Fundusze UE w Polsce w latach 2007-2013

Opracowanie: Dr Joanna Toczyńska, Politechnika Śląska, Wydział Organizacji i Zarządzania, Instytut Zarządzania i Administracji
Opracowanie nie podlega przekazaniu innym osobom w sposób inny, niż osobiście lub za zgodą autora.

Podstawowe informacje o funduszach UE na www.funduszeeuropejskie.gov.pl, www.rpo.slaskie.pl

Na co Unia Europejska przeznacza zebrane z państw członkowskich środki? Przede wszystkim na realizację wspólnych polityk. Są to wspólne:

• polityka spójności - która ma pomóc w podniesieniu konkurencyjności Unii Europejskiej oraz wpłynąć pozytywnie na rozwój m.in. rolnictwa, kultury, infrastruktury, szkolnictwa, wymiaru bezpieczeństwa, na inwestycje w firmach mających na celu podniesienie ich konkurencyjności, inwestycje innowacyjne w skali ponadregionalnej, ochrona środowiska, transport, energetyka, ochrona zdrowia i szkolnictwo wyższe. Środki dla państw pochodzą z Funduszu Spójności

• polityka rolnej (w tym rybołówstwa)- środki dla Polski pochodzą z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich

• polityka strukturalna (albo regionalna) - zmniejszenie różnicowania regionów i wsparcie regionów słabszych. Jako podstawowe kryterium identyfikacji obszarów zacofanych przyjęto poziom do 75% produktu krajowego brutto (PKB) na głowę mieszkańca w stosunku do średniego poziomu w UE. Środki pochodzą z

funduszy strukturalnych (regionalnych):

--Europejski Fundusz Społeczny 

--Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego 

Dokumentem określającym kierunki i wysokość wsparcia finansowego z Funduszy jest Narodowa Strategia Spójności -NSS (Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia). Jest to dokument strategiczny określający priorytety i obszary wykorzystania funduszy w Polsce w ramach budżetu Wspólnoty na lata 2007-13.
Łączna suma środków zaangażowanych w realizację NSS w latach 2007-2013 wyniesie około 85,6 mld euro, z czego 67,3 mld euro będzie pochodziło z budżetu UE.

Programy Operacyjne (PO)

Narodowa Strategia Spójności  będzie realizowana za pomocą następujących programów operacyjnych (PO):

• Program Infrastruktura i Środowisko - PO IiŚ-  27,9 mld euro,  

• Program Kapitał Ludzki -  PO KL- 9,7 mld euro,

• Program Innowacyjna Gospodarka - PO IG - 8,3 mld euro,

• Program Rozwój Polski Wschodniej- PO RPW -  2,3 mld euro,

• Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej- PO EWT-0,7mld euro,

• Program Pomoc Techniczna -  PO PT- 0,5 mld euro,

• 16 regionalnych programów(1 dla każdego wojew.)-RPO- 16,6 mld euro. (dla woj.śląskiego- RPO WŚ- 1,713 mld euro)

Co to są Inicjatywy Wspólnotowe?
Inicjatywy Wspólnotowe to programy pomocy bezzwrotnej organizowane przez UE dla określonych środowisk i grup społecznych. W Polsce przewidziano (oprócz PO) realizację  następujących inicjatyw:

• INTERREG III zajmuje się wzmacnianiem wspólpracy transgranicznej, międzyregionalnej i międzynarodowej 

• EQUAL pomaga w zwalczaniu wszelkich przejawów dyskryminacji i nierówności na rynku pracy oraz działa w kierunku integracji społecznej i zawodowej imigrantów 

• URBAN działa w ramach projektów mających na celu rozwój infrastruktury miast europejskich powyżej 100 000 mieszkańców 

• LEADER wspomaga wdrażanie nowoczesnych strategii rozwoju terenów wiejskich

• JASPERS celem tej inicjatywy jest merytoryczne wspieranie inwestycji o wartości powyżej 50 mln euro, przyśpieszenie ich przygotowania oraz polepszenie jakości wniosków o dofinansowanie zatwierdzanych przez Komisję Europejską. Zakres inicjatyw ciągle się rozszerza.

