Temat: Charakterystyki statyczne elementów automatyki.
Do najczęściej mierzonych wielkości fizycznych mierzonych w układach automatycznego sterowania procesami technologicznymi należą:
-temperatura
-siła
-ciśnienie.
Podczas przeprowadzania naszego laboratorium wyznaczaliśmy charakterystyki dwóch czujników do pomiaru temperatury: termopary i termoelementu ( termooporu).
Termopara jest czujnikiem temperatur, który wykorzystuje zjawisko Seebecka. Składa się z dwóch różnych metali zwykle w postaci przewodów, spojonych na dwóch końcach. Jedno złącze umieszczane jest w miejscu pomiaru, podczas gdy drugie utrzymywane jest w stałej temperaturze odniesienia. Pod wpływem różnicy temperatury między miejscami złączy (pomiarowego i "odniesienia") powstaje różnica potencjałów , zwana w tym przypadku siłą termoelektryczną, proporcjonalna do różnicy tych temperatur. Wartość siły termoelektrycznej określa się ze wzoru
w którym:
k - stała Boltzmana,
e - ładunek elektronu,
N1, N2 -liczby swobodnych elektronów w 1 cm3 obu metali.
Termometr oporowy to czujnik temperatury, w którym wykorzystuje się zależność określającą zmiany rezystancji ( przewodników lub półprzewodników) w funkcji temperatury. Dzięki temu w termo oporach pomiar temperatury sprowadza się właściwie do pomiaru rezystancji. Zależność przedstawiająca zmiany rezystancji w funkcji temperatury, jest następująca
gdzie:
Rt - rezystancja przewodnika w temperaturze t,
R0 - rezystancja przewodnika w temperaturze t0,
T=T-T0 - różnica temperatur,
a, b - współczynniki związane z rodzajem materiału czujnika.
1.Charakterystyka czujnika oporowego
charakterystyka czujnika oporowego |
|
|
Początkowa temperatura wody |
18,2 |
[°C] |
opór czujnika |
108,49 |
[Ω] |
Temp. [°C] |
Opór [Ω] |
18.2 |
108,49 |
20 |
109,48 |
25 |
110,39 |
30 |
112,31 |
35 |
113,87 |
40 |
115,82 |
45 |
117,76 |
50 |
119,78 |
55 |
121,67 |
60 |
123,51 |
65 |
125,44 |
70 |
127,26 |
75 |
129,30 |
80 |
131,09 |
85 |
133,19 |
90 |
135,12 |
95 |
136,94 |
99.4 |
139,22 |
2. Charakterystyka termopary
TEMPERATURA [OC] |
ODCZYT VOLTOMIERZA [mV] |
|
|
|
Grzanie |
chłodzenie |
|
|
|
|
|
23 |
-0,01 |
-0,21 |
Stan wyjściowy |
25 |
0,05 |
-0,15 |
|
30 |
0,22 |
0,02 |
|
35 |
0,44 |
0,24 |
|
40 |
0,69 |
0,49 |
|
45 |
0,97 |
0,77 |
|
50 |
1,23 |
1,03 |
|
55 |
1,46 |
1,26 |
|
60 |
1,72 |
1,52 |
|
65 |
1,98 |
1,78 |
|
70 |
2,22 |
2,02 |
|
75 |
2,49 |
2,29 |
|
80 |
2,77 |
2,57 |
|
85 |
3,04 |
2,84 |
|
90 |
3,34 |
3,14 |
|
95 |
3,61 |
3,41 |
|
98,2 |
3,92 |
3,72 |
Stan wrzenia |
3. WNIOSKI:
W obu przypadkach doprowadziliśmy wodę do stanu wrzenia, ale jak można zauważyć podczas pomiaru termooporem wrzenie nastąpiło w temperaturze 99,4⁰C zaś przy pomiarze termoparą w temperaturze 98,2⁰C. Wynika to z tego, iż pojemnik w którym znajdowała się woda do pomiaru za pomocą termopary był otwarty, zaś woda używana do pomiaru za pomocą termooporu znajdowała się w pojemniku zamkniętym, co generowało większe ciśnienie wywierane na jej powierzchnie. Jak powszechnie wiadomo temperatura wrzenia zależy od ciśnienia i jest niższa dla niższych ciśnień. Stąd właśnie zaobserwowany efekty różnych temperatur wrzenia wody.