Struktury rynku i ich regulacje

Temat:

Regulacje w sektorze telekomunikacyjnym -

prawo telekomunikacyjne i UKE.

Autor indeks ocena

Krzysztof Huńka 148206

Prowadzacy: dr inż. Magdalena Borgosz - Koczwara

Termin zajec: WT - 7.30 - 9.00

Spis treści:

1. Regulacja, telekomunikacja…?

1. Regulacja, telekomunikacja…?

• Regulacja: ujmowanie, ujęcie czegoś w pewne przepisy, normy.

• Telekomunikacja: dziedzina techniki i nauki zajmująca się transmisją wszelkiego rodzaju informacji na odległość.

2. Po co regulować?

• Interes obywatela-konsumenta - jest to jedna z głównych ról regulacji, ponieważ regulację mają za zadanie chronić klientów przed nieuczciwymi posunięciami operatorów

• Interes operatora - chronienie gp przed nieuczciwa konkurencja lub nieuczciwym klientem

• Gospodarka zasobami ograniczonymi - musimy zarządzać zasobami takimi jak pasmo radiotelekomunikacyjne, numeracja czy sieć kablowa.

• Usługa powszechna - daje prawo kazdemy obywatelowi do posiadania telefonu i korzystania z opisanych w niej usług

3. Co regulować?

• Zasady funkcjonowania rynku - reguły ramowe, regulaminy, nakazy dotyczące zachowań zarówno klientów jak i operatorów.

• Ceny - poprzez ustalanie cen minimalnych czy też maksymalnych

• Dzielić zasoby ograniczone - jak już wczesniej wspomniałem należy dobrze gospodarzyć zasobami ograniczonymi tak jak pasmo radiotelekomunikacyjne czy tez numeracja. Bez tego świat dzisiejszej telekomunikacji bylby ogromnym chaosem.

4. Kogo „dotyka” regulacja?

• Zachowania monopolistyczne

• Oligopol, zmowa

• Znacząca siła rynkowa

5. Instytucje i urzędy regulujące sektor telekomunikacyjny

Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny (ang. International Telecommunication Union, skrót ITU) to najstarsza na świecie organizacja międzynarodowa, jedna z organizacji wyspecjalizowanych ONZ, ustanowiona w celu standaryzowania oraz regulowania rynku telekomunikacyjnego i radiokomunikacyjnego. Została ona założona jako International Telegraph Union (Międzynarodowy Związek Telegraficzny) 17 maja 1865 roku w Paryżu.Głównymi zadaniami Związku są standaryzacja i zarządzanie pasmem radiowym.

Europejski Instytut Norm Telekomunikacyjnych (ang. European Telecommunications Standards Institute, ETSI) - niezależny instytut standaryzacyjny. Podstawowym zadaniem ETSI jest opracowywanie norm niezbędnych do stworzenia europejskiego rynku telekomunikacyjnego.

Europejska Konferencja Administracji Poczty i Telekomunikacji (ang. European Conference of Postal and Telecommunications Administrations), CEPT (skrót pochodzi od francuskiej nazwy Conférence européenne des administrations des postes et des télécommunications) jest organizacją koordynującą regulacje na rynku pocztowym i telekomunikacyjnym w Europie.Obecnie CEPT zrzesza 48 państw, w tym Polskę. Z doświadczenia i wytycznych tej organizacji korzystają między innymi regulatorzy rynku telekomunikacyjnego w tych krajach, oraz Komisja Europejska.

6. Zadania UKE i jego historia.

Urząd  Regulacji Telekomunikacji (październik 2000 r. - marzec 2002 r.)

Jedną z najważniejszych instytucji wprowadzonych przez Ustawę z dnia 21 lipca 2000 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. Nr 73,  poz. 852 z późn. zm.) - był Prezes Urzędu Regulacji Telekomunikacji (Prezes URT) - organ regulacyjny w zakresie działalności telekomunikacyjnej i gospodarki częstotliwościowej oraz kontroli spełniania wymagań dotyczących kompatybilności elektromagnetycznej. Prezes URT, jako organ administracji rządowej, łączył funkcje administracyjne (wydawanie decyzji administracyjnych) z funkcjami quasi sądowymi (rozstrzyganie sporów miedzy operatorami). Nie był on wyposażony w  funkcje legislacyjne, które należą do kompetencji ministra właściwego do spraw łączności.

