1. Mięśnie powierzchowne klatki piersiowej

a). Musculus pectornlis maior (m. piersiowy wiekszy) - składa się z trzech części. Część obojczykowa przyczepia się do przyśrodkowej połowy obojczyka; .cześć mostknwo-­żebrowa przyczepia się na błonie przedniej mostka i do chrząstek żeber I-VI: część brzuszna dochodzi do blaszki przedniej m. prostego brzucha. Przyczep końcowy leży na crista majoris humeri (grzebieniu guzka większego kości ranuennej).

Czynność : przywodzi, zgina i obraca do wewnątrz w stawie ramiennym; opuszcza podtuesione ramię; pociąga łopatkę do przodu; jest także dodatkowym mięśniem wdechowym

Unerwienie : nervi thoracici anteriores lmedialis et lateralis).

Część obojczykowa jest oddzielona od mostkowo-żebrowej przez rowek międzypiersiowy ( sulcus intrpectoralis) Brzeg dolny mięśnia tworzy tzw. fałd pachowy przedni Brzeg górny mięśnia jest oddzielony od brzegu przyśrodkowego mięśnia naramiennego przez sulcus deltoidopectoralis ( rowek naramienno -piersiowy) który ku górze kończy się poniżej obojczyka trójkątem naramienno piersiowym ( trigonum deltoidopectoralis

b). (m. piersiowy mniejszy) - przyczepia się do żeber kostnych II - V oraz do wyrostka kruczego łopatki. ( nie dziafa na .staw ramienny ) .

Czynność obniża i przywodzi obręcz kończyny górnej; obraca łopatkę obniżając panewkę;jest dodatkowym mięśniem wdechowym

Unenvienie : nervi thoracici anteriores (w zasadzie medialis )

c). musculus serratus anterior (m zębaty przedni) posiada 10 zębów przyczepiających się do 9 górnych żeber.i do brzegu przyśrodkowego łopatki. Składa się z 3 części górną przyczepia sie do żeber I i I Część środkowa do żeber II i III Dolna do żeber od IV do IX

czynność : przesuwa obręcz do przodu i w dół ; współpracuje z mięśniem czworobocznym odwodząc ramię do poziomu; przyciska łopatkę do klatki piersiowej; jest _pomocniczym mięśniem wdechowymUnerwienie : nerw piersiowy długi (nerwus thoracicus lonus )

d). musculus subclavius (m. Podobojczykowy ) _ przyczepia się do powierzchni dolnej końca barkowego obojczyka czynność obniża obojczyk poszerza światło żyły podobojczykowej ( dzięki połączeniu z przydanką żyły) unerwienie : n subclavius

2. Mieśnie powierzęhowne grzbietu ..

a). Musculus trapezius ( m. Czworoboczny ) przyczepia się do przyśrodkowej części kresy karkowej górnej i guzowatości potylicznej zewnętrznej, do ligamentum nuchae, wyrostków kolczystych C7 i Th1-12 oraz do ligamentum supraspinatum. Włókńa górne (część zstępująca) dochodzą do końca barkowego obojczyka; środkowe (część poprzeczna) do wyrostka barkowego i grzebienia łopatki; dolne (część wstępująca) przechodzą nad trigonum spince ( trójkątem grzebienia) i dochodzą do części przyśrodkowej górnej powierzchni grzebienia łopatki. Czanność część górna dźwiga bark ku górze (powątpiewanie), zgina kręgosłup szyjny do tyłu. Część dolna opuszcza bark, lub podnosi tułów do góry. Części górna i dolna podnoszą ramię ponad poziom. Cały mięsień cofa barki, zbliżając łopatki.

Unerwieniegałąź zewnętrzna nerwu dodatkowego (Xl nerw czaszkowy) oraz ramus trapezius ze splotu szyjnego.

b). musculus latissimus dorsi (m.naiszerszy gnbietu) - przyczepia się do wyrostków kol­1~ czystych Th5 lub Th6 do Thl2, Ll-5 i crista sacralis mediana, do tylnej 1/3 wargi zewnętrznej grzebienia biodrowego, do powierzchni zewnętrznej IX lub X-XII żebra, wchodząc między pasma m. skośnego brzucha zewnętrznego oraz do dolnego kąta łopatki. Przyczep dalszy znajduje się na grzebieniu guzka mniejszego kości ramiennej. Czynność przywodzi ramię, zgina, obraca do wewnątrz. Unenvienie : nervus thoracodorsalis (nerw piersiowo-grzbietowy).

c). musculus rhomboideus ( m. czworokątny) - przyczepia się do dolnego odcinka lig. nu­chae, wyrostków kolczystych C6-7, Thl-4 i do lig. supraspinatum, do brzegu przyśrodko­wego łopatki (na przestrzeni od trigonum spince do dolnego kąta). Miedzy pęczkami piersiowymi i szyjnymi znajduje się szczelina dzieląca mięsień na m. rhomboideus major et minor. Cźynność : pociąga łopatkę do góry i przyśrodkowo. Unenvienie : nervus dorsalis scapulae (nerw grzbietowy łopatki).

d). musculus levator scapulae (m. dźwigacz łopatki) - przyczepia się do wyrostków po­przecznych C 1-4 i do brzegu przyśrodkowego łopatki (na odcinku od kąta górnego do trigonum spince). Czynność : zgina kręgosłup szyjny do boku, przy obustronnym skurczu zgina kręgosłup szyjny ku tyłowi, pociąga łopatkę do góry i przyśrodkowo. Unerwienie nerwus dorsalis scapulae oraz gałęzie ze splotu szyjnego.

3. Mieśnie obreczy barkowe

a). musculus deltoideus (m. naramienny) - przyczepia się do końca barkowego obojczyka, wyrostka barkowego łopatki i dolnej powierzchni grzebienia łopatki oraz do guzowatości naramiennej. Czynność : część barkowa zgina i odwodzi w stawie ramiennym; część obojczykowa obraca do wewnątrz i przywodzi oraz zgina; część grzbietowa obraca na zewnątrz i prostuje. Unenvienie : nervus axillaris (nerw pachowy).

b). musculus supraspinatus (m. nadkrzebienimvy) - przyczepia się do dołu nadgrzebienio­wego i do guzka większego kości ramiennej i do torebki stawowej. Czynnośćodwodzi, obraca na zewnątrz, zgina w stawie ramiennym. Unenvienie . nervus suprascapularis (nerw nadłopatkowy).

c). musculus infraspinatus ( m. pod~rzebienimw) - przyczepia się do 2/3 przyśrodkowych dołu podgrzebieniowego i do guzka większego kości ramiennej. Czynność : obraca na ze­wnątrz, odwodzi i zgina staw ramienny. Unerwienie : nervus suprascapularis (nerw nadłopatkowy).

d). musculus teres minor (m. obly mniejszy) - przyczepia się na powierzchni grzbietowej brzegu bocznego łopatki i do guzka większego kości ramiennej. Czynność : obr aca na ze­wnątrz w stawie ramiennym. Unerwienie : nerws axillaris (nerw pachowy).

e). musculus teres major (m. obLy większy) - przyczepia się na powierzchni grzbietowej dol­nego kąta łopatki i do grzebienia guzka mniejszego kości ranvennej. Czynność : przywodzi i obraca na zewnątrz w stawie ramiennym. Unenvienie : nervus thoracodorsalis

- Muśnie ramienia :

GRUPA PRZEDNIA :. Uwaga !!! Cała grupa przednia jest unerwiona przez nerw mięśniowo skórny

 

⇒ biceps brachii (m. dwugłowy ramienia) - głowa długa (caput longum) przyczepia się do guzka nadpanewkowego łopatki i obrąbka stawowego; głowa krótka (caput breve) przyczepia się do wyrostka kruczego łopatki. Przyczep dalszy znajduje się na guzowatości kości promieniowej, a część włókien przechodzi w rozcięgno przyczepiające się do powięzi łokciowej.
Czynność : W stawie ramiennym zgina, ponadto głowa długa odwodzi i obraca do wewnątrz, głowa krótka przywodzi; w stawie łokciowym zgina i odwraca (najsilniej!!!).

Unerwienie: n. mięśniowo-skórny

 ⇒ brachialis (m. ramienny) - rozpoczyna się i na przedniej powierzchni 1/2 dolnej k. ramiennej i dochodzi do guzowatości k. łokciowej.
Czynność : zgina w stawie łokciowym.                            

Unerwienie: n. mięśniowo-skórny

⇒ coracobrachialis (m. kruczoramienny) - przyczepia się do wyrostka kruczego łopatki oraz do 1/2 górnej powierzchni przedniej przyśrodkowej kości ramiennej.
Czynność : zgina, przywodzi, obraca do wewnątrz i na zewnątrz w stawie ramiennym.                                                          

Unerwienie: n. mięśniowo-skórny

GRUPA TYLNA : Uwaga !!'. Cała grupa tylna jest unerwiona przez.nerw promieniowy

⇒ triceps brachii (m. trójgłowy ramienia) - caput longum (głowa długa) przyczepia się do guzka podpanewkowego łopatki; caput laterale (głowa boczna) do powierzchni tylnej k. ramiennej powyżej sulcus nervi radialis (bruzdy n. promieniowego) i do przegrody międzymięśniowej bocznej; caput mediale (głowa przyśrodkowa) do powierzchni tylnej k. ramiennej poniżej sulcus nervi radialis , do przegrody międzymięśniowej bocznej i przyśrodkowej; przyczep końcowy znajduje się na powierzchni tylnej wyrostka łokciowego k. łokciowej.
Czynność : najsilniejszy prostownik w stawie łokciowym            

Unerwienie : n. promieniowy

⇒ anconeus (m. łokciowy) - przyczepia się do nadkłykcia bocznego k. ramiennej, ligamentum collaterale radiale (w. pobocznego promieniowego)i do powierzchni tylnej trzonu kości łokciowej.
Czynność : prostuje w stawie łokciowym                         

Unerwienie : n. promieniowy

Mienie przedramienia

Dzielimy ję na trzy grupy : boczną , tylną i przednią .

GRUPA BOCZNA : Uwaga !!! Całą grupę boczną mm. przedramienia unerwia nerw PROMIENIOWY

Grupa składa się z 4 mięśni rozpoczynających się na nadkłykciu bocznym k. ramiennej (u za­rodka wspólny zawiązek tych mięśni jest unerwiany wyłącznie przez część tylną splotu ra­miennego i leży na tylnej powierzchni. Następnie przesuwa się on na stronę przednią przed­ramienia i wstępuje na k. ramienną.

