Narzędzia pomiarowe

Narzędzia pomiarowe to narzędzia służące dokonywaniu pomiarów i ich zapisu.

• wzorce miar

• wzorzec jednostki miary, inaczej: etalon

• wzorzec inkrementalny

• przyrządy pomiarowe

• sprawdziany

Ze względu na przeznaczenie

• użytkowe

• kontrolne - do wzorcowania

Ze względu na możliwości pomiarowe

• jednomiarowe

• wielomiarowe

Zobacz też:

• pomiar

Wzorzec jednostki miary (inaczej etalon) - przyrząd pomiarowy, materiał odniesienia lub układ pomiarowy przeznaczony do zdefiniowania, zrealizowania, zachowania lub odtworzenia jednostki miary albo jednej lub wielu wartości pewnej wielkości i służący jako odniesienie.

Istnieją 2 główne klasy wzorców jednostek miar:

• Definiowane na podstawie obiektywnych wartości związanych ze znanymi zjawiskami fizycznymi, możliwe zatem do odtworzenia pod warunkiem posiadania odpowiedniego wyposażenia. Przykładem jednostki tego typu może być metr, ustalony jako ułamek długości południka paryskiego (później definicja została zmieniona na równoważną, jednak znacznie precyzyjniejszą, opartą o prędkość światła)

• Ustalone umownie (wzorzec materialny), dla których wzorzec jest jednocześnie definicją. Przykładem jednostki tego typu jest kilogram, choć trudności związane ze stabilnością tak definiowanej miary i postęp techniki zachęcają do ustalenia nowej definicji opartej na powszechnie dostępnych, mierzalnych wartościach.

Wzorzec inkrementalny jest to pewna odmiana wzorców kreskowych.

Wzorzec ten charakteryzuje się naniesionymi na szklane lub metalowe liniały stref, na przemian: aktywnych i pasywnych. Najprostszy wzorzec zbudowany jest w ten sposób, że z jednej strony liniału umieszczone jest źródło światła, z drugiej czujnik (np. fotodetektor). Przesuwając liniał można zliczać impulsy. Znając liczbę impulsów i długość stref aktywnej i pasywnej, możemy określić odległość.

Wzorzec inkrementalny jest to pewna odmiana wzorców kreskowych.

Wzorzec ten charakteryzuje się naniesionymi na szklane lub metalowe liniały stref, na przemian: aktywnych i pasywnych. Najprostszy wzorzec zbudowany jest w ten sposób, że z jednej strony liniału umieszczone jest źródło światła, z drugiej czujnik (np. fotodetektor). Przesuwając liniał można zliczać impulsy. Znając liczbę impulsów i długość stref aktywnej i pasywnej, możemy określić odległość.

Oto lista pojęć związanych z przyrządami pomiarowymi, które znajdują się (niebieskie) lub powinny się znaleźć (czerwone) w polskiej Wikipedii. Oczywiście listę tę można rozszerzać. Podstawowe zagadnienia z innych dziedzin wiedzy znajdziesz na liście przegląd dziedzin wiedzy.

Zobacz więcej w osobnym artykule: Przyrząd pomiarowy.

Spis treści [ukryj] 1 Wielkość mierzona 1.1 Czas 1.2 Okres (czasu) 1.3 Częstotliwość 1.4 Prędkość 1.5 Długość 1.5.1 Grubość (jako rodzaj długości) 1.5.2 Odległość (jako rodzaj długości) 1.5.3 Wysokość (jako rodzaj długości) 1.5.4 Głębokość (jako rodzaj długości) 1.6 Pole powierzchni 1.7 Wielkości elektryczne 1.8 Kąt 1.9 Poziom 1.10 Temperatura 1.11 Wilgotność 1.12 Ciśnienie 1.13 Siła 1.14 Masa 1.15 Gęstość 1.16 Promieniowanie 1.17 Przyrządy do pomiarów medycznych 1.18 Przyrządy do pomiarów w telekomunikacji 1.19 Twardość i wytrzymałość 1.20 Różne 1.21 Zgodność z wzorcem 1.22 Zobacz też

Wielkość mierzona [edytuj]

Czas [edytuj]

Chronometr

chronometr • gnomon • klepsydra • stoper • zegar • zegar atomowy • zegar słoneczny • zegar wahadłowy • zegar wodny

Okres (czasu) [edytuj]

miernik okresu • generator okresu wzorcowego

Częstotliwość [edytuj]

miernik częstotliwości - (częstościomierz) • generator częstotliwości wzorcowej • dzielnik częstotliwości • częstotliwościomierz

Prędkość [edytuj]

Anemometr czaszowy

anemometr (wiatromierz) • wariometr • machometr • tachometr = obrotomierz (prędkość kątowa)

