Makroekonomia - ćwiczenia 16.10.2010 r.
Praca pisemna max. 10 str.
Sytuacja na rynku pracy w Polsce w latach 2005 - 2009
Bilans handlowy w Polsce w latach 2005 - 2009
W gospodarce dwupodmiotowej wyróżniamy:
- firmy
- konsumentów (gospodarstwo domowe)
|
Gospodarstwa dwupodmiotowe |
Gospodarstwo trzypodmiotowe |
Gospodarka otwarta |
Y = AD Y= C + S 1= c + s Yo - dochód równowagi |
Y = AD AD = C + Ī
C =
Yo=
|
AD = C + Ī + G
C =
T =
Yo=
|
Y = AD
Nx =
Imp =
Yo=
|
C- popyt gospodarstw domowych
s - oszczędności
- konsumpcja autonomiczna
Y - dochód
c- krańcowa skłonność do konsumpcji
AD - popyt globalny
I - popyt zgłaszany przez przedsiębiorców
- wydatki autonomiczne
G - wydatki rządowe
t - stopa podatkowa
- płatności transferowe
Nx - eksport netto (Nx =
)
mY - krańcowa skłonność do importu
Yo =
Jeżeli krańcowa skłonność do konsumpcji będzie rosła to rośnie wartość mnożnika czyli zwiększa się nachylenie funkcji AD. (↑ c ↑
↑
AD).
Jeżeli stopa % rośnie to wartość mnożnika maleje to maleje kąt nachylenia funkcji AD.
↑t ↓
↓
AD
↑m ↓
↓
AD
- krańcowa skłonność do oszczędzania
↑s ↓
↓
AD
Model IS LM
Stopa procentowa nominalna - oprocentowanie wynosi 10%
Stopa procentowa realna - skorygowana o stopę inflacji
Funkcja inwestycji I = Ī - bi
i - nominalna stopa %
b - współczynnik wrażliwości
Im wyższy współczynnik b tym krzywa inwestycji jest bardziej płaska
AD = C + I + G + Nx
AD =
AD = (Ā
Y0=
dochód równowagi
Y0=
Krzywa IS jest to zbiór kombinacji stóp % i dochodu przy której rynek towarowy znajduje się w równowadze.
Jeżeli rośnie krańcowa skłonność do konsumpcji to wartość mnożnika rośnie a kąt nachylenia krzywej IS zmniejsza się
- ↑c ↑
↓
IS
- ↑t ↓
↑
IS
- ↑m ↓
↑
IS
- ↑s↓
↑
IS
s - krańcowa skłonność do oszczędzania
b0=50
b1=20
i0=2
i1=1
Ā-wydatki = 200
Jeżeli (parametr b) współczynnik wrażliwości popytu inwestycyjnego ↑ to kąt nachylenia maleje.
Wydatki autonomiczne (Ā)
↑ b ↓
IS
↑ Ā → IS
Wzrost wydatków autonomicznych Ā powoduje przesunięcie równoległe.
Wszystkie małe literki decydują o kącie nachylenia krzywej IS.
Wszystkie autonomiczne powodują przesunięcie równolegle w prawo lub lewo.
Rynek pieniężny - gotówka, papiery wartościowe
FM - zasób finansowy
BD - papiery wartościowe
FM = L + BD
Popyt na pieniądze jaki zgłaszają podmioty gospodarcze
FM =
M -
P - podaż pieniądza
BS - wyemitowane obligacje
L = kY - hi
k - współczynnik wrażliwości popytu na pieniądz na zmianę dochodu
k=
h - współczynnik wrażliwości popytu na pieniądz na zmianę stopy %
h=
Funkcja popytu na pieniądz ma kąt nachylenia ujemny
k - równolegle przesunięcie w prawo lub w lewo
h - kąt nachylenia
i =
krzywa LM jest to zbiór kombinacji dochodu i stóp % przy którym rynek pieniężny znajduje się w równowadze.