Priorytety i Działania

Każdy Program Operacyjny (PO) jest podzielony na Priorytety, Priorytety są podzielone - na Działania, a działania są ewentualnie podzielone na Poddziałania. Każdy PO został opisany w ogólnym odrębnym dokumencie. Oprócz ogólnego dokumentu opisującego priorytety, do każdego PO jest drugi dokument- Uszczegółowienie priorytetów (Szczegółowy opis priorytetów) , gdzie opisane zostały działania oraz poddziałania.

W Uszczegółowieniu dla każdego działania (poddziałania) jest

karta działania, gdzie są zapisane:

• cel działania (trzeba żeby cel naszego projektu pasował do celu działani)

• typ beneficjentów,

• minimalna/maksymalna kwota wsparcia,

• minimalny udział własny beneficjenta,

• kwalifikowalność wydatków,

• typy projektów

• instytucje pośredniczące i wdrażające (ważne!! , bo potem kierujemy się do tej instytucji przy realizacji tego działania)

• inne informacje

(zobacz np. Uszczegółowienie RPO Woj.Śl., wybierz jakieś działanie i zobacz kartę działania na WWW.rpo.slaskie.pl, zakładka „Dokumenty”/ RPO WSl/ Uszczegółowienie

Priorytety i Działania Regionalnego Programu Operacyjnego województwa śląskiego w Uszczegółowieniu RPO WŚ wyglądają jak pokazano poniżej. Do Uszczegółowienia dodane ważne załączniki.

INSTYTUCJA KOORDYNUJĄCA NSRO (IK)

INSTYTUCJA ZARZĄDZAJĄCA - Komitet monit., Komisja Europ.(IZ)

INSTYTUCJA POŚREDNICZĄCA - Komitet monitorujący (IP)

INSTYTUCJA POŚREDNICZĄCA II STOPNIA / INSTYTUCJA WDRAŻAJĄCA (IP, IW)

BENEFICJENT *

*Beneficjent - podmiot gospodarczy, podmiot lub przedsiębiorstwo, publiczne lub prywatne, odpowiedzialne za inicjowanie lub inicjujące i realizujące operacje. W ramach programów pomocy objętych art. 87 Traktatu beneficjentami są przedsiębiorstwa publiczne lub prywatne, realizujące indywidualny projekt i otrzymujące pomoc publiczną.

Beneficjent pośredni - podmiot lub grupa bezpośrednio korzystająca z efektów projektu

Funkcje IP, IW, IZ mogą wykonywać poszczególne ministerstwa (w zależności od Programu), PARP (Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości), GARR (Górnośląska Agencja Rozwoju Regionalnego), Urząd Wojewódzki, Urząd Marszałkowski i in.

Do systemu organizacyjnego należy też sieć punktów informacyjnych podanych na stronie www.funduszeeuropejskie.gov.pl

Ogólny i szczegółowy schemat organizacyjny (instytucjonalny) pozyskania środków z funduszy UE podane poniżej:

Rodzaje projektów:

• 1) Projekty kluczowe (rozumiane jako projekty indywidualne)- opracowane zostały Indykatywne wykazy takich kluczowych projektów, np. Indykatywny Wykaz Indywidualnych Projektów Kluczowych RPO WSL2007-2013

2) Programy rozwoju subregionów (rozumiane jako projekty systemowe)- jest wykaz takich projektów zgodnie z Programem rozwoju regionu

3) Projekty pomocy technicznej- projekty, które dotyczą pomocy pośrednicząco-doradczej w pozyskaniu środków UE

4) Projekty konkursowe - Tryb realizacji konkursowy

Projekty 1), 2), 3) realizowane są w trybie pozakonkursowym

Wybór projektów do dofinansowania w trybie konkursowym

Nabór wniosków w trybie konkursowym prowadzony jest w oparciu o zatwierdzony harmonogram konkursów.