Prezes URT wykonywał powierzone mu ustawą zadania przy pomocy Urzędu Regulacji Telekomunikacji (URT), utworzonego w dniu 7 października 2000 r. W skład URT weszli wszyscy pracownicy dotychczasowego organu Ministra Łączności - Państwowej Inspekcji Telekomunikacyjnej i Pocztowej (PITiP), a od 1 stycznia 2001 r. wszyscy pracownicy drugiego organu podległego Ministrowi Łączności - Państwowej Agencji Radiokomunikacyjnej (PAR). URT przejął także majątek, należności i zobowiązania PITiP oraz majątek PAR, wraz z ich strukturami terenowymi.
W związku z przekazaniem części zadań z Ministerstwa Łączności w drodze przeniesienia służbowego przeszło do URT kilkudziesięciu pracowników merytorycznych, głównie do nowoutworzonych departamentów zajmujących się problematyką rynku telekomunikacyjnego.

Nadzór nad Prezesem URT sprawował Minister Łączności.

Decyzją Premiera Rządu RP w dniu 27 października 2000 r. Prezesem URT został Marek Zdrojewski.  Po rezygnacji Prezesa Zdrojewskiego, od 12 października 2001 r. do 31 marca 2002 r. funkcję tę pełnił Kazimierz Ferenc.

Do zakresu działania Prezesa URT należało w szczególności:

• wykonywanie zadań z zakresu regulacji działalności telekomunikacyjnej i gospodarki częstotliwościowej,

• wykonywanie kontroli przestrzegania przepisów, decyzji oraz postanowień z zakresu telekomunikacji, gospodarki zasobami częstotliwości lub spełniania wymagań dotyczących kompatybilności elektromagnetycznej,

• wykonywanie kontroli przestrzegania przepisów, decyzji oraz postanowień z zakresu świadczenia usług pocztowych,

• ocena funkcjonowania rynku usług telekomunikacyjnych oraz rynku urządzeń telekomunikacyjnych,

• podejmowanie interwencji w sprawach dotyczących funkcjonowania rynku usług telekomunikacyjnych,

• tworzenie warunków dla rozwoju krajowych służb radiokomunikacyjnych przez zapewnianie Polsce niezbędnych przydziałów częstotliwości oraz dostępu do zasobów orbitalnych.

  

Urząd Regulacji Telekomunikacji i Poczty (kwiecień 2002 r. - styczeń 2006 r.)

Z dniem 1 kwietnia 2002 r. utworzony został nowy centralny organ administracji rządowej - Prezes Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty (Prezes URTiP). Utworzono go w miejsce, zniesionego z dniem 31 marca 2002 r. na mocy art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. h oraz art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 1 marca 2002 r. o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostek im podporządkowanym oraz o zmianie niektórych ustaw
(Dz. U. Nr 25, poz. 253 z późn. zm.), centralnego organu administracji rządowej - Prezesa Urzędu Regulacji Telekomunikacji.

Nadzór nad Prezesem URTiP sprawował minister właściwy do spraw łączności, którego funkcję pełnił w tym okresie Minister Infrastruktury.

Na stanowisko Prezesa URTiP z dniem 1 kwietnia 2002 r. powołany został Witold Graboś.

Prezes URTiP wykonywał swoje zadania przy pomocy Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty (URTiP). Utworzenie URTiP stanowiło jeden z elementów reformy administracji, mającej na celu obniżenie kosztów funkcjonowania systemu administracji publicznej w Polsce. Nowo utworzony URTiP podlegał reorganizacji zmierzającej do oszczędniejszego gospodarowania środkami publicznymi oraz sprostaniu dotychczasowym i nowym zadaniom nakładanym na Prezesa URTiP przez ustawy.

We wskazanych przepisami prawa przypadkach Prezes URTiP był zobowiązany do współpracy z innymi naczelnymi i centralnymi organami administracji publicznej, a w szczególności z Krajową Radą Radiofonii i Telewizji (w obszarze gospodarki częstotliwościowej) oraz Prezesem Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (w obszarach regulacji rynku telekomunikacyjnego i rynku usług pocztowych oraz kontroli rynku wyrobów).