Unerwienie: n. promieniowy

 ⇒brachioradialis (m. ramienno-promieniowy) - przyczepia się do brzegu bocznego k. ramiennej w dolnym odcinku, do przegrody międzymięśniowej bocznej i kończy się na wyrostku rylcowatym k. promieniowej.
Czynność : zgina  staw łokciowy w położeniu pośrednim; w zależności od położenia przedramienia odwraca lub nawraca. Jego brzeg przedni ku dołowi ogranicza bruzdę promieniową przedramienia, w której leży t. promieniowa, 2 żyły, gałąź powierzchowna n. promieniowego i naczynia chłonne.

 ⇒extensor carpi radialis longus (m. prostownik promieniowy nadgarstka długi) - przyczepia się do brzegu bocznego i nadkłykcia bocznego k. ramiennej i kończy się na podstawie II k. śródręcza.
Czynność : prostuje rękę, zgina w stawie łokciowymi odwodzi w stawie promieniowo-nadgarstkowym (jest antagonistą zginaczy palców).

 ⇒extensor carpi radialis brevis (m. prostownik promieniowy nadgarstka krótki) - przyczepia się do nadkłykcia bocznego k. ramiennej i dochodzi do podstawy III k. śródręcza.
Czynność : prostuje rękę, zgina staw łokciowy

 ⇒supinator (m. odwracacz) - przyczepia się do grzebienia m. odwracacza na k. łokciowej; do więzadła obrączkowego k. promienioweji do nadkłykcia bocznego k. ramiennej. Jego włókna obejmują od tyłu 1/3 górną k. promieniowej i kończą się poniżej guzowatości k. promieniowej.
Czynność : odwraca przedramię.

GRUPA TYLNA : Uwaga !!! Całą grupę tylną unerwia gałąź głęboka nerwu promie­niowego.

Gałąź głęboka nerwu promieniowego i naczynia międzykostne tylne dzielą grupę tylną na 2 warstwy : warstwę powierzchowną (rozpoczyna się na nadkłykciu bocznym k. ramiennej), która składa się z trzech mięśni : mm. Prostownika palców, prostownika palca małego i pro­stownika łokciowego nadgarstka; warstwa głęboka , zbudowaną z czterech mięśni : mm. od­wodzicieli długiego kciuka, prostownika krótkiego kciuka, prostownika długiego kciuka i prostownika wskaziciela.

Unerwienie: n. promieniowy

 ⇒extensor digitorum (m. prostownik palców) - rozpoczyna się na nadkłykciu bocznym k. ramiennej. Jego 4 ścięgna kierują się na podstawy powierzchni grzbietowych paliczków bliższych palców i przechodzą w rozścięgno grzbietowe, które przyczepia się do podstaw paliczków dalszych palców II-V
Czynność : prostuje palce w stawach śródręczno-paliczkowych; odwodzi palce. Jest najsilniejszym prostownikiem w stawie promieniowo-nadgarstkowym.

 ⇒extensor digiti minimi (m. prostownik palca małego) - rozpoczyna się wspólnie z poprzednim, kończy się na powierzchni grzbietowej podstawy paliczka bliższego palca V, przechodząc w rozścięgno grzbietowe.                                                      

Czynność: prostowanie palca małego

 ⇒extensor carpi ulnaris (m. prostownik łokciowy nadgarstka) - przyczepia się do nadkłykcia bocznego k. ramiennej i powierzchni tylnej k. łokciowej; kończąc się na podstawie V k. śródręcza.

Czynność: prostuje rękę i odwodzi w stronę łokciową

 ⇒abductor pollicis longus (m. odwodziciel kciuka długi) - przyczepia się do powierzchni tylnej k. łokciowej i k. promieniowej; dochodzi do podstawy I k. śródręcza,                                 

Czynność : w stawie promieniowo-nadgarstkowym odwodzi,

 ⇒extensor pollicis brevis (m. prostownik krótki kciuka) - przyczepia się do błony międzykostnej, powierzchni tylnej k. promieniowej i dochodzi do podstawy paliczka bliższego kciuka.
Czynność : prostuje kciuk w stawie śródręczno-paliczkowym. Odwodzi kciuk i dłoń.

 ⇒extensor pollicis longus (m. prostownik długi kciuka) - rozpoczyna się na tylnej powierzchni k. łokciowej i błonie międzykostnej przedramienia i dochodzi do podstawy paliczka dalszego kciuka.
Czynność : słaby prostownik stawu promieniowo-nadgarstkowego; prostuje kciuk we wszystkich jego stawach; przywodzi kciuk współpracując z m. międzykostnym grzbietowym I.

 ⇒extensor indicis (m. prostownik wskaziciela) - rozpoczyna się na powierzchni tylnej k. łokciowej i błonie międzykostnej przedramienia poniżej przyczepu m prostownika długiego kciuka; łączy się ze ścięgnem dla wskaziciela od prostownika palców i kończy w rozcięgnie grzbietowym wskaziciela.
Czynność : prostuje wskaziciel; w stawie promieniowo-nadgarstkowym prostuje odwodzi w stronę promieniową.

GRUPA PRZEDNIA : Uwaga !!! Mięśnie grupy przedniej (z wyjątkiem m. zginacza łokciowego nadgarstka i 2 głów strony łokciowej zginacza glębokiego palców) są uner­wione przez gałęzie nerwu pośrodkowego. Wymienione w nawiasie mięśnie są zaopa­trzone przez gałęzie n. łokciowego.

W grupie przedniej da się wyróżnić dwie warstwy mięśni, składające się z dwóch pokładów każda.

 ⇒pronator teres (m. nawrotny obły) - posiada dwie głowy : głowę ramienną, która rozpoczyna się na przegrodzie międzymięśniowej przyśrodkowej i nadkłykciu przyśrodkowym k. ramiennej oraz głowę łokciową, która przyczepia się do wyrostka dziobiastego; obie łączą się i dochodzą do powierzchni bocznej części środkowej k. promieniowej.
Czynność : nawraca przedramię zgina w stawie łokciowym

Unerwienie: n. pośrodkowy

 ⇒flexor carpi radialis (m. zginacz promieniowy nadgarstka) - przyczepia się do nakłykcia przyśrodkowego k. ramiennej i powięzi przedramienia, a kończy się na podstawie II k. śródręcza.
Czynność : słabo zgina w stawie łokciowym; głównie zgina dłoniowo i odwodzi w stronę promieniową w stawie promieniowo-nadgarstkowym. Gdy ręka jest zgięta grzbietowo, a przedramię wyprostowane nawraca je.                                          

Unerwienie : n. pośrodkowy

 ⇒palmaris longus (m. dłoniowy długi) - przyczepia się do nadkłykcia przyśrodkowego k. ramiennej i powięzi przedramienia; kończy się w rozcięgnie dłoniowym.
Czynność : słabo zgina w stawie promieniowo-nadgarstkowym, słabo nawraca przedramię; napina rozcięgno dłoniowe (za jego pośrednictwem zgina stawy dłoni i stawy śródręczno-paliczkowe).

Unerwienie: n. pośrodkowy

 ⇒flexor carpi ulnaris (m. zginacz łokciowy nadgarstka) - posiada dwie głowy : ramienną i łokciową. Głowa ramienna rozpoczyna się na nadkłykciu przyśrodkowym k. ramiennej i powięzi przedramienia. Głowa łokciowa przyczepia się do tylnej powierzchni wyrostka łokciowego k. łokciowej i brzegu tylnego k. łokciowej; ścięgno końcowe dochodzi do k. grochowatej.
Czynność : zgina i przywodzi w stawie promieniowo-nadgarstkowym.

Unerwienie:  n. łokciowy.

 ⇒flexor digitorum superficialis (m. zginacz palców powierzchowny) - ma dwie głowy : ramienno-łokciową (przyczepia się do nadkłykcia przyśrodkowego k. ramiennej i wyrostka dziobiastego k. łokciowej) oraz promieniową (przyczepia się do powierzchni przedniej końca bliższego k. promieniowej); włókna mięśnia odchodzą od łuku ścięgnistego rozpiętego między obiema głowami. Mięsień posiada cztery brzuśce, z których wychodzą 4 ścięgna biegnące pod troczkiem zginaczy przez kanał nadgarstka, dochodząc do paliczka bliższego dzieląc się na dwie odnogi. Ścięgno rozdwajając się tworzy szczelinę, przez którą przechodzi ścięgno zginacza głębokiego palców, który dochodzi do paliczka środkowego. (stąd nazwy : flexor perforans et perforatus, odpowiednio dla zginacza głębokiego i powierzchownego).
Czynność : zgina w stawie promieniowo-nadgarstkowym; zgina stawy dłoni oraz przywodzi palce do palca środkowego.

Unerwienie: n. pośrodkowy

 ⇒flexor digitorum profundus (m. zginacz głęboki palców) - rozpoczyna się na 2/3 górnych przedniej i przyśrodkowej powierzchni trzonu k. łokciowej oraz błonie międzykostnej przedramienia; kończy się na podstawach paliczków dalszych.
Czynność : zgina i przywodzi w stawie promieniowo-nadgarstkowym; zgina wszystkie stawy dłoni.                                      

Unerwienie: n. łokciowy - palce V, IV, cz. III ; n. pośrodkowy - palce II, cz. III

 ⇒flexor pollicis longus (m. zginacz długi kciuka) - przyczepia się do powierzchni przedniej k. promieniowej, błony międzykostnej przedramienia oraz nadkłykcia przyśrodkowego k. ramiennej, dochodząc do podstawy paliczka dalszego kciuka.
Czynność : zgina i odwodzi dłoń w stawie promieniowo-nadgarstkowym; zgina kciuk we wszystkich jego stawach.

Unerwienie:  n. pośrodkowy

 ⇒pronator quadratus (m. nawrotny czworoboczny) - rozpościera się między1/4 dolnymi przednich powierzchni kości promieniowej i łokciowej.
Czynność : słabo nawraca przedramię oraz zwiera powierzchnie stawowe obu stawów promieniowo-łokciowych.                

Unerwienie:  gałąź nerwu pośrodkowego - nerw międzykostny przedni.

mieśnie dioni

Mięśnie te są położone na stronie dłoniowej śródręcza i między kk. śródręcza. Na dłoni wy­różniamy grzbiet i powierzchnię dłoniową. Granicę grzbietu i przedramienia stanowi linia przeprowadzona przez wyrostki rylcowate obu kk.przedramienia. Granicę dalszą grzbietu stanowią głowy kk, śródręcza.

Mięśnie Słoni (19) stanówią trzy grupy

Mieśnie klębu kciuka (Thenar)

Ogółem do kciuka przyczepia się 9 mięśni (4 mięśnie kłębu, 4 dochodzące z przedramienia i I międzykostny).

1. m. Abductor pollicis brevis- Czynność : odwodzi i prze­ciwstawia w stawie nadgarstkowo-śródręcznym, zgina w stawie śródręczno­paliczkowym, prostuje w stawie międzypaliczkowym (poprzez rozścięgno dłoniowe). Unerwienie : nerw pośrodkowy.