Ogłoszenie o konkursie zamieszczane jest z zachowaniem zasady powszechnego dostępu publicznego (co najmniej na stronie internetowej IZ RPO http://www.rpo.silesia-region.pl/ oraz dzienniku o zasięgu regionalnym). IZ RPO określa w nim szczegółowe warunki przeprowadzania konkursu, w tym: m.in. minimalny okres trwania naboru, sposób i formę składania aplikacji.

Etapy wyboru projektów konkursowych:

− PRESELEKCJA - weryfikacja kwalifikowalności projektu w ramach RPO (czy nadaje się tematycznie).

Ocena przeprowadzona jest na podstawie fiszki projektowej wraz z niezbędnymi załącznikami . Ocena dokonywana jest przez co najmniej dwie osoby. Wyniki preselekcji zamieszczane są w karcie oceny wstępnej.

− OCENA FORMALNA - Polega ona na potwierdzeniu, że złożony wniosek o dofinansowanie realizacji projektu wraz z załącznikami jest kompletny i wypełniony zgodnie z wytycznymi. Ocena dokonywana jest przez co najmniej dwie osoby. Wyniki oceny zamieszczane są w karcie oceny formalnej projektu.

Weryfikacji podlegają kryteria:

Lp.	Kryteria
1.	Wnioskodawca jest uprawniony do składania wniosku
2.	Właściwe przygotowanie i zgłoszenie wniosku
3.	Zgodność okresu realizacji z okresem programowym (tj. do 2015)
4.	Zgodność ze Szczegółowym opisem priorytetów
5.	Zgodność z linią demarkacyjną pomiędzy Programami Operacyjnymi Polityki Spójności, Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybackiej
6 .	Kompletność załączników

− OCENA MERYTORYCZNO-TECHNICZNA

Najpierw ocena merytoryczno-techniczna niepunktowana (na poziomie kryteriów ogólnych 0/1, Tak/Nie) przeprowadzana jest przez Komisję Oceny Projektów (KOP), w skład której wchodzą eksperci z danej dziedziny i pracownicy referatu ds. wyboru projektów. Na tym etapie oceny wnioskodawca może być wezwany do jednorazowego uzupełnienia dokumentacji projektowej

Potem następuje wartościowanie projektu, czyli punktacja - W ramach każdego kryterium przyznawane są wagi i punkty od 0 do 4, które określają stopień spełnienia kryterium przez oceniany projekt (0 pkt - nie spełnia kryterium, 1 pkt - najmniej spełnia kryterium, 4 pkt - najbardziej spełnia kryterium).

Przyznana punktacja dla projektu to średnia ważona przyznanych punktów i wag. Wniosek otrzymuje ocenę pozytywną w przypadku uzyskania co najmniej 60% maksymalnej, możliwej do uzyskania punktacji dla danego działania.

Wyniki oceny zamieszczane są w karcie oceny merytoryczno-techniczej.

Wyboru projektów do dofinansowania dokonuje IŻ na podstawie przedłożonej listy rankingowej projektów pozytywnie ocenionych merytorycznie i w oparciu o kryteria strategiczne zatwierdzone przez KM RPO.

Wybór projektów do dofinansowania w trybie pozakonkursowym następuje w ramach Indykatywnego Planu Inwestycyjnego i Programów Rozwoju Subregionu

Szczegółowy opis procedury wyboru i zatwierdzania projektów w ramach Indykatywnego Planu Inwestycyjnego i Programów Rozwoju Subregionu został zawarty w odpowiednich Wytycznych.

Wytyczne przewiduje dwa tryby wyboru projektów:

1. Indykatywny Plan Inwestycyjny (IPI ) na który składają się:

- Indykatywny wykaz dużych projektów kluczowych,

- Wykaz pozostałych projektów kluczowych.

