 | Pobierz cały dokument ap.wyklady.calosc.weterynaria.3.rok.wroc.doc Rozmiar 819 KB |
ZMIANY WSTECZNE (metamorphoses regressivae)
Proces, gdzie proces kataboliczny dominuje nad procesem anabolicznym. Organizm młody ma przewagę anabolizmu, organizm dorosły zachowuje homeostazę między tymi procesami. Ilość energii, która wnika do ustroju, jest równa wykorzystanej.
Zmiany te mają charakter ilościowy lub jakościowy (związków metabolicznych). Zmiana ilościowa - dany związek fizjologicznie obecny zmienia się (np. zawartość glikogenu w hepatocytach wątroby). Zmiana jakościowa - glikogen pojawia się w komórkach fizjologicznie pozbawionych go, np. komórkach nefronu, neurocytach mózgu (przy cukrzycy). Zmiany wsteczne dzielą się na trzy typy:
zanik tkanki (atrophia), uwiąd;
zwyrodnienie (degeneratio);
śmierć (necrosis).
_____________________________________________________________________________________________
ZANIK TKANKI (atrophia)
Komórka, tkanka jest nieodpowiednio odżywiona. Zanik to proces polegający na zmniejszeniu się wielkości lub objętości komórki lub tkanki bez zmian fizykochemicznych. Zespół związków zostaje ten sam, ale tkanka się obkurcza. Pewne części zanikają szybciej (uwodnione, np. cytoplazma), inne wolniej (jądro wydaje się być większe w stosunku do cytoplazmy; zjawisko pozorne - z czasem i ono zanika).
Dzieli się na:
zanik częściowy (a. partialis) - zanik mięśni na ręce z gipsem;
zanik całkowity (a. totalis) - w starości.
Może być też patologiczny (a. pathologica) i fizjologiczny (involutio s. a. phisiologica):
zanik grasicy u osobników dojrzałych płciowo (tkanka tłuszczowa);
zwijanie się macicy po porodzie (enzymy w lizosomach degradują tkanki);
pranercza w życiu płodowym (tzw. narządy przejściowe);
zanik starczy (a. senilis).
Zanik starczy wynika z kumulacji błędów, jakie ustrój nabywa w czasie życia. Wpływ środowiska - wolne rodniki. Komórka może podzielić się do 70 razy (skracanie telomerów). Wolne rodniki to podstawowe czynniki skracania życia i starzenia się ustroju. Są to struktury powstające w komórkach (podczas fagocytozy), ale też pochodzące z zewnątrz. Ich kumulacja powoduje starzenie się tkanki. Jest to cząsteczka lub atom, który posiada niesparowane elektrony (np. tlen singletowy); są bardzo agresywne.
Ze względu na wygląd tkanek:
- zanik prosty (a. simplex):
zanik dośrodkowy (a. concentrica) - zmniejszanie się objętości komórek lub narządu; jednocześnie i równomiernie zanika miąższ narządu i podścielisko (struktury miękkie i ECM - substancja międzykomórkowa);
 | Pobierz cały dokument ap.wyklady.calosc.weterynaria.3.rok.wroc.doc rozmiar 819 KB |