2.m. flexor pollicis brevis - Czynność : odwodzi, przywodzi i przeciwstawia w stawie nadgarstkowo-śródręcznym; zgina w stawie śródręczno­paliczkowym. Ma dwie głowy : powierzchowną i głęboką. Unenvienie . głowa powierzchowna przez nerw pośrodkowy; głowa głęboka przez gałąź głęboką nerwu łokciowego.

3. m. Opponens pollicis - Czynność : przeciwstawia i przywodzi kciuk. Unerwienie : gałęzie nerwu pośrodkowego.

4. m. Abductor pollicis- Czynność : przywodzi i przeciwstawia w stawie nadgarstkowo-śródręcznym; zgina w stawie śródręczno-paliczkowym. Ma dwie głowy : skośną i poprze:,zną. Unerwienie : gałąź głęboka nerwu łokciowego.

Mięśnie kłębu_palca małgo (Hypothenar) Uwaga !!! Mięśnie kłgbika są unerwione przez gałęzie nerwu łokciowego. (dloniowy krótki przez gatgź pawierzchowną, a pozostale przez galąź glęboką).

1.m. palmaris brevis - Czynność : mięsień skórny, szczątkowy; marsz­czy skórę

wyniosłości palca małego.

2. m. Abductor digiti minimi - Czynność : odwodzi i zgina mały palec w stawie śródręczno-paliczkowym; prostuje w stawie międzypaliczkowym.

3 m. Flexor digiti minimi brevis- Czynność : zgina mały palec w stawie śródręczno-paliczkowym.

4. m.opponens digiti minimi - Czynność : wyprowadza k. V śródręcza z płaszczyzny pozostałych kości.

Mięśnie środkowe dloni

I mm lumbricales (glistowate). Czynność : zginają palce II, III, IV i V w stawach śródręczno­paliczkowych. Wspólnie z mięśniami międzykostnymi prostują palce w obu stawach międzypaliczkowych. Unerwienie : I i II są unerwione przez nerw pośrodkowy; III i IV są unerwione przez gałąź głęboką nerwu łokciowego.

2. mm interossei ( m. Międzykostne ) wyróżniamy ich dwie warstwy : dłoniowe i grzbietowe.

W warstwie dłoniowej są trzy mięśnie; w warstwie grzbietowej są cztery mięśnie. Czynność : odwodzą palce w stawach śródręczno-paliczkowych; mm. międzykostne dłoniowe przywodzą palce II, IV i V. Wspólnie zginają palce w stawach śródręczno-paliczkowych i prostują w obu stawach międzypaliczkowych, współpracując z mm. glistowatymi. Unenvienie : gałąź głęboka nerwu łokciowego.

Arteria subclavia

Po stronie prawe odchodzi na poziomie stawu mostkowo obojczykowego prawego z pnia ramienno głowowego ( truncus brachiocephalicus) i wstępuje do okolicy mostkowo - obojczykowo - sutkowej . Po lewej stronie rozpoczyna się 4-5 cm niżej w śródpiersiu przedtchawiczym jako bezpośrednie odgałęzienie wypukłej strony łuku aorty . W jej przebiegu wyróżniamy trzy odcinki : część estępującą szczytową i zstępującącta.

1. po prawej stronie rozpoczyna się przy prawym obwodzie tchawicy, sięga ku górze do róż­nej wysokości przykryta mięśniem mostkowo - tarczowym i mostkowo- gnykowym. Po stronie lewej w początkowym odcinku jest przykryta, lewym płucem . Część wstępująca po obu stronach jest krzyżowana przez nerw błędny X . Bocznie od skrzyżowania z nerwem błędnym tętnicę krzyżuje pień espułczulny ( ansa subclavia)

2. biegnie nad osklepkiem opłucnej w bok , między mięśniami pochyłymi przednim i środkowym w tzw. Szczelinie tylnej mięśni pochyłych . Od przodu krzyżuje ją nerw przeponowy .

3.nad I żebrem ( bruzda t . podobojczykowej ) dostaje się do trójkąta bocznego szyji (do trigonum omoclaviculare ) gdzie biegnie równolegle do dolnego brzuśca m. Łopatkowo- gnykowego . Na zewnętrznym brzegu I żebra zmienia nazwę na arteria axilaris .

GalęZie : - z I odcinka

arteria vertebralis (t. kręgowa)

- arteria thoracica interna (t. piersiowa wewnętrzna)

truncus thyreocervicalis (pień tarczowo-szyjny) - 4 gałęzie

t. tarczowa dolna (a. thyroidea inf.),

t. szyjna wstępująca (a. cervicalis ascendens),

t. nadłopatkowa (a. suprascapularis),

t. poprzeczna szyi (a. transversa coli) lub tętnica powierzchowna szyjna (a. cervicalis superficialis).

Jeśli t poprzeczna (a transversa coli) odchodzi w tym odcinku to

Wspólnym pniem z tętnicą szyjną powierzchowną ( a cervicalis superficialis ) (gałąź powierzchowna wspólnego pnia a gałąź głęboką stanowi t. Poprzeczna szyji )

- z II odcinka : truncus costocervicalis (pień żebrowo-szyjny) ­

2 gałęzie :

- t. szyjna głęboka (a. cervicalis profunda),

- t. międzyżebrowa najwyższa (a. intercostalis suprema). ­

z III odcinka : arteria transversa cervicis (coli) t poprzeczna szyi ( w 45% ) o ile nie odeszła wcześniej z pnia tarczowo - szyjnego, lub a. suprascapulars (t. Nadłopatkowa)

Arteria axillaris

Tętnica pachowa rozpoczyna się jako przedłużenie t. ~podobojczykowej na brzegu zewnętrznym­ I żebra_ a kończy się na wysokości dolnego brzegu musculus pectoralis major . Biegnie wraz z żyłą pachowa_ naczyniami chłonnymi i pęczkami nerwo­wymi splotu ramiennego w powrózku naczyniowo-nerwowym,(żyła leży przyśrodkowo i z przodu )Przebieg tętnićy w stosunku do musculus pectoralis minor warunkuje podział na trzy odcinki

Odcinek 1. przyśrodkowo i powyżej mięśnia

-arteria thoracica suprema

- arteria thoracoacromialis

Ódcinek 2. do tyłu od mięśnia

- arteria thoracica lateralis (t. piersiowa boczna )

Odcinek 3. poniżej i bocznie od mięśnia

-a, subscapularis

-a. Circumflexa humeri posterior

-a. Circumflexa humeri anterior

Piexus urachialis

WęZły chlonne dola pachowego:

l, węzły chłonne pachowe boczne ( nodi limphatici axillares laterales ) - leżą na Ścianie bocznej dołu pachowego i zbiera chłonk z wolnej kończyny górnej za wyjątkiem naczyń chłonnych powierzchownych towarzyszących v. Cephalica ( ż. Odpromieniowej ), czyli zbierających chłonkę ze skóry i tkanki podskórnej strony promieniowej dłoni przedramienia i przednio bocznej powierzchni ramienia.

2. w. chłonne pachowe piersiowe ( nodi lymphatici axillares pectorales) - leżą na ścianie przyśrodkowej dołu pachowęgo na m. seratus anterior i zbierają chłonkę z orzednio-bocznej snciany klatki piersiowej do wysokości pępka oraz z bocznęj powierzchni sutka .Grupa ww. chłonnych leżąca na 3 zębie m.serratus anterinr zbiera chłonkę bezpośrednio z gruczołu sutkowe_ i nazywana jest węzłami Sorgiusa. W nich pojawiają się najwcześniej_przerzuty nowotworowe­

3. w. chłonne podłopatkowe (nodi lymphatici subscapulares) - leżą na ścianie tylnej dołu pachowego i zbierają chłonkę ze skóry i tkanki podskórnej grzbietu do wysokości grzebienia biodrowego .

4 w. chłonne pachpwe środkowe_(nodi lymphatici axillares centrales) - leżą wzdłuż vena axillaris i zbierają chłonkę z trzech poprzednich stacji .

5. w. Chłonne pachowe szczytowe (nodi lymphatici axillares apicales - in. infraclaviculares = podobojezykowe) - zbierają chłonkę z czterech__poprzednich nich stacij naczyń towarzyszących v. Cephalica oraz bocznej części sutka .­

ŻYŁY POWIERZCHOWNE KOŃCZYNY GÓRNEJ

Kończyna górna ma dwa układy żylne - jeden powierzchowny drugi głęboki . Powierzchowny stanowi u zarodka główną drogę żylną ,głęboki ( podpowięziowy) rozwija się później . Na palcach nie odróżnia się układu żylnego głębokiego . Żyły wytwarzają sieć dłoniową i grzbietową . Sieć żylna dłoniowa rozpoczyna się splotem żylnym opuszkowym i zbiera się po obu stronach palca w pojedyncze pieńki, tzw. żyły międzygłowowe, które uchodzą do łuków żylnych

grzbietowych palców lub do żył grzbietowych śródręcza. U nasady każdego palca z wyjątkiem kciuka, po stronie dłoniowęj z tej sieci powstaje poprzeczny łuk żylny dłoniowy palca, który łączy się z sąsiednim tworząc żyłę międzypalcową. Sieć żylna grzbietowa powstaje pod paznokciem ze splotu podpaznokciowego. Pośrodku paliczka bliższego żyłki łączą się w łuk żylny gzrbietowy palca, który odprowadza krew do sieci grzbietowej dłoni.

Na dłoni wyróżniamy żyły grzbietu ręki i żyły dłoni. Z miejsca połączenia sąsiednich łuków grzbietowych palców powstają żyły grzbietowe śródręcza (4), do których uchodzą żyły mię­dzygłowowe strony dłoniowej. Żyły te uchodzą następnie do łuku żylnego grzbietowego śródręcza. Z obu końców łuku odchodzą : żyła odłokciowa palca małego (wena salvatella)

i żyła odpromieniowa kciuka (vena cephalica pollicis).

1. Vena cephalica (żyła odpromieniowa) - powstaje z połączenia łuku żylnego grzbietowego śródręcza z żyła odpromieniowa kciuka (v. cephalica pollicis), biegnie ku górze, przechodzi powierzchownie przez okolicę tabakierki anatomicznej, spiralnie okala brzeg promieniowy przedramienia (na granicy dolnej i środkowej 1/3) i przechodzi na powierzchnię przednią przedramienia, gdzie na powięzi kieruje się wzdłuż musculus brachioradialis (m. ramienno-promieniowego) w towarzystwie nervus cutaneus antebrachii lateralis (n. skórnego bocznego przedramienia). Po dojściu do okolicy zgięcia łokciowego łączy się z vena basilica (żyłą odłokciową) za pomocą vena mediana cubiti (ż. pośrodkowej łokcia). Następnie biegnie ku górze w sulcus bicipitalis lateralis (bruździe bocznej mięśnia dwugłowego), następnie sulcus deltoideopectoralis (rowku naramienno-piersiowym), trigonum deltoideopectorale (trójkącie naramienno-piersiowym) i po przebiciu fascia clavipectoralis (powięzi obojczykowo-piersiowej) uchodzi do vena axillańs lub do wena subclavia (ż. pachowej lub podobojezykowej).

