Synteza strukturalna i geometryczna mechanizmu:
Budowa łańcucha kinematycznego - schemat ideowy:
Symboliczny zapis struktury i parametrów mechanizmu przedstawia poniższa tabelka:
Zakres danych |
Parametry mechanizmu |
1.Struktura mechanizmu |
|
2.Parametry kinematyczne członu napędzającego 1 |
(s1,v1,0) |
3. Masy i momenty bezwładności członów (mi, JSi) |
(0,0);(0,0);(m3,JS3) |
4. Obciążenie uogólnionymi siłami zewnętrznymi (Pi, Mi) |
(0,0);(0,0);(P3,M3) |
5. Uogólniona siła równoważąca do wyznaczenia (PR1 lub MR1) |
PR1 |
Na podstawie symbolicznego zapisu struktury i parametrów łańcucha kinematycznego budujemy schemat ideowy, który przedstawia rysunek poniżej:
Ruchliwość i klasa mechanizmu:
Ruchliwość mechanizmu:
Ruchliwość obliczamy ze wzoru: w=3n-2p5-p4, gdzie:
w - ruchliwość, n - liczba członów, p5 - liczba par kinematycznych klasy piątej, p4 - liczba par kinematycznych klasy czwartej,
W naszym przypadku n=3, p4=0, p5=4. Więc ruchliwość wynosi:
w=3•3-2•4=1
Klasa mechanizmu:
Po odłączenie członu napędzającego 1, pozostałe człony 2 i 3 tworzą grupę strukturalną.
Ruchliwość grupy strukturalnej badamy po połączeniu jej członów ruchomych z podstawą (przedstawia to powyższy rysunek). W tym przypadku: n=2, p4=0, p5=3. Ruchliwość wynosi więc: w=3•2-2•3=0.
Grupa strukturalna (2,3) jest grupą klasy 2 postaci 3.
Analizowany mechanizm składa się z członu napędzającego 1 i grupy strukturalnej klasy 2, jest więc mechanizmem klasy 2.
Nazwa strukturalna mechanizmu: mechanizm jarzmowy.
Ograniczenia geometryczne:
Mechanizm będzie działał prawidłowo, jeżeli spełniony (w każdym położeniu mechanizmu) będzie warunek:
Model mechanizmu w programie SAM.
Analiza kinematyczna mechanizmu:
Do obliczeń kinematycznych przyjęto następujące dane:
s1=0,2m=200mm , v1=2 m/s = 2000 mm/s,
Obliczenie czasu t1 wykonane jest w celu wprowadzenia prędkości v1 w programie SAM. Wszystkie odczyty w tym programie będą dokonywane dla czasu t=0s.
Wymiary mechanizmu:
lAB= 150mm= 0,15m
lBC= 250m = 0,25m
lCD= 80mm= 0,08m
lCS3=170mm= 0,17m
Analiza kinematyczna mechanizmu metodą grafoanalityczną:
Zadanie rozwiązujemy wykreślnie korzystając z programu AUTOCAD. W tym celu rysujemy mechanizm w zadanym położeniu. Podziałka rysunkowa mechanizmu:
Analiza prędkości:
Przyjmujemy podziałkę prędkości:
Analizę prędkości przeprowadzimy na podstawie równania:
gdzie vB1=v1
Powyższe równanie rozwiązujemy wykreślnie, a następnie odczytujemy z rysunku wartości prędkości.
Plan prędkości:
Z planu prędkości odczytujemy:
vB2B3 = 1600mm/s= 1,6 m/s
vB2=1200mm/s= 1,2 m/s
Następnie obliczam prędkość kątową członu nr 3:
Obliczam ze wzorów prędkości punktów D oraz S3:
Analiza przyspieszeń:
Analizę przyspieszeń dokonujemy za pomocą równania:
gdzie:
aB1=0, bo vB1=const.
Plan przyspieszeń:
Z palnu przyspieszeń odczytujemy wartości:
Obliczam przyspieszenie kątowe członu nr 3:
Wyznaczam przyspieszenia punktu D:
, przy czym
,
Z planu przyspieszeń odczytujemy:
aD=5,253 m/s2
Wyznaczam przyspieszenie punktu S3:
, przy czym
,
Z planu przyspieszeń odczytujemy:
aS3=11,114 m/s2
Analiza kinematyczna mechanizmu metodą analityczną:
Wielobok wektorowy mechanizmu:
Mamy cztery wektory, będziemy więc potrzebowali 2n-2 (gdzie n- liczba wektorów, w tym przypadku n=4) = 2*4-2=6 danych.