B- nadwyżka podaży nad popytem
A - nadwyżka popytu nad podażą
Jeśli rośnie parametr k to rośnie kąt krzywej LM
Pamiętając, że k nie zmienia kąta nachylenia funkcji popytu na pieniądz ale zmienia kąt nachylenia krzywej LM
↑k ↑
LM
↑h ↓
LM
Wzrost podaży pieniądza przesuwa krzywą LM w prawo (w dół)
Równowaga gospodarcza na rynku towarowym (IS) i pieniężnym (LM).
4.12.2010 r.
Powtórka
Rynek towarowy (IS)
AD = Y
Y0 =
- dochód
i =
- stopa %
Rynek pieniężny (LM)
)
f
m
równowaga na obu rynkach
f - mnożnik polityki fiskalnej
m - mnożnik polityki monetarnej - określa jakie będą skutki gospodarcze jeżeli rząd będzie kazał dodrukować pieniądze
Jeżeli parametr b rośnie to zmniejsza się kąt nachylenia krzywej IS. Jeżeli parametr k rośnie to kąt nachylenia zwiększa się.
Efekt wypychania albo tzw. efekt tłumienia prywatnych wydatków inwestycyjnych
Wzrost wydatków rządowych zgodnie z zapisem
doprowadza najpierw do wzrostu popytu globalnego, a następnie do wzrostu dochodu i produkcji. Na rynku towarowym pojawia się nowy stan równowagi przy wyższym poziomie dochodu i produkcji, a na rynku pieniężnym występuje nadwyżka popytu na pieniądz (bo wyższy dochód to większy popyt)
L = k
Na rynku pieniężnym musi zatem wzrosnąć stopa % (rynek pieniężny jest w równowadze). Wzrost stopy % zmniejsza natomiast prywatne wydatki inwestycyjne (co jest zgodne ze wzorem I = Ī - bi) i eksport netto.
Stłumieni tych prywatnych wydatków inwestycyjnych zmniejsza popyt globalny i tym samym dochód i produkcję do poziomu Y1.
Ekspansywna (rozwojowa) polityka fiskalna (zwiększenie wydatków rządowych, zmniejszenie stopy %) będzie mieć duży wpływ na zagregowany popyt (popyt globalny) czyli będzie skuteczna jeżeli stopy % wzrosną w niewielkim stopniu lub mają mały wpływ na inwestycje (niski parametr b) i eksport netto.
Polityka fiskalna jest skuteczna gdy parametr b jest niewielki (gdy krzywa IS jest stroma)
Polityka fiskalna jest skuteczna gdy parametr h jest wysoki czyli krzywa LM jest bardziej płaska.
b = 0
h = 0
h
Mechanizm transmisyjny przebiega cztero etapowo:
zwiększenie realnych zasobów pieniężnych
w wyniku pojawienia się nadwyżki podaży nad popytem na rynku pieniężnym występują procesy dostosowawcze na tym wyniku w postaci obniżenia stóp %
niższe stopy % pobudzają prywatne wydatki inwestycyjne (rośnie popyt globalny AD)
wzrost popytu globalnego wywołuje wzrost produkcji i dochodu. O sile wzrostu dochodu informuje mnożnik polityki monetarnej (
m)
Ekspansywna polityka monetarna jest skuteczna gdy stopy % obniżą się istotnie lub będą w wyraźny sposób pobudzać inwestycje i eksport neto.
Ekspansywna polityka monetarna jest skuteczna gdy krzywa LM jest bardziej stroma czyli parametr h jest niewielki.