Do : 1. vena cephalica accessońa (ż. odpromieniowa dodatkowa)

2. drobne żż. przedramienia, ramienia, barku.

3. wena thoracoacromialis (ż. piersiowo-barkowa)

4. zespolenie z ż. szyjną zewnętrzną

2. Vena basilica (żyła odłokciowa) - powstaje z połączenia łuku żylnego grzbietewego śródrę­cza z żuła odłokciowa palca małego (v. salvatella). Z początka obejmuje brzeg łokciowy dłoni i dolną część przedramienia, ukazując się na stronie dłoniowej przedramienia wzdłuż m. zginacza łokciowego nadgarstka. W okolicy zgięcia łokciowego uchodzi do niej vena mediana cubiti (ż. pośrodkowa łokcia). Nastepnie biegnie w bruździe przyśrodkowej m. dwugłowego ramienia (sulcus bicipitalis medialis), uchodząc do jednej z dwóch żył ramiennych, przebijając powięź ramienia jako vena basilica profunda.

3. Vena mediana antebrachii (ż. pośrodkowa przedramienia).

Powięź ramienia

Fascia brachii - skóra ramienia luźno łączy się z powięzią i jest przesuwalna na swym podłożu. Po stronie zginaczy stanowi ; rzedłużenie powięzi pachoweji po stronie prostowników jest przedłużeniem pwięzi naramiennej Po stronie bocznej i przyśrodkowej wysyła między m trójgłowy i mm grupy przedniej silne pasmą łacznotkankowe w postaci przegród międzymięśniowych ramienia przyśrodkowej i bocznej .

Rete cubiti (sieć stawu lokciowego)

1. od arteria brachialis (t. ramiennej) - arteńa collateralis ulnaris superior et inferior

(t. poboczna łokciowa górna i dolna)

2. od arteńa profunda brachii (t. głębokiej ramienia) - arteria collateralis radialis et

media (t. poboczna promieniowa i środkowa)

3. od arteńa ulnaris (t. łokciowej) - arteria recurrens ulnańs (t. wsteczna łokciowa)

4. od arteria radialis (t. promienio·,vej) - arteria recurrens radialis (t. wsteczna promieniowa)

5. od arteńa interossea posterior (t. międzykostnej tylnej) - arteria interossea recurrens (t. wsteczna międzykostna)

Arteria brachialis

Tętnica ramienna jest przedłużeniem arteńa axillaris (t. pachowej) na poziomie dolnego brzegu

m. najszerszego grzbietu ( fałdu pachowego tylnego) , bądź piersiowego większego ( fałdu pachowego przedniego ). Wchodzi w Skład pęczka naczyniowo - nerwowego ramienia ,w skład którego wchodzą nerw pośrodkowy , żż. Ramienne , nerw skórny przyśrodkowy przedramienia i ramienia . Biegnie początkowo bocznie od nerwu póśrodkowego wzdłuż m. kruczoramien­nego, a następnie w połowie długości ramienia nerw ją krzyżuje od przodu i przechodzi na stronę boczną, przy czym obie struktury leżą w rowku przyśrodkowym m. dwugłowego, schodząc do doba łokciowego, gdzie do przodu od szyjki k. promieniowej tętnica ramienna dzieli się na dwie gałęzie końcowe : t. promieniową i t. łokciową.

Gałęzie 1. arteńa profunda brachii (t. głęboka ramienia) wraz z nerwem promieniowym wchodzi do rowka nerwu promieniowego i przedostaje się na stronę prostowników ramienia ­oddaje:

r. deltoideus (gał. do m. naramiennego),

- arteńa nutńtia humeń (t. odżywczą k. ramiennej),

- arteńa collateralis media et radialis (t. poboczną środkową i promieniową).

2, arteńa collateralis ulnańs supeńor (t. poboczną łokciową górną)

3. arteńa collateralis ulnańs infeńor (t. poboczną łoiiciową dolną)

4. arteńa plicae cubiti superficialis (t. powierzchowną fałdu łokciowego)

5. arteńa radialis (t. promieniową)

6. arteria ulnaris (t. łokciową)

Arteria radialis et ulnaris

W rozwoju osobniczym zarówno tętnica promieniowa, jak i łokciowa są słabymi gałęziami, a właściwym przedłużeniem pnia ramiennego są tętnica międzykostna wspólna i tętnica pośrodkowa. Później ulegają uwstecznieniu. Tętnica promieniowa i łokciowa siedzą okrakiem na brzegu górnym mięśnia nawrotnego obcego. Tętnica promieniowa wraz z gałęzią powierz­chowną nerwu promieniowego biegnie nad mięśniem nawrotnym obłym, nerw pośrodkowy między głowami mięśnia nawrotnego obłego, a tętnica łokciowa pod mięśniem nawrotnym oblym. TĘTMCA PROMIENIOWA rozpoczyna się w d;.le łokciowym poniżej linii stawu łokciowego i do przodu od ścięgna mięśnia dwugłowego. Biegnie ku dołowi wzdłuż brzegu pr-ryśrodkowego mięśnia ramienno-promieniowego, leżąc między nim a mięśniem nawrotnym obłym i zginaczem promieniowym nadgarstka, leżąc na zginaczu powierzchownym palców. Poniżej wyrostka rylcowatego k. promieniowej zawraca na stronę grzbietową dłoni, przecho­dzi przez dołek promieniowy, przechodzi pod ścięgnem odwodzicieli długiego kciuka i pro­stownika krótkiego kciuka, biegnie na grzbiecie ręki na kości czworobocznej większej do I przestrzeni międzykostnej krzyżując od tyłu ścięgno prostownika długiego kciuka. Następnie między głowami mięśnia międzykostnego grzbietowego I przechodzi na stronę dłoniową i na­stępnie wnika między podstawy I i II kości śródręcza kierując się na powierzchnie dłoniową ręki, kończąc się w łuku dłoniow~~łebokim.

Gałęzie I. t. wsteczna promieniowa 2. gałąź dłoniowa nadgarstka

3. gałąź dłoniowa powierzchowna 4. gałąź grzbietowa nadgarstka

5. tętnica grzbietowa śródręcza I 6. t. główna kciuka

TĘTNICA ŁOKCIOWA odchodzi od t. ramiennej kierując się w dół i przyśrodkowo, leży na m. ramiennym, krzyżując od przodu warstwę powierzchowną zginaczy. Wraz z żyłami i ner­wem pośrodkowym przechodzi pod łukiem ścięgnistym mięśnia zginacza powierzchownego palców, układając się między nim, a zginaczem głębokim palców. W dolnych 2/3 przedramie­nia biegnie między zginaczem łokciowym nadgarstka a zginaczem powierzchownym palców; następnie między zginaczem głębokim palców i m. nawrotnym czworobocznym. W odcinku nadgarstkowym biegnie razem z gałęz-ią dłoniową n. łokciowego wzdłuż brzegu promienio­wego k. ~rochowatej, przykryta powięzią przedramienia. Następnie przechodzi do przodu od troczka zginaczy, pomiędzy nim a m. dłoniowym krótkim, kończąc się w łuku dłoniowym powierzchownym.

Gałęzie 1. t. dłoniowa palca małego łokciowa (lub od gałęzi dłoniowej głębokiej)

2. t. wsteczna łokciowa

3. gałąź dłoniowa nadgarstka - do sieci dłoniowej nadgarstka

4. gałąź dłoniowa głęboka - odchodzi w pobliżu k. grochowatej; wchodzi razem z gałęzią głę­boką n. łokciowego między początkowe odcinki mm. kłębika do łuku dłoniowego głębokiego.

5. gałąź grzbietowa nadgarstka - do sieci grzbietowej nadgarstka

6. t. międzykostna wspólna - odchodzi między zginaczem głębokim palców a zginaczem dłu­gim kciuka i dzieli się na t. międzykostną tylną i przednią. Tylna przechodzi przez otwór w blonie międzykostnej przedramienia poniżej struny skośnej na tylną stronę razem z gałęzią głęboką n. promieniowego - oddaje t. międzykostną wsteczną. Przednia biegnie w dół na przedniej powierzchni blony międrykostnej przedramienia pokryta zginaczem długim kciuka i ząinaczem głębokim palców - oddaje t. pośrodkową oraz gałęzie do sieci grzbietowej i dłoniowej nadgarstka.

SIEC GRZBIETOWA NADGARSTKA

Można w niej wyróżnić dwie warstwy : powierzchowną leżącą na troczku prostowników i głęboką spoczywającą bezpośrednio na więzadłach i kk. nadgarstka. Tworzą ja:

1. gałąź grzbietowa nadgarstka t. promieniowej

2. gałąź grzbietowa nadgarstka t. łokciowej

3. gałęzie końcowe tt. międzykostnych przedniej i tylnej.

Z części głębokiej wychodzą tt. grzbietowe śródręcza II, III i IV, które biegną na mm. międzykostnych grzbietowych i na wysokości głów kk. śródręcza dzielą się na tt. grzbietowe palców dla zwróconych do siebie brzegów palców II, III, IV i V (tt. te przeważnie kończą się na paliczkach bliższych). Zwrócone do siebie powierzchnie palców I i II odżywia t. grzbietowa śródręcza I od t. promieniowej. Do tt. grzbietowych śródręcza dochodzą gałęzie przeszywające od tt. dłoniowych śródręcza.

SIEC DŁONIOWA NADGARSTKA

Leży bezpośrednio na powierzchni dłoniowej stawów nadgarstkowych. Tworzą ją

I . gałąź końcowa t. międzykostnej przedniej

2. gałąź dłoniowa nadgarstka t. promieniowej

3. gałąź dłoniowa nadgarstka t. łokciowej

4. gałęzie wsteczne łuku dłoniowego głębokiego.

Splot ramienny powstaje przez wymieszanie gałęzi przednich (brzusznych) nerwów rdzenio­wych C5- Th1 po jednej stronie ( w tworzeniu splotu biorą udział także komponentyz gałęzi przednich nerwów rdzeniowych C4 i Th2 Gałęzie przednie ww nerwów nerwńw noszą na­zwę korzeni splotu ( radices plexus) .Po krótkim przebiegu korzenie łączą się w 3 pnie (trunci plexus) : górny który powstaje przez połączenie gałęzi przednich nerwów rdzeniowych C5 i C6 ,środkowy który jest przedłużeniem gałęzi przednich nerwu rdzeniowego C7 i wreszcie pieni który powstaje przez połączenie włókien gałęzi nerwów rdzeniowych C8 Th1. Każdy z trzech pni ma Część przednią i tylną ( divisio anterior et posterior ) . Części tylne wszystkich pni łączą się i powstaje pęczek tylny ( fasciculus posterior ) . części przednie pni górnego i środkowego łącząc Się twOrząc.pęczek boczny ( fasciculus lateralis) , a przedłużenie części przedniej pnia dolnego tworzy pęczek przyśrodkowy ( fasciculus medialis)

Pod względem anatomicznym splot dzielimy na części nadobojczykową i podobojczykową.

