Kapitalizacja złożona
Kn = K0 (1 + r)n
K0 =
- 1
K0 - kapitalizacja wyjściowa
r - stopa procentowa /stopa dyskontowa
n - ilość okresów
Kn - kapitalizacja po n okresach
Przykład 1.
Ile wynosi średnie roczne tempo wzrostu w latach 2000 - 2003 ?
Lata |
2000 |
2003 |
koszty |
300 |
320 |
- 1
- 1
Przykład 2.
Po ilu latach kapitalizacja wyjściowa (K0) wzrośnie trzykrotnie jeśli średnie roczne tempo wzrostu tej kapitalizacji wynosi 20% ?
Knm = K0 (1 +
m - ilość podokresów w okresie
Stopa efektywna
ref = (1 +
Przyszła wartość renty płaconej z dołu
PWR = R
R - okresowa płatność
Przyszła wartość renty płaconej z góry
PWR = R
(1 + r)
Przykład 3.
Z końcem każdego roku pracownik wpłacał na fundusz emerytalny 5 000 zł przez okres 10 lat. Jaka będzie wartość zgromadzonych funduszy emerytalnych na koniec dziesiątego roku jeśli wpłaty te będą gromadzone na rachunku bankowym oprocentowanym 6% rocznie ?
PWR = R
= 5 000
Teraźniejsza wartość renty płatnej z dołu
TWR = R
Teraźniejsza wartość renty płatnej z góry
TWR = R
Przykład 4.
Kredyt wynosi 1 000 zł, spłata nastąpi w dwóch ratach rocznych, roczne oprocentowanie wynosi 10%.
I sposób:
Zadłużenie na początek roku |
Rata kapitałowa |
Odsetki |
Rata spłaty |
Zadłużenie na koniec roku |
1 |
2 |
3 |
4 (2 + 3) |
5 (1 - 2) |
1 000 |
500 |
1 000 |
600 |
500 |
500 |
500 |
500 |
550 |
0 |
|
1 000 |
150 |
1 150 |
|
Zadłużenie na koniec roku pierwszego przechodzi na początek roku następnego
II sposób:
Zadłużenie na początek roku |
Rata kapitałowa |
Odsetki |
Rata spłaty |
Zadłużenie na koniec roku |
1 |
2 (4 - 3) |
3 |
4 |
5 (1 - 2) |
1 000 |
476,20 |
1 000 |
576,20 |
523,8 |
523,8 |
523,80 |
523,8 |
576,20 |
0 |
|
1 000 |
152,40 |
1 152,40 |
|
TWR = R
Za R podstawiam KR
K R
= 1 000
= 576,20
Teraźniejsza wartość renty wieczystej
TWRwiecz.=
Wartość bieżąca obligacji
WBO =
ODS - odsetki
WN - wartość nominalna
Przykład 5.
Wartość nominalna obligacji wynosi 100 zł, termin wykupu obligacji - 4 lata, stopa oprocentowania obligacji wynosi 10% = stopa rynkowa. Oblicz teraźniejszą wartość obligacji.
Jeśli nie jest podane w treści to zakładamy, że odsetki wypłacane są z dołu.
Odsetki = 100
0,1 = 10 zł - z końcem każdego roku
r = 10%
Wo=
Gdy np. r = 15%
WBO1=
WBO2 =
Zysk kapitałowy = 91,87 - 88,58 = 3,29
Stopa zysku kapitałowego =
Odsetki = 10 zł
Stopa bieżącego dochodu =
Stopa ogólnego dochodu =
13,29 = 10 + 3,29 (zysk kapit.)
Gdy np. stopa rynkowa = 5%
WBO1=
WBO1=
Stopa straty kapitałowej =
Strata kapitałowa = 113,62 - 109,30 = - 4,32
Odsetki = 10 zł
Stopa bieżącej straty kapitałowej =
Stopa ogólnej straty kapitałowej = 10 - 4,32 = 5,68
Przykład 6.
Wartość bieżąca czteroletniej obligacji wynosi 15 000 zł, a nominalna stopa oprocentowania - 11%. Oblicz nominalną wartość tej obligacji jeżeli stopa rynkowa równa się 12%.