Kompetencje i obowiązki Prezesa URTiP określone zostały przez ustawodawcę przede wszystkim w ustawie z dnia 21 lipca 2000 r. - Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. nr 73, poz. 852 z późn. zm.), a ponadto również w innych ustawach i aktach prawnych niższego rzędu regulujących dziedziny telekomunikacji, radiokomunikacji i poczty.
Prezes URTiP kształtował pozycję krajowego regulatora rynku telekomunikacyjnego oraz pocztowego poprzez podejmowanie działań zmierzających w kierunku skutecznego osiągania celów wskazanych w Prawie telekomunikacyjnym, a w szczególności:

• zapewnienia powszechnego dostępu do usług telekomunikacyjnych i pocztowych,

• ochrony interesów konsumentów przez kontrolę jakości i cen oferowanych na rynku usług,

• wspierania równoprawnej i efektywnej konkurencji w zakresie świadczenia usług telekomunikacyjnych i pocztowych,

• rozwoju nowoczesnej infrastruktury telekomunikacyjnej, integrującej usługi telekomunikacyjne, informacyjno - informatyczne i audiowizualne, umożliwiającej dostęp do ogólnoeuropejskich oraz światowych sieci i usług telekomunikacyjnych,

• zapewnienia ładu w gospodarce zasobami: numeracji, widma częstotliwości fal radiowych oraz orbitalnymi,

• ochrony interesu państwa w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa oraz bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Realizacji powyższych celów służyło wydawanie rozstrzygnięć regulacyjnych stanowiących ustawową kompetencję Prezesa URTiP, jak również nadzór nad zgodnością działania podmiotów świadczących usługi telekomunikacyjne, pocztowe i radiokomunikacyjne z przepisami prawa i, wydanymi na ich podstawie, indywidualnymi decyzjami administracyjnymi.

Zakres zadań Prezesa URTiP był  również określony w  Prawo pocztowe (Dz. U. z 2003 r. Nr 130, poz. 1188), ponadto ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. U. z 2002 r. Nr 166, poz. 1360) ustanowiła Prezesa URTiP organem wyspecjalizowanym w zakresie kontroli wyrobów emitujących lub podatnych na emisję pola elektromagnetycznego, w tym aparatury i urządzeń telekomunikacyjnych wprowadzonych do obrotu handlowego.

Od dnia 3 września 2004 r. zaczęło obowiązywać w Polsce nowe Prawo telekomunikacyjne. Zapisy ustawy nałożyły na Prezesa Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty wiele nowych zadań, z których najważniejsze to m.in. prowadzenie postępowań konsultacyjnych, postępowań konsolidacyjnych, postępowań mediacyjnych w sporach pomiędzy konsumentami a dostawcami publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych i przedsiębiorcami oraz nowe podejście do analizy konkurencyjności na 18 rynkach telekomunikacyjnych. Nowa ustawa wprowadziła także instytucję Sądu Polubownego.

Urząd Komunikacji Elektronicznej (od stycznia 2006 r.)

Z dniem 14 stycznia 2006 r. - na mocy ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. o przekształceniach i zmianach w podziale zadań i kompetencji organów państwowych właściwych w sprawach łączności, radiofonii i telewizji (Dz. U. z 30 grudnia 2005 r. Nr 267, poz. 2258) - został utworzony centralny organ administracji rządowej - Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej (Prezes UKE), w miejsce zniesionego z dniem 13 stycznia 2006 r. centralnego organu administracji rządowej - Prezesa Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty (Prezesa URTiP). Ustawa określiła zasady przeniesienia zadań i kompetencji organów państwowych w sprawach łączności, radiofonii i telewizji oraz reguluje zasady, zakres i tryb przekształceń w administracji łączności.

Nadzór nad Prezesem UKE sprawuje minister właściwy ds. łączności (obecnie Minister Transportu, w którego kompetencjach jest dział łączność).

Od dnia 14 stycznia 2006 r. obowiązki Prezesa UKE pełniła Anna Streżyńska (będąc jednocześnie wiceministrem odpowiedzialnym za łączność), a z dniem 8 maja 2006 r. powołana została przez Premiera RP na stanowisko Prezesa UKE.

Do zakresu działania Prezesa UKE przeszły wszystkie dotychczasowe zadania i kompetencje Prezesa URTiP, a także niektóre kompetencje Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (KRRiT). Zadania przejęte z KRRiT obejmują w szczególności sprawy związane z:

• rezerwacją częstotliwości na cele rozpowszechniania lub rozprowadzania programów radiofonicznych lub telewizyjnych (w porozumieniu z Przewodniczącym KRRiT),

• przeprowadzaniem konkursu na rezerwacje częstotliwości na cele rozprowadzania programów radiofonicznych lub telewizyjnych w sposób cyfrowy,

• prowadzeniem rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych w zakresie dostarczania systemów dostępu warunkowego, elektronicznych przewodników po programach i multipleksowania sygnałów cyfrowych,

• analizą rynków właściwych oraz nakładaniem, utrzymywaniem, zmianą lub znoszeniem obowiązków regulacyjnych w stosunku do przedsiębiorców telekomunikacyjnych w zakresie dostarczania systemów dostępu warunkowego, elektronicznych przewodników po programach i multipleksowania sygnałów cyfrowych.