2. Programy Rozwoju Subregionów.

Wybór projektów pomocy technicznej

W ramach odrębnych wytycznych przedstawiona procedura wyboru projektów

dotyczących pomocy technicznej w ramach RPO Woj. Śląskiego na lata 2007-2013.

Ogólne zasady pozyskania środków z UE :

1. Wybrać Program Operacyjny, a w nim -priorytet, a w nim- działanie, cel którego byłby zgodny z celem naszego projektu, zapoznać się z Kartą tego działania (na podstawie Uszczegółowienia wybranego PO)

2. Mieć wkład własny, określony w karcie działania (np. dla mikro i małych przedsiębiorstw musi to być przeważnie w woj. Śląskim 40%, dla średnich -50% wartości projektu).

3. Opracować Wniosek o dofinansowanie z UE na podstawie elektronicznego Generatora wniosków pobieranego ze stron internetowych Ministerstwa Rozwoju Regionalnego lub instytucji zarządzającej czy pośredniczącej, podpisać Umowę z Instytucją Pośredniczącą ogłaszającą nabór wniosków.

4. Sfinansować całość przedsięwzięcia samodzielnie, część unijna będzie refinansowana dopiero później na podstawie już poniesionych i udokumentowanych wydatków. Można w tym celu skorzystać z tak zwanego kredytu pomostowego banku, który przed składaniem wniosku o dofinansowanie z UE udzieli promesy kredytowej lub leasingowej. Można też rozliczać się etapami (do 4 razy w roku) i w ciągu realizacji projektu uzyskiwać częściowe refinansowanie. W niektórych projektach można ubiegać się o zaliczkę.

5. Refinansowaniu podlegają nie wszystkie poniesione wydatki, a tylko wydatki kwalifikowalne, co do których są Krajowe Wytyczne dotyczące kwalifikowania wydatków w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności w okresie programowania 2007-2013.

6. Przy Urzędach są jednostki konsultacyjno- doradcze w sprawach pozyskania środków z UE (linki poniżej)

Opis Programów Operacyjnych

• Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (PO IG) przeznaczony jest w szczególności dla przedsiębiorstw realizujących inwestycje innowacyjne w skali ponadregionalnej.

• Program Operacyjny Kapitał Ludzki (PO KL) koncentruje się na budowie społeczeństwa opartego na wiedzy oraz na rozwoju zasobów ludzkich poprzez kształcenie, szkolenia, pomoc w podejmowaniu działalności gospodarczej i rozmaitych inicjatyw społecznych

• Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (PO IiŚ), wspiera ochronę środowiska, transport, energetykę, kulturę, ochronę zdrowia i szkolnictwo wyższe.

• Program Operacyjny Europejska Współpraca Terytorialna, realizowany jest poprzez trzy typy programów: transgraniczny, transnarodowy, międzyregionalny

• Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej (PO RPW) dla województw: warmińsko-mazurskiego, podlaskiego, lubelskiego, świętokrzyskiego oraz podkarpackiego. Celem Programu jest przyspieszenie tempa rozwoju Polski Wschodniej. Oznacza to, że każde z pięciu wymienionych województw, oprócz środków przyznanych w ramach programów regionalnych oraz możliwości dofinansowania rozmaitych przedsięwzięć ze środków centralnych, posiada dodatkowe źródło wsparcia - program stworzony specjalnie na rozwój tych terenów.

• Program Operacyjny Pomoc Techniczna (PO PT). Jego zadaniem jest wsparcie instytucji administracji rządowej, które odpowiadają za funkcjonowanie systemu wdrażania funduszy europejskich. Dzięki PO PT zatrudniane są osoby, które obsługują ten system, biorą one udział w szkoleniach i podnoszą kwalifikacje. Ze środków Programu finansowana jest także informacja o funduszach unijnych i ich promocja, a także narzędzia informatyczne potrzebne do gromadzenia danych o realizowanych w Polsce projektach.