15 000 =
15 000 = WN
0,11 + WN
15 000 = WN
WN =
Przykład 7.
Oblicz wartość rocznych odsetek od trzyletniej obligacji o wartości nominalnej 1000 zł jeśli jej cena rynkowa wynosi 1200 zł a rynkowa stopa dyskontowa równa się 20%.
1200 =
1200 = r (
1200 = r
1200 - 579 = r
621 = r
r = 0,29
Przykład 8.
Wartość nominalna obligacji wynosi 100 zł, nominalna stopa oprocentowania - 8%, okres do wykupu - 2 lata, wartość bieżąca obligacji - 105 zł. Oblicz stopę rynkową.
105 = zdyskontowane odsetki + zdyskontowana wartość nominalna
105 =
105 (1 + r)2 = 8 (1 + r) + 108
105 (1 + 2r + r2) = 8 + 8r + 108
105 + 210r + 105r2 = 8 + 8r + 108
105r2 + 202r - 11 = 0
r1=
r2 =
wewnętrzna stopa zwrotu musi być +
Ryzyko
Stopa dochodu prawdopodobieństwo
A B
Głęboka recesja 4% 2% 0,1%
Łagodna recesja 6% 6% 0,2%
Stagnacja 12% 10% 0,4%
Łagodny wzrost 8% 14% 0,2%
Szybki wzrost 5% 18% 0,1%
Średnia ważona =
= 4%
dla wariantu A:
= 4 - 8,5 = - 4,5 (
)2 = 20,25
6 - 8,5 = - 2,5 6,25
12 - 8,5 = 3,5 12,25
8 - 8,5 = -0,5 0,25
5 - 8,5 = -3,5 12,25
(
)2
= 20,25
6,25
0,2 = 1,25
12,25
0,4 = 4,90
0,25
0,2 = 0,05
12,25
0,1 = 1,225
9,45 = S2 wariancja
SA =
SB = 4,4%
VA=
VB=
Model Gordona
Po=
D1 = Do (1 + g)
g - tempo wzrostu dywidendy (stopa wzrostu dywidendy)
r - oczekiwana stopa zwrotu
D - dywidenda
Przykład 9.
Przedsiębiorstwo zamierza w końcu roku wypłacić dywidendę przypadającą na 1 akcję w kwocie 2,50 zł. Wymagana przez inwestora stopa zwrotu wynosi 12%, a stopa wzrostu dywidendy jest równa 5%. Oblicz bieżącą cenę akcji.
r = 12%, D1 = 2,50 zł, g = 5%
Po=
=
Jaka będzie cena P1 po 1 roku ?
P1=
D2 = D1 (1 + g)
D2 = 2,50 (1 + 0,05) = 2,625
P1 =
Tempo wzrostu ceny =
Tempo wzrostu dywidendy
g = stopa zysku zatrzymanego
zyskowność kapitałów własnych
stopa zysku zatrzymanego =
stopa wypłaty dywidendy =
zyskowność kapitałów własnych =
g =
Przykład 10.
Przedsiębiorstwo spodziewa się okresu szybkiego wzrostu i w związku z tym zyski i dywidendy będą rosły w tempie 15% przez następne 2 lata, 13% w trzecim roku, a w kolejnych latach to tempo ustabilizuje się na poziomie 6%. Ostatnio wypłacona dywidenda wynosiła 1,15 zł, a wymagana przez akcjonariuszy stopa dochodu z akcji wynosi 12%. Oblicz bieżącą cenę akcji tego przedsiębiorstwa.
D1 = Do (1 + g)
Do = 1,15
D1 = 1,15 (1 + 0,15) = 1,3225
D2 = 1,3225 (1 + 0,15) = 1,5209
D3 = 1,5209 (1 + 0,13) = 1,7186
Zdyskontowanie dywidend
= 3,62
P3 =
D4 = 1,7186 (1 + 0,06) = 1,8217
P3 =
Zdyskontowanie dywidendy
P = 21,61 + 3,62 = 25,23 - cena bieżąca akcji (teoretyczna)
Po=
r - g =
r =
stopa zwrotu
Przykład 11.