Dane: s1,l0, l1, φs=1800, φ0=00, φ1=900
Szukane: φ3, ω3, vB, vD, vS3, ε3, aB, aD, aS3
Mechanizm opisujemy wielobokiem wektorowym:
Zapisujemy rzuty wektorów na oś x i oś y:
Z pierwszego równania rzutów wektorów otrzymujemy:
Z drugiego równania rzutów wektorów otrzymujemy:
Następnie dzielimy je przez siebie:
Otrzymujemy wzór na obliczenie kąta φ3:
Przy jego pomocy obliczam kąt φ3 w zadanym położeniu mechanizmu:
Długość członu l3 znajdujemy ze wzoru:
Obliczam długość członu l3 mechanizmu w zadanym położeniu:
W celu znalezienia prędkości różniczkuję pierwsze z równań rzutów wektorów na osie:
przy czym:
,
,
Aby znaleźć vB2B3 obracamy układ współrzędnych o kąt φ3:
Obliczam vB2B3 mechanizmu w zadanym położeniu:
Aby znaleźć ω3 obracamy układ współrzędnych o kąt (φ3-900):
Obliczam ω3 mechanizmu w zadanym położeniu:
Obliczam prędkości punktów D i S3:
W celu znalezienia przyspieszeń różniczkuję równanie, z którego obliczałem prędkości:
Aby znaleźć atB2B3 obracam układ współrzędnych o kąt φ3 i otrzymuję równanie:
Obliczam atB2B3 mechanizmu w zadanym położeniu:
Aby znaleźć ε3 obracam układ współrzędnych o kąt (φ3-900) i otrzymuję równanie:
Obliczam ε3 mechanizmu w zadanym położeniu:
Obliczam przyspieszenie punktu D:
Obliczam przyspieszenie punktu S3:
Wykresy z programu SAM:
wykres1:
φ3=f(t)
odczytujemy dla t=0: φ3=370
wykres 2:
ω3=f(t)
odczytujemy dla t=0: ω3=4,81 1/s
wykres 3:
vB=f(t), vS3=f(t), vD=f(t)
odczytujemy dla t=0: vB=2000mm/s =2m/s, vS3=816 mm/s =0,816 m/s,
vD=384 mm/s =0384 m/s
wykres 4:
ε3=f(t)
odczytujemy dla t=0: ε3=61,44 1/s2
wykres 5:
aB=f(t), aS3=f(t), aD=f(t)
odczytujemy dla t=0: aB=0mm/s2 =0m/s2, aS3=11115 mm/s2 =11,115 m/s2,
aD=5250 mm/s2 =5,250 m/s2
Porównanie wyników analizy kinematycznej dla zadanego położenia:
l.p. |
Parametr |
SAM |
Metoda grafoanalityczna |
Metoda analityczna |
1. |
φ3 |
370+1800 |
2170 |
36,870+1800 |
2. |
ω3 |
4,8 1/s |
4,8 1/s |
-4,81 1/s |
3. |
vB |
2 m/s |
2 m/s |
-2 m/s |
4. |
vD |
0,384 m/s |
0,384 m/s |
-0,384 m/s |
5. |
vS3 |
0,816 m/s |
0,816 m/s |
-0,817 m/s |
6. |
ε3 |
61,44 1/s2 |
61,44 1/s2 |
61,57 1/s2 |
7. |
aB |
0 |
0 |
0 |
8. |
aD |
5,25 m/s2 |
5,253 m/s2 |
5,27 m/s2 |
9. |
aS3 |
11,115 m/s2 |
11,114 m/s2 |
11,18 m/s2 |
Porównanie wyników wskazuje na zgodność obliczeń, co oznacza iż nie popełniono błędów w obliczeniach. Znak „minus” oznacza iż kierunek prędkości bądź przyspieszenia jest przeciwny do założonego układu współrzędnych, natomiast w metodzie grafoanalityczej podane są jedynie odczytane wartości, natomiast kierunki zaznaczone są na planie prędkości bądź przyspieszenia.
Analiza kinetostatyczna mechanizmu:
Do obliczeń kinetostatycznych przyjmujemy następujące dane:
JS3=50*10-3kgm2
m3=4kg
g=9,81 m/s2
P3=52N
M3=5Nm
Obliczam :
3.1Mechanizm z układem sił zewnętrznych (bez PR1):
3.2.Analiza sił działających na grupę strukturalną (2,3),(w celu wyznaczenia sił działających na mechanizm uwalniam grupę strukturalną od więzów):
W Autocadzie odczytuję wartości:
h1=93,5mm=0,094m
h2=110mm=0,11m
Zapisuję równania sił działających na poszczególne człony:
Zapisuję równanie sił działających na grupę strukturalną:
W celu znalezienia wartości
zapisuję równanie momentów względem punktu B:
Podstawiam dane:
Na podstawie równania sił działających na grupę tworzymy plan sił:
Z planu sił odczytujemy:
3.3Analiza sił działających na człon napędzający:
W Autocadzie odczytuję wartości:
h3=125,63mm=0,126m
Obliczam moment Mo:
Zapisuję równania sił działających na człon napędowy:
Na podstwaie tego równania tworzę plan sił:
Z planu sił odczytuję:
R01=70,03N
PR1=53,4N
Wartośćsiły równoważącej, która była do wyznaczenia wynosi: PR1=53,4N
3.4 Metoda mocy chwilowych:
Równanie mocy chwilowych ma postać:
Po rozpisaniu iloczynów skalarnych otrzymujemy:
gdzie:
- kąt pomiędzy siłą B3,a kierunkiem prędkości vS3
- kąt pomiędzy siłą G3,a kierunkiem prędkości vS3
Podstawiam dane:
PR1=59,13N
3.5 Analiza w programie SAM:
Model mechanizmu do analizy kinetostatycznej:
Wykres siły równoważącej PR1:
Z wykresu odczytałem PR1=-53,158N, znak „minus” wynika z tego, że siła ta działa przeciwnie do przyjętego kierunku dodatniego osi x.
3.6 Porównanie wyników analizy kinetostatycznej.
Metoda grafoanalityczna |
Metoda mocy chwilowych |
Program SAM |
53,4N |
59,13N |
53,158 N |
Porównanie wyników pokazuje, że obliczenia zostały wykonane poprawnie.
4