Długość [edytuj]

przymiar • średnicówka • liniał krawędziowy • mikrometr • ortotest • suwmiarka • promieniomierz • sferometr

Grubość (jako rodzaj długości) [edytuj]

grubościomierz (miernik grubości ścianek) • warstwomierz (miernik grubości powłok)

Odległość (jako rodzaj długości) [edytuj]

ręczny dalmierz laserowy

dalmierz (odległościomierz)

Wysokość (jako rodzaj długości) [edytuj]

Wysokościomierz barometryczny

altymetr (wysokościomierz) • Wysokościomierz suwmiarkowy

Głębokość (jako rodzaj długości) [edytuj]

głębokościomierz suwmiarkowy • głębokościomierz mikrometryczny • batometr = batymetr

Pole powierzchni [edytuj]

planimetr • powierzchniarka = miarmaszyna

Wielkości elektryczne [edytuj]

Polski woltomierz laboratoryjny magnetoelektryczny typu LM-3

amperomierz • elektrodynamometr • elektrometr • faradomierz = pojemnościomierz • galwanometr • licznik energii elektrycznej • logometr • miernik częstotliwości • mostek pomiarowy • waromierz • watomierz • woltomierz

Kąt [edytuj]

liniał sinusowy • kątomierz • węgielnica • pantometr

Poziom [edytuj]

Poziomica murarska

poziomnica (waserwaga)

Temperatura [edytuj]

Termometr

pirometr • hipsotermometr • termometr • termometr alkoholowy • termometr rtęciowy

Wilgotność [edytuj]

higrometr (wilgotnościomierz)

Ciśnienie [edytuj]

Barometr sprężynowy

barometr • barograf • mikromanometr • manometr (ciśnieniomierz) • miernik ciśnienia tętniczego krwi

Siła [edytuj]

dynamometr = siłomierz

Masa [edytuj]

Waga szalkowa

waga

Gęstość [edytuj]

areometr • areometr Gay-Lussaca • mikrofotometr • reowiskozymetr

Promieniowanie [edytuj]

dawkomierz = dozymetr • piranometr • solarymetr • spektrobolometr • spektrofotometr

Przyrządy do pomiarów medycznych [edytuj]

Współczesny sfigmomanometr nie potrzebujący stetoskopu

elektroenterograf • elektrogastrograf • elektrohysterograf • elektrokardiograf • elektrokardiomagnetograf • elektrokortikograf • elektromiograf • elektroneurograf • elektrotyreograf • encefalospektrograf • ergometr • gammaencefalograf • gammagraf • sfigmomanometr • spirometr • termometr lekarski • tremometr (do mierzenia tremoru)

Przyrządy do pomiarów w telekomunikacji [edytuj]

miernik poziomu • generator poziomu • analizator transmisji cyfrowej PCM • analizator transmisji cyfrowej PDH • analizator transmisji cyfrowej SDH • tester linii ISDN • psofometr • komparator częstotliwości • generator zniekształceń telekomunikacyjnych • reflektometr

Twardość i wytrzymałość [edytuj]

twardościomierz • durometr • sklerograf • maszyna wytrzymałościowa

Różne [edytuj]

Cukromierz

aneroid • anizometr • apertometr • ardometr • astrograf • astrolabium • barocyklonometr • barotermograf • batyfotometr • batykonduktograf • batytermograf • betonoskop • cukromierz • cykloergometr • deflektometr • pluwiometr (deszczomierz) • diafonometr • dyfraktometr • elektrodermatograf • elektronograf • elektroskop • eriometr • ewaporometr = atmometr • falomierz • ferrograf • ferrometr • fluksometr • fleksometr • fonometr • fotokolorymetr • fotometr • galwanometr • gausomierz - (teslomierz) • geofon • grawimetr • henromierz • karbikomierz • kolorymetr • konduktometr • log (przyrząd pomiarowy) • mareograf • mętnościomierz • mikrokator • multiwobuloskop • nitomierz • okular mikrometryczny • piknometr • pluwiograf=ombrograf • polarymetr • polarymetr półcieniowy • poziomowskaz • przepływomierz • sejsmograf • spektrometr • spektromonitor • tachimetr • tensometr • termoskop • termoanemometr • wibrograf • wodomierz • wzorzec analityczny

Zgodność z wzorcem [edytuj]

wzorzec • płytka wzorcowa • pierścień wzorcowy (pierścień ustawczy) • płytka kątowa • folia wzorcowa (foliowy wzorzec grubości) • sprawdzian • szczelinomierz

Zobacz też [edytuj]

busola • kompas • żyrokompas • klasa (miernictwo) • nacisk pomiarowy (nacisk mierniczy) • odważnik • oscylograf • oscyloskop • podziałka (skala)

---