętności niezbędnych w życiu codziennym i dalszym kształceniu:

- analiza tekstu i odpowiedź na zadane pytania,

- przeanalizowanie zadania i wybranie potrzebnych informacji zawartych w tekście, potrzebnych do poprawnego wykonania obliczeń,

- poprawne zapisywanie obliczeń,

- odczytywanie informacji z tabeli, wykresów,

- znajomość nazw miesięcy i pór roku,

- sprawdzenie podstawowych umiejętności z przyrody, n p. budowa rośliny,

- poprawne obliczanie obwodu prostokąta o podanych wymiarach,

- znajomość zegara i kalendarza,

- umiejętność wykonania obliczeń zegarowych i kalendarzowych,

- opis rysunku.

Na czym polegały błędy i z czego one wynikały:

Uczniowie mają problemy z przyporządkowaniem miesięcy do danej pory roku. Nie znają się na kalendarzu i obliczeniach zegarowych. Uczniowie mają problem ze zrozumieniem treści zadań. Musieliby mieć wytłuszczone „proszę dodać, odjąć, pomnożyć, podzielić”, a przecież na sprawdzianie tak nie będzie. Uczniowie mają problem z poprawnym pisaniem zdań. Nie potrafią wybrać z tekstu wyrazów rymujących się. Nie wiedzą jakie urządzenie służy do mierzenia temperatury. Nie wiedzą do czego służy słownik ortograficzny.

Wnioski do dalszej pracy dla poprawy efektów kształcenia, wyrównujące braki
w wiadomościach i umiejętnościach w roku szkolnym 2010 / 2011:

Program wyrównujący braki wiedzy uczniów.

Program naprawczy dla uczniów szkoły podstawowej z języka polskiego:

- częste powtarzanie materiału w celu uzupełnienia braków w podstawowej wiedzy literackiej i językowej,

- stosowanie ćwiczeń, sprawdzianów, utrwalających poprawność ortograficzną i gramatyczną w wypowiedzi pisemnej,

- kształcenie umiejętności czytania ze zrozumieniem przez układanie pytań i odpowiedzi do różnorodnych tematycznie tekstów,

- głośne czytanie lektur w celu ćwiczenia koncentracji uwagi,

- ćwiczenie pamięci poprzez pamięciowe opanowanie krótkich tekstów literackich,

- ćwiczenia kaligraficzne i ortograficzne w celu poprawy charakteru pisma uczniów,

- doskonalenie techniki czytania z intonacją.

Program naprawczy dla uczniów szkoły podstawowej z matematyki i przyrody:

- wykształcenie umiejętności interpretacji czytanego tekstu,

- praca nad zrozumieniem tekstu oraz poleceń,

- stosowanie w praktyce zdobytej wiedzy,

- umiejętność odczytywania mapy,

- umiejętność wyznaczania kierunków świata,

- doskonalenie podstawowych działań takich jak: dodawanie i odejmowanie, mnożenie
i dzielenie,

- rozwijanie umiejętności odczytywania informacji zawartych w tabelach, diagramach
i wykresach,

- ćwiczenia z zadaniami zawierającymi obwody figur,

- ćwiczenia z prostymi zadaniami zawierającymi obliczenia zegarowe i kalendarzowe,

- utrwalanie podstawowych umiejętności z przyrody,

- znajomość budowy roślin,

- ćwiczyć zastosowanie zdobytej wiedzy w życiu codziennym,

- rozwiązywać, jak najwięcej zadań.

Opracowała:

Anna Kwolek

Listopad 2010

SPRAWOZDANIE Z TESTU NA STARCIE

( PRÓBNEGO EGZAMINU GIMNAZJALNEGO
Z CZĘŚCI MATEMATYCZNO - PRZYRODNICZEJ )

W TRZECIEJ KLASIE GIMNAZJUM

ANALIZA WYNIKÓW UCZNIÓW

Do „Testu na Starcie” przystąpiło 9 uczniów trzeciej klasy gimnazjum.

Przedmiotem sprawdzania na próbnym egzaminie gimnazjalnym były umiejętności
i wiadomości opisane w standardach wymagań egzaminacyjnych.