Cześć nadobojczykowa (pars supraclavicularis plexus) leży w trójkacie bocznym. szyi (trigonum colli laterale, Początkowe korzenie splotu, czyli gałęzie przednie nerwów rdzenio­wych leżą w bruzdach wyrostków poprzecznych kręgów a następnie wchodzą do szczeliny tylnej mięśni pochyłych ograniczonej od tyłu przez mięsień pochyły środkowy a od przodu przez m. Pochyły przedni, od dołu przez I żebro razem z arterią subclavia ( pień dolny do tyłu od tętnicy , górny iśrodkowy powyżej tętnicy ) . Następnie znaj­duje się w dole nadobojczykowym większym ( fossa supraclavicularis major) , a potem w szczelinie ograniczonej od przodu przez obojczyk i m. Subclavius , przyśrodkowo przez I żebro , a od tyłu przez łopatkę i m. Subscapularis .

Część podobojczykowa ( pars infrascapularis ) składa się właściwie z pęczków splotu ramiennego , przy czym początkowo pęczek przyśrodkowy biegnie do tyłu , a boczny i tylny z boku arteria axillaris .

Gałęzie splotu dzielimy na długie i krótkie . Krótkie wychodzą zarówno z części pod- jak i nadobojczykowej .

Z części nadobojczykowej wychodzą

- nervus dorsalis scapulae (nerw grzbietowy łopatki), - nervus thoracicus longus (nerw piersiowy długi),

- nervus subclavius (nerw podobojczykowy),

- nervus suprascapularis (nerw nadłopatkowy).

Z części podobojczykowej wychodzą : _

- nervi thoracici anteriores (nerwy piersiowe przednie), - nervi infrascapulares (nerwy podłopatkowe),

- nervus thoracodorsalis (nerw piersiowo-grzbietowy).

Z pęczków części podobojczykowej splotu ramiennego wychodzą

~ z pęczka bocznego ­

1. nervus musculocutaneus (nerw mięśniowo-skórny)

2. radix Iateralis nervi mediam (korzeń boczny nerwu pośrodkowego)

·~ z pęczka przyśrodkowego ­

1.radia medialis nervi mediam (korzeń przyśrodkowy nerwu pośrodkowego)

2. nervus ulnaris (nerw łokciowy)

3. nerws cutaneus brachii medialis (nerw skórny ramienia przyśrodkowy)

~ z pęczka tylnego ­

nerws axillans (nerw pachowy)

2. nervus radialis (nerw promieniowy)

Nerw mieśniowo-skórny (n. musculocutaneus)

Odchodzi od peczka bocznego splotu ramiennego (CS - C7) w jamie pachowej, bocznie i do tyłu od nerwu pośrodkowego i tętnicy pachowej. Biegnie ku dołowi i w bok, przebija m. cora­cobrachialis {m. kruczoramienny); następnie biegnie między m. dwugłowym ramienia i m. ra­miennym, później w bruździe bocznej m. dwugłowego. Przebija powięź ramienia nieco powy­żej zgięcia łokciowego, a następnie przedłuża się w nerw skórny boczny przedramienia (n. cutaneus antebrachii lateralis).

Gałęzie 1). do grupy przedniej mm. ramienia (m. kruczoramienny, m. dwugłowy ramienia, m. ramienny).

2). gałąź do stawu iokciowego

3). nerw skórny boczny przedramienia - przebija powięź ramienia bocznie od rozcięgna m. dwugłowego ramienia i przyśrodkowo od żyły odpromieniowej; dzieli się na gałąź przednią i tylną.

Zakres zaopatrzenia : grupa przednia mięśni ramienia (m. dwugłowy ramienia, m. kniczoramienny, m. ramienny) ; skóra bocznej części ramienia po stronie dłoniowej i grzbietowej; skóra bocznej części kłębu kciuka; czuciowo przednia powierzchnia stawu łok­ciowego.

Porażenie nerwu : osłabienie zginania w stawie łokciowym (mm. grupy przedniej zastąpione przez czynność m. ramienno-promieniowego, nawrotnego oblego i zginacza promieniowego nadgarstka), z tym, że zginanie przez wyżej wymienione mięśnie jest związane z jednoczesnym ruchem nawrotnym. Osłabienie odwracania przedramienia (m. dwugłowy ramienia). Zaburze­nie czucia wzdłuż bocznej strony przedramienia.

Nervus mediauus (nerw pośrodkowy)

Rozpoczyna się w jamie pachowej dwoma korzeniami, przyśrodkowym (C8, Thl) i bocznym (CS-C7) odchodzącymi odpowiednio od pęczków przyśrodkowego i bocznego splotu ramien

nego. Korzenie te obejmują z przodu tętnicę pachową, przeważnie na wysokości dolnego brzegu m. piersiowego mniejszego. Następnie nerw wchodzi do bruzdy przyśrodkowej m. dwugłowego ramienia, bocznie od t. ramiennej; później krzyżuje ją w dolnym odcinku od przodu przechodząc na jej stronę przyśrodkową. Wchodzi do dołu łokciowego wraz z t. ra­mienną pod rozcięgnem m. dwugłowego ramienia. Biegnie między dwiema głowami m. na­wrotnego obłego, a następnie między m. zginaczem powierzchownym i głębokim palców. W dolnej części przedramienia leży powierzchownie między ścięgnem m. dłoniowego długiego i ścięgnem m. zginacza promieniowego nadgarstka. Pod troczkiem zginaczy przechodzi przez kanał nadgarstka na dłoń dzieląc się na trzy nerwy dłoniowe wspólne palców.

Gałęzie 1 ). gałąź okostnowa ( do k. ramiennej)

2). gałąź do stawu łokciowego

3). gałęzie do warstwy powierzchownej grupy przedniej mięśni przedramienia ( m. nawrotny obły, m. dłoniowy długi, m. zginacz promieniowy nadgarstka, m. zginacz powierzchowny palców)

4). gałęzie do warstwy głębokiej grupy przedniej mm. przedramienia ( odchodzą wprost od nerwu pośrodkowego lub za pośrednictwem nerwu międzykostnego przedniego i unerwiają:

-m. zginacz głęboki palców - głowy dla palców II i III,

- m. zginacz długi kciuka, m. nawrotny czworoboczny).

5). nerw międzykostny przedni - zwykle oddziela się od nerwu pośrodkowego w czasie przej­ścia przez m. nawrotny obły i biegnie po bocznej stronie t. międzykostnej przedniej po przedniej stronie błony międzykostnej, przykryty przez zginacz długi kciuka i m. zginacz głęboki palców wnikając w tylną powierzchnię m. nawrotnego czworobocznego. Końcowymi odgałęzieniami przechodzi na przednią powierzchnię stawów ręki.

6). gałąź dłoniowa - odchodzi najczęściej w 1/3 dolnej części przedramienia; przechodzi mię­dzy ścięgnem m. dłoniowego długiego i m. zginacza promieniowego nadgarstka, przebijając powięź przedramienia nieco powyżej troczka zginaczy zaopatrując skórę kłębu kciuka.

7). gałęzie do mm. kłębu kciuka - odchodzą oddzielnie lub z nerwem dłoniowym wspólnym palca I; zaopatrują odwodzicie) krótki kciuka, m. przeciwstawiacz kciuka i głowę powierz­chowną zginacza krótkiego kciuka.

8). nerwy dłoniowe palców wspólne - początkowo biegną wzdłuż ścięgien długich zginaczy palców i oddają gałęzie do skóry dłoni i mm. glistowatych I i II. Na wysokości stawów śródręczno-paliczkowych każdy z tych nerwów dzieli się na dwa lub trzy nerwy dłoniowe właściwe palców ( u podstawy paliczka bliższego oddają gałązkę łączącą z odpowiednim n. grzbietowym palca właściwym) - każdy nerw właściwy dzieli się na ~ałazki zaopatruiace opuszkę palca i gałzie zaopatrujące powierzchnię grzbietowa dwóch ostatnich paliczków.

a). nerw dłoniowy wspólny palca I - oddaje gałęzie unerwiające m. glistowaty I i mięśnie kłębu kciuka. Dzieli się na trzy nerwy dłoniowe palców właściwe : nerw dłoniowy właściwy kciuka przyśrodkowy i boczny oraz nerw dłoniowy właściwy boczny wskaziciela, które zaopatrują część powierzchni dłoniowej ręki, całą stronę dłoniową kciuka (zarówno od strony promieniowej jak i łokciowej) oraz stronę promieniową palca II.

b). nerw dłoniowy wspólny palca II - oddaje gałąź ruchową do m. glistowatego II, a następnie dzieli się na dwa nerwy dłoniowe palców właściwe : n. dłoniowy właściwy przyśrodkowy wskaziciela i n. dłoniowy właściwy boczny palca środkowego; zaopatrują one odpowiednio stronę łokciową wskaziciela i stronę promieniową palca środkowego.

c). nerw dłoniowy wspólny palca III - oddaje gałąź łączącą z n. łokciowym i dzieli się na

dwa nerwy dłoniowe palców właściwe : n. dłoniowy właściwy przyśrodkowy palca III i nerw dłoniowy właściwy boczny palca IV; zaopatrujące stronę łokciową palca środkowego i stronę promieniową palca obrączkowego.

Uwaga !! Zakończenia nerwów dłoniowych palców właściwych przechodzą na stronę grzbietową palców zaopatrując skórę wymienionych palców na poziomie paliczka środko­wego i dalszego

Zakres zaopatrzenia : grupa przednia mięśni przedramienia z wyjątkiem m. zginacza łokcio­wego nadgarstka i strony łokciowej m. zginacza palców głębokiego (m. nawrotny obły, m. zginacz promieniowy nadgarstka, m. dłoniowy długi, m. zginacz powierzchowny palców, strona promieniowa zginacza głębokiego palców = brzuśce dla palców II i III, m. zginacz długi kciuka, m. nawrotny czworoboczny), mięśnie kłębu kciuka ( m. odwodziciel krótki, m. przeciwstawiacz i głowa powierzchowna m. zginacza krótkiego kciuka), mięśnie glistowate I i II (uwaga !!! często takie m. glistowaty III); gałęzie skórne unerwiają skórę 2/3 promienio­wych powierzchni dłoniowej ręki oraz powierzchnię dłoniową trzech pierwszych palców i promieniowej połowy palca IV, a po stronie grzbietowej także skórę na poziomie paliczków II i III tych palców.