Przedsiębiorstwo wypłaca 4 zł dywidendy na 1 akcję z końcem pierwszego roku, bieżąca cena tej akcji wynosi 50 zł, a stopa wzrostu dywidendy jest równa 6%. Oblicz stopę zwrotu z tej akcji.
r =
r =
Przykład 12.
Akcje firmy X można kupić za 21,40 zł. Nabywca spodziewa się, że akcje te będą przynosiły dywidendę w pierwszym roku - 1,07 zł, w drugim - 1,1449 zł, a w trzecim roku - 1,225 zł. Nabywca spodziewa się że przy końcu trzeciego roku te akcje zostaną sprzedane za 26,22 zł. Oblicz stopę wzrostu dywidendy. Oblicz oczekiwaną dochodowość z tytułu dywidend. Jaka jest całkowita stopa dochodu w przypadku tej akcji.
D1 = 1,07
D2 = 1,1449
D3 = 1,225
g1 =
g2 =
tempo wzrostu dywidendy wynosi 7%
stopa dywidendy =
1 rok
2 rok
3 rok
stopa dywidendy wynosi 5%Dochód z akcji ogółem wynosi (5% + 7%) 12%
Przykład 13.
W przedsiębiorstwie zasoby rudy żelaza wyczerpują się a w związku z tym sprzedaż maleje. W tym samym czasie pogłębiane są szyby górnicze a więc wzrastają koszty wydobycia. W wyniku tych zdarzeń dochody firmy i dywidendy stale się zmniejszają i spadek ten wynosi 5% rocznie. Jeżeli Do = 5 zł a oczekiwana przez inwestorów stopa zwrotu wynosi 15% to jaka jest wartość akcji tej firmy.
Do = 5%
g - w tym przypadku jest wartością ujemną (spadek)
D1 = 5(1 - 0,05) = 4,75
Po=
=
Przykład 14.
Inwestorzy wymagają 15% stopy dochodu za akcje firmy X. Jaka będzie wartość akcji tej firmy jeżeli poprzednio wypłacona dywidenda Do =2 zł a inwestorzy spodziewają się że dywidendy te będą rosły według stałej rocznej stopy wynoszącej:
- 5%
0% r = 0,15
5% Do = 2
10%
ad. a)
Do = 2
D1 = 2
(0,95 = 1 - 0,05)
Po=
=
ad. b)
Po =
ad. c)
D1 = 2
= 2,1 (1,05 = 1 + 0,05)
Po=
=
ad. d)
D1 = 2
Po=
=
Zad. 1)
Przedsiębiorstwo lokuje w banku kwotę 1000 zł na okres 3 lat. Bank oferuje roczną stopę oprocentowania - 30%. Jaką kwotę przedsiębiorstwo będzie dysponowało po 3 latach jeśli odsetki będą kapitalizowane półrocznie.
Zad. 2)
Przy oprocentowaniu lokat bank stosuje kapitalizację miesięczną przy nominalnej stopie rocznej - 30%. Jednakże w następnym roku bank chce stosować kapitalizację półroczną. O ile należy podnieść nominalną roczną stopę procentową aby zachować tę samą atrakcyjność oprocentowania ?
Zad. 3)
Księgarnia zakupiła w wydawnictwie książki za 140 tys. zł tj. o 30% taniej w stosunku do wartości w cenach detalicznych. Jaką kwotę marży uzyskała księgarnia ?
Zad. 4)
Cena kalkulatora została najpierw zwiększona o 20% w stosunku do ceny wyjściowej a następnie obniżona o 20%. O ile procent zmieni się cena po tych operacjach w stosunku do ceny wyjściowej ?
Zad. 5)
Obligacja zapewnia stałe oprocentowanie 10% w skali roku. Nominalna wartość tej obligacji wynosi 800 zł a bieżąca wartość rynkowa 814 zł. Jaka jest roczna stopa dochodu z tej obligacji w terminie wykupu który nastąpi za 2 lata ?