Część matematyczno - przyrodnicza obejmowała obszary standardów:

I. umiejętne stosowanie terminów, pojęć i procedur z zakresu przedmiotów matematyczno - przyrodniczych, niezbędnych w praktyce życiowej i dalszym kształceniu,

II. wyszukiwanie i stosowanie informacji,

III. wskazywanie i opisywanie faktów, związków i zależności, w szczególności przyczynowo - skutkowych, funkcjonalnych, przestrzennych i czasowych,

IV. stosowanie zintegrowanej wiedzy i umiejętności do rozwiązywania problemów.

Celem testu na starcie było sprawdzenie podstawowych wiadomości i umiejętności uczniów
z trzeciej klasy gimnazjum. Powstał po to, aby dostrzec niedociągnięcia i braki oraz mieć możliwość powtórzenia, przypomnienia i wyćwiczenia przed egzaminem kończącym gimnazjum tego, co nie zostało jeszcze utrwalone.

Wyniki testu:

4. Faruga Paweł 32 / 50 punkty

5. Klupa Andrzej 20 / 50 punktów

6. Linert Szymon 37 / 50 punktów

7. Martynek Janina 36 / 50 punktów

8. Matuszyński Piotr 31 / 50 punktów

9. Niemiec Kamil 32 / 50 punkty

10. Szczurek Anita 21 / 50 punktów

11. Śipek Karolina 27 / 50 punktów

12. Zawisza Sandra 23 / 50 punkty

Najwyższy uzyskany wynik z części matematyczno - przyrodniczej to 37 / 50 punktów.

Najniższy uzyskany wynik z części matematyczno - przyrodniczej to 20 / 50 punktów.

Średnia arytmetyczna liczba punktów uzyskanych z części matematyczno - przyrodniczej naszych uczniów to 28.7 punkty.

Średnia klasy w procentach : 57,5 %

Cel testu matematyczno - przyrodniczego:

Celem testu było sprawdzenie podstawowych umiejętności niezbędnych w życiu codziennym i dalszym kształceniu:

- odczytywanie kierunków geograficznych,

- odczytywanie z mapy,

- znajomość stolic państw europejskich,

- poprawne zapisywanie obliczeń,

- przeanalizowanie zadania i wybranie potrzebnych informacji zawartych w tekście, potrzebnych do poprawnego wykonania obliczeń,

- odczytywanie informacji z tabeli, wykresów,

- umiejętność wykonania obliczeń zegarowych,

- sprawdzenie podstawowych umiejętności z biologii i chemii.

Na czym polegały błędy i z czego one wynikały:

Uczniowie mają problem z prawidłowym wyznaczaniem kierunków geograficznych
i odczytywaniem mapy. Nie znają nazw stolic państw europejskich. Niektórzy uczniowie mają problem ze zrozumieniem treści zadań. Musieliby mieć wytłuszczone „proszę dodać, odjąć, pomnożyć, podzielić”, a przecież na egzaminie tak nie będzie. Uczniowie nie potrafią wyselekcjonować potrzebnych do wykonania obliczenia informacji zawartych w tekście. Nie czytają zadań ze zrozumieniem. Część osób wybrała prawidłowe informacje, ale niestety nie wykonała dobrze obliczeń. Uczniowie mają trudności z działaniem odejmowania z przekroczeniem progu dziesiątkowego i dzielenia. Niektóre osoby nie uwzględniły wszystkich danych lub/i zastosowały niewłaściwe działanie. Tylko jeden uczeń na dziewięciu zaznaczył dobrze wzór sumaryczny tlenku żelaza ( III ). Uczniowie maja problem z zadaniami otwartymi, gdzie trzeba samemu wymyślić i napisać odpowiedź. Nie potrafią wybrać prawidłowej odpowiedzi z ramki
i wstawić w tekst.

Wnioski do dalszej pracy dla poprawy efektów kształcenia, wyrównujące braki
w wiadomościach i umiejętnościach w roku szkolnym 2010 / 2011:

- wykształcenie umiejętności interpretacji czytanego tekstu,

- praca nad zrozumieniem tekstu oraz poleceń,

- stosowanie w praktyce zdobytej wiedzy,

- umiejętność odczytywania mapy,

- umiejętność wyznaczania kierunków świata,

- znajomość państw europejskich i ich stolic,

- doskonalenie podstawowych działań takich jak: dodawanie i odejmowanie, mnożenie i dzielenie sposobem pisemnym,

- rozwijanie umiejętności odczytywania informacji zawartych w tabelach, diagramach i wykresach,

- ćwiczenia z zadaniami zawierającymi pola i obwody figur,

- ćwiczenia z prostymi zadaniami zawierającymi obliczenia zegarowe,

- utrwalanie podstawowych umiejętności z biologii i chemii,

- ćwiczyć zastosowanie zdobytej wiedzy w życiu codziennym,

- rozwiązywać, jak najwięcej zadań.

