003

ten sposób, by chora kończyna była zgięta w stawie kolanowym i nie miała tendencji do obracania się na zewnątrz.

Złamania szyjki kości udowej

Kość udowa

Dlaczego osoby w starszym wieku szczególnie boją się złamań szyjki kości udowej?

Lęk przed złamaniem jest uzasadniony trudnością w leczeniu złamania kości w tym miejscu. Przebieg naczyń krwionośnych odżywających miejsce, gdzie szczególnie często dochodzi do złamania sprawia, że zdarzają się przypadki złamań nie mające szansy na zrost. Także przebieg szpary złamania względem obciążeń przypadających na koniec kości udowej nie sprzyja procesowi gojenia.

Jakich metod leczenia mogą chorzy oczekiwać?

Opracowano liczne metody leczenia operacyjnego złamania szyjki kości udowej. Wiele z nich opiera się na wzmacnianiu zrostów przy zastosowaniu gwoździ, płyt metalowych, śrub o specjalnej budowie, czy precyzyjnych mechanizmach dociskowych będących kombinacją szerokiej śruby i płyty.

Jakie komplikacje zagrażają poprawnemu zrostowi kości?

Najczęstsze niepowodzenia w leczeniu polegają na braku zrostu szyjki kości udowej. Innym powikłaniem po złamaniu i leczeniu za pomocą zespolenia kostnego jest rozwijająca się nawet do kilku lat po urazie jałowa martwica głowy kości udowej. Jest to efekt przerwania dopływu krwi do zakończenia stawowego kości udowej. Dochodzi wtedy do zmian degeneracyjnych i zniekształcających głowy kości udowej i szybkiego niszczenia stawu biodrowego. Współczesne leczenie martwicy głowy kości udowej polega najczęściej na wymianie stawu biodrowego na endoprotezę.

Co jest postępem, podnoszącym efektywność leczenia?

Mimo postępu techniki zespoleń kostnych wciąż duży odsetek złamań szyjki obarczony jest niekorzystnym rokowaniem dotyczącym zrostu złamania. Wiele ośrodków ortopedycznych stosuje więc metodę polegającą na wymianie głowy i szyjki kości udowej na sztuczny wszczep zwany protezą połowiczą. Najczęściej stosowana w naszym kraju proteza połowicza nosi nazwę Austin-Moore’a. Należy jednak zdawać sobie sprawę, że plastyka stawu biodrowego za pomocą protezy jest trudnym zabiegiem, związanym z dużą raną operacyjną, ryzykiem sporej utraty krwi i dla niektórych chorych jest niebezpieczne. Zaletą endoprotezy jest to, że przy dobrej technice operacyjnej stwarza szansę wczesnego, bo możliwego już w trzeciej dobie po zabiegu opuszczenia łóżka i rozpoczęcia rehabilitacji, co stwarza szansę uniknięcia groźnych powikłań.

Czy prawidłowo zagojone złamanie zabezpiecza przed zmianami zwyrodnieniowymi w przyszłości?

Nawet prawidłowo zagojone złamanie szyjki kości udowej nie pozostaje bez wpływu na funkcjonowanie stawu biodrowego. Niewielkie zmiany w ustawieniu odłamów mogą stać się przyczyną przewlekłych bólów. Sprawność chodzenia może ograniczać osłabienie mięśni towarzyszące oszczędzaniu chorego stawu. Zmiany przeciążeniowe panewki stawu biodrowego występują po wszczepieniu połowiczej protezy. Z tego względu w złamaniach szyjki kości udowej występujących u osób przed 60 rokiem życia stosuje się plastykę stawu biodrowego przy użyciu endoprotezy totalnej - składającej się ze sztucznej głowy kości udowej i sztucznej panewki. Implantacja takiej protezy jest dużo większą i niebezpieczniejszą operacją. Osoby młodsze mają jednak większą szanse na przetrwanie takiego zabiegu. Również „czas przeżycia" protezy totalnej jest dłuższy niż protezy połowiczej.

Złamania krętarzowe kości udowej