Porażenie : utrudnione czynne nawracanie przedramienia (porażenie mm. nawrotnych), w znacznym stopniu osłabione zginanie w stawie promieniowo-nadgarstkowym (zastąpione przez czynność m. zginacza łokciowego nadgarstka - n. łokciowy i m. odwodziciela długiego kciuka - n. promieniowy; pierwszy mięsień jest silniejszy stąd przy zginaniu dłoń odchyla się w stronę łokciową. Bardzo znacznie utrudnione zginanie palców (niemożliwe zaciśnięcie dłoni w pięść) - zgina się jedynie palec V i IV (czasem III) ale siła ich zgięcia jest osłabiona, gdyż nie działa m. zginacz palców powierzchowny. Możliwe jest nieznaczne zgięcie palca II i czasem III w stawach śródręczno-paliczkowych, na które działają mm. Międzykostne - n. łokciowy. Nie jest możliwe zgięcie w stawie międzypaliczkowym kciuka - póba zaciśnie­cia pięści kciuk. wskaziciel i czesto palec środkowy pozostaja wyprostowane - ręka błogo­siawiąca. Znacznie upośledzone ruchy kciuka - brak zginania i przeciwstawiania; prawidłowe przywodzenie; osłabione odwodzenie ze względu na zachowaną czynność m. odwodziciela długiego kciuka (n. promieniowy) - ostatecznie kciuk ustawia się w płaszczyźnie dłoni ("ręka małpia"). Zaburzenia w zakresie czucia w przybliżeniu pokrywają się z anatomicznym obszarem zaopatrzenia nerwu (skóra bocznej strony dłoni i skóra dłoniowej powierzchni palców I, II, III i bocznej połowy palca IV, a na powierzchni grzbietowej wymienionych palców skóra na poziomie paliczków środkowych i dalszych.

Nervus ulnaris (nerw łokciowy)

Odchodzi w jamie pachowej z pęczka przyśrodkowego splotu ramiennego (C8-Thl). Biegnie po przyśrodkowej stronie tętnicy pachowej; razem z t. ramienną przechodzi na ramię do rowka przyśrodkowego m. dwugłowego ramienia, oddalając się stopniowo od tętnicy ku ty­łowi. Mniej więcej w środku długości ramienia przebija przegrodę międzymięśniową przy­środkową ramienia od przodu ku tyłowi, dochodząc do bruzdy nerwu łokciowego. Zawija się (leżąc w tej bruździe) na nadkłykciu przyśrodkowym k. ramiennej, przykryty jedynie skórą i pasmami powięzi. Przechodzi między dwiema głowami mięśnia zginacza łokciowego nad­garstka i przedostaje się na przedramię. Biegnie w dół między zginaczem głębokim palców a m. zginaczem łokciowym nadgarstka, przyśrodkowo od naczyń łokciowych. Przechodzi pod warstwą powierzchowną troczka zginaczy i przyśrodkowo od k. grochowatej dzieli się na ga­

łąź głęboką i powierzchowną. (Uwaga !!! wg. podręcznika A. Bochenka w dolnej części przedramienia nerw łokciowy dzieli się na gałąź grzbietową ręki i gałąź dłoniową ręki. Gałąź dłoniowa jest przedłużeniem głównego pnia nerwu łokciowego i sama dzieli się na wspo­mniane wcześniej gałęzie).

Gałęzie 1 ). gałąź do stawu łokciowego.

2). gałęzie mięśniowe do zginacza łokciowego nadgarstka i zginacza głębokiego palców.

3). gałąź naczyniowa do t. łokciowej (nerw Henlego).

4). gałąź grzbietowa ręki - odchodzi w dolnej 1/3 przedramienia, przechodzi pod ścięgnem zginacza łokciowego nadgarstka, zawija się na k. łokciowej i przedostaje na stronę grzbie­tową. Na grzbiecie ręki dzieli się najczęściej na 3 gałęzie : przyśrodkową, pośrednią i boczną, które rozgałęziają się dalej dochodząc na powierzchnię grzbietową palców, jako nn. grzbietowe palców.

a). n. grzbietowy przyśrodkowy palca małego

b). n. grzbietowy boczny palca małego

c). n. grzbietowy przyśrodkowy palca obrączkowego

d). n. grzbietowy boczny palca obrączkowego

e). n. grzbietowy przyśrodkowy palca środkowego.

Wymienione nerwy nie dochodzą do paliczka dalszego, lecz kończą się na wysokości paliczka środkowego (dalsza część jest zaopatrywana przez nerwy dłoniowe palców).

5). gałąź dłoniowa ręki

6). gałąź skórna dłoniowa - unerwia skórę powierzchni dłoniowej nadgarstka aż do poziomu skóry kłębika (kłębu palca V). Często zawiera włókna ruchowe dla m. dłoniowego krótkiego.

7). Gałąź głęboka - wraz gałęzią dłoniową głęboką t. łokciowej biegnie między odwodzicielem i m. zginaczem krótkim palca małego. Zatacza łuk na haczyku k. haczykowatej i biegnie na powierzchni dłoniowej mm. międzykostnych i kk. śródręcza (zespala się z n. pośrodkowym). Zaopatruje : mięśnie kłębu palca V z wyjątkiem m. dłoniowego krótkiego (m. odwodziciel, m. zginacz krótki i m. przeciwstawiacz palca małego); wszystkie mięśnie międzykostne oraz III i LV mm. glistowate; mięśnie kłębu kciuka tj. m. przywodziciel kciuka i głowę głęboką m. zginacza krótkiego kciuka. (pozostałe mięśnie kłębu kciuka są zaopatrzone przez gałęzie n. pośrodkowego).

8). gałąź powierzchowna - po krótkim przebiegu, w czasie którego oddaje gałąź do m. dło­niowego krótkiego, ulega podziałowi na gałęzie końcowe

a). n. dłoniowy właściwy palca - który przedłuża się w n. dłoniowy właściwy przyśrodkowy palca małego.

b). n. dłoniowy wspólny palca - zazwyczaj dzieli się na n. dłoniowy właściwy boczny palca małego i n. dłoniowy właściwy przyśrodkowy palca obrączkowego. Nn. te dochodzą do powierzchni dłoniowej ostatnich paliczków palców i oddają gałęzie także na powierzchnię grzbietową ostatnich dwóch paliczków.

Zakres zaopatrzenia : gałęzie mięśniowe na przedramieniu zaopatrują m. zginacz łokciowy nadgarstka i część łokciową zginacza głębokiego palców; na ręce : wszystkie mięśnie kłębu palca V (m. przeciwstawiacz, m. zginacz krótki, m. odwodzicie) palca małego i m. dłoniowy krótki), wszystkie mm. międzykostne, mm. glistowate III i IV oraz spośród mięśni kłębu kciuka : m. przywodziciel kciuka i głowę głęboką m. zginacza krótkiego kciuka. Gałęzie skórne unerwiają skórę przyśrodkowej części ręki (dłoni) zarówno na powierzchni dłoniowej, jak i grzbietowej. Po stronie dłoniowej unen~~ia palec V i część przyśrodkową palca IV; po

stronie grzbietowej palec V, IV i część przyśrodkową palca III (paliczek bliższy i część środ­kowego).

Porażenie : uszkodzenie n. łokciowego upośledza czynność stawu promieniowo-nadgarstko­wego oraz ruchy palców. W stawie promieniowo-nadgarstkowym jest nieco osłabione przy­wodzenie i zginanie ręki (porażenie m. zginacza łokciowego nadgarstka). Ruchy palców II - V są upośledzone ze względu na porażenie mm. międzykostnych, mm. glistowatych, części przyśrodkowej m. zginacza głębokiego palców oraz mm. kłębu palca V. Niemal całkowicie niemożliwe jest przywodzenie i odwodzenie palców, szczególnie osłabione jest przywodzenie palca małego (pod wpływem normalnie działającego prostownika palca małego zaopatrzonego przez n. promieniowy, mały palec oddala się od palca IV). Dochodzi do osłabienia zginania w stawach śródręczno-paliczkowych i prostowania w stawach międzypaliczkowych. Pod wpły­wem normalnie działających długich zginaczy i prostowników palców powstaje tzw. rgka szponiasta (nadmierne prostowanie w stawach śródręczno-paliczkowych oraz zgięcie w sta­wach międzypaliczkowych). Całkowicie niemożliwe jest zginanie w stawie międzypaliczkowym dalszym palców IV i V (ze względu na porażenie strony łokciowej m. zginacza głębokiego palców). Osłabienie zgięcia palca małego i obrączkowego jest szczególnie widoczne przy próbie zaciśnięcia w pięść.

Nervus radialis (nerw promieniowy).

Odchodzi w jamie pachowej od pęczka tylnego (CS - Thl) razem z nerwem pachowym, ku tyłowi od tętnicy pachowej. Z tętnicą głęboką ramienia przechodzi do tyłu od k. ramiennej, biegnąc w bruździe nerwu promieniowego (w kanale kostno-mięśniowym utworzonym z jed­nej strony przez okostną k. ramiennej, a z drugiej strony przez m. trójgłowy ramienia). Na granicy środkowej i dolnej części ramienia przebija przegrodę międzymięśniową boczną i układa się między mięśniem ramienno-promieniowym i m. ramiennym. Nieco do przodu od główki k. ramiennej dzieli się na gałąź głęboką i powierzchowną.

Gałęzie 1 ). gałąź do stawu ramiennego

2). nerw skórny tylny ramienia - zaopatruje skórę bocznej części tylnej okolicy ramienia.

3). gałęzie do mięśni grupy tylnej ramienia (tj. do m. trójgłowego ramienia i m. łokciowego).

4). gałęzie naczyniowe.

5). nerw skórny tylny przedramienia - odgałęzia się jeszcze między głowami m. trójgłowego ramienia w bruździe nerwu promieniowego. Zaopatruje skórę tylnej powierzchni przedramienia aż do wysokości nadgarstka.

6). gałęzie do grupy bocznej mięśni przedramienia (do m. ramienno-promieniowego, m. pro­stownika promieniowego nadgarstka długiego, m. prostownika promieniowego nadgarstka krótkiego i do m. odwracacza).