Każdy PO ma swoją stronę internetową

Na stronach www dla każdego programu zamieszczone jest:

• Program Operacyjny „NAZWA”- og.ch-ka i opis priorytetów

• Uszczegółowienie PO- opis działań

• Schemat organizacyjny- instytucje zarządzające i pośredniczące

• Harmonogram naboru wniosków - terminy przyjmowania wniosków

• Wniosek (WAP, EWA) do aplikacji elektronicznej, instrukcja wypełnienia

• Lista Załączników do wniosku. Jednym z głównych załączników do Wniosku jest Studium wykonalności. Istnieją Ogólne wytyczne do opracowania studium wykonalności i ewentualnie Szczegółowe wytyczne do różnego rodzaju projektów). W niektórych projektach brak obowiązku opracowania studium wykonalności, np. dla poddziałania 1.2.4 RPO Woj.Śl. wypełniamy i składamy tylko formularz Wniosku i ewentualne załączniki bez biznes planu i bez studium wykonalności.

• Wytyczne dotyczące kwalifikalności kosztów

• Wniosek na płatność

• Inne dokumenty, wytyczne

• PO Innowacyjna gospodarka

http://www.poig.gov.pl/

• PO Kapitał ludzki

http://www.kapitalludzki.gov.pl/dokumenty/program-kapital-ludzki/

http://www.efs.silesia-region.pl/

http://www.efs.gov.pl/

• PO Infrastruktura i Środowisko

http://www.pois.gov.pl/

• PO Rozwój Polski Wschodniej

http://www.polskawschodnia.gov.pl/

• PO Europejskej Współpracy Terytorialnej:

http://www.interreg.gov.pl/20072013/

• PO Pomoc Techniczna

http://www.popt.gov.pl/

• Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego (RPO WŚ) http://rpo.slaskie.pl

Na stronie internetowej każdego z Programów Operacyjnych znajduje się Uszczegółowienie PO (Szczegółowy opis priorytetów) oraz niezbędne dokumenty do aplikacji Wniosku: Wzór Wniosku, Generator Wniosków, Harmonogram naboru wniosków, Wytyczne dotyczące oceny wniosków, Wytyczne w sprawie kwalifikowalności wydatków i inne. Niektóre z Wytycznych są załącznikami Uszczegółowienia. W Uszczegółowieniu znajduję się Karta działania (która opisuje działania).

Śląskie Centrum Przedsiębiorczości: 41-500 Chorzów, ul.Katowicka 47, Sekretariat tel: [phone] fax:[phone]

http://www.scp-slask.pl/

• pełni funkcję Instytucji Pośredniczącej Drugiego Stopnia (instytucji wdrażającej) w zakresie działań dla MŚP

Odpowiada za wdrażanie następujących Poddziałań z RPO Woj.Śl (tylko te cztery).:

- 1.2.4. Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa

-1.2.3 Innowacje w Mikroprzedsiębiorstwach i MŚP

-3.1.1 Infrastruktura zaplecza turystycznego/przedsiębiorstwa

-3.2.1 Infrastruktura okołoturystyczna/przedsiębiorstwa

(Informacja dla studentów: Wejść na stronę http://www.scp-slask.pl/ i pobrać wzór wniosku, wypełnić wzór i wydrukować. Lub wypełnić wniosek w trybie on-line i wydrukować).

Wzór wniosku aplikacyjnego (WAP) w SCP dla powyższych działań http://www.scp-slask.pl/pl/3/1211977135/32

Wniosek do aplikacji elektronicznej (WAP) dla powyższych działań

https://scp-slask.pl/wnioski/

PODSUMOWANIE

KROKI PRAKTYCZNE.

1. Pomysł na realizację projektu (biznes plan)

2. Na stronie http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl znajduje się Wyszukiwarka działań. Przy pomocy wyszukiwarki znajdziemy - jakie działanie/poddziałanie i z jakiego Programu Operacyjnego nam pasuje do naszego projektu.