  

Do najważniejszych zadań UKE należy m.in.:

• regulacja, analiza i kontrola rynku telekomunikacyjnego

• regulacja i kontrola zakresu częstotliwości

• regulacja z zakresu numeracji telefonicznej

• regulacja i kontrola z zakresu kompatybilności elektromagnetycznej

• regulacja, analiza i kontrola rynku pocztowego

7. Prawo telekomunikacyjne

• Ustawa wdraża podstawowe dyrektywy Wspólnot Europejskich z dziedziny telekomunikacji.

• Ustawa tworzy również wyspecjalizowany urząd administracji rządowej zajmujący się sprawami telekomunikacji -UKE.

• Historia prawa telekomunikacyjnego w Polsce:

• ustawa o poczcie, telegrafie i telefonie z 1924 r.

• dekret o łączności z 1955 r.

• ustawa o łączności z 1961 r.

• nowelizacja z 1984 r.

• ustawa o łączności z 1990 r.

• nowelizacja z 1995 r.

• nowelizacja z 1998 r.

• Prawo telekomunikacyjne, ustawa z 2000 r.

• Prawo telekomunikacyjne, ustawa z 2004 r. (wielokrotnie nowelizowana)

Ustawa Prawo telekomunikacyjne określa:

• Uprawnienia do działalności telekomunikacyjnej

• Regulacja rynków telekomunikacyjnych

• Ochrona użytkowników usług

• Zapewnianie usługi powszechnej

• Reglamentacja ograniczonych zasobów

• Administracja telekomunikacyjna

8. Przykłady regulacji

8.1. Struktura systemu telekomunikacyjnego

Sieć telekomunikacyjna ma strukturę hierarchiczną, co przedstawiono na powyższym

rysunku. Najniższy poziom to sieć strefowa, drugi poziom to sieć międzymiastowa, najwyższyzaś to sieć międzynarodowa.

Sieć międzynarodowa ma najwyższe wymagania jakościowe; straty ruchu nie powinny

przekraczać 1 ‰ (np. każda z central międzynarodowych powinna mieć zegar atomowy).

Sieć międzynarodowa jest również hierarchiczna trzywarstwowa, najwyższa warstwa to sieć

międzykontynentalna. Centrale tego poziomu są połączone „każda z każdą”. Niższa warstwa to sieć central

międzynarodowych tranzytowych. Najniższa warstwa w sieci międzynarodowej to sieć central międzynarodowych końcowych. W Polsce znajdują się dwie centrale międzynarodowe końcowe (w Poznaniu i Katowicach) oraz jedna centrala międzynarodowa tranzytowa w Warszawie. Centrale tranzytowe mogą obsługiwać ruch w poziomie, czyl imiędzy innymi centralami międzynarodowymi. Natomiast centrale końcowe mogą obsługiwać ruch tylko między różnymi poziomami sieci (czyli np. między siecią międzymiastową i międzynarodową, ale nie mogą pośredniczyć w ruchu między centralami międzynarodowymi, za co są odpowiedzialne centrale tranzytowe). W dużych krajach sieć międzymiastowa jest również trzypoziomowa w średnich i mniejszych jest dwupoziomowa. Polska ma dwupoziomową strukturę sieci międzymiastowej. Polska sieć międzymiastowa składa się z 12 central międzymiastowych węzłowych. Na Dolnym Śląsku są to centrale międzymiastowe we Wrocławiu i Wałbrzychu. Sieć strefowa w Polsce odpowiada swoim zasięgiem mniej więcej obszarowi „starego województwa”. Sieć strefowa jest to sieć w jednej strefie numeracyjnej

8.2. Strefa numeracyjna.

Numeracja to jeden z podstawowych elementów systemu telekomunikacyjnego.

Numeracja powinna być najtrwalszym elementem systemu telekomunikacyjnego. W strefie

numeracyjnej numer nie może się powtarzać i nie powinien być zbyt długi.