7 ). gałęzie do stawu łokciowego

8). gałąź głęboka - (Uwaga !!! - wg. podręcznika A. Bochenka biegnie w dole łokciowym przed torebką stawu łokciowego między prostownikiem promieniowym nadgarstka krótkim a ścięgnem m. dwugłowego ramienia. Następnie biegnie ku tyłowi owijając się spiralnie na szyjce k. promieniowej; przebija m. odwracacz i wchodzi do grupy tylnej mm. przedramienia, gdzie dzieli się na kilka drobnych gałęzi.

a). gałęzie do warstwy powierzchownej grupy tylnej mięśni przedramienia - unerwiają

m. prostownik palców, m. prostownik palca małego i m. prostownik łokciowy nadgarstka.

b). gałęzie do głębokiej warstwy grupy tylnej mm. przedramienia : do m. odwodziciela dłu­giego kciuka, m. prostownika krótkiego kciuka, m. prostownika długiego kciuka i m. pro­ stownika wskaziciela).

c). nerw międzykostny tylny przedramienia - biegnie po grzbietowej powierzchni błony mię­dzykostnej przedramienia między m. prostownikiem krótkim i długim kciuka; dostaje się na powierzchnię grzbietową nadgarstka dzieląc się na drobne gałązki końcowe.

9). gałąź powierzchowna - biegnie do przodu od m. odwracacza, bocznie od tętnicy promie­niowej, przykryta brzegiem przyśrodkowym m. ramienno-promieniowego. W dolnej 1/3 przedramienia biegnie w bok i do tyłu wchodząc pod ścięgno m. ramienno-promieniowego i przechodzi na stronę tylną przedramienia, dzieląc się na nerwy grzbietowe palców, które w liczbie 5 unerwiają grzbiet dłoni po stronie bocznej i powierzchnię grzbietową 2 1/2 palca po tej samej stronie, dochodząc jednakże jedynie do połowy paliczka środkowego (n. grzbietowy boczny kciuka; n. grzbietowy przyśrodkowy kciuka; n. grzbietowy boczny wskaziciela; n. grzbietowy przyśrodkowy wskaziciela; n. grzbietowy boczny palca środkowego).

Porażenie : przy całkowitym porażeniu niemożliwe są: całkowite prostowanie przedramienia; odwracanie przedramienia jest wykonywane jedynie przez m. dwugłowy ramienia; nie jest możliwe czynne prostowanie stawu promieniowo-nadgarstkowego (reka onadaią,.ca) - dobrze widoczne przy zgięciu w stawie łokciowym i nawróceniu przedramienia. Zniesione jest pro­stowanie w stawach śródręczno-paliczkowych. Zachowane jest prostowanie w stawach mię­dzypaliczkowych palców II - V, gdyż czynność ta jest wykonywana przez mm. glistowate i międzykostne. Porażone jest prostowanie kciuka, znacznie osłabione jego odwodzenie.

Nervus cutaneus braclrii medialis (nerw skórny przyśrodkowy ramienia) Odchodzi od pęczka przyśrodkowego splotu ramiennego (C8, Thl). Biegnie ku dołowi do przodu od m. podłopatkowego i najszerszego grzbietu, leżąc początkowo do tyłu, a później przyśrodkowo od żyły pachowej. Jeszcze w jamie pachowej łączy się z nerwem międzyże­browo-ramiennym (n. intercostobrachialis) odchodzącym od II lub III nerwu międzyżebro­wego. Zaopatruje skórę dołu pachowego i przyśrodkowej strony ramienia.

Nervus ccctaneus antebraclrii medialis (nerw skórny przyśrodkowy przed­ramienia) Odchodzi od pęczka przyśrodkowego splotu ramiennego (C8, Thl), nieco powyżej nerwu łokciowego. Wraz z powrózkiem naczyniowo-nerwowym ramienia biegnie w bruździe przy­środkowej mięśnia dwugłowego ramienia, leżąc bezpośrednio pod powięzią. W połowie dłu­gości ramienia przebija powięź (najczęściej w miejscu gdzie żyła odłokciowa wnika pod po­więź) i dzieli się na dwie gałęzie końcowe : przednią i łokciową. Zaopatruje skórę na stronie przedniej i przyśrodkowej przedramienia i częściowo na powierzchni przedniej dolnej części ramienia.

Nervus axillaris (nerw pachowy)

Zawiera włókna z C i 6- podobnie jak nn. podłopatkowe i nerw piersiowo-grzbietowy od­chodzi w dole pachowym od pęczka tylnego splotu ramiennego Początkowo leży do przodu od m. podłopatkowego, ku tyłowi od tętnicy pachowej. Następnie biegnie w bok i do tyłu w bezpośrednim sąsiedztwie stawu ramiennego. Razem z naczyniami okalającymi_ ramię. Tylnymi przechodzi przez otwór czworoboczny , przyśrodkowo od

szyjki chirurgicznei kOŚCI. ramiennej_ przykryty m naramienny i dzieli się na gałęzie końcowe

Gałęzie 1 ). mięśniowe - zaopatrują m. Naramienny i m. obły mnięjszy.

2). gałęzie stawowe - zaopatrują staw ramienny.

3). gałąź międzyguzkowa - zaopatruje okostną bliższej części k. ramiennej.

4). nerw skórny boczny ramienia - oddziela się zazwyczaj w otworze czworobocznym, prze­chodzi między głową długą m. trójgłowego ramienia i m. naramiennym, przebijając powięź zaopatruje skórę nad m. naramiennym i boczną stronę ramienia w górnym odcinku.

Pozostałe gałęzie krótkie splotu ramiennego zaopatrują

I). nerw grzbietowy lopatki - m. równoległoboczny większy i mniejszy.

2). nerw piersiowy dlugi - m. zębaty przedni.

3). nerwy piersiowe przednie : prryśrodkowy i boczny - m. piersiowy większy i mniejszy.

4). nerw podobojcrykowy - m. podobojczykowy.

5). nerw nadlopatkowy - m. nadgrzebieniowy i m. podgrzebieniowy.

6). nerwy podlopatkowe - m. podłopatkowy i m. obły większy.

7). nerw piersiowo-grzbietowy - m. najszerszy grzbietu.

Unerwienie skórne kończyny górnej

I). Bark - przednią i tylną powierzchnię zaopatiu'ą nego; powierzchnię boczną zaopatrują nerwy nadobojczykowe ze splotu szyjnego ; powierzchnię boczną zaopatruje n. Skórny boczny ramienia

2). Ramię - powierzchnię przednią i przyśrodkową w górnej części zaopatruje nerw skórny przyśrodkowy ramienia, a w części dolnej nerw skórny przyśrodkowy przedramienia. Po­wierzchnię boczną unerwia nerw skórny boczny ramienia (od n. pachowego). Powierzchnię tylną zaopatruje nerw skórny tylny ramienia (od n. promieniowego).

3). Przedramię - Powierzchnię przyśrodkową zaopatruje nerw skórny przyśrodkowy przed­ramienia; powierzchnię boczną - nerw skórny boczny przedramienia od n. mięśniowo-skór­nego; powierzchnie tylną n. skórny tylny przedramienia od n. promieniowego.

4). Ręka - na powierzchni dłoniowej od strony bocznej (większą część) zaopatruje nerw po­środkowy; pozostałą część nerw łokciowy. Na powierzchni grzbietowej - od strony przyśrodkowej unerwia gałąź grzbietowa ręki nerwu łokciowego; od strony bocznej gałąź powierzchowna nerwu promieniowego.

5). Palce - Na powierzchni dłoniowej 3 1/2 palca od strony bocznej skórę zaopatruje nerw pośrodkowy, a 1 1/2 palca od strony łokciowej zaopatruje nerw łokciowy. Na powierzchni grzbietowej skórę 2 1/2 palca od strony bocznej unerwia nerw promieniowy, od strony przyśrodkowej unerwia nerw łokciowy. Paliczki palców środkowe i dalsze są unerwione przez gałęzie dłoniowe.

Powięzie reki

Na dłoni wyróżniamy 4 blaszki powięziowe

1. powięź dłoniowa głęboka ręki (lub powięź dłoniowa międzykostna)

2. powięź grzbietowa głęboka ręki (lub powięź grzbietowa międzykostna)

3. powięź grzbietowa powierzchowna ręki

4. powięź dłoniowa powierzchowna ręki, która silnie gnibieje w części środkowej wytwarza­jąc rozcięgno dłoniowe; leży ono pod skórą oddzielone od niej tkanką tłuszczową podskórną. Powięź jest zbudowana z dwóch warstw : warstwa powierzchowna biegnie w przedłużeniu mięśnia dłoniowego długiego; warstwa głęboka stanowi przedłużenie włókien troczka zginaczy.

Tabakierka analomiczna (foveola radialis)

Ograniczenia

od strony promieniowej - ścięgna odwodziciela długiego kciuka i prostownika

krótkiego kciuka

od strony łokciowej : - ścięgno m. prostownika długiego kciuka

(Wymienione powyżej ścięgna krzyżują się u dotu na podstawie paliczka bliższego kciuka).

od góry : - troczek prostowników

dno tabakierki : - k. łódeczkowata i czworoboczna większa

Zawartość : 1. ścięgna mm. prostowników nadgarstka długiego i krótkiego

2. t. promieniowa + żyły

3. naczynia chłonne

4. t. grzbietowa śródręcza I (od gałęzi grzbietowej nadgarstka) + żyły

5. żyła odpromieniowa

6. gałąź powierzchowna nerwu promieniowego

Pęczki naczyniowo-nerwowe na przedramieniu

1. a. radialis + ramus superficialis n. radialis + 2 żż. + nacz. chłonne (wzdłuż m. brachioradialis)

2. a. ulnaris + n. ulnaris + 2 żż. + naczynia chłonne (wzdłuż m. flexor carpi ulnaris)

3, a. interossea anteńor + n. interosseus anterior + 2 żż. + naczynia chłonne (biegnie po błonie międzykostnej)

4. n. medianus + a. mediana + 2 żż. + naczynia chłonne (między zginaczem powierzchownym i głębokim palców)

5. ramus profundus n. radialis + a. interossea posterior + 2 żż. + naczynia chłonne (między mięśniami grupy tylnej przedramienia

Przedzialy prostowników

I - ścięgna odwodziciela długiego kciuka i prostownika krótkiego kciuka II - ścięgna prostowników promieniowych nadgarstka długiego i krótkiego III - ścięgno prostownika długiego kciuka IV - ścięgna prostownika palców i prostownika wskaziciela V - ścięgno prostownika palca małego VI - ścięgno prostownika łokciowego nadgarstka

Na powierzchni dłoniowej pochewki ścięgien dzielimy na nadgarstkowe i palcowe (nadgarstkowe - 3 : 1. dla zginacza promieniowego nadgarstka, 2. dla ścięgien zginaczy pal­ców (zw. pochewką maziową wspólną ściegien mięśni zginaczy, 3. dla ścięgna zginacza dłu­giego kciuka; palcowe - I i V łączą się z workiem nadgarstkowym palców II, III i IV od pod­stawy paliczka dalszego do poziomu stawów nadgarstkowo-śródręcznych).