3. Dalej wchodzimy na stronę WWW tego Programu i zapoznajemy się z Uszczegółowieniem tego programu (Szczegółowy opis priorytetów PO). Jest w nim karta działania i załączniki:

• Załączniki dotyczą Metod oceny projektów, Kwalifikalności wydatków, listy załączników do Wniosku i In.

• Z Karty działania dowiemy się: cel działania, jaka jest Instytucja Zarządzająca i Pośrednicząca, kto może być beneficjentem tego działania, jaką można otrzymać kwotę, udział własny w finansowaniu, jakie typy projektów możemy zrealizować w tym działaniu.

4. Na stronie WWW Instytucji Pośredniczącej (lub Zarządzającej) znajdziemy niezbędne informacji dla realizacji tego działania, między innymi Wytycznymi, przesyłamy pocztą lub przekazujemy osobiście w formie papierowej oraz elektronicznej.

5. Czekamy na decyzję Instytucji Pośredniczącej (Zarządzającej)

6. Jeśli decyzja jest pozytywna- podpisujemy UMOWĘ na wdrożenie projektu z Instytucją Zarządzającą czy Pośredniczącą i dopiero po podpisaniu Umowy zaczynamy jego realizację, bo wtedy dopiero mamy pewność na refinansowanie części poniesionych nakładów na projekt.

Ewentualnie można rozpocząć realizację projektu po złożeniu Wniosku (bez podpisania Umowy), ale jeśli decyzja będzie negatywna, nikt nam poniesionych kosztów nie zwróci. Natomiast jeśli decyzja będzie pozytywna, to koszty poniesione w okresie między złożeniem wniosku a podpisaniem Umowy są kwalifikowane do refinansowania.

NETOGRAFIA - FUNDUSZE UE

http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl Poradnik beneficjenta

www.mrr.gov.pl (Ministerstwo Rozwoju Regionalnego)

www.mg.gov.pl (Ministerstwo gospodarki)

www.rpo.slaskie.pl (Regionalny Program Operacyjny województwa śląskiego)

http://www.scp-slask.pl Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

Wyszukiwarka dotacji unijnych na www.funduszeeuropejskie.gov.pl

Skorzystaj z wyszukiwarki dotacji - odpowiedz na kilka prostych pytań i dowiedz się jakie masz możliwości uzyskania wsparcia z Funduszy Europejskich na swój projekt.

http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/PoradnikBeneficjenta/Strony/poradnik.aspxS

korzystaj

Punkty informacyjne o funduszach UE w Polsce na stronie:

http://www.mrr.gov.pl/Punkty%20informacyjne%20w%20Polsce/Strony/punkty%20informacyjne%20w%20Polsce.aspx

http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/dzialaniapromocyjne/PI/Strony/Ogolne_informacje_mapa_wojewodztw.aspx

Usługi informacyjne dla MŚP (placówki bezpłatne):

• http://www.parp.gov.pl/index/index/268

Punkty Konsultacyjne prowadzone przez podmioty zarejestrowane w Krajowym Systemie Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw tworzą ogólnopolską sieć liczącą 99 PK, świadczących bezpłatne usługi informacyjne dla przedsiębiorców oraz osób zamierzających rozpocząć działalność gospodarczą z zakresu szeroko rozumianego rozwoju przedsiębiorczości oraz dostępnych form wsparcia dla przedsiębiorców.

Punkty informacyjne o RPO Woj.Ślaskiego

Informujemy, że został uruchomiony Punkt Informacyjny o Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Śląskiego na lata 2007-2013.
Punkt jest czynny codziennie od 7.30 do 15.30 w siedzibie Wydziału Rozwoju Regionalnego Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach przy ul. Dąbrowskiego 23.
Czynny jest również numer telefonu: (032) 77-40-172
oraz adres mailowy: [e-mail]
Wydział Rozwoju Regionalnego (RR)
adres: Siedziba - ul. Dąbrowskiego 23 / Poczta - ul. Ligonia 46 Katowice, 7:30 - 15:30 telefony: [phone]
faxy: [phone], adres email: [e-mail]

---