b = 0
Gdy wydatki inwestycyjne bardzo silnie reagują na zmianę stopy % wtedy \nieznaczne jej obniżenie nie prowadzi do wzrostu popytu inwestycyjnego FAŁSZ
Krzywa IS jest nachylona dodatnio ponieważ wzrost stopy % zwiększa wydatki autonomiczne i przy danym mnożniku dochód równowagi rośnie FAŁSZ
Punkty leżące poniżej krzywej IS oznaczają planowane wydatki globalne, są większe od oferowanej produkcji towarów i usług PRAWDA
Punkty przecięcia krzywych IS i LM wyznacza wysokość stopy % równoważącej rynek towarów i rynek pieniężny PRAWDA
Wzdłuż krzywej LM wzrost stopy % zwiększa poziom dochodu i produkcji PRAWDA
Jeżeli w punkcje leżącym na krzywej LM podaż pieniądza przewyższa realny popyt na pieniądz to konieczne jest obniżenie stopy % FAŁSZ
Przy niezmienionej stopie % wzrost wydatków rządowych daje efekt dochodowy równy iloczynowi mnożnika polityki fiskalnej i zmianie wydatków rządowych PRAWDA
Jeżeli popyt na towary i usługi jest niewrażliwy na zmianę wysokości stopy % to wzrost wydatków rządowych nie zwiększa poziomu dochodów FAŁSZ
Mechanizm transmisji jest mechanizmem polegającym na przenoszeniu skutków impulsów monetarnych na realną sferę gospodarki PRAWDA
Mnożnik polityki monetarnej ma tym większą wartość im wydatki autonomiczne silnie reagują na zmianę wysokości stopy % PRAWDA
Bank Centralny może przy danej krzywej popytu na pieniądz jednocześnie wyznaczać wielkość realnej podaży pieniądza i wysokość stopy % FAŁSZ
Efekt dochodowy w wyniku obniżenia stopy podatkowej zależy od tego jaką część przyrostu dochodów rozporządzalnych gospodarstwa domowe przeznaczają na przyrost konsumpcji FAŁSZ
Bank Centralny może kontrolować podaż pieniądza i wielkość popytu na pieniądz FAŁSZ
Posiadasz następujące dane:
Krańcowa skłonność do konsumpcji (c) = 0,75
Stopa podatkowa (t) = 20 %
Wrażliwość wydatków autonomicznych na zmianę stopy % (b) = 120
Wrażliwość popytu na pieniądz na zmianę dochodu (k) = 0,5
Wrażliwość popytu na pieniądz na zmianę stopy % (h) = 0
Realna podaż pieniądza (
) - 200 mld zł
Oblicz o ile wzrośnie poziom dochodu równowagi jeżeli w tej gospodarce wydatki na publiczną służbę zdrowia wzrosną o 1,2 mld zł
Przyrost dochodu jest równy 0.
6
(popyt) AD
AD
f. popytu globalnego
C
f. konsumpcji
Y wielkość produkcji
I inwestycje
I
i1
i2
I
i1
i2
I
AD0'
AD1'
AD0
AD1
Ā-bi0
Ā-bi1
Y0 Y
A nadwyżka podaży nad popytem Y>AD
B
Nadwyżka popytu nad podażą AD> Y
i1
i0
Stopa %
Y dochód
C
I
Nx
AD1'
AD0'
AD1
AD0
AD
180
160
Ā-b1i1 150
Ā-b0i0 100
I
2 = i0
1 = i1
Y0 Y1
E0
E1
IS
AD
E1
E0
AD
Ā1-bi1
Ā-bi0
i
i0
IS IS
Y
Stopa %
L popyt na pieniądz
L
Stopa %
i
i1
i0
realna podaż pieniądza
E1
E0
L=
Popyt Y0 Y1 Y dochód
i podaż pieniądza
LM
B
A
i
i
i0
Y0 Y
IS
LM
E0
i
i0
Y0 Y
LM
IS
i
LM
IS IS'
b mały Y
i
b duży Y
LM
IS'
IS
Efekt tłumienia
i
LM
IS'
IS
Y
i
h duży
LM
IS'
IS
Y
IS IS'
Y0 Y1
LM
f =
Mnożnik polityki fiskalnej jest równy mnożnikowi wydatków autonomicznych
LM
IS'
IS
Y0 Y1
f = 0
Przyrost dochodów = 0
Y0
LM
IS IS'
Y0 Y1
„pułapka płynności”
f =
IS
LM
LM'
IS
LM
LM'
i
IS
LM
LM'
IS
LM
LM'
LM LM'
IS
Y0 Y1
Przyrost realnych zasobów pieniądza
= 1
LM LM'
IS
k = 1
m = 1