Kanał nadgarstka

Ograniczenia

od strony łokciowej -wyniosłość, łokciowa nadgarstka (utworzona przez kość grochowatą i haczyk k. haczykowatej

od strony promieniowej - wyniosłość promieniowa nadgarstka

(utworzonaprzez..guzek k łódeczknwatej i guzek k. Czworobocznej)

od strony grzbietowej - sulcus carpi,(utworzony przez oba szeregi kości nadgarstka)

od strony dłoniowej - troczek zginaczy

Zawartość : 1. nerw pośrodkowv

2. 1 ścięgno m. zginacza długiego kciuka

3. 4 ścięgna m. zginacza powierzchownego palców 4.

4 ścięgna m. zginacza głębokiego palców

5. pochewka maziowa otaczająca ścięgno zginacza długiego kciuka

6. pochewka maziowa otaczająca wszystkie ścięgna zginaczy palców (powierzchownego i głębokiego)

W zawartości kanału wymienia się niekiedy także ścięgno m. zginacza promieniowego nadgarstka, które jednakże przechodzi przez osobny kanał, a poza tym jego przyczep kończy się w kanale i jego ścięgno z kanału nie wychodzi (zawartość tego mięśnia nie jest wymagana przy wyliczaniu tworów kanału nadgarstka). Po stronie grzbietowej na nadgarstku powstaje troczęk,,prostowników (tzw. ligamentum carpi dorsale). Biegnie on z bocznej powierzchni k. promieniowej do wyrostka rylcowatego k. łokciowej, do k. grochowatej i k. trójgranistej.

Dół łokciowy ( fossa cubiti )

Ma kształt rombu ograniczonego

od góry i przyśrodkowo : septum intermusculare brachu mediale (przegroda międzymięśniowa przyśrodkowa )

od góry i bocznie : m. biceps brachii (m. Dwugłowy ramienia)

od dołu i przyśrodkowo : m. pronator teres (m nawrotny obły)

od dołu i bocznie : m. brachioradialis (m ramienno -promieniowy

dno (lub tył): stanowi m. Brachialis ( m. Ramienny)

ścianę priednią : stanowi powięź łokciowa ( fascia cubiti) wzmocniona przez aponeurosis m. Bicipitalis brachii

Zawartość : 1.arteria brachialis ( t. Ramienna) i jej podział na

wysokościszyjki k. Promieniowej na t. Prieniową i łokciową ( a.

Radialis et ulnaris)

2. a. recurrens radialis et ulnaris (t. wsteczna

promieniowa i łokciowa)

3. czasem a. interossea communis (t. międzykostna wspólna)

4. a. collateralis ulnaris infeńor (t. poboczna łokciowa dolna)

5. naczynia chłonne głębokie

6. węzeł lub węzły chłorme łokciowe głębokie

7. wyżej wymienionym tętnicom towarzyszą po dwie żyły (w.comitantes)

8. nerws medianus (nerw pośrodkowy)

9. gałąź powierzchowna nerwu promieniowego (ramus superficialis nervi radialis)

Na powięzi łokciowej w okolicy łokciowej_przedniej (regio cubitalis anterior) możemy spotkać

1. vena cephalica (ż. odpromieniowa) 2. vena basilica (ż. odłokciowa)

3. vena mediana cuóiti (ż. pośrodkowa łokcia)

4. naczynia chłonne powierzchowne towarzyszące ww. żyłom

5. nerwus cutaneus antebrachii medialis z podziałem na ramus anteńor et ulnańs

6. nerwus cutaneus antebrachii lateralis

7. arteria plicae cubiti superficialis (t. powierzchowna fałdu łokciowego).

UWAGA:Twory leżące w regio cubitalis anterior nie stanowi zawartości fossa cubiti.

W zawartości trójkąta naramienno- piersiowy znajdujemy :

końcowy odcinek verra cephalica (która przebija fascia clavipectoralis

- powięź obojczy­kowo-piersiową i uchodzi do vena axillaris lub subclavia).towarzyszące żyle naczynia cłfonne powierzchowne

- arteria thoracoacromicrlis wraz z gałęziami (r. acromialis, r. deltoideus, r. claviculańs, rr. pectorales).

- nervi lhvracici artteriores

- tkanka tłuszczowa i łączna.

Dół pachowy ma kształt czworościennej_.piramidy_ posiadającej szczvt zwrócony do obojczyka i podstawę zwrócona na zewnątrz, przy odwiedzionym ramieniu.

Ograniczenia

od przodu - musculus pectoralis major et minor (m. piersiowy większy i mniejszy).

od tyłu - musculus latissimus dorsi (m. najszerszy grzbietu), musculus teres major m. obły większy), musculus subscapularis (m. podłopatkowy).

od boku - caput breve musculi bicipitis brachu (głowa krótka m. dwugłowego ramienia), m.coracobrachialis (m. kruczo-ramienny), collum chirurgicum humeri (szyjka chirurgiczna k. ramiennej).

przyśrodkowo - musculus serratus anterior (m. zębaty przedni).

od dołu (podstawa dołu pachowego) - skóra, tkanka podskórna, poyvięź pachowa (fascia axiIlaris - przedłużenie fascia clavipectoralis).

Zawartość : - arteria axillaris z rozgałęzieniami

- vena axillaris z dopływami

- pęczki czyści podobojczykoewj splotu ramiennego wraz z wychodzącymi z nich nerwami

- węzły chłonne pachowe

naczynia chłonne - tkanka tłuszczowa

- wiotka tkanka łączna

Dół pachowy łącry się z okolicą_podłopatkową poprzez foramen quadrilaterum (otwór czworoboczny) i foramen trilaterum (otwór trójkątny).

Foramen quadrilaterum jest ograniczony : - od dołu : musculus teres major (m.

obływiększy)

od góry : musculus teres minor ( m. obły mniejszy)

- przyśrodkowo : caput.longum musculi tricipitis brachii (głowa długa mięśnia trójgłowego ramienia)

bocznie : collum chinrrgicum humeri (sryjka chirurgiczna k. ramiennej)

Zawartość : - nerwus axillaris (nerw pachowy)

-arteria circumflexa humeri posterior (tętnica okalająca ramię tylna) - 2 żyły towarzyszące

- nacrynia chłonne

Foramen trilaterum jest ograniczony :

od dołu : musculus teres major (m. obły większy)

- od góry : musculus teres minor (m. obły mniejszy) bocznie : caput longum musculi tricipitis braclui (głowa długa m. trójgłowego ramienia)

Zawartość : - arteria circumflexa scapulae (tętnica okalająca łopatkę)

2 żyły towarzyszące

- naczynia chłonne

Dół pachowy w kierunku wolnej koniczyny górnej przedłuża się w postaci sulcus bicipitalis brachii medialis (rowek przyśrodkowy mięśnia dwugłowego ramienia).

Ograniczenia : - od tyłu : caput mediale et longum musculi tricipitis

brachii(głowaprzyśrodkowa i długa mięśnia trójgłowego ramienia)

- od przodu : Kaput brewe musculi bicipitis brachu (głowa krótka mięśnia dwugłowego ramienia)

Zawartość : powierzchownie napowieziowo

w górnej części - nerwuscutaneusbrachii medialis (nerw skórny prryśrodkowy ramienia)

- w dolnej części - wena basilica (żyła odłokciowa) wraz z towarzyszącymi naczyniami chłonnymi powierzchownymi węzły chłonne łokciowe powierzchowne

- nerwus cutaneus antebrachii medialis (nerw skórny przyśrodkowy przedramienia)

Głęboko położone podpowięziowo_

- arteria brachialis z odgałęzieniami (t. ramienna) - 2 venae brachiales z doptywami (żż. ramienne) końcowy odcinek v. Basilica

- naczynia chłonne głębokie ramienia nerwus medianus (nerw pośrodkowy) nerwus ulnaris (nerw łokciowy)

-n.cutaneus brachii medialis et antebrachii med.

- wiotka tkanka łaczna

Sulcus bicipitalis brachii lateralis (rowek boczny mięśnia dwugłowego) jest ograniczony

- od tyłu : caput laterale musculi tńcipitis brachii (głowa duga mięśnia trójgłowego ramienia) ewentualnie m. deltoideus (m. naramienny) a w odcinku dolnym bruzdy m. brachioradialis (m. ramienno-promieniowy).

- od przodu : caput longum m. bicipitis brachii (głowa długa m. dwugłowego ramienia) Przestrzeń ta leży napowięziowo w tkance podskórnej.

Zawartość : - vena cephalica (żyła odpromieniowa) wraz z naczyniami chłonnymi towarzyszącymi powierzchownymi

-nervus cutaneus brachu lateralis (nerw skórny boczny ramienia)

- nervus cutaneus antebrachii lateralis (nerw skórny boczny przedramienia tego troczka w głąb przedramienia odchodzą przegrody tworzące przedziały włóknisto-kostne tzw. Przedziały prostowników. Ścięgną, mięśni przechodzące w kanałach są otoczone przez pochewki maziowe ścięgien.

Wpływ poszczególnych mięśni na ruchy wykonywane w stawach kończyny górnej

I). staw ramienny - zgina : m. dwugłowy ramienia, m. kruczoramienny, część przednia

m. nararrnennego, .

prostują : m. trójgłowy ramienia (głowa długa), m. najszerszy grzbietu, m. obły

większy,część łopatkowa m. naramiennego.

odwodza : m. nadgrzebieniowy, część barkowa m. naramiennego, gł.długa dwugłowego ramienia

przywodzi : m. piersiowy większy, m. najszerszy grzbietu, m. obły większy

obracaja do wewnątrz : m. piersiowy większy, m. najszerszy grzbietu, m. obły większy, m. podłopatkowy. O

bracaja na zewnątrz : m. nadgrzebieniowy, m. podgrzebieniowy, m. obły mniejszy.

2). staw łokciowy - zginają : m. dwugłowy ramienia, m. ramienno-promieniowy, m. nawrotny obły, m. zginacz promieniowy nadgarstka, m. zginacz łokciowy nadgarstka.

prostują : m. trójgłowy ramienia, m. łokciowy

nawracaja : m. nawrotny obły, m. nawrotny czworoboczny, m. zginacz promieniowy nadgarstka.

odwracaia : m. odwracacz, m. dwugłowy ramienia, m. ramienno-promieniowy.

3). staw promieniowo-nadgarstkowy - zginąia : grupa zginaczy przedramienia oprócz

m. nawrotnego obłego i m. nawrotnego czworobocznego.

prostują : grupa prostowników przedramienia oprócz m. odwracacza i m. ramienno-promieniowego.

przywodza : m. zginacz łokciowy nadgarstkai m. prostownik promieniowy nadgarstka odwodza : m. zginacz promieniowy nadgarstka, m. prostownik promieniowy nadgarstka długi i krótk

1

33

34

---