0025 jpeg

liur

wami dn omawianiu łatwych lematów i zazwyczaj nu* wymaga od uczą-ty« l» mm; zdolności do samodzielnego, gruntownego analizowania danego igadiiiemn, kiom winno dotyczyć kwestii dających su; przyswoić nawet osobom, nie posiadającym jeszcze zdolności myślenia formalnego abstrakcyjnego W metodzie pogadanki spotykają się elementy drogi uczenia u; przez przyswajanie z uczeniem się przez odkrywanie, a więc z uczeniem się problemowym.

Do drogi w pełni problemowej należy pozornie dość podobna do pogadanki metoda dyskusji, która stanowi metodę niezwykle cenną w pracy dydaktycznej z dorosłymi. Polega ona na wspólnej pracy intelektualnej grupy uczestników nad rozwiązaniem interesujących tę grupę problemów przy czym do rozwiązania tego dochodzą uczestnicy dyskusji przecz wypowiadanie swoich poglądów, pomysłów, propozycji. Są one nierzadko kontrowersyjne, co dyskusję czyni bogatszą, ciekawszą i szybciej doprowadza do rozwiązania dyskutowanych problemów. Warunkiem powodze-nia dyskusji jest dobre kierowanie nią oraz kultura wypowiedzi i zacho-wama się wszystkich uczestników. Kierujący dyskusją musi umieć ją zagon a następnie pilnować, aby wypowiedzi uczestników były na temat, me ti wał> zbyt długo i aby wszyscy mogli się wypowiedzieć. Powinien on umieć dostrzegać główni* zagadnienia i wokół nich ogniskować wypowiedzi dyskutantów. Musi umieć także dyskusję podsumować, dokonując i iiMowuej syntezy zaprezentowanych w niej stanowisk i wskazanych rozwiąż. ni dyskutowanych problemów. Temat dyskusji winien zostać podany |e| uczestnikom z odpowiednim wyprzedzeniem, tak by mogli się do im i przygotować. Szczególną odmianą tej metody kształcenia jest tzw. 11> sUusju panelowa, która polega na wymianie poglądów wokół z góry 'kreślonego problemu (lub zestawu problemów) przez celowo dobrany zc-■ pól kilku specjalistów. Specjalistów tych winna łączyć znajomość danego imblcmu, a dzielić odmienny do niego stosunek, co pozwoli na kontrom acje różnych spornych poglądów. Dyskusja taka prowadzona jest w obec-uiNfi określonego audytorium (np. osób uczestniczących w danym proce-ae kształcenia), którego uczestnicy mogą również, jeśli zostanie ustalony aki właśnie sposób prowadzenia dyskusji panelowej, owemu gronu spoin listów zadawać dodatkowe pytania i wzbogacać dyskutowaną problemu,ykę o nowe zagadnienia.

Do metod poszukujących zaliczyć również należy tzw. konsultację. Ima polega na udzielaniu przez nauczyciela indywidualnych lub zbioro-cvi h porad uczącym się w przypadkach, gdy napotykają trudności w zro-umieniu określonych zagadnień. Podstawą i warunkiem skuteczności onsultacji jest zgłoszenie przez uczącego su; konkretnego pytania. Kom ultncje zbiorowe, w trakcie których nauczyciel dokonuje wspólnie z ucztami analiz szczególnie trudnych zagadmen iul/irln|ąr im następnie konkretnych wyjaśnień i porad, są właściwie zajęciami o charakterze tzw. seminaryjnym, występującymi np. na studiach również zaocznych, choćby jako tzw. seminaria magisterskie.

Dość bliska konsultacjom indywidualnym, a także opisanej wcześniej metodzie pokazu, jest metoda instruktażu, występująca na drodze uczenia się przez działanie praktyczne. Jest ona stosowana przede wszystkim w praktycznej nauce zawodu lub w doskonaleniu zawodowym, a polega na wskazywaniu właściwego sposobu obsługi wybranych urządzeń lub też systemów np. gromadzenia danych. Metoda instruktażu stosowana jest więc np. w uczeniu się zasad księgowości, statystyki, obsłudze systemów komputerowych, wreszcie prowadzenia samochodów i innych pojazdów, obsługi różnego rodzaju obrabiarek itp. Słowem tam wszędzie, gdzie istotna jest praktyczna znajomość pewnych cech lub bezbłędne wykonywanie określonych czynności manualnych.

Metody konsultacji i instruktażu mogą być realizowane w praktyce poprzez różnego rodzaju działania, są więc w swojej istocie złożone i często zaliczane nie do metod lecz form działalności oświatowej, ponieważ w trakcie ich realizacji wystąpić mogą zarówno pokaz, demonstracja, instrukcja słowna, jak i dyskusja, pogadanka czy wykład.

Instruktaż pojawia się także na drodze uczenia się przez działanie praktyczne, jako element tzw. metod laboratoryjnych. Metody laboratoryjne występują w dwóch odmianach, tzw. tradycyjnej oraz problemowej

Laboratoryjna metoda tradycyjna należy do metod podających (chor także przecież i do metod opartych o działania praktyczne) i polega na wykonywaniu przez uczniów w pracowniach eksperymentów, mających na celu sprawdzenie słuszności podawanych im przez nauczyciela tez. Natomiast metoda laboratoryjna w wersji problemowej, współcześnie coraz częściej stosowana, polega na polecaniu uczniom do samodzielnego rozwiązywania w pracowniach określonych problemów, często przez nich samych sformułowanych, ażeby w toku tej pracy mogli sami zdobyć nową wiedzę. Laboratoryjna metoda w ujęciu tradj'cyjnym odwołuje się więc do toku podającego, natomiast metoda ta w wersji problemowej winna posiadać kształt lekcji problemowej.

Swoistą odmianą metody laboratoryjnej jest metoda ćwiczeń praktycznych. Ma ona zastosowanie wszędzie tam, gdzie wyrabia się u uczniów, przez wykonywanie różnorodnych ćwiczeń, umiejętności praktyczne i zawodowe. Dydaktycy wyróżniają następujące etapy kształtowania umiejętności: uświadomienie uczniom nazwy i znaczenia danej umiejęt ności, sformułowanie reguł działania, wzorcowy pokaz nauczyciela, czynności uczniów kontrolowane przez nauczyciela, samodzielne ćwiczenia uczniów Jnk widać, elementem zajęć praktycznych hyc może tez metoda instruktażu . tym iż instruktaż ten może również być prowadzony nie