Opracowała: Anna Kwolek

Październik 2010

Załącznik nr 3

Analiza programów nauczania pod względem podstawy programowej.

Ankieta

Rok Szkolny 2010 / 2011

1. Czy analizowała Pani / analizował Pan podstawę programową swojego przedmiotu: TAK / NIE

2 Czy analizowała Pani / analizował Pan podstawę programową przedmiotów pokrewnych: TAK / NIE

3. Czy uwzględniła Pani / uwzględnił Pan podstawę programową pisząc własny program: TAK / NIE

4. Czy rozpisała Pani / rozpisał Pan rozkład materiału lub plan wynikowy na cały cykl kształcenia według podstawy programowej:
TAK / NIE

5. Czy obowiązująca dany etap edukacyjny podstawa programowa Pani / Pana przedmiotu jest w pełni do zrealizowania w szkolnictwie specjalnym? /zaznacz krzyżykiem/

□ Zdecydowanie tak

□ Raczej tak

□ Raczej nie

□ Zdecydowanie nie

□ Nie mam zdania

6. Czy treści ujęte w podstawie programowej inspirują Panią / Pana do samodzielnego rozszerzania tematów? /zaznacz krzyżykiem/

□ Zdecydowanie tak

□ Raczej tak

□ Raczej nie

□ Zdecydowanie nie

□ Nie mam zdania

7. Czy treści ujęte w podstawie programowej stymulują twórcze myślenie ucznia?

□ Zdecydowanie tak

□ Raczej tak

□ Raczej nie

□ Zdecydowanie nie

□ Nie mam zdania

8. Które zagadnienia powinny zostać usunięte z podstawy programowej dla uczniów
   w szkolnictwie specjalnym? /proszę wymienić/

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9. Na które treści programowe chciałaby Pani / chciałby Pan przeznaczyć więcej czasu na ich realizację? /proszę wymienić/

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

10. Czy Pani / Pan koreluje treści przedmiotu ujęte w podstawie programowej z innymi przedmiotami, jeśli tak, to które? /proszę wymienić/

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

11. Jakie zagadnienia z podstawy programowej sprawiają uczniom najwięcej trudności podczas realizacji treści Pani / Pana przedmiotu i dlaczego? /proszę wymienić/

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

12. Jakie elementy Pani / Panu ułatwiłyby realizację podstawy programowej?
    /zaznacz krzyżykiem/

□ podręczniki

□ zestawy edukacyjne dla nauczyciela i ucznia

□ pakiety multimedialne

□ stały dostęp do Internetu

□ współpraca z instytucjami oświatowymi /proszę wymienić/

………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………

□ inne ……………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………

13. Czy liczba dostępnych materiałów edukacyjnych w szkole z zakresu Pani / Pana przedmiotu w odniesieniu do zagadnień ujętych w podstawie programowej jest:
    /zaznacz krzyżykiem/

□ Za mała

□ Wystarczająca

□ Za duża

□ Nie mam zdania

14. Które z treści Pani / Pana przedmiotu są najbardziej przydatne dla ucznia szkoły specjalnej w procesie kształcenia?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Dodatkowe uwagi, spostrzeżenia, propozycje

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Metryczka:

Płeć: Kobieta / Mężczyzna

Staż nauczycielski:……….lat

Stopień awansu………………..

Dziękujemy za wypełnienie ankiety.

Załącznik nr 4

ANKIETA DLA RODZICÓW

1. Czy w szkole realizowane są założenia podstawy programowej?

Tak

Nie

Nie mam zdania

2. Czy oferta szkolna jest nakierowana na rozwój dziecka zgodnie z założeniami podstawy programowej?

Tak

Nie

Nie mam zdania

3. Czy rodzice są informowani o realizowanych zadaniach podstawy programowej?

Tak

Nie

Nie mam zdania

4. Czy ma Pani uwagi co do realizacji podstawy  programowej przez szkołę?

Tak

Nie

Nie mam zdania

Opracował zespół do spraw ewaluacji realizacji podstawy programowej:

Anna Kwolek

Katarzyna Buchta

Bronisław Brachaczek

---