W systemach wielocentralowych zachodzi potrzeba przyporządkowania określonego wskaźnika

międzycentralowego (numeru kierunkowego) każdej centrali, istnieją dwa sposoby przyporządkowania wskaźników -numeracja jawna oraz numeracja skryta.

W przypadku numeracji jawnej, abonent dla uzyskania połączenia z abonentem innej centrali musi

przekazać najpierw wskaźnik międzycentralowy a potem numer wywoływanego abonenta. W takim systemie

numeracji wskaźniki przyporządkowane poszczególnym centralom określają w sposób jawny terytorialne dane

abonenta. W jawnych systemach numeracji wskaźniki mogą zmieniać się w zależności od tego, jaką drogą lub z

jakiego punktu sieci zestawiane jest połączenie - system numeracji jawnej ze zmiennym wskaźnikiem. Wskaźniki

mogą również nie zmieniać się - system numeracji jawnej ze stałymi wskaźnikami. W ruchu międzymiastowym w

Polsce obowiązuje system numeracji jawnej ze stałym wskaźnikiem.

W systemie numeracji skrytej wskaźnik międzycentralowy jest integralną częścią numeru abonenta i jest

przekazywany do centrali zawsze niezależnie od położenia abonenta. Podstawową zaletą numeracji skrytej jest to, żeabonenci nie muszą być zorientowani w układzie sieci. Wadą numeracji skrytej jest konieczność wybierania

zbędnych cyfr przy połączeniach lokalnych.

Obszar na którym numery objęte są systemem numeracji skrytej i któremu w krajowej sieci

telekomunikacyjnej przyporządkowano określony wskaźnik międzymiastowy, nazywamy strefą numeracyjną. */

Numeracja w Polsce jest uregulowana ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY

z dnia 14 lipca 2005 r.w sprawie planu numeracji krajowej dla publicznych sieci telefonicznych

(Dz. U. Nr 145, poz. 1215)

Zgodnie z powyższą ustawą numer krajowy składa się z:

KNA = WSN + numer abonenta właściwy dla danej SN,

gdzie:

KNA - krajowy numer abonenta;

WSN - wskaźnik strefy numeracyjnej;

SN - strefa numeracyjna.

8.3. Numer 112

Kolejną ważna dla ludzi regulacja jest regulacją dotycząca numery 112.

Numer alarmowy funkcjonujący sprawnie w całej UE jest zasadniczym instrumentem służącym zapewnieniu bezpieczeństwa naszym obywatelom. Zwłaszcza dla osób podróżujących bezpieczeństwo w nagłych wypadkach jest istotnym aspektem jednolitego rynku i swobód, jakie rynek ten zapewnia. Obywatelom należy umożliwić korzystanie z jednego numeru alarmowego z każdego miejsca w Europie", stwierdziła Viviane Reding, unijna komisarz ds. telekomunikacji. "Do tej pory Komisja koncentrowała swoje wysiłki na zagwarantowaniu dostępności numeru 112 we wszystkich państwach członkowskich. Teraz zaś przyszedł czas, by uświadomić obywatelom, że numer 112 jest jedynym numerem alarmowym, który muszą zapamiętać.

Zaledwie 22 % obywateli UE było w stanie spontanicznie stwierdzić, że numer 112 służy wzywaniu służb ratowniczych z dowolnego miejsca na obszarze Unii. Z przeprowadzonej niedawno w UE ankiety wynika, że władze krajowe powinny udoskonalić sposób informowania swoich obywateli. Komisja wzywa zatem państwa członkowskie do upowszechnienia wiedzy na temat numeru 112. Po wejściu w życie w 2003 r. unijnych regulacji dotyczących telekomunikacji w 26 spośród 27 państw członkowskich umożliwiono obywatelom wybieranie numeru 112 z telefonów stacjonarnych i komórkowych. Obecnie trwa jeszcze postępowanie w sprawie naruszenia w przypadku Bułgarii, która nie udostępniła możliwości korzystania z numeru 112.

9. Podsumowanie.

Prężny rozwój rynku telekomunikacyjnego i coraz szybszy postęp technologiczny stwarzają potrzebę coraz bardziej skutecznego i spójnego podchodzenia do regulacji w dziedzinie telekomunikacji.

10. Bibliografia

• www.uke.gov.pl

• www.itu.int

• www.cept.org

• www.telefonia.pilicka.net.pl/akty.htm

• www.wikipedia.pl

4

---